Cóż ty robisz Stachu? Ano n ic! Chciałem się troch ę rozgrzać, ale w idzę, źe z teg o nic, boś dziś stra szn ie sztyw n a i oziębła!...

Transkrypt

1 XVI. Kraków, 15 stycznia W ychodzi 1-g-o i 15-g-o każdego m iesiąca. K w artaln ie: z p rz e sy łk ą pocztow ą 2 kor.,.2 m arki 25 fen., 1 rb s. 25 kop. KRAKÓW Nr. 2. ADRES REDAKCYI I A D M IN ISTR A C Y I: X V., u l. K a z i m i e r z a W. 8 3 (dom w łasny). T e l e f o n X r W K rólestwie Polakiem 1 Cesarstwie Rosyjskiem : B i u r o («. U n j ę r a, W a r s z a w a, A l e j e J e r o z o l i m s k i e 7 8. W y łą c z n e z a s t ę p s t w o i g łó w n y s k ła d n a L w ó w w b iu r z e K. B IT O H ST A B A, u l. K a r o la L u d w ik a 21 Cóż ty robisz Stachu? Ano n ic! Chciałem się troch ę rozgrzać, ale w idzę, źe z teg o nic, boś dziś stra szn ie sztyw n a i oziębła!...

2 M ię d z y ż a r ło k a m i. A : W ie sz?... T w o ja n o w a k u c h a rk a g o tu je w p ro s t z n a k o m ic ie! B : Cóż m i z te g o?... S a m e le k k ie p o tra w y.,. M ogę je ś ć, n ie w ied z ie ć, ja k d u żo, a n ig d y m i się n ie o d b ija! D o b ra rad a. S e z o n o w e efek ta. Kiedy żona w y jech ała, On przed lo s e m sch y lił g ło w ę, I do b a le tn icy zw ró cił S w e a fe k ty s e z o n o w e. Tak co roku p r z e c ie ż bywa, I in a c z e j być nie m o że, dy za do m em s ię s to łu je I m a łż e ń s k ie p u s te ło ż e. P a n n a K a sia, k u c h a rk a o d p a n a ra d c y, boi się o g ro m n ie m y sz y. O n e g d a j z d a rz y ło się, że m a ła m y s z k a d o s ta ła się d o k u c h n i i u k ry ła p o d je j łó żk iem. K a sia n a ro b iła n a tu r a ln ie k rz y k u i p o p ro s iła rz e sia, p u c e ra od p a n a ro tm is trz a, m ie sz k a ją ceg o n a p rz e c iw k o, o po m o c, z w ła sz c z a, że zb li ż a ła się ju ż noc. rze ś, ja k z w y k le g rz e c z n y c h ło p a k, s z u k a ł w in o w a jc z y n i, w la z ł n a w e t p o d łó ż k o, a le je j n ie zn a la z ł. W re s z c ie z w ra c a się do K asi ze s ło w a m i: N ie s te ty n ie m o g ę je j z ła p a ć! A le, je ś li K a sia so b ie ż y c z y, m o g ę tu z o sta ć p rz e z n oc... N ie b ę d z ie się ju ż K a sia w ó w c z a s b a ła!... Z t e k i s t a r e g o k a w a le r a. W ię k s z a część z a rę c z y n k o ń c z y się sz c z ę śli w ie, n ie k tó re je d n a k p ro w a d z ą do m a łż e ń stw a. W se p a r a tc e. O n a : W ię c p a ń s k a m a łż o n k a o s z u k u je p a n a? O n : T a k j e s t i ja c h c ia łb y m się je j k o n ie czn ie z re w a n ż o w a ć!... Panna Kiki to dz iew c z y n a! Któż z a le t y jej w y s ł o w i!? Jak rozum ie i o sład za S m utny s ta n s ło m i a n o - w d o w i! S tan te n tr w a ć m a trzy m ie s ią c e, Trzy m i e s i ą c e z e s ta r u s z k ie m, Na te n c z a s w ię c w o ln o ś ć traci R ozrządzan ia s w e m ser d u sz k ie m. O tó ż t o p o w ó d N ie! P o w ia d a m k o c h a n e j p a n i, ż e z tem i słu g a m i to n ig d y się n ie d o jd zie do k o ń c a! M a p a n i z u p e łn ą r a c y ę! O t! i m n ie w y p o w ie d z ia ła słu ż b ę m o ja M ary sia. N ie m o ż e b y ć?... T a k m o ja p a n i! I d o g o d ź tu ta k ie m u su s w a ło w i!... D o te g o o b ch o d z iła m się z n ią, ja k g d y b y ^ n a le ż a ła do ro d z in y! w*. A h a! T e ra z ju ż ro z u m ie m, d la c z e g o w y pow iedziała)! Za to rabat otrzy m u je.w m yśl um ow y z sta r y m p a n e m : T y sią c koron, obiad z w in em I k o la c ya z e s z a m p a n e m. W k l u b i e a u t o m o b i lis t ó w. D otrzym ałam ci term in u, I to, co j e s t u m ó w io n e T eraz kup mi branzole^ę, Albo p isz po sw o ją ż o n ę!..." B a ro n p o w ia d a, że j e s t le p sz y m au to m o b ilis tą, n iż t y! M oże so b ie g a d a ć!... J a w ty m ro k u z a p ła c iłe m o tr z y ty s ią c e k o ro n w ięcej o d sz k o d o w a n ia p rz e je c h a n y m, n iż o n!... Chat-Noir. E d w a rd N u to w sk i p o w ra c a do sw e g o m ie sz k a n ia. Z osiu p o w ia d a do sw ej k o c h a n k i c iesz się, d y r e k to r te a tr u p rz y ją ł m ój w ielk i d ra m a t! N ie m o ż liw e! C zy taj, o to list. P isz e, iż p o d o b a m u się t a k w ie rs z ja k i m u z y k a te g o p ię k n e g o d zieła. C hce je w y s ta w ić j a k n a jp rę d z e j. P o w ia d a, że d z ie ń p rz e d s ta w ie n ia b ę d z ie s e n s a c y ą w m ieście. E d w a rd z ie k o c h a n y, ty w ie sz, ż e cię u w ie l b ia m, a je d n a k s m u tn ą m i p rz y n o s isz w ia d o m o ść. S m u tn ą, d la c z e g o? Is to tn ie, w y d a je się, ż e w c a le n ie je s te ś zad o w o lo n ą. Bo te r a z w e jd z ie sz w św ia t te a tr a ln y, z n a jd z ie sz się p o m ię d z y k o b ie ta m i i to p ię k n e m i. Z o b o ję tn ie je sz d la m n ie. A leż, Z o siu, w y g n a j z m y ś li te śm ie sz n e o b a w y. M y ślę ty lk o o p o w o d z e n iu, k tó r e m n ie c z e k a. P ro s z ę cię b a rd z o, n ie d rę c z m n ie n ie w c z e s n ą z a z d ro śc ią, b o te r a z m u s z ę m ie ć p rz e d e w s z y s tk ie m u m y s ł w o ln y. D zieło m o je z o stało w p ra w d z ie p rz y ję te, lecz je s z c z e z a b ra łe m je z so b ą, b y w y g ła d z ić n ie k tó re u s tę p y. T rz e b a się s ta ra ć, b y b y ło d o sk o n a łe. O, b ąd ź sp o k o jn y, m ój E d z iu, ju ż ci n ie p rz e s z k o d z ę. E d w a rd N u to w sk i w y ch o d zi. K u p u je d z ie n n ik i i c z y ta w n ic h n o ta tk i w s tę p n e o p rz y ję c iu J e j c ie ń. F a c e tk a id zie p la n ta m i, k ro k w k ro k za n ią p o s tę p u je ja k iś w c a le n ie p r z y s to jn y jeg o m o ść. W re s z c ie z d o b y w a się n a o d w a g ę i zac z e p ia ją s ło w a m i: C zy p a n i n ie z a u w a ż y ła te g o, że o d d łu ż sz e g o c z a su p o s tę p u ję za n ią, ja k c ie ń? A ona na t o : I o w szem, z a u w a ż y ła m! A le p rz y z n a m się p a n u, że sw ój c ie ń w y o b ra ż a ła m so b ie ja k o d a le k o ła d n ie js z y... Minął o k r e s tr z e c h m ie s ię c y, Kiki w zdy cha po ob iedzie. Ach! jak ty m n ie m ę c z y s z, s ta r y! Kiedyż żona tw a przyjed zie?! Miłość i dramat. K ło p o t y m a m y d o b r o d z ie j k i. B a, m o ja k o c h a n a p a n i, co to p o m o że, że m o ja J u lc ia chodzi n a w s z y s tk ie b a le, sk o ro n ie m a a n i s z e lą g a p o s a g u! T a k, m a p a n i r a c y ę! d y b y p rz y n a jm n ie j b y ła le p ie j z b u d o w a n ą, m o że z n a la z łb y się ja k i id e a l is ta!... je g o d ra m a tu, o p ię k n o ś c ia c h, k tó r e w n im b y ć m a ją ro z s ia n e h o jn ą d ło n ią a u to r a i j e s t w siód m em n ie b ie. T o w sz y stk o b a rd z o ła d n ie p o w ia d a do sie b ie g d y b y n ie je d n a b o lą c z k a w m oje m ż y c iu. T a b o lą c z k a, to Z o śk a, tr z e b a b y się o d n ie j u w o ln ić. O n a je s t p ię k n a, p o e ty c z n a, p rz y z n a ję, a le j e s t o k ro p n ie z a z d ro s n a. T a z a z d ro ś ć d o p ro w a d z a ją do sz a łu. T e ra z, g d y ju ż z a c z y n a m b y ć g ło ś n y m, b ę d ę m ia ł k o c h a n e k do d y a b ła ta k w te a tr z e, ja k i p o za te a tre m. E le g a n c k ie k o b ie ty z p ie rw s z y c h sa lo n ó w m ia s