Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w III kw oraz prognoz koniunktury na IV kw.

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w III kw. 2011 oraz prognoz koniunktury na IV kw."

Transkrypt

1 Narodowy Bank Polski Instytut Ekonomiczny Biuro Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w III kw. 211 oraz prognoz koniunktury na IV kw. 211 Październik 211

2 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw Podstawą opracowania są wyniki Szybkiego Monitoringu NBP, przeprowadzonego we wrześniu 211 r. na próbie 1227 podmiotów niefinansowych, reprezentujących wszystkie sekcje PKD (poza rolnictwem, rybołówstwem i leśnictwem), zarówno sektor niepubliczny, jak i publiczny, przedsiębiorstwa z sektora MSP oraz duże jednostki.

3 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw Spis treści SYNTEZA 1. SYTUACJA EKONOMICZNA 8 BIEŻĄCE OCENY SYTUACJI EKONOMICZNEJ 8 PROGNOZY SYTUACJI EKONOMICZNEJ, NIEPEWNOŚĆ PRZYSZŁEJ SYTUACJI 8 OCENY I PROGNOZY SYTUACJI ANALIZA W PODSTAWOWYCH PRZEKROJACH 9 POLSKA NA TLE UE 1 2. POPYT, ZAMÓWIENIA I PRODUKCJA 11 BARIERA POPYTU 11 PROGNOZY POPYTU I ZAMÓWIEŃ 11 PROGNOZY PRODUKCJI 11 PROGNOZY POPYTU, ZAMÓWIEŃ I PRODUKCJI ANALIZA W PODSTAWOWYCH PRZEKROJACH KURS WALUTOWY, EKSPORT I IMPORT 13 KURS OPŁACALNOŚCI EKSPORTU 13 OPŁACALNOŚĆ EKSPORTU 14 OCENY I PROGNOZY EKSPORTU 14 IMPORT ZATRUDNIENIE 1 PROGNOZY ZATRUDNIENIA III KW. 211 R. 1 PROGNOZY ZATRUDNIENIA ANALIZA W PODSTAWOWYCH PRZEKROJACH 1 WYBRANE CZYNNIKI ODDZIAŁUJĄCE NA ZATRUDNIENIE 16. WYNAGRODZENIA 18 PROGNOZY WZROSTU PŁAC 18 WYBRANE CZYNNIKI ZMIAN PŁAC 19 PODWYŻKI PŁAC A WZROST WYDAJNOŚCI PRACY 19 PRESJA PŁACOWA 2 6. INWESTYCJE 21 INWESTYCJE PLANOWANE W CIĄGU KWARTAŁU 21 INWESTYCJE W TRAKCIE REALIZACJI 24 ŹRÓDŁA FINANSOWANIA NOWYCH INWESTYCJI 2 7. ZAPASY 26 OCENA STANU ZAPASÓW 26 OCENA STANU ZAPASÓW W PODZIALE RODZAJOWYM WYKORZYSTANIE MOCY PRODUKCYJNYCH KREDYT BANKOWY 3 PROGNOZY ZADŁUŻENIA 3 PROGNOZY ZADŁUŻENIA ANALIZA W PODSTAWOWYCH PRZEKROJACH 3

4 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw DOSTĘPNOŚĆ KREDYTÓW 31 DOSTĘPNOŚĆ KREDYTÓW ANALIZA W PODSTAWOWYCH PRZEKROJACH 31 PRZEZNACZENIE KREDYTÓW 32 OPROCENTOWANIE KREDYTÓW ZŁOTOWYCH 33 OPROCENTOWANIE KREDYTÓW WALUTOWYCH 34 PROGNOZA OPROCENTOWANIA KREDYTÓW PŁYNNOŚĆ FINANSOWA PRZEDSIĘBIORSTW 3 OCENY PŁYNNOŚCI I ZATORY PŁATNICZE 3 OBSŁUGA ZADŁUŻENIA 3 CZAS REALIZACJI PŁATNOŚCI 36 OCENY PŁYNNOŚCI I OBSŁUGA ZADŁUŻENIA ANALIZA W PODSTAWOWYCH PRZEKROJACH 36 ŚRODKI PIENIĘŻNE PRZEDSIĘBIORSTW CENY I MARŻE 39 ZMIANY CEN W III KW. 211 R. 39 PROGNOZY CEN SUROWCÓW I MATERIAŁÓW 39 PROGNOZY CEN WYROBÓW WŁASNYCH 39 PROGNOZY CEN WYROBÓW WŁASNYCH ANALIZA W PODSTAWOWYCH PRZEKROJACH 4 ZMIANY CEN WŁASNYCH A WZROST CEN SUROWCÓW I MATERIAŁÓW 41 ZMIANY CEN A EKSPORT 41 OCZEKIWANIA ZMIAN CPI 42 MARŻE NA SPRZEDAŻY KRAJOWEJ I ZAGRANICZNEJ BARIERY ROZWOJU WYBRANE PROBLEMY 43 ANALIZA KOMPONENTÓW CYKLICZNYCH 44 ANEKS 1 - UWAGI METODOLOGICZNE 46 ANEKS 2 ANALIZA KOMPONENTÓW CYKLICZNYCH - METODOLOGIA 47 ANEKS 3 FORMULARZ BADANIA ANKIETOWEGO

5 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw. 211 Synteza W świetle wyników Szybkiego Monitoringu NBP oraz danych statystyki publicznej można sformułować następujące wnioski w obszarze koniunktury gospodarczej: Cząstkowe oceny bieżącej kondycji ekonomicznej pozostały w III kw. na relatywnie dobrych poziomach. Wyniki badania pokazują jednak narastanie obaw odnośnie możliwości pogorszenia koniunktury pod koniec roku. Drugi kwartał z rzędu wyraźnie obniżył się optymizm oczekiwań, w tym przede wszystkim w obszarze popytu i produkcji. W efekcie mniej firm podejmie decyzje o zwiększeniu zatrudnienia, niskie pozostało również zainteresowanie rozbudową potencjału wytwórczego. Przedsiębiorstwa rzadziej zamierzają podnosić ceny, przy malejących oczekiwaniach inflacyjnych, choć wolniej niż w poprzednim kwartale. 1. Sytuacja w sektorze przedsiębiorstw pozostaje dobra. W większości analizowanych grup w ciągu ostatnich kilku kwartałów kondycja nie zmieniała się w sposób istotny. I choć w III kw. oceny w próbie nieznacznie się obniżyły, to w żadnej z klas czy branż pogorszenie nie przybrało dotąd charakteru trwałej tendencji. Jednocześnie w niektórych klasyfikacjach kondycja firm jest nadal silne zróżnicowana. 2. Po trwającym ponad dwa lata obniżaniu się bariery popytowej przedsiębiorstwa sygnalizuję niewielkie nasilenie się tego rodzaju problemów w III kw. br. Nieznacznie zmniejszył się przy tym stopień wykorzystania mocy produkcyjnych. Jednocześnie drugi kwartał z rzędu spadł optymizm oczekiwań w obszarze popytu i nowych zamówień. Znaczący był zwłaszcza spadek odsetka firm oczekujących trwałej poprawy popytu. Przełożyło się to na pogorszenie prognoz produkcji na IV kw. br. Trzeba zauważyć, że choć wszystkie wskaźniki mierzące perspektywy sprzedaży obniżyły się, jednak pozostały dodatnie i w próbie nadal więcej firm będzie zwiększało produkcję niż przewiduje jej ograniczenie. 3. Narastanie trudności ze znalezieniem odbiorcy na oferowane produkty sygnalizują zarówno firmy zorientowane wyłącznie na rynek krajowy, jak i eksporterzy. W grupie tych ostatnich utrzymuje się wysoka opłacalność sprzedaży zagranicznej, w tym największe korzyści odnotowują firmy z dużym udziałem eksportu w przychodach. Przedsiębiorstwa sprzedające wyłącznie na rynku krajowym uzyskują wyraźnie niższą rentowność. Mimo różnic w poziomie opłacalności kolejny kwartał z rzędu obniżył się odsetek eksporterów w próbie, co może sugerować pogarszanie się koniunktury na rynkach naszych najważniejszych zagranicznych odbiorców. Prognozy eksportu na IV kw. sugerują spadek dynamiki eksportu. 4. Pogarszające się perspektywy popytu pociągnęły za sobą dalszy spadek optymizmu w odniesieniu do kierunku zmian sytuacji w IV kw. Tego rodzaju obawy widoczne były w większości analizowanych klas. Wyjątek stanowili wyspecjalizowani eksporterzy oraz firmy budowlane. Warto zauważyć, że poprawa w budownictwie nastąpiła mimo obserwowanego trzeci rok z rzędu wyraźnego obniżania się marż na sprzedaży i pogarszającej się sytuacji płatniczej w tej grupie.. Spadek optymizmu prognoz sprzedaży, przy utrzymującej się niepewności w odniesieniu do koniunktury w kraju miały niekorzystny wpływ na popyt na pracę.

6 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw Wskaźnik prognoz zatrudnienia obniżył się i przyjął niewielką wartość ujemną, a więc przeważyły plany redukcji liczby etatów. Wydaje się, że spadek tego wskaźnika nie wynika wyłącznie z problemów ze znalezieniem zbytu na oferowane produkty lub słabszą sytuacją finansową firm, w części przypadków gorsze prognozy zatrudnienia związane mogą być z utrzymującą się niestabilnością sytuacji rynkowej. Wskazują na to dość liczne sytuacje wstrzymywania się firm z decyzjami o zwiększeniu zatrudnienia z ich realizacją czeka % próby. Odkładane w czasie są również decyzje o redukcjach zatrudnienia, ale grupa takich firm jest mniejsza - obejmuje 33% próby. 6. W ślad za zmniejszeniem popytu na pracę, ankietowane przedsiębiorstwa rzadziej planują podnosić płace swoim pracownikom. Jednocześnie nieznacznie wzrosła średnia planowana podwyżka płac. Wzrost przeciętnej podwyżki zaobserwowano głównie w dużych przedsiębiorstwach. 7. Po słabszym III kw. odsetek nowo planowanych inwestycji w IV kw. powinien wzrosnąć, jednak skala poprawy będzie niewielka i planowana aktywność inwestycyjna pozostanie na poziomie z I półrocza br. Niepewność związana z przyszłym kształtowaniem się koniunktury nadal odbija się na liczbie realizowanych inwestycji i w dalszym ciągu wiele firm wstrzymuje się z wydatkami na cele rozwojowe. Taką politykę stosują częściej małe przedsiębiorstwa. Jednocześnie jednak nieliczne są sytuacje, w których przedsiębiorstwa decydują się nie dokończyć projektów będących w fazie realizacji. Jest to dodatkowe potwierdzenie utrzymywania się dobrej sytuacji w sektorze przedsiębiorstw. 8. Zainteresowanie respondentów zaciągnięciem nowych zobowiązań wobec banków nieprzerwanie maleje. Obecnie jest ono bliskie swoje historycznego minimum. Spadek popytu na kredyt następuje wraz z poprawiającą się jego dostępnością. Niewielka liczba odmów udzielenia kredytu nie jest wyłącznie efektem poluzowania polityki kredytowej banków, jest ona w dużym stopniu związana z niewielką liczbą przedsiębiorstw wnioskujących o dofinansowanie, przy relatywnie dobrej sytuacji starających się firm. Silny spadek popytu na kredyt obserwowany jest m.in. w sektorze MSP, a więc tam, gdzie największa jest liczba firm wstrzymujących się z inwestycjami. 9. Zdolność przedsiębiorstw do terminowej spłaty kredytów bankowych pozostaje dobra. Wyraźnie gorzej oceniana jest przez ankietowane firmy zdolność do spłaty zobowiązań handlowych. W ciągu ostatnich trzech lat widać w tym obszarze stopniową tendencję spadkową. Sytuacja płatnicza w próbie jest zróżnicowana, głębokie różnice widać zwłaszcza między dużymi firmami i sektorem MSP oraz w przekroju branżowym. Wśród sekcji PKD największe problemy z terminową spłatą zobowiązań deklarują wspomniane już firmy budowlane. Jednak dotychczas zatory płatnicze dla żadnej sekcji nie stanowią najważniejszej bariery rozwoju. 1. Ankietowane przedsiębiorstwa utrzymały niezmienione względem poprzedniego kwartału prognozy inflacji na IV kw. Nieznacznie zmniejszyły się natomiast oczekiwania odnośnie wzrostu cen surowców i materiałów wykorzystywanych do produkcji. Najsilniejszy spadek dotyczył prognoz cen własnych odsetek respondentów

7 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw planujących podnosić własne ceny zmniejszył się wyraźnie względem poprzedniego kwartału, był również nieznacznie niższy niż rok wcześniej.

