GRZYB REISHI KULTURA ORIENTU W WALCE Z CHOROBAMI WSPÓŁCZESNEJ CYWILIZACJI REISHI FUNGUS ORIENTAL CULTURE IN THE STRUGGLE AGAINST CONTEMPORARY DISEASES

Transkrypt

1 Adam Kwieciński, Andrzej Jankowski, Patrycja Sawczak Wieczorek GRZYB REISHI KULTURA ORIENTU W WALCE Z CHOROBAMI WSPÓŁCZESNEJ CYWILIZACJI REISHI FUNGUS ORIENTAL CULTURE IN THE STRUGGLE AGAINST CONTEMPORARY DISEASES Adres do korespondencji: Grupa Dr. A.R. Kwiecińskiego; Wydawnictwo Kwieciński Bielsko Biała ul. Wiśniowa 25/2 tel. (33) lub 99 fax (33)

2 Streszczenie Grzyb Reishi zwany również Ganoderma lucidum, a także Lingzhi jest nadzieją dla współczesnej medycyny. Od 2000 lat stosowany przez Chińskich medyków jako czarodziejska roślina pomaga leczyć i zapobiegać wielu chorobom. Współczesne badania potwierdzają, iż zawarte w grzybie Reishi składniki pozytywnie wpływają na poprawę jakości zdrowia i przedłużenie życia. Ganoderma wykazuje działanie immunostymulujące, hipotensyjne, przeciwalergiczne, antywirusowe, przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, hipolipemiczne. Słowa kluczowe: Ganoderma lucium, Reishi Abstract Reishi fungus called also Ganoderma lucidum, and also Lingzhi is a hope for contemporary medicine. It has been used by Chinese doctors for 2000 years as magic herb which helps to cure and prevent many diseases. Contemporary research proves that the components of Reishi fungus influence, in a positive way, the quality of health and the length of life. Ganoderma shows immunostimulating, hypotensive, antiallergic, antivirus, antiinflammatory, antitumour and hypolipaemic activity. Key words: Ganoderma lucium, Reishi 2

3 Ogólna charakterystyka Grzyba Reishi występuje w różnych odmianach (czerwony, fioletowy, niebieski, żółty, czarny i biały), z których za najcenniejszy pod względem terapeutycznym uważana jest odmiana czerwona. Na powierzchni grzyba znajdują się białawe pory, które w miarę starzenia się osobnika zmieniają barwę na brunatno-brązową. Trzon ma postać powyginanej, lśniącej, czerwonej rurki, wielkości od x 10-20mm. Występują również osobniki nie posiadające trzonu, w których kapelusz przyrośnięty jest bezpośrednio do podłoża. Zarodniki grzyba Reishi mają wielkość 7-11 x 6-7µm, są owalnego kształtu, żółtobrązowej barwy i są one najbardziej aktywną farmakologicznie częścią grzyba. Wykazują około 75-krotnie wyższą aktywność w stosunku do owocników. Ganoderma występuje w szczególności na martwych konarach drzew liściastych [1][2][3]. Grzyb Reishi w przyrodzie występuje stosunkowo rzadko, w naturze można go spotkać w Azji, Ameryce Południowej, Europie oraz Ameryce Północnej. Współcześnie grzyb ten jest hodowany i wykorzystywany w celach leczniczych[4]. Budowa chemiczna związków farmakologicznie aktywnych Najistotniejsza rolę pod względem właściwości farmakologicznych odgrywają polisacharydy. Występują przede wszystkim w postaci beta-d-glukanów związanych z aminokwasami. Wykazują one silne działanie przeciwnowotworowe zwiększają poziom interferonu, który w konsekwencji podnosi odporność organizmu, niszczą wolne rodniki, wspomagają wytwarzanie komórek typu B produkujących przeciwciała, przyczyniają się również do zwiększenia ilości makrofagów, które wspomagają działanie leukocytów, wpływają na usprawnienie syntezy DNA i RNA, białek w wątrobie, szpiku kostnym i krwi. 3