ta u b ie g a ją się o m o ją z n a jo m o ść, ro z r y w a ją m n ie, c h cą, b y m im d e k la m o w a ł m e w ie rs z e p rz y ś w ie tle k się ż y c a, a ja m am b y ć z w ią z a n y z tą d z ie w c z y n ą? N ie, tr z e b a b y ć s ta n o w c z y m w chw ili p rz e ło m o w e j m e g o ży c ia. N a p isz ę je j list. W s tę p u je do k a w ia rn i i k a z a w s z y so b ie p o d a ć p a p ie r listo w y, p is z e p o s p o litą p ro z ą te sło w a : M oja d a w n a P rz y ja c ió łk o! M iłość j e s t p ię k n ą rz e c z ą, lecz n ie n a le ż y je j n a d u ż y w a ć. P o n ie w a ż T w o ja n a m ię tn o ś ć dla m n ie w y s y s a ła m e n a jle p s z e siły i z a c z ę ła m n ie p o p ro s tu o g łu p ia ć, p rz e to m u s z ę n a s z s to s u n e k z e rw a ć. M yślę* że n ie b ę d z ie sz u p ie r a ła się p rz y d alsz e m je g o trw a n iu. W h iotelu p o d K o ro n ą " w y n a ją łe m Ci p o k o ik, d o k tó r e g o zech ciej jeszcze, d zisiaj k a z a ć p rz e n ie ś ć T w o je rz e c z y z m o je g o m ie sz k a n ia. S c e n y p o ż e g n a n ia o sz c zę d zim y so b ie w z a je m n ie. N a p ie rw s z e p rz e d s ta w ie n ie m eg o d z ie ła p rz y szlę Ci b ile t do foteli. Ż e g n a m C ię s e rd e c z n ie E d w a rd ". T a k, to d o b rz e p o w ia d a, w k ła d a ją c list do k o p e rty i a d re s u ją c. B y ł n a jw y ż s z y czas, ż e b y z n ią z e rw a ć. W sz a k z a c z ę ła u trz y m y w a ć, że to o n a b y ła m o jein n a tc h n ie n ie m. P o cz e m w rę c z a lis t p o sła ń c o w i i p o le c a m u z a n ie ść b e zzw ło czn ie. W ie c z o re m w ra c a E d w a rd do d o m u i k o n s ta tu je, ż e Z o śk i ju ż n iem a. B ra w o p o w ia d a to ro z s ą d n ie z ro b iła. N ie słu sz n ie ją p o s ą d z a łe m o u p ó r. A h a, j e s t ja k iś liścik o d n iej n a sto le. C z y ta : Mój d ro g i! N ie sz u k a j m a n u s k ry p tu a n i n u t tw o je g o d ra m a tu. Z a b ra ła m je z so b ą. B ru lio n y sp aliłam. P o n ie w a ż w ie m, że n ie m asz d ru g ie g o e g z e m p la rz a, n o i ż e m asz k r ó tk ą p a m ię ć, a w ięc go ta k ła tw o po ra z d ru g i n ie n a p is z e s z, p rz e to tw ó j d ra m a t n ie b ę d z ie g ra n y. O to m o ja z e m sta. Ż e g n a m C ię ja k o k o b ie ta, k tó re j się n ie p o r z u c a b e z k a rn ie. Z ofia". R a n y b o s k i e! w o ła N u to w sk i j e s te m z g u b io n y, z g u b io n y! O sz a le ję! Z ab iję się! D a ć m i re w o lw e r, b y m so b ie k u lę w łe b w p a k o w a ł! A ch, g d y b y to o k n o b y ło o tw a rte, rz u -

3 Z a w ik ła n a s y t u a c y a. Z h y g ie n y. (M onolog p e w n e j p an ien k i). N ie, p a n ie W ła d z iu, n ie p o z w o lę się p o ca ło w a ć! C a ło w a n ie j e s t b a rd z o n ie z d r o w e! K to te ż p a n i o te m p o w ie d z ia ł? J a s a m a p rz e k o n a ła m się o te m n a s o b i e!... N ie d a w n ie j, ja k w c z o ra j, z ła p a ła m n ie m a m a n a c a ło w a n iu z je d n y m fa c e te m i ta k ie s p ra w iła m i la n ie, że p a m ię ta m je s z c z e d z iś! N i e! M ęża zn a le ź ć, to d o p ra w d y d a le k o tr u d n ie j, n iż b y się k o m u zd a w a ło... P o d o b a się m n ie, to z p e w n o ś c ią n ie sp o d o b a się m am ie, a s p o d o b a się m a m ie, to n ie p o d o b a się m n ie... N a jg o rz ej z a ś, je ś li p o d o b a się m n ie i m am ie, b o w te d y z a zw y czaj zn ó w m y się je m u n ie p o d o b a m y!... _ Dwie alternatyw y. W yżej niżej... P o d s łu c h a łe m d w ie rozm ow y A u te n ty c z n e m o g ę p r z y się d z : Ta ś p ie w a c z k a X. z opery Ma n ie je d e n w g ardle t y s ię c I Choć rok cały praw ie słu ży, T a k! rok cały bez m ie sią c a, To, pom im o, ż e jej d obrze, O dejść z s łu ż b y c h c e s łu ż ą ca. 0! z p e w n o ś c ią! brzmi o d p ow ie d ź Ja s a m g ło s e m jej s ię p i e s z c z ę, W gardle ty s ią c, c ó ż dopiero, dy w e ź m ie m y niżej j e s z c z e?! Cóż ci u n a s nie po m y ś l i? S łu g ę pani z ap ytała P e n s y ę b i e r z e s z regularnie, I robota u m n ie m a ła! N ie s t e t y... A rozm ow a druga z kulis, P o d słu c h a n a z innej stro ny, D otyczyła ba letn icy, Że w s w y c h n o ga ch m a m ilion y! Tak! z p o w a gą k to ś p o tw ierd ził T akiej s z u k a ć trza z e ś w ie c ą. Milion w n o g a c h!... Cóż dopiero, dy w e ź m ie m y w yżej n i e c o! W yżej, niżej Z a sa d n ic z a, ani O s ta t e c z n ie, w S z a n sa obu s i ę to n ie k w e s t y a g łó w n a... danym razie wyrów n a. A. : C zy p a ń s k a ż o n a u m ie g ra ć n a fo rte p ia n ie? B t : N i e! A le m im o to g r a c i ą g l e! N a p o ż e g n a n ie. D o w id z e n ia, p a n n o K a z iu! J a d ę d o B o śn i n a w o jn ę z S e r b a m i! O... J a się o p a n a p o ru c z n ik a n ie b o j ę! J a w iem, ż e p a n m u s i z a w sz e z w y c ię ż y ć!... N a d z ie ń d o b r y. M ą ż : W ie sz k o tk u, s p a łe m d ziś d o sk o n a le c a łą n o c! Ż o n a : T a k! T o c a ła tw o ja s z tu k a! T y n ic in n e g o n ie p o tra fis z!... M ię d z y p o d lo t k a m i. M a s łu s z n o ś ć. J a k m o żn a b y ć ta k d z ie c in n ą, J a d z iu I... Co n a to p o w ie d z ą p a n o w ie! P o w in n i m n ie u ś w ia d o m ić! C zy p a ń s k a ż o n a o d p is a ła te m u f a b r y k a n to w i? p y ta je d e n k u p ie c d ru g ie g o. N i e! O n a w a ż n e rz e c z y z a ła tw ia z a w sz e u s t n i e! o d p o w ia d a z a g a d n ię ty. N ie w ie ś c ia z ło ś liw o ś ć. P ani M a ry a : A ch! J a m y ś lę c ią g le ty lk o n a d te m, czy m n ie te ż b ę d z ie k o c h a ć m ój S ta ś, g d y się z e s ta rz e ję... P ani S te fa n ia : O... O te m b ę d z ie sz się m o g ła ju ż n ie z a d łu g o p rz e k o n a ć! c iłb y m się n a b ru k u lic y, a le n ie m a m siły, b y je o tw o r z y ć! U p a d a z e m d lo n y n a k a n a p ę. D w a m ie sią c e u p ły n ę ły o d z e m d le n ia N uto w sk ie g o. A u to r m u z y c z n e g o d ra m a tu p rz y s z e d ł w r e sz c ie do sie b ie, lecz m a n u s k r y p t n ie p rz y s z e d ł do n ieg o. D y r e k to r te a t r u w ro z p a c z y. P rz y ja c ie le d rw ią z a u to r a, k o b ie ty p ie r w sz y c h sa lo n ó w w y rz e k a ją się je g o z n ajo m o ści. W re s z c ie je d e n z w ie lb ic ie li je g o ta le n tu b ie rz e n a sie b ie cięż k i tr u d o d z y s k a n ia a rc y d z ie ła i u d a je się d o o k ru tn e j Z o śk i. P a n i p o w ia d a do n ie j n ie o b d z ie ra j o jc z y z n y z ta k p ię k n e g o u t w o r u! w iżdżę n a o jc z y z n ę, s k o ro c ie rp ię sa m a. O ddaj m a n u s k r y p t! P rz e n ig d y! O n cię p rz e p ro s i. W y n o ś się p a n. O n cię p rz e b ła g a, zap ła ci... P re c z s tą d! W ię c ja k ie ż s ta w ia s z w a r u n k i? W a r u n k i? d o b rz e. L ecz on m i z d ru z g o t a ł s e rc e, m u s i je p rz y ją ć co do jo ty. T y ś z d ru z g o ta ła je g o s ł a w ę! O n te m u w in ie n. A w ię c m ó w p a n i. M a p rz y jś ć do m n ie, p rz y s ię g n ą ć, iż m n ie n ie o p u śc i n ig d y i m a się z e m n ą o ż en ić w p rz e c ią g u k w a rta łu. To s tra s z n e! A ha! S p rz e d a j m i, J a n iu, te n p ie rśc io