8 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw Sytuacja ekonomiczna Trzeci kwartał z rzędu oceny sytuacji w sektorze przedsiębiorstw pozostały na zbliżonym poziomie, oscylując wokół długoterminowej średniej dla tego wskaźnika. Na oceny kondycji z jednej strony miały wpływ rosnące marże, zwłaszcza z działalności eksportowej, z drugiej zaś coraz większe obawy o utrzymanie dobrej koniunktury w przyszłości, w tym zaobserwowany wzrost bariery popytowej. Obawa przed możliwą dekoniunkturą odbiła się na prognozach, które drugi kwartał z rzędu wyraźnie się pogorszyły. Bieżące oceny sytuacji ekonomicznej r/r (lewa oś) BOSE (prawa oś) średnia dług. Rys. 1 Wskaźnik bieżącej oceny sytuacji ekonomicznej BOSE W III kw. br. ankietowane przedsiębiorstwa nieco gorzej oceniły swoją sytuację ekonomiczną. Wskaźnik BOSE 1 zmniejszył się w stosunku do poprzedniego kwartału o,9 pp., osiągając wartość nieco niższą niż wynosi długookresowa średnia i jednocześnie niższą niż w analogicznym okresie ub.r. o 1,4 pp. Swoją sytuację za bardzo dobrą lub dobrą uznało 7,1% firm, wobec 7,% w poprzednim kwartale. Wśród przyczyn pogorszenia sytuacji można wymienić wzrost bariery popytowej. Wydaje się, że dużą rolę odgrywają również rosnące obawy o pogorszenie koniunktury w przyszłości. Najczęściej wymienianym źródłem trudności w III kw. ponownie stały się problemy ze znalezieniem odbiorcy na produkty i usługi oferowane przez przedsiębiorstwa. Ponadto nadal do poważnych trudności zaliczano wysokie, a przy tym nieprzewidywalne co do kierunku zmian ceny surowców i komponentów, niemniej skala tego problem osłabiła się w ciągu ostatniego kwartału (w dwóch poprzednich kwartałach wzrost cen był barierą najpoważniejszą). Przedsiębiorstwa do barier rozwoju zaliczyły również wahania kursu walutowego. Prognozy sytuacji ekonomicznej, niepewność przyszłej sytuacji r/r (lewa oś) WPSE sa (prawa oś) średnia dług. Rys. 2 Wskaźnik prognoz sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstw WPSE Drugi kwartał z rzędu optymizm ankietowanych przedsiębiorców w odniesieniu do oczekiwanych zmian sytuacji zmniejszył się - wskaźnik WPSE po korekcie sezonowej spadł o 3, pp. kw/kw i o tyle samo r/r, i wyniósł 8,9 punktu. WPSE znalazł się tym samym poniżej swojej długookresowej średniej (por. Rys. 2). Tak jak w poprzednim kwartale oceniając niepewność w odniesieniu do przyszłej sytuacji ekonomicznej większość przedsiębiorstw w próbie (9%) uznało ją za umiarkowaną. Nieznacznie zwiększył się jednak odsetek firm działających w warunkach bardzo dużej i dużej niepewności wzrost z 11,% do 12,3%. Niepewność utożsamiano głównie z wahaniami cen surowców, obawami o utrzymanie się koniunktury w kraju oraz z nieprzewidywalnością kursu walutowego. Najmniejsze znaczenie (wśród podanych w zamkniętej liście odpowiedzi czynników) miał dla poczucia niepewności sytuacji stan koniunktury międzynarodowej oraz niestabilność rynków kapitałowych. Tak jak w poprzednim kwartale przedsiębiorstwa z sekcji: energetyka, górnictwo oraz dostarczanie wody oceniały swoją przyszłość za bardziej przewidywalną, czy też obarczoną najmniejszą niepewnością, niż pozostałe branże. Podobnie, duże firmy deklarowały, że działają w bardziej przewidywalnym środowisku niż sektor MSP. Zauważono 1 Wskaźnik BOSE stanowi różnicę sald odsetka firm w bardzo dobrej i dobrej sytuacji oraz odsetka firm w słabej, złej i bardzo złej sytuacji

9 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw ,8 9,1 9,1 26,9 3,1 29,4 1,3 11, 12,3 maj czerwiec wrzesień wysoka umiarkowana niska Rys. 3 Oceny niepewności sytuacji. Uwaga: edycja z VI i IX na podst. SM NBP, edycja z V Ankieta Roczna NBP Oceny i prognozy sytuacji analiza w podstawowych przekrojach budownictwo przemysł usługi Rys. 4 Wskaźnik bieżącej oceny sytuacji ekonomicznej BOSE w przemyśle, budownictwie i pozostałych usługach handel przetwórstwo przemysłowe usługi pozostałe górnictwo, energetyka, woda Rys. Wskaźnik bieżącej oceny sytuacji ekonomicznej BOSE w wybranych sekcjach PKD i grupach 1 energetyczne in westycyjne polprodukty konsumpcyjne_nietrwale konsumpcyjne_trwale Rys. 6 Wskaźnik bieżącej oceny sytuacji ekonomicznej BOSE wg głównych grupowań sekcja Przetw.Przem ponadto, że nasilenie się niepewności nastąpiło głównie w transporcie, usługach i w nieco mniejszym stopniu w sekcji Przetwórstwo przemysłowe. Poprawa, czyli spadek niepewności był obserwowany w budownictwie oraz energetyce i górnictwie. Bardzo krótki szereg czasowy nie pozwala na ocenę, czy obecny poziom niepewności jest istotnie wyższy niż w okresie dobrej koniunktury, np. w 27 r. Warto jednak zauważyć, że od 28 r. obserwujemy znacznie silniejsze wahania wskaźnika prognoz sytuacji WPSE niż przed wybuchem kryzysu finansowego, co może pośrednio pokazywać skalę zmian niepewności (współczynnik zmienności WPSE w okresie wyniósł,8, w okresie 21-27,3). W większości analizowanych klas nie odnotowano wyraźniejszych zmian kondycji ekonomicznej. W odniesieniu do większości przekrojów klasyfikacyjnych utrzymało się wyraźne zróżnicowanie sytuacji między grupami. Budownictwo odnotowało niewielką poprawę sytuacji. Mimo to branża ta nadal ocenia swoją sytuację gorzej niż pozostałe sekcje. W budownictwie najpoważniejszą barierę w III kw. stanowiła wysoka konkurencja, co oznacza niewielkie nasilenie się tego problemu w ciągu kwartału. Jednocześnie odnotowano tam niewielkie osłabienie bariery popytowej, która stanowi obecnie drugi najczęściej wymieniany przez firmy budowlane problem. Jednocześnie budownictwo sygnalizuje coraz większe kłopoty z terminową spłatą zobowiązań (por. rozdział Płynność finansowa przedsiębiorstw ), na co wpływ mogą mieć malejące od 29 r. marże na sprzedaży w tej grupie. Perspektywy na IV kw. oceniane są przez przedsiębiorstwa budowlane jako dobre, firmy z tej sekcji wykazały nieco więcej optymizmu niż w poprzednim kwartale, a wskaźnik WPSE podniósł się powyżej swojej długoterminowej średniej wartości. O poprawie sytuacji poinformowały podmioty z branż: energetycznej, górniczej oraz dostawa wody. Są to branże, które tradycyjnie już zgłaszają najmniej problemów na tle pozostałych przedsiębiorstw. W III kw. odnotowano tam osłabienie bariery popytowej. Prognozy sytuacji na IV kw. wśród tych przedsiębiorstw pogorszyły się względem III kw. W branży energetycznej WPSE spadł do ujemnego poziomu. W sekcji Przetwórstwo przemysłowe sytuacja poprawiła się nieznacznie. Na czele najpoważniejszych trudności ponownie wymieniano tam niski popyt (w poprzednim kwartale był to wzrost cen surowców). Głębsza dezagregacja ocen firm przetwórczych pokazała poprawę bieżącej kondycji w firmach oferujących półprodukty oraz trwałe dobra konsumpcyjne, a jednocześnie wyraźne pogorszenie sytuacji w grupie przedsiębiorstw wytwarzających produkty konsumpcyjne nietrwałe. Bariera popytowa najbardziej zwiększyła się w firmach oferujących dobra konsumpcyjne nietrwałe. Oczekiwania firm przetwórczych na IV kw. pogorszyły się kw/kw. W III kw. spadek wskaźnika BOSE miał miejsce głównie w handlu i pozostałych usługach. Wyraźnie obniżony optymizm prognoz na IV kw. sugeruje brak przesłanek do poprawy sytuacji w obu grupach w najbliższym czasie. Wśród barier rozwoju branża handlowa oraz pozostałe usługi najczęściej

10 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw nieeksporterzy eksporterzy eksporterzy wyspecjalizowani Rys. 7 Wskaźnik bieżącej oceny sytuacji ekonomicznej BOSE w podziale na nieeksporterów, eksporterów, w tym eksporterów wyspecjalizowanych i więcej duże MSP Rys. 8 Wskaźnik bieżącej oceny sytuacji ekonomicznej BOSE w klasach wg wielkości zatrudnienia budownictwo sa przemysł sa usługi sa Rys. 9 Wskaźnik prognoz sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstw WPSE w podziale na budownictwo, przemysł i usługi Polska na tle UE wymieniały problemy z popytem, przy czym w handlu tego rodzaju trudności nieznacznie nasiliły się w ciągu kwartału, zaś w pozostałych usługach zwiększyły się wyraźnie. O poprawie kondycji poinformowały firmy oferujące swoje produkty na rynku krajowym oraz eksporterzy wyspecjalizowani. Nieznaczne obniżenie wskaźnika BOSE zaobserwowano zaś w grupie eksporterów z niskim udziałem eksportu w przychodach. Zarówno eksporterzy, jak i nieeksporterzy zanotowali wzrost bariery popytowej. Dane F- 1/I-1 (wg sprawozdawczości GUS) za I półrocze br. pokazywały silne zróżnicowanie rentowności między grupą wyspecjalizowanych eksporterów, niewyspecjalizowanych eksporterów oraz nieeksporterów, na korzyść firm z wysokim udziałem sprzedaży zagranicznej w przychodach. W III kw. o niewielkiej poprawie kondycji poinformowały przede wszystkim duże przedsiębiorstwa w próbie. W sektorze MSP sytuacja została oceniona gorzej niż w II kw. W obu grupach, tj. w dużych podmiotach i w sektorze MSP w ciągu ostatnich kwartałów sytuacja zmieniała się jednak tylko nieznacznie. Wskaźnik BOSE pozostawał w tym okresie wyraźnie niższy w małych firmach niż w grupie dużych przedsiębiorstw, a blisko swoich maksymalnych wartości w największych podmiotach w próbie. W obu sektorach optymizm prognoz sytuacji na IV kw. obniżył się względem poprzedniego kwartału. eksporterzy sa nieeksporterzy sa Rys. 1 Wskaźnik prognoz sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstw WPSE w podziale na eksporterów i nieeksporterów EU (27) Niemcy Czechy Polska Węgry Słowacja Sytuacja gospodarcza w UE widziana przez pryzmat wskaźnika ESI w całym III kw. br. wyraźnie się pogarszała. Nadal lepiej niż wynosi przeciętna dla UE oceniały swoją sytuację podmioty niemieckie, choć i tu zanotowano silne spadki. W Polsce, podobnie jak w całej UE sytuacja w III kw. stopniowo się pogarszała, choć skala obniżenia wskaźnika była tu niższa niż w UE IV VI VIII X XII 211 II IV VI VIII Rys. 11 Economic sentiment indicator (ESI) w UE źródło: Eurostat 2 2