4 Część cukrowa tych związków składa się z glukozy, galaktozy, mannozy, można odnaleźć w nich również śladowe ilości ksylozy i fukozy, komponenta białkowa natomiast zawiera w swoim składzie ok. 17 typów różnych aminokwasów[4][5]. Kolejną substancją farmakologicznie czynną zawartą w Reishi są triterpeny, typu lanostanu, inaczej zwane kwasami ganoderenowymi m.in. kwas ganosporowy A. Triterpeny wykazują działanie obniżające poziom cholesterolu we krwi, zmniejszają produkcję enzymu, biorącego udział w wytwarzaniu angiotensyny, w konsekwencji, czego, zmniejszają skurcz naczyń krwionośnych. Kwas ganoderenowy wykazuje silne działanie przeciwbólowe, uspokajające, detoksykacyjne. W grzybach Reishi występują również takie składniki jak: adenozyna, która zmniejsza lepkość krwi, usprawniając krwiobieg, a tym samym poprawiając zaopatrzenie serca i mózgu w tlen, a także sterole oraz wolny kwas oleinowy [6][7][8]. Wykorzystanie grzybów Reishi w leczeniu i profilaktyce Choroby nowotworowe Grzyby Reishi mogą zwiastować nadejście nowej ery w profilaktyce i leczeniu raka. Przeciwnowotworowe działanie Ganodermy zawdzięczamy zawartym w jego składzie polisacharydom. Są one zbudowane z milionów atomów, co sprawia, iż są trudno przyswajalne przez organizm człowieka. Dzięki zastosowaniu witaminy C można obniżyć ich poziom, ułatwiając tym samym ich asymilacje. Polisacharydy ulegają przekształceniu w oligoglukany o niskiej liczbie molekularnej, a tym samym łatwej przyswajalności, pobudzają one działanie makrofagów, będących nieodłącznym składnikiem układu odpornościowego w znaczącym stopniu wzmagając jego właściwości obronne. Makrofagi w przeciwieństwie do krwinek białych wykazujących ograniczone działanie w przypadku chorób przewlekłych lub złośliwych, są w stanie zniszczyć wszelkie czynniki patogenne w tym również komórki nowotworowe [9][10][11]. 4

5 Stosowanie preparatów z Ganoderma lucidum wykazało pozytywne wyniki w leczeniu wielu nowotworów m.in.: guz mózgu 5cm ( znaczne zmniejszenie wielkości guza, odzyskanie przytomności, odzyskanie pamięci ), rak płuca będący przerzutem po operacyjnym usunięciu nowotworu piersi (całkowity zanik komórek nowotworowych w płucu po 6-cio miesięcznej kuracji), rak piersi z przerzutami do kości (zdecydowana poprawa jakości życia, powrót do samodzielnego funkcjonowania), rak odbytnicy z przerzutami na wątrobę (zmniejszenie guza, poprawa ogólnego stanu zdrowia), rak trzustki (stosowanie esencji Ganoderma lucidum w połączeniu z witaminą C całkowity powrót do zdrowia) [11]. Grzyby Reishi wykazując działanie przeciwnowotworowe i stymulujące układ odpornościowy w znaczącym stopniu poprawiają jakość życia osobom cierpiącym na choroby nowotworowe. Zmniejsza objawy choroby, w wielu przypadkach prowadząc do całkowitego wyzdrowienia, a tym samym przedłużenia życia. Jednocześnie preparaty w skład których wchodzi Ganoderma nie wykazują uporczywych skutków ubocznych charakterystycznych dla takich metod leczenia jak radio- i chemioterapia [12][13]. Schorzenia sercowo-naczyniowe Grzyb Ganoderma zwiększa dotlenienie mięśnia sercowego, poprzez rozszerzenie tętnic wieńcowych i wzrost przepływu krwi. W znacznym stopniu obniża zarówno skurczowe, jak i rozkurczowe ciśnienie krwi o około 20%. Likwiduje bóle w klatce piersiowej, duszności, zaburzenia rytmu serca, korzystnie wpływa na krążenie obwodowe, obniża poziom cholesterolu i trójglicerydów. Właściwości hipotensyjne grzyba Reishi zawdzięczamy obecnym w jego składzie triterpenom, są one swoistymi inhibitorami enzymu konwertazy angiotensyny, które przekształcają angiotensynę I (AT I) w angiotensynę II (ATII) i zmniejszają jej ilość we krwi. Angiotensyna 5