n e k! A ile m i d a sz z a n ie g o? T y le, ile c ie b ie k o s z to w a ł! O n ie... p re z e n tó w ro b ić n ie m y ś l ę! Co s tra s z n e? Ś lu b ze m n ą s tra s z n y? A leż ja p a n u o czy w y d ra p ię... N ie, n ie, p rz e p r a s z a m za m ój w y k rz y k n ik. P o n ie w a ż m am z u p e łn e p e łn o m o c n ic tw o d o d z ia ła n ia z e s tr o n y E d w a rd a, p rz e to p rz y jm u ję te w a ru i k i w je g o im ie n iu. A te r a z o d d a j p a n i m a n u s k ry p t. S c h o w a ła m g o do łó ż k a, n a k tó re m śp ię. J e s t ta m m ię d z y s p r ę ż y n a m i m a te ra c a. M asz g o p a n. D z ię k i! w o ła p rz y ja c ie l, rz u c a ją c się n a rę k o p is, ja k d y a b e ł n a g rz e s z n ą d u sz ę. D zię k i ci, o k o b ie to z a k o c h a n a! O d b y w a ją się p ró b y z d ra m a tu m u z y c z n e g o E d w a r d a N u to w sk ie g o. W sz y s c y s ą w p o d n ie c e n iu, p o c z ą w sz y od d y r e k to r a, s k o ń c z y w sz y n a w o ź n y c h te a tr a ln y c h. Z o śk a, k tó r a w ró c iła d o m ie sz k a n ia i w o b ję cia E d w a rd a, j e s t p o d n ie c o n a ta k ż e. N ag le, w p rz e d e d n iu p r e m ie r y, p o w ia d a o n do n i e j : T e ra z je s te m p e w n y, że m o ja s z tu k a b ę d zie g r a n ą. K w ita z n a s z ą m iło ścią, a n io łk u. Z em sz c z ę s ię! w o ła Z o śk a. N a d c h o d z i w ie c z ó r p re m ie r y. W s z y s tk ie b i le ty s ą ro z k u p io n e. C ie k a w o ść i n a p ię c ie p o w sz e c h n e. D ra m a t m a się ro z p o c z ą ć o w p ó ł do ó sm e j. P u b lic z n o ść z g ro m a d z o n a c z e k a. J u ż j e s t tr z y k w a d r a n s e n a ó sm ą, lecz a k to r a, p ie rw s z e g o k o c h a n k a, k tó r y g r a n a jw ię k s z ą ro lę b o h a te r a, d o tą d n ie m a w te a tr z e. D y re k to r te a t r u p o sy ła do je g o m ie sz k a n ia. N ik o g o 1 N ie w id z ia n o go o d p o łu d n ia. M n iejsza o t o! r z e c z e Frania Trza p r a co w a ć, gdy s ię s łu ż y! T a k! robota tu j e s t m ała, Ale z a to p a nicz duży! Ach! mój s y n? z a w o ła pani Ma ta k s k r o m n e o b y c z a je!... Tak, syn pani tw ie r d z i Frania W cią ż s p ok o ju mi nie d a je! Co ja s ł y s z ę?! biada m atka W sza k sp r a w u je s i ę ta k c h lu b n ie!... Nie da p r z e jść mi, p r o sz ę pani, To m n ie sztu r k n ie, to m n ie s k u b n ie! A w ię c albo idę so b ie Z te j S o d o m y jak n a jpręd zej... Albo n ie ch p rzyn ajm niej pani W ięc e j daje mu p ie n ię d z y!... W sk a zó w k a. Co m a m ro b ić, p ro s z ę p a n i, g d y p rz y j d zie p a n r o tm is tr z? M asz p ó jść do d ru g ie g o p o k o ju i s z u k a ć m eg o s z la fro k a! A g d y g o z n a jd ę? N ie... n ie w o ln o ci g o z n a le ź ć! P o lic y a, z a w ia d o m io n a, s z u k a go p o c a łe m m ie śc ie. W te a tr z e tu p a n ia, g w iz d y i r y k o b u rz e n ia. O g o d z in ie d z ie w ią te j E d w a r d N u to w sk i o trz y m u je d e p e s z ę n a s tę p u ją c e j t r e ś c i : A ż e b y p rz e s z k o d z ić p rz e d s ta w ie n iu, ro z k o c h a ła m w so b ie i u w io z ła m p ie rw s z e g o a m a n ta. Je d z ie m y w A lpy, b ę d z ie m y z w ied zali s z c z y ty S z w a jc a ry i, T y ro lu i F ra n c y i. O to m o ja z e m s ta. Z o fia. R e ż y s e r o d c z y tu je te n te le g ra m p u b lic z n o śc i, k tó r a zło rz e c z ą c, o p u sz c z a sa lę i ż ą d a z w ro tu p ie n ię d z y. E d w a rd N u to w sk i w p a d a w o b łę d. B ieg n ie do d y r e k to r a p o licy i i ch ce k u p ić b a lo n Z e p p e lin a, b y z o b a c z y ć i d o p ę d z ić z d ra d z ie c k ą p a rę n a sz c z y ta c h A lp.

4 H is t o r y c z n a r o z m o w a. D z ie d z ic z n o ś ć. W iem, ła s k a w a p a n i, że n ie je s te m w c a le p o d o b n y do Apollina... D la m n ie w y s ta rc z y z u p e łn ie, ż e ś b o g a ty, ja k Krezus... P a n ie K o h n! P a n m a o g ro m n ie k rz y w y nos! N u! Co ja n a to p o ra d z ę... T o p o d a ru n e k o d m y c h ro d zicó w, k tó r y o trz y m a łe m od n ic h w d n iu u r o d z i n!... B e z s k r u p u łó w. O n : P o w ia d a m ci, że n ie z n io sę te g o, a b y ś m ia ła p rz y ją ć te r a z b o d a j h a le r z a o d k tó re g o z tw y c h d a w n y c h w ie lb ic ie li! O n a : N ie o b aw iaj s i ę! K to b y ł m y m w ie l b ic ielem, te n m a z p e w n o ś c ią p łó tn o w k ie sz e n i! P rz estro g a. (D y a lo g m ę ża i żo n y ). J a s i u! P ro s z ę cię, ty lk o n ie u d a w a j znów d ziś n a b a lu ta k z a k o c h a n e g o, ja k o n e g d a j... A to d la c z e g o? Bo lu d z ie n ie b ę d ą ch cieli w ie rz y ć, że śm y s ą m a łż e ń stw e m... łosy publiczności na Platzmuzyce" pod Baranami". 1. Ja Ze A t o g o w z ią ł! P rzy sz ły te ść : N o, p a n ie W ła d y s ła w ie, w s z y s t M a r sz R a d e c k ie g o. k ie p a ń s k ie d łu g i ju ż z a p ła ciłem... A m o że, z a n im się p a n z a rę c z y s z z m ą c ó rk ą, m asz m i je s z c z e co do w y z n a n ia? N iedoszły zię ć : T ak... m o ja p ie rw s z a żo n a je s z c z e ż y j e!... Pan nie gwizdaj mi nad uchem! K u s z! bo pana w mordę palnę! pokazać muszę ludziom, mam ucho muzykalne!... Panie! nie stój pan przedem ną Bo nie słyszę nic muzyki! T rze ci głos: Panowie, szadacz! Kto wirabia takie k rz y k i?! 2, S y m fo n ia. Co to j e s t?... W e s o ła w d ó w k a u!... Nie!... T rubadur" Bethowena, A ja mówię jsp a ro n e" Drugi akt, ostatnia scena!... Danhski głosik: P ro s z ę pana Nie tkać mi pod płaszczyk palców! Inny: O! tu idzie pierwszy muzyk, Szkoda, że nie pisał walców! R a p s o d y a w ę g ie r s k a. T o rozumiem! to muzyka! T o dlatego pan mnie k o p ie? W e ź pan rękę, panie Henryk!... Nie bierz! nie bierz głupi chłopie!... Niema, jak klasyczne rzeczy!... W e ź pan rękę!... to cholera!... W e s z pan ręk ę, bo nie slichacz T en kawałek od W agnera!... Zastrzeżenie. N ie je d n a k u b ita n ie Y p o d n o s r s u k n i, b o m a p o d a rte p o ń c z o c h y, a m a p o d a rte p o ń c zo c h y, b o n ie p o d n o si su k n i. I ta k w k ó łk o! Oo J e ś li k to c h ce z ro b ić w K ra k o w ie d o b ry g e sz e ft, n ie c h z a ło ż y ja k i in te re s, a le c a łe u r z ą d z e n ie m u s i sp ro w a d z ić z z a g ra n ic y. P o te m p o w in ie n się p o s ta ra ć, a b y p a try o c i o g ło sili b o jk o t je g o lo k a lu, a m o ż e b y ć p e w n y m, że d rz w i n ie b ę d ą się z a m y k a ć, a o n zro b i z n a k o m ity in te re s. o o C z a se m k u c h a rk a m a ta k p ię k n ą rę k ę, że je j ciąg le tr z e b a p a tr z y ć n a p a lce. O O P irsz y m p ry w a tn y m d o c e n te m b y ł M ojżesz. J a k on z e s z e d ł z g ó ry S y n a i i z o b a c z y ł ro z p u s tę sw e g o n a ro d u, ta ń c z ą c e g o k o ło z ło teg o cielca, z a c z ął m ów ić do n ich, a le n ik t g o n ie słu c h a ł!... C a łk iem, ja k d o c e n t! O O Ż y c ie lu d z k ie je s t c a łk ie m p o d o b n y do d r a b in y, p o k tó re j s p a c e r u ją so b ie k o g u tk i i k u rk i... Z g ó ry n a d ó ł j e s t z a p a s k u d z o n e! o o 4. R a c h - c ia c h - c ia c h. Antek, Felek nosił lody Stul pysk skiele! P