Burza na rynkach. Barometr Inwestycyjny. 8 lipca 2015 r.

Transkrypt

1 Burza na rynkach Barometr Inwestycyjny 8 lipca 2015 r.

2 1

3 Czerwiec był dla inwestorów bardzo trudnym miesiącem. Traciły zarówno akcje, jak i obligacje, przecena dotknęła również rynek towarowy. Na rynku instrumentów udziałowych relatywnie najlepiej poradziły sobie akcje krajów Ameryki Łacińskiej (+0,8%) oraz rynków frontierowych (-0,3%). Najmocniejsza przecena dotknęła azjatyckie rynki rozwijające się w tym Chiny (-4,3%) i rynki europejskie (szeroki indeks Stoxx 600 stracił 4,6%). Słabo radził sobie również parkiet warszawski, gdzie indeksy straciły ok. 4%. Wśród instrumentów dłużnych najmocniejsze spadki zanotowały papiery niemieckie (-2,1%), polskie obligacje długoterminowe (-3,1%) oraz amerykańskie obligacje typu high yield (około -2%). Na rynku surowców mocną przecenę obserwowaliśmy na srebrze (-6,1%) oraz ropie i miedzi (spadek o odpowiednio - 3,9% i 4,2%). 110 W ubiegłym miesiącu rynki zachowywały się nerwowo, głównie na skutek przeciągających się negocjacji Grecji z wierzycielami, dotyczących przedłużenia programu pomocowego. Obydwie strony ostatecznie nie doszły do porozumienia i premier Grecji Aleksis Tsipras zapowiedział przeprowadzenie referendum ws. przyjęcia oferty pomocowej Troiki. 5 lipca poznaliśmy wyniki greckie społeczeństwo opowiedziało się przeciwko przyjęciu pomocy w oferowanej formie, co naszym zdaniem może krótkoterminowo pogorszyć, i tak ostatnio nie najlepsze, nastroje na rynkach. Na rynku obligacji obserwowaliśmy wzrost rentowności i tym samym spadek cen aktywów tej klasy. Mogło być to wynikiem realizacji zysków przez inwestorów oraz faktem, że w wielu krajach zaczynamy obserwować coraz wyższe odczyty inflacyjne. W Polsce, oczy inwestorów zwrócone są na rozpoczynającą się kampanię wyborczą i propozycje programowe dwóch największych ugrupowań. Partia opozycyjna potwierdziła chęć wprowadzenia podatku bankowego i podatku obrotowego dla sieci wielkopowierzchniowych, które miałyby sfinansować zaproponowane rozwiązania socjalne. Propozycje te nie spotkały się z uznaniem inwestorów, w skutek czego warszawski parkiet był jednym z gorzej zachowujących się w poprzednim miesiącu. Pomimo słabego czerwca utrzymujemy nasze nastawienie do rynku, widząc większą relatywną wartość wśród akcji, które powinny być wspierane dobrą sytuacją makroekonomiczną, poprawą zysków spółek oraz bardzo luźną polityką monetarną banków centralnych. Niezmiennie pozytywnie zapatrujemy się na Europę, Japonię, azjatyckie rynki wschodzące, polskie małe i średnie spółki oraz na rynki frontier owe. Jesteśmy nadal negatywnie nastawieni do długoterminowych obligacji. Po ostatnich spadkach na rynku, nie wykluczamy jednak odreagowania. Neutralnie oceniamy globalne obligacje high yield, a największy potencjał w tej grupie ciągle widzimy wśród europejskich papierów korporacyjnych. Niezmiennie przeważamy rozwiązania typu total return, spodziewając się trudnych czasów dla posiadaczy obligacji cze 14 sie 14 paź 14 gru 14 lut 15 kwi 15 cze 15 Obligacje polskie Obligacje amerykańskie Obligacje niemieckie Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy 90 cze 14 sie 14 paź 14 gru 14 lut 15 kwi 15 cze 15 WIG30 S&P500 Eurostoxx50 Karol Matczak Makler Papierów Wartościowych Karol Ciuk Doradca Inwestycyjny Jakub Wojciechowski Makler Papierów Wartościowych Współautorzy: Bartłomiej Grelewicz Paweł Chylewski Dariusz Zalewski Maciej Pietraszkiewicz Michał Wasilewski Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy 2

4 3

5 Polska wyboista droga do wzrostów Na polskim rynku akcji czerwiec był najsłabszym miesiącem roku. Na rynku długu byliśmy zaś świadkami kontynuacji wyprzedaży. Także dla segmentu małych i średnich spółek nie był to okres udany, choć w naszej ocenie pozostaje to najbardziej perspektywiczny segment na rynku akcji. Z pewnością pretekstem do ostatnich spadków był wzrost niepewności politycznej po wyborach prezydenckich oraz korekta na rynkach akcji Europy Zachodniej i rynkach wschodzących. Podsumowując rezultaty poszczególnych segmentów rynku akcji zauważamy, że traciły zarówno spółki duże jak i segment MiŚ, choć w skali ostatnich dwóch miesięcy to właśnie blue chips prezentowały się najsłabiej. Kwestia uczestnictwa sektora energetycznego w dokapitalizowaniu kopalń nie została jeszcze rozwiązana (13% udziału w indeksie WIG 20). Utrzymuje się także ryzyko polityczne przed wyborami parlamentarnymi ze względu na niepewną sytuację banków szeroko reprezentowanych w segmencie dużych spółek (35% udziału w indeksie WIG 20). Kwestia wprowadzenia podatku od aktywów bankowych może wyjaśnić się dopiero po tegorocznych wyborach. Obecne deklaracje ze strony opozycji, która ma szanse na wygranie w październikowych wyborach wskazują na podatek od 0,15% do 0,25% aktywów instytucji finansowych. Choć na obecną chwilę trudno ocenić, w jakiej skali takie rozwiązanie mogłoby zostać wprowadzone, z pewnością uszczupliłoby zyski banków notowanych na GPW w Warszawie. Dla sektora finansowego wciąż istotna jest także kwestia kredytów hipotecznych we frankach szwajcarskich. Zwracamy uwagę, że jest wysokie prawdopodobieństwo, iż rozwiązanie zaproponowane przez KNF zostanie Polskie 10-latki traciły na wartości piąty miesiąc z rzędu osiągając rentowność 3,33%. ostatecznie wprowadzone, co oznaczałoby uszczuplenie zysków sektora o ok. 1 mld zł rocznie. Warto jednak wspomnieć, że inwestorzy już od pewnego czasu uwzględniają negatywne scenariusze w cenach (indeks WIG Banki stracił w pierwszym półroczu 7%, podczas gdy szeroki rynek reprezentowany przez WIG zyskał 4%). Mimo iż dostrzegamy, że krótkoterminowo rynek mógł przereagować zakładając wzrost prawdopodobieństwa realizacji negatywnych scenariuszy, wciąż nie dostrzegamy wartości wśród dużych spółek pozostając neutralnie nastawieni do tego segmentu rynku. Oczekujemy także spadku zainteresowania naszym rynkiem przez dominującą na GPW grupę inwestorów zagranicznych do czasu wyniku wyborów parlamentarnych, co prawdopodobnie przełoży się na spadającą wartość obrotu akcjami. Miesięczne stopy zwrotu z indeksów giełdowych na GPW (za ostatnie 12 miesięcy) 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% -8% -10% lip-14 sie-14 wrz-14 paź-14 lis-14 gru-14 sty-15 lut-15 mar-15 kwi-15 maj-15 cze-15 WIG 20 mwig 40 swig 80 Źródło: Citi Research, Bloomberg 4

