Innowacje i ich wpływ na rozwój polskich przedsiębiorstw

Transkrypt

1

2 r. Branża (w tys. zł) 1 POLSKI KONCERN NAFTOWY ORLEN GK SUROWCE I PALIWA 2 JERONIMO MARTINS POLSKA HANDEL 3 PGNIG GK ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 4 GRUPA LOTOS GK SUROWCE I PALIWA 5 GRUPA KAPITAŁOWA PGE GK ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 6 TAURON POLSKA ENERGIA GK ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 7 EUROCASH GK HANDEL 8 KGHM POLSKA MIEDŹ SUROWCE I PALIWA 9 POWSZECHNA KASA OSZCZĘDNOŚCI BANK POLSKI FINANSE 10 FIAT AUTO POLAND PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 11 ARCELORMITTAL PRODUKCJA METALI 12 ORLEN PALIWA SUROWCE I PALIWA 13 ORANGE POLSKA GK TELEKOMUNIKACJA 14 LIDL POLSKA SKLEPY SPOŻ HANDEL 15 TESCO HANDEL 16 BP EUROPA SE SUROWCE I PALIWA 17 GRUPA PKP TSL 18 ENERGA GK ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 19 VOLKSWAGEN POZNAŃ PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 20 GRUPA AZOTY GK PRZEMYSŁ CHEMICZNY 21 ENEA GK ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 22 PHILIP MORRIS POLSKA PRODUKCJA WYROBÓW TYTONIOWYCH 23 BANK POLSKA KASA OPIEKI FINANSE 24 KOMPANIA WĘGLOWA SUROWCE I PALIWA 25 CARREFOUR HANDEL 26 PSH LEWIATAN GK HANDEL 27 CINKCIARZ.PL FINANSE 28 PGL LASY PAŃSTWOWE LEŚNICTWO 29 BANK ZACHODNI WBK GK FINANSE 30 KAUFLAND POLSKA MARKETY* HANDEL 31 PZU FINANSE 32 BPS FAKTOR FINANSE 33 AUCHAN HANDEL 34 PELION GK FARMACJA 35 POLSKA GRUPA FARMACEUTYCZNA FARMACJA 36 CYFROWY POLSAT GK TELEKOMUNIKACJA 37 PPHU SPECJAŁ GK HANDEL 38 JSW SUROWCE I PALIWA 39 POLSKIE SIECI ELEKTROENERGETYCZNE ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 40 JASTRZĘBSKA SP. WĘGLOWA GK SUROWCE I PALIWA 41 GRUPA METRO AG W POLSCE* HANDEL 42 POLKOMTEL TELEKOMUNIKACJA 43 NEUCA FARMACJA 44 T-MOBILE POLSKA TELEKOMUNIKACJA 45 SAMSUNG ELECTRONICS PRODUKCJA ELEKTRONIKI 46 POCZTA POLSKA TSL 47 VOLKSWAGEN MOTOR POLSKA PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 48 ABC DATA GK IT 49 CASTORAMA* HANDEL 50 ACTION GK HANDEL 51 ITM POLSKA HANDEL 52 ROSSMANN SD HANDEL 53 FARMACOL GK FARMACJA 54 MBANK FINANSE 55 GRUPA ERGO HESTIA FINANSE 56 PHILIPS LIGHTING POLAND PRODUKCJA ELEKTRONIKI 57 ŻABKA HANDEL 58 GRUPA SKANSKA BUDOWNICTWO 59 BORYSZEW PRZEMYSŁ CHEMICZNY 60 STATOIL FUEL & RETAIL SUROWCE I PALIWA 61 SHELL SUROWCE I PALIWA 62 BUDIMEX BUDOWNICTWO 63 GRUPA CAN-PACK PRODUKCJA METALI 64 PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE TSL 65 GRUPA WARTA FINANSE 66 ING BANK ŚLĄSKI FINANSE 67 LG ELECTRONICS WROCŁAW PRODUKCJA ELEKTRONIKI 68 LG ELECTRONICS MŁAWA PRODUKCJA ELEKTRONIKI 69 LPP GK HANDEL 70 SYNTHOS GK PRZEMYSŁ CHEMICZNY 71 POLSKA GRUPA ZBROJENIOWA PRZEMYSŁ OBRONNY/OCHRONA 72 KOLPORTER HANDEL 73 EDF POLSKA GK ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 74 P TELEKOMUNIKACJA 75 GETIN NOBLE BANK FINANSE 76 PKP ENERGETYKA, WARSZAWA ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 77 BSH SPRZĘT GOSP. DOMOWEGO PRODUKCJA ELEKTRONIKI Szanowni Państwo, - Robienie pieniędzy jest sztuką, praca również jest sztuką, lecz najlepszą sztuką na świecie jest dobry interes - tak Andy Warhol zdefiniował sukces. Jego osiągnięcie jest aktualnie domeną kilkuset firm w naszym kraju, które dzięki ciężkiej pracy, pomysłowości oraz zrozumieniu potrzeb klienta triumfują w naszym zestawieniu. Już po raz kolejny bowiem, redakcja Gazety Finansowej oddaje w Państwa ręce ranking 1000 największych firm w Polsce. Ranking został sporządzony według wysokości przychodów za 2014 r., na podstawie otrzymanych zgłoszeń oraz sprawozdań finansowych ogólnie dostępnych. W zestawieniu znalazły się firmy z największych i najbardziej znaczących sektorów polskiej gospodarki. W tegorocznej edycji pragniemy przedstawić Państwu także zestawienie 10 najbardziej atrakcyjnych produktów dla korporacji. Na podstawie otrzymanych zgłoszeń wytypowaliśmy rozwiązania godne polecenia dla największych firm w Polsce. Prezentujemy wyróżnienia w kolejności alfabetycznej według nazwy firmy. Po raz kolejny przekonaliśmy się, że atrakcyjność ofert przedsiębiorstw działających na polskim rynku warta jest docenienia. Przedsiębiorstwom, które znalazły się na naszej liście, serdecznie gratulujemy osiągnięć i życzymy kolejnych sukcesów. Jacek Spychała Sprawny i nowoczesny system logistyczny to obecnie podstawa, aby spełniać wysokie oczekiwania współczesnych konsumentów. Innowacyjne rozwiązania obejmują przede wszystkim infrastrukturę logistyczną, systemy do zarządzania łańcuchem dostaw oraz poszukiwania ekonomiczności i efektywności w synchronizacji procesów. Innowacjom towarzyszą coraz wyższe standardy w zakresie bezpieczeństwa przechowywania żywności, zwłaszcza wymagającej przechowywania w niskich temperaturach. Znaczenie drożnego i efektywnego systemu logistycznego wśród sieci handlowych rośnie, co widać w nakładach finansowych na inwestycje logistyczne. Redakcja Innowacje i ich wpływ na rozwój polskich przedsiębiorstw Innowacyjność w handlu detalicznym w dużym stopniu determinują zmiany zwyczajów zakupowych klientów, których oczekiwania wobec funkcjonowania placówek handlowych oraz ich oferty z roku na rok rosną. Konsumenci doceniają sukcesywne podnoszenie ich komfortu w trakcie codziennych zakupów, szybkość oraz jakość obsługi, dostępności towarów oraz unikalnych na rynku produktów i usług. Patrząc szerzej na zagadnienie z perspektywy 17 lat funkcjonowania na rynku obserwujemy szereg innowacji dotyczących procesu produkcji, transportu, przechowywania oraz dostarczania produktów do sklepów. Obecnie jednym z najsilniejszych trendów, związanych z z szybko rozwijającymi się technologiami, są nowe rozwiązania w zakresie personalizacji oferty rynkowej, ściśle dopasowanej do oczekiwań klientów. Konsument jest smart Rośnie rola smart shoppingu, klienci coraz bardziej świadomie dokonują zakupów, cenią wygodę i czas spędzony w sklepie, porównują oferty, analizują akcje promocyjne, poszukują unikatowych na rynku produktów etc. W odpowiedzi na ten trend sieci handlowe wprowadzają rozwiązania takie jak możliwość zakupu kilku sztuk produktów w korzystnej cenie, oferują klientom również dodatkowe dedykowane rabaty w ramach korzystania z kart, a także nagrody rzeczowe lub bilety do kina w programach lojalnościowych. Big Data Wysoka konkurencyjność powoduje, że klienci mają możliwość znalezienia oferty ściśle dopasowanej do ich potrzeb. Coraz większe zaawansowanie technologiczne, przenikanie się światów offline oraz online pozwala na personalizację i analizę zachowań konsumentów tu i teraz. Innowacyjność dotyczy nie tylko przechowywania informacji, ale przede wszystkim sposobu ich przetwarzania oraz zastosowania w obszarach marketingu czy sprzedaży w taki sposób, aby z jednej strony szybko i celnie odczytać potrzeby klientów, a z drugiej odnieść z tego korzyści biznesowe. Dzięki takim rozwiązaniom konsumenci otrzymują ofertę, której potrzebują i korzystają z niej, co w efekcie przekłada się na wyższą sprzedaż oraz lojalność konsumentów. Przewaga konkurencyjna, budowana w oparciu o big data w sieciach handlowych jest jeszcze w Polsce mało eksplorowana, niemniej jednak patrząc na ogólnoświatowe trendy rynkowe, to obszar najdynamiczniejszych w przyszłości innowacji, mających wpływ na gospodarkę. Autor jest dyrektorem ds. Public Relations w Żabka

3 29 Ubiegły rok dobry dla polskiej gospodarki Ubiegły rok był bardzo dobry dla polskiej gospodarki. Nasze PKB wzrosło w tym okresie o trzy i cztery dziesiąte procenta. I choć malkontenci mogą narzekać, że w przeszłości zdarzały się dużo lepsze wyniki tego wskaźnika (jak choćby 7,2 proc. w 2007 r., czy sześć i dwie dziesiąte rocenta rok wcześniej) to i tak ubiegłoroczne 3,4 proc. zapewniłoby Polsce miejsce wśród najszybciej wzrastających europejskich gospodarek. Marcin Mróz Dla porównania, w tym samym okresie średnia dynamika wzrostu gospodarczego w Unii Europejskiej wyniosła 1,3 proc., a w strefie euro uplasowała się nieco poniżej 1 proc. Zestawienie powyższych liczb pozwala na ciekawy wniosek. Pokazuje, że w ubiegłym roku polska gospodarka pokazała mocną dynamikę wzrostu nie dzięki korzystnym uwarunkowaniom zewnętrznym, ale wprost przeciwnie - wbrew niekorzystnym warunkom panującym poza naszymi granicami. Reklama Przeciwności handlowe Słaba dynamika wzrostu gospodarczego u naszych głównych partnerów handlowych to jedynie jedna z wielu przeciwności, które przydarzyły nam się w ubiegłym roku. Wspomnijmy jeszcze choćby o wojnie tuż za naszymi granicami, rosyjskim embargu, problemach ze stabilnością strefy euro, czy też dość nerwowej, globalnej sytuacji rynkowej. To, że pomimo wszystkich powyższych przeciwności polskie PKB pokazało całkiem niezły wynik, co jest zasługą popytu krajowego. Głównie konsumpcji, która dołożyła do ubiegłorocznej dynamiki PKB aż dwa i siedem dziesiątych punktu procentowego. Inwestycje też nie wypadły najgorzej dokładając do wzrostu gospodarczego kolejne jeden i siedem dziesiątych punktu procentowego. Dzięki tym dwóm agregatom udało się polskiej gospodarce nie tylko zrównoważyć negatywny wpływ uwarunkowań zewnętrznych, ale i osiągnąć niezłą dynamikę wzrostu. Po raz kolejny potwierdziło się więc to, że w czasach globalnych bądź też regionalnych zawirowań duży i stabilny rynek wewnętrzny jest atutem nie do przecenienia. Wzrost wynagrodzeń Dobre wyniki popytu krajowego, wspierane wzrostem konsumpcji i inwestycji, odzwierciedlały fakt, że zarówno sytuacja w krajowym sektorze przedsiębiorstw, jak i w gospodarstwach domowych była pozytywna. W pierwszym z powyższych sektorów wzrastająca sprzedaż wymuszała wzrost zatrudnienia i inwestycji. W efekcie wyraźnie poprawiła się sytuacja na rynku pracy. Stopa bezrobocia stopniowo spadała, a wynagrodzenia rosły. To z kolei mocno wsparło dochody gospodarstw domowych. Siła nabywcza wynagrodzeń wzrosła w ubiegłym roku o 3,4 czyli najmocniej od 2008 r. Czynnikiem, który dodatkowo wsparł wzrost siły nabywczej dochodów gospodarstw domowych był gwałtowny spadek inflacji, który od lipca przekształcił się w deflację, utrzymującą się już do końca roku. Czynniki deflacji Mówiąc o ubiegłorocznej deflacji warto wskazać na jej dwie istotne cechy. Po pierwsze, deflacyjne tendencje, które pojawiły się w polskiej gospodarce były przede wszystkim efektem działania zewnętrznych czynników podażowych, a dokładniej rosyjskiego embarga na eksport żywności, oraz spadających cen ropy na rynkach światowych. Po drugie, w ubiegłym roku zobaczyliśmy jedynie dobre następstwa deflacji. Niższe ceny stanowiły bowiem istotne wsparcie dla bieżącej konsumpcji. Jednocześnie, nie pojawiły się żadne efekty negatywne takie jak na przykład odkładanie konsumpcji w czasie. Tym samym deflacja była w sumie czynnikiem pozytywnym dla polskiej gospodarki. Dobra sytuacja handlu zagranicznego By dopełnić powyższego, pozytywnego obrazu warto dodać, że dobre wyniki polskiego PKB nie generowały żadnych większych ryzyk makroekonomicznych. Pomimo słabej sytuacji gospodarczej u naszych głównych partnerów handlowych oraz mocnego popytu krajowego sytuacja w handlu zagranicznym, i generalnie w ramach bilansu obrotów bieżących, była bardzo dobra. Deficyt na rachunku obrotów bieżących wyniósł jedynie -jeden I cztery diesiąte procenta PKB, co oznaczało jeden z najniższych historycznie poziomów tego wskaźnika. Stopniowej poprawie ulegała również sytuacja finansów publicznych. W 2014 roku deficyt sektora publicznego zmniejszył się do -trzy I dwie dziesiate procenta, a PKB z -czterech procent rok wcześniej. Podsumowując, za nami dobry rok w polskiej gospodarce. Rok który potwierdził, że pomimo niesprzyjających warunków zewnętrznych polska gospodarka potrafi radzić sobie całkiem dobrze. Co ważniejsze, za nami rok, który zbudował mocny punkt startowy na rok bieżący. Zarówno jeśli chodzi o dynamikę wzrostu gospodarczego, jak i szeroko rozumianą Autor jest głównym ekonomistą Grupy Copernicus

