WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRODROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN Z PRZYRODY W KLASIE V

Transkrypt

1 WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRODROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN Z PRZYRODY W KLASIE V Stopień celujący otrzyma uczeń, który: opanował pełen zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania przedmiotu w danej klasie, samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia, - biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych lub praktycznych z programu nauczania danej klasy, proponuje rozwiązania nietypowe, zawsze potrafi zastosować posiadaną wiedzę, samodzielnie korzysta z różnych źródeł informacji, Stopień bardzo dobry otrzyma uczeń, który: wyjaśnia, czym są ciała fizyczne i wie, że świat zbudowany jest z materii podaje przykłady sprawdzania właściwości ciał stałych wyjaśnia, na czym polega zjawisko dyfuzji w cieczach wyjaśnia, na czym polega zjawisko dyfuzji w gazach wyjaśnia, jak zachowują się ciała stałe, ciecze i gazy pod wpływem temperatury analizuje dane zawarte w tabeli dotyczące granic lądowych i morskich Polski wyjaśnia, na czym polega trójstopniowy podział administracyjny w Polsce opisuje krajobraz swojego miejsca zamieszkania identyfikuje skały występujące w okolicy szkoły i miejsca zamieszkania wyjaśnia szkodliwość niszczenia gleb dla przyrody wymienia i charakteryzuje gatunki roślin antropogenicznych wyjaśnia związek między obszarem zlodowaceń a występowaniem jezior Polsce charakteryzuje czynniki warunkujące stopień zanieczyszczenia Bałtyku omawia znaczenie glonów w przyrodzie i życiu człowieka omawia budowę chełbii modrej wyjaśnia, dlaczego w Bałtyku żyje mało przedstawicieli ssaków przedstawia w dowolniej formie walory przyrodnicze Wolińskiego i Słowińskiego Parku Narodowego opisuje walory turystyczne miasta Gdańska podaje różnice między glonami a roślinami charakteryzuje czynniki, które ukształtowały krajobraz Pojezierza Mazurskiego wyjaśnia termin: polska tajga wymienia czynniki wpływające na słabe przekształcenie przez człowieka Niziny Podlaskiej charakteryzuje zabytki Warszawy omawia etapy powstawania Białowieskiego Parku Narodowego charakteryzuje przyrodę Wyżyny Śląskiej wyjaśnia zależności istniejące między rodzajem skały, gleby a działalnością człowieka na danym terenie uzasadnia celowość utworzenia Ojcowskiego Parku Narodowego na terenie Wyżyny Krakowsko-- Częstochowskiej charakteryzuje zabytki Warszawy wyjaśnia, jaki wpływ na wysokość gór ma ich wiek charakteryzuje piętra roślinności występujące w Sudetach

2 porównuje krajobraz Tatr Wysokich z krajobrazami Gór Świętokrzyskich i Sudetów wyjaśnia, jak powstaje wiatr halny oraz jaki wpływ na temperaturę powietrza ma wysokość nad poziomem morza charakteryzuje piętra roślinności występujących w Tatrach przygotowuje mapę Polski, na której umieszcza logo parków narodowych wyjaśnia, czym różni się ochrona gatunkowa ścisła od częściowej wyjaśnia podstawowe różnice między planem a mapą wymienia różne rodzaje skał i podaje ich przykłady sprawnie posługuje się cyrklem lub nitką w celu dokładnego odmierzania odległości na mapie i oblicza odległość rzeczywistą, stosując podziałkę wyjaśnia, na czym polega uogólnienie mapy używając znaków topograficznych, potrafi narysować plan, np. drogi między domem a szkołą, plan swojej miejscowości orientuje mapę w terenie z wykorzystaniem kompasu i względem znaków topograficznych opisuje kolejne kroki postępowania podczas korzystania z planu w celu przemieszczenia się z punktu A do punktu B opisuje zastosowanie mapy poziomicowej wyjaśnia sposób tworzenia mapy hipsometrycznej na podstawie mapy poziomicowej rozpoznaje różne formy terenu wykonuje model pagórka znajdującego się w okolicy podaje przykłady paproci chronionych charakteryzuje skrzypy i widłaki jako grupy paprotników rozróżnia wybrane gatunki roślin nagonasiennych i okrytonasiennych po kształcie liści, korze, kwiatach, owocach lub pokroju podaje przykłady różnych, dodatkowych funkcji pełnionych przez korzenie podaje rodzaje wyjaśnia znaczenie kory dla drzew i krzewów ulistnienia wyjaśnia, na czym polega zapylenie i zapłodnienie rozróżnia podstawowe typy kwiatostanów dokonuje podziału owoców na suche i mięsiste, podaje przykłady wyjaśnia pojęcie pasożyt, podaje przykłady grzybów pasożytniczych charakteryzuje porosty jako wskaźniki stanu czystości powietrza oraz jako organizmy pionierskie Stopień dobry otrzyma uczeń, który: podaje podstawowe różnice między gazami, cieczami i ciałami stałymi prezentuje na modelu drobinowym właściwości ciał stałych prezentuje na modelu drobinowym właściwości cieczy prezentuje na modelu drobinowym właściwości gazów omawia zasadę działania termometru cieczowego charakteryzuje właściwości metali i niemetali wskazuje na mapie granice Polski z państwami sąsiadującymi analizuje wykresy dotyczące powierzchni i liczby ludności w Polsce charakteryzuje pasy ukształtowania terenu w Polsce dokonuje podziału gleb w Polsce ze względu na kryterium żyzności podziału, podaje przykład wyjaśnia znaczenie organizmów glebowych i próchnicy w odniesieniu do żyzności gleby

