Uchwala nr. Rada Miasta Katowice. z dnia. w sprawie przyjęcia "Programu szczepień profilaktycznych przeciwko pneumokokom".

Transkrypt

1 PROJEKT Uchwala nr. UCHWAL y BIURO RADY MIASTA KATOWICE Wpł Rady Miasta Katowice z dnia. BRM w sprawie przyjęcia "Programu szczepień profilaktycznych przeciwko pneumokokom". Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 2001 r. Dz.U. Nr 142 ze zm.), o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz z późno zm.l), w związku z art. 48 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz z późno zm.2), Rada Miasta Katowice uchwala: 1. Przyjąć do realizacji program zdrowotny "Program szczepień profilaktycznych przeciwko pneumokokom", zwany dalej Programem, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. 2. Program obowiązywać będzie od dnia 01 stycznia 2013 r. do czasu wprowadzenia przez Ministerstwo Zdrowia do kalendarza szczepień obowiązkowych szczepień profilaktycznych przeciwko pneumokokom. 3. Prezydent Miasta Katowice co roku uwzględni w projekcie budżetu środki na realizację Programu oraz przedstawi Radzie Miasta Katowice sprawozdanie z Jego realizacji. 4. Wykonanie uchwały powierzyć Prezydentowi Miasta Katowice. 5. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

2 UZASADNIENIE Z badań przeprowadzanych przez Narodowy Instytut Zdrowia w Warszawie wynika, że śmiertelność w następstwie zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych wywołanych przez pneumokoki w Polsce jest wysoka i wynosi 3,4%. Według tych samych badań blisko 20% szczepów bakteryjnych powodujących ciężkie inwazyjne zakażenia pneumokokowe prowadzące do kalectwa lub nawet śmierci wykazuje obecnie oporność na leczenie. Jedyną obecnie dostępną metodą zahamowania rozprzestrzeniania się inwazyjnych chorób pneumokokowych są szczepienia ochronne grup ryzyka, czyli wszystkich niemowląt i dzieci do 5 roku życia. Badania w krajach, gdzie wprowadzono do kalendarza szczepień powszechne szczepienia przeciwko pneumokokom wykazały znaczący spadek liczby chorób, zgonów, a także nosicielstwa tych bakterii. W związku z tym, zasadnym jest, aby miasto Katowice przyjęło w drodze uchwały "Program szczepień profilaktycznych przeciwko pneumokokom".

3 Załącznik nr 1 do Uchwały w sprawie przyjęcia "Programu szczepień profilaktycznych przeciwko pneumokokom". 1. Wstęp Zaspokajanie zbiorowych potrzeb mieszkańców w zakresie ochrony zdrowia jest jednym z najważniejszych zadań gminy wynikających z ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 2001r. Nr 142, poz z późniejszymi zmianami). Do zadań własnych gminy w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej należy w szczególności opracowanie i realizacja oraz ocena efektów programów zdrowotnych wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców - art. 7 ust. l pkt. 1 i art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2004r. Nr 210 poz z póź. zm.). Zapobieganie chorobom jest możliwe poprzez zastosowanie odpowiednich działań profilaktycznych, a także poprzez podejmowanie wszelkich działań i środków zmierzających do wyeliminowania możliwości zachorowania. Warunkiem poprawy i utrzymania zdrowia społeczeństwa jest tworzenie i realizacja odpowiedniej polityki zdrowotnej. 2. Opis problemu zdrowotnego Streptococcus pneumoniae, czyli pneumokok jest bakterią o wysokiej zjadliwości, która w ostatnim czasie zwiększa oporność na różne grupy antybiotyków. Streptococcus pneumoniae jest jedną z głównych przyczyn umieralności przede wszystkim u dzieci naj młodszych. Dzieci te, ze względu na niedojrzały układ immunologiczny, są szczególnie narażone na zachorowanie wywołane Streptococcus pneumoniae, a uczęszczanie do żłobka lub przedszkola potęguje to zagrożenie. W Polsce, nosicielstwo Streptococcus pneumoniae u dzieci w wieku 6 miesięcy do 5 roku życia występuje u 80-98% dzieci. Zakażenia pneumokokami wywołują inwazyjną chorobę pneumokokową (IChP), która może mieć szczególnie ciężki przebieg u dzieci poniżej 5 roku życia. Inwazyjna choroba pneumokokowa (IChP) ma charakter uogólniony, będący najczęściej następstwem rozsiewu krwiopochodnego, stanowi zagrożenie życia i może mieć trudne do leczenia postacie posocznicy, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, inwazyjnego zapalenie płuc z bakteriemią, stawów, kości, wsierdzia lub otrzewnej. Pneumokokowe zakażenia inwazyjne charakteryzują się występowaniem poważnych powikłań i wysoką śmiertelnością. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia około 14,5 mln dzieci poniżej 5 roku życia choruje rocznie na świecie na inwazyjne choroby pneumokokowe (IChP), a blisko l mln dzieci w wieku od l do 59 miesiąca rocznie umiera z ich powodu. Największa zapadalność na inwazyjną chorobę pneumokokową (IChP) u dzieci występuje w wieku 0-2 roku życia i w Polsce wynosi ona 19/100 tys., a w przedziale wiekowym od O do 5 roku życia wynosi 17,6/100 tys.