6 PMI dla przemysłu i zysk na akcje (przesunięty o III kw. do przodu) dla spółek dużych (WIG20) i średnich (mwig40) Indeks PMI dla przemysłu - lewa oś Zysk na akcję dla WIG 20 (przesunięcie 9 m-cy) - prawa oś Zysk na akcję dla mwig 40 (przesunięcie 9 m-cy) - prawa oś Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy Odmiennie patrzymy natomiast na segment mniejszych i średnich spółek, w którym w naszej ocenie wciąż drzemie potencjał. Jest to jednocześnie segment rynku najbardziej wrażliwy na napływy do detalicznych funduszy akcji i z tego punktu widzenia najbardziej ryzykowny. Niemniej jednak, w naszej ocenie, nabycia jednostek funduszy akcji mają szansę na kontynuację. Dostrzegamy oczywiście czynniki ryzyka, które mogą zniechęcać inwestorów detalicznych do wejścia w ten segment rynku, jak np. dalsze napięcia w Grecji, czy powrót ryzyka geopolitycznego w naszym regionie. Mimo tego wciąż uważamy, że poszukując wzrostu zysków, inwestorzy powinni kierować się w stronę tej grupy spółek ze względu na to, że dają większą ekspozycję na poprawiającą się sytuację makroekonomiczną w naszym kraju. Porównując zachowanie segmentu średnich spółek na tle wskaźnika PMI, obrazującego kondycję w polskim przemyśle zauważamy, że w ostatnich dwóch latach zachodziła wyraźna zależność zysków spółek od wskaźnika koniunktury, zupełnie odmiennie niż w przypadku indeksu dużych spółek, który nie reagował tak istotnie na zmiany trendu w gospodarce (wykres powyżej). Oczywiście wynika to z sektorowej koncentracji indeksu WIG 20, który składa się głównie z banków, spółek energetycznych oraz spółek rafineryjnych i wydobywczych z ekspozycją na globalne trendy na rynku surowców. Podczas gdy rynki akcji weszły w korektę, na rynku obligacji w czerwcu trwał już piąty miesiąc spadków. Polskie 10-latki traciły na wartości osiągając rentowność 3,33%. Był to wzrost o 139 pb od końca stycznia i poziomy obserwowane ostatnio prawie rok temu. Skala wyprzedaży na rynku długu jest więc w Polsce bardzo silna i wspiera ją wzrost rentowności na globalnych rynkach obligacji. Od końca stycznia, gdy rozpoczęła się korekta na globalnym rynku długu rentowność niemieckich Bundów osiągnęła 0,85% (wzrost o 55 pb), amerykańskich 10-latek 2,34% (wzrost o 71 pb). Jest więc szansa, że rynek, przynajmniej chwilowo się ustabilizuje. Odczyty dotyczące cen wskazują na utrzymującą się deflację, ale najprawdopodobniej już pod koniec roku (chociażby ze względu na efekt niskiej bazy) odczyty cen powrócą do poziomów dodatnich. Według prognoz makroekonomistów Citi Handlowy, poprawiająca się sytuacja gospodarcza oraz powrót inflacji zaowocuje pierwszymi podwyżkami stóp w Polsce, najwcześniej w drugiej połowie przyszłego roku. To oznacza, ze stopy procentowe pozostaną niskie, co wspiera argument za przeważaniem w portfelu bardziej ryzykownych aktywów. Z drugiej strony zbliżająca się w czasie perspektywa powrotu do zacieśniania polityki pieniężnej w Polsce, a także perspektywa pierwszej podwyżki stóp w Stanach Zjednoczonych już we wrześniu podtrzymuje tezę, że hossa na rynku długu skarbowego jest już za nami. Podsumowując, czerwiec nie był udany dla inwestorów zarówno na rynku polskich papierów udziałowych jak i dłużnych. Spadki na rynku akcji mniejszych i średnich spółek traktujemy, jako odreagowanie w trendzie wzrostowym. Jednak w przypadku rynku długu skarbowego jest to naszym zdaniem jedynie utrwalanie negatywnych tendencji. 5

7 USA w oczekiwaniu na odbicie w II kwartale Pierwsza połowa tego roku wpisuje się w scenariusz zarysowany przez nas kilka miesięcy temu amerykański rynek akcji zachowuje się relatywnie gorzej od swoich konkurentów w postaci Japonii oraz Europy. Wynika to w dużej mierze ze spadającej dynamiki zysków spółek i wysokich wycen rynkowych. Utrzymania takiej tendencji spodziewamy się w dalszej części tego roku, nadal niedoważając rynek amerykański. W tym miesiącu szczególną uwagę zwrócimy na sprawy fundamentalne, jako że wyniki spółek wraz z poziomem wzrostu zysków (EPS) są jednymi z kluczowych zmiennych mających wpływ na rynek. Warto więc przyjrzeć się prognozom wyników po zakończonym II kwartale 2015 roku. Obecnie konsensus rynkowy jest dość pesymistycznie nastawiony w tym aspekcie. Rynek oczekuje spadku zysków spółek dla S&P500 o 4,7% w II kwartale 2015 roku. Głównym powodem negatywnego nastawienia jest sektor energetyczny - w tym segmencie oczekiwany jest spadek EPS o 60,5% r/r. Po wykluczeniu sektora energetycznego prognoza zakłada wzrost EPS o 2% w II kwartale 2015 roku. Widać więc wyraźnie, że sytuacja na rynku ropy wyraźnie ciąży na wynikach spółek oraz w znacznej mierze przyczynia się do słabych prognoz wzrostu zysków na akcję dla S&P500. Podobnie sytuacja wygląda w prognozach całorocznych, rynek oczekuje wzrostu zysków o zaledwie 1,6% (wyłączając sektor energetyczny, zyski spółek z S&P500 powinny wzrosnąć o 8,4%). Należy zwrócić szczególną uwagę na nadchodzące publikacje wyników oraz porównywać je systematycznie do prognoz rynkowych. Wyniki lepsze od prognoz stanowią paliwo do dalszych wzrostów, rozczarowanie zazwyczaj prowadzi do spadków cen akcji. Kolejnym wydarzeniem, które zwracało uwagę inwestorów zainteresowanych rynkiem amerykańskim było posiedzenie Federalnego Komitetu Otwartego Rynku. Komentarz po spotkaniu możemy uznać za gołębi. Szefowa FED dała do zrozumienia, że nie będzie spieszyć się z podwyżką stóp procentowych w okolicznościach niejednoznacznych danych makro. FED zdecydował się również na obniżenie prognoz wzrostu gospodarczego na 2015 rok. Centralna ścieżka prognoz zawiera się obecnie między 1,8-2,0%, poprzednia prognoza zakładała wzrost w przedziale 2,3-2,7% w 2015 roku (tabela poniżej). Ścieżka centralna prognozy FED (obecna vs marcowa) Długi termin Zmiana realnego PKB (%) 1,8 do 2,0 2,4 do 2,7 2,1 do 2,5 2,0 do 2,3 Marcowa projekcja 2,3 do 2,7 2,3 do 2,7 2,0 do 2,4 2,0 do 2,3 Bezrobocie (%) 5,2 do 5,3 4,9 do 5,1 4,9 do 5,1 5,0 do 5,2 Marcowa projekcja 5,0 do 5,2 4,9 do 5,1 4,8 do 5,1 5,0 do 5,2 Inflacja PCE (%) 0,6 do 0,8 1,6 do 1,9 1,9 do 2,0 2,0 Marcowa projekcja 0,6 do 0,8 1,7 do 1,9 1,9 do 2,0 2,0 Źródło: FED, Citi Handlowy 6