3 charakteryzuje typy lasów w Polsce na dowolnym przykładzie omawia proces powstawania jeziora omawia warunki życia w Bałtyku wyjaśnia przyczynę piętrowego występowania glonów w morzu, definiuje plechę wymienia przykłady ryb słodko- i słonowodnych, ssaków żyjących w Bałtyku podaje definicje: zatoki, mierzei, zalewu, wyspy i ruchomych wydm, opisuje, w jaki sposób powstał teren Żuław Wiślanych charakteryzuje przemysł, który rozwinął się nad Bałtykiem omawia budowę okrzemek omawia znaczenie glonów charakteryzuje przyrodę Mazur charakteryzuje Puszczę Augustowską opisuje warunki umożliwiające rozwój rolnictwa na Nizinie Śląskiej uzasadnia twierdzenie, że Warszawa jest centrum nauki i kultury w Polsce wyjaśnia, czym różni się Puszcza Białowieska od innych kompleksów leśnych w Polsce wymienia naturalne elementy krajobrazu Wyżyny Śląskiej charakteryzuje warunki życia ludzi na tym terenie charakteryzuje krajobraz Wyżyny Lubelskiej charakteryzuje krajobraz Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej uzasadnia twierdzenie, że Kraków jest centrum kultury w Polsce podaje przykłady zjawisk krasowych występujących na terenie Gór Świętokrzyskich omawia rozwój przemysłu na terenie gór wskazuje na mapie i określa na mapie położenie Kotliny Jeleniogórskiej i Kotliny Kłodzkiej omawia wpływ człowieka na przyrodę Sudetów wyjaśnia pojęcia: turnie, granie, żleby, piargi wie, jak się należy zachować podczas burzy w górach wyjaśnia znaczenie piętra kosodrzewiny podaje przystosowania wybranych gatunków zwierząt do życia w Tatrach charakteryzuje warunki konieczne do utworzenia parku narodowego wyjaśnia cel tworzenia parków krajobrazowych i rezerwatów przyrody definiuje funkcje poszczególnych układów narządów człowieka oblicza odległość rzeczywistą, stosując podziałkę liniową posługuje się linijką w celu dokładnego odmierzania odległości na mapie oblicza odległość rzeczywistą, stosując podziałkę liniową wyjaśnia określenia: mapa mniej lub bardziej szczegółowa opisuje część terenu przedstawionego na mapie orientuje mapę w terenie dowolnym sposobem orientuje plan za pomocą obiektów w terenie samodzielnie dobiera rodzaj mapy do rodzaju wykonywanego zadania oblicza wysokość względną danego punktu na mapie definiuje formy terenu: wklęsłe i wypukłe wyjaśnia rolę chwytników u mchów, kłączy u paproci wyjaśnia rolę zarodników wymienia cechy, które decydują o podziale roślin na nagonasienne okrytonasienne omawia budowę korzenia podaje przykłady przekształceń łodygi i liści omawia budowę i rolę słupka i pręcików podaje przykłady roślin mających kwiaty i kwiatostany