oszed ł draniu, Bo ja jestem patryota I mom gust mój w e śpiewaniu!.., Kocham panią!... niech cholera! Pan zawraca, panie Kajtek! Kocham, dam ci rękawiczki, Kupię parę ciepłych majtek!... ogo N ie k tó ra p o s a d a ro b i ta k sam o, ja k ry c y n u s. C zło w iek d u żo m u s i z a n ią b ie g a ć, n ie ra z n a d a rm o, a c z a se m p rz y c h e d z i do c e lu z a p ó źn o! O Ile ra z y ja z a ż y je ja k ie ś m e d y c y n y, z a p i s a n e m i p rz e z n a s z e k ra k o w s k ie z n a k o m ito śc i le k a r s k ie, to z a w sz e je s z c z e p rz e z c a łe d w a m isio n c y p o w y z d ro w ie n iu je s te m je s z c z e z u p e łn ie c h o ry. L ep iej j e s t w y c ią g a ć k o m u z k ie s z e n i p ięć k o ro n y, n iż so b ie je d e n z ą b z p rz e p ro sz e n ie m... z gębys k r u p u la t n a. P rz y s ię g ła m m o je m u F ra n io w i, że ż a d n e g o d n ia go n ie z d ra d z ę. D la te g o te ż ty lk o w ieczo ra m i w y c h o d z ę z d o m u!... K o le ż a n k i m ię d z y s o b ą. Z o s iu! C o b y ś d a ła, ż e b y m ie ć ta k c u d o w n e w ło sy, ja k j a? A lboż ja w iem, ile o n e cię k o s z to w a ły?... N ie! D łu żej ju ż n ie w y tr z y m a m! P rz e z n ią ży cie m o je za m ie n iło się w is tn e p ie k ło... T o p o d a j się o r o z w ó d! N ie ste ty... n ie m o g ę!... W ięc w id o czn ie je s z c z e j ą k o c h a s z! T o n ie L. A le, u w a ż a sz, m y d o tą d je s z c z e n ie w z ię liśm y ze so b ą ś lu b u, w ię c ja k ż e s ta ra ć się o ro z w ó d? N ie je d e n p o c ią g k o le i ż e la z n y, w io z ą c y m ło d ą p a rę w p o d ró ż p o ś lu b n ą, je s t b a rd z o sp ó ź n io n y. C zasem, g d y w tr z y m ie sią c e po ślu b ie tr z e b a m y ś le ć ju ż o c h rz c in a c h, p o w ia d a ją lu d z ie : O ho! C oś z a w c z a s!... M y lą się je d n a k, to ślu b b y ł z ap ó źn o... T a k i b o c z a n, co p rz y n o s i d żec z y, n a z y w a się a k u s z e rk a. T o co in n e g o! O K ra k o w s k i o b y w a te l ta k j e s t p rz y z w y c z a jo n y do p lu s k ie w, że ja k ra z w y je d z ie g d z ie ś i śp i w h o te lu, g d z ie ich n ie m a, to p rz e z c a ły no c n ie m o ż e sp a ć! T rz y rz e c z y m a k a ż d a k u b ita : ja k ą ś s ła b o ść, c ia s n y b u c ik i i w p ra w io n e z ę b y, a lb o fa ł sz y w e w a rk o c z e. ]a s n y d z ied zic ży je so b ie, ]ak to zw y kli żyć d zied z ice! W lecie to se na w si siedzi, W zim ie jed zie za g ra n ic ę! ]uź s p a k o w a ł w sz y stk ie kufry, (lak n a d ro g ę zw y k le czy n ią T e ra z b ie rz e p o ż e g n a n ie Z w ie rn ą sw o ją g o sp o d y n ią. Nie ro z p a c z a jż e a s a n il T rz a się z g o d z ić z sw o im losem, P rz e s ta ń p ła k a ć i n ie całuj, Bo m i rę k a w w a la s z n o se m! P rz e c ie ż w ró c ę tu, u d ja s k a, P o co m a ż e sz się d a re m n ie? W k ró tce m a łą p a m ią te c z k ę B ę d z ie sz a ś ć k a m ieć o d em n ie! Cóż Bo p a n C oś M o żesz to b a ndzie? pyta słu g a o b iecu je d o sy ć! ład n eg o, co, jak z e c h cesz, n a w e t z s o b ą n o sić! W iem ju ż! w iem ju ź l - k rzy k n ie b a b a P o m y ś la w sz y ch w ilk ę m a łą T ylko, p ro sz ę ja ś n ie panie, Ż eby b a rd z o nie k rzy czało!... (> -O O tw a r ty. No... i ja k ż e ta m p a ń s k a n a rz e c z o n a? P rz y z n a m się sz c z e rz e, że m n ie n ie po d o b a się w c a le!... D o w c ip n y. A ja b y ła m p e w n a, że ty ty lk o d la te g o o ż e n iłe ś się ze m n ą, b y tw o i w ie rz y c ie le o trz y m a li p ie n ią d z e... łu p ie g a d a n i e!... J e ś li o n i p o tr z e b u ją p ie n ię d z y, to n ie c h o n i się ż e n ią!... Ł a t w o p o z n a ć!... O d z y w a się te le fo n, s z e f je s t z a ję ty, b u c h a l t e r b ie rz e w ię c s łu c h a w k ę w rę k ę... P a n ie ra d c o, p a n i d o b ro d z ie jk a p rz y te lefo n ie. N u... a s k ą d p a n w ie?... C zy w y m y ś la ła?... P r a w d o p o d o b n ie... N auczycie!: A co ro b ili m ło d z ie ń c y, g d y ich N a b u k o d o n o z o r k a z a ł w rz u c ić do ro z p a lo n e g o p ie c a? M ały K o h n : N u?... A co o n i m ieli ro b ić?... O ni p o trz e b o w a li się pocić!...

5 Rozczarowanie. (S zk ic z ż y c ia w ielk o m ie jsk ieg o ). A je d n a k p rz y b y ła d o n ie g o, ch o ć się te g o z u p e łn ie n ie sp o d z ie w a ł. W e jśc ie je j ta k go z m iesz a ło, że s tra c ił pop ro s tu p a n o w a n ie n a d s o b ą i n ie p o sp ie sz y ł n a w e t n a je j p o w ita n ie... Z ra m io n je j o p a d ło fu tro, s ta ła p rz e d n im w ty m sa m y m k o s ty u m ie, k tó r y ta k z ac h w y c ił go, g d y j ą u jr z a ł n a sc e n ie w K o b ie cie i p a ja c u ". D o trz y m a ła w ięc o b ie tn ic y, s ta w iła się ta k, ja k ż ą d a ł, w całej p e łn i sw e j k r a s y i p o w a b u, u śm ie c h a ją c się ta k, ja k ty lk o o n a p o trafi. W re s z c ie p rz y s z e d ł do sie b ie i z b liż y ł się do sw ej u b ó s tw ia n e j, b y je j p o d z ię k o w a ć za p rz y b y c ie. A o n a, u ś m ie c h a ją c się c iąg le, z a ję ła m iejsc e n a o to m a n ie, on, c ią g le o n ie m ia ły i z a a fe ro w a n y, s ta ł p rz e d n ią, ja k s z tu b a k p rz e d sw y m p ro fe so re m. W k o ń c u z d o b y ł się n a o d w a g ę, o b ją ł j ą w p ó ł sw e m siln e m ra m ie n ie m i w y c is n ą ł n a je j ró żo w y ch w a rg a c h g o rą c y p o c a łu n e k. N ie b ro n iła się w c a le, j a k się te g o s p o d z ie w a ł, a le z m iłą k o k ie te r y ą z re w a n ż o w a ła się w te n sa m sp o só b. P o n ie w a ż z a ś i on n ie c h c ia ł p o z o sta ć je j d łu ż n y m, p o c a łu n e k n ie z lic z o n e ra z y w ę d ro w a ł ta m i n a p o w ró t... d y w re sz c ie z m ę c z o n a o s u n ę ła się b e z w ła d n ie n a k a n a p ę, z u s t je j w y d o b y ły się sło w a : A ch, g d y b y o te m Z o sia w ie d z ia ła!... I u ś m ie c h n ę ła się z z a d o w o le n ie m, p o te m z a ś z w ró c iła się k u s w e m u to w a rz y s z o w i i r z e k ła : C zy w ie sz S ta c h u, ja k s m a k u ją tw e c a łu s y? A g d y on m ilczał d a le j, u p o jo n y je j w id o k ie m, d o d a ł a : Z u p e łn ie ta k sam o, ja k o w e w iśn ie, k tó r e p o ta je m n ie, ja k o s z e ś c io le tn ia d z ie w c z y n k a, z a b ie r a ła m z o g ro d u s ą s ia d a... M ło d y czło w ie k, ja k b y o c k n ą w sz y się ze s n u, p a d ł p rz e d n ią n a k o la n a i p o c z ą ł o k ry w a ć g o rą c y m i p o c a łu n k a m i jej a la b a s tr o w e r a m io n a... A o n a sp o c z y w a ła sp o k o jn ie, g ła d z ą c ty lk o sw ą m a le ń k ą rą c z k ą je g o je d w a b is tą c z u p ry n ę. A ch! d y b y o- te m Z o sia w ie d z ia ła! w y rw a ło je j się zn o w u z u st. W te d y o n p o p a tr z y ł z c z u ło ś c ią w je j oczy i rz e k ł s p o k o jn ie : A c h o ć b y n a w e t i d o w ie d z ia ła się, to cóż z te g o? O n a n ie je s t ju ż m o ją k o c h a n k ą... w ła śn ie p rz e d g o d z in ą n a p is a łe m je j, że z ry w a m z n ią s to s u n k i!... S ło w a te p o d z ia ła ły n a s łu c h a c z k ę w d zi w n y sp o só b. Z e rw a ła się z k a n a p y i z a w o ła ła z w id