11 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw Popyt, zamówienia i produkcja W III kw. br. odnotowano znaczące osłabienie koniunktury w obszarze zamówień, popytu oraz produkcji. Bariera popytu ponownie stała się najważniejszą barierą rozwoju przedsiębiorstw, a wysokie spadki wskaźników prognostycznych pozwalają spodziewać się w najbliższym okresie wyhamowania dynamiki zamówień, popytu oraz produkcji. Bariera popytu trend wskaźnika wskaźnik SA średni poziom wskaźnika Rys. 12 Wskaźnik bariery popytu Wskaźnik bariery popytu wzrósł względem wartości odnotowanej w poprzednim kwartale (o 2,4 pp.) oraz rok temu (o,7 pp.). Obecna wartość wskaźnika (1%) znajduje się na poziomie długookresowej średniej (por. Rys. 12). W III kw. br. problemy z popytem po dwóch kwartałach przerwy - ponownie stały się zdecydowanie najczęściej wymienianą barierą rozwoju firm, wyprzedzając w tym obszarze wysokie ceny surowców i inflację, a także kurs walutowy. Prognozy popytu i zamówień trwały komponent popytu (SA) - popyt (SA) -1 zamówienia (SA) W III kw. 211 r. odnotowano głębokie spadki wskaźników prognoz popytu ogółem (o 6,3 pp. kw/kw i 4,3 pp. r/r), trwałego komponentu popytu (o 3,2 pp. kw/kw i 2,7 pp. r/r) oraz wskaźnika prognoz zamówień (o 6,3 pp. kw/kw i,6% r/r) na kolejny kwartał (por. Rys. 13). Wszystkie wskaźniki znajdują się poniżej swoich długookresowych średnich na poziomach zbliżonych do tych obserwowanych w IV kw. 29 r. Uzyskane wyniki świadczą o tym, że przedsiębiorstwa spodziewają się w najbliższym okresie trwałego wyhamowania dynamiki popytu oraz zamówień. Rys. 13 Wskaźniki prognoz: popytu ogółem, trwałego komponentu popytu oraz zamówień Prognozy produkcji trend wskaźnika wskaźnik (SA) średni poziom wskaźnika Podobnie jak w przypadku wskaźników prognoz popytu i zamówień, również wskaźnik prognoz produkcji zanotował wyraźny spadek (o 4,1 pp. kw/kw i 1,6 pp. r/r), szczególnie w relacji kwartalnej. Obecnie wskaźnik ten znajduje się o ok. pp. poniżej swojej długookresowej średniej na poziomie zbliżonym do tego, jaki obserwowano w IV kw. 29 r. (por. Rys. 14). Łącznie z wynikami uzyskanymi dla popytu i zamówień, pozwala to oczekiwać w najbliższym okresie osłabienia koniunktury w sektorze przedsiębiorstw. Rys. 14 Wskaźnik prognoz produkcji

12 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw Prognozy popytu, zamówień i produkcji analiza w podstawowych przekrojach budownictwo energetyka -2 transport handel i napr W większości analizowanych klas przedsiębiorstw zmiany wskaźników prognoz popytu, zamówień i produkcji nie odbiegają znacząco od tych obserwowanych wśród ogółu firm. Na tle próby szczególnie niskim wskaźnikiem prognoz popytu wyróżnia się energetyka (por. Rys. 1), a także przedsiębiorstwa najmniejsze pod względem zatrudnienia. Wysokiego spadku prognoz popytu doświadczyli także producenci trwałych dóbr konsumpcyjnych. Rys. 1 Wskaźniki prognoz popytu w budownictwie, energetyce, transporcie oraz handlu i naprawach produkcja (SA) popyt (SA) zamówienia (SA) Rys. 16 Wskaźniki prognoz popytu, zamówień i produkcji w przetwórstwie przemysłowym W porównaniu z pozostałymi przedsiębiorstwami relatywnie dobre wyniki notuje przetwórstwo przemysłowe (por. Rys. 16). W tym sektorze wskaźniki wyhamowały nieznacznie, a spadki koncentrują wśród producentów konkretnego typu dóbr. W przypadku popytu są to producenci trwałych dóbr konsumpcyjnych oraz energetycznych; w zamówieniach producenci dóbr inwestycyjnych; natomiast w produkcji producenci półproduktów oraz dóbr energetycznych. Relatywnie dobra sytuacja przetwórstwa przemysłowego wynika prawdopodobnie z możliwości dywersyfikacji rynków zbytu, o które trudniej w przypadku pozostałych sekcji PKD eksp. niewyspec. nieeksporter eksp. wyspec Rys. 17 Wskaźniki prognoz produkcji wśród nieeksporterów, eksporterów niewyspecjalizowanych oraz wyspecjalizowanych Powyższą tezę może potwierdzać zróżnicowanie w prognozach produkcji (por. Rys. 17), popytu oraz zamówień wśród nieeksporterów, eksporterów niewyspecjalizowanych oraz eksporterów wyspecjalizowanych. Od dwóch kwartałów relatywnie najlepsze wyniki (zarówno w odniesieniu do poziomu wskaźników, jak i tempa ich zmian) notują eksporterzy niewyspecjalizowani, a więc przedsiębiorstwa o zdywersyfikowanych rynkach zbytu. Równocześnie zbliżają się do siebie prognozy formułowane przez eksporterów wyspecjalizowanych oraz nieeksporterów, choć przeciętnie te pierwsze wciąż są wyższe.

13 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw Kurs walutowy, eksport i import W III kw. konkurencyjność cenowa i opłacalność polskiego eksportu znacząco wzrosła na skutek deprecjacji złotego względem euro i dolara. W konsekwencji spadł odsetek eksporterów informujących o nieopłacalnym eksporcie, a także udział nieopłacalnego eksportu w przychodach eksporterów. Pomimo to odsetek eksporterów w próbie wciąż maleje, a w najbliższym okresie można spodziewać się wyhamowania dynamiki eksportu. Kurs opłacalności eksportu średnia 3.2 przedział ufności (+/-, odch. std.) rzeczywisty kurs euro W III kw. 211 r. rzeczywisty kurs EUR/PLN silnie wzrósł zarówno w relacji kwartalnej (o 36 gr.), jak i rocznej (o 38 gr.). Wobec relatywnie małych zmian w średnim deklarowanym kursie opłacalności eksportu (wzrost o gr. kw/kw i 2 gr. r/r) konkurencyjność cenowa oraz opłacalność polskiej sprzedaży zagranicznej rozliczanej w euro była dużo wyższa niż przed rokiem oraz przed kwartałem (por. Rys. 18). Różnica między rzeczywistym kursem euro a przeciętnym kursem opłacalności eksportu jest niemal równa różnicy, jaką obserwowaliśmy w IV kw. 28 r., kiedy to opłacalność eksportu rozliczanego w euro gwałtownie wzrosła. Rys. 18 Kurs euro, przy którym eksport staje się nieopłacalny oraz rzeczywisty kurs euro średnia 2.4 przedział ufności (+/-, odch. std.) 2. rzeczywisty kurs dolara W III kw. br. znaczącemu osłabieniu uległ także kurs złotego do dolara (wzrost kursu USD/PLN o 38 gr. kw/kw i 11 gr. r/r). Ponieważ deklarowany przez firmy średni graniczny kurs opłacalności eksportu zmienił się nieznacznie (wzrost o gr. kw/kw i spadek o 6 gr. r/r) (por. Rys. 19), opłacalność polskiego eksportu rozliczanego w dolarze również wzrosła do poziomu obserwowanego w IV kw. 28 r. Rys. 19 Kurs dolara, przy którym eksport staje się nieopłacalny oraz rzeczywisty kurs dolara wskaźnik (lewa oś) kurs euro (prawa oś) kurs dolara (prawa oś) Rys. 2 Wskaźnik bariery kursu walutowego oraz rzeczywiste kursy euro i dolara Poziom aktualnie obserwowanych kursów walutowych jest szczególnie korzystny dla eksporterów. Odsetek firm deklarujących kurs walutowy jako barierę rozwoju przedsiębiorstwa znajduje się na jednym z niższych historycznie poziomów i wynosi ok. 1% (por. Rys. 2). Równocześnie, analiza jakościowa odpowiedzi otwartych wskazuje, że głównym problemem przedsiębiorstw związanym z kursem jest nie tyle sam poziom kursu wymiany, co jego silne wahania, które wprowadzają niepewność do działalności firmy oraz generują wysokie koszty operacji zabezpieczających. 3 Ze względu na występowanie licznych obserwacji błędnych oraz nietypowych, szereg czasowy kursu opłacalności wyliczany jest po wyeliminowaniu odpowiedzi poniżej. oraz powyżej 9. percentyla.

14 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw Opłacalność eksportu udział nieopłacalnego eksportu w przychodach z eksportu (lewa oś) odsetek eksporterów informujących o nieopłacalnym eksporcie (prawa oś) Rys. 21 Średni udział nieopłacalnego eksportu w przychodach z eksportu oraz odsetek eksporterów informujących o nieopłacalnym eksporcie Długo utrzymująca się dodatnia różnica między rzeczywistymi kursami wymiany, a deklarowanymi średnimi granicznymi kursami opłacalności sprawia, że średni udział nieopłacalnego eksportu w przychodach z eksportu znajduje się na najniższym z perspektywy historycznej poziomie (ok. 2,%), a odsetek eksporterów informujących o przypadkach nieopłacalnego eksportu spadł znacząco (o 4, pp. kw/kw oraz r/r), osiągając bardzo niską wartość (ok. 12,2%) (por. Rys. 21). Uzyskane wyniki świadczą o dużym potencjale aprecjacji złotego, która byłaby bezpieczna z punktu widzenia opłacalności sprzedaży zagranicznej, szczególnie tej rozliczanej w euro. Oceny i prognozy eksportu udział eksportu w przychodach ogółem (SA) (lewa oś) odsetek eksporterów w próbie (prawa oś) Rys. 22 Odsetek eksporterów w próbie oraz średni udział eksportu z przychodach w grupie eksporterów wsk. umów eksportowych (SA) -1 wsk. prognoz eksportu (SA) wsk. nowych umów eksportowych (SA) Rys. 23 Wskaźnik umów eksportowych i nowych umów eksportowych oraz wskaźnik prognoz eksportu Utrzymujące się w dłuższym okresie duże wahania na rynku walutowym, jak również niepewność co do perspektyw rozwoju gospodarki globalnej, a w tym szczególnie gospodarek Unii Europejskiej, mogą tłumaczyć spadek odsetka eksporterów w próbie (o, pp. kw/kw i,2 pp. r/r) do ok. %. Równocześnie jednak średni udział eksportu w przychodach ogółem eksporterów utrzymuje się od roku w wąskim przedziale 37,-38,% (por. Rys. 22), wskazując na stabilną relację pomiędzy zaangażowaniem na rynku krajowym i zagranicznym wśród przedsiębiorstw, które zdecydowały się pozostać na rynkach międzynarodowych. Można przypuszczać, że są to przede wszystkim te przedsiębiorstwa, które prowadzą swą sprzedaż zagraniczną głównie w oparciu o kontrakty długoterminowe. W III kw. br. wskaźnik umów eksportowych spadł w relacji kwartalnej (o, pp.), ale wzrósł w relacji rocznej (o 1,1 pp.). Tym samym tempo podpisywania umów eksportowych było nieznacznie niższe niż przed kwartałem, ale wyższe niż przed rokiem. Malejące wskaźniki nowych umów eksportowych (spadek o 1,3 pp. kw/kw i 1,1 pp. r/r), a także prognoz eksportu (spadek o 2,8 pp. kw/kw i, pp. r/r) pozwalają spodziewać się w najbliższym okresie wyhamowania dynamiki eksportu (por. Rys. 23), szczególnie w relacji kwartalnej. Import udział importu zaopatrzeniowego w kosztach (lewa oś) odsetek importerów w próbie (prawa oś) Wysokie ceny surowców i materiałów na rynkach światowych, w połączeniu z osłabieniem złotego, sprawiają, że pomimo niskiego z perspektywy historycznej odsetka importerów w próbie wynoszącego 6,% (wzrost o,8 pp. kw/kw i spadek o 3,6 pp. r/r), średni udział importu zaopatrzeniowego w kosztach działalności badanych przedsiębiorstw wciąż znajduje się na dość wysokim poziomie (ok. 19%) (por. Rys. 24) Rys. 24 Średni udział importu zaopatrzeniowego w kosztach oraz odsetek importerów w próbie.

