Program przedmiotu Miernictwo elektroniczne

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Program przedmiotu Miernictwo elektroniczne"

Transkrypt

1 Program przedmiotu Miernictwo elektroniczne Dr hab. in. Krzysztof Górecki, prof. nadzw. AM C-350 Tel Wykład (6 h) 1. Cyfrowy pomiar czstotliwoci, czasu, okresu i przesunicia fazowego: budowa i zasada działania cyfrowych przyrzdów pomiarowych, dokładno pomiaru. 2. Cyfrowy pomiar napicia stałego: kompensator cyfrowy, przetworniki analogowocyfrowe (integracyjne, propagacyjne, z przetwarzaniem wagowym, z porównaniem równoległym), schemat blokowy woltomierza cyfrowego, dokładno pomiaru. 3. Oscyloskop elektroniczny: budowa i parametry lamp oscyloskopowych, budowa i zasada działania oscyloskopu analogowego i cyfrowego, pomiary czasu, napicia, czstotliwoci i przesunicia fazowego, błdy pomiarów oscyloskopowych.

2 Literatura: [1] Chwaleba A., Poniski M., Siedlecki A.: Metrologia elektryczna. WNT, Warszawa, [2] Rydzewski J.: Pomiary oscyloskopowe. WNT, Warszawa, [3] Kulka z., Libura A., Nadachowski M.: Przeworniki analogowo-cyfrowe i cyfrowoanalogowe. WKŁ, warszawa, 1987 [4] Dusza J., Gortat G., Leniewski A.: Podstawy miernictwa. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, [5] Jdrzejowski K. i inni: Laboratorium podstaw miernictwa. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, [6] Zielonko R. i inni: Laboratorium z podstaw miernictwa. Wydawnictwo Politechniki Gdaskiej, Gdask, [7] Kołodziejski J., Spiralski L., Stolarski E.: Pomiary przyrzdów półprzewodnikowych. WKiŁ, Warszawa [8] Górecki K., Stepowicz W.J.: Laboratorium Podstaw Miernictwa. Wydawnictwo Akademii Morskiej w Gdynia, Gdynia, 2005.

3 Cyfrowy pomiar czstotliwoci Ogólnie zasada pomiaru cyfrowego polega na zliczaniu impulsów, których ilo jest proporcjonalna do wartoci mierzonej wielkoci przez pewien ustalony czas trwania pomiaru. Zasad działania cyfrowego miernika czstotliwoci (czstociomierza) ilustruje schemat blokowy tego urzdzenia przedstawiony na rys.22. U we f x a Układ formujcy e b Bramka f Układ ekspozycji Licznik Układ sterowania bramk c Układ kasowania d Dzielnik i powielacz czstotliwoci Generator f wz Generator wzorcowy Rys.22. Schemat blokowy cyfrowego miernika czstotliwoci.

4 Zadaniem układu formujcego jest zamiana sygnału mierzonego, który moe mie dowolny kształt, nnp sinusoidalny, na cig impulsów prostoktnych o dwóch poziomach napi odpowiadajcych dwóm stanom logicznym, najczsiej w standardzie TTL. W skład układu formujcego wchodzi wzmacniacz o regulowanym wzmocnieniu oraz komparator porównujcy wzmocnione napicie wejciowe z regulowanym poziomem odniesienia. Na wyjciu komparatora otrzymuje si sygnał cyfrowy, najczciej w standardzie TTL. Jako generatory wzorcowe stosowane s zwykle generatory kwarcowe z termostatem, których stabilno generowanej czstotliwoci definiowana jako iloraz odchyłki generowanej czstotliwoci od wartoci nominalnej do tej wartoci jest na poziomie Jako dzielnik czstotliwoci wykorzystuje si kaskadowe połczenie liczników liczcych modulo 10 (dekad). Na wyjciu kolejnych dekad otrzymuje si czstotliwo o jeden rzd mniejsz od czstotliwoci wystpujcej na jej wejciu. Układ sterowania bramk wyznacza wzorcowy czas trwania pomiaru T p, w którym bramka jest otwarta i nastepuje zliczanie impulsów podawanych z układu formujcego. Zadaniem układu kasowania jest jest wyzerowanie stanu licznika przed rozpoczciem zliczania, to znaczy przed otwarciem bramki. Bramka jest układem cyfrowym realizujcym funkcj iloczynu logicznego AND. Oznaczajc przez L niski stan logiczny a przez H wysoki stan logiczny, wejcia bramki

5 jako X 1 oraz X 2, natomiast wyjcie jako Y, przedstawiono w tabeli 1, tablic prawdy brami AND. Tabela.1. X 1 X 2 Y L L L L H L H L L H H H Zliczona przez licznik ilo impulsów jest przeliczana na nominaln warto czstotliwoci i wywietlana przez ukłd ekspozycji. Proces pomiaru czstotliwoci za pomoc czstociomierza cyfrowego ilustruj przebiegi czasowe napi w wybranych punktach układu pokazanego na rys.22. Przebiegi te zamieszczono na rys.23.