o c z n ą iry ta c y ą : W ię c p a n n ie je s te ś ju ż k o c h a n k ie m m o je j p rz y ja c ió łk i Z o si!... P a n ie, to n ie m a a b s o lu tn ie s e n s u! I, n ie o d z y w a ją c się w ię c ej, p o w s ta ła z o to m a n y, u b r a ła się w e fu tro i o p u śc iła je g o m ie sz k a n ie, z a z n a c z a ją c sw e n ie z a d o w o le n ie g ło śn e m tr z a ś n ię c ie m d rzw iam i... J u ż u c ic h ły je j k ro k i n a k o ry ta rz u, a on j e szcze k lę c z a ł o b o k k a n a p y i z a s ta n a w ia ł się, o co je j p o sz ło!... Z d o ś w ia d c z e n ia. R acya! A.: P o w ia d a m p a n u, że k o b ie ta n ie je d n ą rz e c z p a m ię ta d łu ż e j, n iż m ę ż c z y z n a! B.: Z g a d z a m się n a jz u p e łn ie j z p a n e m, m am te g o n a w e t d o w o d y... P rz e d tr z e m a k w a rta ła m i m ia łe m m a le ń k ie rendez-vous z p e w n ą p a n ie n k ą, z a p o m n ia łe m o te m z u p e łn ie i, co p a n p o w ie, te r a z d o p ie ro p rz y p o m n ia ła m i to p rz e z sw o je g o a d w o k a ta... Plato i Heine. I. W s a lo n ie... R o z m o w a 0 s z tu c e, t e a t r z e P o z ie w a m.. N ie z n a c z n ie N a z e g a r się p a tr z ę. Ta p a n n a ś c iś n ię ta, Z a p ię ta p o d sz y ję, S y m p a ty i s w y c h d o m n ie B y n a jm n ie j n ie k r y j e. 1 t e m a t ro z m o w y Z z rę c z n o ś c ią ju ż z m ie n ia : 0 s e r c a p o tr z e b a c h, W o ln o ś c i s u m ie n ia. 0 d u sz a c h d w ó ch b ra tn ic h W n e t m ó w ić m i z a c z n ie, J a p a tr z ę n a z e g a r, P o z ie w a m n ie z n a c z n ie. To t a k i e z u ż y te, B a n a ln e, z w y c z a jn e... P o c h w a liłb y P la to, L ecz w y ś m ia łb y H e in e! On i ona. M am ju ż d o ść ty c h sc e n! W s z y s tk o m ię d z y n a m i s k o ń c z o n e! P rz e c ie ż n ie je s te ś m y m a łż e ń s tw e m! T o w ła śn ie w ie lk a sz k o d a, g d y ż z ta k ą ro z k o s z ą ro z w ió d łb y m się z to b ą! * N a t u r a ln ie. Z p a ń s k ie j ż o n y to m u s z ę się n ie r a z s e r d e c z n ie ś m ia ć!... P a n i e! d y b y ś p a n b y ł je j m ęże m, to b y ś p a n m u s ia ł s e rd e c z n ie p ła k a ć!... (P o d słu ch an e ). II. D z ie w c z y n a w s p ó d n ic z c e P o d p ię te j z u k o s a, Z k o n e w k ą n a rę k u Do ź r ó d ła s z ła b o s a. N ie w id z ia ła m cię ju ż k ilk a d n i, m o ja Z o s iu! O d ty g o d n ia n ie o p u sz c z a ła m łó ż k a! C zy b y ła ś c h o ra? N ie! A le w sz y sc y m oi w ie lb ic ie le z p ro w in c y i zw alili się n a raz... Z t a j e m n ic d o m o w y c h. O j! ł a d n a ś! k r z y k n ą ł e m. S p o jr z a ła p r z y j e m n i e : Czy p a n ju ż n ie w id z ia ł Ł a d n ie js z y c h o d e m n ie? J e j o c z y się ś m ie ją, C hoć r ę c e się b r o n i ą S e r d u s z k a je j b ic ie W n e t c z u łe m p o d d ło n ią. Tu n i k t s ię n ie p a tr z y, W ięc n ie b r o ń ż e m i się!... P rz e z c a łe w a k a e y e K o c h a łe m M a ry się!... P ani domu (w sk a z u ją c n a śp ią c e g o n a k a n a p ie m ę ż a, do słu ż ą c e j): P o d o b a ci się, m oja K a s iu? K asia (z a s ła n ia ją c tw a rz fa rtu s z k ie m ): A ju ści! P ani dom u: J e ś li c h cesz, o d s tą p ię ci g o za tw o je g o s tra ż a k a. M arysia: E! N iech p a n d a d z ą sp o k ó j! d y b y te r a z p a n i n a d e s z ła, b y ło b y p ie k ło! P an d om u: N ie bój się k o te c z k u! P a n i ta k p rę d k o n ie w ró ci, je s t o b e c n ie u sw e g o k o c h a n k a, sa m w id z ia łe m, ja k ta in p o s z ła! W s ą d z ie. C zy p a n i ż y je z m ę ż e m w e w sp ó ln o śc i m a ją tk o w e j? T a k je s t! O n p o ż y c z a o d w s z y s tk ic h p r z y ja c ió ł do m u! W ieś, w io s n a i m iło ś ć! To lu d z k ie, z w y c z a jn e! A ch! g łu p i j e s t P la to, A r a c y ę m a H e in e!... D ro g a J a n iu! J a k ja cię k o c h a m i p o w a żam!... d y b y ś ta k m ia ła do te g o je s z c z e i p ie n ią d z e, d a lib ó g, k to w ie, c zy n ie o ż e n iłb y m się z to b ą!... Z ta je m n ic m o d y. B y ło b y się sta n o w c z o o b e sz ło b e z ty c h w sz y stk ic h k ło p o tó w, g d y b y tw ó j o jciec d o tr z y m a ł b y ł sło w a i w y p ła c ił m i o b ie c a n y p o sa g! A leż, u sp o k ó j się, m ój m ę ż u... W s z y s tk o b ę d z ie w p o rz ą d k u, ty lk o n ie ta k o d ra z u... T e ra z s ą c ięż k ie cz a sy, ojciec w y p ła c i ci m ój p o s a g ra ta m i... A h a... ra tam i...! A ja m u s ia łe m się o d ra z u o ż e n ić! F acetka (c ią g n ą c za rę k o je ś ć d z w o n k a u d rzw i sw e g o z n a jo m e g o a to li b e z s k u tk u ): W s tr ę tn y te n m e c e n a s!... U n ie g o ju ż n a w e t d z w o n e k n ie fu n k c y o n u je!... M ię d z y p r z y j a c ió łk a m i. W e s t c h n ie n ie. W r o k p o ś lu b ie. C zu ły m a łż o n e k. N apróźn o. ''Z / * C zy w ie sz? O lek ż e n i się z d a w n ą sw o ją p rz y ja c ió łk ą, J a d w ig ą! N a tu r a l n ie! S ta r a m iło ść n ie r d z e w ie j e! Z w łaszcza, że j e s t ta k g ru b o p o z ło c o n a! S ą d z ę, że p a n i n ie g n ie w a się n a m n ie! O w szem, m ój p a n ie! Ł azisz p a n za m n ą ju ż p rz e s z ło g o d z in ę i n ie m o ż e sz się ja k o ś z d o b y ć n a n ic s ta n o w c z e g o!... J u ż ro k m in ą ł, ja k z m a rła p a ń s k a ż o n a! z a p e w n e n ie d łu g o z n a jd z ie sz so b ie p a n in n ą... N ie, m ój p a n ie!... Ź le p a n o m n ie s ą d zisz!... W te n sp o só b o k a z a łb y m, że n ie b y łe m g o d z ie n te g o szczęścia, ja k ie m n ie s p o t k a ło! Chat-Noir. A ha! (R ze cz d z ie je się n a p la n ta c y a c h ). C o?... P a n i k ła d z ie się w k a p e lu s z u do łó ż k a?!... T a k je s t... C h c ia ła b y m m u n a d a ć o ile m o ż n o śc i o ry g in a ln y fa s o n! N a l i n i i A -B. J u lk a! C zy s ły s z a ła ś?... P u śc ili b a jk ę, że w ro k u 1913 b ę d z ie k o n ie c ś w ia ta! A cóż m n ie to m o że o b c h o d z ić? J a p rz e cież n ie n a le ż ę do ś w ia ta, ty lk o do p ó łś w ia tk a! O k o lic z n o ś ć ła g o d z ą c a. O n: Ilu k o c h a n k ó w m ia ła ś p rz e d e m n ą? O na: N iew ielu, m ój n a jd ro ż s z y! N ajw y żej o k o ło p ię ć d z ie się c iu, a le p rz y s ię g a m ci, że m ię d z y n im i n ie b y ło a n i p o ło w y ta k ic h, k tó ry c h b y m ta k k o c h a ła, j a k cieb ie... A ha! T ak że duchy. P a n ie b a ro n ie, c zy c ią g le je s z c z e w p a ń sk im z a m k u d u c h y s tra s z ą? N ie! O b e c n ie ty lk o w ie rz y c ie le! D la c z eg o n ie ch cesz, m o ja d ro g a, u sią ść tu ta j o b o k m n ie n a k a n a p ie? Bo j ą z n a m d o b rz e! M a w s z y s tk ie s p r ę ż y n y p o p ę k a n e!...

6 A dlaczego Kasia opuściła poprzednią służbę? Bo moja pani była zdeklarow aną nieprzyjaciółką armii. Hm! dybym wiedział, kto z tego sklepu odnosi tow ary do domu, gotówbym zostać tutaj stałym odbiorcą! Więc to praw da, że masz kochanków? Proszę mi nie ubliżać podobnemi po sądzeniam i! Mam, ale tylko jednego 1 Ja k się panienka nie wstydzi, wycho dzić w tym stroju! dyby syn mój zobaczył, byłby oburzony!... Niech pani będzie spokojną! On mnie już nieraz widział i nic nie mówił!...

