Numer 12/2014 (62) Grudzień 2014 Wydawnictwo bezpłatne

Transkrypt

1 Numer 12/2014 (62) Grudzień 2014 Wydawnictwo bezpłatne

2 2 nr 12 (62) grudzień 2014 Świąteczne szaleństwo, czyli nieodparty urok kiermaszów Święta Bożego Narodzenia mają nieodparty urok, który kojarzy się z choinką, prezentami, piernikami i radosną atmosferą podgrzewaną przez rozlegające się wokół świąteczne piosenki. Nie bez powodu mówi się, że jest to czas magii. I rzeczywiście warto poddać się tej świątecznej atmosferze i w poszukiwaniu nietuzinkowych prezentów udać się na jeden z kiermaszów, który oferuje również lokalne smakołyki. A oto lista belgijskich miast, w których organizowane są najsłynniejsze jarmarki. Red. Miejscowość Data Bruksela 28/XI 4/I Antwerpia 6/XII- 4/I Brugia 21/XI 4/I Gandawa 5/XII 4/I Mechelen 10/XII 23/XII Ostenda 28/XI-4/I Halle 19/XII-28/XII Louvain 11/XI 21/XII Tournai 30/XI 31/XII godz Dinant 6/XII 8/XII Dubruy 28/XI- 4/I Liège 28/XI- 30/XII Namur 28/XI 31/XII Bezpłatny miesięcznik firmowy Adres: Avenue E. Demolder 1, 1030 Bruksela, tel.: , TVA BE info@, nakład Wydawca: NOWINKI VZW, Administrator: Agnieszka Nowak, Alfred Materna - tel Redaktor naczelny: Katarzyna Ligocka, Skład i łamanie: Redakcja Współpraca: Elżbieta Kuźma, Dominik Piotrowiak, Iwona Ścisłowska, Śnieżka Daleszak, Aneta Kubas, Jacek Rujna, Mariusz Narel Korekta: Dominik Piotrowiak, REKLAMA: Iwona Ścisłowska: tel Księgowość: Hanna Jałbrzykowska, Specjalista ds. IT: Konrad Gajda Ogłoszenia drobne (bezpłatne): tel (wyłącznie sms y) lub drobne@ Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń. Opracowania graficzne reklam są własnością redakcji.

3 nr 12 (62) grudzień

4 4 nr 12 (62) grudzień 2014 Historia pasterki, szop Jest taki dzień, bardzo ciepły, choć grudniowy,/dzień, zwykły dzień, w którym gasną wszelkie spory... tak śpiewał zespół Czerwone Gitary, przywołując atmosferę serdeczności i wybaczenia, co nierozłącznie wiąże się z Wigilią i Bożym Narodzeniem. I właśnie zbliżające się Święta Narodzenia Pańskiego są doskonałą okazją do uzmysłowienia sobie, jak narodziły się: tradycja pasterki, szopki, choinki i bombki. Pasterka Tradycja Mszy św. odprawianej o północy 24 grudnia była znana w Kościele rzymskim od połowy VI w. Po raz pierwszy została celebrowana przez papieża Grzegorza IV. Nazwa tej wyjątkowej Mszy pochodzi od pasterzy, którzy jako pierwsi odwiedzili maleńkiego Jezusa w betlejemskiej stajence. To właśnie ubogim chłopom pilnującym owiec, Anioł obwieścił przyjście na świat Zbawiciela, a ci bez wahania udali się do miasta Dawidowego, gdzie znaleźli Dziecię owinięte w pieluszki, położone w żłobie. Szopka Pomysłodawcą szopki był św. Franciszek z Asyżu. Ten pochodzący z zamożnej rodziny chłopak w młodości wiódł hulaszcze życie i nic nie wskazywało na to, że stanie się zakonnikiem. Jak podają źródła historyczne, ok r. zaczął przechodzić powolną przemianę, a to za sprawą udziału w wojnie, w trakcie której został zdradzony przez towarzysza i osadzony w więzieniu. Po uwolnieniu poświęcił się służbie Bożej, propagując miłość Chrystusa. W nocy z 24 na 25 grudnia 1223 r. Franciszek urządził w Greccio, włoskiej miejscowości w regionie Lacjum, pierwszą w historii bożonarodzeniową szopkę ukazującą wykutą w skale betlejemską grotę, w której narodził się Chrystus. W grocie zgromadzono także żywe zwierzęta. Wewnątrz szopki znajdowały się figurki przedstawiające Dzieciątko, Maryję, świętego Józefa, pastuszków i Trzech Króli. Zwyczaj szopki trafił do Polski za sprawą zakonu franciszkanów w XIII w. Mimo że w naszym kraju szopki są na ogół drewniane, to ich niezmiennym elementem jest mieszczący się w centrum żłóbek. Dopiero XVIII w. przyniósł znaczące zmiany w szopce, a to za sprawą ruchomych figurek. Najsłynniejsze są oczywiście Szopki Krakowskie, nawiązujące wyraźnie do architektury tego miasta. Te dzieła sztuki przypominają dekoracją i przepychem baśniowe budowle, a zachwycają oglądających ruchomymi postaciami oraz dbałością o każdy detal. Choinka Drzewo, zwłaszcza iglaste, w wielu kulturach jest uważane za symbol życia, odradzania się, płodności i zdrowia. W Starym Testamencie pojawia się m.in. drzewo poznania dobra i zła, z którego nie wolno było zrywać owoców. Gdy Adam i Ewa złamali zakaz Boga, zostali wypędzeni z raju. W innym fragmencie Biblii, w Księdze Hioba, można znaleźć słowa: Drzewo może mieć nadzieję: choć jest ścięte, znowu się odradza, a jego pędy rosną dalej. Ten fragment potwierdza wieczny cykl odradzającej się natury. Tradycja stawiania drzewka bożonarodzeniowego pojawiła się po raz pierwszy w XVI w. w Alzacji. Wielki reformator Kościoła, Marcin Luter, był zachwycony pomysłem, który stał się szybko bardzo popularny na terenie protestanckich Niemiec. Do Polski tradycja bożonarodzeniowego drzewka trafiła na przełomie XVIII i XIX w. za sprawą niemieckich protestantów. Jak podaje Wikipedia, ten zwyczaj był popularny początkowo tylko w miastach, skąd przeniósł się na wieś, zastępując znacznie starszą, słowiańską tradycję dekorowania snopu zboża, oraz wypierając polską ozdobę w postaci jemioły i podłaźniczka

