RACHUNKOWOŚĆ W OŚWIACIE nr 10

Transkrypt

1 5 października 2016 RACHUNKOWOŚĆ W OŚWIACIE nr 10 DODATEK do RACHUNKOWOŚCI BUDŻETOWEJ nr 19 (403) Obowiązek dostosowania istniejących jednostek obsługi szkół do nowych przepisów... 2 Kto jest nabywcą na fakturach za zakupy dokonywane przez szkołę po centralizacji VAT... 3 Czy nauczycielowi przysługuje odprawa przy zwolnieniu na podstawie jego wniosku... 4 Numerowanie rachunków w szkole... 5 Jak będzie opodatkowana sprzedaż przez szkołę obiadów po centralizacji VAT... 6 Czy po centralizacji VAT trzeba zawrzeć z nauczycielami nowe umowy najmu mieszkań... 7 Treść paragonów z kasy fiskalnej po przejściu na scentralizowany model rozliczania VAT... 8 E-PORADNIK Zasady wyceny aktywów i pasywów w jsfp Jednostki sektora finansów publicznych mają obowiązek dokonywania wyceny aktywów i pasywów nie rzadziej niż na dzień bilansowy. Taki wymóg wynika z art. 28 ust. 1 ustawy o rachunkowości. W dokumentacji opisującej przyjęte przez jednostkę zasady (politykę) rachunkowości powinny być określone metody wyceny wszystkich rodzajów majątku i źródeł jego finansowania. Odpowiedzialność w tym zakresie ponosi kierownik jednostki....

2 AGATA PISZKO prawnik, członek stowarzyszenia audytorów wewnętrznych IIA Polska, prowadzi własną firmę szkoleniowo- doradczą, posiada wieloletnie doświadczenie na stanowisku kierowniczym w jednostce samorządu terytorialnego Obowiązek dostosowania istniejących jednostek obsługi szkół do nowych przepisów ae0f204d-22d d f5ca05a Istniejące zespoły obsługi szkół mogą funkcjonować na dotychczasowych zasadach do 31 grudnia 2016 r. Do tego czasu samorządy organizujące wspólną obsługę muszą podjąć konkretne czynności w celu dostosowania zespołów obsługi do nowych uregulowań. Zasady dostosowania istniejących jednostek obsługi uregulowane zostały w art. 48 ustawy z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym (dalej: ustawa o zmianie ustawy o samorządzie gminnym). Jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i placówek, utworzone przez jednostki samorządu terytorialnego na podstawie art. 5 ust. 9 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (dalej ustawa o systemie oświaty), w brzmieniu obowiązującym sprzed nowelizacji, mogą działać na dotychczasowych zasadach, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym tj. do 31 grudnia 2016 r. Wspólna obsługa administracyjna, finansowa i organizacyjna szkół i placówek, zorganizowana przez jednostki samorządu terytorialnego na podstawie art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty, w brzmieniu obowiązującym przed nowelizacją, może być prowadzona na dotychczasowych zasadach, nie dłużej jednak niż przez okres 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym. Rozwiązania te zostały wprowadzone w celu zapewnienia ciągłości obecnie funkcjonujących zespołów obsługi. ZAPAMIĘTAJ! Okres dostosowawczy zakończy się z dniem 31 grudnia 2016 r. Z dniem 1 stycznia 2017 r. istniejące zespoły obsługi muszą funkcjonować w oparciu o nowe rozwiązania. Zasady funkcjonowania wspólnej obsługi objęły również żłobki, kluby dziecięce oraz ich zespoły w przypadku gdy obsługa ta zorganizowana jest przez jednostki samorządu terytorialnego. Na podstawie art. 48 ust. 4 ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, wspólna obsługa administracyjna, finansowa i organizacyjna żłobków, klubów dziecięcych lub ich zespołów zorganizowana przez jednostki samorządu terytorialnego na podstawie art. 9a ust. 1 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (dalej: ustawa o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3), w brzmieniu obowiązującym przed nowelizacją, może być prowadzona na dotychczasowych zasadach, nie dłużej jednak niż przez okres 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym. W konsekwencji przepisy ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 od 1 stycznia 2016 r. zawierają regulacje dotyczące wyłącznie żłobków, klubów dziecięcych lub ich zespołów, w przypadku gdy są one zakładane i prowadzone przez: osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Obsługa ta może być również wykonywana przez jednostki prowadzące obsługę szkół i placówek oświatowych, o których