8 ISM dla przemysłu USA z zaznaczoną 3-miesięczną średnią kroczącą sty 13 maj 13 wrz 13 sty 14 maj 14 wrz 14 sty 15 maj 15 Dane makro napływające z rynku są mieszane. Z jednej strony mamy optymistyczne dane dotyczące sytuacji konsumenta, z drugiej strony słabsze dane płynące z przemysłu, ze względu na relatywnie silnego dolara. Ciekawie wygląda też sytuacja na rynku energetycznym. Warto zauważyć, że USA przegoniło Arabię Saudyjską oraz Rosję w produkcji ropy i gazu. Obecnie USA produkuje dziennie 11,6 mln baryłek, Arabia Saudyjska 11,5 mln, a Rosja 10,8 mln. Przemysł związany z wydobyciem ropy i gazu w poprzednich latach przyczyniał się do wzrostu wydatków inwestycyjnych w USA, natomiast przy obecnych cenach ropy, rozwój segmentu został mocno zahamowany. ISM przemysłu cały czas znajduje się powyżej granicy 50 punktów, jednak od sierpnia zeszłego roku nastąpił spory spadek wartości wskaźnika. Oczywiście istotny wpływ w tym zakresie miała również sytuacja na rynku walutowym, mocny USD nie sprzyja amerykańskim eksporterom. Po stronie konsumenckiej mamy natomiast kolejną falę pozytywnych danych. Po raz kolejny in plus zaskoczył dane z rynku pracy. Ostatni odczyt pokazał, że gospodarka stworzyła 237 tys. nowych miejsc pracy. Był to wynik lepszy od oczekiwań rynkowych, które kształtowały się na poziomie 218 tys. Pozytywny impuls napłyną również z rynku nieruchomości, sprzedaż nowych domów wyniosła w maju 546 tys. - odczyt był znacznie lepszy od oczekiwań rynkowych. Możemy stwierdzić, że sprzedaż nowych domów powoli nabiera tempa oraz osiągnęła najwyższy poziom od 2008 roku. Nowe i zrewidowane dane z ostatniego miesiąca wskazują, że rozczarowujący odczyt PKB za I kwartał Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy Dane z rynku są mieszane. Z jednej strony mamy optymistyczne dane dotyczące sytuacji konsumenta, z drugiej strony słabsze dane płynące z przemysłu. był wypadkiem przy pracy i negatywne tendencje uległy już odwróceniu. Ekonomiści Citi są zdania, że fundamenty amerykańskiej gospodarki nie uległy znacznym zmianom, a ostatnie odczyty makroekonomiczne wskazują na silne odbicie spodziewamy się wzrostu w okolicach 3% za II i III kwartał tego roku. Stąd też, prawdopodobne jest, że FED zdecyduje się na podwyżkę stóp wcześniej niż oczekiwaliśmy w chwili obecnej konsensus rynkowy zakłada, że będzie to wrzesień. Nasze nastawienie do amerykańskiego rynku nie ulega zmianie. Zgodnie z naszymi oczekiwaniami, zyski spółek nie notują zadowalających wzrostów, a prognozy na kolejne kwartały nie napawają optymizmem. Dobra sytuacja w gospodarce przekłada się na podwyżki stóp procentowych przez FED, co z kolei może hamować aktywność gospodarczą. Wycenowo, rynek akcji za Oceanem jest najdroższy wśród głównych rynków rozwiniętych. W związku z tym, nadal niedoważamy tamtejsze indeksy, widząc większy potencjał w Europie, Japonii oraz na wybranych rynkach wschodzących. 7

9 Europa wszystkie oczy na Grecję Po raz kolejny w tym roku Europa znalazła się na ustach inwestorów. Tym razem jednak w jednoznacznie negatywnym świetle. Przeciąganie liny ws. pomocy dla Grecji doprowadziło do rozchwiania rynków finansowych w Europie i po raz kolejny mieliśmy do czynienia z tzw. risk-off, czyli odwrotem od ryzyka. Nasze nastawienie do europejskich rynków akcji nie zmienia się i wciąż preferujemy przeważanie tego regionu w portfelach akcji. Obecne zawirowania na rynkach finansowych traktujemy, jako przejściowe, a swój pozytywny scenariusz opieramy na postępującej poprawie makroekonomicznej, wzroście zysków spółek i wsparciu ze strony EBC. Takiej monotematyczności na rynku europejskim nie widzieliśmy już od dawna. Grexit, kolejki do bankomatów, kryzys w strefie euro - gdzie nie spojrzeć, inwestorzy są wprost zalewani masą informacji na temat problemów zadłużeniowych Grecji i postępów (czy ich braku) w negocjacjach z wierzycielami. Jeżeli przyjąć, że liczba internetowych wyszukiwań terminu Grexit jest pewnym miernikiem nastroju, wnioski nasuwają się same (co ciekawe, w odwrotnym trendzie znajduje się zainteresowanie terminem kryzys finansowy ) Liczba wyszukiwań terminów Grexit oraz kryzys finansowy 0 Kryzys finansowy Grexit Źródło: Google Trends Uporządkujmy jednak fakty. Po kilku miesiącach nerwowych negocjacji w sprawie reform w Grecji wymaganych do wypłaty kolejnej transzy pomocy, grecki premier Aleksis Tsipras zdecydował się na niespodziewany krok i zwołał na 5 lipca referendum ws. przyjęcia warunków Troiki. Ruch jest o tyle zaskakujący, że oznaczało to brak spłaty jednej z rat dla Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Jednocześnie, pytanie zadane Grekom odnosiło się do propozycji, która tak naprawdę nie była już przedmiotem negocjacji. W następstwie decyzji greckiego rządu, wszystkie rozmowy z wierzycielami utknęły w miejscu, a globalne media obiegły informacje o narastających niepokojach w Grecji w wyniku zamknięcia banków i kontroli kapitału. 5 lipca odbyło się długo oczekiwane referendum. Jego wynik można odczytywać jako pewne zaskoczenie, bo aż 61,31 proc. jego uczestników odrzuciło warunki zagranicznej pomocy. "Za" było 38,69 proc. głosujących. Jak widać na wykresie na kolejnej stronie (stworzonym przez ekonomistów Bloomberga) wynik referendum niczego jednak nie przesądza. Grecki rząd po raz kolejny siądzie do rozmów z wierzycielami i to od tych negocjacji będzie zależało, czy bardziej prawdopodobny stanie się scenariusz porozumienia i kolejnego pakietu pomocowego, czy wyjścia Grecji ze strefy euro. Ekonomiści Citi (ci sami, którzy ukuli termin Grexit ) są zdania, że ten drugi scenariusz jest na razie mało prawdopodobny. 8