5 nr 12 (62) grudzień ki, choinki i bombki (czubek jodły, świerka lub sosnowa gałąź wieszane pod sufitem). Obyczaj podłaźniczka był popularny na wsiach w południowej Polsce aż do lat 20-tych XX w. Gdy wreszcie podłaźniczek ustąpił miejsca choince, gospodarze przynoszący do domu drzewko z lasu traktowali to jak swoistą kradzież obrzędową, która miała przynieść złodziejowi szczęście. Ale wróćmy do choinki, która została zaakceptowana przez Kościół katolicki i stopniowo rozpowszechniła się w Anglii i Francji, potem w krajach Europy Północnej i Środkowej aż dotarła do Europy Południowej, stając się w każdym miejscu najbardziej popularnym symbolem świąt Bożego Narodzenia. Pięknie oświetloną choinkę zawdzięczamy wynalazkowi Thomasa Alva Edisona, który w latach 80-tych XIX w. opatentował żarówkę. Natomiast uroczy zwyczaj ozdabiania choinkami głównych placów miast sięga korzeniami 1931 r., kiedy to robotnicy budujący Rockefeller Center w Nowym Jorku postawili pierwszą jodłę. Według tradycji choinkę powinno ubierać się wspólnie w Wigilię, choć coraz powszechniejsze staje się przystrajanie drzewka znacznie wcześniej, już na początku grudnia, a wszystko po to, aby nacieszyć się niesamowitą i niepowtarzalną atmosferą świąt. Bombka Początkowo choinki ozdabiano własnoręcznie wykonywanymi w czasie adwentu ozdobami z bibuły, kolorowymi papierkami i piórkami, a także pierniczkami w kształcie serca, orzechami, czerwonymi jabłuszkami, cukierkami i tzw. anielskimi włosami. Blask choince zapewniały natomiast świeczki i tzw. zimne ognie. Historia świątecznej bombki wiąże się nierozłącznie z hutą szkła w niemieckim mieście Lauscha, w którym pracował Hans Greiner. Był on za biedny, aby kupić orzechy, słodycze i owoce do przyozdobienia choinki, więc... w 1847 r. wydmuchał z cienkiego szkła bombkę przypominającą kształtem jabłko. W ten sposób ozdobił swoje bożonarodzeniowe drzewko, co podbiło serca sąsiadów i wkrótce powszechnie zaczęto go naśladować. Pierwsze bombki choinkowe pojawiły się w Polsce w XIX w. Początkowo sprowadzano je z zagranicy, ale wkrótce pojawiły się na terenie naszego kraju fabryki produkujące ręcznie robione i posrebrzane od wewnątrz ozdoby, które zaczęły przybierać coraz bardziej wymyślne kształty jak: zwierzątka, parasolki, laski, pajace, instrumenty muzyczne. A z okazji zbliżających się świąt życzę wszystkim Czytelnikom Nowinek, aby Wigilia i Boże Narodzenie upłynęły w pełnym miłości gronie najbliższych, przy blasku pięknie ozdobionej choinki i przy dźwiękach wspólnie śpiewanych kolęd. Iwona Ścisłowska Symbolika ozdób choinkowych: orzechy oznaka dobrobytu i siły jabłuszka symbol zdrowia i urody światełka znak Światłości świata, czyli Chrystusa aniołki symbol opieki nad domem dzwoneczki oznaka dobrych nowin i radosnych wydarzeń Gwiazda Betlejemska symbol powrotu do domu z dalekich stron i odnalezienia właściwej drogi

6 6 nr 12 (62) grudzień 2014 Felieton Przedświąteczna s Co się stało, to się nie odstanie. Zdradziłam męża z dawnym ukochanym, choć wcale tego nie chciałam. W chwili szaleństwa zapomniałam o wszystkich i o wszystkim, no i masz babo placek. Wyrzuty sumienia i ogromne poczucie winy zżerały mnie przez niemal cały miesiąc. Chodziłam markotna i zamyślona, bo ciągle rozważałam w myślach, czy powinnam przyznać się Jackowi czy nie. Diabelsko mnie kusiło, żeby nad całą sprawą zaciągnąć zasłonę milczenia i niepamięci. Z drugiej jednak strony czułam, że to będzie nie fair, w stosunku do mojego ślubnego. Gryzłam się tym okropnie. I w domu i w biurze wszyscy się dopytywali, czy nie jestem przypadkiem chora, bo nie najlepiej wyglądam i ciągle chodzę smutna. Ale jakże się tu cieszyć, skoro taki pasztet się pojawił i to przed świętami Bożego Narodzenia W biurze sytuacja wcale nie wyglądała lepiej niż w domu. Mój były ukochany no i kochanek jednej nocy zarazem sądził, że nasza hotelowa przygoda w Antwerpii, to jedynie początek prawdziwego romansu. Nadal szukał okazji, żeby się do mnie przytulić, pocałować choć w policzek lub niby przypadkiem dotknąć. Było mi go żal, bo wiedziałam, że to bez przyszłości, chyba że zdecyduję się na rozstanie z Jackiem, czego absolutnie nie chciałam. Czekała mnie więc poważna rozmowa, mająca położyć kres jego zalotom i niepotrzebnym złudzeniom. Postanowiłam, że rozmówię się z nim w piątek, pod koniec dnia, tak, żeby miał cały weekend na przetrawienie rozstania i pogodzenie się z sytuacją. Siedziałam w ten dzień jak na szpilkach, nie mogąc sobie znaleźć miejsca. W końcu zebrałam się na odwagę i zaczęłam rozmowę z Arturem. W sumie poszło łatwiej niż się spodziewałam, bo przypuszczał, o czym chcę z nim porozmawiać. Ułatwiło mi to nieco zadanie, choć nie ukrywam, że serce mi się krajało, bo wiedziałam, że sprawiam ogromną przykrość Arturowi. Nic nie mogłam jednak na to poradzić, bo nie chciałam się z nim na stałe związać, ani przyczynić się do rozpadu mojego małżeństwa. Artur powiedział, że szanuje mój wybór i że go rozumie. Pocałował mnie raz jeszcze tłumacząc, że to na pożegnanie, a potem poprosił, czy może wcześniej wyjść z biura. Puściłam go, bo nie miało żadnego sensu siedzenie jeszcze przez dwie godziny i patrzenie jak cierpi. Wracając do domu, postanowiłam iść za ciosem i przez weekend rozmówić się z Jackiem. Dopiero w niedzielę po południu zdobyłam się na odwagę i gdy uśpiłam Pawełka, poprosiłam Jacka do salonu, żebyśmy mogli porozmawiać. Brrr, ale się czułam Nie wiedziałam, jak małżonek zareaguje na taką nowinę, ale cóż, musiałam mu powiedzieć, bo nie mogłam dalej udawać, że nic się nie stało. Biedny, myślał, że chcę mu powiedzieć, że jestem w ciąży, a tu wyszła na jaw zupełnie inna sprawa, której się żadną miarą nie spodziewał. Gdy wysłuchał mnie do końca, nie odezwał się ani słowem. Wstał, ubrał się i wyszedł. Nie było go do wieczora. Wrócił smutny, widać było, że wstrząsnęło nim bardzo. Powiedział, że docenia to, że zdobyłam się na odwagę i mu o wszystkim opowiedziałam. Dodał, że nie spodziewał się takich wieści i że trzeba mu będzie trochę czasu, żeby mi wybaczyć. Postanowił na razie spać na kanapie, bo musi przetrawić to, czego się dowiedział. Zapytał jeszcze tylko, czy to skończone i czy rozmówiłam się z Arturem. Powiedziałam, że tak. Na co Jacek rzucił krótko, że to dobrze i uznał dyskusję za zamkniętą. Do samych świąt odzywał się do mnie niewiele, tylko gdy było to konieczne, bo na przykład chodziło o Pawełka czy zrobienie zakupów. Boże Narodzenie zbliżało się wielkimi krokami, ale nigdy okres przedświątecznej krzątaniny nie był dla mnie taki smutny. Sprzątałam, szorowałam, pucowałam, myłam, czyściłam, polerowałam i froterowałam bez opamiętania. Gdy mieszkanie błyszczało już jak w reklamie środków do czyszczenia, zajęłam się szykowaniem jedzenia. Pieczenie, gotowanie, podsmażanie, szatkowanie, mielenie i duszenie zajmowało mnie i pozwalało nie myśleć, choć chwilami o ciężkiej atmosferze w domu i piwie, którego nawarzyłam. Jacek przyniósł choinkę i ustawił ją w salonie. Potem poszedł po resztę świątecznych zakupów i przytargał wszystko, co napisałam mu na kartce. Nadeszła wigilia. Spędzaliśmy ją w tym roku sami, bo rodzice nie mogli