7 Czy wiesz, baron w yznał mi onegdaj sw ą miłość... I m nie także! W takim razie m usi to być bardzo bogaty człowiek! Coś panią długo badał ten doktor... Tak, bo to jest doktor praw, więc nie m a jeszcze wprawy...! Czy wierzysz pani w platoniczne uczu cie?... Jeśli panu Plato na imię, to otw arcie powiem, że nie! P anna Stefcia poczyniła, proszę pani, ogrom ne postępy podczas dzisiejszej lekcyi!... Ostrzegam pana jednak, że jeżeli będą jakie skutki, to będziesz się m usiał z nią ożenić!

8 K u ż d y z n ic h w oli b y ć b id n y m u rz e n d n ic z y n o m i k le p a ć b id e, a le m ó d z n o sić c z o p k e z b o n czl iem, n iż p ra c o w a ć p rz y w a rs z ta c ie, a p o ty m i z a b a w ić się, ja k się p a trz y. C a łk ie m in a c z y j je s t z a g ra n ic o m, ta m n ik t n ie w sty d z i sie p ra c y ro n k, an i n ó g, g d y b y b o w iem w sz y sc y ch cieli p ra c o w a ć in o g ło w am i, to z p rz e p ro s z y n ie m w y z d y c h a lib y z g ło d u i m u sieli ch o d zić b e z b u tó w i b ez p o r t e k! d y b y s y n o w ie n a s z y c h re n k o d z ie ln ik ó w k sz ta łc ili sie w k r a ju i za g ra n ic o m, a p o ty m w ra c a li do o jco sk ig o w a rs z ta tu, in a c z y j w y g lo n d o łb y n a s z p rz e m y s ł k ra jo w y i je n s z e p a n o w a ły b y u n a s s to s u n k i m a jo n tk o w e. J e ś li się z a ś z d a rz y, że ta k i c h ło p o k s k o ń c zy b o d a j trz y, a b o c z ty ry k la s y sz k o ły ś re d n ij, a p o ty m w y le jo m go n a p y s k i m u s i c h y c ić sie rz e m io sła, to, z o sto w s z y m a js tre m, k o że się ty tu ło w a ć co n a jm n ij je n ż y n ire m, je ś li j e s t sk ro b id e s k a, ra d c o m s ta n u, g d y j e s t k ra w c e m, a, b ro ń B oże, p o w id z k o m u, że on sz e w c, in o sz śm ie rte ln y g o w ro g a n a c a łe ż y c i e! T e ro z sz e w c n a z y w o sie po n ie m c o sk u Techniker der ober en Fussbekleidung. Ferdek Eleuteryk. Z d a w a ć b y ci sie m og ło człe k o w i, ż e la d a d z iń b e d z ie w o jn a, bo w k tó r ą in o z w ró c isz sie s tr o n ę, w sz e n d z ie m o żesz b y ć c z y ta jo n c y n a r o g a c h u lic : Reduta. A le n ie s ą to ta k ie r e d u ty, z k tó r y c h sie s trz y lo, a le n a k tó r y c h sie s trz y lo. N a jp ie rw b rz a n y s trz y la jo m k a p o w id ła m i z a g a w ra m i, poty m s trz y la jo m k o rk i od fla s z e k s ia m p a n o w y c h, a n a k o ń c u s trz y la jo m fa c e ty. C hoć n ie b y ło to, ja k d a w n ijs z e F lo ra b a le * w o n y m L w o w sk im H otelu * n a P la c u M atejk ie g o, ta m, g d z ie p o ty m b y ł H o te l C e n tra ln y, a te r o z p o n ry n w a ld u rz o n d z iu ł fe te g ra fio m a la m in u t. T am od w ie c z o ra do b ia ły g o r a n a w rz a ła o ch o czo z a b a w a, p o d sy c a n o s ta ro p o ls k o m gośc in n o śc io m k u m ite tu, ta ń c e p ro w a d z iu ł n ie b e le k to, a le ta k i p o n E k ie r, k tó ry g o je sz c z e p a m in to s ta r e p o k o le n ie k ra k o s k ie, a te m ło d e ź g o ce, co sie ch co m K ra k o w io k a m i b y ć n a z y w a jo n c e, c h y b a ino b y ły o ty m o d sw y c h o jcó w sły sz o n c e, ja k o n to w o ło ł p rz e d m a z u r e m : P a n o w ie, p ro s z ę s k ro p ić s a le! D z isie jsz e r e d u ty a n i sie n ie u m y ły do o n y c h F lo rb a ló w *, k tó r e p rz e s z ły do h is to ry ji m ia s ta K ra k o w a i p rz y c z y n iły sie do zw in k sz y n io lu d n o ś c i, bo tr z a b y ć p a m in ta jo n c y m, że ro z k w it ich n a jw in k s z y p rz y p a d o ł n a te c z a sy, g d y m a ły K ra k ó w d o p iro ró s i m io ł n ie c a łe c z te rd z ie ś c i ty s ie n c y m isz k a ń c ó w, liczo n e w to ju ż g u d ła jó w k a ź m irsk ic h. W te d y fa n ta z y jo b y ła w in k sz a, n a ró d u m io ł sie b a w ić, a b y ły i h o p y, n ie ta k, ja k d ziś, k ie d y to p u s tk i w d o lin ie. W zo lisz do nij g ra b ę, z n a jd z ie sz, co n a jw y ż y j, d z iu r ę! M iszczan y k r a k o s k ie to b y ły p ra w d z iw e o b ew a te le, n ie ta k ie w y m o c z k i, ja k d ziś. K u ż d y p iln o w o ł je n te r e s u, a le z n alo z c z a s i n a ro z r y w k ę, k ie d y b y ło p o trz a, b o n ie b a w iu ł sie w p o le ty k e, ta k, ja k ich s y n o w ie i w n u k i. D ziś p ir s z y le p s z y sz e w ie ta ab o k ra w ie ta o b ra z i sie n a cie b ie, g d y m u p o w isz : p a n ie m a js te r! d a w n ij u w a ż a li to za h o n u r i je n s z y j ty tu la tu r y n ie z n a l i! T e ro z k u ż d y ci p ow i: P rz e p ra s z o m! P o n sie m y li! J o je z d e m ra d c e m i d e re c h to re m, a n ie ż o d n y m m a j s tr e m!... J e ś li m o h o p y, to je ź d z i a u to m o b ile m i rz n ie w e fe rb la, g d y j e s t g o ły, ja k tu r e c k i ś w in ty, to jo jc z y i n a rz y k o n a złe c z a s y i sp o łe c z y ń stw o, n ie ch co n ce g o p o p ira ć. T o ty ż n a s z e re n k o d z ie ła z e sz ły z p rz e p ro s z y n ie m n a p sa. w id e ń s k a ta n d y ta zaliw o ca łe m ia sto i k ra j... A lo c z y g o?... Bo n a s i m a js try n ie u m ie jo m a n i p ra c o w a ć, a n i b a w ić s i e! O j! O b y to w ró c iły d a w n e c z a s y i to zn ac z y n ie, ja k ie m iało o n g iś k ra k o w s k ie m iszc z ań stw o, co to b y ło, ja k to p e d a jo m i do ta ń c a i do r ó ż a ń c a! P rz y p a trz m y sie n a m ło d e p o k o le n ie m iszc z a ń sk ie... C zy m y ślic ie, że n a p rz y k ła d b iero n c y, s y n k o p y c io rz a, a b o sk ro b id e s k i, a b o choć g o lib y k a lu b in e n c z y b u ły, (bo to a re s to k ra c y jo m in d z y m ie sz c z a n a m i) z d e c y d o w o łb y sie s k o ń c z y w sz y sz k o łę ś re d n io m w zio n ść sie do ty g o fa c h u, w k tó r y m je g o d z ia d e k i o jciec, p ra c u jo n c rz e te ln ie, d o ro b ili sie f o r tu n y? B ro ń B oże!... A c o b y n a to św ia t p o w ie d zio ł?! N ie p rz e c z e, że i m in d z y n a sz y m i m a js tra m i so m m o n d rz y i p ra k ty c z n i lu d z ie. S o m m io łem sp o s o b n o ść k ie d y ś z je d n y m z n ic h ro z m a w ia ć. S to je m y se n a ry n k u, g o d a jo n c y o P ro h a s c e, a tu k n a jo ja k iś g a w e r w s z a b a ś n ik u. Mój kolig a, k tó r y j e s t z fa c h u g o lib y k ie m i k u p iu ł ju ż trz e c io m k a m in ic e, k ła n io m u sie b a rd z o n izk o, a jo p y to m, k to to z a c z? T o m ój p r e f e s u r z p irsz y j ła c iń sk ij o d p o w ia d o. D ej m u P a n ie B o że z d r o w ie! N am ó w iu ł m n ie, ż e b y m so b ie d o ł ze szk o ło m sp o k ó j, a w z io n sie d o p ra k ty c z n y g o za w o d u. I m io ł r a c y j e! J o je z d e m d z iś p a n e m, b o p ra co w o łem u cz c iw ie, a m o je k o le g i, co p o k u ń c z y ły g im n a z y jo m, k le p io m b id e i p rz y m ira jo m g ło d em... N ie je d e n p rz y ń d z ie ci c h y łk ie m do m n ie do ja tk i i p ro s i, a b y m u p o ż y c z y ć k ilk a fajg li do p ir s z y g o! A le w sty d z i sie g o d a ć p u b lic z n ie z g o lib y k ie m, bo to p e d a n ie o d p o w ia d o je g o u rz y n d o w y j g o d n o ś c