15 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw Zatrudnienie W IV kw. prognozy zatrudnienia wyraźnie pogorszyły się kw/kw oraz w relacji r/r. Osłabienie prognoz nastąpiło w większości analizowanych klas. Zwiększać zatrudnienie planują głównie firmy w bardzo dobrej sytuacji, oczekujące wzrostu produkcji, planujące wzrost eksportu bądź rozszerzenie realizowanych inwestycji, a także przedsiębiorstwa największe. Prognozy zatrudnienia III kw. 211 r. F1 SM NBP_SA średnia długookresowa SM W IV kw. 211 r. prognozy zatrudnienia uległy dalszemu pogorszeniu. W ujęciu kw/kw wskaźnik prognoz zatrudnienia spadł o 1,2 pp. (po uwzględnieniu korekty sezonowej) i wyniósł -2,. W relacji rocznej wskaźnik zatrudnienia także spadł (o,7 pp.). Nadal utrzymuje się on jednak powyżej swojej średniej długookresowej. Rys. 2 Wskaźnik prognoz zatrudnienia (saldo odpowiedzi wzrost i spadek ; odsezonowane) a saldo zatrudnienia wg F1 (% firm zwiększających w ciągu roku zatrudnienie minus % zmniejszających; zmiany o co najmniej 1%) wzrost zatrudnienia_sa spadek _SA średnia długookresowa_wzrost średnia długookresowa_spadek Rys. 26 Prognozy zatrudnienia (dane odsezonowane) Pogorszenie prognoz jest efektem wzrostu udziału firm redukujących liczbę pracowników przy stabilizacji odsetka przedsiębiorstw, które przewidują zwiększenie zatrudnienia. W IV kw. więcej firm planuje redukcje etatów niż zwiększenie zatrudnienia. Prognozy spadku zatrudnienia są nadal, od ponad 2 lat, zdecydowanie poniżej poziomu swojej średniej długookresowej, natomiast prognozy wzrostu zatrudnienia kształtują się obecnie nieznacznie powyżej poziomu średniej. Prognozy zatrudnienia analiza w podstawowych przekrojach publiczne_sa niepubliczne_sa w tym: zagraniczne_sa Rys. 27 Wskaźnik prognoz zatrudnienia wg sektorów własności (dane odsezonowane) Budownictwo_SA Przemysł_SA Usługi_SA Rys. 28 Wskaźnik prognoz zatrudnienia w budownictwie, przemyśle oraz usługach (dane odsezonowane) W podziale wg form własności pogorszenie prognoz zatrudnienia kw/kw odnotowały przedsiębiorstwa prywatne. Dalsza dezagregacja pokazuje, że firmy z przewagą kapitału zagranicznego pomimo pogorszenia prognoz, przewidują dalszy wzrost zatrudnienia. Wskaźnik zatrudnienia dla krajowych firm prywatnych był niższy niż w kwartale poprzednim przewidywany jest głębszy spadek zatrudnienia. W firmach publicznych, pomimo poprawy prognoz, zapowiadane są nadal redukcje zatrudnienia. Zarówno przedsiębiorstwa przemysłowe, jak i budowlane planują w IV kw. zmniejszyć zatrudnienie, choć prognozy w tych grupach nieco się poprawiły. W podziale według przeznaczenia produkcji wzrost zatrudnienia przewidują jedynie przedsiębiorstwa wytwarzające dobra inwestycyjne. Najgłębszy spadek zatrudnienia spodziewany jest w firmach specjalizujących się w produkcji dóbr konsumpcyjnych. Prognozy zatrudnienia pogorszyły się kw/kw i r/r w firmach usługowych. W efekcie saldo prognoz obniżyło się do zera, co sugeruje utrzymanie niezmienionego poziomu zatrudnienia w tej grupie. Wśród sekcji usługowych głęboki

16 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw spadek wskaźnika nastąpił w transporcie i przewidywana jest w tej grupie redukcja zatrudnienia. Optymizm prognoz spadł również w handlu, ale zatrudnienie pozostanie tam bez zmian. W pozostałych usługach spodziewany jest wzrost zatrudnienia Handel i naprawy_sa Transport_SA Pozostałe usługi_sa -4 Rys. 29 Wskaźnik prognoz zatrudnienia w handlu, transporcie i pozostałych usługach (dane odsezonowane) MSP_SA duże_sa w tym: 2 i więcej os ób_sa Rys. 3 Wskaźnik prognoz zatrudnienia wg klas wielkości zatrudnienia (dane odsezonowane) Nadal bardziej optymistyczne prognozy zatrudnienia przedstawiają firmy sektora MSP niż duże przedsiębiorstwa, choć w sektorze MSP prognozy pogorszyły się, a w dużych firmach uległy nieznacznej poprawie (w tej grupie nadal przeważają prognozy redukcji zatrudnienia nad wzrostem). Wyjątek stanowi klasa przedsiębiorstw największych (co najmniej 2 osób), w której nastąpiła dalsza poprawa prognoz zatrudnienia i przewidywany jest wyraźny wzrost. W pozostałych firmach z sektora dużych przedsiębiorstw (zwłaszcza o zatrudnieniu 1999 osób) prognozy zatrudnienia osłabiły się i planowane są wyraźne redukcje zatrudnienia. Wybrane czynniki oddziałujące na zatrudnienie wzrost produkcji_sa spadek_sa bez zmian Rys. 31 Wskaźnik zatrudnienia a prognozy zmian produkcji skali działalności sytuacja bdb_sa dość dobra_sa słaba_sa zła_sa Rys. 32 Wskaźnik zatrudnienia a ocena kondycji moce-do 7%_SA <7-9%)_SA 9% i więcej_sa Rys. 33 Wskaźnik prognoz zatrudnienia a stopień wykorzystania mocy produkcyjnych (dane odsezonowane) Wzrost zatrudnienia jest przewidywany w grupie przedsiębiorstw oczekujących wzrostu popytu (zarówno sezonowego, jak i trwałego), zamówień bądź produkcji. W firmach, które nie przewidują zmian produkcji wskaźnik pozostaje lekko ujemny. Podobnie jak w okresie wcześniejszym, głębokie redukcje zatrudnienia planują firmy przewidujące spadek produkcji czy ograniczenie popytu (liczebność takich firm w próbie jest wciąż niewielka, jednak w ostatnich kwartałach obserwowany jest jej wzrost). W podziale wg oceny sytuacji ekonomicznej wskaźniki prognoz zatrudnienia informują o wzroście jedynie w grupie przedsiębiorstw bardzo dobrze oceniających swoją kondycję bądź oczekujących jej poprawy. Jednak również w tych grupach nastąpił spadek optymizmu prognoz. Stabilizacja sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa wiąże się ze stabilizacją zatrudnienia. Słabe oceny i prognozy sytuacji towarzyszą pogłębiającym się planom redukcji zatrudnienia. W przedsiębiorstwach o wysokim wykorzystaniu mocy produkcyjnych wskaźnik prognoz zatrudnienia pozostał na poziomie z poprzedniego kwartału, ale wzrost samego zatrudnienia będzie miał niewielką skalę. Prognozy zatrudnienia pogorszyły się i zatrudnienie wyraźnie spadnie w firmach, w których wykorzystanie mocy produkcyjnych jest niskie (nie przekracza 7%). Od półtora roku wskaźnik prognoz zatrudnienia dla eksporterów kształtuje się powyżej wartości dla nieeksporterów. W IV kw. firmy bez eksportu planują nadal ograniczać zatrudnienie. W całej grupie eksporterów prognozy pogorszyły się i wskazują na stabilizację

17 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw nieeksporter_sa eksporter_sa w tym: wzrost eksportu_sa Rys. 34 Wskaźnik zatrudnienia a eksport/brak eksportu oraz w klasie eksporterów o rosnącym eksporcie (dane odsezonowane) inwestor_sa w tym: wzrost inwestycji nieinwestor_sa Rys. 3 Wskaźnik prognoz zatrudnienia a inwestycje (dane odsezonowane) 211 IV 211 III 211 II niepewność wysoka umiarkowana niska Rys. 36 Wskaźnik prognoz zatrudnienia a niepewność sytuacji ekonomicznej wstrzymuje wzrost zatr. wstrzymuje ograniczenie zatr. 32,8, zatrudnienia w IV kw. Zwiększyć zatrudnienie planują jedynie firmy, które spodziewają się wzrostu sprzedaży zagranicznej w IV kw., jak też wyspecjalizowani eksporterzy. Prognozy zatrudnienia pogorszyły się zarówno wśród inwestorów (zwłaszcza wśród tych, które planują wzrost inwestycji), jak i w firmach nieinwestujących. W przedsiębiorstwach inwestujących prognozowany jest jednak nadal niewielki wzrost zatrudnienia. Zatrudnienie spadnie w firmach nie planujących inwestycji. Wskaźnik prognoz zatrudnienia, pomimo wyraźnego spadku, utrzymuje się na wysokim poziomie w grupie przedsiębiorstw, które przewidują rozszerzenie skali inwestycji, będących w fazie realizacji. Wraz ze spadkiem niepewności przyszłej sytuacji ekonomicznej wyraźnie poprawia się optymizm prognoz zatrudnienia. W przedsiębiorstwach deklarujących wysoką niepewność co do własnej sytuacji ekonomicznej znacznie częstsze są prognozy zmniejszenia zatrudnienia niż jego wzrostu. Nadal osłabiają się prognozy zatrudnienia towarzyszące zwłaszcza bardzo wysokim ocenom niepewności. W IV kw. redukcje zatrudnienia przewidują również przedsiębiorstwa, które niepewność określają jako umiarkowaną. Natomiast w firmach, w których poziom niepewności określany jest jako bardzo niski, prognozy zatrudnienia są nadal optymistyczne, pomimo pogorszenia. Niepewność sytuacji jest przyczyną wstrzymywania się firm z decyzjami o zmianie zatrudnienia. Ponad połowa przedsiębiorstw powstrzymuje się obecnie przed zwiększaniem zatrudnienia, ale też co trzecia firma wstrzymuje się z ograniczeniem zatrudnienia. Rys. 37 Wstrzymywanie się przedsiębiorstw ze zmianami zatrudnienia