7 Felieton nr 12 (62) grudzień powiedź przyjechać, a nam nie chciało się z małym synkiem wlec przez pół Europy zaledwie na kilka dni. Wzięłam opłatek, podeszłam do Jacka i jedyne, co potrafiłam z siebie wydusić, to PRZEPRA- SZAM Spojrzałam na niego i zobaczyłam, że łzy leją mu się po policzkach. Nie odezwał się ani słowem, przytulił mnie jednak i pogłaskał po włosach, jak to często miał w zwyczaju. W tym momencie Pawełek zakwilił i musiałam pobiec do pokoju, żeby go wyciągnąć z łóżeczka. Gdy wróciłam do salonu z maluchem na rękach, Jacek układał pod choinką prezenty. Ja w tym wszystkim całkiem o tym zapomniałam Dla Pawełka był śliczny samochodzik, który śpiewał i grał różne melodie. A dla mnie wielka rózga przypominająca mi o moim przewinieniu. Jacek wziął ode mnie Pawełka, posadził go na ziemi, żeby od razu przetestował nową zabawkę. A potem podszedł do mnie, wziął mnie w ramiona i poprosił, żebym mu przyrzekła, że już nigdy więcej nie będzie podobnych historii. Dałam mu słowo honoru, po czym zasiedliśmy do wigilijnej wieczerzy. Na drugi dzień obudziłam się w lepszym nieco humorze, ciesząc się, że przyznałam się Jackowi do popełnionego grzechu i że zdobył się na to, żeby mi przebaczyć. Nie od razu wszystko wróciło do normy, ale miałam nadzieję, że z czasem zapomnimy o całej sprawie i że uda nam się odbudować zaufanie i uratować nasz związek. Nadal żal mi było Artura, samotnie spędzającego święta i odrzuconego przeze mnie, ale życzyłam mu jak najlepiej wierząc, że znajdzie jeszcze przyjazną duszę i założy szczęśliwą rodzinę. Tego życzyłam mu w duchu z całego serca będąc mocną przekonaną, że bożonarodzeniowe życzenia się spełniają. To w końcu wyjątkowy czas w ciągu całego roku, w którym możliwe jest nawet uzyskanie przebaczenia od najdroższego na świecie człowieka za mało chwalebny występek Bo przecież cuda się zdarzają, zwłaszcza w wigilijną noc Anna Karska