4 30 78 GLAXOSMITHKLINE PHARMACEUTICALS FARMACJA 79 PKP CARGO TSL 80 AB* HANDEL 81 ANIMEX ANIMPOL PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 82 CARGILL PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 83 GRUPA VALEO W POLSCE PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 84 INTER CARS GK PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 85 GRUPA SAINT-GOBAIN W POLSCE PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 86 GRUPA MLEKOVITA PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 87 GRUPA POLOMARKET HANDEL 88 KATOWICKI HOLDING WĘGLOWY GK SUROWCE I PALIWA 89 SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA MLEKPOL PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 90 ELECTROLUX POLAND PRODUKCJA ELEKTRONIKI 91 TOTALIZATOR SPORTOWY ROZRYWKA 92 GLENCORE ROLNICTWO 93 POLSKIE LINIE LOTNICZE LOT TSL 94 GRUPA BASELL ORLEN POLYOLEFIN SUROWCE I PALIWA 95 GRUPA AZOTY ZAKŁADY AZOTOWE PUŁAWY PRZEMYSŁ CHEMICZNY 96 STU ERGO HESTIA FINANSE 97 TUIR WARTA FINANSE 98 UNILEVER POLSKA GK ARTYKUŁY UŻYTKU OSOBISTEGO I DOMOWEGO 99 ANWIL GK PRZEMYSŁ CHEMICZNY 100 BANK MILLENNIUM FINANSE 101 GRUPA MASPEX PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 102 CIECH GK PRZEMYSŁ CHEMICZNY 103 INDESIT COMPANY PRODUKCJA ELEKTRONIKI 104 SELGROS HANDEL 105 BASF PRZEMYSŁ CHEMICZNY 106 GRUPA SOKOŁÓW PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 107 FLEXTRONICS INTERNATIONAL POLAND* TECHNOLOGIE 108 ARCTIC PAPER KOSTRZYN GK PRZEMYSŁ PAPIERNICZY 109 KGHM METRACO SUROWCE I PALIWA 110 TRW PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 111 GRUPA ŻYWIEC GK PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 112 KOMPANIA PIWOWARSKA* PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 113 GRUPA EMPIK MEDIA & FASHION HANDEL 114 AMREST HOLDINGS GK USŁUGI 115 DELPHI POLAND PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 116 STALPRODUKT GK PRODUKCJA METALI 117 NETTO HANDEL 118 VOLVO POLSKA, WROCŁAW PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 119 NESTLE PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 120 IMPEXMETAL GK PRODUKCJA METALI 121 GRUPA MAGNETI MARELLI W POLSCE, SOSNOWIEC PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 122 MONDI ŚWIECIE GK PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 123 OPEN LIFE TUŻ FINANSE 124 E. LECLERC HANDEL 125 NEONET* HANDEL 126 ZESPÓŁ ELEKTROWNI PAK GK ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 127 STRABAG BUDOWNICTWO 128 WĘGLOKOKS SUROWCE I PALIWA 129 RAIFFEISEN POLBANK FINANSE 130 GRUPA TZMO FARMACJA 131 CMC PRODUKCJA METALI 132 PHILIP MORRIS INTERNATIONAL W POLSCE PRODUKCJA WYROBÓW TYTONIOWYCH 133 ZAKŁADY TŁUSZCZOWE KRUSZWICA PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 134 RWE ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 135 ANWIM SUROWCE I PALIWA 136 ABB TECHNOLOGIE 137 GRUPA AZOTY ZAKŁADY CHEMICZNE POLICE PRZEMYSŁ CHEMICZNY 138 AVON OPERATIONS PRODUKCJA KOSMETYKÓW 139 IKEA RETAIL* HANDEL 140 RENAULT POLSKA MOTORYZACJA HANDEL 141 CELSA HUTA OSTROWIEC PRODUKCJA METALI 142 CREDIT AGRICOLE POLSKA FINANSE 143 INTERNATIONAL PAPER-KWIDZYN PRZEMYSŁ PAPIERNICZY 144 GRUPA KAPITAŁOWA REMONTOWA HOLDING PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 145 ALIOR BANK FINANSE 146 BANK HANDLOWY W WARSZAWIE FINANSE 147 CNH INDUSTRIAL POLSKA PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 148 EDF PALIWA SUROWCE I PALIWA 149 THYSSENKRUPP ENERGOSTAL SUROWCE I PALIWA 150 GETIN HOLDING FINANSE 151 HENKEL POLSKA PRZEMYSŁ CHEMICZNY 152 BANK BGŻ FINANSE 153 ZRP FARMUTIL HS GK PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 154 KOMPUTRONIK GK IT Aktualna sytuacja Brak środków obrotowych i długie terminy płatności to główna bolączka branży transportowej. Odpowiedzią na ten problem może być faktoring. Poza samym finansowaniem bieżącej działalności, usługa ta wspiera przedsiębiorców w zarządzaniu ryzykiem finansowym. Monitoring płatności i wywiad gospodarczy pozwalają uniknąć powstania zatorów finansowych, a także należności określanych jako trudno ściągalne. Grzegorz Pardela Nieterminowe regulowanie należności stanowi problem w większości branż. Wraz z poprawą warunków makroekonomicznych sytuacja okresowo ulega poprawie. Przedsiębiorcy wciąż jednak walczą o klienta nie tylko ceną, ale i wydłużaniem terminów płatności. Mimo udzielania odbiorcom kredytów kupieckich, często tygodniami oczekują na wpływ gotówki. Odzyskanie należności na drodze sądowej to również długotrwały proces. Z raportu Doing Business Banku Światowego wynika, że średni okres Z raportu The Global Business Travel Association wynika, że w 2015 r. wydatki służbowe sięgną niemal 1,2 bln dolarów, czyli wzrosną o 6,9 proc. w porównaniu z rokiem Generowane koszty dotyczą nie tylko floty samochodowej, opłat drogowych, zakupu biletów kolejowych, hoteli, ale również kosztów reprezentacyjnych czy naliczanych diet. Nie bez znaczenia pozostają koszty operacyjne związane z rozliczeniami tj. konieczność utrzymywania kas, w tym również walutowych, obieg papierowej dokumentacji, ręczne naliczanie diet, dodatkowe etaty, utrzymywanie kilku narzędzi (kilka kart, kilka systemów). Polska rzeczywistość W Polsce większość procesów dotyczących rozliczeń wydatków służbowych odbywa się w formie dokumentacji papierowej (77 proc. autoryzacji delegacji, 82 proc. akceptacji wypłaty zaliczki, 77 proc. rozliczenie wydatków) wynika z badań przeprowadzonych przez firmę badawczą Nielsen na zlecenie Edenred. Najczęściej stosowanym narzędziem do rozliczania jest Excel. Blisko 80 proc. firm stosuje zaliczki lub pracownicy angażują środki własne na wydatki służbowe. Wszystko to powoduje, że proces obliczania diet, rozliczania wydatków i księgowań jest długi i uciążliwy, a tym samym kosztowny. Można to jednak zmienić. Jak? Na przykład korzystając z systemu kompleksowej obsługi wydatków służbowych Spendeo by Edenred. oczekiwania na zapłatę od momentu skierowania pozwu wynosi w naszym kraju aż 685 dni. W transporcie sytuacja jest jeszcze bardziej skomplikowana. Opieszałość płatnicza odbiorców firm transportowych wynika z dużej konkurencyjności na rynku tych usług. Firmy wiedzą, że mogą dyktować warunki przewoźnikom, bo w każdej chwili znajdą firmę gotową przejąć obsługę ich transportu. Ponadto, zgodnie z polskim prawem, roszczenia dla usług transportowych przedawniają się już po roku. Z tego powodu bierność w dochodzeniu rosz- Proste zarządzanie wydatkami służbowymi Optymalizacja wydatków w każdym przedsiębiorstwie to jeden z kluczowych priorytetów. W pierwszej kolejności optymalizacja obejmuje najbardziej istotne kategorie zakupowe, na plan dalszy przesuwając wydatki służbowe. Dlaczego? Wszystko dlatego, ze nominalnie nie są to duże kwoty, a dodatkowo wydatki te są często rozproszone po kilku centrach kosztowych i umieszczane w różnych budżetach. Warto jednak sprawdzić ile w sumie firma wydaje, bo może się okazać, że to znacząca kwota. Wygoda i funkcjonalność Firma Edenred korzystając z doświadczeń globalnych, ale dostosowując Spendeo by Edenred do lokalnego rynku, buduje polski standard zarządzania wydatkami służbowymi. Przedsiębiorcy przy pomocy jednego narzędzia Spendeo, mogą usprawnić wiele procesów, zredukować koszty operacyjne, zminimalizować obieg papierowej dokumentacji. Spójna i przejrzysta informacja oraz bieżąca kontrola zasadności wydatków pozwalają zaoszczędzić konkretne kwoty. Korzyści też zyskuje pracownik, który skupia się na realizacji zadań bez konieczności angażowania prywatnych środków lub pobierania zaliczek. Rozwiązanie Spendeo by Edenred to połączenie dwóch elementów w jedno zintegrowane narzędzie: karty płatniczej oraz platformy obsługującej proces rozliczeń między pracodawcą i pracownikami. Karta płatnicza zastępuje uciążliwe zaliczki i minimalizuje ryzyko związane z obrotem gotówkowym. Dodatkowo jedna karta Spendeo jest wygodną alternatywą do kilku innych kart: paliwowych, taksówkowych czy bankowych. Kontrola i bezpieczeństwo Wprowadzenie Spendeo pomaga przeciwdziałać ewentualnym nadużyciom. Wszystkie transakcje są na bieżąco monitorowane, a płatności niezgodne z ustalonymi zasadami są wyróżnione w systemie. Platforma ma wbudowany obieg akceptacji, zgodny ze strukturą organizacyjną firmy. Ponadto dzięki konsolidacji danych Spendeo jest także narzędziem analitycznym. Zainteresowało Cię rozwiązanie Spendeo by Edenred? Skontaktuj się z naszym ekspertem: prezentacja Izabela Supeł Autorka jest dyrektorem marketingu w firmie Edenred Polska

5 31 branży TSL czeń jest szczególnie niewskazana, bo może oznaczać bezpowrotną utratę gotówki. Reklama Faktoring jako prewencja przed powstaniem zatorów Faktoring to często oferowane przewoźnikom narzędzie finansowania należności niewymagalnych, pozwalające otrzymać gotówkę z tytułu wystawionych faktur przed terminem płatności. Pełni często funkcję prewencyjną, przeciwdziałając powstaniu zatorów płatniczych. Taką rolę spełnia monitoring płatności, który wobec odbiorców klienta faktoringowego przejmuje instytucja finansująca. Polega on na tym, iż firma faktoringowa kontroluje terminowość wpłat, a w razie opóźnień monituje o ich dokonanie. Monitoring płatności działa dyscyplinująco na odbiorców. Scedowanie trudnego obowiązku kontrolowania płatności pozwala dodatkowo uniknąć napięć na linii dostawca usług klient. W sytuacji braku wpływu należności to nie przewoźnik (oferent) upomina się o dokonanie zapłaty, ale zewnętrzny podmiot. Bieżąca kontrola finansów jest bardzo ważna w branży transportowej z uwagi na krótki okres przedawnienia roszczeń. Szybka reakcja to sukces windykacji W sytuacji braku płatności, skierowanie należności do windykacji na wczesnym etapie daje duże prawdopodobieństwo szybkiego wyegzekwowania zapłaty. Faktor zapewniają profesjonalną obsługę prawną transakcji, która w perspektywie znacząco wpływa na skuteczność odzyskiwania zaległych należności. Część firm faktoringowych oferuję również tzw. miękką windykację, a cześć posiada w swoich strukturach profesjonalnych windykatorów. Zlecenie windykacji jest w tym przypadku tańsze niż w standardowej ofercie rynkowej. Podobną jak monitoring rolę, pozwalającą uniknąć ryzyka w transakcjach handlowych, spełnia wywiad gospodarczy. Przeprowadzany przez instytucją finansującą, jeszcze przed udzieleniem finansowania wobec odbiorców klienta faktoringowego, wyklucza z finansowania klientów, z którymi współpraca wiązałaby się z ryzykiem niewypłacalności. Wdrożenie rozwiązania finansowego jakim jest faktoring, poza dostępem do kapitału obrotowego, w branżach podwyższonego ryzyka może znacząco wesprzeć menadżerów w zarządzaniu ryzykiem finansowych przedsiębiorstw. Autorem jest dyrektorem handlowym i członkiem zarządu Pragma Faktoring SA Źródło: infowire.pl TSL 1 GRUPA PKP POCZTA POLSKA PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE PKP CARGO POLSKIE LINIE LOTNICZE LOT OGP GAZ-SYSTEM SCHENKER DPD POLSKA OT LOGISTICS GK FM LOGISTIC POLSKA MIEJSKIE ZAKŁADY AUTOBUSOWE ENTER AIR PEKAES GK PEKAES PERN PRZYJAŹŃ KOLEJE MAZOWIECKIE KM GRUPA INTEGER.PL ROHLIG SUUS LOGISTICS GEFCO POLSKA GLOBE TRADE CENTRE GK MPK JAS-FBG KUEHNE + NAGEL PANALPINA ERONTRANS RHENUS GRUPA DELTA TRANS LINK TRADE TRANS LOG MEXEM

6 32 Najlepsze produkty Affre i Wspólnicy ZA POLITYKĘ DYSTRYBUCJI SZYTĄ NA MIARĘ Kancelaria oferuje weryfikację zgodności z prawem istniejącego systemu dystrybucji lub przygotowanie nowej polityki dystrybucyjnej zgodnej z prawem konkurencji, przy jednoczesnym uwzględnieniu celów biznesowych przedsiębiorcy. Audyt dokumentów handlowych klienta, programów motywacyjnych oraz komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej. Wywiady z pracownikami różnych szczebli. Analizę praktycznych aspektów prowadzenia biznesu. Procedur wewnętrznych klienta. Przygotowaniem raportu ze wskazaniem najistotniejszych ryzyk. Propozycją ich wyeliminowania lub też ich minimalizacji. Omówieniem proponowanych scenariuszy zmian pod kątem możliwości ich wdrożenia u klienta. Wdrożeniem programu compliance obejmującego szkolenia pracowników dostosowane do zakresu ich obowiązków oraz zajmowanego stanowiska. Powtórzeniem audytu po pół roku w celu weryfikacji i ewentualnej korekty nowej polityki. Bank Millennium ZA FINANSOWANIE HANDLU W ramach oferty Finansowania Handlu w Banku Millennium klienci mogą korzystać w szczególności z inkasa dokumentowego, akredytywy dokumentowej, gwarancji bankowej oraz linii na gwarancje bankowe i akredytywy dokumentowe. Bank Millennium za pośrednictwem systemu bankowości internetowej Millenet dla przedsiębiorstw udostępnia także nowy, zaawansowany moduł finansowanie handlu on-line. Umożliwia on klientom zarządzanie i monitorowanie przez internet akredytyw dokumentowych, gwarancji bankowych oraz regwarancji na każdym etapie ich realizacji od momentu wprowadzenia zlecenia przez klienta aż do zamknięcia transakcji. Zapewnia on m.in. pełny dostęp do raportów transakcyjnych i statusów realizacji zleceń, waliduje dane na formularzach eliminując ryzyko wystąpienia błędów, pozwala na tworzenie szablonów transakcji, a także tworzenie nowych zleceń na podstawie wcześniej wprowadzonych. Dodatkowo moduł ten posiada unikatowe na rynku rozwiązanie umożliwiające opiniowanie/negocjowanie z Bankiem on- -line wzorów gwarancji przedstawionych przez klienta. Bank Zachodni WBK ZA SANTANDERTRADE.COM SantanderTrade.com to unikalny portal internetowy skierowany do klientów Grupy Santander, w tym do klientów Banku Zachodniego WBK, planujących ekspansję zagraniczną. Narzędzie jest przeznaczone dla podmiotów, które są zainteresowane importem surowców i towarów, eksportem produktów i usług, ale również inwestycjami bezpośrednimi na zagranicznych rynkach. SantanderTrade.com, oprócz podstawowych informacji o poszczególnych krajach pod kątem ich atrakcyjności biznesowej, warunkach handlu na poszczególnych rynkach, walutach, usługach bankowych oraz ewentualnych partnerach handlowych, zawiera dodatkowe funkcjonalności, które są dostępne tylko dla członków Santander Trade Club specjalnego klubu dla klientów Grupy Santander. Wśród głównych korzyści z przynależności do klubu są m.in. webinaria związane z zagadnieniami dotyczącymi handlu międzynarodowego, wirtualne misje handlowe oraz szkolenia prowadzone i certyfikowane przez Międzynarodową Izbę Handlową (ICC). Dachser ZA ENTARGO Rodzina produktów Dachser entargo odzwierciedla różne potrzeby klientów zainteresowanych transportem przesyłek drobnicowych na terenie całej Europy. Produkty entargo to targospeed, targofix i targoflex. W targospeed najważniejszy jest termin dostawy, który jest wyznaczany na podstawie odległości. Usługi targospeed realizowane są od 1 do 4 dni roboczych, z określeniem godziny dostawy do 10 (targospeed 10) lub 12 (targospeed 12). Jeśli czas nie jest najistotniejszym elementem w zamówieniu, a liczy się wysoka jakość obsługi, idealna będzie usługa targoflex, w ramach której Dachser w ramach zintegrowanych usług transportowych proponuje usługę z elastycznym terminem dostawy w konkurencyjnej cenie. Trzecia usługa targofix jest odpowiednia, jeśli klientowi zależy na dostawie na konkretny dzień. Klienci mogą wybrać między targofix 10 i targofix 12, z dostawą realizowaną do 10 lub 12 godz. danego dnia. W 2014 r. Dachser w ramach usług entargo aż 98,25 proc. dostaw zrealizował zgodnie z uzgodnionym czasem. EDENRED POLSKA za Spendeo by Edenred Spendeo by Edenred to jedyne na polskim rynku kompleksowe rozwiązanie wspierające proces obsługi wydatków służbowych. Spendeo opiera się na innowacyjnym połączeniu karty płatniczej oraz platformy, obsługującej proces rozliczeń między pracodawcą i pracownikiem, w jedno zintegrowane narzędzie. Przedpłacona karta MasterCard zastępuje uciążliwe zaliczki i minimalizuje ryzyko związane z obrotem gotówkowym. Posiadacz karty jest użytkownikiem platformy (dostępnej także w wersji mobilnej), na której dokonuje rozliczeń, opisując transakcje według parametrów wymaganych przez pracodawcę. Spendeo wspiera planowanie delegacji od elektronicznego wniosku po naliczenie diet. Natomiast platforma porządkuje wszystkie wydatki w jednym miejscu, co pozwala na bieżącą kontrolę ich zasadności, wspieraną przez obieg akceptacji, spójny ze strukturą organizacyjną w firmie. Dzięki konsolidacji danych Spendeo jest również narzędziem analitycznym. Pozwala m.in. analizować strukturę wydatków wraz z celem ich przeznaczenia, co pozwala na redukcję kosztów operacyjnych oraz minimalizację papierowej dokumentacji.