4 wymienia sposoby rozsiewania nasion podaje przykłady zastosowań grzybów w przyrodzie i w życiu człowieka wyjaśnia pojęcie plecha rozróżnia kształty plech porostów podaje i omawia przykłady działalności człowieka negatywnie wpływających na stan środowiska naturalnego Stopień dostateczny otrzyma uczeń, który: rozróżnia pierwiastki od związków chemicznych, podaje przykłady podaje przykłady zastosowań przedmiotów wykonanych z materiałów sprężystych i plastycznych wyjaśnia, dlaczego niektóre owady mogą poruszać się po powierzchni wody podaje przykłady (z życia codziennego) potwierdzające zjawisko rozszerzalności temperaturowej cieczy i gazów podaje przykłady zastosowania metali i niemetali w życiu człowieka wykazuje doświadczalnie, że tlen jest czynnikiem warunkującym spalanie63 wskazuje na mapie Europy państwa sąsiadujące z Polską, nazywa ich stolice podaje nazwy stanowisk osób reprezentujących władze lokalne wyjaśnia przyczynę pasowości ukształtowania terenu w Polsce odczytuje z mapy miejsca o największej i najmniejszej lesistości w Polsce charakteryzuje bór jako typ lasu, który dominuje w Polsce odczytuje z mapy Polski nazwy rzek dopływów Wisły i Odry wymienia typy jezior występujących w Polsce, wskazuje na mapie Polski pojezierza wskazuje na mapie rzeki wpadające do Bałtyku wyjaśnia, dlaczego Bałtyk zaliczany jest do mórz słonych wymienia nazwy grup glonów występujących na różnych głębokościach w morzu charakteryzuje jednego lub dwóch przedstawicieli zwierząt żyjących w Bałtyku opisuje typy wybrzeży: niskie i wysokie charakteryzuje główne zajęcia ludzi mieszkających nad Bałtyki em rozróżnia glony jednokomórkowe, kolonijne i wielokomórkowe nazywa i wskazuje na mapie miasta Pojezierza Mazurskiego wymienia elementy krajobrazu charakterystyczne dla Pojezierza Mazurskiego wymienia elementy krajobrazu charakterystyczne dla Pojezierza Suwalskiego charakteryzuje Nizinę Mazowiecką wymienia przykłady instytucji państwowych, które znajdują się w Warszawie wymienia przykłady gatunków roślin i zwierząt charakterystycznych dla Puszczy Białowieskiej nazywa i wskazuje na mapie największe miasta Wyżyny Śląskiej charakteryzuje przemysł tej wyżyny wymienia rośliny uprawiane na Wyżynie Lubelskiej nazywa i wskazuje na mapie największe miasta Wyżyny wyjaśnia, co to jest kras i w jakich warunkach obserwowane są zjawiska krasowe wymienia przykłady zabytków Krakowa wyjaśnia, czym są i jak powstały gołoborza charakteryzuje krajobraz Karkonoszy charakteryzuje krajobraz Tatr Wysokich wymienia zasady, których trzeba przestrzegać podczas wycieczek w góry wymienia przykłady roślin charakterystycznych dla każdego z pięter w Tatrach omawia rozmieszczenie parków narodowych w Polsce