10 Potencjalny rozwój wydarzeń ws. Grecji Szum informacyjny, który się w ostatnich dniach wytworzył, błyskawicznie znalazł swoje odzwierciedlenie na rynkach akcji oraz obligacji wywołując dużą zmienność. Indeks Stoxx 600 zanotował w czerwcu spadek o 4,6% i był to najniższy wynik wśród rynków rozwiniętych. Jednocześnie w drugiej połowie miesiąca pojawił się większy popyt na niemieckie obligacje skarbowe traktowane jako bezpieczna przystań, co sprawdziło ich rentowności w dół. Spore wahania indeksów towarzyszyły nam przez cały miesiąc i niewiele wskazuje na to, żeby kolejne tygodnie przyniosły wyraźne uspokojenie. W tym miejscu pojawia się pytanie, czy sytuacja Grecji zmienia diametralnie perspektywy dla europejskiej gospodarki i sprawia, że inwestycje w tamtejsze akcje tracą sens. Aby odpowiedzieć na to pytanie, spójrzmy na fundamenty. Grecja jest relatywnie małym krajem z niewielką w skali świata i Europy gospodarką czy rynkiem finansowym. Co więcej, w chwili obecnej Źródło: Bloomberg Intelligence bezpośrednia ekspozycja sektora prywatnego na ten kraj jest dużo mniejsza niż przed kilku laty głównymi wierzycielami są teraz państwa, a nie prywatne banki. Największym ryzykiem jest więc tzw. efekt zarażania, czyli sytuacja, w której kryzys w jednym kraju może wywołać zaburzenia w innym. W kontekście Grecji mówimy przede wszystkim o ewentualnym negatywnym przełożeniu na inne kraje peryferyjne zwłaszcza Włochy i Hiszpanię. Nie jest to jednak nasz scenariusz bazowy z dwóch powodów. Po pierwsze, od dłuższego czasu zauważamy coraz więcej argumentów, które wpisują się w tezę fundamentalnej poprawy gospodarczej w Europie. Większość krajów przeszła w ostatnich latach sporą drogę w zakresie obniżenia kosztów pracy, oddłużenia sektora prywatnego, poprawy na rachunkach obrotów bieżących, a ostatnie odczyty makro takie np. jak PMI dla przemysłu wskazują na kontynuację korzystnych tendencji gospodarczych. Europejskie banki wyraźnie poprawiły swoją pozycję kapitałową w ciągu ostatnich lat, przechodząc z deficytu na nadwyżkę (w kategoriach Bazylei III ). 9

11 Dodatkowo, dużo większa aktywność EBC w formie programów LTRO czy ostatnio QE znacząco poprawia warunki finansowe i otoczenie, w którym funkcjonuje sektor prywatny. Europejskie akcje znajdują się tym samym w sprzyjającym punkcie. Spodziewamy się, że obok Japonii to właśnie Stary Kontynent będzie cechował się najwyższym wzrostem zysków spółek w tym i kolejnym roku (wykres poniżej). Nasze nastawienie do europejskich rynków akcji nie zmienia się i wciąż preferujemy przeważanie tego regionu w portfelach akcji. Obecne zawirowania na rynkach finansowych traktujemy jako przejściowe i w scenariuszu bazowym nie zakładamy przerodzenia się obecnej sytuacji w głębszy kryzys w Europie. Jesteśmy zdania, że do końca tego roku indeksy europejskie zanotują wzrosty, ale radzimy przygotować się na to, że będzie to droga wyboista. Rzeczywisty i prognozowany wzrost zysków w wybranych krajach/regionach (*bez Wielkiej Brytanii) 20% USA Europa* Japonia 15% 10% 5% 0% Źródło: Factset, MSCI, Citi Research. 10

12 Japonia im dalej od Grecji, tym spokojniej Rynek japoński po raz kolejny pokazał siłę w czerwcu. Nienajlepszy klimat inwestycyjny na globalnych parkietach wydaje się omijać giełdę w Tokio. Topix osiągając poziom 1686 pkt wyznaczył nowe maksima obecnej hossy, rozbudzając nadzieje inwestorów na dalsze dobre zachowanie giełdy Kraju Kwitnącej Wiśni. Zważywszy na pozytywne czynniki fundamentalne, my również liczymy na to, iż druga połowa roku okaże się udana dla inwestorów w Japonii. Ubiegły miesiąc na japońskim rynku akcji można zaliczyć do relatywnie udanych. Choć indeksy w pierwszej połowie miesiąca oddały część wypracowanych zysków, to już w drugiej połowie do gry wkroczyły byki, wykorzystując niewielką korektę, jako okazję do zaangażowania się w rynek. Taka sytuacja miała miejsce kilkukrotnie w ciągu ostatnich miesięcy i możną ją interpretować, jako potwierdzenie siły japońskiego rynku, szczególnie na tle innych parkietów np. w Europie. Krótka analiza fundamentalna wskazuje na to, że perspektywy obu rynków są dobre, ale negatywne nastroje związane z rozmowami dotyczące problemów Grecji, powodują, że globalni inwestorzy preferują ostatnio akcje japońskie Eksport Japonii (mld JPY) Nasze krótkoterminowe oczekiwania co do wydarzeń na japońskim rynku uległy pewnej zmianie. Pierwotnie zakładaliśmy, że decyzja o rozszerzeniu programu skupu aktywów może zapaść już w lipcu. Komunikacja ze strony Banku Japonii z ostatnich tygodni w zakresie prowadzonej polityki monetarnej wskazuje jednak według nas, że zwiększenie programu luzowania ilościowego w najbliższym czasie jest raczej mało prawdopodobne. Nie zanosi się jednak na to, aby odczyty inflacji w kolejnych miesiącach zbliżyły się do 2% celu. Haruhiko Kuroda prezes banku centralnego Japonii uważa, że w 2015 r. dynamika cen będzie na poziomie 0,8% zaś w 2016 r. osiągnie 2,0%. Według nas są to bardzo Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy optymistyczne założenia i niska inflacja spowoduje że BoJ będzie znów musiał rozważyć decyzję o rozszerzeniu programu luzowania ilościowego. W japońskiej gospodarce ciągle rozczarowuje konsumpcja oraz dynamika wynagrodzeń i oba czynniki powinny również hamować wzrost cen. Zatem z jednej strony Bank Japonii mógłby pozwolić sobie na dalsze rozluźnienie polityki monetarnej, z drugiej zaś coraz częściej podejmowany jest temat negatywnych skutków dodruku na tak dużą skalę, co sugeruje odsunąć tą decyzję w czasie o kilka miesięcy. Dalsze osłabianie jena mogłoby doprowadzić do erozji siły nabywczej gospodarstw Wybrane wskaźniki i prognozy dla rynku japońskiego i europejskiego Wskaźnik Cena/Zysk Prognoza wzrostu zysków P/E 14 P/E Cena do wartości księgowej Japonia 16, ,2% 11,4% 1,4 Europa (z wyłączeniem Wielkiej Brytanii) 16,4 14,7 13,5% 11,9% 1,8 Źródło: Global Market Intelligence z