7 33 dla korporacji Enel-Med ZA OPIEKĘ ABONAMENTOWĄ Centrum Medyczne ENEL-MED oferuje szeroki wybór pakietów medycznych dla firm gwarantujących usługi zdrowotne, bardzo wysoko oceniane przez finalnych odbiorów pracowników, korzystających z opieki medycznej dzięki ryczałcie abonamencie, opłacanym przez pracodawcę. Dział zakupów negocjujący umowy skupia swoje zapytanie na zakresie usług wchodzących w skład pakietu, cenie produktu oraz ilości placówek medycznych posiadanych przez serwis medyczny. My nie sprzedajemy najtańszych abonamentów na rynku, gdyż mamy świadomość, że niska cena w usługach medycznych będzie oznaczała kompromisy, których skutki będą odczuwalne przez finalnych użytkowników. Usługa jaką gwarantujemy to opieka medyczna, dzięki której dbamy o zdrowie pracownika firmy i jego najbliższej rodziny. Aby usługa była bezpieczna trzeba mieć na uwadze wiele aspektów organizacyjnych i kosztowych. Jednym z najważniejszych z nich jest jakość personelu medycznego, któremu za zamkniętymi drzwiami gabinetu powierzamy zdrowie naszych pacjentów. Link4 ZA UBEZPIECZENIE FLOTY SAMOCHODOWEJ Flota w LINK4 Najważniejsze elementy, które charakteryzują produkt flotowy to szeroki zakres ochrony oparty o formułę all risk; zapewnienie całodobowego dostępu do zespołów wspierających poszkodowanych na wypadek zaistnienia szkody; gwarancja kontaktu z dedykowanym opiekunem do spraw likwidacji szkód; minimum formalności po stronie klienta w przypadku procedur likwidacyjnych; wyceny szkód wykonywane są przez niezależnych certyfikowanych rzeczoznawców. Ponadto oględziny wykonywane są w miejscu i czasie dogodnym dla poszkodowanych, którzy mogą skorzystać z kilkudziesięciu warsztatów naprawczych w całej Polsce, zapewniających bezpłatny samochód zastępczy na czas likwidacji szkody. Wszystkie warsztaty wskazane przez LINK4 posiadają uprawnienia do samolikwidacji szkód, bez względu na wysokość świadczenia i stopień uszkodzenia pojazdu, a w przypadku szkód szybowych LINK4 zapewnia ogólnopolski dostęp do ponad 500 renomowanych warsztatów szybowych. Standardowo flotowy produkt LINK4 zawiera wariant napraw na częściach oryginalnych, bez amortyzacji tych części oraz brak konsumpcji sumy ubezpieczenia. Oferujemy szeroki wachlarz działań prewencyjnych i usług zarządzania ryzykiem wspierający obni- Raiffeisen Polbank ZA FAKTORING PEŁNY PLUS Usługa, w ramach której bank wykupuje faktury przed terminem ich płatności z przejęciem ryzyka braku zapłaty. Bezpłatnie przeprowadza wstępną weryfikację kontrahentów bez konieczności dostarczania ich dokumentów finansowych. Jest to jedyne rozwiązanie na rynku, w którym zarówno finansowanie, jak i przejęcie ryzyka jest oferowane przez bank, bez udziału ubezpieczyciela. Klient zna z góry cały koszt przypadający na daną fakturę. Brak odsetek za opóźnienie, opłat windykacyjnych, kosztów stałych. To Klient decyduje, która faktura ma być skupiona i ubezpieczona (obsługa online). Gotówka za finansowaną przez bank fakturę jest na rachunku Klienta w ciągu dwóch godzin od momentu zgłoszenia. SAF ZA WINDYKACJE COMPLEX Windykacja nieograniczonej liczby spraw za jedyne 119,90 zł miesięcznie to produkt, który zyskał aprobatę małych i średnich przedsiębiorców także stałych klientów SAF na przełomie 2014 i 2015 roku. Współpraca w ramach windykacji Complex Plus gwarantuje przeprowadzenie pełnego procesu odzyskania należności od windykacji polubownej, przez sądową, aż po komorniczą, a także odzyskanie od dłużnika kosztów windykacji. Dzięki temu jedyną opłatą ponoszoną przez klientów SAF jest niewysoka miesięczna taryfa abonamentowa. Zwalnia ona z ponoszenia przez klienta kosztów obsługi spraw (niezależnie od ich ilości) i opłat organizacyjno-prawnych w przypadku bezskuteczności działań. Nie ma znaczenia stopień przeterminowania spraw ani ich wartość. Wynagrodzenie SAF pokrywane jest przez dłużników. Żeby zyskać także ich przychylność. spółka wprowadza okresowe promocje obniżające wysokość prowizji. Unit4 Polska ZA TETA WEB TETA Web to portal do samoobsługi pracowniczej. W obszarze HR zawiera pakiet aplikacji wspomagających miękkie obszary zarządzania zasobami ludzkimi, czyli na przykład: zarządzanie ścieżkami kariery, analizę kompetencji pracowników itp. Jest to samoobsługowa platforma internetowa, z której mogą korzystać pracownicy i menedżerowie organizacji. Zakres funkcjonalny systemu zawarty jest w aplikacjach: zarządzanie czasem pracy, urlopy, raportowanie, wyjazdy służbowe, rekrutacja, kompetencje, bilingi. Ważnym komponentem modułu controllingu jest tzw. Pulpit Menedżera, który stanowi zintegrowane środowisko pracy dla menedżerów wszystkich szczebli zarządzania.

8 FERRERO POLSKA PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 156 GRUPA POLSKIE SKŁADY BUDOWLANE BUDOWNICTWO 157 METLIFE TUNŻIR FINANSE 158 TOYOTA MOTOR POLAND COMP.* MOTORYZACJA HANDEL 159 POLIMEX-MOSTOSTAL GK BUDOWNICTWO 160 AVIVA TUNŻ FINANSE 161 GRUPA AZOTY ZAKŁADY AZOTOWE KĘDZIERZYN GK PRZEMYSŁ CHEMICZNY 162 PIOTR I PAWEŁ GK HANDEL 163 MORPOL PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 164 AMICA TECHNOLOGIE 165 LUBELSKI WĘGIEL BOGDANKA GK SUROWCE I PALIWA 166 CCC GK HANDEL 167 FAURECIA WAŁBRZYCH PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 168 EMPERIA HOLDING GK HANDEL 169 RECKITT BENCKISER PRODUCTION PRZEMYSŁ CHEMICZNY 170 OGP GAZ-SYSTEM TSL 171 LOUIS DREYFUS COMMOD HANDEL 172 ORLEN GAZ SUROWCE I PALIWA 173 FIRMA OPONIARSKA DĘBICA PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 174 GRUPA KĘTY GK TECHNOLOGIE 175 ALSTOM POWER* PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 176 ORLEN PETROTANK SUROWCE I PALIWA 177 BAYER FARMACJA 178 SLOVNAFT SUROWCE I PALIWA 179 BANK BPH FINANSE 180 ORLEN ASFALT SUROWCE I PALIWA 181 KRAJOWA SPÓŁKA CUKROWA PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 182 GRUPA SANOFI-AVENTIS FARMACJA 183 TOYOTA MOTOR MANUF.* PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 184 GRUPA BRENNTAG PRZEMYSŁ CHEMICZNY 185 GRUPA KAPITAŁOWA BAUER MEDIA MEDIA 186 ZF POLPHARMA FARMACJA 187 TUIR ALLIANZ POLSKA FINANSE 188 ROVESE GK HANDEL 189 PETRODOM VENNA SUROWCE I PALIWA 190 GRUPA UBEZPIECZENIOWA EUROPA - TU EUROPA FINANSE 191 BAĆ-POL GK HANDEL 192 WORK SERVICE GK USŁUGI 193 CERSANIT PRODUKCJA CERAMIKI 194 GRUPA IMPEL USŁUGI 195 BGK FINANSE 196 ERBUD GK BUDOWNICTWO 197 POLSKI KONCERN MIĘSNY DUDA GK PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 198 SOLARIS BUS & COACH PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 199 COMPAL ELECTRONICS EUROPE PRODUKCJA ELEKTRONIKI 200 NETIA GK TELEKOMUNIKACJA 201 RUCH, WARSZAWA HANDEL 202 ALMA MARKET GK HANDEL 203 TOYOTA MOTOR INDUSTRIES* PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 204 NOWA ITAKA USŁUGI 205 BLACK RED WHITE GK PRODUKCJA MEBLI 206 POJAZDY SZYNOWE PESA PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 207 HUTCHINSON PRZEMYSŁ TWORZYW SZTUCZNYCH 208 PROVIDENT FINANSE 209 TRAKCJA PRKII GK BUDOWNICTWO 210 TRAKCJA POLSKA BUDOWNICTWO 211 TVN GK MEDIA 212 COMPENSA TU NA ŻYCIE VIENNA FINANSE INSURANCE GROUP 213 NSG GROUP W POLSCE PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 214 OKRĘGOWA SPÓŁDZIELNIA PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH MLECZARSKA W ŁOWICZU 215 ING TUNŻ FINANSE 216 HURTAP FARMACJA 217 TUNŻ WARTA FINANSE 218 JYSK HANDEL 219 PBG GK, PRZEŹMIEROWO BUDOWNICTWO 220 STUNŻ ERGO HESTIA FINANSE 221 PFLEIDERER GRAJEWO GK PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 222 TELEWIZJA POLSKA MEDIA 223 L' ORÉAL POLSKA PRODUKCJA KOSMETYKÓW 224 WIPASZ PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 225 MOSTOSTAL WARSZAWA GK BUDOWNICTWO 226 GRUPA SOLID PRZEMYSŁ OBRONNY/OCHRONA 227 SITECH PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 228 UPC TELEKOMUNIKACJA 229 INCOM IT 230 MARKET-DETAL HANDEL 231 GRUPA VELUX WYPOSAŻENIE WNĘTRZ Ubezpieczenie nieruchomości o czym należy pamiętać przy wyborze polisy? Pożar, powódź, kradzież, włamanie to tylko kilka przykładów zagrożeń dla domu czy mieszkania. Trudno je przewidzieć, ale zakup odpowiedniego ubezpieczenia może zrekompensować powstałe w ich wyniku straty. Na co należy zwrócić uwagę, decydując się na wybór polisy? Andrzej Paduszyński Przed dokonaniem wyboru odpowiedniego ubezpieczenia, należy dokładnie przeanalizować własne potrzeby i zastanowić się, jakie elementy domu lub mieszkania powinny zostać ubezpieczone. Jest to najistotniejszy krok, który w razie wypadku, zapewni satysfakcjonujące odszkodowanie. Zakres polisy może być bardzo szeroki uzależniona jest od niego nie tylko wysokość składki, ale również nasz komfort i poczucie bezpieczeństwa. Pożar najgroźniejszy dla domu W ciągu roku w Polsce odnotowywanych jest blisko 140 tysięcy pożarów w tym około tysięcy to pożary mieszkań i domów. Spośród szkód powstających w wyniku różnego rodzaju wypadków, te spowodowane przez pożary wyrządzają największe straty. Właśnie dlatego podstawowy wariant ubezpieczenia to tak zwana linia od ognia. Obejmuje ona ubezpieczenie murów budynku mieszkalnego oraz jego stałe elementy, do których zaliczają się m.in.: tynk, kafelki, boazeria, panele, parkiet, terakota, jak również elementy instalacji. Warto pamiętać, że w przypadku ubezpieczenia domu, do stałych elementów zaliczany jest także dach oraz wszystkie części, które się na nim znajdują. Sprawdź co masz w szafie Zakres polisy może być szerszy i obejmować także ruchomości domowe, czyli wszystkie elementy, które znajdują się wewnątrz, począwszy od zastawy stołowej, poprzez ubrania, rzeczy osobiste, meble czy sprzęt elektroniczny. Można je ubezpieczyć od ognia i innych zdarzeń losowych oraz od kradzieży z włamaniem. Niektórzy ubezpieczyciele oferują także ochronę przedmiotów znajdujących się w piwnicy. Ubezpieczając ruchomości domowe, trzeba precyzyjnie oszacować ich wartość. Nie należy opierać się na przybliżonych kwotach. Warto dokładnie przeanalizować co mamy w domu, gdyż odpowiednio określona wartość przedmiotów gwarantuje, w razie zajścia zdarzenia satysfakcjonujące odszkodowanie. Jeśli wysokość sumy nie odpowiada rzeczywistej wartości posiadanych rzeczy, wówczas przyznane odszkodowanie może być zbyt niskie. Dla naszych agentów organizujemy ćwiczenie pokaż, co masz w szafie polegające na rozpisaniu np. liczby koszul, par spodni czy butów. To zadanie pozwala zrozumieć, że dokładne określenie wartości posiadanych przedmiotów nie jest tak proste, jakby się mogło wydawać.. Definicje czy wyłączenia? Wybierając ubezpieczenie, należy wykazać się zmysłem przewidywania, zastanowić się jakie potencjalne zagrożenia mogą się przydarzyć oraz przeanalizować, które z nich obejmuje zakres ubezpieczenia. Warto również skorzystać z porady agenta, wytłumaczy on jak szeroka jest definicja danego zdarzenia. Pierwszy z nich opiera się na zasadzie all risk, nie opisuje zdarzeń, które mogą nastąpić, ponieważ ich katalog jest nieograniczony. Zawiera on jedynie wyłączenia, skatalogowane i wyjaśnione w przejrzysty sposób. Obie polisy są jednak elastyczne i można je dostosować do potrzeb nawet najbardziej wymagającego klienta. Elementy, które powinny wchodzić w skład ubezpieczenia są bardzo zróżnicowane i uzależnione od wielu czynników począwszy od regionu geograficznego, a skończywszy na rodzaju nieruchomości. Zgłoszenie szkody a czas likwidacji Kiedy już przydarzy się nieszczęśliwy wypadek, należy zgłosić szkodę możliwie jak najszybciej, najlepiej zaraz po zajściu zdarzenia. W tym celu wystarczy wypełnić odpowiedni formularz znajdujący się na stronie internetowej lub zadzwonić do ubezpieczyciela, podać numer polisy, określić kiedy wystąpiła szkoda i precyzyjnie opisać, co uległo zniszczeniu lub kradzieży. Na miejsce zdarzenia przysyłany jest mobilny ekspert, który oceni szkody i przygotuje wycenę. Czas procesu likwidacyjnego uzależniony jest od powagi zdarzenia i jego następstw. Jeśli szkody są drobne i opiewają na wartość do pieciu tysięcy złotych, istnieje możliwość telefonicznego ustalenia kwoty odszkodowania. Wówczas wysyłana jest ona na konto poszkodowanego często już następnego dnia. W przypadku większej szkody czas oczekiwania na rekompensatę regulowany jest kodeksem i wynosi 30 dni. Określ dokładnie swoje potrzeby zastanów się, co dokładnie chcesz ubezpieczyć. Oszacuj precyzyjnie wartość przedmiotów, które posiadasz. Sprawdź zakres swojego ubezpieczenia. Przeczytaj ze zrozumieniem definicje zdarzeń lub wyłączenia zawarte w OWU. Wykaż się zmysłem przewidywania zastanów się, jakie zagrożenia mogą czyhać na Twój dom lub mieszkanie. Miej polisę w zasięgu ręki jest to bardzo ważne przy ewentualnym zgłoszeniu szkody. Autor jest dyrektorem departamentu ubezpieczeń indywidualnych w towarzystwie ubezpieczeń Compensa Motoryzacja handel hurtowy i detaliczny 1 RENAULT POLSKA TOYOTA MOTOR POLAND COMP.* AHC KROTOSKI - CICHY SJ GK DBK GK GRUPA PGD CONTINENTAL OPONY VOLVO AUTO POLSKA, WARSZAWA 8 MOTO-PROFIL INTER-TEAM NAWROT DOM SAMOCHODOWY GERMAZ

9 Surowce organiczne coraz popularniejszymi biokomponentami Notowania cen ropy naftowej mają bezpośrednie przełożenie na wycenę innych surowców w tym biokomponentów. Przykładowo cena oleju rzepakowego spadła w ostatnich trzech miesiącach o blisko 10 proc. Zmiany te nie są korzystne dla rolników. Adam Stępień Biorąc pod uwagę korelację, jaka istnieje pomiędzy cenami paliw ciekłych i biopaliw, niski poziom notowań ropy nie wpływa zbyt dobrze na notowania biokomponentów. W ostatnim czasie ropa brent podrożała o ponad 5 proc., jednak w ciągu ostatniego roku jej cena spadła o 40 proc. Tendencję spadkową widać również na rynku biopaliw. Olej rzepakowy przez ostatnie 12 miesięcy potaniał o ponad 23 proc. Notowania soi w ciągu roku spadły o ponad 30 proc., kukurydzy, która jest najważniejszym w USA i UE surowcem do produkcji etanolu o blisko 20 proc. Notowania ropy naftowej od wielu lat determinują indeksy pozostałych surowców, również tych pochodzenia rolniczego, notowanych na giełdach Energetyka i ciepłownictwo 1 PGNIG GK GRUPA KAPITAŁOWA PGE GK TAURON POLSKA ENERGIA GK ENERGA GK ENEA GK POLSKIE SIECI ELEKTROENERGETYCZNE 7 EDF POLSKA GK PKP ENERGETYKA ZESPÓŁ ELEKTROWNI PAK GK RWE POLISH ENERGY PARTNERS POLENERGIA FORTUM GK ZEW KOGENERACJA GK GRUPA DUON ENERGA WYTWARZANIE MPEC KRAKÓW BGS ENERGY PLUS ENERGETYKA ELEKTROCIEPŁOWNIA SKYSTONE CAPITAL Sytuacja ropy naftowej na giełdzie Notowania ropy naftowej od wielu lat determinują indeksy pozostałych surowców, również tych pochodzenia rolniczego, notowanych na giełdach. Inwestorzy zaczęli bardziej interesować się handlem kontraktami na produkty rolne w okresie, kiedy cena ropy była rekordowo wysoka (ok. 140 dolarów), a biopaliwa z produktów rolniczych zaczęły być postrzegane jako dobre alternatywne źródło energii. Dla inwestorów była to także alternatywa dla przewartościowanego rynku ropy. Rodzaje biokomponentów decydują o cenie Szczegółowa sytuacja zależy od rodzaju biokomponentów, które podlegają nieco innym zasadom kreowania cen w UE. Bioetanol (odnawialny substytut dla benzyn) produkowany jest Europie głównie ze zbóż i buraków cukrowych, z kolei w procesie estryfikacji olejów roślinnych otrzymujemy biodiesel, czyli biopaliwo. Domieszki obu tych biokomponentów stosowane są powszechnie w paliwach normatywnych w Polsce i innych krajach UE. Różnica między cenami surowców i ropy Istnieje dosyć duża zależność między notowaniami ropy naftowej i cenami surowców rolnych, na co wielokrotnie wskazywały m.in. raporty Banku Światowego. W związku z tym na przestrzeni ostatnich miesięcy spadły również ceny surowców rolnych, także tych wykorzystywanych do produkcji biokomponentów, za nimi stabilizacji uległ również światowy indeks cen żywności. To efekt swoistego rodzaju reakcji łańcuchowej, która pokazuje przy okazji faktyczną, minimalną rolę biopaliw w kreowaniu wzrostów cen żywności i spadku jej dostępności dla najuboższych. Autor jest dyrektorem generalnym Krajowej Izby Biopaliw, źrodło Newseria Przemysł chemiczny 1 GRUPA AZOTY GK BORYSZEW SYNTHOS GK GRUPA AZOTY ZAKŁADY AZOTOWE PUŁAWY 5 ANWIL GK CIECH GK BASF GRUPA AZOTY ZAKŁADY CHEMICZNE POLICE 9 HENKEL POLSKA GRUPA AZOTY ZAKŁADY AZOTOWE KĘDZIERZYN GK 11 RECKITT BENCKISER PRODUCTION 12 GRUPA BRENNTAG PHU CHEMIROL SELENA FM GK PCC ROKITA GK KONIMPEX STANCHEM PPH STANDARD KRAKCHEMIA FABRYKA FARB I LAKIERÓW ŚNIEŻKA GK, 21 PCC EXOL GK AIR PRODUCTS LERG, PUSTKÓW GLOBAL COSMED BORUTA-ZACHEM Reklama Grupa Azoty opublikowała raport zintegrowany za rok Jest to już druga edycja raportu przygotowana zgodnie z międzynarodowym standardem G4 Global Reporting Initiative, stanowiącym spójny model prezentowania działalności firm i organizacji w kontekście zrównoważonego rozwoju i społecznej odpowiedzialności. grupaazoty.com 2014 Skala działalności oraz rozbudowana struktura Grupy Azoty sprawia, że przedstawienie jej działalności i osiągnięć jest zadaniem niełatwym. Dlatego w tym roku wprowadziliśmy nowy układ treści raportu, który podzieliliśmy na cztery główne części. Pierwsza z nich dotyczy samej grupy kapitałowej, jej władz, struktury i strategii. W części drugiej prezentujemy najważniejsze elementy naszego biznesu, zwracając szczególną uwagą na produkty powstające w ramach czterech segmentów działalności Grupy Azoty. Część trzecia to omówienie wszystkich aspektów dotyczących naszej biznesowej, społecznej i środowiskowej odpowiedzialności, natomiast czwarta to szczegółowe zestawienie wyników finansowych. Mamy nadzieję, że ten logiczny i czytelny układ treści ułatwi korzystanie z raportu wszystkim zainteresowanym. Zachęcamy do lektury, raport dostępny jest na stronie