18 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw Wynagrodzenia Wzrost płac obejmie mniej przedsiębiorstw oraz mniejszą część ogółu zatrudnionych niż w poprzednim kwartale (dane po korekcie sezonowej). Odsetek przedsiębiorstw zamierzających zwiększyć wynagrodzenia kształtuje się poniżej średniej dla lat Natomiast średnia wysokość planowanych podwyżek wynagrodzeń będzie na nieco wyższym poziomie niż w poprzednim kwartale. Relacja pomiędzy wzrostem wynagrodzeń i wzrostem wydajności pracy nieco się poprawiła w stosunku do poprzedniego kwartału - zdecydowanie więcej przedsiębiorstw deklaruje przewagę wzrostu wydajności nad wzrostem wynagrodzeń niż nienadążanie wzrostu wydajności za tempem płac. Presja płacowa jest na poziomie zbliżonym do najsłabszej w historii badania (czyli z lat 24-2). Prognozy wzrostu płac odsetek przedsiębiorstw_'sa i więcej_sa do osób_sa średnia długookresowa Rys. 38 Odsetek przedsiębiorstw planujących podwyżki wynagrodzeń oraz odsetek pracowników objętych podwyżkami średnia średnia-ważona mediana-ważona Rys. 39 Średnia i mediana planowanych podwyżek wynagrodzeń (w grupie przedsiębiorstw, które planują podnieść wynagrodzenia) wielokrotne plany podwyżek w kolejnych 4 kw. 1 prognoza podwyżek w kolejnych 4 kw. Rys. 4 1-krotne i wielokrotne plany podwyżek wynagrodzeń w ciągu kolejnych czterech kwartałów (odsetek firm; próba ograniczona do przedsiębiorstw, które brały udział w badaniu w czterech kolejnych edycjach ankiety) 7, 6, 6,,, 4, 4, 3, 3, 2, W IV kw. br. zasięg podwyżek płac będzie mniejszy niż w poprzednim kwartale, jak też mniejszy niż w IV kw. 21 r. Podwyżki wynagrodzeń planuje 8,9% przedsiębiorstw (wskaźnik po korekcie sezonowej wynosi 1%, tzn. o 3, pp. mniej niż w poprzednim kwartale i 1, pp. mniej niż rok wcześniej). Odsetek przedsiębiorstw zamierzających zwiększyć wynagrodzenia kształtuje się poniżej średniej dla lat Wzrost płac obejmie mniejszą część ogółu zatrudnionych niż w poprzednim kwartale oraz w analogicznym kwartale rok wcześniej (dane po pominięciu efektów sezonowych). Większość podwyżek płac będzie umiarkowana co do skali - dominują wzrosty płac do % (,8% zatrudnionych). Wyższe niż % podwyżki planowane są dla,3% pracowników w badanej próbie, w tym ponad 1% - dla znikomej części badanej populacji (,4% zatrudnionych). Wysokość średniej podwyżki nieznacznie wzrosła - w przedsiębiorstwach, które planują zwiększyć płace średnia wysokość planowanych podwyżek w IV kw. 211 r. wyniesie,3% (,2% w poprzednim kwartale), średnia ważona podwyżka wynagrodzenia wzrosła do 4,8% z 4,% w III kw. Zasięg redukcji płac pozostanie w IV kw. 211 r. nieznaczny i choć średnia wysokość redukcji płac będzie większa niż podwyżek, to w efekcie płace w firmach, które dokonają zmian wynagrodzeń (podwyżek bądź redukcji) zwiększą się średnio o 3,1%. Częstotliwość deklarowanych podwyżek płac była w ciągu ostatniego roku większa niż rok wcześniej - plany podwyższenia wynagrodzeń objęły 47,2% firm wobec 43,2% rok wcześniej. Odsetek przedsiębiorstw, które w ciągu ostatnich czterech kwartałów informowały wielokrotnie o planach wzrostu płac (1,3%) spada, ale jest nadal wyższy niż rok wcześniej. Częściej niż 2-krotne podwyżki wynagrodzeń planowało w tym czasie mniej niż % firm.

19 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw Wybrane czynniki zmian płac sytuacja b. dobra_sa dosyć dobra_sa słaba _SA Rys. 41 Planowane podwyżki wynagrodzeń a kondycja ekonomiczna przedsiębiorstwa (odsetek podwyższających w klasie) Budownictwo_SA Przemysł_SA Usługi_SA Rys. 42 Planowane podwyżki wynagrodzeń a sektor PKD (odsetek podwyższających w sektorze) wzrost płac spadek płac, bez zmian 8,8 2,2 11,7 6,7 8,3 73,1 79, 41, wzrost zatr. spadek zatr. bez zmian Rys. 43 Prognozy zmian zatrudnienia a zmiany płac (% przedsiębiorstw) Deklaracje przedsiębiorstw o planowanym wzroście płac są tradycyjnie częstsze w firmach, będących w bardzo dobrej sytuacji. Zasięg przewidywanych podwyżek wynagrodzeń w IV kw. spadł jednak zarówno w jednostkach najlepszych, jak i w przedsiębiorstwach, będących w słabej kondycji. Odsetek przedsiębiorstw planujących podwyżki wynagrodzeń spadł kw/kw w przemyśle, w usługach oraz w mniejszym stopniu w budownictwie. W branży usługowej zasięg podwyżek zmniejszył się zarówno w handlu, w transporcie, jak i w pozostałych usługach. We wszystkich branżach mniej firm planuje wzrost płac niż rok wcześniej. W budownictwie i w energetyce stosunkowo dużo przedsiębiorstw planuje redukcję wynagrodzeń (odp. 4,8% i 6,%). W podziale wg form własności wzrost wynagrodzeń będzie w IV kw. br. najczęstszy w przedsiębiorstwach publicznych (14,4%), zwłaszcza jednostkach Skarbu Państwa (2,%). Tradycyjnie wynagrodzenia najczęściej zamierzają podnosić przedsiębiorstwa największe (2 i więcej pracowników). Podmioty, które zamierzają zwiększać płace nie robią tego kosztem poziomu zatrudnienia - częściej niż pozostałe przedsiębiorstwa informują o jednoczesnym zwiększaniu liczby pracowników. Podobnie zmniejszanie zatrudnienia najczęściej towarzyszy redukcji płac. Podwyżki płac a wzrost wydajności pracy 211 III 211 II 211 I 21 IV 21 III 21 II 21 I 29 IV 29 III 29 II 29 I 28 IV 28 III 28 II 28 I 27 IV 27 III 7,9 1,3 8,6 6,8,8 7,3 6, 7,4 6,7,7 1,3 22,8 2,8 28,3 27, 23,6 21,9 17,8 18,7 18,2 21,6 21,4 2,3 19, 23,9 21,9 21,7 18,9 17,9 16,4 16,1 16,8 21, 17, płace wzrosły w większym stopniu niż wydajność płace rosły wolniej niż wydajność Rys. 44 Ocena relacji wzrostu płac do wzrostu wydajności pracy w ciągu roku (pominięto na wykresie płace rosły w zbliżonym stopniu co wydajność) W III kw. br. relacja pomiędzy wzrostem wynagrodzeń i wzrostem wydajności pracy nieco się poprawiła w stosunku do kwartału poprzedniego spadł udział przedsiębiorstw, w których wydajność nie nadąża za płacami, choć zmniejszył się także (ale w mniejszym stopniu) odsetek firm, w których wydajność rośnie szybciej niż wynagrodzenia. Nadal utrzymuje się jednak zdecydowana przewaga tej drugiej grupy przedsiębiorstw. O szybszym wzroście płac niż wydajności pracy poinformowało 7,9% przedsiębiorstw w próbie, a więc 2,9% firm podwyższających płace. Wzrost wynagrodzeń nie przewyższa więc wzrostu wydajności w prawie 4/ przedsiębiorstw, w których wynagrodzenia rosły.

20 Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw na IV kw Odsetek przedsiębiorstw, w których wzrost płac był szybszy niż wzrost wydajności, wzrósł zarówno w przemyśle, w budownictwie, jak i w usługach. Należy jednocześnie zauważyć, że w ponad 1% przedsiębiorstw wzrosła wydajność, pomimo utrzymywania się wynagrodzeń na niezmienionym poziomie III 27 IV 28 I 28 II 28 III 28 IV 29 I 29 II 29 III 29 IV 21 I 21 II 21 III 21 IV 211 I 211 II 211 III Budownictwo Przetw. przemysłowe Usługi OGÓŁEM Rys. 4 Odsetek przedsiębiorstw, w których wzrost płac był w ciągu roku szybszy niż wzrost wydajności pracy wg 3 sektorów (próba ograniczona do firm, w których wynagrodzenia wzrosły) Presja płacowa 211 III 211 II 28 IV 28 I 26 IV 2 IV 24 IV 24 III 7, 8,9 6, 6,7 7, 8,7 17,8 26,3 3,1 38, 33,6 41,7 39,3 37, 3,8 4,3 63,2, 9,4 1,3 1,8 4,4 46,4 33, naciski nasiliły się nie większe niż zwykle nie Rys. 46 Presja płacowa ze strony pracowników 211 IV z a g no p ro 211 III 211 IV n a o ce 211 III 11,1 8, 1,4 11,7 4, 48,,6 2,3 1,8 2,6 2,8 2,8 42,2 4,9 29, 3, niższe zbliżone wyższe brak nowych prac. Rys. 47 Wynagrodzenia nowych pracowników w relacji do już zatrudnionych Presja płacowa jest na poziomie zbliżonym do najsłabszej w historii badania (z lat 24-2), czyli zdecydowanie słabsza niż na przełomie lat 27/28 (a więc w okresie jej największego nasilenia). Ponad połowa przedsiębiorstw zadeklarowała brak presji płacowej ze strony pracowników w III kw. br. Pozostali respondenci poinformowali o istnieniu presji ze strony pracowników na wzrost wynagrodzeń, ale na ogół w skali nie większej niż dotychczas. Jedynie w 7% firm presja ta nasiliła się w stosunku do poprzedniego kwartału. Presja płacowa ze strony pracowników jest najbardziej odczuwalna w przedsiębiorstwach z sektora MSP, w firmach transportowych, przetwórczych oraz w budowlanych, a także w jednostkach prywatnych krajowych. Potrzeba zatrudnienia nowych pracowników nie wiąże się z koniecznością podwyższania wynagrodzeń. Znakomita większość przedsiębiorców, zatrudniając w III kw., bądź planując w IV kw. br. zatrudnić nowych pracowników, oferuje im wynagrodzenia zbliżone do wynagrodzeń osób już pracujących o zbliżonych kwalifikacjach. Wyższe płace należą w takiej sytuacji do wyjątków. Znacznie częściej, choć również relatywnie rzadko, oferowane są niższe wynagrodzenia.

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w IV kw. 2011 oraz prognoz koniunktury na I kw.

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w IV kw. 2011 oraz prognoz koniunktury na I kw. Narodowy Bank Polski Instytut Ekonomiczny Biuro Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w IV kw. 11

Bardziej szczegółowo

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w I kw oraz prognoz koniunktury na II kw.

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w I kw oraz prognoz koniunktury na II kw. Narodowy Bank Polski Instytut Ekonomiczny Biuro Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w I kw. 11 oraz

Bardziej szczegółowo

Sytuacja gospodarcza przedsiębiorstw w województwie podkarpackim w III kwartale 2017 r. w świetle badań ankietowych NBP

Sytuacja gospodarcza przedsiębiorstw w województwie podkarpackim w III kwartale 2017 r. w świetle badań ankietowych NBP Narodowy Bank Polski Oddział Okręgowy w Rzeszowie Sytuacja gospodarcza przedsiębiorstw w województwie podkarpackim w III kwartale 2017 r. w świetle badań ankietowych NBP Rzeszów / 14 grudnia 2017 Informacje

Bardziej szczegółowo

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w IV kw oraz prognoz koniunktury na I kw.