13 Wydatki gospodarstw domowych w Japonii (zmiana % r/r) ,8 2 0 cze 13-2 wrz 13 gru 13 mar 14 cze 14 wrz 14 gru 14 mar Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy domowych i wzrostu cen dóbr importowych zaś ogólny wpływ na inflację i tak byłby ograniczony. Zatem zastosowanie dostępnych dzisiaj dla banku centralnego narzędzi, prawdopodobnie i tak nie doprowadziłoby do zbliżenia inflacji do 2% celu. Ostatnie odczyty inflacji CPI wskazują na dynamikę zmian cen na poziomie zaledwie 0,5% (r/r). Co prawda należy w tym miejscu zaznaczyć, iż niektóre przedsiębiorstwa, ze względu na rosnące koszty zaczynają podwyższać ceny wytwarzanych dóbr, ale problem ten dotyczy na razie głównie żywności. Dylemat przed jakim stoi obecnie BoJ również wynika z gorszych danych dotyczących eksportu w minionych miesiącach. Tracący na wartości jen jest oczywiście ważnym czynnikiem wpływającym na atrakcyjność eksportu, jednak ostatnio słabość japońskiej waluty w tym kontekście niestety nie pomaga. Spadek eksportu tłumaczony jest spowolnieniem w gospodarce Państwa Środka oraz zmniejszeniem nakładów inwestycyjnych w Stanach Zjednoczonych. Zatem wydaje się, że dalsze zwiększanie skali dodruku, co związane byłoby z osłabieniem jena, wpłynęłoby w ograniczony sposób na dynamikę eksportu. W naszej opinii zatem, scenariusz zwiększenia skali dodruku w lipcu, jak zakładaliśmy pierwotnie, jest mało prawdopodobny, ale temat ten może być przedmiotem poważnej dyskusji w październiku, kiedy to będzie miał miejsce półroczny przegląd polityki monetarnej przez BoJ. Obraz gospodarki Japonii w drugim kwartale może nieco rozczarowywać, głównie ze względu na nastroje wśród konsumentów oraz dane dotyczące eksportu. Szacowana przez nas dynamika PKB powinna wynieść jedynie 0,5% w ujęciu rocznym, zatem gorzej niż w pierwszym kwartale, kiedy to PKB Japonii wzrósł o 3,9%. Jednak ostatnie dane dotyczące wydatków gospodarstw domowych mogą napawać optymizmem, gdyż wzrosły one o 4,8%, co stanowi najwyższą dynamikę od 14 miesięcy. Również dane dotyczące bezrobocia w maju (3,3%) potwierdzają, że rynek pracy jest jasnym punktem na mapie w kontekście oceny gospodarki Kraju Kwitnącej Wiśni. Podsumowując, utrzymujemy nasze umiarkowanie pozytywne nastawienie do japońskiego rynku. Decyzja o zwiększeniu dodruku według nas prawdopodobnie zostanie odłożona w czasie, ale nie zmienia to faktu, że fundamenty japońskiego rynku pozostają silne. Wskazujemy jednak na możliwą większą realizację zysków wywołaną niepewnością wokół tematu Grecji, co w krótkim terminie może zepchnąć indeksy na nieco niższe poziomy. 12

14 Rynki Wschodzące mocna przecena w Chinach Rynki Emerging Markets wraz ze światową tendencją ucieczki od ryzyka traciły w czerwcu. Indeks MSCI Emerging Markets notowany był na koniec miesiąca na poziomie niższym o 3,2%, względem początku czerwca. Najbardziej perspektywicznym wśród rynków wschodzących nadal pozostaje naszym zdaniem giełda w Hong Kongu, utrzymujemy również nasze neutralne postrzeganie akcji tureckich. Na czołówkach wielu serwisów finansowych tematem numer jeden w czerwcu były spadki cen na rynkach chińskich. Przecena w znacznie większym zakresie dotyczyła giełd w Szanghaju i Shenzen. Są to rynki na których, w zdecydowanej większości, inwestują inwestorzy indywidualni z kontynentalnej części kraju. Analitycy w swoich opracowaniach od dłuższego czasu podkreślali prawdopodobieństwo narastania bańki spekulacyjnej. Symptomami takiego zjawiska była np. skala zakupów akcji za pożyczone środki. Praktyka ta stała się ostatnio bardzo popularna wśród indywidualnych klientów domów maklerskich. Na duże zainteresowanie udziałami spółek notowanych na giełdach wpływ miała również silna przecena na rynku nieruchomości. Do niedawna to właśnie w mieszkania inwestowano ogromne ilości pieniędzy. Po osiągnięciu na tym rynku historycznie wysokich cen, nastąpiło pęknięcie bańki i inwestorzy skierowali swoje aktywa na rynek akcyjny. Warto wspomnieć, że fundusze inwestycyjne dostępne na polskim rynku z ekspozycją na rynek chiński inwestują prawie wyłącznie na giełdzie w Hong Kongu. Parkiet ten również stracił w czerwcu, wraz z pogorszeniem nastrojów w całym regionie Emerging Markets. W porównaniu z indeksami szerokiego rynku w Szanghaju (-12% w czerwcu) i Shenzen (-16%) giełda z regionu autonomicznego zachowywała się znacznie spokojniej spadki w czerwcu wyniosły 4,3%. Rynki z Państwa Środka wykazują znaczną dywergencję również w kontekście wycen. Akcje, w które inwestują zagraniczni inwestorzy na giełdzie aktualnie wyceniane są na wskaźniku cena/zysk na poziomie 10,8. Zupełnie oderwane od przeciętnych są za to wyceny pozostałych dwóch giełd, nawet po znacznych przecenach, o których pisaliśmy wcześniej cena/zysk dla szerokiego rynku w Szanghaju to 18,9 a dla głównego agregatu w Shenzen ten wskaźnik wynosi aż 52. Pod koniec miesiąca regulator chińskiego rynku kapitałowego poluźnił wymagania dotyczące lewarowanych pozycji na rynku akcji. Dodatkowo dwie giełdy z kontynentalnej części kraju obniżyły o 30% opłaty za Władze monetarne Chin dołączają do ogólnoświatowego trendu wspierania rozwoju gospodarczego przez luzowanie polityki pieniężnej. transakcje dokonywane na tych parkietach. Jest to odpowiedź władz na silne przeceny i próba zapobiegnięcia panicznego odwrotu rodzimych inwestorów od akcji. Chcemy podkreślić, że traktowanie rynku kapitałowego Chin jak jednej całości jest nieuzasadnione. Rynek, na którym dopuszczeni do inwestowania są zagraniczne podmioty jest znacznie bardziej dojrzały, zdecydowanie tańszy a perspektywy wzrostu zysków spółek tam notowanych są dobre. Proces łączenia się trzech parkietów, polegający na otwarciu możliwości przepływów kapitałów pomiędzy poszczególnymi giełdami, będzie postępował i wyceny zapewne będą się do siebie zbliżały co również powinno wspierać tańszy parkiet w Hong Kongu. Należy również wspomnieć o kolejnej obniżce stóp procentowych o 0,25% przez Ludowy Bank Chin. Była to już czwarta z rzędu obniżka w cyklu zapoczątkowanym w listopadzie zeszłego roku. Wyraźnie widać, że władze monetarne tego kraju dołączają do ogólnoświatowego trendu wspierania rozwoju gospodarczego przez luzowanie polityki. Jest to czynnik, który naszym zdaniem pozwoli na 13

