Uniwersytet Rzeszowski Wydział Ekonomii
|
|
- Gabriela Socha
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Uniwersytet Rzeszowski Wydział Ekonomii STUDIA PODYPLOMOWE Mechanizmy funkcjonowania strefy euro VI edycja, rok akademicki 2014/15 Izabela Błońska Nr albumu: 4/2015 Rola Banków Centralnych w kształtowaniu świadomości ekonomicznej i finansowej obywateli. Praca dyplomowa wykonana pod kierunkiem Przyjmuję pracę Data i podpis promotora RZESZÓW 2015 Studia realizowane z Narodowym Bankiem Polskim w ramach programu edukacji ekonomicznej
2 Świadom odpowiedzialności prawnej oświadczam, że niniejsza praca dyplomowa została napisana przeze mnie samodzielnie i nie zawiera treści uzyskanych w sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami. Oświadczam również, że przedstawiona praca nie była wcześniej publikowana, jest w pełni autorska i powstała dla celów uzyskania świadectwa ukończenia studiów podyplomowych Mechanizmy funkcjonowania strefy euro i nie była także przedmiotem procedur związanych z uzyskaniem tytułu zawodowego w wyższej uczelni. Data Podpis autora pracy 2
3 Streszczenie Praca podejmuje problematykę edukacji ekonomicznej jako narzędzia kształtującego świadomość finansową społeczeństwa wpływającego na poprawę jego wiedzy finansowej oraz modelującego odpowiednie postawy. Umiejętności społeczeństwa w doborze indywidualnych rozwiązań finansowych w życiu codziennym, ale i rozumienia prawideł i procesów makroekonomicznych w obliczu dynamicznie rozwijającego się rynku finansowego oraz pro aktywna postawa obywateli są kluczowe w aspekcie rozwoju społeczno ekonomicznego kraju. Ponieważ jednym ze strategicznych celów każdego z banków centralnych jest wpieranie wzrostu gospodarczego nieodzownym elementem prowadzącym do realizacji tego celu jest prowadzenie działań edukacyjnych poprawiających stan wiedzy społeczeństwa (często w ramach strategii edukacyjnych poprzez dobór narzędzi adekwatnych do grupy edukowanych). Słowa kluczowe: Edukacja ekonomiczna, wiedza finansowa, kompetencje finansowe, świadomość ekonomiczna, strategia edukacyjna, inicjatywy NBP, banki centralne, programy edukacyjne, edutainment. TYTUŁ The Role of Central Banks in Economic and Personal Finance Education. 3
4 SPIS TREŚCI WSTĘP.. 5 ROZDZIAŁ I. EDUKACJA EKONOMICZNA DETERMINANTĄ WZROSTU GOSPODARCZEGO I DOBROBYTU SPOŁECZEŃSTWA Istota wiedzy i edukacji finansowej Ocena poziomu wiedzy finansowej w Polsce i krajach UE.. 10 ROZDZIAŁ II.DZIAŁALNOŚĆ EDUKACYJNA NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO Wizja, misja cele i narzędzia w realizacji Strategii edukacyjnej NBP Przegląd projektów, programów i inicjatyw NBP w krzewieniu świadomości ekonomicznej Polaków 21 ROZDZIAŁ III DZIAŁALNOŚĆ EDUKACYJNA BANKÓW CENTRALNYCH UE NA PRZYKŁADZIE NIEMIEC ANGLII I FRANCJII (PRZEGLĄD INICJATYW) Działania edukacyjne Banku Centralnego Niemiec Działania edukacyjne Banku Centralnego Anglii Działania edukacyjne Banku Centralnego Francji. 32 WNIOSKI BIBLIOGRAFIA
5 Wstęp Problem badawczym niniejszej pracy jest niska świadomość ekonomiczna polskiego społeczeństwa, która jest barierą w rozwoju gospodarczym kraju. Słabe kompetencje finansowe obywateli to jedno, ale także brak zrozumienia przez społeczeństwo przydatności wiedzy ekonomicznej sprawia, iż skłonność i mobilizacja do jej poprawy jest niewielka. Brak zrozumienia zależności ekonomicznych i błędne decyzje finansowe doprowadzają do problemów społecznych związanych np. z nadmiernym zadłużeniem czy zaburzeń struktury rynku finansowego powodujących napięcia i kryzysy. Kryzys gospodarczy i rosnące zadłużenie społeczeństw zwróciły uwagę na znaczenie edukacji finansowej prowadzonej już od najmłodszych lat. Wiedza w tej dziedzinie warunkuje bowiem pełne uczestnictwo w życiu gospodarczym i bezpieczne korzystanie z coraz bardziej skomplikowanych produktów finansowych. Umiejętne zarządzanie finansami osobistymi przez gospodarstwa domowe trzeba uznać za podstawowy czynnik, pomagający zapobiegać takim problemom, jak nadmierne zadłużenie czy wykluczenie finansowe, z którymi boryka się wiele społeczeństw w krajach wysoko rozwiniętych. Kwestia nadmiernego zadłużenia gospodarstw domowych występuje od dawna w gospodarce amerykańskiej to ona była jednym z elementów, które przyczyniły się do wybuchu kryzysu nazywanego popularnie kryzysem subprime. 1 Aby zapobiec masowemu wpadaniu ludzi w nadmierne zadłużenie, na kilka lat przed obecnym kryzysem gospodarczym kraje OECD zaczęły poszukiwać ratunku w edukacji. Powstała dzięki temu nowa dziedzina aktywności sektora finansowego edukacja finansowa, która zajęła się diagnozowaniem i poprawą świadomości finansowej 2. Założoną tezą w pracy jest ta, że działalność edukacyjna banków centralnych efektywnie poprawia stan wiedzy finansowej społeczeństwa. Nabywanie umiejętność w wykorzystaniu szans i unikania zagrożeń powodują polepszenie sytuacji finansowej członków społeczeństwa a to w konsekwencji przekłada się wzrost gospodarczy kraju. 1 Iwanicz-Drozdowska, Małgorzata. "Edukacja finansowa." (2006): Kowzan, Piotr. "Krytyczna czy bankowa? Edukacja ekonomiczna na uniwersytecie i poza nim." Praktyka teoretyczna 07 (2013):
6 Atrakcyjna forma przekazu treści ekonomicznych przez NBP oraz badane Banki Centralne, programy dostosowane do selektywnie wybranych beneficjentów z uwydatnieniem korzyści z nich wynikających, powodują uznanie przydatności tej wiedzy oraz duże zainteresowanie społeczeństwa chcącego w partycypować w programach i czerpać z edukacji. Celem pracy jest pokazanie, że edukacja ekonomiczna jest konieczna, ta prowadzona przez analizowane Banki Centralne a zwłaszcza NBP poprzez dobrze zbudowaną strategię ze wskazaniem zidentyfikowanych grup docelowych oraz z zastosowaniem odpowiednich narzędzi jest skuteczna. Realizowane projekty i programy edukacyjne są popularne, partycypuje w nich coraz więcej obywateli cieszą się dużym zainteresowaniem o czym świadczy ich powtarzalność (kolejne edycje). Dzięki programom zwiększa się wiedza społeczeństwa. Dokonywanie przemyślanych decyzji finansowych przez obywateli oraz świadome ich uczestnictwo w rynku finansowym eliminuje niekorzystny rozwój ich sytuacji ekonomicznej zapewniając w skali mikro (dobrobyt gospodarstwa domowego) zaś w skali makro na bogactwo Państwa. Odpowiedni poziom wiedzy finansowej, gwarantuje większą odpowiedzialność kredytobiorców za podjęte decyzje kredytowe oraz inwestorów za podjęte decyzje inwestycyjne. Posiadanie podstawowej wiedzy i umiejętności w zakresie planowania finansowego może pomóc gospodarstwom domowym regulować ich zobowiązania finansowe i zmaksymalizować ich finansowy dobrobyt. Wiedza finansowa niewątpliwie sprzyja świadomemu angażowaniu się gospodarstw domowych w długoterminowe procesy oszczędnościowe i inwestycyjne, które zapewniają im niezależność.i bezpieczeństwo finansowe. Warto także zaznaczyć, że edukacja finansowa społeczeństw wspiera nie tylko indywidualny dobrobyt, ale także ekonomiczną kondycję całych narodów 3. W pracy zastosowano metody badawcze polegające przede wszystkim na analizie danych wtórnych. Materiał źródłowy oparto na analizie kompetencji Polaków wg. danych empirycznych pochodzących przede wszystkim z badań przeprowadzonych przez p. Danutę Maison w 2009 r. na zlecenie Fundacji Bankowej im. Leopolda Kronenberga. Było to badanie przeprowadzone na reprezentatywnej, ogólnopolskiej próbie losowo-kwotowej (losowy dobór punktów realizacji, kwotowa reprezentacja 3 Frączek, Bożena. "Obszary badań w zakresie poziomu wiedzy i edukacji finansowej społeczeństwa w Polsce i na świecie." Studia Ekonomiczne/Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 173 (2013):