mowa w art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty, a więc tych szkół i placówek, dla których organem prowadzącym są podmioty prywatne. W przypadku gdy organem prowadzącym jest gmina zastosowanie znajdują przepisy ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Gmina musi dostosować zasady funkcjonowania istniejących zespołów obsługi do 31 grudnia 2016 r. Ustawa o zmianie ustawy o samorządzie gminnym wprowadziła również zmiany w zakresie centrów administracyjnych do obsługi placówek opiekuńczo-wychowawczych, utworzonych przez powiat na podstawie art. 94 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Zgodnie z art. 48 ust. 7 ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw, centra te mogą działać na dotychczasowych zasadach, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od dnia wejścia w życie powołanej ustawy tj. do 31 grudnia 2016 r. W wyniku dokonanej nowelizacji powiaty będą mogły tworzyć centra obsługi placówek opiekuńczo-wychowawczych w oparciu o przepisy ustawy o samorządzie powiatowym. Na poziomie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wprowadzono możliwość zlecenia realizacji obsługi ekonomiczno-administracyjnej i organizacyjnej prowadzonych przez powiat placówek opiekuńczo-wychowawczych, na podstawie 2 5 października 2016 roku

3 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, organizacjom pozarządowym lub następującym podmiotom: osobom prawnym i jednostkom organizacyjnym działającym na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego; stowarzyszeniom jednostek samorządu terytorialnego; spółdzielniom socjalnym; spółkom akcyjnym i spółkom z ograniczoną odpowiedzialnością oraz klubom sportowym będącym spółkami działającymi na podstawie przepisów ustawy z 25 czerwca 2010 r. o sporcie, które nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników. W październikowym numerze PORADNIKA Oświatowego (10/2016) Obsługa ekonomiczno- administracyjna szkół i placówek publicznych i niepublicznych, zostaną przedstawione m.in.: l rozwiązania prawne i organizacyjne związane z tworzeniem i funkcjonowaniem centrów obsługi szkół i placówek oświatowych, l podstawy prawne zapewnienia wspólnej obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej szkół i placówek publicznych i niepublicznych, l obowiązki organów prowadzących szkoły publiczne i niepubliczne, związane z zapewnieniem obsługi (przekształcenie czy likwidacja dotychczasowych zespołów obsługi), l wzory uchwał, l interpretacje i wyjaśnienia. PODSTAWY PRAWNE art. 48 ustawy z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 1045) art. 5 ust. 9 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 1010) art. 9a ust. 1 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 157) art. 94 ust. 1 ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 575) Informacje i zamówienia: BIURO OBSŁUGI KLIENTA tel.: TOMASZ KRYWAN prawnik, doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego, autor wielu publikacji z zakresu podatków Akcja zadawania pytań CENTRALIZACJA VAT ekspert odpowiada Kto jest nabywcą na fakturach za zakupy dokonywane przez szkołę po centralizacji VAT e8e abe-bc3f-d9288f506b76 Od 1 stycznia 2017 r. szkołę ponadgimnazjalną obejmie centralizacja VAT. Czy na wszystkich zakupowych fakturach jako nabywca będzie wskazywany powiat, czy tylko na fakturach za media (woda, ścieki, gaz, usługi telekomunikacyjne)? W powiecie uzyskałam informację, że powiat ma być nabywcą tylko na fakturach za media, a na pozostałych fakturach jako nabywca może być wskazywana szkoła. Nie, po przejściu z dniem 1 stycznia 2017 r. na scentralizowany model rozliczania VAT powiat powinien być wskazywany na fakturach dokumentujących wszystkie zakupy dokonywane przez szkołę. Przejście na scentralizowany model rozliczania VAT oznacza m.in., że wszystkie zakupy towarów i usług dokonywane przez samorządowe jednostki budżetowe oraz samorządowe zakłady budżetowe (w tym zakupy towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności przez te jednostki) są zakupami dokonywanymi przez macierzyste dla nich jednostki samorządu terytorialnego (JST). To zatem te JST będą nabywcami takich towa- RB nr 19/2016 3