15 utrzymanie szybkiego tempa wzrostu gospodarczego, a co za tym idzie, pozwala nam na pozytywne postrzeganie inwestycji w chińskie spółki. W czerwcu inwestorzy zaangażowani na rynkach Azji wschodzącej oczekiwali na decyzję Banku Tajlandii odnośnie stóp procentowych. Komitet Polityki Pieniężnej utrzymał koszt pieniądza na dotychczasowym poziomie, tłumacząc decyzję chęcią obserwacji reakcji na dwie poprzednie obniżki. Tajska gospodarka boryka się ostatnio z coraz większymi kłopotami. Wskaźniki makroekonomiczne dotyczące eksportu jak i produkcji przemysłowej nie pokazują pozytywnych dynamik. Spadek cen surowców rolnych wpłynął w ostatnim czasie negatywnie na dochody sektora rolniczego. Zdecydowanie najszybciej rozwijającą się dziedziną gospodarki jest turystyka. Wzrost przychodów z tego sektora to ponad 20% r/r i prognozuje się utrzymanie takiej dynamiki w tym roku. Niektóre banki inwestycyjne obniżają prognozy wzrostu gospodarczego. Citi prognozuje wzrost 3,5% w 2015, i 4% w 2016 (jest to i tak zdecydowana poprawa w stosunku do roku 2014, gdzie wzrost wyniósł jedynie 0,9%). Indeks SET100 grupujący spółki z giełdy w Bangkoku w czerwcu zachowywał się dość spokojnie, kończąc miesiąc na prawie 2% plusie. Inwestując na tamtejszym rynku należy pamiętać również o niepokojach politycznych, które targają krajem od wielu lat. Po kolejnym przewrocie, tymczasowe władze wojskowe zwołują referendum dotyczące zmiany konstytucji. Docelowo ma to doprowadzić do wyborów demokratycznych w drugiej połowie 2016 roku. Podsumowując, należy ocenić rynek giełdowy w Tajlandii, jako dość ryzykowny. Gospodarka tego kraju charakteryzuje się dużymi wahaniami wzrostów, a sytuacja polityczna od wielu lat pozostaje niepewna. W centrum zainteresowania, wśród gospodarek wschodzących w naszej części globu, była Turcja. Wybory parlamentarne, który miały miejsce 7 czerwca nie przyniosły rozstrzygnięcia. Dość niespodziewanie Partia Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP) pierwszy raz od 13 lat nie uzyskała większości absolutnej. Partia Erdogana zwyciężyła, ale do utworzenia rządu większościowego będzie potrzebowała koalicjanta. Przez cały czerwiec w parlamencie tureckim trwały negocjacje dotyczące wyboru przewodniczącego obrad. 1 lipca przedstawiciel AKP uzyskał wymaganą większość i zinterpretowano to, jako zapowiedź koalicji. Pomimo dużych politycznych zawirowań giełda w Stambule zachowywała się na przestrzeni ostatniego miesiąca całkiem dobrze. Po silnym spadku na otwarciu notowań w poniedziałek po wyborach (-8%) indeks XU100 odrabiał systematycznie straty, aby zakończyć miesiąc z wynikiem +1,6%. Konstytucja Turcji jasno wskazuje czas na utworzenie nowego rządu na 45 dni od wyborów. Czasu jest więc niewiele, a jasnych deklaracji dotyczących nowej koalicji na razie brak. Wydaje się, że lipiec może być gorącym miesiącem nie tylko dla wczasowiczów na tureckim wybrzeżu, ale również dla elit politycznych tego kraju. Zapewne nie pozostanie to bez wpływu na notowania tureckiej giełdy i siłę tureckiej liry. Spodziewając się dużej zmienności na rynkach pozostajemy z neutralnym nastawieniem do Turcji. Indeksy giełd w Hong Kongu, Szanghaju i Shenzen w czerwcu 2015 r. 115% 100% 85% 70% Hang Seng Index Shanghai Index Shenzen Index Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy 14

16 Rynki Frontierowe relatywnie dobre zachowanie indeksu FM Ostatni miesiąc był znów mało interesujący dla inwestorów szukających zysków na rynkach we wczesnym etapie rozwoju. Indeks MSCI Frontier Markets stracił 0,3%. Ta klasa aktywów naszym zdaniem powinna być w niewielkiej części w portfelach inwestycyjnych, jako ekspozycja na dynamiczne rynki akcji o niewielkiej korelacji z giełdami reszty świata. Jak często wspominaliśmy w poprzednich wydaniach Barometru, kraje należące do Frontier Markets w dużej części wciąż uzależnione są od eksportu ropy naftowej. Czerwiec rozpoczął się od ważnych informacji dla notowań tego surowca. Spotkanie przedstawicieli krajów eksporterów ropy naftowej było bardzo oczekiwanym wydarzeniem. Saudyjski minister do spraw ropy - Ali an-naimi po posiedzeniu poinformował, że utrzymano dotychczasowy limit wydobywczy krajów członkowskich, wynoszący 30 mln baryłek dziennie, co odbiło się negatywnie na notowaniach giełd regionu Zatoki Perskiej. W ostatnim wydaniu naszego miesięcznika podkreślaliśmy istotną dla całego indeksu Frontier Markets informację o szerszym otwarciu giełdy w Arabii Saudyjskiej dla zagranicznych inwestorów. Miało to miejsce 15 czerwca - jest jednak za wcześnie aby oceniać to posunięcie. Komentarze wskazują na długotrwały proces zdobywania pozwoleń na inwestowanie na tamtejszej giełdzie, tak więc napływ zagranicznego kapitału powinien mieć dopiero miejsce. Wydaje się, że lokalni inwestorzy są nieco rozczarowani taką sytuacją i pozbywali się akcji indeks w drugiej części miesiąca spadł o około 5%. Tematem numer jeden w czerwcu dla całego świata Po słabym zachowaniu na przełomie 2014 i 2015 roku, indeks MSCI FM wszedł w fazę trendu bocznego. finansów była oczywiście sytuacja w Grecji. Kłopoty tego kraju nie pozostały bez wpływu na kraje frontierowe. Z tego powodu ucierpiały np. Bułgaria i Rumunia są to gospodarki mocno eksponowane na ryzyka płynące z Hellady. Greckie banki są właścicielami około 28% i 12% aktywów odpowiednio bułgarskich i rumuńskich banków, spory wpływ na sektor mają również w Macedonii, Albanii i Serbii. Przedstawiciel Bułgarskiego Banku Centralnego powiedział w poniedziałek (27.06 tuż po ogłoszeniu przez premiera Tsiprasa referendum), że działania greckich władz bez wątpienia wpłyną na funkcjonowanie i stabilność bułgarskiego sektora bankowego. Kontrola przepływów kapitałów miała również duży wpływ na rentowności obligacji krajów południa Europy oraz wyceny instrumentów zabezpieczających przed ewentualną niewypłacalnością, tzw. CDS. Im wyższa wartość takiego instrumentu, tym droższe jest ubezpieczenie długu danego państwa. Notowania instrumentów CDS Bułgarii i Rumunii na tle Polski sie 14 wrz 14 paź 14 lis 14 gru 14 sty 15 lut 15 mar 15 kwi 15 maj 15 cze 15 POLAND CDS 5Y BULGARIA CDS 5Y ROMANIA CDS 5Y Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy 15