7 populacji pod względem podstawowych zmiennych demograficznych ) liczącej 1502 dorosłych Polaków. Realizację terenową badania przeprowadziła firma Pentor Research International metodą bezpośrednich wywiadów wspomaganych komputerowo (CAPI) Dzięki takiemu doborowi próby do badania uprawnione jest generalizowanie obserwowanych w badaniu wyników na całą populację. Pozostałe źrodła to strony internetowe banków tj
8 1. EDUKACJA FINASOWA DETERMINANATĄ WZROSTU GOSPODARCZEGO I DOBROBYTU SPOŁECZEŃSTWA Istota wiedzy i edukacji finansowej. Wiedza finansowa i edukacja finansowa nie posiadają jednolitej definicji, w literaturze spotyka się różnorodne opisy tych pojęć. Zwykle próby ich zdefiniowania podejmowane są przy okazji prowadzonych badań empirycznych dotyczących poziomu wiedzy czy edukacji finansowej w społeczeństwach. Badania mają na celu określenie skali zapotrzebowania na edukację finansową, bądź pozwalają ocenić skuteczność podejmowanych działań edukacyjnych. Wiedza finansowa (financial literacy) i edukacja finansowa (financial education) to pojęcia ściśle ze sobą związane. Zasadniczo edukacja finansowa zwiększa wiedzę finansową i umożliwia jej upowszechnienie 4. Często określa się edukację finansową jako narzędzie lub proces umożliwiający poprawę niskiego poziomu wiedzy i umiejętności kt przekłada się na świadomość postaw i zachowań finansowych. Wiedza finansowa ujmowana wąsko koncentruje się na wiedzy związanej (niezbędnej) z zarządzaniem pieniądzem, tj. budżetowaniem, oszczędzaniem, inwestowaniem czy ubezpieczeniem. Natomiast w szerszym ujęciu może obejmować rozumienie ekonomii oraz zależności pomiędzy warunkami ekonomicznymi a decyzjami podejmowanymi przez np. gospodarstwa domowe w obszarze finansów. Badania nad edukacją finansową, sponsorowane przez EU, wskazują, że powinna być ona analizowana i postrzegana w szerokim kontekście. Ze względu na zmieniający się rynek usług finansowych edukacja finansowa powinna być postrzegana, jako proces ciągły (life long), który umożliwia konsumentom usług finansowych podejmowanie świadomych decyzji, a pośredników finansowych motywuje do konstruowania inteligentnych i odpowiedzialnych produktów 5. Inny aspekt szerszego rozumienia wiedzy finansowej, zaproponowany przez INFE OECD 6, obejmuje, poza znajomością pojęć, faktów i danych, także świadomość, umiejętności, postawy i zachowania niezbędne do podejmowania właściwych decyzji finansowych, pozwalających na osiągnięcie indywidualnego dobrobytu finansowego. 4 Frączek, Bożena. "Obszary badań w zakresie poziomu wiedzy i edukacji finansowej społeczeństwa w Polsce i na świecie." Studia Ekonomiczne/Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 173 (2013): Financial education and better access to adequate financial services. Report, EU Project FES, Vienna 2007, s. 3 6 Międzynarodowy System Edukacji Finansowej, International Network on Financial Institution (INFE). 8
9 Edukacja finansowa wg definicji OECD jest procesem, który umożliwia inwestorom coraz lepsze zrozumienie pojęć finansowych oraz poznanie istoty produktów i usług finansowych. Edukacja finansowa, ułatwiając poznanie i dostęp do istotnych informacji (fakty, dane i wiedza fachowa), instrukcji oraz obiektywnego doradztwa, umożliwia rozwijanie umiejętności i nabywanie większej pewności w celu podejmowania bardziej skutecznych działań, które wpłyną na poprawę sytuacji finansowej. Edukacja finansowa zwiększa świadomość edukowanych zarówno w zakresie możliwości finansowych, jak i ryzyka poszczególnych rozwiązań, co ułatwia świadome podejmowanie decyzji finansowych. Z kolei, na potrzeby prac OECD nad problematyką narodowych strategii edukacji przyjęta została definicja edukacji finansowej, zgodnie z którą jest to proces wspierania w sposób przystępny, we właściwym miejscu i czasie dostępu do produktów i usług oraz poszerzanie ich wykorzystania przez segmenty społeczeństwa poprzez implementację już istniejących i innowacyjnych metod kształtowania świadomości finansowej i edukacji z perspektywą promowania finansowego dobrobytu na równi z włączeniem ekonomicznym i społecznym [Grifoni, Messy, 2012, s. 11]. Komisja Europejska zdefiniowała edukację finansową jako zdolność konsumentów i właścicieli małych przedsiębiorstw do zrozumienia produktów finansowych w celu podejmowania świadomych decyzji finansowych [Habschick i inni, 2007, s. 8] 7. Komisja Europejska wskazuje ponadto, że edukacja finansowa powinna stanowić uzupełnienie środków legislacyjnych służących zapewnieniu konsumentom właściwych informacji i właściwego doradztwa, a także odpowiedniej ich ochrony. Edukacja finansowa umożliwia zatem konsumentom podejmowanie najlepszych decyzji z punktu widzenia ich sytuacji finansowej 8. W warunkach globalnej gospodarki oraz szybkiego rozwoju ekonomicznego i technologicznego sukces zawodowy i życiowy w coraz większym stopniu zależy od posiadanej wiedzy ekonomicznej i związanych z nią praktycznych umiejętności 9. 7 I. Kuchciak, Kreowanie świadomości finansowej wyzwaniem konkurencyjności w niesprzyjającym otoczeniu, Zarządzanie i Finanse Journal of Management and Finance 4/ Komisja Wspolnot Europejskich, Komunikat Komisji w sprawie edukacji finansowej, COM (2007) 0808, 18 grudnia 2007, str. 1 9 Konferencja Narodowego Banku Polskiego Narodowego Banku Polskiego Banku Rezerwy Federalnej i Europejskiego Banku Centralnego Rola Banków centralnych w edukacji ekonomicznej i finansowej obywateli Warszawa 9
10 Edukacja finansowa umożliwia wykształcenie świadomości finansowej by obywatele mogli orientować się, jakie szanse i zagrożenia niosą ze sobą zarówno typowe, jak również coraz nowsze i bardziej skomplikowane produkty finansowe 10. Błędne decyzje finansowe konsumentów jako uczestników rynku finansowego niosą ze sobą konsekwencje nie tylko dla jednostki, ale także dla całej gospodarki. Do głównych skutków można zaliczyć; niekorzystny rozwój sytuacji ekonomicznej konsumentów; narastający problem wykluczenia finansowego czyli wykluczenie społeczne; możliwość nadmiernego zadłużenia konsumentów możliwość zaburzeń struktury rynku finansowego. Wszystkie ww. skutki przekładają się następnie na wzrost kosztów systemu pomocy społecznej co w konsekwencji wpływa na ograniczenie potencjału wzrostu gospodarczego. Za przyczynę braku sukcesu finansowego społeczeństw wielu krajów uważa się coraz częściej ich niski poziom alfabetyzacji finansowej, który często wynika z niewystarczającej edukacji finansowej. Dynamiczny rozwój rynku finansowego i towarzyszący mu zwiększający się stopień skomplikowania wszystkich jego segmentów wymaga nowych treści i form edukacyjnych Ocena poziomu wiedzy finansowej w Polsce i krajach UE Stan kompetencji finansowych polskiego społeczeństwa diagnozuje m.in. Fundacja Kronenberga przy City Handlowy na podstawie cyklicznych badań realizowanych od 2008 r. Dotychczas przeprowadzonych zostało pięć edycji badania Postawy Polaków wobec oszczędzania, poszerzonych w 2009 r. o raport badawczy Stan wiedzy finansowej Polaków. Powstał on na bazie pogłębionego kwestionariusza, oceniającego zarówno wiedzę ekonomiczną, zachowania w zakresie finansów, jak i uwarunkowania psychologiczne rożnych grup społecznych. Wyniki tych badań pokazują niepokojący obraz zachowań ekonomicznych w Polsce. Początkowym etapem procesu kształtowania kompetencji finansowych jest zdobywanie wiedzy teoretycznej oraz praktycznej. Jak pokazują badania, zarówno poziom 10 OECD, The importance of financial education July 2006, Małgorzata Iwanicz Drozdowska Edukacja Ekononimiczna Biuro Analiz Sejmowych INFOS nr 15 z dn r 11 Frączek, Bożena. "Innowacje w edukacji finansowej społeczeństwa." Studia Ekonomiczne/Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 186, cz. 2 (2014):