6 II podnosi ciśnienie krwi, zmniejszenie jej ilości wpływa na obniżenie ciśnienia krwi. Istotnym aspektem dotyczącym obniżania ciśnienia jest to, iż grzyb ten działanie to wykazuje tylko w przypadku, gdy ciśnienie krwi jest znacząco podwyższone, nie wykazuje natomiast działania hipotensyjnego, jeżeli ciśnienie jest w granicach normy bądź niższe [4][14]. Reishi wykazuje również zdolność obniżenia poziomu cholesterolu i triglicerydów, które stanowią główne czynniki rozwoju chorób sercowo- naczyniowych. W trakcie stosowania preparatów Ganoderma lucidum dochodzi do znacznej redukcji frakcji LDL cholesterolu, oraz do zwiększenia ilości frakcji HDL cholesterolu. Za właściwości te odpowiadają triterpeny [15]. Badania kliniczne potwierdzają, iż grzyby Reishi wpływają na obniżenie lepkości krwi tym samym zapobiegając tworzeniu się skrzepów. Dzieje się tak gdyż dochodzi do zmniejszenia agregacji płytek krwi. Czynnikiem odgrywającym decydującą role w tym procesie jest adenozyna, będąca jednym z czynników farmakologicznie czynnych zawartych w grzybach Reishi. Takie właściwości Ganodermy wpływają na zmniejszenie ryzyka zachorowań na tętniaki, wylewy krwi do mózgu, oraz niektóre choroby serca [16]. Układ immunologiczny Reishi wykazuje właściwości immunostymlujące i immunomodulujące. Zawarte w nim składniki wpływają na zwiększenie produkcji i aktywności limfocytów, cytokin, oraz makrofagów. Zwiększenie aktywności makrofagów wpływa na niszczenie wszelakich patogenów takich jak bakterie, wirusy, drożdże, czy też komórki nowotworowe, ale również ułatwia usuwanie z organizmu szkodliwych związków toksycznych i końcowych produktów przemiany materii, stanowi tym samym tarczę obronną organizmu [4]. Zwiększenie aktywności makrofagów powoduje uwolnienie cytokin, które odpowiadają za kontrolę procesów zapalnych i stymulują pracę układu odpornościowego [17]. 6

7 Jedną z wymienianych już substancji czynnych farmakologicznie zawartych w Reishi jest kwas ganoderenowy, który już w niewielkich dawkach wpływa na zmniejszenie replikacji wirusa HIV o 50% [18]. Współczesna medycyna coraz więcej uwagi poświęca chorobie cywilizacyjnej XX wieku, jaką jest alergia. Ganoderma wykazuje działanie przeciwhistmiowe w obrębie alergii o różnych etiologiach. Zmniejsza reakcją alergiczną w astmie oskrzelowej, alergiach skórnych, alergii na leki [19] [20]. Reakcje po zażyciu grzyba Po zażyciu preparatu Ganoderma lucidum pacjenci mogą odczuwać zawroty głowy, suchość w jamie ustnej, przełyku, może dochodzić do wysuszenia śluzówki nosa, zaburzeń ze strony przewodu pokarmowego, luźnych stolców, skórnych reakcji alergicznych. Objawy te występują zwykle w początkowej fazie stosowania preparatu [21][22]. Podsumowanie Grzyb Ganoderma lucidum (pol. Lakownica lśniąca) zwany także Reishi jest jednym ze skarbów tradycyjnej medycyny chińskiej. Współczesne badania udowodniły, że zawarte w nim składniki wykazują dobroczynny wpływ na utrzymanie równowagi w organizmie i przedłużenie życia. Wykazuje on szerokie zastosowanie wspierające siły witalne i chroniące źródło ich powstawania. Reishi stymuluje pracę układu immunologicznego. Różnica pomiędzy działaniem Ganodermy, a leków lub suplementów dietetycznych polega na tym, iż nie skupia on swoich właściwości leczniczych na konkretnym schorzeniu, ale pomaga regulować pracę całego organizmu, zapewniając prawidłowe funkcjonowanie organów wewnętrznych. Obecnie Reishi w Chinach uznawany jest za lekarstwo i znajduje się na urzędowej liście leków. Miejmy nadzieje, że w niedalekiej przyszłości stanie się on fundamentem medycyny naturalnej w niedocenianej go dotychczas reszcie świata. 7