4 3. Epidemiologia W Stanach Zjednoczonych, jeszcze przed wprowadzeniem w 2000 r. obowiązkowych szczepień ochronnych przeciwko pneumokokom zapadalność na inwazyjne choroby pneumokokowe (IChP) w 1998 r. wynosiła dla dzieci poniżej 12 miesiąca życia - 165,3/1 00 tys. i dla dzieci od 12 do 23 miesiąca życia - 202,5/1 00 tys. Dla porównania te same współczynniki dla wszystkich grup wiekowych i osób powyżej 65 roku życia wynosiły odpowiednio 24, l i 60,5/1 00 tys. Dane z 2007 roku (w kilka lat po wprowadzeniu szczepień przeciwko pneumokokom) prezentują już zdecydowanie niższą zapadalność na IChP tj. 40,5/100 tys. (w tym 27,2/100 tys., wywołanych serotypem występującym w szczepionce PCVI3) dla dzieci <12 Miesiącu życia oraz 31,2/100 tys. (w tym 18,4/100 tys. Wywołanych serotypem występującym w szczepionce PCV13) dla dzieci między 12 a 23 miesiącem życia. Śmiertelność z powodu IChP wynosi w USA 1,4% w wieku poniżej 2 roku życia. Dane WHO są jednak alarmujące, wg naj nowszych szacunkowych danych (2010), rocznie w Polsce zapada na inwazyjną chorobę pneumokokową 25 razy więcej dzieci w porównaniu z danymi z badania przeprowadzonego w latach , tj. od do dzieci, z których od 28 do 71 umiera. 4. Populacja podlegająca jednostce samorządu terytorialnego Przedmiotem programu będzie podjęcie działań profilaktycznych mających na celu obniżenie zachorowalności i umieralności dzieci na terenie Miasta Katowice spowodowanych zakażeniami pneumokokowymi. Program adresowany jest do populacji dzieci urodzonych w 2013r. zamieszkałych na terenie miasta Katowice, którym zostaną podane 4 dawki szczepionki konugowanej 13-walentnej p/pneumokokom zgodnie z zaleceniami producenta szczepionki (3 dawki w pierwszym roku życia oraz 1 dawka przypominająca w 2 roku życia). W kolejnych latach szczepieniami p/pneumokokom będą obejmowane całe roczniki dzieci urodzonych w 2014,2015,2016 itd. Lub do czasu wprowadzenia szczepień p/pneumokokom do kalendarza szczepień obowiązkowych w ramach Kalendarza Szczepień Ochronnych finansowanych z budżetu państwa. Szacuje się, na podstawie liczby urodzeń z lat poprzednich, że populacja do objęcia programem w kolejnych latach będzie liczyć ok dzieci.