11 wiedzy finansowej, jak i zainteresowanie nią są w polskim społeczeństwie niskie. W badaniach Stan wiedzy finansowej Polaków została ona zmierzona w trzech aspektach: 1) świadomość własnej wiedzy średnia ocena wyniosła 2,16 pkt w skali pięciopunktowej, 2) subiektywne porównanie osobistego stanu wiedzy z innymi co piąty z respondentów stwierdził, że jest ona niższa niż u innych, 3) obiektywny poziom wiedzy finansowej na 20 pytań z zakresu makroekonomii oraz finansów osobistych średnia liczba poprawnie udzielonych wyniosła 8,3 pkt, aż 10% respondentów nie udzieliło żadnej prawidłowej odpowiedzi. 12 Wg raportu odsetek Polaków oceniających poziom wiedzy finansowej jako wysoki wyniósł ok. 5%, a więc jedynie co dwudziesty ankietowany zadeklarował znajomość mechanizmów finansowych, 1/3 oceniała swoją wiedzę finansową jako średnią (33%) a kolejne 1/3 respondentów jako małą, odsetek Polaków deklarujących bardzo niski poziom wiedzy finansowej wynosił aż ok. 28%. Rysunek 1 Jak ocenia Pan/i własną wiedzę na temat zagadnień finansowych? 1% 4% 28% 34% Mała Średnia B. mała Duża 33% B.duża Źrodło:Opracowanie własne na podstawie Stan wiedzy finansowej Polaków, raport Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy,Dom Badawczy Maison, wrzesień 2009 Niski stan wiedzy finansowej Polaków to jedno, na dodatek wcale nie jest powszechna opinia, że wiedza ekonomiczna jest potrzebna, wg raportu tylko połowa badanych sądzi, że potrzebowałaby większej wiedzy na tematy finansowe, a co czwarty jest przeciwnego zdania. 12 Krzysztof Kaczmar Kompetencje finansowe Polaków w gospodarce rynkowej Biuro Analiz Sejmowych INFOS nr 5(142) 7 marca
12 Rysunek 2 Czy uważa Pan/i, że większa wiedza na tematy finansowe byłaby Panu/i potrzebna, przydatna? 40% 35% 30% 35% 31% 25% 20% 17% 15% 12% 10% 5% 0% Zdecydowanie tak Raczej tak Ani tak ani nie Raczej nie Zdecydowanie nie 5% Źrodło: Opracowanie własne na podstawie Stan wiedzy finansowej Polaków, raport Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy,Dom Badawczy Maison, wrzesień 2009 W opinii respondentów żywe jest przekonanie, że wiedza ekonomiczna jest nieciekawa: 33% Polaków uważa, że wiedza taka jest nudna (zdecydowanie i raczej nudna). Tylko 27%, ankietowanych uważa że jest ciekawa, przy czym przekonanie, że jest to zdecydowanie ciekawa wiedza ma tylko 1% Polaków. Pogląd ten jest szczególnie silnie podzielany przez osoby o małej wiedzy ekonomicznej (44% vs. 24% osoby o dużej wiedzy).brak zainteresowania wiedzą ekonomiczną może w dużym stopniu być powiązany z różnego rodzaju przekonaniami, czasami o charakterze nieco spiskowym, jak na przykład takie, że wiedza z tego zakresu jest potrzebna głównie specjalistom, a nie zwykłym ludziom (47% zgadza się), oraz że osoby posiadające taką wiedzę wykorzystują ją do nieuczciwego zarabiania pieniędzy (63% Polaków zgadza się z tym przekonaniem). Poglądy te są najbardziej powszechne wśród osób starszych i mieszkańców wsi. Małej wiedzy ekonomicznej Polaków towarzyszy równocześnie ambiwalentny stosunek do wiedzy w tym zakresie. Z jednej strony większość Polaków postrzega wiedzę 12
13 ekonomiczną jako potrzebną (pozytywny stosunek poznawczy), a z drugiej jako nudną (negatywny stosunek emocjonalny). 13 Interesujące z perspektywy badań niniejszej pracy są także źródła, z których ankietowani czerpią wiedzę na tematy ekonomiczne; 1) Wiedza na tematy ekonomiczne jest najczęściej czerpana z telewizji i prasy codziennej. Telewizja jest również medium, z którego Polacy najchętniej chcieli by czerpać taką wiedzę (może to oczywiście wynikać największej powszechności i przystępności tego medium). 2) Respondenci w nieco większym stopniu oczekują również takiej wiedzy od doradców finansowych, w porównaniu do tego w jakim stopniu korzystają z tego źródła. Niekorzystanie przez tego źródła może wynikać z tego, że większość osób nie ma świadomości darmowej dostępności takich usług. Osoby starsze i ze wsi w większym stopniu oczekują telewizji i radia (szczególnie mieszkańcy wsi,. Osoby młode chcą uzyskiwać wiedzę ekonomiczną przez Internet (serwisy edukacyjne, porady przez , elearning). Rysunek 3 Źródła wiedzy ekonomicznej Polaków (obecne i pożądane) Z KURSÓW I SZKOLEŃ DORADCA FiNANSOWY(np..Bank) PROGRAMY RADIOWE SZKOŁA SERWISY INFORMACYJNE I PRASA PROGRAMY TV POŻĄDANE OBECNE 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Źrodło: opracowanie własne w oparciu Stan wiedzy finansowej Polakow, raport Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy, Dom Badawczy Maison, wrzesień 2009 Dotychczas przeprowadzone badania w Polsce pokazują, że polskie społeczeństwo posiada niewielką wiedzę finansową, prowadzącą przede wszystkim do braku: umiejętności planowania swoich finansów (zwłaszcza w długim horyzoncie czasowym) oraz radzenia sobie 13 Maison, Dominika. Polak w świecie finansów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013, 256 s. ISBN s
14 z nieprzewidywalnymi szokami finansowymi, braku nawyku systematycznego oszczędzania, braku zaufania do instytucji finansowych, a tym samym do ograniczonego zakresu korzystania z ich usług. 14. Ze względu na zmiany systemu polityczno-ekonomicznego dla dużej części Polaków, a przede wszystkim osób obecnie po 50. roku życia, wiedza ekonomiczna zdobyta w dzieciństwie, czyli okresie najintensywniejszej socjalizacji ekonomicznej, nie przystaje do obecnej rzeczywistości. Wiedza z tamtego okresu w dużym stopniu jest już nieaktualna, umiejętności wtedy zdobyte nie są już przydatne, natomiast brakuje w niej wielu informacji obecnie pożądanych i często wręcz niezbędnych. Dewaluacja wiedzy ekonomicznej nie jest problemem tylko polskim. Widoczna jest ona również w wielu krajach zachodnich 15 Problem niskiej edukacji finansowej dotyczy nie tylko Polski, ale także pozostałych krajów Unii Europejskiej. Badania przeprowadzone na Węgrzech pokazały, że jedynie 6% badanych rozumie treść wiadomości ekonomicznych, 41% w bardzo małym stopniu, a 28% praktycznie wcale. Analiza rynków francuskiego, włoskiego i hiszpańskiego wykazała, że większość osób o niskich dochodach nie zwraca uwagi na różnice w cenach i warunkach usług oferowanych przez rożne instytucje finansowe, co wskazuje na brak umiejętności oceny poszczególnych usług. W Wielkiej Brytanii natomiast połowa konsumentów nie rozumie informacji umieszczanych przez instytucje finansowe w materiałach promocyjnych i informacyjnych 16 Niekorzystny obraz edukacji finansowej w Polsce potwierdziło ostatnie badanie przeprowadzone przez OECD w 14 krajach. Pytania zadawane respondentom miały na celu zidentyfikowanie poziomu wiedzy finansowej oraz ocenę zachowań i postaw wobec takich aspektów świadomości finansowej, jak: zarządzanie budżetem domowym, krótko i długoterminowe planowanie finansowe, determinanty wyboru produktów finansowych. Zestawienie prezentujące udział procentowy prawidłowych odpowiedzi Polsków na tle obywateli pozostałych krajów przedstawia wykres 14 M. Iwanicz-Drozdowska, A.K. Nowak, A. Matuszyk, R. Kitala,Produkty finansowe i edukacja finansowa w Polsce na tle wybranych krajów wysoko rozwiniętych, raport z badań statutowych nr 04/S/00010/08 wprowadzonych w latach Maison, Dominika. Polak w świecie finansów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013, 256 s. ISBN A. Pilecka, Świadomy klient poszukiwany, Miesięcznik Bank, luty