i! R a c y jo! Ś w in ta r a c y j o! d y b y m m io ł s y n a, k o z o łb y m m u sie u c z y ć, a p o ty m n ie c h p ra c u je w re n k o d z ie ln ic tw ie lu b p rz e m y śle, to n ie b e d zie p rz y m iro ł g ło d e m, ja k te c y s a rs k o -k ró le sk ie g ry z ip ió rk i, św ic o n c e zło ty m i k o łn irz a m i i w y ta rty m i re n k a w a m i i p o r tu g a lia m i! S k ró ś ty g o n ie c h o d z ę w ła śn ie n a ż o d n e r e d u ty, b o g n iw o m ie p ie ro ń sk o, j a k w id z ę, k to sie ta m r o z b i jo! u d ła je, ab o ci, co sied zo m w ich k ie s z e n i i za je d n o m n o c w y d a d z o m w ien cy j, n iż p o ty m b ez c a ły m isio n c z a ro b io m!... N im a to, ja k b y ły d a w n e d o b re c z a sy, k ie d y p ra c o w a n o u czciw ie i cie n ż k o, a le ty ż b y ło sie i z a co z a b a w ić g o d z iw ie! M oże w ró c o m o n e, co d aj B oże, a z n im i i ś w ie tn e tr a d y c y je k ra k o s k ig o m is z c z a ń s tw a!... Mądre myśli zakatarzonego. N a jw ię k sz e b e z sp rz e c z n ie sz częście u m ęż czy z n m ia ła D ziew ica O rle a ń s k a, g d y ż je j s k i n ie n iu p o s łu s z n a b y ła c a ła a r m ia fra n c u s k a. M a łż e ń stw a z a w ie ra ją się, ja k w iad o m o, w n ie b ie, d la te g o te ż tr z e b a m ieć p ra w d z iw ie a n ie l s k ą c ie rp liw o ść, b y m ódz w y trz y m a ć n a ziem i ze sw ą m a g n ifik ą. J e ś li m a łż e ń stw o m a b y ć g ro b e m m iłości, w ta k im ra z ie ro z w ó d j e s t je j z m a rtw y c h w s ta n ie m. P o c a łu n k i s ą m o n e tą z d a w k o w ą w m iłości. N ie je d n e j k o b ie c ie ro z ja ś n ia się d o p ie ro w te d y, g d y m ę ż c z y z n a z g a si św ia tło. M a łżo n k a d zieli n a s z e tr o s k i, p o d w a ja ra d o ść, a p o tr a ja w y d a tk i. K o b ie ta z a d o w a la się s t a r ą m iło ścią, ż ą d a je d n a k c ią g le n o w y c h je j dow o d ó w. dzie z b y t w ie lu w z y w a b o c ia n a, ta m się o n n ig d y n ie zjaw ia. N a jw ię k sz a s z tu k a w sz y stk ic h k o b ie t leży w sp o s o b ie, w ja k i się p o z w a la ją zw y ciężać. N ie je d e n m a łż o n e k są d z i w chw ili o d ja z d u sw ej żo n y, że s ta je się sło m ia n y m w d o w cem, ty m c z a se m je s t on ju ż d a w n o ty lk o sło m ia n y m m ę że m. P o c a łu n e k je s t z a d a tk ie m m iło ści, ja k o ta k i w ięc c z ę sto p rz e p a d a. W ia tra k i m a ją śm ig ła, a e ro p la n y ś r u b y p o w ie trz n e, b a jc z a rk i z a ś ję z y k i. Co się szy b ciej o b ra c a, te g o d o tą d n ie sp ra w d z o n o. M iłość p rz y c h o d z i, ja k p io ru n, a k o ń c z y się c z ę sto b u rz ą z g rz m o ta m i. N a jb a rd z ie j d z ia ła m ężc zy zn o m n a n e rw y k o b ie ta, k tó r a u m ie się śm ia ć p rz e z łzy. W e ź k o b ie c ie je j b łę d y, a o d b ie rz e sz je j w te n sp o só b w ię k s z ą czę ść je j p o w a b u. N a jw ię k sz y m n ie p rz y ja c ie le m m a łż e ń s tw a je s t p rz y z w y c z a je n ie. 'ii' M a łż eń stw o, to s k o k w n ie z n a n ą p rz e s trz e ń. Panny dobrze wychowane". P a n n y, co r u m ie ń c e ż ą d z y, Za w o a lk ą u k r y w a ją, Co się w s ty d z ą p r z y w y r a z a c h : A k u s z e rk a, d z ie c k o, ja jo, K tó re, o c z y r o z g o r z a łe W d ó ł s p u s z c z a ją z n ie p o k o je m, L ecz o s ło d k im g r z e c h u m a r z ą N a p a n ie ń s k ie m łó ż k u s w o je m, P a n n y, k tó r e w ia n k a s trz e g ą, C h o ć n im r a d e r ż n ą ć o ś c ia n ę S ą to, z n a n e t a k p o w s z e c h n ie, P a n n y d o b rz e w y c h o w a n e *... Chat-Noir. c - 3 M a łże ń stw o d a je k o b ie c ie ty le w o ln o ści, ile je j o d b ie r a m ężc zy źn ie. J a k o c e t p o w sta je z w in a, ta k m iło ść z a m ie n ia się w m a łż e ń stw o. C zy m a łż e ń stw o j e s t d o ż y w o tn ie m w ię z ie n iem, czy te ż ty lk o w e so ły m a re s z te m *... w k a ż d y m ra z ie n ie j e s t n icze m w ięcej, ty lk o k a rą. J a k b a rd z o k o c h a sz sw ą ż o n ę, p o z n a je sz w ó w c z a s, g d y ją z d ra d z a s z. S re b r n e w e s e le, to cz ę sto n ie s p o d z ia n k a d la o b o jg a m a łż o n k ó w, z u s t b o w iem g ra tu la n tó w d o w ia d u ją się d o p ie ro, że p rz e z ć w ie rć w iek u p ro w a d z ili sz c z ę śliw e ż y c ie i że d ziś k o c h a ją się ta k sa m o, ja k p r z e d d w u d z ie s tu p ię c iu la ty. N ie w y p a d a. - - U w ażacie, że n ie w y p a d a k o b ie c ie c h o dzić sa m e j do k a w ia r n i? C zy z e w z g lę d ó w p rz y z w o ito ś c i? N i e! T y lk o, ż e w ó w c z a s m u si sa m a p ła cić za to, co zje i w y p ije! Je ś li m a łż e ń stw o n a z y w a ją n ie k tó rz y p o eci ra je m, w ta k im ra z ie s ta n k a w a le rs k i j e s t o w y m u tr a c o n y m ra je m, d o k tó r e g o w ie lu m a łżo n k ó w ta k g o rą c o w z d y c h a.

9 N ie d a ł s i ę z b ić z t r o p u. N a d o b r o c z y n n y m k o n c e r c ie. N i o p rzy j o m n e. N a le tn ie m m ie s z k a n iu w s k a z u je m ie sz c z u c h g o sp o d a rz o w i c a łe k u ltu r y g rz y b ó w, ro s n ą c y c h w p o k o ju p o d łó ż k ie m i za szafą. T e n je d n a k n ie w ie le w id a ć ro b i so b ie z te g o, b o rz e c z e z u p e łn ie s p o k o jn ie : T o ty lk o d o w ó d, ja k a tu u ro d z a jn a o k o lica... W ra z ie n ie p o g o d y b ę d z ie p a n d o b ro d z ie j m ia ł b a rd z o m iłą z a b a w k ę 1... (R /.oez d zieje s ię p r z y k asie). (R o zm o w a d w u ak a d em ik ó w ). K a sy e r : B a rd z o ż a łu ję, a le n ie m o g ę słu ż y ć sie d z ą c e m m ie jsce m... W s z y s tk ie ju ż ro z k u p io n e... M oże p a n p o zw o li s to ją c e? o ść : A d o b r e? K a sy e r : D o s k o n a łe! T u ż k o ło sa m e g o w y j śc ia! i No i c ó ż? Z a d o w o lo n y je s te ś ze sw eg o now ego p s a? D y a b ła ta m! M u siała b e s ty a n a le ż e ć p rz e d te m do ja k ie g o ś p iln ik a... W y o b ra ź so b ie, ile k ro ć p rz e c h o d z ę k o ło u n iw e r s y te tu, s ia d a s z e l m a i p a tr z y n a m n ie p y ta j ą c o!... U z a s a d n io n a o d m o w a. (Z n a lezio n y pod te a tr e m lis t d y r e k c y i do su flera). Coś w tym guście... Pani Ida, dam a Z cnót sw ych i J e s t co m ie s ią c A co ty d zie ń w znana d o b r o c z y n n o ś c i, u s p o w ie d z i, piątek p o ści. W sz y stk ic h k s ię ż y zna z im ie n ia : Ksiądz S t a ś, M ichaś, Maryan, W ładek, T e go poi herbatkam i, T e go prosi na obiadek... Zna ich różn e t a j e m n ic e, Których nikt nie pozna w tłu m ie, Jak n a p rzyk ład: k sią d z S t a n is ła w Kulki z c h leb a rob ić um ie. M ich aś dym z n ó w n o s e m p u sz c za, Dym dziurkam i o b yd w iem a, A k sią d z W ładek (te n p r z y s to jn y!) T r z o n o w e g o z ę b a nie m a! Ksiądz Prot b ie rz e proszki na s e n, (P r z y w y k n ie n ie n i e s z c z ę ś l iw e! ) Ksiądz Piotr b ierze k okain ę, A Leander le w a t y w ę. Bogobojna pani Ida, Albo ś w ię t a, m ó w ią c p r o śc ie j, Chciałaby s i ę t e ż p o ś w ię c ić Choć w c z e m k o lw ie k dla lu d zk ości. Chciałaby