10 KOPEX GK SUROWCE I PALIWA 233 SCHENKER TSL 234 COGNOR GK HANDEL 235 ROCHE POLSKA FARMACJA 236 PHU CHEMIROL PRZEMYSŁ CHEMICZNY 237 IMPERIAL TOBACCO POLSKA, TARNOWO PODGÓRNE PRODUKCJA WYROBÓW TYTONIOWYCH 238 ORLEN POŁUDNIE GK SUROWCE I PALIWA 239 AGROLOK HANDEL 240 RONAL POLSKA PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 241 AHC KROTOSKI - CICHY SJ GK MOTORYZACJA HANDEL 242 DEUTSCHE BANK POLSKA FINANSE 243 UNIWERSYTET WARSZAWSKI EDUKACJA 244 ASSECO POLAND IT 245 FERMY DROBIU WOŹNIAK ROLNICTWO 246 DBK GK MOTORYZACJA HANDEL 247 GRUPA FAKRO PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 248 ROBERT BOSCH PRODUKCJA ELEKTRONIKI 249 HDS POLSKA GK HANDEL 250 ING OFE FINANSE 251 ALUMETAL GK PRODUKCJA METALI 252 AGRI PLUS* ROLNICTWO 253 GRUPA POLSKA STAL SUROWCE I PALIWA 254 CEFETRA POLSKA HANDEL 255 PRUSZYŃSKI GK PRODUKCJA METALI 256 BARTER SUROWCE I PALIWA 257 NGK CERAMICS* PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 258 S E BORDNETZE PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 259 AVIVA OFE AVIVA BZ WBK FINANSE 260 GRUPA NOWY STYL PRODUKCJA MEBLI 261 HEWLETT-PACKARD IT 262 AXA ŻYCIE TU FINANSE 263 RAFAKO GK PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 264 IBM IT 265 NEXTEER AUTOMOTIVE POLAND PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 266 GASPOL GK SUROWCE I PALIWA 267 OSADKOWSKI ROLNICTWO 268 MPWIK USŁUGI 269 HOLDING FINANSE 270 IDEA BANK FINANSE 271 INDYKPOL GK PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 272 GÓRAŻDŻE CEMENT GK PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 273 GKN DRIVELINE PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 274 ELEKTROBUDOWA GK BUDOWNICTWO 275 SUDZUCKER* PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 276 SELENA FM GK PRZEMYSŁ CHEMICZNY 277 AGORA GK MEDIA 278 KONSORCJUM STALI GK PRZEMYSŁ METALI 279 TU INTERRISK FINANSE 280 PCC ROKITA GK PRZEMYSŁ CHEMICZNY 281 AUTOLIV PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 282 DENSO THERMAL SYSTEMS PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 283 DELL* IT 284 UNIBEP GK BUDOWNICTWO 285 UNIQA TU FINANSE 286 BNP PARIBAS BANK POLSKA FINANSE 287 CARGOTEC PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 288 JOHNSON CONTROLS INTERNATIONAL* PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 289 WARBUD BUDOWNICTWO 290 SAWEX PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 291 TU NA ŻYCIE EUROPA FINANSE 292 MAHLE PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 293 GRUPA AGROS-NOVA PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 294 COMARCH GK IT 295 HOOGWEGT HANDEL 296 LEONI KABEL PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 297 PHUP GNIEZNO HURTOWNIA HANDEL 298 NUTRICIA ZAKŁADY PRODUKCYJNE PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 299 INTERRISK TU VIENNA INSURANCE GROUP FINANSE 300 AEGON TU NA ŻYCIE FINANSE 301 EURO BANK FINANSE 302 LAFARGE CEMENT BUDOWNICTWO 303 HUTMEN GK PRODUKCJA METALI 304 ALCHEMIA GK PRZEMYSŁ METALI 305 GRUPA PGD MOTORYZACJA HANDEL 306 DROSED GK PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 307 DALGETY AGRA ROLNICTWO 308 RAINBOW TOURS GK ROZRYWKA Przemysł artykułów spożywczych 1 ANIMEX ANIMPOL CARGILL GRUPA MLEKOVITA SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA MLEKPOL 5 GRUPA MASPEX GRUPA SOKOŁÓW GRUPA ŻYWIEC GK KOMPANIA PIWOWARSKA* NESTLE ZAKŁADY TŁUSZCZOWE KRUSZWICA 11 ZRP FARMUTIL HS GK FERRERO POLSKA MORPOL KRAJOWA SPÓŁKA CUKROWA POLSKI KONCERN MIĘSNY DUDA GK 16 OKRĘGOWA SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA W ŁOWICZU 17 WIPASZ INDYKPOL GK SUDZUCKER* SAWEX GRUPA AGROS-NOVA NUTRICIA ZAKŁADY PRODUKCYJNE 23 DROSED GK KOFOLA GK POLINDUS GK NORDZUCKER* OKRĘGOWA SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA, PIĄTNICA 28 COLIAN GK ZM HENRYK KANIA POLMLEK CEDC INTERNATIONAL HORTEX HOLDING* STOCK AKWAWIT WRATISLAVIA GK ZDM SUPERDROB SM SPOMLEK CEREAL PARTNERS POLAND TORUŃ-PACIFIC 38 WAWEL HOCHLAND POLSKA ZAKŁADY MIESNE ŁMEAT-ŁUKÓW 41 TARCZYŃSKI GK STORTEBOOM HAMROL* ZAKŁADY MIĘSNE SKIBA HJ HEINZ POLSKA OLEWNIK PRIME FOOD DROP PAMAPOL ZAKŁADY PRZEMYSŁU CUKIERNICZEGO OTMUCHÓW 50 ZAKŁADY MIĘSNE HENRYKA STOKŁOSY 51 ZAKŁĄDY MIĘSNE WARMIA MARDI 52 NORTH COAST SEKO MAKARONY POLSKIE PRZEDSIĘBIORSTWO PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO PEPEES 56 F.H.P. JANAS HELIO WILBO GOSDROB FAMILY BEEF-SAN ZAKŁADY MIĘSNE Pozytywne Jedna piąta PKB Polski jest wytwarzana przez rolnictwo i sektor spożywczy. Branża spożywcza wyróżnia się na tle innych gałęzi gospodarki wysokim tempem rozwoju. Nawet w czasach kryzysu polscy konsumenci ostrożniej wybierają produkty spożywcze, ale nie zmieniają diametralnie swoich przyzwyczajeń żywieniowych. Edyta Iroko W 2014 roku po kilku trudniejszych latach, można było zauważyć poprawę sytuacji gospodarczej w Polsce, co przyczyniło się do wzrostu sprzedaży w tym sektorze. Prognozuje się, że trend jednocyfrowych wzrostów będzie się utrzymywał i w ciągu najbliższych pięć lat polski rynek spożywczy wzrośnie o około 20 proc. Przed producentami żywności oraz producentami towarów rolnych w najbliższych latach pojawią się wyzwania, ale i szanse na dalszy rozwój. Ważnym czynnikiem wpływającym już od ponad 10 lat na branżę spożywczą w Polsce jest członkostwo naszego kraju w Unii Europejskiej. Dzięki unijnym funduszom polskie firmy stały się konkurencyjne na międzynarodowych rynkach. Pierwsza fala inwestycji w branży rolno-spożywczej obejmująca głównie fundusze przedakcesyjne trafiła głównie do rolnictwa i pozwoliła dostosować polski przemysł spożywczy do wymagań rynku unijnego. Fundusze te zostały wykorzystane bardzo efektywnie. Więk- Handel 1 JERONIMO MARTINS POLSKA EUROCASH GK LIDL POLSKA SKLEPY SPOŻ TESCO CARREFOUR PSH LEWIATAN GK KAUFLAND POLSKA MARKETY* AUCHAN PPHU SPECJAŁ GK GRUPA METRO AG W POLSCE* CASTORAMA* ACTION GK ITM POLSKA ROSSMANN SD ŻABKA LPP GK KOLPORTER AB* GRUPA POLOMARKET SELGROS GRUPA EMPIK MEDIA & FASHION NETTO E. LECLERC NEONET* IKEA RETAIL* PIOTR I PAWEŁ GK CCC GK EMPERIA HOLDING GK LOUIS DREYFUS COMMOD ROVESE GK

11 61 prognozy dla przemysłu spożywczego rodowym i osiąga coroczne wzrosty wartości eksportu. Kolejnym krokiem rozwoju naszego rynku będzie rozszerzenie i dywersyfikacja kanałów eksportu obecnie prawie 80 proc. polskiego eksportu w branży spożywczej skoncentrowane jest w UE. szość dotacji objęła inwestycje w know-how oraz nowoczesne technologie produkcyjne. Teraz mamy do czynienia z drugą falą inwestycji. Rozwój rynku eksportu Polega ona na inwestycjach bardziej skomplikowanych, głównie w automatyzację, końcowych linii produkcyjnych oraz pakowanie produktów. Mniejsze, trwałe, optymalnie dostosowane opakowania, a także odpowiednia paletyzacja, przekładają się na oszczędności w transporcie i mniejsze straty produktów. Dzięki członkostwu w UE polskie firmy uzyskały szereg nowych możliwości eksportowych, a zagraniczne firmy ułatwienia do lokowania swoich inwestycji i prowadzenia wymiany go- Reklama PERFEKCYJNA KRAKOWSKA SUCHA Dbałość o każdy detal, dokładność, odr obina finezji i zawsze te sa me pr opor cje pozwalają osiągnąć wyjątkową jakość yjnasucha.pl spodarczej z naszym krajem. Obecnie 70 proc. działających w kraju dużych firm spożywczych to podmioty z kapitałem zagranicznym, które kupują polskie surowce od polskich dostawców, zatrudniają polskich pracowników i generują eksport. Warto podkreślić, że branża spożywcza jako jedyna w całym polskim przemyśle ma dodatnie saldo w handlu międzyna- Rozbudowa produkcji żywności Ze wszystkich krajów, które na początku XXI wieku przystąpiły do UE, tylko Polska zdołała tak znacząco rozbudować swoją produkcję żywności i tylko polska branża spożywcza uzyskała tak wysoką pozycję na unijnym rynku. Dowodzi to potencjału polskiego przemysłu spożywczego, Jednak polski rynek wymaga i w najbliższych latach nadal będzie wymagał inwestycji w badania i rozwój (R&D), i większej współpracy między nauką a branżą spożywczą, które nadal utrzymują się na relatywnie niskim w porównaniu do innych europejskich krajów poziomie. Bez innowacyjności i inwestycji w badania i rozwój trudno będzie nam uzyskać konkurencyjną pozycję na europejskim rynku. Niemniej jednak z roku na rok na ten cel wydaje się coraz więcej. Międzynarodowe koncerny prowadzą większość prac badawczo-rozwojowych na poziomie globalnym, a część z nich prowadzona jest w Polsce. Perspektywy są więc optymistyczne. Autorka jest koordynatorem do spraw komunikacji w Nestlé Polska S.A.

12 KOFOLA GK PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 310 BUDMAT BOGDAN WIĘCEK GK BUDOWNICTWO 311 FAURECIA GORZÓW PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 312 POLINDUS GK PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 313 GENERALI ŻYCIE T.U FINANSE 314 POLISH ENERGY PARTNERS ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 315 POLENERGIA ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 316 PROCTER & GAMBLE DS* HANDEL 317 MIRBUD GK BUDOWNICTWO 318 NORDZUCKER* PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 319 CONTINENTAL OPONY MOTORYZACJA HANDEL 320 FAURECIA AUTOMOTIVE PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 321 EXIDE TECHNOLOGIES TECHNOLOGIE 322 NEWAG PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 323 FORTUM GK ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 324 NSK STEERING SYSTEMS EUROPE* PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 325 GEDIA POLAND PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 326 OKRĘGOWA SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA, PIĄTNICA PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 327 COLIAN GK PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 328 DPD POLSKA TSL 329 ZEW KOGENERACJA GK ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 330 BANK OCHRONY ŚRODOWISKA FINANSE 331 GENERALI T.U FINANSE 332 LIBERTY FINANSE 333 HUTA POKÓJ SUROWCE I PALIWA 334 PHP MERCUS HANDEL 335 MOSTOSTAL ZABRZE GK, ZABRZE BUDOWNICTWO 336 GRAAL GK HANDEL 337 NAVO ORBICO HANDEL 338 ZM HENRYK KANIA PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 339 PKO ŻYCIE TU FINANSE 340 TROPHYRESORT ROZRYWKA 341 ZGH BOLESŁAW PRODUKCJA METALI 342 ONNINEN HANDEL 343 ALSTOM KONSTAL PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 344 POLMLEK PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 345 KPM AGATA HANDEL 346 OT LOGISTICS GK TSL 347 RECKITT BENCKISER ARTYKUŁY UŻYTKU OSOBISTEGO I DOMOWEGO 348 SGL CARBON TECHNOLOGIE 349 FABRYKI MEBLI FORTE PRODUKCJA MEBLI 350 CEDC INTERNATIONAL PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 351 SUN GARDEN PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 352 HORTEX HOLDING* PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 353 CRONIMET PL PRZEMYSŁ METALI 354 FM LOGISTIC POLSKA TSL 355 CORNING OPTICAL COMMUNICATIONS TECHNOLOGIE 356 MENNICA POLSKA GK PRODUKCJA METALI 357 MIEJSKIE ZAKŁADY AUTOBUSOWE TSL 358 INTRA FARMACJA 359 SOTPM HANDEL 360 DS SMITH PACKAGING GK PRODUKCJA OPAKOWAŃ 361 DOM DEVELOPMENT GK BUDOWNICTWO 362 INTERFOOD HANDEL 363 KONIMPEX PRZEMYSŁ CHEMICZNY 364 TU ALLIANZ ŻYCIE POLSKA FINANSE 365 TORPOL GK BUDOWNICTWO 366 BON PRIX* HANDEL 367 ELEMENTAL HOLDING GK RECYKLING 368 SANOCKIE ZAKŁADY PRZEMYSŁU PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA GUMOWEGO STOMIL 369 PETRAX SUROWCE I PALIWA 370 TRASKO-INWEST BUDOWNICTWO 371 KONSALNET GK PRZEMYSŁ OBRONNY/OCHRONA 372 ENTER AIR TSL 373 VOLVO AUTO POLSKA, WARSZAWA MOTORYZACJA HANDEL 374 NOVA TRADING SUROWCE I PALIWA 375 BOWIM SUROWCE I PALIWA 376 MARVIPOL GK BUDOWNICTWO 377 POL-OIL-COMPANY SUROWCE I PALIWA 378 JOHNSON CONTROLS SIEMIANOWICE PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 379 STALPROFIL GK SUROWCE I PALIWA 380 CAPGEMINI FINANSE 381 GRUPA MEBLOWA SZYNAKA PRODUKCJA MEBLI 382 NTT SYSTEM GK IT 383 APATOR GK IT 384 STOCK PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 385 PEKAES GK TSL Sprawdź dlaczego warto Planując zaciągnięcie kredytu bądź pożyczki, klient często nie wie na jaką ofertę się zdecydować. W związku z tym wiele osób dokonuje wyboru zbyt szybko, nie analizując dokładnie propozycji instytucji, do której się zgłosili. Niestety czasem zmuszeni są ponieść konsekwencje swojej decyzji. Wybór sprawdzonego i wiarygodnego pośrednika pozwoli zaoszczędzić sporo czasu, pieniędzy i nerwów. Finanse 1 POWSZECHNA KASA OSZCZĘDNOŚCI BANK POLSKI 3 BANK POLSKA KASA OPIEKI CINKCIARZ.PL BANK ZACHODNI WBK GK PZU BPS FAKTOR MBANK GRUPA ERGO HESTIA GRUPA WARTA ING BANK ŚLĄSKI GETIN NOBLE BANK STU ERGO HESTIA TUIR WARTA BANK MILLENNIUM OPEN LIFE TUŻ RAIFFEISEN POLBANK CREDIT AGRICOLE POLSKA ALIOR BANK BANK HANDLOWY W WARSZAWIE 21 GETIN HOLDING BANK BGŻ METLIFE TUNŻIR AVIVA TUNŻ BANK BPH TUIR ALLIANZ POLSKA GRUPA UBEZPIECZENIOWA EUROPA - TU EUROPA 28 BGK PROVIDENT COMPENSA TU NA ŻYCIE VIENNA INSURANCE GROUP 31 ING TUNŻ TUNŻ WARTA STUNŻ ERGO HESTIA DEUTSCHE BANK POLSKA ING OFE AVIVA OFE AVIVA BZ WBK AXA ŻYCIE TU HOLDING IDEA BANK TU INTERRISK UNIQA TU BNP PARIBAS BANK POLSKA TU NA ŻYCIE EUROPA INTERRISK TU VIENNA INSURANCE GROUP 45 AEGON TU NA ŻYCIE EURO BANK GENERALI ŻYCIE T.U TU EUROPA BANK OCHRONY ŚRODOWISKA GENERALI T.U Paweł Kosmala Podejmując decyzję o zaciągnięciu kredytu klient zwykle kieruje pierwsze kroki do najbliższego lub najmocniej promowanego w kampaniach telewizyjnych banku. Często też rozpoczyna poszukiwania od placówki, w której już posiada konto. Niejednokrotnie jednak rozczarowuje się, poznając propozycję banku. Okazuje się, że na szczególnych warunkach kredyt uzyskują jedynie najlepsi klienci, np. wysoko sytuowani pracownicy wielkich firm, zaciągający wysokie kredyty, posiadający dobrą zdolność kredytową. Reszta klientów jest traktowana zgodnie ze standardową ofertą i z reguły nie może liczyć na możliwości negocjowania oprocentowania. Tutaj pojawiają się schody. Klient stoi przed wyborem czy samemu przeprawiać się przez gąszcz skomplikowanych procedur czy też skontaktować się z biurem pośrednictwa kredytowego. Taka instytucja wskaże najbardziej korzystną ofertę i przeprowadzi przez cały proces od wspólnego wypełnienia i złożenia wniosku, aż po podpisanie umowy. Profesjonalny doradca pożyczkowy wyjaśni także wszelkie zawiłości prawne. Dokonując wyboru można kierować się wieloma wskaźnikami, takimi jak czas obecności firmy na rynku oraz portfolio klientów, jeśli doradca działa także na rynku instytucjonalnym. Jako że każda firma doradcza posiada wykaz dokumentów wymaganych przez banki z nią współpracujące, można o nią poprosić. Osoby, które nie mają doświadczenia bądź wiedzy z zakresu bankowości czy finansów, procedury przyznawania kredytu mogą uznać za zawiłe. W takim przypadku warto współpracować z pośrednikiem kredytowym, który ma dużą wiedzę merytoryczną oraz doświadczenie we współpracy z bankami. Niejednokrotnie bank, współpracując z instytucjami pośrednictwa kredytowego, stosuje lepsze warunki kredytowania. Podmiotami, które ubiegają się o uprawnienia związane z wykonywaniem czynności pośrednictwa kredytowego są przede wszystkim osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Wśród nich największą grupę stanowią ci, którzy posiadają już jakieś doświadczenie w pracy na szeroko rozumianym rynku finansowym, zajmują się doradztwem i pośrednictwem w udzielaniu kredytów czy też pracują w bran- Inwestycje 1 IPOPEMA SECURITIES COPERNICUS GRUPA KAPITAŁOWA IMMOBILE DOM INWESTYCYJNY XELION POWSZECHNE TOWARZYSTWO INWESTYCYJNE 6 MCI MANAGEMENT IQ PARTNERS MONDAY DEVELOPMENT INVESTMENT FRIENDS GO TFI