15 Albania Armenia Czechy Estonia Niemcy Węgry Irlandia Malezja Norwegia Peru POLSKA RPA Wielka Brytania Brytyjskie Wyspy Dziewicze Pozytywne zachowania finansowe (odsetek wskazań) Rysunek 4 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Dywersyfikacja Definicja inflacji Ryzyko i zwrot Kapitalizacja odsetek oraz dobra odpowiedź napoprzednie pytanie Kalkulacja kwoty zadłużenia i odswetek Odsteki płacone Źrodło: Opracowanie własne na podstawie tabeli I. Kuchciak, Kreowanie świadomości finansowej wyzwaniem konkurencyjności w niesprzyjającym otoczeniu, Zarządzanie i Finanse Journal of Management and Finance 4/ Wyniki badania OECD wskazują na zróżnicowany poziom edukacji finansowej w badanych krajach. Odpowiedzi polskich konsumentów były natomiast w wielu aspektach gorsze niż w większości rozwiniętych krajów europejskich, w tym w Czechach, Niemczech czy Wielkiej Brytanii. Niski odsetek poprawnych wskazań widoczny był przede wszystkim w zakresie rozumienia podejmowanego ryzyka i relacji ryzyko-zwrot. Poprawnych odpowiedzi udzieliło bowiem jedynie 48% polskich respondentów, podczas gdy w Czechach 81%, w Niemczech 79%, w Wielkiej Brytanii 77%, a nawę Węgrzech 86%. Badanie OECD potwierdza więc niższy poziom wiedzy finansowej w Polsce, niż przeciętnie w krajach europejskich. 18 Po przeprowadzeniu analizy działań w zakresie edukacji finansowej w Polsce i w wybranych krajach wysoko rozwiniętych widać, iż w wielu aspektach sytuacja w Polsce odbiega in minus od sytuacji w krajach wysoko rozwiniętych. Najczęściej przypisuje sie te różnice przełomowi gospodarczo-politycznemu, jakiego Polska doznała i konieczności 17 I. Kuchciak, Kreowanie świadomości finansowej wyzwaniem konkurencyjności w niesprzyjającym otoczeniu, Zarządzanie i Finanse Journal of Management and Finance 4/ Marta Penczar Rola edukacji finansowej w ograniczaniu wykluczenia finansowego Opracowanie wykonane w Instytucie Badań nad Gospodarką Rynkową w ramach współpracy z Fundacją Konrada Adenauera w Polsce Gdańsk 2014 s
16 szybkiego wprowadzania wielu rozwiązań od dawna istniejących w krajach o gospodarce rynkowej. Edukacja w zakresie finansów osobistych nie znajdowała się wśród nich na czołowym miejscu 19. Poprawie tego stanu rzeczy sprzyjałoby wdrożenie kompleksowej narodowej strategii edukacji finansowej. Tego typu dokumenty istnieją już nie tylko w krajach rozwiniętych, ale pojawiają się również na tzw. rynkach wschodzących. Spośród państw należących do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) blisko połowa (15) już wdrożyło taką strategię, m.in. Wielka Brytania, Hiszpania, Austria, Czechy czy Węgry. Poza Europą mają ją m.in. USA, Nowa Zelandia, Japonia, Brazylia, Indie oraz Ghana. Potrzebę wdrożenia narodowej strategii edukacji finansowej sygnalizują również organizacje międzynarodowe. Stosowne dokumenty powstały pod auspicjami OECD działania w tym zakresie wspiera też Unia Europejska 20 Każdy kraj stosuje własne rozwiązania w zakresie tworzenia strategii edukacyjnych i trudno mówić o istnieniu jednolitego modelu edukacji ekonomicznej w krajach wysoko rozwiniętych. Strategie obejmują najczęściej podstawowe pojęcia ekonomiczno-finansowe, takie jak: budżet, inwestycje, konta bankowe, inflacja, oszczędzanie, emerytura, kredyty, oprocentowanie. W większości przypadków pierwszy etap tworzenia strategii obejmuje diagnozę stanu wiedzy ekonomicznej społeczeństwa oraz określenie celów polityki edukacyjnej. W Polsce diagnozę taką oraz cele polityki edukacyjnej określił Narodowy Bank Polski w Strategii edukacji ekonomicznej Narodowego Banku Polskiego na lata Wyznaczenie kierunku w Strategii oraz koordynacja działań edukacyjnych przez NBP jest niezwykle istotne. W sytuacji braku kompleksowego dokumentu regulującego kwestie edukacji finansowej w Polsce, przeprowadzane działania informacyjno-edukacyjne przez różnych interesariuszy; banki komercyjne, instytucje finansowe, ubezpieczeniowe mogą charakteryzować się dużym stopniem przypadkowości i nie odnosić pożądanego skutku. 19 Iwanicz-Drozdowska, M., et al. "Produkty finansowe i edukacja finansowa w Polsce na tle wybranych krajów wysoko rozwiniętych." Raport z badań statutowych nr 4 (2009): Krzysztof Kaczmar Kompetencje finansowe Polaków w gospodarce rynkowej Biuro Analiz Sejmowych INFOS nr 5(142) 7 marca
17 2. DZIAŁALNOŚĆ EDUKACYJNA NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO. 2.1 Wizja, misja cele i narzędzia w realizacji Strategii edukacyjnej NBP Narodowy Bank Polski jest bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej. Wypełnia zadania określone w Konstytucji RP, ustawie o Narodowym Banku Polskim i ustawie Prawo bankowe. NBP pełni trzy podstawowe funkcje: banku emisyjnego, banku banków oraz centralnego banku państwa. Narodowy Bank Polski odpowiada za wartość i stabilność narodowego pieniądza 21 realizując strategie polityki pieniężnej wspiera wzrost gospodarczy Państwa. Rozwój gospodarczy min. zależy od poziomu wykształcenia społeczeństwa. Misją Narodowego Banku Polskiego jako instytucji, która wspiera rozwój gospodarczy Polski, jest upowszechnianie edukacji ekonomicznej, poprawa zrozumienia zasad funkcjonowania gospodarki rynkowej oraz promocja przedsiębiorczości. Zgodnie z art. 59 ustawy o Narodowym Banku Polskim, NBP może inicjować i organizować badania naukowe, jak również prowadzić działalność wydawniczą i promocyjną 22. Działalność wydawnicza w warunkach współczesnych obejmuje nie tylko publikowanie m.in. w celach naukowych lub edukacyjnych książek oraz periodyków, ale również prowadzenie działalności za pośrednictwem nowoczesnych środków komunikacji społecznej - środków masowego przekazu, internetu itp. Promocja obejmuje przede wszystkim działania, które zwiększają zrozumienie misji współczesnego banku centralnego, a jednocześnie podnoszą w społeczeństwie poziom wiedzy na temat pieniądza, inflacji, polityki pieniężnej i zagadnień związanych z tymi kwestiami, takimi jak np. funkcjonowanie rozmaitych rynków, determinanty elastyczności i rozwoju gospodarki, procesy zachodzące w gospodarce światowej Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. art. 227 str Ustwa z dnia 29 sierpnia1997 r.o Narodowym Banku Polskim(Dz. U. z 2013r.poz. 908, z późn. zm.)tekst jednolity str Konferencja Narodowego Banku Polskiego Narodowego Banku Polskiego Banku Rezerwy Federalnej i Europejskiego Banku Centralnego Rola Banków centralnych w edukacji ekonomicznej i finansowej obywateli
18 Narodowy Bank Polski, podobnie jak wiele innych banków centralnych na świecie, wspiera powszechną edukację ekonomiczną. Stan wiedzy i świadomości ekonomicznej Polaków jest wysoce niesatysfakcjonujący. Z jednej strony brakuje wiedzy o instytucjach oraz praktycznych umiejętności korzystania z instrumentów finansowych. Z drugiej strony dużym zagrożeniem są stereotypy, mity oraz błędne przekonania dotyczące zagadnień ekonomicznych. W tej sytuacji Narodowy Bank Polski uważa za niezbędne prowadzenie kompleksowych działań edukacyjnych mających na celu zwiększenie świadomości Polaków jako klientów instytucji finansowych, racjonalnie podejmujących decyzje finansowe. Ma temu służyć przyjęta w 2009 r. Strategia edukacji ekonomicznej Narodowego Banku Polskiego na lata Strategia prezentuje wizję, misję oraz główne cele, są nimi; I. Wizja strategii edukacji ekonomicznej Narodowego Banku Polskiego; Narodowy Bank Polski ma status ważnego ośrodka edukacji ekonomicznej, kształtującego wiedzę ekonomiczną społeczeństwa, w tym przede wszystkim w zakresie roli Narodowego Banku Polskiego jako centralnego banku państwa i ośrodka prowadzącego badania ekonomiczne. II. Misja strategii edukacji ekonomicznej Narodowego Banku Polskiego; Misją strategii edukacyjnej Narodowego Banku Polskiego jest prowadzenie skutecznych działań edukacyjnych dotyczących zjawisk ekonomicznych oraz roli Narodowego Banku Polskiego jako centralnego banku państwa. NBP jest także ośrodkiem inicjującym i prowadzącym badania ekonomiczne wykorzystywane w realizacji zadań Narodowego Banku Polskiego i Rady Polityki Pieniężnej w zakresie polityki pieniężnej. III. Cele strategiczne działań edukacyjnych A. Zwiększenie społecznej świadomości roli i misji Narodowego Banku Polskiego jako banku centralnego w życiu gospodarczym. B. Podniesienie poziomu wiedzy ekonomicznej oraz zwiększenie świadomości ekonomicznej społeczeństwa. C. Rozpowszechnienie wiedzy dotyczącej Unii Gospodarczej i Walutowej oraz Mechanizmu Kursów WalutowychII (ERM II). D. Zwiększenie świadomości społecznej dotyczącej ekonomicznego dziedzictwa narodowego. 24 Józef Ruszar Dyrektor DEiW NBP Strefa EURO europejska integracja gospodarczo-walutowa e-book do studiów podyplomowych Mechanizmy funkcjonowania strefy euro red. nauk: Krzysztof Opolski, Dagmara Mycielska, Jarosław Górski 18