8 8 nr 12 (62) grudzień 2014 Rowerowa podróż życia część 2 Kolejny etap miał być najkrótszym ze wszystkich, tylko 15 km i tylko 1000 m w górę na Wielką Przełęcz św. Bernarda. To najwyżej położony punkt na naszej trasie 2469 m n.p.m., na granicy Szwajcarii i Włoch. Swoją nazwę zawdzięcza św. Bernardowi z Menthon, patronowi alpinistów i ratowników górskich, który w 1050 roku założył tam schronisko dla pielgrzymów. Ostatnie 6 km przeszliśmy na piechotę, pchając nasze rowery, nie spiesząc się i podziwiając zapierające dech w piersiach widoki. Przed hospicjum spotkaliśmy kilku turystów na przechadzce z dwoma pięknymi psami bernardynami. Jak się okazało, tych psów jest tam całkiem sporo i są symbolem zarówno hospicjum, jak i Szwajcarii są używane od XVII w. jako psy pociągowe i w akcjach ratunkowych. Opiekują się nimi głównie wolontariusze. Odpoczęliśmy i wyspaliśmy się w bardzo wygodnych łóżkach, w starym budynku hospicjum, gdzie znajduje się również kościół i krypta i, a jakże, ogromna tablica z czarnego marmuru, upamiętniająca przemarsz wojsk Napoleona z 1800 roku. Za gościnę rząd francuski zapłacił, bagatela, 150 lat później Niezapomniane wrażenia z przełęczy, spektakularny widok okalających jeziorko wyniosłych szczytów alpejskich i górujący Asyż - po orzeźwiającym letnim deszczu. nad wszystkim pomnik św. Bernarda, patrzącego na przełęcz, pozostaną długo w naszych wspomnieniach. Nie mniej wrażeń czekało nas następnego dnia. Jeśli komuś się wydaje, że jazda z górki to marzenie każdego rowerzysty, to nie widział przerażenia w oczach co niektórych podczas zjeżdżania przez ponad 30 km na kurczowo ściskanych obu hamulcach Nadgarstki do wymiany! W Donnas czekał już na nas w parafii św. Piotra (San Pietro in Vincoli) gościnny ksiądz i miejsce na podłodze dla panów, piętrowe łóżka dla dziewczyn, prowizorycznie zaaranżowana kuchnia polowa i doccia spartana, czyli spartański prysznic, po prostu trzy w jednym. Jeśli ktoś wie, jak wygląda tradycyjna toaleta typu narciarz, to niech sobie wyobrazi umocowany u góry prysznic i drewnianą kratkę leżącą na narciarzu (jeśli zachodziła potrzeba prysznica) lub podnoszoną, gdy potrzeba była zgoła inna Widok na Hospicjum św. Bernarda zza włoskiej granicy. Kolacja była porządna, ale co niektórym głodomorom (lub miłośnikom biancorosso termin powstał na potrzeby spragnionych orzeźwienia, białym, lekko gazowanym winem prosto z dystrybutora) było po drodze do sąsiedniej pizzerii, gdzie jedliśmy najlepszą pizzę na świecie. Jak się okazało, miejscowi kibice futbolu bardzo dobrze znają sukcesy polskiej reprezentacji sprzed lat i z pamięci recytują nazwiska, daty i wyniki meczów. Czy każdy Włoch to urodzony komentator futbolu? I czy w każdej pizzerii częstują na dzień dobry pizzą gratis? Dobrze wypoczęci i nakarmieni ruszyliśmy rano do następnego przystanku w Mortarze. Miejsce szczególne na Via Francigena, bo w opactwie Sant Albino, odwiecznym miejscu postoju pielgrzymów do grobu św. Piotra, czekały na nas same niespodzianki. Jedną z nich była przepyszna kolacja prawdziwa, domowa lasagne, filet z kurczaka z frytkami, miejscowe wino i pyszne pieczywo. Nasz gospodarz, ojciec Francesco d Agostino, okazał się bardzo troskliwy. Zwłaszcza dla Patryka, którego co najmniej trzy razy tego wieczoru osobiście wysmarował maścią przeciwko komarom, powtarzając w kółko zanzare (komary). Chyba wyglądał na najbardziej poszkodowanego Potem z pasją opowiedział nam historię tego miejsca, pokazując m.in. wyryte w cegłach rzymskimi cyframi daty wizyt pielgrzymów (np. z 1385 roku) oraz miejsce pochówku dwóch zaufanych druhów Karola Wielkiego, którzy zginęli w bitwie z Longobardami w 773 roku - trwającej zaledwie jeden dzień, lecz okupionej niewyobrażalnymi na tamte czasy ofiarami. Stąd też wywodzi się nazwa miasta, z łac. Mortis Ara ołtarz martwych. Żal nam było opuszczać to wyjątkowe miejsce i fantastycznych gospodarzy, ale już czekała na nas Piacenza i tamtejszy konwent kapucynów. Dalej zjeżdżaliśmy przeważnie w dół, więc nieistotne było czy to 100 czy 120 km. Kościół piękny, miasto z zabytkową starówką, smakowita kolacja, nocleg, co prawda na podłodze, ale dziewczynom trafiła się sala z matami treningowymi, więc ja tam spałam jak zabita. Kamila rano wyżywała się na worku treningowym jakby chciała naładować energię na dalszą trasę Nasz przemiły gospodarz obdarował nas jeszcze zapasami różnych puszek i makaronów, gdyż klasztor niedługo będzie zamykany,

9 nr 12 (62) grudzień Pierwszy budynek zakonny franciszkanów w sanktua- -rium w Rivotorto. a lokale przerabiane na akademiki. Fajnie dla studentów, ale braciszków szkoda Dzień kolejny do Fidenzy przeleciał nam jak z płatka. Krótki dystans, a więc szybko na miejscu, znów u kapucynów, a jakże. Pierwszy raz przywitano nas jak typowych pielgrzymów, czyli najpierw poproszono o kredencjały (paszporty pielgrzymów) do opieczętowania i dopiero potem pokazano nam miejsce noclegu. Nomen omen nasze kredencjały przysłało nam stowarzyszenie Via Francigena, właśnie z Fidenzy. Warte wspomnienia jest zwłaszcza D uomo, czyli katedra z XII w., którą udało się nam zwiedzić. Monumentalny, przepiękny stary budynek. Miejsce kultu św. Donina, który podobno po swej męczeńskiej śmierci, wziął ściętą głowę pod pachę i tak z nią pomaszerował przed siebie Optymistycznie patrząc na kolejny etap (przecież to tylko 85 km) wyruszyliśmy następnego dnia przed siebie. Nawet zdziwienie braciszka z klasztoru, że robimy etap przeznaczony dla normalnych pielgrzymów rowerowych na dwa dni, nie zakłócał naszego dobrego samopoczucia. Po pierwszych 10 km już nie było tak optymistycznie, po następnych 40 km też nie. Zjeżdżanie w dół skończyło się, a zaczęło wspinanie i to nie na żarty. Na jednym z ostrych zakrętów pod górę, widziałam tabliczkę Autodromo Enzo Ferrari i coś tam dalej po włosku. Nie wiem, czy to był punkt widokowy na legendarną trasę wyścigową, czy może Enzo śmigał też po naszej trasie szczerze, jak najbardziej nadawała się do tego. Mniej więcej w połowie stwierdziliśmy, że braciszek z Fidenzy miał rację, co do podziału tej trasy na dwa etapy, ale po odpoczynku pozbieraliśmy się do kupy i poczłapaliśmy dalej, wciąż pod górę. Nagrodą był widok Passo del Ciso przełęczy na granicy prowincji Emilia Romagna i Toskania i cudowny kamienny kościółek na górce z malowniczą figurką Matki Boskiej. Miejsce to odwiedził nasz Jan Paweł II wkrótce po jego wyborze na papieża. Widoki na rozciągające się góry Toskanii zatrzymały nas na dłuższą chwilę. Cała reszta trasy tylko w dół. Hurra! Nocleg w konwencie kapucynów w Pontremoli mieście wielu mostów i pięknych zabytków, z malowniczym ogrodem, pozwolił się nam dobrze zregenerować. Do tego wieczorny spacer po mieście i włoskie lody, najlepsze na świecie Zmotywowani zaplanowanym na następny dzień relaksem na prawdziwej włoskiej plaży, wyruszyliśmy dość wcześnie i, można wierzyć lub nie, ale do godziny 14-ej mieliśmy już za sobą 80km. Widok z plaży na szczyty oddalonych Alp Apuańskich i kąpiel w morzu naładowały skutecznie nasze baterie. Postój w kolejnym klasztorze kapucynów w Monte San Quirico pod Lucca, chyba najlepsza kolacja na całej trasie, przygotowana przez fachowego kucharza klasztornego, lokalne smakołyki i super wygodne pokoje z wielkimi łóżkami (co niektórzy mieli pojedyncze pokoje z prysznicem!) po prostu super! Oczywiście piękny ogród i widoki Toskania jest cudna. Następnego dnia po drodze do Sieny zwiedziliśmy San Gimignano toskański Manhattan. Nazywany tak ze względu na widoczne z daleka charakterystyczne czworokątne wieże wznoszące się nad miasteczkiem. Miasteczko perełka, odwiedzane przez tłumy turystów. Tym razem Toskania dała nam popalić słońcem, no i pagórkami, ale te widoki A na bolące mięśnie, ścięgna i inne przypadłości był Oskar (skrzyżowanie Adama Słodowego z chodzącą encyklopedią) i jego niezbędniki w przepastnych torbach rowerowych. Dość późno zawitaliśmy do klasztoru obserwantów pod Sieną. Rano Baśka skwitowała, że wiadomo, dlaczego obserwanci widok na Sienę z tego klasztoru był nieziemski, całe miasto jak na dłoni. Spaliśmy na podłodze w sporej sali, a co poniektórzy w krużganku klaustrum, pod gołym niebem. Noc była piękna, a kamienna posadzka taka wygodna Dzień następny miał być super wyczerpujący. Poniekąd dzięki późnemu startowi, o godz. 11-ej. Trzeba było odwiedzić przecież św. Katarzynę w bazylice Dominikanów (jako doktora Kościoła uhonorowano ją m.in. jej wystawioną w relikwiarzu Głową widok nie dla ludzi o słabych nerwach ). Po pokonaniu długiego, ok km, dystansu przez wzniesienia Toskanii dotarliśmy o 22-giej (znowu) na miejsce Mina Patryka, który nieudolnie próbował uśmiechnąć się do zdjęcia na ostatnim podjeździe, mówiła sama za siebie. Na przywitanie wyszedł nam gwardian klasztoru kapucynów w Le Celle pod Cortoną. Aż żal było fatygować starowinki o tak późnej porze, ale dla niego nie było problemu. I tak siedzę w swoim pokoju i się modlę, nie muszę nigdzie daleko chodzić powiedział. Na stwierdzenie brata Marcina, że przejechaliśmy dziś bardzo długą drogę, zapytał: A po co tak gnacie? Nie lepiej spokojnie, powoli, na piechotę pielgrzymować? Ludzi po drodze spotykać, przystanąć co chwila i podziwiać piękne miejsca? Jak dla mnie trafił w sedno to niezaprzeczalny minus jazdy rowerem, tyle ciekawych miejsc się po prostu mija. No ale jak się chce w trzy tygodnie dotrzeć z Antwerpii do Rzymu, to musi być coś za coś. Dokończenie na str. 10 Jadalnia w Hospicjum św. Bernarda - wreszcie ciepła herbatka.