8 Piśmiennictwo: 1. Gumińska B., Wojewoda W.: Grzyby i ich oznaczenie. 1983; Hagara L., Antonin V., Baier J.: Houby. 1999; Dermek A., Pilat A.: Poznajemy grzyby. 1991; Kwieciński A.: Reishi. Nadzieja współczesnej medycyny. 2004; Jones K. Reishi (ganoderma): Longevity herb of the Orient; Part 2. Townsend Letter for Doctors & Patients. 11/20/92; N.112; Hobbs C. Medicinal Mushrooms. Santa Cruz, CA., Botanica Press, 1995, McKenna, D.J.; Jones K.; Hughes K. Botanical Medicines. The Haworth Herbal Press, New York, London, Oxford.2002; Wang D.H.; Weng X.C. Antitumor activity of extracts of Ganoderma lucidum and their protective effects on damaged HL-7702 cels induced by radiotherapy and chemiotherapy. Journal of Chinese Materia Medica 31(19); Wnag SY. The anti-tumor effect of ganoderma lucidum is metiated by cyticines released from activated macrophages and T lymphocytes. Int J camcer. May 1997; 70(6): Sone Y.,et al Structures and anitumor activities of the polysaccharides isolated from fruiting body and the growing culture of mycelium of ganoderma lucidum. Agr Biol Bhem 1985; 49: Morishige F.,Reishi: Positive Cancer Tratments. Chin. Trad. Med. Part III,ISBN C ; Tsukagoshi S.,et al Krestin (PSK). Cancer Treat Rev.1984; 11(2) Teikoku Chemical Industry Co., Ltd. Mushroom glycoproteins as neoplasm inhibitors. Japanese Patent No.82 75, 926, in Chem Abstr. 12 May 1982; 97:4431:1j 14. Schmieder R.E., Hilgers K.F., Schlaich M.P., Schmidt B.M.W. The Lancet. 2007;369;

9 15. Jordan M. Red Reishi: King of Adaptogens. San Francisco, CA June 2007; Su C. Potentiation of ganodermic acid S on prostaglandin E (1)- induced cyclic AMP elevation in human platelets. Thromb Rest. Jule 2000;99(2); Drzewiecka E., Plewka A. Znaczenie wybranych cytokine w diagnostyce polipów nosa. 2007; el-mekkawy S.,et al. Anti-HIV-1 and Anti-HIV-1-protease substances from ganoderma lucidum. Phytochemistry. Nov 1998; 49(6); Tasaka T., et al. Anti-allergic constituents in the cultura medium of ganoderma lucidum (I). Inhibitoi effect of oleic acid on histamine release. Agents and Actions. 1988; 23;(3/4); Tasaka T., et al. Anti-allergic constituents in the cultura medium of ganoderma lucidum (II). The Inhibitory effect of cyclooctasulphur on histamine release. Agents and Actions. 1988; 23;(3/4); McGuffin M., et al., ed. Botanical Safety Handbook. Boca Raton: CRC Press. 1997; Horner WE.,et al. Basidiomycete allergens: Comparison of three ganoderma species. Allergy. Feb 1993; 48(2); dr n. med. Adam Kwieciński Bielska Wyższa Szkoła im. Tyszkiewicza doc. dr hab. n. med. Andrzej Jankowski Katedra i Zakład Farmacji Stosowanej, Śląski Uniwersytet Medyczny mgr farm. Patrycja Sawczak-Wieczorek Katedra i Zakład Farmacji Stosowanej, Śląski Uniwersytet Medyczny 9