POZIOM EDUKACJI FINANSOWEJ POLAKÓW 2018
POZIOM EDUKACJI FINANSOWEJ POLAKÓW 2018 Spotkanie prasowe w ramach II Kongresu Edukacji Finansowej i Przedsiębiorczości 15 marca 2018 roku Kongres Edukacji Finansowej i Przedsiębiorczości 2018 II Kongres
Bardziej szczegółowoProjekt NA WŁASNE KONTO
Projekt NA WŁASNE KONTO Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej jest organizacją pozarządową, działającą na rzecz rozwoju polskiej wsi. Od 25 lat pomaga zmieniać jej wizerunek oraz aktywnie wspiera
Bardziej szczegółowoPoziom wiedzy konsumenta a jego zachowania na rynku usług finansowych. Iwona Olejnik
Poziom wiedzy konsumenta a jego zachowania na rynku usług finansowych Iwona Olejnik Konferencja: Edukacja finansowa SGH, Warszawa, 28.09.2017 Cel Próba określenia zależności między poziomem wiedzy a zachowaniami
Bardziej szczegółowoINNOWACYJNY MODUŁ PROGRAMOWY DLA PRZEDMIOTU PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
INNOWACYJNY MODUŁ PROGRAMOWY DLA PRZEDMIOTU PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI Nazwa innowacji: Ekonomia i finanse - innowacyjny moduł programowy dla przedmiotu Podstawy przedsiębiorczości Rodzaj innowacji: programowa
Bardziej szczegółowoDr Ewa Cichowicz. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Konferencja ZABEZPIECZENIE EMERYTALNE, Wrocław
Dr Ewa Cichowicz Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Konferencja ZABEZPIECZENIE EMERYTALNE, 3-4.11.2016 Wrocław Wskazanie czy i jaki sposób instytucje sektora emerytalnego powinny angażować się w kształtowanie
Bardziej szczegółowoDr Dariusz Piotrowski. Konferencja Naukowa EDUKACJA FINANSOWA, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 28 września 2017 roku
Dr Dariusz Piotrowski Konferencja Naukowa EDUKACJA FINANSOWA, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 28 września 2017 roku 1 1. Potrzeba edukacji finansowej 2. Szkolna i pozaszkolna edukacja finansowa młodzieży
Bardziej szczegółowoProgram NA WŁASNE KONTO
Program NA WŁASNE KONTO Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej jest organizacją pozarządową, działającą na rzecz rozwoju polskiej wsi. Od blisko 25 lat pomaga zmieniać jej wizerunek oraz aktywnie
Bardziej szczegółowoNazwa innowacji: Ekonomia i finanse - innowacyjny moduł programowy dla przedmiotu Podstawy przedsiębiorczości
Nazwa innowacji: Ekonomia i finanse - innowacyjny moduł programowy dla przedmiotu Podstawy przedsiębiorczości Rodzaj innowacji: programowa i metodyczna Etap kształcenia: IV etap edukacyjny Podstawa opracowania
Bardziej szczegółowoNazwa instytucji Nazwa projektu Typ działań/cel Grupa docelowa Dodatkowe informacje Fundacja Tesco Dzieciom
Nazwa instytucji Nazwa projektu Typ działań/cel Grupa docelowa Dodatkowe informacje Fundacja Tesco Dzieciom Fundacja Grupy Górażdże Konkurs grantowy Pracownia Talentów Konkurs grantowy Aktywni w Regionie
Bardziej szczegółowoUniwersytet w Białymstoku Wydział Ekonomiczno-Informatyczny w Wilnie SYLLABUS na rok akademicki 2009/2010 http://www.wilno.uwb.edu.
SYLLABUS na rok akademicki 009/010 Tryb studiów Studia stacjonarne Kierunek studiów Ekonomia Poziom studiów Pierwszego stopnia Rok studiów/ semestr Rok III / semestr VI Specjalność Bez specjalności Kod
Bardziej szczegółowoLiderzy w oświacie Łódź 14-15 czerwca FOTO
Liderzy w oświacie Łódź 14-15 czerwca FOTO Zakres prezentacji 1. Fundacja Kronenberga 2. Edukacja finansowa 3. Programy edukacji finansowej realizowane przez Fundację Kronenberga 2 Fundacja Kronenberga
Bardziej szczegółowoKwestionariusz dla :
Wsparcie Przedsiębiorczości Społecznej w Europie Kwestionariusz dla : osób prowadzących przedsiębiorstwa społeczne ekspertów/trenerów z obszaru ekonomii społecznej, przedsiębiorczości i zarządzania osób
Bardziej szczegółowoZARYS WYTYCZNYCH/REKOMENDACJI
ZARYS WYTYCZNYCH/REKOMENDACJI dotyczących realizacji działania: Budowanie kompetencji w zakresie matematyki, informatyki i nauk przyrodniczych jako podstawy do uczenia się przez cale życie (w tym wspieranie
Bardziej szczegółowoProgram i efekty kształcenia studiów podyplomowych MBA-SGH. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Cel studiów i adresaci
Załącznik do uchwały nr 457 Senatu SGH z dnia 25 maja 2016 r. Program i efekty kształcenia studiów podyplomowych MBA-SGH Organizator Stopień studiów Prowadzący Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Studia
Bardziej szczegółowoNasilenie się procesów finansjalizacji Wzrost złożoności produktów i mechanizmów na rynkach finansowych Zwiększenie się ryzyka i pojawienie się
Nasilenie się procesów finansjalizacji Wzrost złożoności produktów i mechanizmów na rynkach finansowych Zwiększenie się ryzyka i pojawienie się nowych jego rodzajów Wg Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego:
Bardziej szczegółowoZestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia)
Zestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia) Obowiązuje od 01.10.2014 Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych, na egzaminie magisterskim
Bardziej szczegółowoWrocławscy uczniowie będą mieć lekcje z zakresu finansów i bankowości
Artykuł dostępny na stronie http://www.radiowroclaw.pl/articles/view/61613/wroclawscyuczniowie-beda-miec-lekcje-z-zakresu-finansow-i-bankowosci Wrocławscy uczniowie będą mieć lekcje z zakresu finansów
Bardziej szczegółowoEdukacja finansowa jako narzędzie ograniczania missellingu głównej przyczyny wiktymizacji klientów bankowych
Edukacja finansowa jako narzędzie ograniczania missellingu głównej przyczyny wiktymizacji klientów bankowych dr Małgorzata Solarz Katedra Finansów i Rachunkowości HIPOTEZA BADAWCZA CELE METODA BADAWCZA
Bardziej szczegółowoBadanie potrzeb organizacji pozarządowych w Polsce w zakresie narzędzi planowania strategicznego i zarządzania personelem
Badanie potrzeb organizacji pozarządowych w Polsce w zakresie narzędzi planowania strategicznego i zarządzania personelem Raport z badań Piotr Prokopowicz Grzegorz Żmuda Marianna Król Kraków, 2013 Spis
Bardziej szczegółowoWYBRANE DETERMINANTY ROZWOJU RYNKU DŁUGOTERMINOWEGO OSZCZĘDZANIA W POLSCE
WYBRANE DETERMINANTY ROZWOJU RYNKU DŁUGOTERMINOWEGO OSZCZĘDZANIA W POLSCE Dr Ewa Cichowicz Dr Agnieszka K. Nowak Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Konferencja Długoterminowe Oszczędzanie Warszawa, 20-21
Bardziej szczegółowoNarzędzia Informatyki w biznesie
Narzędzia Informatyki w biznesie Przedstawiony program specjalności obejmuje obszary wiedzy informatycznej (wraz z stosowanymi w nich technikami i narzędziami), które wydają się być najistotniejsze w kontekście
Bardziej szczegółowowww.uniwersytet-dzieciecy.pl Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Przedsiębiorczość dla najmłodszych
www.uniwersytet-dzieciecy.pl Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Przedsiębiorczość dla najmłodszych Kim jesteśmy? Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy to ogólnopolski, nieodpłatny program edukacji ekonomicznej
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XII/134/11 RADY MIASTA KRAKOWA. z dnia 13 kwietnia 2011 r.
UCHWAŁA NR XII/134/11 RADY MIASTA KRAKOWA z dnia 13 kwietnia 2011 r. w sprawie kierunków działania dla Prezydenta Miasta Krakowa w zakresie rozwoju gospodarczego i innowacji na terenie Gminy Miejskiej
Bardziej szczegółowoEuropejski rynek płatności detalicznych
Europejski rynek płatności detalicznych Janina Harasim, Bożena Frączek, Grażyna Szustak, Monika Klimontowicz Streszczenie/ Abstract Książka prezentuje współczesny rynek płatności, które postrzegane są
Bardziej szczegółowoPRZYKŁADOWE TEMATY PRAC DYPLOMOWYCH
PRZYKŁADOWE TEMATY PRAC DYPLOMOWYCH dr Anna Andrzejewska Dotyczą one głównie nowych wyzwań edukacyjnych i zagrożeń głównie uczniów (dzieci, młodzieży) treściami mediów cyfrowych oraz interaktywnych technologii
Bardziej szczegółowoEdukacja Finansowa dla każdego. Warszawa, 30 listopada 2016r.