4 Odprawa przysługuje również nauczycielowi spełniającemu warunki uprawniające do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, którego stosunek pracy ustał w związrów i usług. W konsekwencji, po przejściu na scentralizowany model rozliczania VAT, wszystkie faktury dokumentujące zakupy powinny jako nabywców wskazywać JST (nie ma przepisu stanowiącego inaczej). Dotyczy to wszystkich zakupów dokonywanych przez samorządowe jednostki budżetowe oraz samorządowe zakłady budżetowe. Stanowisko, że po przejściu na scentralizowany model rozliczania VAT powiat ma być wskazywany jako nabywca tylko na niektórych fakturach dokumentujących zakupy dokonywane przez szkołę (np. na fakturach za media), jest zdecydowanie nieprawidłowe. Podobnie ma się rzecz, jeżeli chodzi o faktury wystawiane przez szkołę. Również na tych fakturach, po przejściu na scentralizowany model rozliczania VAT, to powiat powinien być wskazywany jako podatnik. PRZECZYTAJ TEŻ: l Klasyfikacja budżetowa VAT naliczonego jednostek budżetowych objętych centralizacją. l Centralizacja rozliczeń VAT ewidencja księgowa i sprawozdawczość. PODSTAWY PRAWNE art. 3 ustawy z 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz.U. z 2016 r. poz. 1454) art. 106e ust. 1 pkt 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 710; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 1228) DARIUSZ DWOJEWSKI prawnik, wykładowca, doktorant na WPiA Uniwersytetu Śląskiego, specjalista w zakresie prawa pracy, pragmatyk pracowniczych i związków zawodowych, współpracownik firm szkoleniowych i autor wielu publikacji Czy nauczycielowi przysługuje odprawa przy zwolnieniu na podstawie jego wniosku 0f6df5af-2a b5a3-24db985718a2 Czy pełnozatrudniony (na podstawie mianowania) dyplomowany nauczyciel, który w roku szkolnym 2014/2015 miał obniżony etat, w roku szkolnym 2015/2016 przebywa na urlopie bezpłatnym i który obecnie złożył wniosek o rozwiązanie stosunku pracy na mocy porozumienia stron ma prawo do odprawy pieniężnej? Przy rozwiązaniu stosunku pracy w drodze porozumienia stron z inicjatywy nauczyciela odprawa nie przysługuje, jeżeli po ustaniu zatrudnienia nauczyciel nie przechodzi na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub na nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Rekompensata pieniężna z tytułu ustania zatrudnienia przysługuje pracownikowi w ściśle określonych przypadkach i zasadniczo dotyczy sytuacji, gdy rozwiązanie stosunku pracy następuje z inicjatywy pracodawcy. W przypadku nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania odprawa przysługuje: w przypadku rozwiązania stosunku pracy z powodu całkowitej lub częściowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć (art. 20 ust. 2 ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela; dalej: Karta Nauczyciela), w razie orzeczenia przez lekarza przeprowadzającego badanie okresowe lub kontrolne o niezdolności nauczyciela do wykonywania dotychczasowej pracy (art. 28 ust. 1 Karty Nauczyciela), w razie cofnięcia skierowania do nauczania religii w szkole (art. 28 ust. 2a Karty Nauczyciela), po upływie 2 lat urlopu bezpłatnego udzielonego w związku z niemożnością uzyskania zatrudnienia nauczyciela, który wniósł podanie o przeniesienie do miejscowości będącej miejscem stałego zamieszkania współmałżonka (art. 28 ust. 2 w zw. z art. 70 Karty Nauczyciela). 4 5 października 2016 roku

5 ku z przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne (art. 87 Karty Nauczyciela). W przedstawionej sytuacji chodzi o nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania, który złożył wniosek o rozwiązanie stosunku pracy w drodze porozumienia stron, będąc w trakcie urlopu bezpłatnego. Nauczyciel ten nie jest uprawniony do odprawy pieniężnej w związku z rozwiązaniem stosunku pracy. Okoliczność, że w roku szkolnym 2014/2015 miał ograniczony wymiar zajęć, nie ma tu znaczenia. Byłoby to istotne, gdyby nauczyciel otrzymał wypowiedzenie stosunku pracy od dyrektora szkoły w związku z brakiem możliwości jego dalszego zatrudniania (art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela). Ponieważ to nauczyciel występuje z inicjatywą rozwiązania stosunku pracy, a jednocześnie brak jest danych, czy jest