17 Kryzys grecki oddziałuje również na inne działy gospodarki Bułgarii i Rumunii, np. eksport do Grecji to 7% całego eksportu Bułgarii. Podkreśla się jednocześnie, że kraje te mimo bliskiej współpracy gospodarczej są w zupełnie innej sytuacji fiskalnej, podczas gdy dług publiczny Hellady to około 180% PKB, w Bułgarii stanowi on jedynie 28% PKB. Pod koniec miesiąca pojawiły się pozytywne informacje dla gospodarek afrykańskich. Administracja Stanów Zjednoczonych poinformowała o przedłużeniu programu Rozwoju i Szans dla Afryki. Jest to ustawa pozwalająca krajom afrykańskim wysyłać niektóre dobra wytworzone na ich terytorium do USA bez nakładania na nie ceł i limitów kwotowych. Program rozpoczął się w 2000 roku i był zaplanowany na 15 lat. Dzięki podpisaniu nowej wersji przez Senat, a w dalszej kolejności przez prezydenta Obamę preferencyjne stawki cła będą obowiązywały przez kolejne 10 lat. Jest to bardzo ważne szczególnie dla przemysłu tekstylnego, gdyż to znaczna część produkcji z bawełny trafia właśnie na rynek amerykański. Szukając nieskorelowanej z innymi inwestycjami akcyjnymi, ekspozycji na szybki wzrost, wydaje się nam, że nadal powinniśmy niewielką część portfela zaangażować w rynki Frontier. 16

18 Rynki surowcowe stabilizacja po krótkim odbiciu Czerwiec na rynkach surowcowych był okresem wyjątkowo niskiej zmienności. Indeks CRB dający pogląd na szerokie spektrum towarów, niemal nie zmienił swojej wartości. Krótkoterminowy trend wzrostowy, który zarysował się od połowy marca do połowy maja, przerodził się w trend boczny. O ile towary jako całość nakreśliły przez ostatni miesiąc płaską linię, poszczególne rynki dość mocno różniły się między sobą stopami zwrotu. Największym zaskoczeniem czerwca było pozytywne zachowanie produktów rolnych. Jednym z najbardziej jaskrawych przykładów jest pszenica, w przypadku której kontrakty terminowe w ciągu ostatniego miesiąca zyskały 29%, z czego połowa wzrostów dokonała się w ciągu 1 tygodnia. Jedną z przyczyn tak gwałtownej zmiany cen są oczekiwane niższe zbiory, ze względu na zjawisko pogodowe zwane El Nino, polegające na ponadprzeciętnie wysokich temperaturach wody na Pacyfiku w okolicach równika. Popyt na produkty rolne podlega bardzo małym wahaniom, stąd też każda zmiana podaży ma duży wpływ na ceny. Jednak mimo silnej aprecjacji, większość towarów z tej grupy od początku roku 2015 ma wciąż ujemne stopy zwrotu. Zestawienie cen pszenicy (lewa oś) i indeksu CRB (prawa oś) sty 14 kwi 14 lip 14 paź 14 sty 15 kwi 15 lip 15 Kontrakt na pszenicę Indeks CRB Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy Zupełnie inaczej zachowywały się w czerwcu metale przemysłowe. Miedź po obiecującym początku roku nie zdołała obronić linii krótkoterminowego trendu wzrostowego. Spadek cen wynikał m.in. ze słabych danych w chińskim przemyśle, który ma duży wpływ na globalną konsumpcję miedzi. Z pomocą dla popytu może jednak przyjść poprawa na rynku nieruchomości w Chinach. Ostatni odczyt przyrostu w inwestycjach mieszkalnych oraz komercyjnych wyniósł odpowiednio 0,5% oraz 7,8% wobec -1,1% oraz 4,5% w poprzednim miesiącu. Pozytywnie na ceny powinny wpłynąć również świeżo rozpoczęte inwestycje związane z rozbudową chińskiej sieci energetycznej. Presję z góry może jednak wywierać silny dolar, będący czynnikiem wpływającym na wszystkie towary rozliczane w tej walucie. Z tego względu, prognoza Citi odnośnie kształtowania się cen miedzi w najbliższym czasie, przewiduje stabilizację. Ropa Pierwsze 3 tygodnie czerwca stały pod znakiem osłabiającego się dolara, nie zostało to jednak wykorzystane przez rynek czarnego złota. Słabszy USD był przez inwestorów na ropie ignorowany, natomiast umacnianie się amerykańskiej waluty szybko przekładało się na spadki cen surowca. Lepsze od oczekiwań, ostatnie dane o zmianie poziomu zapasów w USA (-4,9 mln zamiast oczekiwanych -1,8 mln baryłek), również nie znalazły odzwierciedlenia w wyższych notowaniach ropy. Globalny popyt na ropę (mln baryłek dziennie) 94, ,8 93,6 93,4 93, ,8 cze 14 sie 14 paź 14 gru 14 lut 15 kwi 15 Źródło: International Energy Agency 17