Seminarium Edukacja Finansowa dla każdego Warszawa, 30 listopada 2016r. Potencjał społeczności lokalnych Bibliotekarki, bibliotekarze, nauczycielki, nauczyciele, przedstawiciele lokalnych NGOs jako przewodnicy
Bardziej szczegółowoOdniesienie do opisu efektów kształcenia dla obszaru nauk społecznych WIEDZA K_W01
Efekty kształcenia dla kierunku EKONOMIA studia drugiego stopnia profil ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Umiejscowienie
Bardziej szczegółowoÁ Á JAKIE SPECJALNOŚCI
KIERUNEK MARKETING I KOMUNIKACJA RYNKOWA Marketing i komunikacja rynkowa to kierunek przygotowany z myślą o kształceniu wysokiej klasy specjalistów z zakresu marketingu. Zajęcia pozwalają zdobyć wiedzę
Bardziej szczegółowoEkonomia biznesu i doradztwo gospodarcze (II stopień) Opiekun specjalności dr hab. Małgorzata Markowska, prof. UE
Ekonomia biznesu i doradztwo gospodarcze (II stopień) Opiekun specjalności dr hab. Małgorzata Markowska, prof. UE Ekonomia biznesu i doradztwo gospodarcze (II stopień) II rok studia II stopnia Semestr
Bardziej szczegółowoMłody obywatel. 18 sierpnia 2010 r. Opis
18 sierpnia 2010 r. Młody obywatel Opis Młodzie ludzie przy wsparciu nauczycieli i władz samorządowych badają kapitał społeczny w swojej miejscowości. Przedstawiają wnioski władzom lokalnym. Na podstawie
Bardziej szczegółowoPOLSKIE TOWARZYSTWO EKONOMICZNE
POLSKIE TOWARZYSTWO EKONOMICZNE ODDZIAŁ W BYDGOSZCZY Działalność Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego Oddział w Bydgoszczy Polskie Towarzystwo Ekonomiczne w Bydgoszczy Obszar działalności Oddział PTE w
Bardziej szczegółowoUchwała Nr 28/2013/IV Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 26 kwietnia 2013 r.
Uchwała Nr 28/2013/IV Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia efektów kształcenia dla studiów podyplomowych Zarządzanie Logistyką w Przedsiębiorstwie, prowadzonych
Bardziej szczegółowoDoradztwo zawodowe i edukacyjne
1 Doradztwo zawodowe i edukacyjne - Kierunek - studia podyplomowe 3 semestry Rekrutacja zakończona OD PAŹDZIERNIKA Opis kierunku System profesjonalnie świadczonych usług w zakresie poradnictwa zawodowego
Bardziej szczegółowoCharakterystyka studiów Podyplomowe studia skierowane są do:
Akademia Sztuki w Szczecinie ogłasza nabór na drugą edycję dwusemestralnych studiów podyplomowych: Zarządzanie kulturą z wybranymi aspektami zarządzania szkolnictwem artystycznym 219 godzin zajęć zostanie
Bardziej szczegółowoStudia magisterskie uzupełniające Kierunek: Ekonomia. Specjalność: Ekonomia Menedżerska
Studia magisterskie uzupełniające Kierunek: Ekonomia Specjalność: Ekonomia Menedżerska Spis treści 1. Dlaczego warto wybrać specjalność ekonomia menedżerska? 2. Czego nauczysz się wybierając tę specjalność?
Bardziej szczegółowoEDUKACJA FINANSOWA SZANSĄ NA ZMNIEJSZENIE ZJAWISKA WYKLUCZENIA FINANSOWEGO I SPOŁECZNEGO. Artykuł wprowadzający do e-debaty
EDUKACJA FINANSOWA SZANSĄ NA ZMNIEJSZENIE ZJAWISKA WYKLUCZENIA FINANSOWEGO I SPOŁECZNEGO Artykuł wprowadzający do e-debaty Marta Penczar, Piotr Górski, Monika Liszewska Edukacja finansowa szansą na zmniejszenie
Bardziej szczegółowoEFEKTY STUDIÓW PODYPLOMOWYCH MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA. Dr Jarosław Górski Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego
EFEKTY STUDIÓW PODYPLOMOWYCH MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA STREFY EURO Dr Jarosław Górski Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego Plan wystąpienia 1. Cele badania i metoda 2. Charakterystyka
Bardziej szczegółowo(Postanowienia ogólne)
Regulamin Konkursu grantowego dla jednostek samorządu terytorialnego na realizację projektów z zakresu edukacji ekonomicznej dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych Na podstawie 7 ust. 2 uchwały nr 32/2011
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia niestacjonarne II stopnia Kierunek Ekonomia Promotorzy prac magisterskich
Studia niestacjonarne II stopnia Kierunek Ekonomia Promotorzy prac magisterskich Promotorzy prac magisterskich Prof. dr hab. Stanisław CZAJA Prof. dr hab. Andrzej GRACZYK (min. 5 osób) Prof. dr hab. Jerzy
Bardziej szczegółowoProjekt FERIE Z EKONOMIĄ II
Projekt FERIE Z EKONOMIĄ II Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej jest organizacją pozarządową, działającą na rzecz rozwoju polskiej wsi. Od ponad 25 lat pomaga zmieniać jej wizerunek oraz aktywnie
Bardziej szczegółowoO potrzebie powszechnej edukacji finansowej. Warszawa, 28 września 2017
O potrzebie powszechnej edukacji finansowej Warszawa, 28 września 2017 1. Współczesny rynek finansowy to wiele produktów i usług, charakteryzujących się wysokim stopniem trudności, dużym zróżnicowaniem
Bardziej szczegółowoWnioski z raportu ewaluacji końcowej VI edycji projektu Żyj finansowo! czyli jak zarządzać finansami w życiu osobistym
Wnioski z raportu ewaluacji końcowej VI edycji projektu Żyj finansowo! czyli jak zarządzać finansami w życiu osobistym zrealizowanego w roku szkolnym 2013/2014 1 Wnioski Celem badania ewaluacyjnego jest
Bardziej szczegółowoOczekiwania pracodawców w zakresie wiedzy, kompetencji i umiejętności studentów - wybrane wyniki badania bezpośredniego
Oczekiwania pracodawców w zakresie wiedzy, kompetencji i umiejętności studentów - wybrane wyniki badania bezpośredniego Tomasz Dorożyński Wojciech Urbaniak Katedra Wymiany Międzynarodowej Uniwersytet Łódzki
Bardziej szczegółowoEdukacja ekonomiczna seniorów. Krynica 5 września 2013 r.