10 10 nr 12 (62) grudzień 2014 Hobby Dokończenie ze str. 9 Rowerowa podróż życia część 2 Miejsce zapierające dech w piersiach. Spaliśmy w kamiennym domku na wygodnych łóżkach, a jadalnia z kuchnią wyposażona była nawet w maszynki do kawy Szkoda, że mieliśmy tak mało czasu, żeby nacieszyć się tym miejscem. Gdy zobaczyliśmy rano całe Le Celle, staliśmy jak urzeczeni. Przed nami położone na wzgórzu kamienne domeczki i kaplica w miejscu, gdzie przebywał i modlił się sam św. Franciszek. Podniosłą atmosferę podczas mszy, którą tam odprawialiśmy, przerwał jeden z braci, z pewnością przygłuchy, który zajrzał przez drzwi i krzyknął dziarsko łamanym angielskim: Skończyliście już?!, (niektórzy z nas poczuli, że już dotarli do celu pielgrzymki) i przepiękna msza w cudownie kolorowej bazylice i już zapomnieliśmy o wszystkich trudach drogi Muszę wspomnieć o jeszcze jednej rzeczy trochę się spóźniliśmy na oglądanie zachodu słońca ze wzgórza przy twierdzy, ale mogliśmy za to słuchać cichutkich modlitw, śpiewanych na głosy przez siostry z Korei (w tym Salve Regina), które studiują w Rzymie i przyjechały do Asyżu na kilka dni. Dawid nie wytrzymał i musiał to naszkicować. Jaka odmiana od szkicowania atrakcyjnych dziewcząt spotykanych po drodze Jedna z nich nawet zaplotła mu warkoczyka na pamiątkę. Cóż, artyści Do Narni (ale tej bez szafy) dojechaliśmy całkiem spokojnie, ale prysznic był tam zbędnym luksusem. Nie ma jednak nic niemożliwego. Dominik pokombinował i jak pomysłowy Dobromir zmontował prysznic z kawałka rurki podłączonej do kranu na zewnątrz Wolontariuszka opiekująca się bernardynami na przełęczy GSB. po czym zniknął w głębi klasztoru, chyba nawet nie dosłyszał naszej odpowiedzi. Z żalem opuściliśmy to cudowne miejsce, ale już czekał na nas Asyż, widoczny z daleka na długo przed dotarciem na miejsce. Nocowaliśmy 2 dni w Centro Tau pod Asyżem (ale obok super Camping du Grand Saint Bernard otoczony majestatycznymi górami. pizzerii). Nie da się opisać Asyżu w kilku słowach. To na pewno jedno z najpiękniejszych średniowiecznych miasteczek, pozwalające na magiczną chwilę zadumy przy grobie św. Franciszka Zmęczona, ale szczęśliwa autorka artykułu. No i ostatni dzień Rzym. Wjazd do miasta przez Prima Porta był jak wjazd prawdziwych zwycięzców. Może przez niesamowity wygląd tego mostu i świadomość wielowiekowej historii, jakiej był świadkiem. Dojechaliśmy prosto na plac św. Piotra i zdążyliśmy na wieczorną mszę w kaplicy za głównym ołtarzem, naprzeciwko niesamowitego witrażu przedstawiającego Ducha Świętego. Potem wizyta w krypcie przy grobie św. Piotra, chwila zadumy, no i świadomość, że to koniec pielgrzymki. Satysfakcja, ale i melancholia, że to już za nami. Co prawda czekał na nas Rzym i kilka dni na zwiedzanie, ale o tym może innym razem. Bardzo gościnne siostry i fantastyczne warunki przy Via Asterio, z dala od zgiełku miasta, były nie do przecenienia. Wyrazy uznania należą się wszystkim, którzy dojechali na metę. Przy nieraz ekstremalnych warunkach na drodze (upadki z roweru, zmiany dętek, opon, piratujący kierowcy tirów, jazda w nocy, w deszczu, przez tunele, bez pobocza dla rowerów) i mimo potwornego zmęczenia ktoś zawsze musiał zrobić wieczorem kolację dla wszystkich i przygotować śniadanie (18 osób może sporo zjeść ), pozmywać, wypakować graty i namioty, aby potem spakować z powrotem do busa. Ale udało się!!! Jak to mówią, wszystko dobrze się skończyło, bez masakry się obyło. No to gdzie i kiedy następnym razem? Anna Gierczak