uprawniony do emerytury, renty lub świadczenia kompensacyjnego, należy przyjąć, że nie przysługuje mu odprawa pieniężna z tytułu ustania stosunku pracy. PODSTAWA PRAWNA art. 20, art. 28, art. 70, art. 87 ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1379) W kolejnym dodatku Rachunkowość w oświacie polecamy m.in. artykuł: Zasady ewidencji zaangażowania wynagrodzeń nauczycieli na koncie 998? Zachęcamy do prenumeraty Rachunkowości Budżetowej. Informacje i zamówienia tel , ANNA ŻYŁA specjalista w zakresie finansów i rachunkowości samorządowych jednostek oświatowych Numerowanie rachunków w szkole 7d4948ec-f68f-47eb-8f7f-6b406a3f6f8e W jaki sposób powinny być numerowane rachunki i dowody KP wystawiane przez szkołę? Czy rachunki mogą być numerowane, np 1/2016 i kolejny numer, a dowody KP 1/SPM/2016 i kolejny numer? Przepisy ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości, jak też przepisy podatkowe nie regulują kwestii numerowania dowodów księgowych, takich jak: dowody kasowe KP i KW, rachunki, faktury. Sposób numerowania powinien być określony w wewnętrznych regulacjach przyjętych w każdej jednostce. Najlepiej, jeżeli stosowny zapis znajduje się w zasadach prowadzenia ksiąg rachunkowych czy instrukcji kasowej (w odniesieniu do dowodów kasowych). ZAPAMIĘTAJ! 1. Numery dowodów księgowych muszą być nadawane kolejno. 2. Numery poszczególnych dowodów księgowych nie mogą się powtarzać. Ze względów organizacyjnych najczęściej przyjmuje się odrębny system numeracji dla każdego rodzaju dowodów księgowych, czyli odrębny dla dowodów KP, odrębnie dla dowodów KW, odrębny dla wystawianych faktur itd. Przyjęta numeracja może być ciągła dla całego roku obrotowego lub dla miesiąca. W przypadku numeracji miesięcznej należy wprowadzić wyróżnik danego miesiąca, aby numery się nie powtarzały, np. nr 1/01/2016, gdzie 01 oznacza styczeń. Przykład Jednostka stosuje odrębny system numerowania dla wystawianych faktur i odrębny dla dowodów kasowych. Faktury numerowane są odrębnie dla każdego miesiąca w systemie: numer/miesiąc/rok. Każdy miesiąc zaczyna się od numeru 1. Dowody kasowe numerowane są w sposób ciągły przez cały rok obrotowy. Numeracja zawiera wyróżnik konta bankowego, którego dotyczy operacja pobrania lub wpłaty gotówki. Przyjęty system przedstawia się następująco: numer/wyróżnik konta bankowego/rok. PODSTAWA PRAWNA art. 21 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1047) PRZECZYTAJ TEŻ: l Ewidencja i kontrola formularzy kasowych oraz arkuszy spisu z natury drukowanych z komputera. RB nr 19/2016 5

6 TOMASZ KRYWAN prawnik, doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego, autor wielu publikacji z zakresu podatków Jak będzie opodatkowana sprzedaż przez szkołę obiadów po centralizacji VAT a040a80c-2e08-4aa6-a418-d04db68fa4cc Czy centralizacja rozliczeń VAT wpłynie na wysokość VAT z tytułu sprzedaży obiadów przez szkołę? Szkoła sprzedaje obiady własnym uczniom i pracownikom oraz miejsko-gminnemu ośrodkowi pomocy społecznej z sąsiedniej gminy. Nie, przejście na scentralizowany model rozliczania VAT nie wpłynie na wysokość podatku z tytułu sprzedaży przez szkołę obiadów. Przejście na scentralizowany model rozliczania VAT powoduje, że: wszelkie czynności podlegające opodatkowaniu VAT, wykonywane przez samorządowe jednostki budżetowe oraz samorządowe zakłady budżetowe, są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT przez macierzyste dla nich jednostki samorządu terytorialnego wszystkie zakupy towarów i usług dokonywane przez samorządowe jednostki budżetowe oraz samorządowe zakłady budżetowe (w tym zakupy towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności przez te jednostki) są zakupami dokonywanymi przez macierzyste dla nich jednostki samorządu terytorialnego czynności wykonywane między samorządowymi jednostkami budżetowymi, samorządowymi zakładami budżetowymi oraz macierzystymi dla nich jednostkami samorządu terytorialnego nie podlegają opodatkowaniu VAT (jako czynności wykonywane wewnątrz tego samego podatnika). Po przejściu na scentralizowany model rozliczania VAT usługi świadczone przez szkoły będą usługami wykonywanymi przez macierzyste dla nich jednostki samorządu terytorialnego. Dotyczy