5 wymienia przykłady roślin i zwierząt będących w Polsce pod ochroną oblicza z pomocą nauczyciela odległość rzeczywistą, stosując podziałkę liniową oblicza z pomocą nauczyciela odległość rzeczywistą, stosując podziałkę liniową porównuje skale dwóch map i wskazuje, która jest bardziej szczegółowa odczytuje obiekty przedstawione na mapie za pomocą znaków topograficznych podaje sposoby orientowania mapy w terenie opisuje, jak odnaleźć ulicę na planie miasta opisuje zastosowanie map hipsometrycznej i administracyjnej odczytuje z mapy poziomicowej wysokość bezwzględną danego punktu omawia budowę zewnętrzną mchu i paproci wyjaśnia, czym różnią się rośliny nasienne od zarodnikowych podaje różnice między korzeniem palowym a wiązkowym omawia budowę liści podaje przykłady różnych rodzajów łodyg rozróżnia liście pojedyncze omawia budowę kwiatu rośliny omawia budowę owocu i nasiona rośliny opisuje budowę grzyba kapeluszowego podaje cechy różniące muchomora sromotnikowego i czubajki kani opisuje budowę plechy porostów wyjaśnia, dlaczego porosty nazywamy organizmami symbiotycznymi Stopień dopuszczający otrzyma uczeń, który, korzystając z pomocy nauczyciela: określa położenie Polski w Europie wymienia nazwy państw sąsiadujących z Polską wskazuje Polskę na mapie Europy podaje nazwę województwa, powiatu, gminy, w której mieszka i w których położona jest jego szkoła nazywa i wskazuje na mapie Polski pasy ukształtowania terenu podaje nazwy rodzajów skał, podaje po jeden lub dwa przykłady podaje nazwy rodzajów gleb w Polsce, podaje jeden lub dwa przykłady wymienia rodzaje lasów iglastych i liściastych występujących w Polsce rozpoznaje podstawowe gatunki drzew nazywa i wskazuje na mapie główne rzeki Polski nazywa i wskazuje na mapie największe jeziora Polski wskazuje na mapie i wymienia nazwy państw leżących nad Bałtykiem opisuje plechę wybranego glonu żyjącego w Bałtyku wymienia przykłady zwierząt żyjących w Bałtyku nazywa i wskazuje na mapie elementy krajobrazu charakterystyczne dla pobrzeży wymienia i wskazuje na mapie największe miasta Polski położone nad Bałtykiem wymienia przykłady glonów słodkowodnych wskazuje na mapie Pojezierze Mazurskie, wskazuje i nazywa dwa największe jeziora mazurskie wskazuje na mapie Pojezierze Suwalskie oraz jezioro Hańcza nazywa i wskazuje na mapie niziny Polski przedstawia krótko historię Warszawy wskazuje na mapie położenie Puszczy Białowieskiej wskazuje na mapie Wyżynę Śląską

6 wymienia antropogeniczne elementy krajobrazu Wyżyny Śląskiej wskazuje na mapie Wyżynę Lubelską wymienia elementy krajobrazu Wyżyny Lubelskiej wskazuje na mapie Wyżynę Krakowsko-Częstochowska wymienia elementy krajobrazu tej wyżyny przedstawia krótko historię Krakowa wskazuje na mapie Góry Świętokrzyskie odczytuje wysokości najwyższych szczytów gór wskazuje na mapie Sudety odczytuje wysokości najwyższych szczytów gór wskazuje na mapie Tatry odczytuje wysokości najwyższych szczytów gór wymienia dwie lub trzy cechy tatrzańskiej pogody wie, jak należy wezwać pomoc w górach podaje nazwy pięter roślinności występującej w Tatrach wymienia przykłady zwierząt charakterystycznych dla Tatr wymienia pięć lub sześć przykładów parków narodowych w Polsce wymienia nazwy różnych form ochrony przyrody w Polsce identyfikuje mchy i paprocie, jako rośliny zarodnikowe charakteryzuje środowisko życia mchów i paproci rozróżnia podstawowe gatunki drzew nagonasiennych i drzew okrytonasiennych (np. sosna, świerk, lipa, dąb, klon, brzoza) po kształcie liści omawia funkcje korzenia omawia funkcje łodygi i liści omawia funkcje kwiatu omawia rolę owoców i nasion odróżnia plan od mapy wie, do czego służy skala rysuje plany przedmiotów w skali 1 : 1, 1: 2, 1 : 3 posługując się podziałką liniową, odczyta np. 1 cm = 100 km różnych rodzajów map zna znaczenie barw na mapie hipsometrycznej rozróżnia pojęcia: wysokość bezwzględna i względna odczytuje skalę mapy odczytuje informacje zawarte w legendzie mapy zasady zbierania i przechowywania grzybów opisuje środowisko życia porostów określa właściwości wybranych substancji, np. soli, cukru, soku cytrynowego wie, że materia zbudowana jest z drobin wymienia przykłady przedmiotów wykonanych z materiałów kruchych, plastycznych i sprężystych wymienia podstawowe właściwości cieczy wymienia podstawowe właściwości gazów podaje przykłady (z życia codziennego), które potwierdzają zjawisko rozszerzalności temperaturowej ciał stałych wymienia przykłady metali i niemetal wymienia warunki, w których dochodzi do korozji podaje przykłady zabezpieczania przedmiotów przed korozją

7 Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą, nie posiada podstawowych wiadomości i umiejętności niezbędnych do kontynuowania nauki oraz przyswajania nowych treści w klasie wyższej.