Edukacja ekonomiczna seniorów Krynica 5 września 2013 r. Czy seniorzy potrzebują edukacji ekonomicznej? Wiedza z zakresu ekonomii, finansów i gospodarki jest potrzebna w codziennym życiu Większość seniorów
Bardziej szczegółowoProgram NA WŁASNE KONTO krok po kroku
Program NA WŁASNE KONTO krok po kroku Założenia programu uzupełnienie wiedzy ekonomicznej uczniów gimnazjum, w tym w szczególności finansów (dwupłaszczyznowo, tj. znajomość instytucji finansowych i ich
Bardziej szczegółowoStudia podyplomowe Mechanizmy funkcjonowania strefy euro finansowane przez Narodowy Bank Polski
Załącznik do uchwały nr 548 Senatu Uniwersytetu Zielonogórskiego w sprawie określenia efektów kształcenia dla studiów podyplomowych prowadzonych na Wydziale Ekonomii i Zarządzania Studia podyplomowe Mechanizmy
Bardziej szczegółowoWspółpraca BRE Banku z Instytutem Naukowym CASE. Warszawa, 7 września 2006 rok
Współpraca BRE Banku z Instytutem Naukowym CASE Warszawa, 7 września 2006 rok Agenda Historia współpracy Przesłanki współpracy Cele współpracy Formy współpracy Wysokość wsparcia finansowego Współpraca
Bardziej szczegółowoJak zdobywać rynki zagraniczne
Jak zdobywać rynki zagraniczne Nagroda Emerging Market Champions 2014 *Cytowanie bez ograniczeń za podaniem źródła: Jak zdobywać rynki zagraniczne. Badanie Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy zrealizowane
Bardziej szczegółowoOstateczna wersja produktu do wdrożenia. Projektodawca. Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną
Ostateczna wersja produktu do wdrożenia Projektodawca Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną Urząd pracy dostępny dla osoby z niepełnosprawnością intelektualną model naturalnej
Bardziej szczegółowoProgram Studiów podyplomowych w zakresie zarządzania Executive Master of Business Administration
Program Studiów podyplomowych w zakresie zarządzania Executive Master of Business Administration Wydział realizujący studia podyplomowe: Ogólna charakterystyka studiów podyplomowych Wydział Nauk Ekonomicznych
Bardziej szczegółowoPROGRAM MODUŁU SPECJANOŚCI. Geografia z wiedzą o społeczeństwie
Geografia, II stopień... pieczęć wydziału PROGRAM MODUŁU SPECJANOŚCI zatwierdzony przez Radę Wydziału dnia 21.09.2016. kod modułu Nazwa modułu specjalność Geografia z wiedzą o społeczeństwie Liczba punktów
Bardziej szczegółowoDziałania komunikacyjne w projektach LIFE
Z a i n w e s t u j m y r a z e m w ś r o d o w i s k o Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Działania komunikacyjne w projektach LIFE Marta Wojtaniec Specjalista w Wydziale ds. Programu
Bardziej szczegółowoTYTUŁ PREZENTACJI SZCZEGÓŁOWY OPIS OSI PRIORYTETOWYCH W ZAKRESIE EFS REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO NA LATA
TYTUŁ PREZENTACJI SZCZEGÓŁOWY OPIS OSI PRIORYTETOWYCH W ZAKRESIE EFS REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO NA LATA 2014-2020 24.06.2014 r. Katowice Koncentracja tematyczna - EFS 8.5
Bardziej szczegółowoKonsultacje społeczne
Konsultacje społeczne Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego 2011-2020 10 maja 2011 r. Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego Prezentacja drugiego celu operacyjnego: zwiększenie partycypacji społecznej
Bardziej szczegółowoMatryca efektów kształcenia w odniesieniu do form zajęć
Nazwa modułu: Ekonomia Rok akademicki: 2015/2016 Kod: ZIP-3-803-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Zarządzania Kierunek: Inżynieria Produkcji Specjalność: - Poziom studiów: Studia III stopnia Forma i tryb studiów:
Bardziej szczegółowoZestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia)
Zestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia) Obowiązuje od 01.10.2014 Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych, na egzaminie magisterskim
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia dla kierunku Prawno-ekonomicznego
II. Efekty kształcenia dla kierunku Prawno-ekonomicznego Poziom kształcenia: studia pierwszego stopnia Profil: ogólnoakademicki Dyscyplina: prawo i ekonomia Forma studiów: stacjonarne Tytuł zawodowy uzyskiwany
Bardziej szczegółowoOpis zasobu: Projekt,,Link do przyszłości
Opis zasobu: Projekt,,Link do przyszłości Celem projektu Link do przyszłości. Młodzi. Internet. Kariera jest wspieranie młodych ludzi z małych miejscowości w planowaniu ich przyszłości zawodowej w sposób
Bardziej szczegółowoPLAN STUDIÓW niestacjonarnych zaocznych drugiego stopnia. Finanse i rachunkowość
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Wydział Ekonomii PLAN STUDIÓW niestacjonarnych zaocznych drugiego stopnia Finanse i rachunkowość Obowiązuje studentów rozpoczynających kształcenie od roku akademickiego
Bardziej szczegółowoYOUTH BUSINESS POLAND
YOUTH BUSINESS POLAND OPIS IV EDYCJI PROGRAMU MENTORINGOWO- SZKOLENIOWEGO Organizatorzy i Współorganizatorzy: Patroni honorowi: PROGRAM YOUTH BUSINESS POLAND Youth Business Poland jest częścią The Prince
Bardziej szczegółowoWewnątrzinstytucjonalne formy wsparcia badań i komercjalizacji wiedzy w jednostkach naukowych - wyniki badań
Wewnątrzinstytucjonalne formy wsparcia badań i komercjalizacji wiedzy w jednostkach naukowych - wyniki badań Koncepcja międzyinstytucjonalnego ośrodka wspierania badań Dominika Walec Uniwersytet Ekonomiczny
Bardziej szczegółowoPromocja i techniki sprzedaży
Promocja i techniki sprzedaży Specjalność stanowi zbiór czterech kursów specjalnościowych umożliwiających studentom nabycie profesjonalnej wiedzy i szerokich umiejętności w zakresie promocji i technik
Bardziej szczegółowoProjekt miał szeroki zasięg terytorialny. Obejmował uczestników z placówek oświatowych z 14 województw w kraju. Składał się z dwóch modułów:
Fundacja Rodzice Szkole ul. Marszałkowska 140/62c, 00-061 Warszawa tel.: 721 326 336, fax: (22) 398 48 04 www.rodziceszkole.edu.pl kontakt@rodziceszkole.edu.pl Nr KRS: 0000268115, REGON: 140781919, NIP:
Bardziej szczegółowoSprawozdanie merytoryczne z działalności Funduszu Stypendialnego Talenty projektu Fundacji Pro Akademika w roku 2012
Sprawozdanie merytoryczne z działalności Funduszu Stypendialnego Talenty projektu Fundacji Pro Akademika w roku 2012 I. Fundusz Stypendialny Talenty działa w ramach Fundacji Pro Akademika i stanowi realizację
Bardziej szczegółowoUniwersytet Łódzki. Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny. Instytut Finansów PROGRAM KSZTAŁCENIA STUDIÓW PODYPLOMOWYCH FINANSE W PRAKTYCE
Uniwersytet Łódzki Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny Instytut Finansów PROGRAM KSZTAŁCENIA STUDIÓW PODYPLOMOWYCH FINANSE W PRAKTYCE 1. Nazwa studiów podyplomowych: Finanse w praktyce 2. Zwięzły opis studiów:
Bardziej szczegółowoMikroprzedsiębiorczość w Polsce
Mikroprzedsiębiorczość w Polsce Analizabarier rozwoju i dostępu do finansowania* Bd Badanie Fundacji jikronenberga przy Citi Handlowy we współpracy merytorycznej Microfinance Centre *cytowanie bez ograniczeń
Bardziej szczegółowoPrzedmowa... 7 1. System zarządzania jakością w przygotowaniu projektów informatycznych...11
Spis treści Przedmowa... 7 1. System zarządzania jakością w przygotowaniu projektów informatycznych...11 1.1. Wprowadzenie...11 1.2. System zarządzania jakością...11 1.3. Standardy jakości w projekcie
Bardziej szczegółowoProgram Polsko Amerykańskiej Fundacji Wolności realizowany przez PSPiA KLANZA
Program Polsko Amerykańskiej Fundacji Wolności realizowany przez PSPiA KLANZA Idea programu W programie Wolontariat studencki grupy liczące od dwóch do pięciu studentów wolontariuszy prowadzą zajęcia edukacyjne
Bardziej szczegółowoMIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE
Efekty kształcenia dla kierunku MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE - studia drugiego stopnia - profil ogólnoakademicki Forma Studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Gospodarki Międzynarodowej Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoKONKURS GDYŃSKI BIZNESPLAN
KONKURS GDYŃSKI BIZNESPLAN 1. Geneza projektu 2. Cele projektu krótkoterminowe długoterminowe 3. Grupa docelowa projektu 4. Przebieg realizacji projektu 5. Korzyści z udziału w konkursie GENEZA PROJEKTU
Bardziej szczegółowoStrategia umiędzynarodowienia Uczelni na potrzeby wniosku programu Erasmus
Strategia umiędzynarodowienia Uczelni na potrzeby wniosku programu Erasmus WSZ E pretenduje do stania się nowoczesną placówką naukową, edukacyjną, badawczą i szkoleniową, wykorzystującą potencjał korporacji
Bardziej szczegółowoStudia podyplomowe Metody Statystycznej Analizy Danych Społeczno-Ekonomicznych
Studia podyplomowe Metody Statystycznej Analizy Danych Społeczno-Ekonomicznych Zwięzły opis Studia są odpowiedzią na zapotrzebowanie istniejące na rynku pracowników sektora administracyjnego na poszerzanie
Bardziej szczegółowoFinasowanie Oświaty w perspektywie 2014 2020. Środki UE. www.bras-edukacja.pl
Finasowanie Oświaty w perspektywie 2014 2020. Środki UE Działalność szkół, placówek oświatowych, instytucji wsparcia oświaty finansowana będzie w ramach dwóch głównych Programów Operacyjnych: 1. Regionalny
Bardziej szczegółowoŻabia Wola, 19 maja 2016 r. Beata Ostrowska.