11 nr 12 (62) grudzień

12 12 nr 12 (62) grudzień 2014 Jesteś imigrantem w Belgii lub zamierzasz nim być? Jeśli tak, to potrzebujesz wsparcia i rozsądnych porad. ING zapewnia Ci to w zakresie Twoich potrzeb bankowych i ubezpieczenia, nawet przed Twoim przyjazdem. W ING korzystasz z pomocy pracownika mówiącego w Twoim języku oraz z Call Center. Czy można marzyć o lepszym przyjęciu? Obsługa w języku polskim: Oddział Ste Marie Schaerbeek tel Oddział Parvis St Gilles tel Oddział Cours St Michel Etterbeek tel lub odwiedź naszą stronę: ING Belgique SA Bank- Główna siedziba : avenue Marnix 24, B-1000 Bruksela KRS Bruksela TVA BE SWIFT : BBRUBEBB IBAN BE ( ). Wydawca : Inge Ampe Cours Saint-Michel 60, B-1040 Bruksela

13 Wywiad miesiąca nr 12 (62) grudzień Wywiad z Dave Deruytter, Head of Expatriates & Non Residents ING Belgium W ING każdy klient jest mile widziany W dzieciństwie prawie każdy chłopiec marzy o tym, żeby zostać policjantem lub strażakiem. Czy tak było również w Pana przypadku, czy też od najmłodszych lat chciał Pan zostać specjalistą bankowym? W dzieciństwie mieszkałem na wsi, w pobliżu lasu. Już wtedy uwielbiałem budować domki na drzewach i drążyć podziemne korytarze. Moi rodzice obawiali się, że albo spadnę z drzewa i połamię nogi, albo że przysypie mnie ziemia w jakimś tunelu. Od najmłodszych lat pasjonowała mnie inżynieria i architektura. Gdy ukończyłem inżynierię cywilną na uniwersytecie w Gandawie, okazało się, iż banki również poszukują specjalistów z takim dyplomem jak mój. Zaproponowano mi udział w 2-letnim programie treningowym i tak się zaczęła moja bankowa kariera. Zacząłem pracę w BBL ( Bank Brussels Lambert), poprzedniku ING, co bardzo mi się spodobało. Jak wygląda Pana dzień pracy? Jak każdy pracownik biurowy, zaczynam mój dzień pracy od sprawdzenia maili. Potem biorę udział w oficjalnych spotkaniach bankowych. Około południa ponownie sprawdzam maile, wchodzę na stronę ING Expat na Facebook oraz na Linked-in. Po południu często biorę udział w seminariach, uczestniczę w wydarzeniach bankowych oraz pracuję nad kolejnymi projektami. Wieczorem, tuż przed wyjściem z biura, po raz ostatni zaglądam na pocztę mailową. Dodatkowo w ciągu dnia odbieram liczne telefony od kolegów i klientów, którym służę pomocą. Jak to się stało, że w latach został Pan wysłany do Japonii, aby wziąć udział w Europejskim Programie Szkoleniowym dla Managerów i Dyrektorów? Po kilku latach mojej pracy w BBL bank zaczął szukać ludzi zainteresowanych współpracą z Japonią i okazało się, że zostałem wytypowany jako jeden z kandydatów. Pomyślałem wówczas, iż byłoby to dla mnie nie lada wyzwanie, gdyby mnie wybrano. Tak się właśnie stało i muszę przyznać, że pobyt w Japonii był wspaniałym doświadczeniem zarówno zawodowym, jak i prywatnym. Dave Deruytter - Head of Expatriates & Non Residents ING Belgium ING jako jeden z największych banków w Belgii jest niezwykle popularny wśród expatów (obcokrajowców - przypis redakcji). W czym tkwi tajemnica sukcesu ING? ING, podobnie jak jego poprzednik BBL, od ponad 50 lat oferuje produkty bankowe dla obcokrajowców mieszkających czasowo lub na stale na terenie Belgii. Nasz bank wprowadził rożnego rodzaju ubezpieczenia dla osób prywatnych oraz wielojęzyczną obsługę między innymi w języku polskim w wybranych oddziałach: Parvis Saint-Gilles, Sainte-Marie, Cours Saint-Michel, Rond-Point Schuman, Chazal, City 2, Parlament Europejski, Agencja nierezydentów. I co bardzo ważne i zapewne ułatwiające życie stworzyliśmy stronę banku w języku polskim. Aby zapoznać się z przydatnymi informacjami, wystarczy wejść na stronę polski. Poza tym ING Belgia współpracuje z zagranicznymi Izbami Handlowymi oraz stowarzyszeniami dla obcokrajowców. Jaki rodzaj produktów bankowych oferuje ING swoim klientom? Lista produktów jest naprawdę długa. ING oferuje pełen zakres ubezpieczeń dla expatów, w tym serwis bankowości internetowej z możliwością dokonywania przelewów nawet w lokalnej walucie. Poza tym w ofercie ING znajdują się: kredyty hipoteczne, samochodowe, remontowe, gotówkowe, leasingi oraz pożyczki dla podmiotów gospodarczych, konta oszczędnościowe, ubezpieczenia (samochodów, nieruchomości, na życie), fundusze emerytalne oraz inwestycyjne. Czy ING ma jakieś bankowe propozycje skierowane do nastolatków? Oczywiście, dzieciom od 10-tego roku życia można otworzyć konto bieżące połączone z kartą bankową. Jest to dobry pomysł, aby już nastolatki wiedziały, jak działa system bankowy i aby poznały wartość pieniędzy. Nie należy jednak zapominać, że rodzicie nie powinni raczej wpłacać zbyt dużej kwoty na konto dzieci, ponieważ zapewne minie trochę czasu, zanim nastolatki nauczą się racjonalnie dysponować przyznanym budżetem. Gdy nastolatek otrzymuje co miesiąc 10 i zobaczy, że po roku ma dopiero 120, szybko zda sobie sprawę, iż wydać pieniądze można błyskawicznie, ale zarobić je lub zaoszczędzić jest o wiele trudniej. Co się dzieje z kontem bankowym w przypadku śmierci jego właściciela, który ma nieletnie dzieci? Niestety, takie rzeczy się zdarzają. W takim przypadku - oprócz aktu zgonu - jest niezbędny dla banku oficjalny dokument dotyczący tego, kto może zarządzać kontem i kto jest oficjalnym opiekunem nieletnich dzieci mających prawo do dziedziczenia. Dokończenie na str. 15

14 14 nr 12 (62) grudzień Wesołych Świąt i Do Siego Roku Świąteczna promocja 2,25 szt: od 5,95/kg od 7,50/kg 1 Av. 2 Av. Chazal 55, 1030 Schaerbeek TEL De Celtes 15, 1040 Etterbeek TEL TYLKO U NAS możesz płacić kartą sodexo, kartą monizze, czekami repas i Ticket Restaurant Ceny promocyjne obowiazują do wyczerpania zapasów