5 5. Obecne postępowanie w omawianym problemie zdrowotnym W Polsce od marca 2006 r. szczepienia przeciwko pneumokokom wpisane są do Programu Szczepień Ochronnych (PSO), jako zalecane dla wszystkich dzieci poniżej 2 roku życia oraz dzieci w grupie 2 do 5 roku życia grup wysokiego ryzyka, w tym dzieci chodzące do żłobka lub przedszkola. Od października 2011 r. szczepionka przeciwko pneumokokom znajduje się w obowiązkowym Programie Szczepień Ochronnych dla dzieci od 2 miesiąca życia do 5 roku życia o podwyższonym ryzyku zachorowania na inwazyjną chorobę pneumokokową, określonym w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 r. (IChP) 6. Uzasadnienie celowości wdrożenia programu Zmniejszenie zapadalności na choroby zakaźne, którym można zapobiec przez szczepienia, należy do strategicznych celów zdrowotnych Narodowego Programu Zdrowia na lata oraz jest zgodne z priorytetami określonymi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia r. w sprawie priorytetów zdrowotnych (Dz.U. z 2009r., nr 137, poz. 1126). W Polsce Pediatryczny Zespół Ekspertów ds. Programu Szczepień Ochronnych rekomenduje jako najpilniejsze wprowadzenie powszechnych szczepień przeciwko pneumokokom dla wszystkich dzieci do 2 roku życia. 7. Cele programu Cel ogólny Obniżenie zachorowalności i umieralności dzieci i młodzieży, mieszkańców Miasta Katowice, spowodowanych zakażeniami pneumokokowymi poprzez przeprowadzenie edukacji zdrowotnej oraz szczepień ochronnych p/pneumokokom. Cele szczegółowe l) Zmniejszenie zapadalności na choroby inwazyjne pneumokokowe. 2) Ograniczenie liczby powikłań, w grupach dzieci szczególnie narażonych na zachorowanie. 3) Zmniejszenie nosicielstwa chorób pneumokokowych w całej populacji dziecięcej Miasta Katowice.

6 8. Oczekiwane efekty realizacji programu Według literatury polskiej i światowej program szczepień przeciwko pneumokokom może przyczynić się do: 1) ponad 95% spadku częstości występowania IChP u dzieci szczepionych. 2) 65 % redukcji hospitalizacji spowodowanych potwierdzonym radiologicznie zapaleniem płuc u dzieci w wieku 0-1 roku życia i 23 % u dzieci w wieku 2-4 roku życia. 3) ponad 40% redukcji częstości wizyt ambulatoryjnych oraz zalecanych antybiotykoterapii spowodowanych ostrym zapaleniem ucha środkowego (OZUŚ). 9. Mierniki efektywności odpowiadające celom programu 1) Liczba dzieci uczestniczących w programie. 2) Stały monitoring wskaźników zdrowotnych: - współczynników zachorowań na infekcje pneumokokowe w Mieście Katowice. - współczynników hospitalizacji dzieci młodszych z powodu chorób wywołanych pneumokokami. - współczynników chorobowości ogólnej Adresaci programu l) Program adresowany jest do populacji dzieci urodzonych w 2013 r. zamieszkałych na terenie miasta Katowice, którym zostaną podane 4 dawki szczepionki konugowanej 13- walentnej p/pneumokokom zgodnie z zaleceniami producenta szczepionki (3 dawki w pierwszym roku życia oraz 1 dawka przypominająca w 2 roku życia). W kolejnych latach szczepieniami p/pneumokokom będą obejmowane całe roczniki dzieci urodzonych w 2014, 2015,2016 itd. Lub do czasu wprowadzenia szczepień p/pneumokokom do kalendarza szczepień obowiązkowych w ramach Kalendarza Szczepień Ochronnych finansowanych z budżetu państwa. Populacja do objęcia szczepieniami w 2013 r. to ok os. 2) Informacja o możliwości szczepienia zostanie rozpropagowana w placówkach służby zdrowia na terenie miasta Katowice. 11. Organizacja programu Program realizowany będzie etapami, na które składają się: 1) Wyłonienie partnerów i realizatorów Programu w drodze otwartego konkursu w oparciu o obowiązujące przepisy. 2) Opracowanie szczegółowego harmonogramu działań przez poszczególne wydziały realizujące Program. 3) Opracowanie materiałów edukacyjnych dla rodziców/opiekunów prawnych. 4) Przedstawienie rodzicom/opiekunom informacji o szczepieniach profilaktycznych objętych programem.