19 Zmienność cen była jeszcze niższa niż w ubiegłbym miesiącu i tym samym mocno odbiegała od warunków, które mieliśmy okazję obserwować w ciągu ostatniego roku. Wzrostom w najbliższym czasie wciąż powinna przeszkadzać wysoka podaż ropy z USA. W razie powrotu cen do poziomów powyżej kosztów pozyskania surowca z poszczególnych odwiertów, mogą one zostać ponownie uruchomione zalewając rynek i tym samym blokując aprecjację cen czarnego złota. Producenci ropy z USA chętnie wykorzystaliby zwyżki do zabezpieczenia cen na przyszłość, poprzez kontrakty terminowe oraz inne instrumenty pochodne. Próg opłacalności jest oczywiście inny dla każdego punktu wydobycia, jednak jako umowną granicę można przyjąć okolice 70 USD za baryłkę ropy Brent. Jest to zatem poziom, którego przekroczenie będzie wymagało, żeby silna podaż została przezwyciężona przez jeszcze silniejszy popyt. Czy zatem jest to scenariusz realny? Konsumpcja ropy rzeczywiście rośnie. Zwłaszcza w odniesieniu do benzyny, czyli jej destylatu, na którą popyt w I kwartale 2015 wzrósł najmocniej od 2004 roku. Trwający obecnie okres wakacyjny także wpływa pozytywnie na globalną konsumpcję. Jednak warto zauważyć, że popyt ten może okazać się wrażliwy na ewentualne zwyżki cen. Skoro pojawił się w reakcji na tańszy surowiec, w przypadku gdyby ta zachęta przestała być aktualna, mógłby równie szybko zniknąć. Środowisko wysokich cen ropy byłoby zatem trudne do utrzymania, zarówno ze względu na argumenty podażowe, jak i popytowe. Najbardziej prawdopodobnym scenariuszem na najbliższe miesiące jest więc stabilizacja przy obecnych poziomach. Większość analityków przewiduje utrzymanie notowań ropy Brent w przedziale USD za baryłkę. Prognoza Citi na średnią cenę w III kwartale wynosi 68 USD za baryłkę. Jest to poziom możliwy do uzyskania dzięki kompromisowi pomiędzy dalszym wzrostem popytu, a stopniowo uaktywnioną, dodatkową podażą z USA. Złoto Notowania złota pozostają negatywnie skorelowane z oczekiwanym tempem światowego wzrostu gospodarczego oraz siłą dolara. Posiedzenie amerykańskiego banku centralnego w połowie czerwca, zawierające prognozy niższego niż poprzednio PKB w USA na 2015 r. (o czym piszemy w części Barometru poświęconej USA), dało inwestorom impuls do przeniesienia kursu złota w wyższe rejony. Radość byków nie trwała jednak długo. Publikowany przez Citi indeks zaskoczeń ekonomicznych (obrazujący różnice między faktycznymi, a oczekiwanymi danymi makro z USA), uległ w czerwcu wyraźnemu odbiciu. Zrewidowano także odczyt wzrostu gospodarczego w USA za I kwartał 2015 (-0,2% zamiast wstępnych -0,7%). Zestawienie indeksu dolarowego (lewa oś) i ceny złota (prawa oś) cze 8 cze 15 cze 22 cze 29 cze Indeks dolarowy Złoto Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy Lepsze dane wzmocniły dolara i tym samym zniwelowały wzrosty na złocie, które ostatecznie zamknęło miesiąc na minusie. Te same makroekonomiczne czynniki powinny napędzać zmiany cen złotego kruszcu również w najbliższym czasie. Amerykański FED powoli przygotowuje inwestorów do podniesienia stóp procentowych. Najnowsza prognoza Citi przesunęła moment rozpoczęcia cyklu podwyżek z grudnia na wrzesień Jeśli ta data by się sprawdziła, w tym roku moglibyśmy zdążyć zaobserwować dwie podwyżki. Takie działanie ze strony banku centralnego oznaczałoby oczywiście wzmocnienie dolara i tym samym presję na ceny złota. Analitycy Citi przewidują utrzymanie się cen w II kwartale 2015 w zakresie USD za uncję. Obecnie znajdujemy się zatem w górnej połowie tego przedziału. 18

20 Stopy zwrotu oraz wskaźniki wybranych indeksów (na ) Akcje Wartość Miesiąc YTD Rok P/E P/E (2015) Div. Yield WIG 53329,0-4,0% 3,7% 3,1% 21,3 13,3 3,2% WIG20TR 3742,8-3,9% 1,7% 0,4% 18,5 12,6 3,8% mwig ,5-4,2% 5,8% 7,9% 35,0 14,6 2,0% swig ,6-6,2% 6,6% 1,8% 16,5 14,3 2,9% S&P ,1-2,1% -0,8% 4,6% 18,3 17,5 2,0% Eurostoxx ,3-4,1% 9,2% 5,1% 19,7 14,8 3,6% Stoxx ,3-4,6% 11,8% 10,6% 22,9 16,2 3,4% Topix 1630,4-2,6% 15,8% 27,8% 18,8 15,8 1,6% Hang Seng 26250,0-4,3% 11,7% 11,5% 10,8 12,4 3,1% MSCI World 1735,6-2,5% 0,8% -1,1% 18,4 17,1 2,5% MSCI Emerging Markets 972,3-3,2% 1,9% -7,5% 13,9 12,5 2,6% MSCI EM LatAm 2517,5 0,8% -7,5% -25,4% 22,5 15,9 2,9% MSCI EM Asia 475,2-4,8% 4,4% 0,7% 13,1 12,3 2,4% MSCI EM Europe 311,0-2,9% 2,1% -28,1% 11,2 8,2 3,9% MSCI Frontier Markets 577,6-0,3% -5,6% -17,1% 10,9 10,6 3,8% Surowce Ropa Brent 63,6-3,9% 0,8% -40,9% Miedź 5754,8-4,2% -10,1% -18,3% Złoto 1172,4-1,5% -2,3% -11,6% Srebro 15,7-6,1% -3,5% -25,2% TR/Jefferies Commodity Index 227,2 1,8% -2,7% -26,1% Obligacje Duration Amerykańskie Skarbowe (>1 rok) 368,3-1,0% -0,1% 2,8% 6,0 Niemieckie Skarbowe (>1 rok) 400,4-2,1% -1,0% 4,1% 7,1 US Korporacyjne (Inv. Grade) 246,1-2,0% -1,3% 1,1% 8,0 US Korporacyjne (High Yield) 234,9-1,7% 1,5% -1,2% 4,2 Polskie Skarbowe (1-3 lat) 311,3-0,1% 0,6% 2,7% 1,9 Polskie Skarbowe (3-5 lat) 344,4-0,6% -0,2% 3,6% 3,7 Polskie Skarbowe (5-7 lat) 246,0-1,2% -1,6% 3,9% 5,0 Polskie Skarbowe (7-10 lat) 402,5-2,1% -3,8% 4,5% 6,6 Polskie Skarbowe (>10 lat) 298,3-3,1% -6,2% 5,9% 9,1 Waluty USD/PLN 3,76 0,5% 6,9% 23,7% EUR/PLN 4,19 2,0% -2,0% 0,8% CHF/PLN 4,02 1,0% 12,9% 17,3% EUR/USD 1,11 1,5% -8,3% -18,5% EUR/CHF 1,04 0,8% -13,3% -14,2% USD/JPY 122,50-1,3% 2,5% 20,7% Żródło: Bloomberg 19