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w IV kw oraz prognoz koniunktury na I kw. Narodowy Bank Polski Instytut Ekonomiczny Biuro Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w IV kw. 1 oraz

Bardziej szczegółowo

Szybki Monitoring NBP

Szybki Monitoring NBP Nr 4/13 (październik 13) Szybki Monitoring NBP Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w III kw. 13 r. oraz prognoz na IV kw. 13 r. Szybki Monitoring

Bardziej szczegółowo

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w III kw oraz prognoz koniunktury na IV kw.

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w III kw oraz prognoz koniunktury na IV kw. Narodowy Bank Polski Instytut Ekonomiczny Biuro Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w III kw. oraz

Bardziej szczegółowo

NARODOWY BANK POLSKI INSTYTUT EKONOMICZNY

NARODOWY BANK POLSKI INSTYTUT EKONOMICZNY NARODOWY BANK POLSK NSTYTUT EKONOMCZNY NFORMACJA O KONDYCJ SEKTORA PRZEDSĘBORSTW ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNENEM STANU KONUNKTURY W KW 8 Lipiec 8 Podstawą opracowania są wyniki szybkiego monitoringu NBP, przeprowadzonego

Bardziej szczegółowo

Szybki Monitoring NBP

Szybki Monitoring NBP Nr 4/14 (październik 14 r.) Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w III kw. 14 r. oraz prognoz na IV kw. 14 r. Nr 4/14 (październik 14 r.) Informacja

Bardziej szczegółowo

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w I kw oraz prognoz koniunktury na II kw.

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w I kw oraz prognoz koniunktury na II kw. Narodowy Bank Polski Instytut Ekonomiczny Biuro Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w I kw. oraz

Bardziej szczegółowo

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w IV kw oraz prognoz koniunktury na I kw.

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w IV kw oraz prognoz koniunktury na I kw. Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw I kw. 1 Narodowy Bank Polski Instytut Ekonomiczny Biuro Badań Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw

Bardziej szczegółowo

NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH

NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH WSTĘPNA IINFORMACJA O KONDYCJII SEKTORA PRZEDSIIĘBIIORSTW ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIIENIIEM STANU KONIIUNKTURY W IIV KW 06 SPIS

Bardziej szczegółowo

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w IV kw oraz prognoz koniunktury na I kw.

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w IV kw oraz prognoz koniunktury na I kw. Narodowy Bank Polski Instytut Ekonomiczny Biuro Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w IV kw. 11

Bardziej szczegółowo

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w II kw oraz prognoz koniunktury na III kw.

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w II kw oraz prognoz koniunktury na III kw. Narodowy Bank Polski Instytut Ekonomiczny Biuro Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w II kw. 1 oraz

Bardziej szczegółowo

KOMENTARZ BIEŻĄCY ANALIZY MAKROEKONOMICZNE. 16 października 2017

KOMENTARZ BIEŻĄCY ANALIZY MAKROEKONOMICZNE. 16 października 2017 ANALIZY MAKROEKONOMICZNE KOMENTARZ BIEŻĄCY 16 października 2017 Raport NBP: korzystna ocena firm nt. ich bieżącej sytuacji i oczekiwania średniookresowej poprawy W najnowszym raporcie NBP nt. koniunktury

Bardziej szczegółowo

Szybki Monitoring NBP

Szybki Monitoring NBP Nr 1/14 (styczeń 14 r.) Szybki Monitoring NBP Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w IV kw. 13 r. oraz prognoz na I kw. 14 r. Nr 1/14 (styczeń 14

Bardziej szczegółowo

ANALIZY MAKROEKONOMICZNE KOMENTARZ BIEŻĄCY. 15 lipca 2015

ANALIZY MAKROEKONOMICZNE KOMENTARZ BIEŻĄCY. 15 lipca 2015 ANALIZY MAKROEKONOMICZNE KOMENTARZ BIEŻĄCY 15 lipca 2015 Raport NBP: stabilna i korzystna sytuacja przedsiębiorstw w II kw., utrzymanie ostrożnych prognoz na kwartał kolejny. Według opublikowanego dziś

Bardziej szczegółowo

Szybki Monitoring NBP

Szybki Monitoring NBP Nr 1/14 (styczeń 14 r.) Szybki Monitoring NBP Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w IV kw. 13 r. oraz prognoz na I kw. 14 r. Nr 1/14 styczeń 14

Bardziej szczegółowo

NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH

NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH IINFORMACJJA O KONDYCJJII SEKTORA PRZEDSIIĘBIIORSTW ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIIENIIEM STANU KONIIUNKTURY W IIIIII KW 06 SPIS TREŚCI

Bardziej szczegółowo

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem Narodowy Bank Polski Instytut Ekonomiczny Biuro Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w I kw. 13 oraz

Bardziej szczegółowo

Mikro, małe i średnie firmy prognoza 2014-2015

Mikro, małe i średnie firmy prognoza 2014-2015 Badanie Konfederacji Lewiatan Kondycja sektora MMŚP 2014 Mikro, małe i średnie firmy prognoza 2014- Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek Konfederacja Lewiatan Warszawa, 21 sierpnia 2014 Dane wykorzystane

Bardziej szczegółowo

Raport powstał w ramach projektu Małopolskie Obserwatorium Gospodarki.

Raport powstał w ramach projektu Małopolskie Obserwatorium Gospodarki. Raport powstał w ramach projektu Małopolskie Obserwatorium Gospodarki. Publikację przygotował: PBS Spółka z o.o. Małopolskie Obserwatorium Gospodarki Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Departament

Bardziej szczegółowo

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem Narodowy Bank Polski Instytut Ekonomiczny Biuro Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w IV kw. 12

Bardziej szczegółowo

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej 222 df Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową przedstawia dziewięćdziesiąty trzeci kwartalny raport oceniający stan koniunktury gospodarczej w Polsce (IV kwartał 2016 r.) oraz prognozy na lata 2017 2018

Bardziej szczegółowo

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej 222 df Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową przedstawia osiemdziesiąty dziewiąty kwartalny raport oceniający stan koniunktury gospodarczej w Polsce (IV kwartał 2015 r.) oraz prognozy na lata 2016 2017

Bardziej szczegółowo

Raport powstał w ramach projektu Małopolskie Obserwatorium Gospodarki.

Raport powstał w ramach projektu Małopolskie Obserwatorium Gospodarki. 1 S t r o n a Raport powstał w ramach projektu Małopolskie Obserwatorium Gospodarki. Publikację przygotował: PBS Spółka z o.o. Małopolskie Obserwatorium Gospodarki Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego

Bardziej szczegółowo

NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH

NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH WSTĘPNA IINFORMACJA O KONDYCJII SEKTORA PRZEDSIIĘBIIORSTW ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIIENIIEM STANU KONIIUNKTURY W II KW 7 SPIS TREŚCI

Bardziej szczegółowo

NARODOWY BANK POLSKI INSTYTUT EKONOMICZNY

NARODOWY BANK POLSKI INSTYTUT EKONOMICZNY NARODOWY BANK POLSKI INSTYTUT EKONOMICZNY IINFORMACJA O KONDYCJII SEKTORA PRZEDSIIĘBIIORSTW ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIIENIIEM STANU KONIIUNKTURY W IIII KW ORAZ PROGNOZ KONIIUNKTURY NA IIIIII KW 9 Lipiec

Bardziej szczegółowo

Sytuacja gospodarcza województwa podkarpackiego w I kwartale 2016 z elementami prognozy na II kwartał 2016

Sytuacja gospodarcza województwa podkarpackiego w I kwartale 2016 z elementami prognozy na II kwartał 2016 Sytuacja gospodarcza województwa podkarpackiego w I kwartale z elementami prognozy na II kwartał Oddział Okręgowy w Rzeszowie Wydział Statystyczno - Dewizowy Rzeszów, Spis treści Wstęp i uwagi metodologiczne

Bardziej szczegółowo

SYNTEZA. Narodowy Bank Polski Instytut Ekonomiczny Biuro Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków

SYNTEZA. Narodowy Bank Polski Instytut Ekonomiczny Biuro Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków Narodowy Bank Polski Instytut Ekonomiczny Biuro Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków Szybki Monitoring NBP Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury

Bardziej szczegółowo

NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH

NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH INFORMACJJA O KONDYCJJII SEKTORA PRZEDSIIĘBIIORSTW ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIIENIIEM STANU KONIIUNKTURY W IIII KW 26 SPIS TREŚCI

Bardziej szczegółowo

NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH

NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH IINFORMACJA O KONDYCJII SEKTORA PRZEDSIIĘBIIORSTW ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIIENIIEM STANU KONIIUNKTURY W IIV KW 27 Październik

Bardziej szczegółowo

Szybki Monitoring NBP

Szybki Monitoring NBP Nr 03/14 (lipiec 14 r.) Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w II kw. 14 r. oraz prognoz na III kw. 14 r. Nr 03/14 (lipiec 14 r.) Informacja o kondycji

Bardziej szczegółowo

NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH

NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH IINFORMACJA O KONDYCJII SEKTORA PRZEDSIIĘBIIORSTW ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIIENIIEM STANU KONIIUNKTURY W IIIIII KW 7 Podstawą opracowania

Bardziej szczegółowo

Zmiany nastrojów gospodarczych w woj. lubelskim w I kwartale 2010 r.

Zmiany nastrojów gospodarczych w woj. lubelskim w I kwartale 2010 r. 79 Barometr Regionalny Nr 2(2) 21 Zmiany nastrojów gospodarczych w woj. lubelskim w I kwartale 21 r. Jarosław Bielak, Dawid Długosz, Andrzej Salej Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu Prezentowany

Bardziej szczegółowo

Szybki Monitoring NBP

Szybki Monitoring NBP Nr 3/15 (czerwiec 15 r.) Szybki Monitoring NBP Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w II kw. 15 r. oraz prognoz na III kw. 15 r. Nr 3/15 (czerwiec

Bardziej szczegółowo

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej 222 df Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową przedstawia osiemdziesiąty piąty kwartalny raport oceniający stan koniunktury gospodarczej w Polsce (IV kwartał 2014 r.) oraz prognozy na lata 2015 2016 KWARTALNE

Bardziej szczegółowo

POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW

POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW INFORMACJA SYGNALNA PORTFEL NALEŻNOŚCI POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna 1 PORTFEL NALEŻNOŚCI

Bardziej szczegółowo

Narodowy Bank Polski Departament Analiz Makroekonomicznych i Strukturalnych WSTĘPNA INFORMACJA O KONDYCJI

Narodowy Bank Polski Departament Analiz Makroekonomicznych i Strukturalnych WSTĘPNA INFORMACJA O KONDYCJI Narodowy Bank Polski Departament Analiz Makroekonomicznych i Strukturalnych WSTĘPNA INFORMACJA O KONDYCJI SEKTORA PRZEDSIĘBIORSTW ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM STANU KONIUNKTURY W I KW 26 SPIS TREŚCI Synteza

Bardziej szczegółowo

Szybki Monitoring NBP

Szybki Monitoring NBP Nr 2/15 (kwiecień 15 r.) Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w I kw. 15 r. oraz prognoz na II kw. 15 r. Nr 2/15 (kwiecień 15 r.) Informacja o kondycji

Bardziej szczegółowo

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w II kw oraz prognoz koniunktury na III kw.