7 5) Dzieci, których rodzice/opiekunowie prawni wyrażą zgodę na szczepienia zostaną objęte bezpłatnym szczepieniem w placówce służby zdrowia, która będzie realizatorem programu. 6) Dzieci, których rodzice/opiekunowie prawni pisemnie wyrażą zgodę na szczepienia zostaną objęte bezpłatnym szczepieniem w placówce służby zdrowia po przedłożeniu zaświadczenia lekarza rodzinnego o braku przeciwwskazań do szczepienia. 7) Opracowanie narzędzi monitorowania 8) Ewaluacja programu. 12. Kryteria kwalifikacji do zabiegu szczepień ochronnych: a. Brak przeciwwskazań lekarskich do szczepień przeciw inwazyjnym chorobom pneumokokowym (zaświadczenie lekarza rodzinnego); b. Pisemna zgoda rodziców/opiekunów prawnych. 13. Czas realizacji programu: Szczepienia będą realizowane corocznie począwszy od roku Zakończenie programu - przewidziane jest po wprowadzeniu obowiązkowych szczepień przeciw inwazyjnym chorobom pneumokokowym do kalendarza szczepień ochronnych. 14. Realizatorzy programu: l) Realizatorami programu będą: a. Wydział Polityki Społecznej b. Podmioty prowadzące działalność leczniczą wyłonione w drodze otwartego konkursu ofert. 2) Realizatorzy corocznie oszacują koszty oraz liczebność populacji do objęcia szczepieniami p/pneumokokom. 3) Realizatorzy zgodnie z obowiązującym prawem przygotują otwarty konkurs, w wyniku którego wyłonią wykonawców programu. 15. Koszty i sposób realizacji finansowania programu l) Planowane koszty całkowite programu, ujęte będą w budżecie miasta na kolejne lata rozpoczynając od roku W roku 2013 koszty oszacowano na ok zł. 2) Koszt jednostkowy zostanie ostatecznie oszacowany w wyniku rozstrzygnięcia otwartego konkursu. 3) Organami przygotowującymi i koordynującymi są w/w realizatorzy programu zgodnie z ustaleniami. 4) Program realizowany będzie we współpracy z placówkami służby zdrowia z terenu Miasta Katowice. 5) Realizatorzy corocznie oszacują koszty oraz liczebność populacji dzieci objętych szczepieniem, a Prezydent zabezpieczy środki w budżecie Miasta na kolejne lata

8 16. Monitorowanie i ewaluacja programu W trakcie realizacji programu na bieżąco będzie monitorowana ilość dzieci objętych programem. Podmiot realizujący program w danym roku kalendarzowym, po zakończeniu zadania przedłoży sprawozdanie merytoryczno-finansowe zawierające m.in.: rozliczenie finansowe, informację o sposobie i formie przeprowadzonej akcji edukacyjnej, przebiegu realizacji programu oraz przedstawi swoje uwagi i wnioski. Efektywność programu szczepień przeciw pneumokokowych zależy w dużej mierze od uczestnictwa w programie. Im wyższa frekwencja tym większe prawdopodobieństwo uzyskania efektu zbliżonego do opisywanego w cytowanej literaturze naukowej.