15 Wywiad miesiąca nr 12 (62) grudzień Dokończenie ze str. 13 W ING każdy klient jest mile widziany myśleć o pozyskaniu prywatnych inwestorów. Banki najchętniej przyznają kredyty na biznesy, które już odniosły sukces, ponieważ z założenia kredyty mają pomóc w rozwoju tego, co już dobrze funkcjonuje. Pomocnym narzędziem jest kalkulator biznesowy, który można znaleźć na stronie Wypełnienie go krok po kroku pozwoli wstępnie zorientować się, o jak wysoki kredyt ma szanse ubiegać się kredytobiorca. Dave Deruytter z Urszulą Banaszewską - doradcą klientów biznesowych w Banku ING Dlaczego tak ważne jest posiadanie funduszu emerytalnego i co w sytuacji, gdy klient ING Belgia przeprowadza się do innego kraju? To bardzo ważne, aby zacząć oszczędzać na swoją przyszłą emeryturę jak najwcześniej. Trzeba zdać sobie sprawę z tego, że wypracowana emerytura w przyszłości nie będzie wystarczająca na pokrycie wszystkich niezbędnych wydatków i godne życie. Jeśli ktoś zacznie oszczędzać w wieku 20 lat, wpłacając co miesiąc nawet niewielką sumę, to gdy osiągnie wiek emerytalny (65 lat), kwota będzie naprawdę znaczna. Fundusz emerytalny można kontynuować nawet po przeprowadzce do innego kraju. Aby móc go założyć w Belgii, należy być rezydentem tego państwa. Ale co bardzo ważne przed podpisaniem umowy trzeba dokładnie sprawdzić warunki. Jakie są długoterminowe plany rozwoju ING? ING ciężko pracuje, aby rozwijać się w dziedzinie bankowości i na rynku ubezpieczeń, a tym samym wyjść naprzeciw oczekiwaniom klientów. Niezwykle ważna jest innowacyjność wprowadzanych produktów i procedur oraz możliwość jak najszybszego dotarcia z informacjami o nich. Dlaczego warto być klientem ING? Celem ING jest zachęcić klientów do zrobienia kroku naprzód w życiu i biznesie. Klient jest dla nas najważniejszy, dlatego w rejonie Brukseli pracownicy ING mówią w ponad 20 językach, a każdy obcokrajowiec jest mile widziany w progach naszego banku. Dziękuję za rozmowę, życząc jednocześnie jak najwięcej zadowolonych klientów. I ja dziękuję, a korzystając z okazji składam wszystkim czytelnikom Nowinek najserdeczniejsze życzenia z okazji zbliżającego się Bożego Narodzenia i Nowego Roku niech magia tych świąt przyniesie spokój i radość, niech każda chwila spędzona w gronie najbliższych żyje własnym pięknem, a nadchodzący rok niech przyniesie spełnienie wszystkich marzeń. Rozmawiała: Iwona Ścisłowska Jak wygląda przyznawanie kredytów dla osób, które chcą otworzyć własny biznes? Wiele osób myśli, iż wystarczy mieć pomysł na swój biznes, a po pieniądze przyjść do banku. Niestety, to tak nie działa. Banki musza być ostrożne, ponieważ zarządzają pieniędzmi klientów i inwestorów. W rzeczywistości pomysł dotyczący własnej działalności należy zacząć od napisania dobrego biznes planu i od sprawdzenia, czy są potencjalni klienci. Najlepiej też, aby mieć główne zajęcie, a swój biznes początkowo rozwijać jako działalność dodatkową. Dopiero po upewnieniu się, że wprowadzany stopniowo w życie plan przynosi dochód, można

16 16 nr 12 (62) grudzień 2014

17 nr 12 (62) grudzień Taniec z gwiazdami? Goście zwiedzający ogród zoologiczny w szkockim Edynburgu wielokrotnie wydawali okrzyk zgrozy widząc człowieka przeskakującego ogrodzenie i zmierzającego ku ważącemu 250 kg niedźwiedziowi syryjskiemu. Sam wiele razy to robiłem, zresztą mieliśmy z kolegami dyżury, po prostu odwiedzaliśmy Wojtka wspomina pan Romuald, dziś 93-letni, pogodny senior, były żołnierz 22 Kompanii Zaopatrywania Artylerii 2-go Korpusu Polskiego generała Andersa. Historię niedźwiedzia-żołnierza zna każdy, średnio nawet rozgarnięty Polak; w ostatnich latach pojawiło się mnóstwo publikacji na temat, Wojtek ma nawet swój pomnik (niejeden), na jego cześć któryś z browarów wypuścił serię piwa o nazwie Vojtek. Czymś zgoła innym jest oglądać film o niedźwiedziu, a czymś innym jest usłyszeć z pierwszej ręki opowieść, jak to polscy żołnierze za kilka konserw kupili gdzieś w Persji misia-niemowlaka. Jak go karmili mlekiem (a później niekiedy piwem), jak został wpisany, jako żołnierz w skład kompanii (dosłużył się stopnia kaprala), jak toczyli z nim zapaśnicze walki, jak wreszcie wraz z innymi żołnierzami dźwigał skrzynie z pociskami i nigdy żadnej nie upuścił. Pan Romuald dziś opowiada tę historię jedynie swojej fizjoterapeutce, bo media temat już przemaglowały, przeżuły i wypluły, sprawa jest odhaczona, inne hity na tapecie, kto by się tam zresztą interesował jakimś dziadkiem, skoro nowa edycja Tańca z Gwiazdami?! Skoro w galerii wyprzedaż, skoro nowy model smartfona? Nigdy nie zapytałem mojego dziadka o to, jak żyło się w Stanisławowie i Lwowie przed wojną, choć miałem go na wyłączność i z pewnością chętnie by mi opowiedział. Nie zapytałem o szczegóły ucieczki przed Armią Czerwoną i o to, dlaczego mieszkamy na tzw. Ziemiach Odzyskanych, a nie na jakiejś dalekiej Syberii. Zwyczajnie, byłem jeszcze dzieckiem i nie zdążyłem zapytać. Z moim ojcem już lepiej, jego dopytałem dokładnie jak zapamiętał Poznań w dniu 28 czerwca 1956 roku, kiedy to wybuchł Poznański Czerwiec. Wiem zatem co czuł, kiedy doń strzelano, kiedy uciekał ulicą Zwierzyniecką, wiem nawet, że miał dziewczynę, pokazywał gdzie mieszkała. Tatuś na szczęście żyje i nie waham się z nim rozmawiać o tym, jak się ludzie ubierali po wojnie, czym handlowali, co jedli i pili, czym się leczyli... Naszego sąsiada pana Jana znałem głównie z tego, że wiedziałem, że był pierwszym polskim burmistrzem miasteczka, że był też pierwszym dyrektorem Liceum (francuski, chemia, łacina), że był po prostu pogodnym sąsiadem, który wdawał się niekiedy, ze wspomnianym wcześniej moim dziadkiem, w jakieś niezrozumiałe dyskursy. Raz kiedyś podsłuchałem, jak w pierwszych dniach po wojnie (nasze miasto było zniszczone w 80%) objął burmistrzostwo i natychmiast żołnierze zameldowali, że na torach znaleźli niemiecki wagon pełen czegoś bardzo niebezpiecznego. Zdziwił się, że żołnierze do burmistrza z taką sprawą, poszedł. Wagon wypełniony był po dach... serem. Śmierdziało na kilometr, ale kazałem wyrzucić zewnętrzne warstwy. Był to wyśmienity francuski ser... zaznaczył. Dowiedziałem się o tym przypadkiem podsłuchując wspominki, później pan Jan umarł i nikt nie wie, jakie jeszcze fascynujące historie umarły wraz z nim. Później wyczytałem, że osobiście brał udział w rajdzie Monte Carlo, że kończył chemię na Sorbonie. Ileż bym dał dziś, żeby o tym porozmawiać. Nie można. Za późno. Jeśli macie pradziadków, dziadków, jeśli macie rodziców pytajcie ich o wszystko. Pytajcie, wypytujcie, zgłębiajcie, zapamiętujcie, nagrywajcie. Jeszcze nie jest za późno. Bo później, w Dniu Zmarłych staniecie nad ich grobem, albo zauważycie, że miejsce przy wigilijnym stole jest puste i takim zawsze pozostanie. I odpowie wam jedynie cisza. Pomijając już fakt, że Wasze dzieci też nigdy nie spytają jak to było w czasach Waszej młodości. Bo będą miały nowy odcinek Tańca z Gwiazdami! Jacek Rujna