13 63 skorzystać z usług pośrednika kredytowego? żach pokrewnych, takich jak ubezpieczenia lub fundusze inwestycyjne. Przy wyborze pośrednika należy kierować się kilkoma zasadami. Jako kompetentny specjalista, powinien on znać odpowiedź na każde pytanie klienta. Oczekujmy od niego sprawdzenia zdolności kredytowej w kilku bankach, bowiem doradcy dysponują niezbędnymi do tego celu narzędziami. Powinniśmy też otrzymać wszelkie informacje na temat kosztów i opłat związanych z zaciągniętym kredytem. Gdy już zdecydujemy się na konkretną instytucję, sprawdźmy dla ilu oraz jakich instytucji finansowych pracuje doradca. Ważne, by w porównaniu warunków kredytowych wystąpiło jak najwięcej podmiotów pomoże to wybrać ofertę najatrakcyjniejszą z punktu widzenia naszego portfela. Po sfinalizowaniu procesu zaciągania kredytu zachowajmy kontakt ze stałym i zaufanym doradcą, gdyż po paru latach może nam wskazać nowe formy finansowania oraz zmienić nasz stary kredyt na korzystniejszy. Usługi pośredników kredytowych są nieodpłatne, bowiem doradca współpracujący z bankiem jest wynagradzany za swoją pracę. Taki system sprawia, że doradcy bardzo mocno angażują się w proces ubiegania się o kredyt, stanowiąc dla klientów bardzo cenne źródło wsparcia. Autor jest prezesem Górnośląskiego Towarzystwa Finansowego GTF Sp. z.o.o. Provident dojrzała firma pożyczkowa na polskim rynku Prawie 18 lat temu, w sierpniu 1997 roku Provident rozpoczął swoją działalność w Polsce. Wtedy nikt nie wiedział, co kryje się pod hasłem pożyczki udzielane i spłacane w domu klienta. Nazwa Provident była wówczas często mylona z usługami stomatologicznymi. Teraz mało już kto pamięta, że to właśnie Provident jako pierwszy zaproponował polskim klientom nowy prosty produkt finansowy pożyczkę gotówkową, otrzymywaną i spłacaną bez wychodzenia z domu. Siła tkwi w marce Nowy model obsługi i spotkania z konsumentem spotkał się z ogromnym zainteresowaniem Polaków i nadal cieszy się dużym powodzeniem. Obecnie Provident Polska jest liderem na rynku home credit obsługując aktualnie ponad 800 tysięcy klientów, a w ciągu tych 18 lat było ich ponad 3,5 miliona. Rozpoznawalność marki wynosi 70 proc. i jest ona jedną z najlepiej znanych na rynku finansowym. Właściciel Providenta brytyjski koncern IPF jest notowany na londyńskiej i warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Produkty rodzące się z potrzeb Brytyjska spółka to firma z wielkimi tradycjami sięgającymi ponad 130 lat. W 1880 roku założył ją Sir Joshua Waddilove. Pracując przez wiele lat jako agent ubezpieczeniowy, dokładnie poznał realia życia przeciętnej angielskiej rodziny, wiedział z jakimi trudnościami borykała się na co dzień klasa pracująca i jak bardzo aspiracje rozmijały się z możliwościami. Bazując na tej wiedzy opracował koncepcję systemów czekowych, które można było wymienić na gotówkę. Tak rozumiana pożyczka była następnie spłacania w niedużych, cotygodniowych ratach, bezpośrednio w domu. Do roku 1910 firma, znana wtedy pod nazwą Provident Clothing and Supply Co. Ltd., miała już 85 oddziałów, ponad 3000 przedstawicieli i roczny obrót sięgający jednego miliona funtów. Główne wartości firmy Najważniejsze wartości jakie obowiązują w firmie pozostają niezmienne klienci otrzymują pożyczki w sposób odpowiedziany, przejrzysty i bezpieczny. Bez ukrytych kosztów, z dokładnym wyliczeniem raty do oddania, z prostą konstrukcją pożyczki i zrozumiałą, jasno napisaną umową. Z badań wynika, że 90 proc. klientów jest zadowolonych zarówno z poziomu obsługi przez doradców Providenta, jak i szybkości dostarczenia pieniędzy. Cenią sobie to, że doradcy starają się dostosować wielkość pożyczki i czas jej spłacania do ich finansowych możliwości. Widzą także, że nie są wciągani w pętlę zadłużenia i wpędzani w dodatkowe koszty wydłużania czasu pożyczki albo spłacania jednej zaciąganiem kolejnej. Firma kieruje się tu prostą zasadą, że zarabia wtedy, kiedy klient spłaca dług, dlatego udziela pożyczek takim klientom, którzy będą w stanie je spłacić i w taki sposób, by zdołali to zrobić. Działalność doceniona Provident zdobył wiele prestiżowych nagród i wyróżnień, między innymi Perły Polskiej Gospodarki w sektorze finansowym. Jest także jednym z laureatów konkursu Inwestor w Kapitał Ludzki, a także trzykrotnym laureatem Top Employer. Ostatnio otrzymał nagrodę Etyczna Firma, którą wyróżniane są przedsiębiorstwa o najwyższym wskaźniku odpowiedzialności i kultury organizacyjnej, opartej o etykę i wartości, wyróżniające się na tle innych firm w Polsce. Czym jest etyka? To robienie właściwych rzeczy nawet wtedy, gdy wiesz, że nikt nie patrzy. Odnosi się to do relacji z klientami, współpracownikami i partnerami biznesowymi. Słowem do wszystkich tak mówił, odbierając to wyróżnienie, David Parkinson, prezes zarządu Provident Polska. Przyznany tytuł jest niezależnym potwierdzeniem, że to w co wierzymy w Providencie, także dla innych jest zgodne z najwyższymi standardami. Jest dowodem, że prowadzimy etyczny biznes, działając w zgodzie z naszymi wartościami, którymi są szacunek, odpowiedzialność i rzetelność dodał. Najważniejsze wartości jakie obowiązują w firmie pozostają niezmienne klienci otrzymują pożyczki w sposób odpowiedziany, przejrzysty i bezpieczny. Bez ukrytych kosztów, z dokładnym wyliczeniem raty do oddania, z prostą konstrukcją pożyczki i zrozumiałą, jasno napisaną umową Szansa dla młodych i zdolnych Provident zatrudnia ponad 11 tys. osób. Co roku przyjmuje też na płatne praktyki wakacyjne kilkudziesięciu studentów, z których mniej więcej co trzeci pozostaje potem w firmie na dłużej. 18 lat obecności na polskim rynku finansowym to dowód, że etyczne pożyczanie procentuje zaufaniem klientów. prezentacja

14 GATES POLSKA PRZEMYSŁ TWORZYW SZTUCZNYCH 387 KGHM ZANAM PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 388 UMC POLAND TECHNOLOGIE 389 PAGED GK PRODUKCJA MEBLI 390 MOTO-PROFIL MOTORYZACJA HANDEL 391 FABRYKA MASZYN FAMUR GK PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 392 KIMBALL ELECTRONICS PRODUKCJA ELEKTRONIKI 393 ORBIS GK USŁUGI 394 MULTIMEDIA POLSKA GK TELEKOMUNIKACJA 395 NICROMET PRODUKCJA METALI 396 POLSKA WYTWÓRNIA PAPIERÓW PRZEMYSŁ PAPIERNICZY WARTOŚCIOWYCH 397 PEKAES TSL 398 ORACLE POLSKA IT 399 HUTA CYNKU MIASTECZKO ŚLĄSKIE PRODUKCJA METALI 400 DEICHMANN OBUWIE HANDEL 401 ONICO HANDEL 402 WIX-FILTRON PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 403 AKWAWIT WRATISLAVIA GK PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 404 ZDM SUPERDROB PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 405 ZARA POLSKA* HANDEL 406 ERGIS GK PRODUKCJA METALI 407 UNIMOT HANDEL 408 3M POLAND TECHNOLOGIE 409 OFE PZU ZŁOTA JESIEŃ FINANSE 410 IDS-BUD BUDOWNICTWO 411 KOMSA TELEKOMUNIKACJA 412 MOTA-ENGIL CENTRAL EUROPE BUDOWNICTWO 413 OSADKOWSKI CEBULSKI ROLNICTWO 414 SM SPOMLEK PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 415 ZUE GK BUDOWNICTWO 416 ERICSSON TECHNOLOGIE 417 RAWLPLUG GK PRZEMYSŁ TWORZYW SZTUCZNYCH 418 BROWN-FORMA* HANDEL 419 MARCPOL HANDEL 420 GRUPA DUON ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 421 POLSKI HOLDING OBRONNY PRZEMYSŁ OBRONNY/OCHRONA 422 CEREAL PARTNERS POLAND TORUŃ-PACIFIC PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 423 TUI POLAND* ROZRYWKA 424 BALEX METAL GK PRODUKCJA METALI 425 PERN PRZYJAŹŃ TSL 426 STANCHEM PRZEMYSŁ CHEMICZNY 427 PPH STANDARD PRZEMYSŁ CHEMICZNY 428 COROPLAST TECHNOLOGIE 429 NEAPCO EUROPE PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 430 LEASEPLAN FLEET MANAGEMENT FINANSE 431 KOLEJE MAZOWIECKIE KM TSL 432 GRUPA INTEGER.PL TSL 433 IMPERIAL TOBACCO POLSKA PRODUKCJA WYROBÓW TYTONIOWYCH MANUFACTURING, RADOM* 434 BLUE MEDIA GK IT 435 TETRA PAK PRODUKCJA OPAKOWAŃ 436 AGROSIMEX ROLNICTWO 437 QUAD GRAPHICS EUROPE PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 438 DOLNOŚLĄSKIE KONSORCJUM WINDYKACJA OBSŁUGI WIERZYTELNOŚCI 439 COTY POLSKA* HANDEL 440 WAWEL PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 441 KRAKCHEMIA PRZEMYSŁ CHEMICZNY 442 HOCHLAND POLSKA PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 443 WIELTON GK PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 444 EY FINANSE 445 COMP GK IT 446 HOCHTIEF POLSKA Budownictwo 447 ECHO INVESTMENT GK BUDOWNICTWO 448 QUMAK IT 449 ACCENTURE GK TECHNOLOGIE 450 ROHLIG SUUS LOGISTICS TSL 451 GOTHAER TU FINANSE 452 ZAKŁADY MIESNE ŁMEAT-ŁUKÓW PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 453 INSTAL KRAKÓW GK BUDOWNICTWO 454 PRZEDSIĘBIORSTWO BUDOWY KOPALŃ PEBEKA BUDOWNICTWO 455 PWC GK* FINANSE 456 PRZEDSIĘBIORSTWO HANDLOWE A-T HANDEL 457 GEFCO POLSKA TSL 458 NEMAK PRODUKCJA METALI 459 MASTERLEASE FINANSE 460 HUTA ŁABĘDY PRODUKCJA METALI 461 SCANDAGRA HANDEL Dbajmy o nasze dane Obawy o bezpieczeństwo dotyczą dziś praktycznie każdego działu współczesnych przedsiębiorstw. Wiele z tych obaw wiąże się ze wzrostem liczby ataków hakerskich to zagrożenie, które wciąż znacznie wyprzedza inne formy ataków i rozwija się wraz z lukratywnym czarnym rynkiem informacji. Alan Hartwell Od programów typu RAM scraper, które przechwytują dane z pamięci operacyjnej, po wirusy szyfrujące pliki działalność hakerów rośnie coraz bardziej, ponieważ do grona przestępców dołączają szeregi ich naśladowców. Trend ten sprawia, że przedsiębiorstwa są bardziej podatne na ataki niż kiedykolwiek dotąd. Z opublikowanego niedawno raportu wynika, że bazy danych są drugim co do popularności celem przestępców wewnątrz przedsiębiorstwa, ustępując tylko komputerom stacjonarnym. Potwierdzają to osoby podejmujące decyzje w sprawach informatycznych, należące do organizacji Independent Oracle Users Group (IOUG) 58 proc. z nich twierdzi, że baza danych to punkt najbardziej podatny na ataki. Środowisko bazy danych staje się coraz częstszym celem hakerów przeprowadzających ataki typu SQL injection, w ramach których włączają oni w zapytania instrukcje SQL, aby pozyskiwać i modyfikować informacje w bazie. Skutkiem tego typu ataków bywają kradzieże lub manipulacje obejmujące całe tabele z rekordami danych pracowników i klientów. Czasem w atakach uczestniczą szpiedzy korporacyjni, którzy podszywają się pod pracowników i wstawiają swoje dane do kadrowych baz danych. Wydaje się dziwne, że przedsiębiorstwa nie traktują inwestycji w ochronę swoich baz danych priorytetowo. Media 1 GRUPA KAPITAŁOWA BAUER MEDIA 2 TVN GK TELEWIZJA POLSKA AGORA GK OPONEO.PL ATM GRUPA K2 INTERNET PMPG POLSKIE MEDIA CAM MEDIA POLSKIE TOWARZYSTWO WSPIERANIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI 11 SARE FUNMEDIA NOWOCZESNA FIRMA COMPERIA.PL E-MUZYKA ARTNEWS INWESTYCJE.PL Rodzaje zabezpieczeń Jak wynika z badania IOUG, firmy zwykle inwestują największe środki w proste zabezpieczenia sieciowe (65 proc.), w drugiej kolejności w zabezpieczenia serwerów (57 proc.), a dopiero potem w ochronę bazy danych (56 proc.). Co więcej, ataki typu SQL injection niełatwo jest opanować, ponieważ hakerzy mogą prosto je przeprowadzić, firmom trudno jest im jednak zapobiegać. Aby zapewnić sobie pełną ochronę, przedsiębiorstwo musiałoby przejrzeć całą swoją bazę kodów aplikacji i zastąpić wszelkie podatne na ataki kody SQL kodem zabezpieczonym. Być może ta trudność sprawia, że tylko 38 proc. przedsiębiorstw podejmuje kroki zapobiegające atakom typu SQL injection. Niezależnie od tego istnieją strategie dotyczące bezpieczeństwa, które mogą wesprzeć administratorów baz danych w ochronie tych najcenniejszych zasobów. W zdecydowanym ograniczeniu ataków tego typu mogą pomóc na przykład zapory dla baz danych, które umożliwiają administratorom monitorowanie i blokowanie szkodliwego kodu SQL. Niezbędne jest również bardziej prewencyjne podejście do bezpieczeństwa danych. Wiele informacji, które są celem przestępców, jest zbyt często stosunkowo słabo zabezpieczone i tkwi w środowiskach testowych lub wspomagających opracowywanie aplikacji. Programiści testujący aplikacje w środowiskach nieprodukcyjnych mają zwykle dostęp do tych samych poufnych danych, które są wykorzystywane w systemach produkcyjnych, takich jak dane osobowe, informacje finansowe, numery ubezpieczenia społecznego i dane kart płatniczych. Telekomunikacja 1 ORANGE POLSKA GK CYFROWY POLSAT GK POLKOMTEL T-MOBILE POLSKA P NETIA GK UPC MULTIMEDIA POLSKA GK KOMSA TELE-POLSKA HOLDING MNI HYPERION EASYCALL.PL AITON CALDWELL