to również sprzedaży obiadów (czyli świadczenia usług gastronomicznych). Nie wpłynie to jednak na wysokość VAT z tytułu sprzedaży obiadów przez szkoły. W szczególności dotyczy to sprzedaży obiadów przez szkoły uczniom i pracownikom. Po centralizacji sprzedaż przez szkołę obiadów: uczniom oraz pracownikom pedagogicznym nadal będzie zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 lit. a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, pracownikom niepedagogicznym nadal będzie opodatkowana według stawki 8% na podstawie 3 ust. 1 pkt 1 w zw. z poz. 7 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z 23 grudnia 2013 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania tych stawek. Centralizacja VAT nie wpłynie również, moim zdaniem, na możliwość stosowania zwolnienia, o którym mowa w 3 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień czyli zwolnienia obejmującego usługi świadczone pomiędzy: jednostkami budżetowymi, samorządowymi zakładami budżetowymi, jednostkami budżetowymi i samorządowymi zakładami budżetowymi. Zwolnienie to nie mówi o usługach świadczonych pomiędzy podatnikami będącymi jednostkami budżetowymi czy podatnikami będącymi samorządowymi zakładami budżetowymi. Uważam więc, że w tym kształcie przepisów nadal będzie ono miało zastosowanie w przypadku usług świadczonych pomiędzy tymi podmiotami, mimo że ze względu na scentralizowany model rozliczania VAT nie będą one już samodzielnymi podatnikami VAT. Zważywszy na to, że szkoły oraz ośrodki pomocy społecznej (w tym MGOPS) działają w formie jednostek budżetowych po dokonaniu centralizacji sprzedaż przez szkołę obiadów na rzecz MGOPS nadal będzie zwolniona z VAT na podstawie 3 ust. 1 pkt 7 rozporzą- 6 5 października 2016 roku

7 dzenia w sprawie zwolnień z VAT. Istnieje oczywiście możliwość, że przepisy określające to zwolnienie zostaną zmienione albo uchylone, jednak jak dotąd nie pojawiły się wskazujące na to informacje. PODSTAWY PRAWNE art. 43 ust. 1 pkt 24 lit. a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 710; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 1228) 3 ust. 1 pkt 1 w zw. z poz. 7 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z 23 grudnia 2013 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania tych stawek (Dz.U. z 2013 r. poz. 1719; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 1050) 3 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 736) PRZECZYTAJ TEŻ: l Jak przeprowadzić centralizację rozliczeń VAT? l Stosowanie przepisów o VAT przez JST po centralizacji rozliczeń w pytaniach i odpowiedziach. JERZY TRAMSKI prawnik, pracownik kancelarii doradztwa podatkowego, autor wielu publikacji z zakresu podatków Czy po centralizacji VAT trzeba zawrzeć z nauczycielami nowe umowy najmu mieszkań 1b4a03f0-a a9cae53 Liceum ogólnokształcące (jednostka budżetowa) wynajmuje nauczycielom mieszkania służbowe. Czy po centralizacji VAT należy z tymi nauczycielami zawrzeć nowe umowy i wystawiać im faktury? Dochód z wynajmu przekazywany jest przez jednostkę do budżetu gminy. Nie, po przejściu na scentralizowany model rozliczania VAT zawarte przez jednostkę umowy najmu pozostaną ważne i nie będzie konieczne zawieranie nowych. Po centralizacji zmiany będą dotyczyć jedynie skutków w VAT z tytułu świadczenia usług najmu na podstawie tych umów podatnikiem VAT stanie się gmina. To również gmina będzie miała obowiązek wystawiania (na żądanie tych osób) faktur dokumentujących usługi najmu. Przejście na scentralizowany model rozliczania podatku ma konsekwencje wyłącznie w zakresie rozliczania VAT. Zdarzenie to nie wywołuje natomiast skutków prawnych w zakresie innych dziedzin prawa w tym na gruncie prawa cywilnego. Na skutek dokonania centralizacji gminna jednostka budżetowa traci wprawdzie status odrębnego podatnika VAT, ale nie traci przymiotu podmiotu prawnego. Nadal może zawierać umowy i występować w nich jako strona. Zawarte wcześniej z nauczycielami umowy cywilnoprawne najmu zachowują więc ważność. PODSTAWA PRAWNA art. 15, art. 106b ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 710; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 1228) Akcja zadawania pytań CENTRALIZACJA VAT