s i ę c z e m ś z a s łu ż y ć, B o h a te r stw a m a na t y le!... C z e m? Ksiądz W ład ek jej doradził, (T en, co brak mu z ę b a w ty le ). Pani Ida n iech przystąpi Do tych z a c n y c h n ie w ia s t zw iązk u, Co z w a lc z a ją n ie m o r a ln o ś ć Ze ś w i ę t e g o ob ow ią zk u. Codzień w ie c z ó r w klubie Cnoty P o s ie d z e n ie j e s t przy k aw ie, To i s a m a s i ę ro z e r w ie I przysłu ży piękn ej s p r a w ie!... To t e ż, j e ś l i kto zad zw oni Do jej drzwi w w ie c z o r n e j porze, Lokaj m ów i mu, ż e pani P rzyjąć dzisiaj go n ie m o że. J a ś n ie pani abszolutnie Nie przyjm uje w ie c z ó r g o ś c i, Bo aku rat w ty c h g od zinach Robi dla n i e m o r a ln o ś c i!... C hat-n oir. O K ) A lia! C iek aw je s te m, m o ja Z o siu, d la c z e g o m a m a p o s y ła z a w sz e z to b ą m ło d sz ą s io s tr ę n a s p a c e r. Z a p e w n e d la te g o, b y n a cię u w a ż a ła? B ro ń B o ż e! D la te g o, b y się czeg o n a u c z y ła! P o d c z a s o ś w ia d c z y n. R o d zice p rz y rz e k li m i w p ra w d z ie p a n i g d y b y je d n a k b y ło w e m n ie co ś, co się p a n i n ie p o d o b a... D o te j p o ry ty lk o t w a r z! O trz y m a liśm y w ła ś n ie p ism o P a ń s k ie w k tó re m n a rz e k a s z, ż e m ie się c z n a g a ż a w y s ta rc z y z a le d w ie i to z b ie d ą n a z a k u p n o c h le b a d la liczn ej ro d z in y. P o n ie w a ż je d n a k n a p a p ie rz e, n a k tó r y m list P a ń s k i b y ł k re ś lo n y, z a u w a ż y liśm y w ie lk ą tł u s t ą p la m ę, s to ją c ą w ja s k ra w e j sp rz e c z n o śc i z J e g o w y w o d a m i, z a w ia d a m ia m y, iż ż y c z e n iu z a d o ść u c z y n ić n ie m o ż e m y. T ak że p om oc. W ie s z? J u t r o m a m A ro n o w i d łu g z a p ła cić! C zy m o g ę lic z y ć n a c ie b ie, ż e m i p o m o ż e sz? N a tu r a l n ie! P o m o g ę ci w y rz u c ić go za d r z w i! N ie s ły c h a n e! M a m u s iu! N a rz e c z o n y m ój j e s t z d a n ia, że p o w in n iś m y się p o b ra ć w c z e rw c u, n ie w m a ju, j a k m a m a p o s ta n o w iła! C o?... Je s z c z e ś lu b u n ie b y ło i o n ch ce m ie ć sw o je z d a n ie?... N a s z e d z ie c i. Z o sia : C ie k a w y je s te m, co n a m te ż b o c ia n p rz y n ie s ie te g o ro k u, c h ło p c z y k a, czy d z ie w c z y n k ę... S ta ś : A n i to, a n i to!... S ły s z a łe m, j a k ta tu ś m ó w ił d o m a m y, że te g o ro k u tr z e b a b ę d z ie u tr z y m a ć sta tu s quo.. / Karyera. Ł a d n a B a sia g ą s k i p a s ie I m a r z y r a d o ś n ie, Że lo s in n y c z e k a B asię, dy t r o c h ę p o d r o ś n ie ; Że się s t a n ie w ie lk a p a n i Z u b o g ie j p a s tu s z k i, Że z ty c h g ą s e k w e z m ą d la n ie j P ió r k a n a p o d u s z k i. I w y ś n iły się d z ie w c z y n ie J e j m a r z e n ia w r e ś c i e D ziś k o k o t ą p ie r w s z ą s ły n ie H en! w d a le k ie m m ie ś c ie! Z n a łe m n ie g d y ś ła d n ą B asię, D ziś w ie m o n ie j z s łu c h u, Że j a k k s i ę ż n a u b i e r a się I sy p ia n a p u ch u. L ecz, g d y d o s p o c z y n k u o to Z ło ży s e n n ą g ło w ę, J a k j ą m ęczą, ja k j ą g n io tą P o d u szk i puchow e! Bo w ś n ie d r ę c z ą m o d n ą d a m ę D a w n y c h w s p o m n ie ń h a s ła, Że w p o d u s z k a c h p i ó r k a s a m e Z g ą s e k ty c h, co p a s ł a! Z im n a k r e w. W r e s ta u r a c y i p rz y s to le sie d z ia ło d w u panów. N a g le je d e n z n ic h p o w sta ł, z b liż y ł się do w ie sz a d ła, p rz y n ió s ł s ta m tą d sw ój p ła s z c z i p o ło ż y ł go k o ło sie b ie n a s to łk u. W id z ą c to, rz e c z e d r u g i: T o ju ż p rz e s a d n a o s tr o ż n o ś ć! J a k m o ż n a b y ć ta k n ie d o w ie r z a ją c y m! K to z re s z tą o śm ie liłb y się s tą d k r a ś ć g a r d e r o b ę!... N ie w ie m o d p o w ie z a g a d n ię ty ze sp o k o je m. W o lę je d n a k m ie ć sw ój p ła sz c z p rz y so b ie, z w ła sz c z a, ż e w id z ia łe m p rz e d ch w ilą, j a k ja k iś o b c y je g o m o ś ć b e z ż e n a d y w c ią g n ą ł p a ń s k ie fu tro n a sie b ie i w y n ió s ł się n ie p o s trz e ż e n ie!... K ażda g ą s k a, ja k b y żyw a, S z e p c e je j d o u c h a, Aż się B a sia ze s n u z r y w a C a ła d r ż y i s łu c h a... Z d a się s ły s z y g ło s n ie ś m ia ły ą se k s w y c h z p o d w ó r k a : My c z e s a ły i k ą p a ł y B iałe n a s z e p ió r k a, My p y s z n iły ś m y się w s ło ń c u S r e b r n ą n a s z ą b ie lą, N a to, a b y z o s ta ć w k o ń c u rz e sz n ic y p o ś c i e l ą!!... D ob ry śro d ek. D o fo to g ra fa z g ła s z a się m a m a z sw ą je d y n ą p o c ie c h ą, c h ło p c e m ro z p ie sz c z o n y m do o s ta te c z n y c h g ra n ic. J e d y n a c z e k j e s t je d n a k ta k n ie g rz e c z n y, że z d ję c ia n ie m o ż n a a b s o lu tn ie d o k o n a ć. A n i p ro ś b y, a n i o b ie tn ic e ró ż n y c h p re z e n tó w n ie p o m a g a ją, d o g ró ź b m a m a się n ie u c ie k a, g d y ż, ja k tw ie r dzi, c h ło p a c z e k j e s t n e rw o w y i m o g ło b y m u w z ru s z e n ie zasz k o d z ić. d y ju ż w y c z e rp a n o c a ły a r s e n a ł śro d k ó w u s p a k a ją c y c h, a n a n ic się n ie z d a ły, rz e c z e fo to g r a f : M oże p a n i d o b ro d z ie jk a z e c h c e m n ie n a d w ie m in u ty z o sta w ić s a m e g o z p a n ic z e m! M am a w y sz ła, w k ilk a d z ie s ią t s e k u n d ro z le g ł się g ło s fo to g ra fa : P ro s z ę w e jś ć! Z d ję c ie u d a ło się d o sk o n a le!... W p o w ro tn e j d ro d z e p y ta się m a m a c h ło p c z y k a, k tó r y j e s t n a d p o d ziw g rz e c z n y : I cóż te n p a n, g d y m w y sz ła z p o k o ju? T e ra z z a c z ą ł d o p ie ro c h ło p a k w y ć, ja k b y go k to o b d z ie ra ł z e s k ó r y : d y ś w y s z ła, p o p a tr z y ł n a m n ie d zikim w z ro k ie m i z a w o ła ł: T y p rz e k lę ty b ę k a r c i e! J e ś li n ie z a m k n ie sz w te j c h w ili p y s k a i nie b ę d z ie sz s ie d z ia ł cich o, to ci p o w y ry w a m o b ie n o g i i rę c e i u tn ę n o s... A j a się ta k b a łe m, b o on m ia ł n ó ż w rę c e!... L e p ie j b y ło p o d le s z c z y n ą, dzie t e n s t r u m y k w ą z k il O j! s k r z y w d z iła ś n a s d z ie w c z y n o, T w o je b ia łe g ą s k i! dy u r o d y tw e j n ie s t a n ie W e s tc h n ie s z s o b ie w d u c h u : L e p ie j n a w si s p a ć n a s ia n ie, N iźli w m ie ś c ie w p u c h u!.." K. Kr. < x> N ie z d e c y d o w a n a. D lac z e g o w a sz a n o w a p o k o jó w k a p o s łu g u je p rz y sto le w k a p e lu s z u n a g ło w ie? Bo d o p ie ro d ziś ra n o p rz y s z ła do o b o w ią z k u i n ie z d e c y d o w a ła się je s z c z e, z o sta n ie, czy n i e!... N a s z e p o c z ty. B ój się B o g a! J a k m o g łe ś z a p ra s z a ć na o b ia d X -ów... to ta c y n u d n i lu d z ie! N ie p rz y jd ą, za to m o g ę ci z a rę c z y ć... Z a p ro siłe m ich listo w n ie, a w iesz, ja k n a s z e p o c z ty lu b ią się sp ie sz y ć. Z p e w n o ś c ią d o s ta n ą lis t d o p ie ro p o ju trz e, a o b ia d ju tr o!