15 65 Gdy przedsiębiorstwa zabezpieczają aplikacje, lecz pozostawiają bazę danych bez ochrony, ryzykują, że staną się celem ataków przez obejście aplikacji. Z badania IOUG wynika, że 71 proc. firm nie wdrożyło narzędzi kontrolnych. Aby ich uniknąć, zabezpieczenia aplikacji i baz danych muszą iść ze sobą ręka w rękę. Prewencja w zabezpieczeniach W ramach tego bardziej prewencyjnego podejścia do bezpieczeństwa danych administratorzy powinni określić, gdzie znajdują się dane poufne w całym przedsiębiorstwie, uwzględniając przy tym wszystkie środowiska. Po wskazaniu lokalizacji danych kluczową linią obrony cennych informacji zawartych w bazie staje się szyfrowanie. Dlatego niepokoi, że tylko 18 proc. przedsiębiorstw szyfruje dane w spoczynku znajdujące się w ich bazach danych, a 51 proc. nie wdrożyło nawet środków, które zapobiegałyby przypadkowym szkodom w bazie danych lub aplikacjach o znaczeniu newralgicznym. Budowa strategii ochrony bazy danych jest pierwszym krokiem pozwalającym stworzyć kompleksowy system zabezpieczeń. Nawet gdy granice przedsiębiorstwa zostaną naruszone, ochrona poufnych danych, wykrywanie ataków typu SQL injection i zapobieganie im, monitorowanie aktywności w bazie danych, szyfrowanie danych w spoczynku i podczas ich przesyłania oraz maskowanie nieprodukcyjnych baz danych pozwala przedsiębiorstwom skutecznie obniżyć ryzyko wyprowadzenia danych na zewnątrz. Autor jest szef działu rozwiązań bezpieczeństwa i zarządzania tożsamością w regionie Oracle EMEA Produkcja elektroniki 1 SAMSUNG ELECTRONICS PHILIPS LIGHTING POLAND LG ELECTRONICS WROCŁAW LG ELECTRONICS MŁAWA BSH SPRZĘT GOSP. DOMOWEGO ELECTROLUX POLAND INDESIT COMPANY COMPAL ELECTRONICS EUROPE ROBERT BOSCH KIMBALL ELECTRONICS ELEKTROTIM ES-SYSTEM Jak komercjalizować innowacyjne rozwiązania Patryk Brożek Stale przybywa w Polsce firm z innowacyjnymi pomysłami. Odzwierciedleniem tego trendu jest choćby wzrost liczby patentów. W porównaniu z zachodnimi gospodarkami łączna liczba zastrzeżonych rozwiązań jest, co prawda, wciąż niewielka, ale ten stan sukcesywnie się zmienia. Niekiedy firmy wspomagają się środkami unijnymi, przeznaczone na działania badawczo-rozwojowe. Faktem jest jednak to, że nie wszystkie przedsiębiorstwa mogą korzystać ze wsparcia publicznego dofinansowania. Nie zamyka to jednak drogi do sukcesu. Innowacja to mądra ewolucja Potencjalni klienci zapytani przez Henry Forda, czego sobie życzą mieli odpowiedzieć, że chcą szybszych koni. Gdyby amerykański przemysłowiec kierował się wyłącznie życzeniami swoich rozmówców, prawdopodobnie zająłby się hodowlą super szybkich rumaków i nigdy nie zbudowałby produkowanego na masową skalę, ikonicznego dziś, modelu Ford T. W rzeczywistości jednak klienci Forda chcieli po prostu szybciej i sprawniej podróżować. Oczywiście, można odkrywać koło na nowo, ale nie jest to konieczne, aby być innowacyjnym. Czasem wystarczy umieć wsłuchać się w potrzeby klientów i rynku oraz przyjrzeć się świeżym spojrzeniem czemuś co już istnieje, ale nie spełnia oczekiwań użytkowników. Być może, wykorzystując obecnie dostępne możliwości technologiczne udałoby się to rozwiązanie udoskonalić na tyle, aby zaspokoiło pokładane w nim nadzieje. Obecnie bowiem innowacja to w dużym stopniu mądra ewolucja. Na korzyść działa świadomość klientów. Z drugiej strony, aby odnieść komercyjny sukces, oferta powinna być bardziej nowoczesna lub tańsza, a produkt sprzedawany na możliwie najszerszą skalę. Bez finansowego wsparcia sztuka ta może się okazać trudniejsza niż przekonanie do korzyści płynących z rozwiązania, którego świat jeszcze nie widział. I to jednak nie należy do rzeczy najłatwiejszych. Wykreowanie potrzeb po stronie klienta jest znacznie trudniejsze niż zaoferowanie tańszej wersji rozwiązania, które już zna. Ryzyko może się jednak opłacić. Dobrym przykładem może być tu, np. wprowadzenie na rynek naszego pierwszego produktu systemu uwierzytelniania, wykorzystującego telefon komórkowy. Kiedy w 2004 roku zdecydowaliśmy się na ten ruch, smartfony w dzisiejszym rozumieniu jeszcze nie istniały. Zaryzykowaliśmy, bo wierzyliśmy, że telefony komórkowe to przyszłość i opłaciło się. Skoncentruj się na 1-2 innowacyjnych pomysłach Kiedy w latach 90. Steve Jobs ponownie przejął stery w Apple, nakreślił przed pracownikami kwadrat, który następnie przeciął dwiema liniami. W tak powstałych czterech polach wpisał po jednym kluczowym produkcie. Pozostałe rozwiązania, w tym drukarki, kazał usunąć ze sprzedaży. Podobną strategię powinny przyjąć także mniejsze firmy. Z ograniczonym budżetem rozsądniej jest skupić się na stworzeniu i promowaniu 1-2 produktów. Nie zamykaj się na nowe pomysły, ale poszerzenie portfolio produktów warto zostawić sobie na później, kiedy będzie na to pozwalała sytuacja na rynku oraz kondycja firmy. Innowacyjne komplementarne pomysły Firma nawet ze skromnym portfolio może sporo zyskać dzięki komplementarności swoich produktów. W tym celu, zamiast wdrażać politykę od sasa do lasa, warto rozwijać strategię zakładającą oferowanie klientom dwóch-trzech, logicznie łączących się produktów, w niewielkim odstępie czasu. Tworzenie produktów w diametralnie różnych dziedzinach, wymaga znacząco większych nakładów na dotarcie do odbiorców. Zwykle trzeba ich bowiem najpierw do siebie przekonać. W pierwszym scenariuszu, pracę tę trzeba wykonać tylko raz. Korzystaj z doświadczenia korporacji Nawet jeśli potrafisz więcej od innych, to nikt nie potrafi tyle, co wszyscy. Warto budować zespół właśnie w tym duchu. Niech będzie złożony z kilku lub kilkunastu pracowników młodych i starszych, którzy mają wieloletnie doświadczenie pracy także w korporacjach. Dzięki temu możesz uniknąć błędów młodości, a do tego uporządkować procesy biznesowe szybciej niż inne raczkujące firmy. Doświadczenie operacyjne już na samym początku może jednak okazać się bezcenne. Zyski ze sprzedaży swoich innowacyjnych rozwiązań inwestuj w kolejne nowatorskie produkty. Na rynku nowych technologii nikt nie śpi. Nie zdziw się jeśli twój doskonały pomysł zostanie powielony już w ciągu roku, a w przypadku bardziej skomplikowanych rozwiązań w 2-3 lata. Nie osiadaj więc na laurach, albo za chwilę będziesz musiał zaczynać od zera. Dobry pomysł to bowiem podstawa, ale nie gwarancja sukcesu. Wszystko zależy od tego kiedy, w jakich okolicznościach i jak się go realizuje. Aktualizuj swoje produkty i pracuj nad nowymi. Pogódź się też z faktem, że z czasem, unikalnych rozwiązań, na których wyrosła Twoja firma nie będzie się opłacało dalej promować. Może to wynikać zarówno z działań konkurencji, jak i naturalnych zmian preferencji potencjalnych klientów. Coś co było istną rewolucją na przełomie tysiącleci, dziś najprawdopodobniej wzbudzać będzie już tylko nostalgię. Autor jest prezesem zarządu firmy Wheel Systems IT 1 ABC DATA GK KOMPUTRONIK GK INCOM ASSECO POLAND HEWLETT-PACKARD IBM DELL* COMARCH GK NTT SYSTEM GK APATOR GK ORACLE POLSKA BLUE MEDIA GK COMP GK QUMAK PC GUARD GK ASSECO SOUTH EASTERN EUROPE 17 INFOVIDE-MATRIX ATENDE MODECOM ZAKŁADY URZĄDZEŃ KOMPUTEROWYCH ELZAB 21 NETMEDIA ARCUS ASSECO BUSINESS SOLUTIONS TALEX CI GAMES GRUPA EXORIGO-UPOS CENTRUM NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII 28 OPTEAM CD PROJEKT BETACOM MIT MOBILE INTERNET TECHNOLOGY 32 SYNEKTIK SMT SOFTWARE SERVICES SIMPLE SEVENET MACROLOGIC MEGA SONIC ECARD PGS SOFTWARE UNIMA 2000 SYSTEMY TELEINFORMATYCZNE 41 INFOSCOPE LSI SOFTWARE QUANTUM SOFTWARE INSERT BIT STUDIOS Więcej niż oprogramowanie Comarch ERP 2.0, rozwijając gamę dostępnych systemów, konsekwentnie rozbudowuje narzędzia wsparcia w kierunku pracy mobilnej, sprzedaży internetowej B2B oraz B2C, wysokiego bezpieczeństwa danych, a także tworzenia analiz w oparciu o Business Intelligence. Systemy Comarch ERP 2.0 ukierunkowane są ściśle na potrzeby Klientów, dla których liczy się dużo więcej niż obsługa podstawowych procesów zachodzących w przedsiębiorstwach. Oferując szerokie funkcjonalności, cieszą się dużym powodzeniem na rynku. Skutecznym sposobem rozwoju Comarch ERP 2.0 jest Społeczność Comarch, na której Klienci mają możliwość zgłaszania pomysłów dotyczących nowych rozwiązań dla platform ERP oraz dyskusji na temat istniejącego oprogramowania. Najlepiej ocenione propozycje są realizowane, co przekłada się na bardzo wysoki poziom satysfakcji użytkowników oprogramowania Comarch ERP 2.0. prezentacja

16 DANFOSS PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 463 SGB-BANK FINANSE 464 FABRYKA FARB I LAKIERÓW ŚNIEŻKA GK PRZEMYSŁ CHEMICZNY 465 MEDICARE FARMACJA 466 ZPUE B. WYPYCHEWICZ PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 467 ZPUE GK TECHNOLOGIE 468 INTER-TEAM MOTORYZACJA HANDEL 469 PRONAR PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 470 SANDEN MANUFACTURING* PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 471 SKF PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 472 ENERGOINSTAL GK PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 473 DAJAR HANDEL 474 PC GUARD GK IT 475 PRIME CAR MANAGEMENT GK FINANSE 476 TIM HANDEL 477 IMAGIS HANDEL 478 ANTALIS POLAND PRZEMYSŁ PAPIERNICZY 479 DRUTEX PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 480 GLOBE TRADE CENTRE GK TSL 481 PROCAM ROLNICTWO 482 ARROW ECS TECHNOLOGIE 483 MULTISERWIS USŁUGI 484 PCC EXOL GK PRZEMYSŁ CHEMICZNY 485 TFP PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 486 REDAN GK HANDEL 487 ASSECO SOUTH EASTERN EUROPE IT 488 REHAU PRZEMYSŁ TWORZYW SZTUCZNYCH 489 DELOITTE ADVISORY GK FINANSE 490 SYGNITY GK TECHNOLOGIE 491 ASTELLAS PHARMA* FARMACJA 492 TARCZYŃSKI GK PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 493 STORTEBOOM HAMROL* PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 494 AIR PRODUCTS PRZEMYSŁ CHEMICZNY 495 DIEHL CONTROLS POLSKA TECHNOLOGIE 496 FAMOT PLESZEW PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 497 KRUK WINDYKACJA 498 DELKO GK HANDEL 499 ENERGA WYTWARZANIE ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 500 CEMENTOWNIA WARTA PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 501 ZAKŁADY MIĘSNE SKIBA PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 502 TUW TUW FINANSE 503 MPEC KRAKÓW ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 504 OKNOPLAST PRZEMYSŁ TWORZYW SZTUCZNYCH 505 ZM SILESIA PRZEMYSŁ METALI 506 INTROL GK TECHNOLOGIE 507 LERG, PUSTKÓW PRZEMYSŁ CHEMICZNY 508 MPK TSL 509 UNIWERSYTET ŁÓDZKI EDUKACJA 510 ADECCO POLAND USŁUGI 511 FAURECIA LEGNICA PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 512 DANWOOD BUDOWNICTWO 513 ORZEŁ BIAŁY GK PRZEMYSŁ METALI 514 KPMG GK* FINANSE 515 JAS-FBG TSL 516 HJ HEINZ POLSKA PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 517 BENEFIT SYSTEMS USŁUGI 518 KUEHNE + NAGEL TSL 519 VISTULA GROUP HANDEL 520 OLEWNIK PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 521 GROCLIN PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 522 FERRUM PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 523 SKANDIA ŻYCIE TU FINANSE 524 SECO/WARWICK PRZEMYSŁ METALI 525 IDEA LEASING & FLEET FINANSE 526 METLIFE OFE FINANSE 527 MAX COMPUTERS USŁUGI 528 EUROPEJSKI FUNDUSZ LEASINGOWY FINANSE 529 LINK4 TU FINANSE 530 ROBYG BUDOWNICTWO 531 AMBRA HANDEL 532 BRIJU HANDEL 533 PANALPINA TSL 534 PRIME FOOD PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 535 ERONTRANS TSL 536 DROP PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 537 PAMAPOL PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 538 BIOTON OCHRONA ZDROWIA Lead sposobem na sukces Badania dowodzą, że ponad 70 proc. e-biznesów kończy się porażką, a tylko 11 proc. nowych sklepów internetowych działa dłużej niż pięć lat. Jak w dobie dużej konkurencji, zwiększać sprzedaż poprzez zdobywanie wartościowych leadów sprzedażowych? Maciej Wyszyński Tradycyjne metody zwiększania sprzedaży nie zawsze się sprawdzają lub też wymagają dużych nakładów finansowych. E-firmy szukają więc innych sposobów na pozyskanie wartościowych leadów sprzedażowych potencjalnych klientów zainteresowanych produktem lub usługą, którzy odwiedzili sklep lub stronę internetową i pozostawili swoje dane kontaktowe, np. wypełniając formularz, pobierając ebooka, subskrybując newsletter czy dokonując zakupu. Dzięki leadom, e-przedsiębiorca zyskuje obszerną bazę danych potencjalnych klientów zainteresowanych ofertą, do których może kierować dalsze akcje marketingowe, mające w efekcie przełożyć się na większą sprzedaż. Stwórz produkt pożądany Kiedy rośnie popyt na dany produkt czy usługę? Gdy podaż jest ograniczona. Działa tu prosty mechanizm psychologiczny niedobór produktu sprawia, że chcemy go bardziej, najlepiej zaraz, bo wkrótce nie będzie dostępny. Skuteczną metodą pozyskania leadów sprzedażowych jest więc prezentowanie limitowanej czasowo oferty, np. promocyjna oferta wycieczki w cenie X dostępna jeszcze przez 48 Budownictwo 1 GRUPA SKANSKA BUDIMEX STRABAG GRUPA POLSKIE SKŁADY BUDOWLANE 5 POLIMEX-MOSTOSTAL GK ERBUD GK TRAKCJA PRKII GK TRAKCJA POLSKA PBG GK, PRZEŹMIEROWO MOSTOSTAL WARSZAWA GK ELEKTROBUDOWA GK UNIBEP GK WARBUD LAFARGE CEMENT BUDMAT BOGDAN WIĘCEK GK MIRBUD GK MOSTOSTAL ZABRZE GK, ZABRZE 18 DOM DEVELOPMENT GK TORPOL GK TRASKO-INWEST MARVIPOL GK IDS-BUD MOTA-ENGIL CENTRAL EUROPE ZUE GK ECHO INVESTMENT GK INSTAL KRAKÓW GK PRZEDSIĘBIORSTWO BUDOWY KOPALŃ PEBEKA 28 DANWOOD ROBYG LC CORP godzin. To jednak nie wszystko dobrze limitować nie tylko sam czas, ale również ilość produktów czy usług (w tym momencie stają się one bardziej unikatowe i ekskluzywne). Wywołuje to u klientów wrażenie, że może niespodziewanie zabraknąć asortymentu i trzeba śpieszyć się z ich zakupem, np. promocja trwa do wyczerpania zapasów. Limitowanie ma również inny pozytywny aspekt skłania klientów do nieodkładania zakupów na bliżej nieokreśloną przyszłość, np. kluby zakupowe w ramach zachęty stosują banery z zegarkami pokazującymi czas do zakończenia oferty. Dostosuj ofertę Wielu sprzedawców chciałoby widzieć natychmiastowe efekty sprzedaży. Tymczasem nie każdy e-klient trafiający na stronę internetową jest gotowy do dokonania zakupu. Konsumenci mogą znajdować się na różnych etapach procesu zakupowego. Ktoś może na początek szukać tylko informacji, aby lepiej poznać dany produkt, jednak nie jest jeszcze przekonany do jego zakupu. Takiemu klientowi warto pokazać podobne produkty z danej kategorii, które mogą bardziej mu odpowiadać. Inny klient może już myśleć o zakupie danego produktu i być może umieścił go na swojej liście zakupowej na stronie e-sklepu. Taką osobę do dokonania zakupu skusić może na przykład możliwość bezpłatnego zwrotu produktu do sklepu. Jeszcze inny kilka dni temu dokonał zakupu. Wówczas sklep powinien rozważyć zaoferowanie mu innych produktów z tej serii. Warto bowiem konstruować ofertę dla konsumenta pod kątem etapu sprzedażowego, na którym aktualnie się znajduje Przemysł papierniczy 1 ARCTIC PAPER KOSTRZYN GK INTERNATIONAL PAPER-KWIDZYN 3 POLSKA WYTWÓRNIA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH 4 ANTALIS POLAND KOSZALIŃSKIE PRZEDSIĘBIORSTWO PRZEMYSŁU DRZEWNEGO 6 PPH KOMPAP Produkcja metali 1 ARCELORMITTAL GRUPA CAN-PACK STALPRODUKT GK IMPEXMETAL GK CMC CELSA HUTA OSTROWIEC ALUMETAL GK PRUSZYŃSKI GK HUTMEN GK ZGH BOLESŁAW MENNICA POLSKA GK NICROMET HUTA CYNKU MIASTECZKO ŚLĄSKIE 14 ERGIS GK BALEX METAL GK NEMAK HUTA ŁABĘDY DROZAPOL - PROFIL