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w II kw oraz prognoz koniunktury na III kw. Narodowy Bank Polski Instytut Ekonomiczny Biuro Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w II kw. 212

Bardziej szczegółowo

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej 222 df Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową przedstawia osiemdziesiąty siódmy kwartalny raport oceniający stan koniunktury gospodarczej w Polsce ( kwartał 2015 r.) oraz prognozy na lata 2015 2016 KWARTALNE

Bardziej szczegółowo

Sytuacja na rynku kredytowym

Sytuacja na rynku kredytowym Sytuacja na rynku kredytowym wyniki ankiety do przewodniczàcych komitetów kredytowych III kwarta 2005 Warszawa, lipiec 2005 Podsumowanie wyników ankiety Polityka kredytowa: w II kwartale 2005 r. banki

Bardziej szczegółowo

Szybki Monitoring NBP

Szybki Monitoring NBP Nr 1/16 (styczeń 16 r.) Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w IV kw. 15 r. oraz prognoz na I kw. 16 r. Nr 1/16 (styczeń 16 r.) Informacja o kondycji

Bardziej szczegółowo

lipiec 2017 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna

lipiec 2017 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna lipiec 2017 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna PORTFEL NALEŻNOŚCI POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW dr hab. Piotr Białowolski

Bardziej szczegółowo

Szybki Monitoring NBP

Szybki Monitoring NBP Nr 2/16 (kwiecień 16 r.) Szybki Monitoring NBP Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w I kw. 16 r. oraz prognoz na II kw. 16 r. Nr 2/16 (kwiecień

Bardziej szczegółowo

NARODOWY BANK POLSKI INSTYTUT EKONOMICZNY

NARODOWY BANK POLSKI INSTYTUT EKONOMICZNY NARODOWY BANK POLSKI INSTYTUT EKONOMICZNY IINFORMACJA O KONDYCJII SEKTORA PRZEDSIIĘBIIORSTW ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIIENIIEM STANU KONIIUNKTURY W IIIIII KW ORAZ PROGNOZ KONIIUNKTURY NA IIV KW 9 Październik

Bardziej szczegółowo

NARODOWY BANK POLSKI INSTYTUT EKONOMICZNY

NARODOWY BANK POLSKI INSTYTUT EKONOMICZNY NARODOWY BANK POLSK NSTYTUT EKONOMCZNY NFORMACJA O KONDYCJ SEKTORA PRZEDSĘBORSTW ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNENEM STANU KONUNKTURY W V KW 8 Październik 8 Podstawą opracowania są wyniki szybkiego monitoringu

Bardziej szczegółowo

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej 222 df Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową przedstawia osiemdziesiąty pierwszy kwartalny raport oceniający stan koniunktury gospodarczej w Polsce (IV kwartał 2013 r.) oraz prognozy na lata 2014 2015

Bardziej szczegółowo

lipiec 2018 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna

lipiec 2018 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna lipiec 2018 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna PORTFEL NALEŻNOŚCI POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW dr hab. Piotr Białowolski,

Bardziej szczegółowo

kwiecień 2014 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna

kwiecień 2014 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna kwiecień 2014 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna PORTFEL NALEŻNOŚCI POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW dr Piotr Białowolski

Bardziej szczegółowo

Szybki Monitoring NBP

Szybki Monitoring NBP Nr 04/16 (październik 2016 r.) Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w III kw. 2016 r. oraz prognoz na IV kw. 2016 r. Nr 04/16 (październik 2016

Bardziej szczegółowo

NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH

NARODOWY BANK POLSKI DEPARTAMENT ANALIZ MAKROEKONOMICZNYCH I STRUKTURALNYCH NARODOWY BANK POLSK DEPARTAMENT ANALZ MAKROEKONOMCZNYCH STRUKTURALNYCH NFORMACJA O KONDYCJ SEKTORA PRZEDSĘBORSTW ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNENEM STANU KONUNKTURY W KW 7 SPS TREŚC SYNTEZA 6.1. Sytuacja ekonomiczna

Bardziej szczegółowo

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w III kw oraz prognoz koniunktury na IV kw.

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w III kw oraz prognoz koniunktury na IV kw. Narodowy Bank Polski Instytut Ekonomiczny Biuro Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w III kw. 12

Bardziej szczegółowo

Plany Pracodawców. Wyniki 28. edycji badania 7 grudnia 2015 r.

Plany Pracodawców. Wyniki 28. edycji badania 7 grudnia 2015 r. Plany Pracodawców Wyniki 28. edycji badania 7 grudnia 2015 r. Plan raportu Metodologia badania Plany Pracodawców Wyniki 28. edycji badania ocena bieżącej sytuacji gospodarczej kraju a sytuacja finansowa

Bardziej szczegółowo

Szybki Monitoring NBP

Szybki Monitoring NBP Nr 2/14 (kwiecień 14 r.) Szybki Monitoring NBP Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w I kw. 14 r. oraz prognoz na II kw. 14 r. Nr 2/14 (kwiecień

Bardziej szczegółowo

Informacja sygnalna. październik 2018 r.

Informacja sygnalna. październik 2018 r. październik 2018 r. PROJEKT BADAWCZY: KONFERENCJI PRZEDSIĘBIORSTW FINANSOWYCH W POLSCE ORAZ KRAJOWEGO REJESTRU DŁUGÓW BIURA INFORMACJI GOSPODARCZEJ Informacja sygnalna PORTFEL NALEŻNOŚCI POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW

Bardziej szczegółowo

Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Raport powstał w ramach projektu Małopolskie Obserwatorium Gospodarki. Publikację przygotował: PBS DGA Spółka z o.o. Małopolskie Obserwatorium Gospodarki Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Departament

Bardziej szczegółowo

Szybki Monitoring NBP

Szybki Monitoring NBP Nr 04/15 (październik 15 r.) Szybki Monitoring NBP Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w III kw. 15 r. oraz prognoz na IV kw. 15 r. Nr 04/15 (październik

Bardziej szczegółowo

Raport powstał w ramach projektu Małopolskie Obserwatorium Gospodarki.

Raport powstał w ramach projektu Małopolskie Obserwatorium Gospodarki. 1 S t r o n a Raport powstał w ramach projektu Małopolskie Obserwatorium Gospodarki. Publikację przygotował: PBS Spółka z o.o. Małopolskie Obserwatorium Gospodarki Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego

Bardziej szczegółowo

ANALIZY MAKROEKONOMICZNE KOMENTARZ BIEŻĄCY. 28 sierpnia W II kw. lekki spadek dynamiki wzrostu PKB

ANALIZY MAKROEKONOMICZNE KOMENTARZ BIEŻĄCY. 28 sierpnia W II kw. lekki spadek dynamiki wzrostu PKB ANALIZY MAKROEKONOMICZNE KOMENTARZ BIEŻĄCY 28 sierpnia 2015 W II kw. lekki spadek dynamiki wzrostu W II kw. 2015 r. dynamika wzrostu obniżyła się do 3,3 z 3,6 w I kw. Wynik jest zbieżny z tzw. szacunkiem

Bardziej szczegółowo

styczeń 2019 r. PROJEKT BADAWCZY: KONFERENCJI PRZEDSIĘBIORSTW FINANSOWYCH W POLSCE ORAZ KRAJOWEGO REJESTRU DŁUGÓW Informacja sygnalna

styczeń 2019 r. PROJEKT BADAWCZY: KONFERENCJI PRZEDSIĘBIORSTW FINANSOWYCH W POLSCE ORAZ KRAJOWEGO REJESTRU DŁUGÓW Informacja sygnalna styczeń 2019 r. PROJEKT BADAWCZY: KONFERENCJI PRZEDSIĘBIORSTW FINANSOWYCH W POLSCE ORAZ KRAJOWEGO REJESTRU DŁUGÓW Informacja sygnalna PORTFEL NALEŻNOŚCI POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW dr hab. Piotr Białowolski,

Bardziej szczegółowo

lipiec 2016 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna

lipiec 2016 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna lipiec 2016 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna PORTFEL NALEŻNOŚCI POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW dr Piotr Białowolski lipiec

Bardziej szczegółowo

NARODOWY BANK POLSKI INSTYTUT EKONOMICZNY

NARODOWY BANK POLSKI INSTYTUT EKONOMICZNY NARODOWY BANK POLSK NSTYTUT EKONOMCZNY NFORMACJA O KONDYCJ SEKTORA PRZEDSĘBORSTW ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNENEM STANU KONUNKTURY W KW 8 Kwiecień 8 Podstawą opracowania są wyniki szybkiego monitoringu NBP,

Bardziej szczegółowo

styczeń 2015 r. PROJEKT BADAWCZY: KONFERENCJI PRZEDSIĘBIORSTW FINANSOWYCH W POLSCE ORAZ KRAJOWEGO REJESTRU DŁUGÓW Informacja sygnalna

styczeń 2015 r. PROJEKT BADAWCZY: KONFERENCJI PRZEDSIĘBIORSTW FINANSOWYCH W POLSCE ORAZ KRAJOWEGO REJESTRU DŁUGÓW Informacja sygnalna styczeń 1 r. PROJEKT BADAWCZY: KONFERENCJI PRZEDSIĘBIORSTW FINANSOWYCH W POLSCE ORAZ KRAJOWEGO REJESTRU DŁUGÓW Informacja sygnalna PORTFEL NALEŻNOŚCI POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW STYCZEŃ 1 R. OPRACOWANIE:

Bardziej szczegółowo

październik 2016 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna

październik 2016 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna październik 2016 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna PORTFEL NALEŻNOŚCI POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW dr Piotr Białowolski

Bardziej szczegółowo

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej 222 df Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową przedstawia osiemdziesiąty trzeci kwartalny raport oceniający stan koniunktury gospodarczej w Polsce ( kwartał 2014 r.) oraz prognozy na lata 2014 2015 KWARTALNE

Bardziej szczegółowo

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej 222 df Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową przedstawia osiemdziesiąty szósty kwartalny raport oceniający stan koniunktury gospodarczej w Polsce (I kwartał 2015 r.) oraz prognozy na lata 2015 2016 KWARTALNE

Bardziej szczegółowo

UPADŁOŚCI FIRM W POLSCE

UPADŁOŚCI FIRM W POLSCE FIRM W POLSCE KLUCZOWE FAKTY W maju upadłość ogłosiły 44 firmy choć jest to wartość wyższa o,7 proc. w porównaniu z kwietniem, to jednocześnie jest to drugi najlepszy wynik od września 28 r. gdy upadły

Bardziej szczegółowo

PBS DGA Spółka z o.o.

PBS DGA Spółka z o.o. Raport powstał w ramach projektu Małopolskie Obserwatorium Gospodarki. Publikację przygotował: PBS DGA Spółka z o.o. Małopolskie Obserwatorium Gospodarki Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Departament

Bardziej szczegółowo

Kondycja polskiego sektora bankowego w drugiej połowie 2012 roku. Podsumowanie wyników polskich banków za I półrocze

Kondycja polskiego sektora bankowego w drugiej połowie 2012 roku. Podsumowanie wyników polskich banków za I półrocze Kondycja polskiego sektora bankowego w drugiej połowie 2012 roku. Podsumowanie wyników polskich banków za I półrocze Polskie banki osiągnęły w I półroczu łączny zysk netto na poziomie 8,04 mld zł, po wzroście

Bardziej szczegółowo

Sytuacja na rynku pracy w Polsce Raport kwartalny I/2008

Sytuacja na rynku pracy w Polsce Raport kwartalny I/2008 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ DEPARTAMENT ANALIZ EKONOMICZNYCH I PROGNOZ Sytuacja na rynku pracy w Polsce Raport kwartalny I/ W III kwartale roku Produkt Krajowy Brutto zwiększył się realnie

Bardziej szczegółowo

Zrównoważona poprawa koniunktury

Zrównoważona poprawa koniunktury PENGAB = 9. Wskaźnik Ocen. -. Wskaźnik Prognoz. +. +. Zrównoważona poprawa koniunktury Index Pengab Wrzesień Pengab wartość trendu cyklu 9/ / / / / / 9/ / / / / / 9/ / / / / / 9/ / / / / / 9/ / / / / /

Bardziej szczegółowo

Autor: Joanna Nitecka, pracownik Departamentu Integracji Europejskiej i Studiów Porównawczych URE

Autor: Joanna Nitecka, pracownik Departamentu Integracji Europejskiej i Studiów Porównawczych URE CZY ENERGIA JEST DROGA? Autor: Joanna Nitecka, pracownik Departamentu Integracji Europejskiej i Studiów Porównawczych URE ( Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki nr 4/2004) Namacalnym efektem działalności

Bardziej szczegółowo

Sytuacja na rynku kredytowym. wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych I kwartał 2014 r.