Żabia Wola, 19 maja 2016 r. Beata Ostrowska Fundacja Małych i Średnich Przedsiębiorstw została powołana przez Mazowiecką Izbę Rzemiosła i Przedsiębiorczości w 1992 roku. MISJA FUNDACJI MSP: Propagowanie
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU. Turystyka i rekreacja, 1. stopnia, stacjonarne, 2017/2018, sem.1. Opis kursu (cele kształcenia)
Turystyka i rekreacja, 1. stopnia, stacjonarne, 2017/2018, sem.1 KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Ekonomia Economics Koordynator Dr Anna I. Szymańska Zespół dydaktyczny Dr Anna I. Szymańska Punktacja
Bardziej szczegółowoSTRATEGIA WYDZIAŁU EKONOMICZNEGO NA LATA
Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu Wydział Ekonomiczny STRATEGIA WYDZIAŁU EKONOMICZNEGO NA LATA 2011-2016 Radom, wrzesień 2011 (aktualizacja styczeń 2013) 1. Misja
Bardziej szczegółowonauczyciela mianowanego ubiegającego się o stopień nauczyciela dyplomowanego
Sposoby realizacji wymagań kwalifikacyjnych nauczyciela mianowanego ubiegającego się o stopień nauczyciela dyplomowanego Podstawa prawna: 1) Ustawa z dnia 26 stycznia 1982r. - Karta Nauczyciela (tekst
Bardziej szczegółowoKonferencja Nowoczesne technologie w edukacji
Konferencja Nowoczesne technologie w edukacji MOŻLIWOŚCI POZYSKIWANIA FUNDUSZY UNIJNYCH DLA BIBLIOTEK SZKOLNYCH Tomasz Piersiak Konsulting ul. Kupiecka 21, 65-426 Zielona Góra 16 marca 2016 r. Biblioteki
Bardziej szczegółowoProjekt Młodzieżowy Inkubator Przedsiębiorczości. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt Młodzieżowy Inkubator Przedsiębiorczości Młodzieżowy Inkubator Przedsiębiorczości Inicjatywy promujące postawy przedsiębiorcze i wspierające rozwój przedsiębiorczości Fundusz Grantów na Inicjatywy
Bardziej szczegółowoPrezentacja Modułu Międzynarodowego
Prezentacja Modułu Międzynarodowego Moduł Międzynarodowy (MM) 1. Kontekst międzynarodowy współczesnej gospodarki 2. Dlaczego warto studiować Moduł Międzynarodowy? 3. Najważniejsze przedmiotowe efekty kształcenia
Bardziej szczegółowoLOWES Leszczyński Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej i Wspieranie Ekonomii Społecznej na terenie Gminy Rawicz
Spotkanie organizowane w ramach projektów: LOWES Leszczyński Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej i Wspieranie Ekonomii Społecznej na terenie Gminy Rawicz Centrum PISOP Jesteśmy grupą aktywnych ludzi,
Bardziej szczegółowoKierunkowe efekty kształcenia
Kierunkowe efekty kształcenia Kierunek: ekonomia Obszar kształcenia: nauki społeczne Poziom kształcenia: studia drugiego stopnia Profil kształcenia: ogólnoakademicki Uzyskane kwalifikacje: magister Symbol
Bardziej szczegółowoBudowa systemu monitoringu i podstaw ewaluacji wdrażania Regionalnej Strategii Innowacji dla Mazowsza
Strona główna Działania PROJEKTY ZAKOŃCZONE Budowa systemu monitoringu i podstaw ewaluacji wdrażania Regionalnej Strategii Innowacji dla Mazowsza Budowa systemu monitoringu i podstaw ewaluacji wdrażania
Bardziej szczegółowoWspółpraca podmiotów służb publicznych
Współpraca podmiotów służb publicznych WSB Szczecin - Studia podyplomowe Opis kierunku Współpraca podmiotów służb publicznych - studia podyplomowe w WSB w Szczecinie Konkurencja na rynkach gospodarczych,
Bardziej szczegółowoSpis tabel, rysunków i wykresów
Spis tabel, rysunków i wykresów Tabele Tabela B1.2-1. Wartość towarów i usług zamawianych przez Internet w ciągu ostatnich 3 miesięcy według wykształcenia osób... 47 Tabela B1.4-1 Portale internetowe z
Bardziej szczegółowoSprawdzian z pomagania -doświadczenia Fundacji Orange w ewaluacji
Sprawdzian z pomagania -doświadczenia Fundacji Orange w ewaluacji Fundacja korporacyjna jako instytucja ucząca się rola mechanizmów ewaluacji VII. Seminarium Forum Darczyńców w Polsce, 11 września 2014
Bardziej szczegółowoOFERTA NA BADANIA I ANALIZY DOTYCZĄCE ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH ORAZ AKTYWNOŚCI OBYWATELSKIEJ
OFERTA NA BADANIA I ANALIZY DOTYCZĄCE ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH ORAZ AKTYWNOŚCI OBYWATELSKIEJ Stowarzyszenie Klon/Jawor to wiodąca polska organizacja zajmująca się badaniami sektora pozarządowego. Naszą
Bardziej szczegółowoPolska w Onii Europejskiej
A/452928 Polska w Onii Europejskiej - wybrane polityki sektorowe Wydawnictwo SGGW Warszawa 2004 Spis treści Wstęp 9 1. CHARAKTERYSTYKA PORÓWNAWCZA GOSPODAREK POLSKI I UNII EUROPEJSKIEJ 11 1.1. Dynamika
Bardziej szczegółowoPLAN STUDIÓW stacjonarnych drugiego stopnia. Finanse i rachunkowość
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Wydział Ekonomii PLAN STUDIÓW stacjonarnych drugiego stopnia Finanse i rachunkowość Obowiązuje studentów rozpoczynających kształcenie od roku akademickiego 2015/2016
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2. Karty przedsięwzięć dotyczących komponentu społeczno-gospodarczych
Załącznik nr 2. Karty przedsięwzięć dotyczących komponentu społeczno-gospodarczych Nr 1 Atrakcyjni na rynku pracy, koszt w PLN Szkolenia i kursy skierowane do osób dorosłych (bezrobotnych), które z własnej
Bardziej szczegółowoUchwała Nr 11/2013/II Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 21 marca 2013 r.
Uchwała Nr 11/2013/II Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 21 marca 2013 r. w sprawie określenia efektów kształcenia dla menedżerskich studiów podyplomowych Master of Business Administration (MBA) prowadzonych
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU. Gospodarka Przestrzenna, 1. stopnia, stacjonarne, 2017/2018, sem.1. Opis kursu (cele kształcenia)
Gospodarka Przestrzenna, 1. stopnia, stacjonarne, 2017/2018, sem.1 KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Ekonomia Economics Koordynator Dr Anna I. Szymańska Zespół dydaktyczny Dr Anna I. Szymańska Punktacja
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 15 we Wrocławiu - Szkoła Podstawowa nr 25
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 15 we Wrocławiu - Szkoła Podstawowa nr 25 WSTĘP Zespół Szkolno-Przedszkolny realizuje doradztwo zawodowe przez prowadzenie
Bardziej szczegółowoPrezentacja Dokumentu Strategii Zarządzania Zmianą Gospodarczą
KONFERENCJA w ramach projektu WYPRZEDZIĆ ZMIANĘ - PARTNERSTWO LOKALNE DLA ROZWOJU GOSPODARCZEGO POWIATU CHOJNICKIEGO Prezentacja Dokumentu Strategii Zarządzania Zmianą Gospodarczą Alicja Zajączkowska 6
Bardziej szczegółowoMISJA, DZIAŁALNOŚĆ, KIERUNKI ROZWOJU O B S ZARY WSPÓŁPRACY Z PRZEDSIĘBIORSTWAMI
MISJA, DZIAŁALNOŚĆ, KIERUNKI ROZWOJU O B S ZARY WSPÓŁPRACY Z PRZEDSIĘBIORSTWAMI Jednostka powołana Uchwałą Senatu Politechniki Śląskiej, prowadząca działalność na rzecz aktywizacji zawodowej studentów
Bardziej szczegółowoEWALUACJA III EDYCJI STUDIÓW PODYPLOMOWYCH MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA STREFY EURO. Prof. dr hab. Krzysztof Opolski Jarosław Górski
EWALUACJA III EDYCJI STUDIÓW PODYPLOMOWYCH MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA STREFY EURO Prof. dr hab. Krzysztof Opolski Jarosław Górski agenda 1. Podstawowe informacje o badaniu 2. Charakterystyka respondentów
Bardziej szczegółowoAKCJA 2 Partnerstwa Strategiczne. Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Przedsiębiorczego
AKCJA 2 Partnerstwa Strategiczne Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Przedsiębiorczego CELE Rozwój oraz wdrażanie innowacyjnych rozwiązań i praktyk w obszarze edukacji pozaformalnej młodzieży i osób pracujących
Bardziej szczegółowoPB II Dyfuzja innowacji w sieciach przedsiębiorstw, procesy, struktury, formalizacja, uwarunkowania poprawiające zdolność do wprowadzania innowacji
PB II Dyfuzja innowacji w sieciach przedsiębiorstw, procesy, struktury, formalizacja, uwarunkowania poprawiające zdolność do wprowadzania innowacji Arkadiusz Borowiec Instytut Inżynierii Zarządzania Politechnika
Bardziej szczegółowoZ Internetem w świat
Z Internetem w świat Raport ewaluacyjny Opracowała: Czesława Surwiłło Projekt pt. Z Internetem w świat POKL.09.05.00-02-118/10 realizowany był w partnerstwie przez Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
Bardziej szczegółowoPartnerzy projektu. W programie:
Program Młodzi Przedsiębiorczy to praktyczna i innowacyjna edukacja ekonomiczna oparta na możliwości wykorzystania zagadnień z zakresu przedsiębiorczości i ekonomii w praktycznych działaniach. Program
Bardziej szczegółowo