17 67 w sprzedaży i działać tak, aby chciał przejść do następnego kroku, którym docelowo jest zakup. Dobry e-sprzedawca umie wykorzystać każdą zbliżającą się okazję lub święto na potrzeby sprzedaży produktów i usług. Działania sezonowe zawsze podnoszą słupki sprzedaży. Święta, wyprzedaże i rozmaite okazje to dobry czas dla e-commerce. W przypadku promocji lub wyprzedaży w takim okresie możliwe jest osiągnięcie nawet 10-krotnie wyższego wskaźnika konwersji. Działaj wielokanałowo Można sprzedawać produkty nie tylko za pośrednictwem strony internetowej, ale też strony czy aplikacji mobilnej, fanpage a na Facebooku, aukcji internetowej lub a. Konsumenci powinni mieć możliwość odnalezienia, ocenienia oraz zakupu produktów i usług w najbardziej dogodny dla siebie sposób. Aby strategia wielokanałowego marketingu przyniosła oczekiwane rezultaty w postaci sporej ilości wartościowych leadów sprzedażowych, musi być dostosowana pod kątem konkretnego klienta oraz każdego kanału. Personalizuj przekaz do klienta Klienci lubią być traktowani wyjątkowo. Konsument, który np. nie jest rodzicem, atakowany tysiącem reklam dotyczących ubranek, zabawek czy innych akcesoriów dla dzieci, może czuć tylko narastającą irytację. Jeżeli zaś zobaczy reklamę butów sportowych, która z racji czynnego uprawiania sportu bardzo go interesuje, wtedy chętniej przyjrzy się przedstawionej mu ofercie. Tak działa reklama osobista, Surowce i paliwa 1 POLSKI KONCERN NAFTOWY ORLEN GK 2 GRUPA LOTOS GK KGHM POLSKA MIEDŹ ORLEN PALIWA BP EUROPA SE KOMPANIA WĘGLOWA JSW JASTRZĘBSKA SP. WĘGLOWA GK STATOIL FUEL & RETAIL SHELL KATOWICKI HOLDING WĘGLOWY GK 12 GRUPA BASELL ORLEN POLYOLEFIN 13 KGHM METRACO WĘGLOKOKS ANWIM EDF PALIWA THYSSENKRUPP ENERGOSTAL LUBELSKI WĘGIEL BOGDANKA GK 19 ORLEN GAZ ORLEN PETROTANK SLOVNAFT ORLEN ASFALT PETRODOM VENNA KOPEX GK ORLEN POŁUDNIE GK GRUPA POLSKA STAL BARTER GASPOL GK HUTA POKÓJ PETRAX która zawsze, bazując na dostępnych informacjach o kliencie, dostosowana jest do danego konsumenta tak, aby otrzymywał tylko interesującego go propozycje. Podobnie będzie w sytuacji, gdy dana osoba rano przejrzy pocztę mailową i znajdzie tam masę nachalnych i zupełnie nieinteresujących ją ofert bez otwierania wszystkie wiadomości wylądują w koszu. Co innego, jeśli otrzyma bon od ulubionego e-sklepu z okazji urodzin albo niepowtarzalną ofertę dla stałych klientów. W granicach tego samego budżetu, odpowiednio personalizując swoje reklamy, firma może zyskać znacznie więcej. Nie wystarczy znać opisanych sposobów na generowanie dużej ilości leadów sprzedażowych. Podstawą jest umiejętność zastosowania ich we właściwy sposób tak, aby słupki wysokości sprzedaży faktycznie wzrosły. Znajomość skutecznych metod marketingowych to podstawa sukcesu w działalności e-commerce. Usługi Autor pracuje w firmie Sociomatic Labs. 1 AMREST HOLDINGS GK WORK SERVICE GK GRUPA IMPEL MPWIK NOWA ITAKA ORBIS GK MULTISERWIS ADECCO POLAND BENEFIT SYSTEMS MAX COMPUTERS TELL GRUPA SMT CHEMOSERVIS - DWORY CAREFLEET ASM GROUP SFINKS ARTERIA AQUA BIELSKO-BIALA BUMECH GASTEL ŻURAWIE UBOAT - LINE ATREM REDWOOD HOLDING PRZEDSIĘBIORSTWO HYDRAULIKI SIŁOWEJ HYDROTOR 25 PRZEDSIĘBIORSTWO MODERNIZACJI URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH REMAK 26 BALTICON MEDIACAP ZAKŁADY URZĄDZEŃ KOTŁOWYCH STĄPORKÓW 29 RANK PROGRESS JWW INVEST LOYD PROCAD HOLLYWOOD PM GROUP POLSKA GWARANT KORPORACJA GOSPODARCZA EFEKT 37 IMS INTERNET MEDIA SERVICES AGTES ELEKTROMONT ROTOPINO.PL LENTEX WYPOSAŻENIE WNĘTRZ 540 BZ WBK-AVIVA TUNŻ FINANSE 541 LC CORP BUDOWNICTWO 542 UNIWERSYTECKI SZPITAL OCHRONA ZDROWIA KLINICZNY W BIAŁYMSTOKU 543 MERITUM BANK ICB FINANSE 544 GRUPA OPEN FINANCE FINANSE 545 AB BECHCICKI HANDEL 546 AXA OFE FINANSE 547 RHENUS TSL 548 HAWE FINANSE 549 CONCORDIA POLSKA TUW FINANSE 550 AVIVA TU OGÓLNYCH FINANSE 551 GRUPA DELTA TRANS TSL 552 FITEN HANDEL 553 OPONEO.PL MEDIA 554 VISTAL GDYNIA PRZEMYSŁ METALI 555 AXA TUIR FINANSE 556 GPW FINANSE 557 PKO LEASING FINANSE 558 ZETKAMA PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 559 APN PROMISE HANDEL 560 BGS ENERGY PLUS ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 561 TU EULER HERMES FINANSE 562 TUZ TUW FINANSE 563 ENERGETYKA ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 564 W INVESTMENTS FINANSE 565 POLSKA GRUPA ODLEWNICZA PRZEMYSŁ METALI 566 TELFORCEONE HANDEL 567 TUNŻ CARDIF POLSKA FINANSE 568 ZAKŁADY PRZEMYSŁU PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH CUKIERNICZEGO OTMUCHÓW 569 ZAKŁADY MIĘSNE HENRYKA STOKŁOSY PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 570 DECORA WYPOSAŻENIE WNĘTRZ 571 FERRO HANDEL 572 LIBET BUDOWNICTWO 573 ALLIANZ POLSKA OFE FINANSE 574 GINO ROSSI HANDEL 575 KOSZALIŃSKIE PRZEDSIĘBIORSTWO PRZEMYSŁ PAPIERNICZY PRZEMYSŁU DRZEWNEGO 576 GENERALI OFE FINANSE 577 PKO BP BANKOWY OFE FINANSE 578 ATLANTA HANDEL 579 YAWAL PRZEMYSŁ METALI 580 TELE-POLSKA HOLDING TELEKOMUNIKACJA 581 MERCOR BUDOWNICTWO 582 TELL USŁUGI 583 LINK TSL 584 TRADE TRANS LOG TSL 585 WISTIL PRODUKCJA CERAMIKI 586 BRE UBEZPIECZENIA TUIR FINANSE 587 EMC INSTYTUT MEDYCZNY OCHRONA ZDROWIA 588 NORDEA OFE FINANSE 589 LUBAWA PRZEMYSŁ OBRONNY/OCHRONA 590 ZAKŁADY MIĘSNE WARMIA MARDI PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 591 GRODNO HANDEL 592 GRUPA SMT USŁUGI 593 URSUS PRODUKCJA POJAZDÓW MECHANICZNYCH 594 BENEFIA TU VIENNA INSURANCE GROUP FINANSE 595 MILLENNIUM LEASING FINANSE 596 UNIQA TU NA ŻYCIE SA FINANSE 597 BZ WBK-AVIVA TU OGÓLNYCH FINANSE 598 HARPER HYGIENICS ARTYKUŁY UŻYTKU OSOBISTEGO I DOMOWEGO 599 STALEXPORT AUTOSTRADY BUDOWNICTWO 600 AEGON OFE FINANSE 601 KERDOS GROUP FARMACJA 602 ING LEASE POLSKA FINANSE 603 POLISA-ŻYCIE TU VIENNA INSURANCE GROUP FINANSE 604 ZAMET INDUSTRY PRZEMYSŁ METALI 605 ZAKŁADY MAGNEZYTOWE ROPCZYCE PRZEMYSŁ METALI 606 INTERSPORT HANDEL 607 WOJAS HANDEL 608 AWBUD BUDOWNICTWO 609 CENTRUM MEDYCZNE ENEL-MED OCHRONA ZDROWIA 610 INFOVIDE-MATRIX IT 611 J.W. CONSTRUCTION HOLDING BUDOWNICTWO 612 CHEMOSERVIS - DWORY USŁUGI 613 IZOSTAL PRZEMYSŁ METALI 614 RAIFFEISEN-LEASING FINANSE 615 ATENDE IT

18 CYFROWE CENTRUM HANDEL 617 FABRYKI SPRZĘTU I NARZĘDZI PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ GÓRNICZYCH GK FASING 618 RADPOL PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 619 PRAMERICA ŻYCIE TUIR FINANSE 620 MEXEM TSL 621 MFO PRZEMYSŁ METALI 622 ELEKTROTIM PRODUKCJA ELEKTRONIKI 623 POZBUD T&R BUDOWNICTWO 624 VOLKSWAGEN LEASING GMBH ODDZIAŁ W POLSCE FINANSE 625 SM LOGISTIC TSL 626 BATIM TRANSPORT TSL 627 ULMA CONSTRUCCION PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 628 MODECOM IT 629 CAREFLEET USŁUGI 630 ING TFI FINANSE 631 ZAKŁADY URZĄDZEŃ KOMPUTEROWYCH ELZAB IT 632 PCC INTERMODAL TSL 633 ZPAS TECHNOLOGIE 634 POLNORD BUDOWNICTWO 635 NORTH COAST PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 636 ASM GROUP USŁUGI 637 CERAMIKA NOWA GALA PRODUKCJA CERAMIKI 638 ATC CARGO TSL 639 BSC DRUKARNIA OPAKOWAŃ PRODUKCJA OPAKOWAŃ 640 PROCHEM BUDOWNICTWO 641 NETMEDIA IT 642 MONNARI TRADE HANDEL 643 MNI TELEKOMUNIKACJA 644 FOTA PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 645 GLOBAL COSMED PRZEMYSŁ CHEMICZNY 646 P.A. NOVA BUDOWNICTWO 647 SFINKS USŁUGI 648 ARCUS IT 649 PTR FINANSE 650 MERCATOR MEDICAL OCHRONA ZDROWIA 651 ES-SYSTEM PRODUKCJA ELEKTRONIKI 652 AC PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 653 NAWROT MOTORYZACJA HANDEL 654 EUROTEL HANDEL 655 PROJPRZEM PRZEMYSŁ METALI 656 MAGELLAN FINANSE 657 INWESTYCJE ALTERNATYWNE PROFIT HANDEL 658 SG EQUIPMENT LEASING FINANSE 659 GRAS VOYE BROKERZY UBEZPIECZENIOWI 660 ATM GRUPA MEDIA 661 ARTERIA USŁUGI 662 INPRO BUDOWNICTWO 663 DOM MOCHODOWY GERMAZ MOTORYZACJA HANDEL 664 ROVITA HANDEL 665 PRZETWÓRSTWO TWORZYW PRZEMYSŁ TWORZYW SZTUCZNYCH SZTUCZNYCH PLAST-BOX 666 TUW SKOK FINANSE 667 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS IT 668 AQUA BIELSKO-BIALA USŁUGI 669 SOLAR COMPANY HANDEL 670 S4E TECHNOLOGIE 671 BZ WBK LEASING FINANSE 672 ODLEWNIE POLSKIE PRZEMYSŁ METALI 673 EXPANDER ADVISORS FINANSE 674 SEKO PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 675 BUMECH USŁUGI 676 EPIGON HANDEL 677 GASTEL ŻURAWIE USŁUGI 678 KORPORACJA BUDOWLANA DOM BUDOWNICTWO 679 MAKARONY POLSKIE PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 680 ATLAS WARD BUDOWNICTWO 681 UBOAT - LINE USŁUGI 682 POLSKI HOLDING NIERUCHOMOŚCI BUDOWNICTWO 683 ATREM USŁUGI 684 MOSTOSTAL PŁOCK BUDOWNICTWO 685 KRAJOWY REJESTR DŁUGÓW BIURO FINANSE INFORMACJI GOSPODARCZEJ 686 DROZAPOL - PROFIL PRODUKCJA METALI 687 PRZEDSIĘBIORSTWO PRZEMYSŁU PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH SPOŻYWCZEGO PEPEES 688 M FOOD NIERUCHOMOŚCI Fabryki muszą produkować więcej i szybciej Cena, jakość produktu, czas realizacji zlecenia w dobie globalizacji rynku i zaostrzającej się rywalizacji w sektorze produkcyjnym to wartości, które determinują sukces przedsiębiorstwa. Tylko co zrobić, by było szybko, tanio i dobrze? Michał Soloch Współczesna fabryka, aby utrzymać wymagany poziom dyktowany potrzebami płynącymi z rynku, produkuje coraz więcej w coraz szybszym tempie. Nierzadko od producenta wymaga się także krótkich serii w cenach produkcji wielkoseryjnej. Sprostanie tym wyzwaniom nie jest łatwe i obliguje do wdrożenia nowoczesnych rozwiązań, także technologicznych, usprawniających procesy produkcyjne. Kluczowa jest bowiem ich optymalizacja, choć jak przyznają właściciele fabryk bez generowania potrzeby inwestowania w dodatkowe środki trwałe w parkach maszynowych. Czy jest zatem sposób na spełnienie tych oczekiwań? Tak. Automatyzacja produkcji za pomocą nowoczesnych narzędzi IT. Automatyzacja procesów produkcyjnych jako trend zatacza coraz szersze kręgi. Mając uniwersalne zastosowanie, wdrożenia obejmują praktycznie wszystkie gałęzie przemysłu. Skąd wynika tak duże powodzenie tego typu projektów? Z możliwych do osiągnięcia oszczędności, będących skutkiem zautomatyzowania produkcji. 1 BIOTON UNIWERSYTECKI SZPITAL KLINICZNY W BIAŁYMSTOKU 3 EMC INSTYTUT MEDYCZNY CENTRUM MEDYCZNE ENEL-MED MERCATOR MEDICAL POLMED SWISSMED CENTRUM ZDROWIA PCZ DOM LEKARSKI BIOGENED BIOMAXIMA ORPHEE SWISSMED PRYWATNY SERWIS MED Silna koncentracja na eliminacji strat Z danych GUS wynika, że zainteresowanie przedsiębiorców środkami automatyzacji produkcji systematycznie rośnie. Z jednej strony polski przemysł szuka sposobów na skuteczne obniżanie kosztów oraz zwiększanie elastyczności produkcji, z drugiej na rynku pojawia się coraz więcej narzędzi, także IT, stanowiących odpowiedź na faktyczne zapotrzebowanie producentów. Jakie to potrzeby? Dziś celem każdego prosperującego przedsiębiorstwa jest skuteczna eliminacja wszelkich przejawów braku efektywności oraz redukcja zbędnych kosztów. Priorytetem jest także zwiększanie wydajności produkcji i podwyższanie jakości wytwarzanych produktów. Z doświadczenia wynika, że najlepiej na rynku radzą sobie te przedsiębiorstwa, które posiadają zaplecze technologiczne pozwalające na planowanie i harmonogramowanie produkcji oraz wprowadzanie stosownych zmian adaptacyjnych. Widać to w codziennym rytmie pracy, jak i momentach mniej oczekiwanych. Wtedy wiedza o wydajności parku maszynowego połączona z możliwością dokonania zmian w możliwościach produkcyjnych jest nieoceniona. Takie zapotrzebowanie ze strony fabryk to oczywiste wyzwanie także dla planistów tworzących i wdrażających systemy automatyzujące i monitorujące procesy produkcyjne. W idealnym czasie Mając do dyspozycji system do autonomicznych pomiarów wraz z odpowiednimi modułami, operator zyskuje dostęp do wszelkich informacji o produktywności, stratach i awaryjności w parku maszynowym. Jest w stanie na bieżąco weryfikować wydajność maszyn, kontrolować produkcję oraz dokonywać wymaganych zmian adaptacyjnych. Wszystkie te dane gromadzone i udostępniane są w czasie rzeczywistym, dzięki czujnikom instalowanym na maszynach. Ich analiza i wykorzystanie to realna możliwość zwiększania współczynnika OEE przy posiadanych środkach trwałych. Dzięki większej wiedzy o statusach bieżących procesów produkcyjnych i możliwości szybszego reagowania na zmieniające się okoliczności to także mniejsza liczba awarii, nieplanowanych przerw i przestojów, wewnętrznych problemów organizacyjnych oraz ograniczanie ryzyka nadprodukcji czy powstawania nadmiernych zapasów i odpadów. Dzięki informacjom o wydajności parku maszynowego można produkować więcej, w krótszym czasie, przy zachowaniu właściwej jakości produktów. Zmniejsza się poziom marnotrawstwa oraz ogranicza ryzyko pojawienia się wadliwego towaru w obrocie handlowym. Dzisiejsze przedsiębiorstwa oczekują zaawansowanych rozwiązań informatycznych wspierających produkcję i budujących przewagę konkurencyjną poprzez zdolność do obsługi większej liczby zamówień. Z całą pewnością współczesne systemy IT realizują te potrzeby. Autor jest dyrektorem działu strategiczno-operacyjnego w firmie informatycznej QSG S.A. Produkcja maszyn, części i urządzeń Ochrona zdrowia 1 CNH INDUSTRIAL POLSKA FAURECIA WAŁBRZYCH FIRMA OPONIARSKA DĘBICA ALSTOM POWER* TOYOTA MOTOR MANUF.* CARGOTEC JOHNSON CONTROLS INTERNATIONAL* 8 MAHLE LEONI KABEL KGHM ZANAM FABRYKA MASZYN FAMUR GK NEAPCO EUROPE WIELTON GK ZPUE B. WYPYCHEWICZ PRONAR