18 Dawne początk 18 nr 12 (62) grudzień 2014 Hobby Piwo, jakie znamy dzisiaj, to efekt wielowiekowej ewolucji, która ma swoje początki wśród starożytnych cywilizacji. Zmiany w technikach rolnych, rozwój miast, religia oraz budowanie społeczeństw w oparciu o handel miały wielki wpływ na obecność i doskonalenie tego napoju. O ile badania archeologiczne pozwoliły odnaleźć pierwsze wzmianki o piwie w dawnej Mezopotamii około 9000 r. p.n.e., to tworzenie napojów na bazie fermentacji (przemiany związków organicznych) obecne jest w wielu kulturach na całym świecie. Z tego powodu piwo ma swoje korzenie również w Patagonii, Afryce, Chinach czy na stepach Azji środkowej. Piwo powstało z udomowienia roślin bogatych w skrobię, jak na przykład jęczmień, ryż czy kukurydza. Skrobia jest głównym źródłem żywności dla ludzi oraz podstawą tworzenia napojów fermentowanych. Umiejętność robienia mąki stała się jedną z podstaw tworzenia nie tylko chleba, ale i piwa. Sumeryjskie źródła Najstarsze znane ślady produkcji piwa pochodzą z wykopalisk przeprowadzonych w Iranie. Pierwsze ślady pisemne również pochodzą z regionu między rzeką Tygrys i Eufrat, czyli z dzisiejszych terytoriów Iraku, Syrii i Iranu. To właśnie na glinianych tabliczkach są spisane pierwsze przepisy na robienie piwa, mity oraz dokumenty prawne. Dzięki nim można się dowiedzieć, iż piwo już wówczas stanowiło istotną część kultury i gospodarki miast sumeryjskich. Przy tym rola kobiet była bardzo istotna jako osób odpowiedzialnych za ówczesne tawerny. Symbolem piwa jest odwrócony trójkąt podtrzymywany przez inny trójkąt, co stanowi wyobrażenie pojemników do warki i przechowania. Nazwa płynny chleb (często nadawana piwu) pochodzi z tamtych czasów i jest związana z postacią, jaka miało piwo, które wielce odbiega od tego, co znamy dzisiaj i prawdopodobnie łatwiej można je porównać z kwasem chlebowym. Sumerowie jednak potrafili stworzyć kilkanaście rodzajów napoju, używając różnych zbóż oraz innych roślin.

19 nr 12 (62) grudzień i piwa Ninkasi Bogini Ninkasi była ważnym odniesieniem dla Sumerów. Starożytni Sumerowie czcili piwo, które zrobili i chwalili boginię Ninkasi za cud fermentacji. Hymn do Ninkasi to dwie pieśni, które opisują proces warzenia oraz pojemniki, w których podawane jest piwo. Imię bogini Ninkasi stanowi nawet dzisiaj inspirację dla browarów. Tak nazywają się browary w Stanach Zjednoczonych (Oregon), we Francji (Lyon) czy w Polsce. Także w ostatnich latach kilku piwowarów w Stanach Zjednoczonych postanowiło odtworzyć piwo według wzorców odczytanych z glinianych tabliczek. Babilońskie prawodawstwo Na tych samych ziemiach powstało państwo Babilonu, które również zapisało się w historii piwowarstwa. Babilończycy poszerzyli panoramę dostępnych piw aż do kilkudziesięciu rodzajów, chociaż głównymi kategoriami były piwa jęczmienne i orkiszowe. Wśród nich były i piwa ciemne, czerwone oraz także z dodatkiem owoców jak np. z syropem z daktyli. Władcy Babilonu dbali również o jakość piwa. Wśród wielu surowych przepisów Kodeks Hammurabiego także wprowadził zapiski dotyczące piwa. Ustalał on między innymi maksymalne ceny dla piwa oraz kary dla niespełniających warunków podawania piwa. Za oszukiwanie konsumenta odnośnie ceny czy jakości piwa przewidywano śmierć przez utopienie. Jakość piwa była istotną cechą, gdyż piwo oprócz bycia napojem dla całego społeczeństwa trafiało również do kapłanów i władców. Dodatkowo piwowarzy mieli powinności odnośnie chorych, gdyż to zapewniali różne składniki pomagające w prawidłowym odżywaniu się, a piwo również nie było filtrowane (oraz pite przez słomkę). Zwiedzając wystawy dotyczące czasów starożytnych często natkniemy się na zbiory pokazujące proces warzenia oraz naczynia do robienia piwa. Czasy te do dziś są ciekawym polem badań dla historyków, archeologów czy pasjonatów. Dalsze dzieje w innych czasach i innych zakątkach świata będziemy poznawać w następnych numerach. Jan Lichota

20 20 nr 12 (62) grudzień 2014 Wesołych Świąt