Ekonomiczne i społeczne uwarunkowania czasu pracy w Polsce. Marek Bednarski

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Ekonomiczne i społeczne uwarunkowania czasu pracy w Polsce. Marek Bednarski"

Władysława Dobrowolska
8 lat temu
Przeglądów:

1 Ekonomiczne i społeczne uwarunkowania czasu pracy w Polsce Marek Bednarski

2 Fordowski model gospodarki Dominują duże przedsiębiorstwa o oligopolistycznej pozycji rynkowej, z silnymi związkami zawodowymi, chronione przez państwo, zatrudniające na pełny etat, w dużej mierze dożywotnio, przynajmniej mężczyzn, głównych żywicieli rodzin.

3 Model postfordowski ( nowa gospodarka ) Główne cechy: globalizacja, postęp techniczny związany z Internetem i bezpośrednią absorpcją badań naukowych. Powstawanie sieci wytwórcy, dostawcy, odbiorcy, centra badań naukowych

4 Konsekwencje Wzrost niepewności w gospodarowaniu potrzeba elastyczności ze strony firm (szybka reakcja na zmienne sygnały rynkowe) konieczność elastyczności ze strony zatrudnionych (gotowość do pracy, gdy jest potrzeba, łatwość zwolnienia). Równolegle dla konsumenta nowe produkty po niewygórowanych cenach.

5 Elastyczność czasu pracy Zatrudnienie atypowe Elastyczne formy czasu pracy

6 Duża skala firm z zatrudnieniem atypowym w Europie Praca na czas określony UE 13% zatrudnionych Polska - 27% zatrudnionych Hiszpania 23% zatrudnionych Praca na niepełny etat UE 20% zatrudnionych Holandia - 50% zatrudnionych Niemcy 25% zatrudnionych Polska - 8% zatrudnionych

7 Założenie: poziom elastyczności czasu pracy jest konsekwencją cech systemu ekonomicznego. Uwarunkowania te mogą sprzyjać elastyczności czasu pracy zorientowanej bardziej na potrzeby pracodawcy lub pracownika.

8 Czynniki sprzyjające wprowadzeniu elastycznego czasu pracy a związane z tworzeniem nowej gospodarki - globalizacja - migracje - rozwój MŚP - serwicyzacja - szara strefa - gospodarka oparta na wiedzy

9 Globalizacja wzrost konkurencyjności (specyficzna sytuacja Polski kraju średnio rozwiniętego) problemy obecności na światowym rynku usług

10 Migracje Cudzoziemcy we wtórnym segmencie rynku pracy akceptują niskie standardy pracy, w tym elastyczność czasu pracy.

11 Ekspansja MŚP Bardzo szybka, bo efekty transformacji nałożyły się na przemiany w gospodarce światowej. Mała firma jest eksponowana na konkurencję i wahania rynkowe. Stąd konieczna elastyczność czasu pracy.

12 Serwicyzacja Usługa moment świadczenia jest momentem konsumpcji. Problem wysokiej cenowej i dochodowej elastyczności popytu na dużą część usług.

13 Szara strefa Szara strefa przestrzeń pełnej ale patologicznej elastyczności czasu pracy. Ale również szara strefa konkurencją dla sektora oficjalnego, także pod względem czasu pracy.

14 Gospodarka oparta na wiedzy Sprzyja segmentacji i niepewności zatrudnienia. Model elastycznej struktury w zatrudnieniu pracownicy rdzenia i funkcjonujący na wtórnym rynku pracy. Specyfika Polski na tym tle. Niepewność zatrudnienia wiąże się z krótkim okresem życia produktu.

15 Dlaczego pracownicy akceptują elastyczny czas pracy z jego negatywnymi konsekwencjami? wysokie bezrobocie (słaba pozycja na rynku pracy poszukujących zatrudnienia) kryzys związków zawodowych (słaba pozycja negocjacyjna zatrudnionych) deregulacja rynku pracy

16 Społeczne konsekwencje uelastyczniania czasu pracy pojawienie się klasy prekariuszy zaburzenia w relacji praca życie pozazawodowe kwestia kobiet

17 Prekariat Ludzie funkcjonujący w warunkach wysokiej niepewności na poślednich stanowiskach pracy ( z przymusu na niepełny etat, bez dostępu do ubezpieczeń emerytalnych, chorobowych, bez szansy na kredyt, bez ochrony związkowej). Klasa groźna dla ładu społecznego.

18 Równowaga praca życie pozazawodowe Elastyczność negatywna niestandardowe godziny pracy, nieprzewidywalność czasu pracy. Możliwa i elastyczność pozytywna. Ale wtedy prawdopodobny konflikt pracodawca pracobiorca. Próba rozwiązania: zasada win-win ( na przykład budowanie indywidualnych harmonogramów czasu pracy).

19 Kwestia kobiet Problem korzyści i kosztów z elastycznego czasu pracy w długim i krótkim okresie.

20 Dylematy polityki gospodarczej państwa wobec czasu pracy Możliwe dwa modele: ograniczenie ram prawnych regulacji. Są one głównie przedmiotem rokowań zbiorowych, co daje możliwość dostosowania czasu pracy do potrzeb konkretnej firmy szczegółowy poziom rozstrzygnięć dokonywanych przez ustawodawcę, co oznacza sztywne zasady z perspektywy firmy W Polsce dziś i w przyszłości model drugi.

21 Dziękuję za uwagę

Podobne dokumenty

Spis treści WSTĘP... 11

Spis treści WSTĘP... 11 Magdalena Mazurczak Korporacje transnarodowe w dobie procesów globalizacji...15 1.1. Współczesne procesy globalizacji gospodarki światowej...15 1.1.1. Pojęcie i definicje procesów