19 LUG BUDOWNICTWO 690 TU INTER POLSKA FINANSE 691 LOGWIN AIR+OCEAN TSL 692 LENA LIGHTING WYPOSAŻENIE WNĘTRZ 693 TALEX IT 694 TOWARZYSTWO FINANSOWE SKOK FINANSE 695 RELPOL PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 696 CI GAMES IT 697 ZAKŁAD BUDOWY MASZYN ZREMB-CHOJNICE PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 698 F.H.P. JANAS PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 699 WANDALEX PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 700 ESOTIQ & HENDERSON HANDEL 701 GRUPA EXORIGO-UPOS IT 702 IPOPEMA SECURITIES INWESTYCJE 703 QUERCUS TFI FINANSE 704 ZAKŁADY ODZIEŻOWE BYTOM HANDEL 705 KINO POLSKA ROZRYWKA 706 BANK POCZTOWY FINANSE 707 CENTRUM NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII IT 708 LUBELSKIE ZAKŁADY PRZEMYSŁU HANDEL SKÓRZANEGO PROTEKTOR 709 PZ CORMAY PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 710 TAMEX OBIEKTY SPORTOWE BUDOWNICTWO 711 MYSLAW HANDEL 712 OPTEAM IT 713 INTERBUD-LUBLIN BUDOWNICTWO 714 COPERNICUS INWESTYCJE 715 OFE POCZTYLION FINANSE 716 SUWARY PRZEMYSŁ TWORZYW SZTUCZNYCH 717 CD PROJEKT IT 718 REDWOOD HOLDING USŁUGI 719 GET BACK WINDYKACJA 720 HELIO PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 721 AVIVA INVESTORS TFI FINANSE 722 FABRYKA OBRABIAREK RAFAMET PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 723 TU SKOK ŻYCIE FINANSE 724 GRUPA KAPITAŁOWA IMMOBILE INWESTYCJE 725 BETACOM IT 726 ERG PRZEMYSŁ TWORZYW SZTUCZNYCH 727 ABM SOLID BUDOWNICTWO 728 APLISENS PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 729 PRZEDSIĘBIORSTWO HYDRAULIKI USŁUGI SIŁOWEJ HYDROTOR 730 JHM DEVELOPMENT BUDOWNICTWO 731 TESGAS SUROWCE I PALIWA 732 MIT MOBILE INTERNET TECHNOLOGY IT 733 APS ENERGIA TECHNOLOGIE 734 PRZEDSIĘBIORSTWO MODERNIZACJI USŁUGI URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH REMAK 735 NOVITA PRODUKCJA WŁÓKIENNICZA 736 PREFABET - BIALE BLOTA BUDOWNICTWO 737 PATENTUS PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 738 ZTE RADOM TSL 739 NOBLE SECURITIES FINANSE 740 FAM GK PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 741 SFD HANDEL 742 BERLING HANDEL 743 PEKAO OFE FINANSE 744 HORTICO HANDEL 745 T.U.W. POCZTOWE FINANSE 746 AON POLSKA BROKERZY UBEZPIECZENIOWI 747 K2 INTERNET MEDIA 748 INTERNITY BUDOWNICTWO 749 SYNEKTIK IT 750 EKOPOL GORNOSLASKI HOLDING TECHNOLOGIE 751 GEKOPLAST PRZEMYSŁ TWORZYW SZTUCZNYCH 752 ELEKTROCIEPŁOWNIA BĘDZIN ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 753 BALTICON USŁUGI 754 AEDES BUDOWNICTWO 755 TECHMADEX TECHNOLOGIE 756 WIKANA BUDOWNICTWO 757 TUW- CUPRUM FINANSE 758 SMT SOFTWARE SERVICES IT 759 EGB INVESTMENTS FINANSE 760 M.W. TRADE FINANSE 761 AMPLI HANDEL 762 NAVIMOR-INVEST BUDOWNICTWO 763 MEDIACAP USŁUGI 764 ZAKŁADY URZĄDZEŃ KOTŁOWYCH STĄPORKÓW USŁUGI 765 SANWIL HOLDING PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 766 TRANS POLONIA TSL 767 ORGANIC HANDEL 768 SCO-PAK PRODUKCJA OPAKOWAŃ 769 RANK PROGRESS USŁUGI 770 MOJ PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 771 BROAD GATE HANDEL 772 BIO PLANET HANDEL 773 EUROPEJSKIE CENTRUM ODSZKODOWAŃ FINANSE 774 VANTAGE DEVELOPMENT BUDOWNICTWO 775 POLMED OCHRONA ZDROWIA 776 KREDYT INKASO FINANSE 777 BLACK POINT RECYKLING 778 GRUPA KAPITAŁOWA CASUS FINANSE WINDYKACJA 779 VOTUM FINANSE 780 ASSTRA POLSKA TSL 781 SONEL PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 782 MENNICA SKARBOWA FINANSE 783 PMPG POLSKIE MEDIA MEDIA 784 BETOMAX BUDOWNICTWO 785 SIMPLE IT 786 POLFROST INTERNATIONALE SPEDITION TSL 787 PLATIGE IMAGE ROZRYWKA 788 PPH KOMPAP PRZEMYSŁ PAPIERNICZY 789 CONCORDIA CAPITAL FINANSE 790 KRYNICKI RECYKLING RECYKLING 791 ENTERPRISE LOGISTICS TSL 792 VERBICOM TECHNOLOGIE 793 SEVENET IT 794 CAPITAL PARK HANDEL 795 SIGNAL IDUNA ŻYCIE POLSKA TU FINANSE 796 CENTROZAP HANDEL 797 MACROLOGIC IT 798 MERA BUDOWNICTWO 799 WIND MOBILE TECHNOLOGIE 800 JWW INVEST USŁUGI 801 LOYD USŁUGI 802 DOM INWESTYCYJNY XELION INWESTYCJE 803 CAM MEDIA MEDIA 804 GIEŁDA PRAW MAJĄTKOWYCH VINDEXUS FINANSE 805 MAK UBEZPIECZENIA BROKERZY UBEZPIECZENIOWI 806 MARSH & MCLENNAN COMPANIES BROKERZY UBEZPIECZENIOWI 807 GC INVESTMENT NIERUCHOMOŚCI 808 E-KANCELARIA GRUPA PRAWNO-FINANSOWA FINANSE 809 PROCAD USŁUGI 810 DTP WINDYKACJA 811 KUKE FINANSE 812 BIPROMET BUDOWNICTWO 813 GRUPA GRECO JLT W POLSCE BROKERZY UBEZPIECZENIOWI 814 MEGA SONIC IT 815 POLCOLORIT PRODUKCJA CERAMIKI 816 MINOX HANDEL 817 MENTOR BROKERZY UBEZPIECZENIOWI 818 ESKIMOS HANDEL 819 PRIMA MODA HANDEL 820 NORD PARTNER BROKERZY UBEZPIECZENIOWI 821 MOTORICUS HANDEL 822 P.R.E.S.C.O. GROUP WINDYKACJA 823 SIGNAL IDUNA POLSKA TU FINANSE 824 HOLLYWOOD USŁUGI 825 POWSZECHNE TOWARZYSTWO INWESTYCYJNE INWESTYCJE 826 ECARD IT 827 PM GROUP POLSKA USŁUGI 828 MEGARON BUDOWNICTWO 829 GWARANT USŁUGI 830 TELESTRADA TECHNOLOGIE 831 ED INVEST BUDOWNICTWO 832 INTERFERIE ROZRYWKA 833 WILBO PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 834 ENERGOAPARATURA BUDOWNICTWO 835 SWISSMED CENTRUM ZDROWIA OCHRONA ZDROWIA 836 KORPORACJA GOSPODARCZA EFEKT USŁUGI 837 PRÓCHNIK HANDEL 838 PHINANCE FINANSE 839 VEDIA HANDEL 840 ADMIRAL BOATS TECHNOLOGIE 841 IMS INTERNET MEDIA SERVICES USŁUGI 842 SZAR HANDEL 843 PGS SOFTWARE IT 844 UNIMA 2000 SYSTEMY TELEINFORMATYCZNE IT

20 HYDRAPRES PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 846 ZAKŁADY AUTOMATYKI POLNA PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 847 WERTH-HOLZ BUDOWNICTWO 848 VIDIS HANDEL 849 TILIA HANDEL 850 PRYMUS HANDEL 851 MIRACULUM HANDEL 852 EO NETWORKS TECHNOLOGIE 853 EXCELLENCE HANDEL 854 PLASMA SYSTEM PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 855 AGTES USŁUGI 856 TRITON DEVELOPMMENT BUDOWNICTWO 857 ELEKTROMONT USŁUGI 858 ROTOPINO.PL USŁUGI 859 DE MOLEN HANDEL 860 ADFORM GROUP TECHNOLOGIE 861 PCZ OCHRONA ZDROWIA 862 POLSKIE TOWARZYSTWO WSPIERANIA MEDIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI 863 TU ZDROWIE FINANSE 864 INVICO HANDEL 865 NANOTEL TECHNOLOGIE 866 WODKAN USŁUGI 867 ORION BUDOWNICTWO 868 GRUPA RECYKL RECYKLING 869 BGE USŁUGI 870 LABO PRINT USŁUGI 871 DOM LEKARSKI OCHRONA ZDROWIA 872 MEDICALGORITHMICS PRODUKCJA MASZYN, CZĘŚCI I URZĄDZEŃ 873 SEKA FIRMY SZKOLENIOWE 874 SUNEX TECHNOLOGIE 875 MALKOWSKI-MARTECH BUDOWNICTWO 876 VAKOMTEK HANDEL 877 ICP GROUP USŁUGI 878 SELVITA FARMACJA 879 AGIOFUNDS TFI FINANSE 880 AUTOMATYKA POMIARY STEROWANIE TECHNOLOGIE 881 IZOLACJA - JAROCIN WYPOSAŻENIE WNĘTRZ 882 INFOSCOPE IT 883 FAST FINANCE WINDYKACJA 884 GOSDROB FAMILY PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 885 MUZA HANDEL 886 PPG BUDOWNICTWO 887 ZASTAL PRZEMYSŁ METALI 888 SYNTEA FIRMY SZKOLENIOWE 889 TRAVELPLANET.PL ROZRYWKA 890 LSI SOFTWARE IT 891 MCI MANAGEMENT INWESTYCJE 892 QUANTUM SOFTWARE IT 893 LOKATY BUDOWLANE BUDOWNICTWO 894 CEREAL PLANET PLC USŁUGI 895 SARE MEDIA 896 EKOBOX BUDOWNICTWO 897 INSERT IT 898 VARIANT HANDEL 899 EKO EXPORT HANDEL 900 SMS KREDYT HOLDING FINANSE 901 GKI KOMPLEKS USŁUGI 902 KACZMARSKI INKASSO WINDYKACJA 903 KUPIEC USŁUGI 904 MILKPOL HANDEL 905 EMMERSON REALTY NIERUCHOMOŚCI 906 BIOGENED OCHRONA ZDROWIA 907 IQ PARTNERS INWESTYCJE 908 GRUPA RABEN TSL 909 BIOMAXIMA OCHRONA ZDROWIA 910 4FUNMEDIA MEDIA 911 MDDP SP. Z O.O AKADEMIA BIZNESU FIRMY SZKOLENIOWE 912 GRUPA HRC USŁUGI 913 B2BPARTNER HANDEL 914 SESCOM USŁUGI 915 IBS NETSHOPS.PL USŁUGI 916 EUROPEJSKI FUNDUSZ HIPOTECZNY USŁUGI 917 NOWOCZESNA FIRMA MEDIA 918 ORPHEE OCHRONA ZDROWIA 919 UNITED USŁUGI 920 WADEX PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 921 BORUTA-ZACHEM PRZEMYSŁ CHEMICZNY 922 PANI TERESA-MEDICA FARMACJA 923 PROGRES INVESTMENT FINANSE 924 KLON BUDOWNICTWO 925 ALKAL BUDOWNICTWO 926 AGROMEP HANDEL 927 PRAGMA FAKTORING FINANSE 928 HYPERION TELEKOMUNIKACJA 929 D.A.S. TU OCHRONY PRAWNEJ FINANSE 930 XPLUS TECHNOLOGIE 931 AGROLIGA GROUP PLC USŁUGI 932 SYMBIO HANDEL 933 STAR FITNESS HANDEL 934 SWISSMED PRYWATNY SERWIS MED OCHRONA ZDROWIA 935 KOPAHAUS BUDOWNICTWO 936 PREMIUM FOOD ROZRYWKA BIT STUDIOS IT 938 AUTO-SPA USŁUGI 939 MARKA FINANSE 940 CLOUD TECHNOLOGIES IT 941 BAUMAL GROUP BUDOWNICTWO 942 COMPERIA.PL MEDIA 943 MAKOLAB IT 944 MACIF ŻYCIE TUW FINANSE 945 RUCH CHORZOW ROZRYWKA 946 MGM SYSTEMS USŁUGI 947 E-MUZYKA MEDIA 948 SURFLAND SYSTEMY KOMPUTEROWE IT 949 ROBINSON EUROPE HANDEL 950 E-KIOSK HANDEL 951 AZTEC BUDOWNICTWO 952 ARTNEWS MEDIA 953 HEFAL SERWIS BUDOWNICTWO 954 CSY TECHNOLOGIE 955 STOPKLATKA ROZRYWKA 956 SKYSTONE CAPITAL ENERGETYKA I CIEPŁOWNICTWO 957 CAPITAL PARTNERS USŁUGI 958 DEKTRA HANDEL 959 CELTIC PROPERTY DEVELOPMENTS USŁUGI 960 ALDA HANDEL 961 STANDREW TECHNOLOGIE 962 VIVID GAMES ROZRYWKA 963 EASYCALL.PL TELEKOMUNIKACJA 964 DYWILAN HANDEL 965 TUW REJENT-LIFE FINANSE 966 PHARMENA FARMACJA 967 PRO-LOG USŁUGI 968 AITON CALDWELL TELEKOMUNIKACJA 969 MORIZON USŁUGI 970 AQUA POZNAN BUDOWNICTWO 971 B3SYSTEM IT 972 POLFA FARMACJA 973 POLMAN RECYKLING 974 GK WDB BROKERZY UBEZPIECZENIOWI 975 COMECO HANDEL 976 MOMO USŁUGI 977 INCANA BUDOWNICTWO 978 CFI HOLDING BUDOWNICTWO 979 MONDAY DEVELOPMENT INWESTYCJE 980 GALVO PRZEMYSŁ METALI 981 INVESTMENT FRIENDS INWESTYCJE 982 IAI HANDEL 983 EUROCENT FINANSE 984 GO TFI INWESTYCJE 985 IBC USŁUGI 986 CERTES FIRMY SZKOLENIOWE 987 CENTRUM FINANSOWE BANKU BPS FINANSE 988 PIK HANDEL 989 PRAGMA INKASO WINDYKACJA 990 PRESTO RECYKLING 991 BEEF-SAN ZAKŁADY MIĘSNE PRZEMYSŁ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 992 CEMEX POLSKA PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 993 SAF WINDYKACJA 994 AFORTI HOLDING FINANSE 995 SAKANA ROZRYWKA 996 CASPAR FINANSE 997 HM INWEST BUDOWNICTWO 998 INWESTYCJE.PL MEDIA 999 PLASTPACK COMPANY PRZEMYSŁ TWORZYW SZTUCZNYCH 1000 POLTRONIC HANDEL * Firma posiadająca przesunięty rok obrotowy