Jednostki samorządu terytorialnego mają obowiązek wprowadzić scentralizowany system rozliczeń VAT od 1 stycznia 2017 r., a więc już za niespełna 3 miesiące. Jeżeli mają Państwo problemy z wdrożeniem tego systemu w swoich jednostkach, nie wiedzą, jak prawidłowo: l wypełniać dokumenty l składać deklaracje l wystawiać faktury l ewidencjonować i klasyfikować zdarzenia gospodarcze objęte centralizacją VAT itp., ZAPRASZAMY DO ZADAWANIA PYTAŃ NASZEMU EKSPERTOWI. Wątpliwości i pytania związane z tą tematyką można przesyłać do 31 grudnia 2016 r. do redakcji Rachunkowości Budżetowej pod adresem: magdalena.grotkiewicz@infor.pl z dopiskiem centralizacja VAT lub zamieścić na naszym profilu na portalu społecznościowym Facebook: Na wszystkie otrzymane pytania nasz ekspert udzieli odpowiedzi, a najciekawsze z nich opublikujemy na łamach naszego czasopisma. RB nr 19/2016 7

8 TOMASZ KRYWAN prawnik, doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego, autor wielu publikacji z zakresu podatków Akcja zadawania pytań CENTRALIZACJA VAT ekspert odpowiada Treść paragonów z kasy fiskalnej po przejściu na scentralizowany model rozliczania VAT 7e58b312-b81b-4d0e-b5f0-14e409ac81ac Zespół szkół (powiatowa jednostka budżetowa) jest czynnym podatnikiem VAT z tytułu prowadzonej stacji kontroli pojazdów. Ewidencja dokonywana jest na kasie fiskalnej. Jak będzie wyglądała od 1 stycznia 2017 r. ewidencja fiskalna oraz faktury? Czy kasa fiskalna będzie mogła w dalszym ciągu figurować na zespół szkół, czy też ma nastąpić przepisanie na powiat? Kto będzie mógł być sprzedawcą w wystawianych fakturach (zespół szkół czy powiat)? Do końca 2018 r. paragony za świadczone przez jednostkę usługi będą mogły być wystawiane z danymi zespołu szkół. Natomiast na fakturach dokumentujących świadczone przez zespół usługi, od dnia przejścia na scentralizowany model rozliczania VAT, jako podatnik (sprzedawca) powinien być wskazywany powiat. W związku z wydaniem wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 29 września 2015 r. jednostki samorządu terytorialnego (dalej: JST) muszą przejść na scentralizowany model rozliczania VAT. Musi to nastąpić najpóźniej z dniem 1 stycznia 2017 r. (art. 3 ustawy z 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego; dalej: ustawa o centralizacji). Przejście na scentralizowany model rozliczania VAT oznacza m.in., że wszelkie czynności podlegające opodatkowaniu VAT wykonywane przez samorządowe jednostki budżetowe oraz samorządowe zakłady budżetowe są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT przez macierzyste dla nich JST (ze wszystkimi tego konsekwencjami). Po przejściu na scentralizowany model rozliczania VAT podatnikiem z tytułu świadczonych przez szkołę usług będzie zatem powiat. W art. 8 ustawy o centralizacji zawarte są przepisy regulujące kwestie związane z obowiązkiem ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób prywatnych za pomocą kas rejestrujących. Z przepisów tych wynika m.in., że kasy rejestrujące, których fiskalizacji dokonały jednostki organizacyjne JST, będą mogły być nadal używane przez jednostki samorządu terytorialnego nie dłużej jednak niż do końca 2018 r. (art. 8 ust. 1 ustawy o centralizacji). W tym przypadku oznacza to, że do końca 2018 r. JST będą mogły wystawiać paragony z danymi swoich jednostek organizacyjnych. Dopiero od 1 stycznia 2019 r. konieczne będzie wystawianie takich paragonów z danymi powiatu. Inaczej ma się rzecz, jeżeli chodzi o treść wystawianych przez jednostkę z pytania faktur. W związku z tym, że po przejściu na scentralizowany model rozliczania VAT podatnikiem z tytułu świadczenia przez zespół szkół usług będzie powiat, po dokonaniu centralizacji wyłącznie powiat powinien być wskazywany na fakturach jako podatnik (sprzedawca). PODSTAWY PRAWNE art. 3 i art. 8 ustawy z 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz.U. z 2016 r. poz. 1454) art. 106e ust. 1 pkt 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 710; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 1228) PRZECZYTAJ TEŻ: l Kiedy szkoła posiadająca stołówkę musi kupić kasę rejestrującą? l Czy stołówka obsługująca dwie szkoły powinna mieć kasę fiskalną? 8 5 października 2016 roku