Sytuacja na rynku kredytowym. wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych I kwartał 2014 r. Sytuacja na rynku kredytowym wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych I kwartał 2014 r. Sytuacja na rynku kredytowym wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych I kwartał

Bardziej szczegółowo

lipiec 2014 r. PROJEKT BADAWCZY: KONFERENCJI PRZEDSIĘBIORSTW FINANSOWYCH W POLSCE ORAZ KRAJOWEGO REJESTRU DŁUGÓW Informacja sygnalna

lipiec 2014 r. PROJEKT BADAWCZY: KONFERENCJI PRZEDSIĘBIORSTW FINANSOWYCH W POLSCE ORAZ KRAJOWEGO REJESTRU DŁUGÓW Informacja sygnalna lipiec 2014 r. PROJEKT BADAWCZY: KONFERENCJI PRZEDSIĘBIORSTW FINANSOWYCH W POLSCE ORAZ KRAJOWEGO REJESTRU DŁUGÓW Informacja sygnalna PORTFEL NALEŻNOŚCI POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW dr Piotr Białowolski lipiec

Bardziej szczegółowo

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej 222 df Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową przedstawia dziewięćdziesiąty drugi kwartalny raport oceniający stan koniunktury gospodarczej w Polsce ( kwartał 2016 r.) oraz prognozy na lata 2016 2017 KWARTALNE

Bardziej szczegółowo

Informacja sygnalna. styczeń 2011 r.

Informacja sygnalna. styczeń 2011 r. Informacja sygnalna styczeń 11 r. PORTFEL NALEŻNOŚCI POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW dr Piotr Białowolski styczeń 11 r. Informacja sygnalna 4Portfel należności polskich przedsiębiorstw styczeń 11 r. Dynamika

Bardziej szczegółowo

Zmiany nastrojów gospodarczych w województwie lubelskim w I kwartale 2009 r.

Zmiany nastrojów gospodarczych w województwie lubelskim w I kwartale 2009 r. 95 Barometr Regionalny Nr 2(16) 2009 Zmiany nastrojów gospodarczych w województwie lubelskim w I kwartale 2009 r. Mieczysław Kowerski, Jarosław Bielak, Dawid Długosz Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji

Bardziej szczegółowo

styczeń 2018 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna

styczeń 2018 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna styczeń 2018 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna PORTFEL NALEŻNOŚCI POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW dr hab. Piotr Białowolski,

Bardziej szczegółowo

K A T E D R A B A D A Ń R Y N K U I U S Ł U G U N I W E R S Y T E T E K O N O M I C Z N Y W POZNANIU INFORMACJA O SYTUACJI NA RYNKU USŁUG BANKOWYCH

K A T E D R A B A D A Ń R Y N K U I U S Ł U G U N I W E R S Y T E T E K O N O M I C Z N Y W POZNANIU INFORMACJA O SYTUACJI NA RYNKU USŁUG BANKOWYCH K A T E D R A B A D A Ń R Y N K U I U S Ł U G U N I W E R S Y T E T E K O N O M I C Z N Y W POZNANIU INFORMACJA O SYTUACJI NA RYNKU USŁUG BANKOWYCH KONIUNKTURA I PRZEWIDYWANIA ( IV kwartał 2012 r. i I

Bardziej szczegółowo

Szybki Monitoring NBP

Szybki Monitoring NBP Nr 1/15 (styczeń 15 r.) Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w IV kw. 14 r. oraz prognoz na I kw. 15 r. Nr 1/15 (styczeń 15 r.) Informacja o kondycji

Bardziej szczegółowo

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej 222 df Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową przedstawia osiemdziesiąty drugi kwartalny raport oceniający stan koniunktury gospodarczej w Polsce (I kwartał 2014 r.) oraz prognozy na lata 2014 2015 KWARTALNE

Bardziej szczegółowo

SYTUACJA NA RYNKU CONSUMER FINANCE

SYTUACJA NA RYNKU CONSUMER FINANCE SYTUACJA NA RYNKU CONSUMER FINANCE IV kwartał 2018 INFORMACJA SYGNALNA Warszawa Gdańsk, listopad 2018 SYTUACJA NA RYNKU CONSUMER FINANCE IV KWARTAŁ 2018 ROKU OPRACOWANIE: DR SŁAWOMIR DUDEK NOWY BAROMETR

Bardziej szczegółowo

Zrównoważony wzrost koniunktury

Zrównoważony wzrost koniunktury marzec PENGAB =. +. Zrównoważony wzrost koniunktury Wskaźnik Ocen. +. Wskaźnik Prognoz. -. Index Pengab Pengab wartość trendu cyklu / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

Bardziej szczegółowo

ANALIZY MAKROEKONOMICZNE KOMENTARZ BIEŻĄCY. 16 października 2014

ANALIZY MAKROEKONOMICZNE KOMENTARZ BIEŻĄCY. 16 października 2014 ANALIZY MAKROEKONOMICZNE KOMENTARZ BIEŻĄCY 16 października 2014 Poprawa ocen bieżącej sytuacji i nieco gorsze perspektywy krótkookresowe sytuacji gospodarczej wg raportu NBP nt. koniunktury w przedsiębiorstwach.

Bardziej szczegółowo

styczeń 2016 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna

styczeń 2016 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna styczeń 2016 r. Projekt badawczy: Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Krajowego Rejestru Długów Informacja sygnalna PORTFEL NALEŻNOŚCI POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW dr Piotr Białowolski styczeń

Bardziej szczegółowo

Sytuacja na rynku kredytowym. wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych III kwartał 2018 r.

Sytuacja na rynku kredytowym. wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych III kwartał 2018 r. Sytuacja na rynku kredytowym wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych III kwartał 2018 r. Sytuacja na rynku kredytowym wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych III kwartał

Bardziej szczegółowo

Lepsze nastroje w firmach, ale skłonność do inwestycji niewielka

Lepsze nastroje w firmach, ale skłonność do inwestycji niewielka Badanie Keralla Research II kw. 2015 Nastroje i koniunktura w przedsiębiorstwach - Informacja prasowa Lepsze nastroje w firmach, ale skłonność do inwestycji niewielka W tym kwartale poprawiły się nastroje

Bardziej szczegółowo

KOMENTARZ ZARZĄDU NA TEMAT CZYNNIKÓW I ZDARZEŃ, KTÓRE MIAŁY WPŁYW NA OSIĄGNIETE WYNIKI FINANSOWE

KOMENTARZ ZARZĄDU NA TEMAT CZYNNIKÓW I ZDARZEŃ, KTÓRE MIAŁY WPŁYW NA OSIĄGNIETE WYNIKI FINANSOWE KOMENTARZ ZARZĄDU NA TEMAT CZYNNIKÓW I ZDARZEŃ, KTÓRE MIAŁY WPŁYW NA OSIĄGNIETE WYNIKI FINANSOWE 11 Niniejszy raport prezentuje wybrane dane bilansu oraz rachunku zysków i strat, przepływy pieniężne i

Bardziej szczegółowo

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w II kw oraz prognoz koniunktury na III kw.

Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w II kw oraz prognoz koniunktury na III kw. Narodowy Bank Polski Instytut Ekonomiczny Biuro Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w II kw. 11

Bardziej szczegółowo

NARODOWY BANK POLSKI INSTYTUT EKONOMICZNY

NARODOWY BANK POLSKI INSTYTUT EKONOMICZNY NARODOWY BANK POLSK NSTYTUT EKONOMCZNY NFORMACJA O KONDYCJ SEKTORA PRZEDSĘBORSTW Z UWZGLĘDNENEM STANU KONUNKTURY W KW 8 ORAZ PROGNOZ NA KW 9 Styczeń 9 Podstawą opracowania są wyniki szybkiego monitoringu

Bardziej szczegółowo

Sytuacja na rynku kredytowym

Sytuacja na rynku kredytowym Sytuacja na rynku kredytowym wyniki ankiety do przewodniczàcych komitetów kredytowych IV kwarta 2005 Warszawa, paêdziernik 2005 r. Podsumowanie wyników ankiety Polityka kredytowa: w III kwartale 2005

Bardziej szczegółowo

Prognoza nastrojów i działań przedsiębiorców w perspektywie najbliższego półrocza (IVQ2014/IQ2015) Data badania: wrzesień 2014

Prognoza nastrojów i działań przedsiębiorców w perspektywie najbliższego półrocza (IVQ2014/IQ2015) Data badania: wrzesień 2014 Prognoza nastrojów i działań przedsiębiorców w perspektywie najbliższego półrocza (IVQ2014/IQ2015) Data badania: wrzesień 2014 Informacje o badaniu METODOLOGIA Badanie zostało przeprowadzone metodą CAWI

Bardziej szczegółowo

Sytuacja na rynku kredytowym. wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych IV kwartał 2018 r.

Sytuacja na rynku kredytowym. wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych IV kwartał 2018 r. Sytuacja na rynku kredytowym wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych IV kwartał 2018 r. Sytuacja na rynku kredytowym wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych IV kwartał

Bardziej szczegółowo

RYNEK FAKTORINGU VS RYNEK BANKOWY

RYNEK FAKTORINGU VS RYNEK BANKOWY RYNEK FAKTORINGU VS RYNEK BANKOWY W 1H 17 r. był kontynuowany dwucyfrowy wzrost rynku u rozwój rynku u odbywał się w warunkach dobrej kondycji sektora przedsiębiorstw, w tym korzystnej sytuacji płynnościowej

Bardziej szczegółowo

Sytuacja na rynku kredytowym. wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych II kwartał 2018 r.

Sytuacja na rynku kredytowym. wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych II kwartał 2018 r. Sytuacja na rynku kredytowym wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych II kwartał 2018 r. Sytuacja na rynku kredytowym wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych II kwartał

Bardziej szczegółowo

Spadły nastroje w firmach

Spadły nastroje w firmach Badanie Keralla Research 3 kw. 2014 Nastroje i koniunktura w MŚP - Informacja prasowa Spadły nastroje w firmach W tym kwartale spadły nastroje w mikro, małych i średnich przedsiębiorstwach - wynika z najnowszego

Bardziej szczegółowo

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej nr 1/2018 (97)

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej nr 1/2018 (97) Instytut Prognoz i Analiz Gospodarczych przedstawia dziewięćdziesiąty siódmy kwartalny raport oceniający stan koniunktury gospodarczej w Polsce ( kwartał 2017 r.) oraz prognozy na lata 2018-2019 Stan i

Bardziej szczegółowo

Sytuacja na rynku kredytowym. wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych IV kwartał 2016 r.

Sytuacja na rynku kredytowym. wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych IV kwartał 2016 r. Sytuacja na rynku kredytowym wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych IV kwartał 2016 r. Sytuacja na rynku kredytowym wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych IV kwartał

Bardziej szczegółowo