6 a b T x c d Gotowo Pomiar Odczyt e T w f t Rys.23. Przebiegi czasowe w wybranych punktach czstociomierza. Analogowy sygnał wejciowy, zostaje w układzie formujcym przekształcony w sygnał cyfrowy. Po wytworzeniu przez układ kasujcy impulsu startu pomiaru, układ sterowania bramki wytwarza, po wystpieniu najbliszego narastajcego zbocza sygnału wzorcowego z generatora, impuls otwierajcy bramk na czas pomiaru, równy okresowi sygnału wzorcowego. Po zakoczeniu pomiaru nastepuje odczyt i przejcie czstociomierza do

7 stanu gotowoci, który trwa do momentu pojawienia si kolejnego impulsu kasujcego. Jako wynik zliczania otrzymuje si pewn liczb naturaln n, która jest stosunkiem okresu sygnału wzorcowego T w oraz okresu sygnału mierzonego T X. Zatem warto czstotliwoci sygnału mierzonego wynosi f = x Błd wyznaczenia czstotliwoci f x wynika z dokładnoci ustalenia czstotliwoci wzorcowej oraz błdu wyznaczenia liczby n (błd dyskretyzacji). Błd dyskretyzacji wynika z faktu, e sygnał bramkujcy nie jest zsynchronizowany z sygnałem mierzonym. Maksymalna bezwzgldna warto błedu dyskretyzacji wynosi 1, poniewa na skutek braku synchronizacji midzy wymienionymi sygnałami moliwe jest pominicie jednego impulsu lub zliczenie impulsu, który zaczł si w czasie otwarcia bramki a zakoczył si ju po jej zamkniciu. Std przy pomiarach cyfrowych przyjmuje si warto błdu wzgldnego dyskretyzacji równ 1/n. W takiego opisu błedu dyskretyzacji wynika, e mona go zminimalizowa wykonujc pomiar w tak długim czasie aby n było duo wiksze od 1. n T w

8 1. Cyfrowy pomiar okresu Schemat blokowy układu do cyfrowego pomiaru okresu przedstawiono na rys. 24, natomiast przebiegi napi w wybranych punktach układu zamieszczono na rys.25. U we T x a Układ formujcy b k. T x d Dzielnik czstotliwoci Układ sterowania bramk e f c Układ kasowania Bramka g Układ ekspozycji Licznik Dzielnik czstotliwoci T w Generator wzorcowy Rys.24. Schemat blokowy cyfrowego miernika okresu.

9 a b T x c d e Pomiar 10. T x Odczyt f g n 10 t Rys.25. Przebiegi napicia w wybranych punktach cyfrowego miernika okresu. Jak wida, w cyfrowym mierniku okresu wystpuj identyczne bloki jak w cyfrowym czstociomierzu. Jednak rónica polega na tym, e w przypadku miernika okresu, czas otwarcia bramki jest proporcjonalny do okresu sygnału mierzonego a zliczane s impulsy z generatora wzorcowego. Jeeli współczynnik podziału czstotliwoci mierzonej wynosi k, licznik zliczył n k

10 impulsów wzorcowych o okresie T w, to warto okresu sygnału mierzonego wynosi nk Tw Tx = k Błd pomiaru okresu na podstawie powyszego wzoru wynika z błdu dyskretyzacji, błdu czstotliwoci wzorcowej oraz błdu dzielnika czstotliwoci sygnału mierzonego. T x 1 Tw k Tx 1 Tw t t xk xp = ± + + = ± Tx nk Tw Tx nk Tw k Tx k Tx W zalenoci od wartoci czstotliwoci mierzonej i wzorcowej otrzymuje si róne relacje midzy błdem dyskretyzacji a błdem bramkowania. Ilustruje to tabela 2. Tabela 2 f x Hz /n T w = 1s T w =0,1s f x /f x T w = 1s , , T w =0,1s , , /n k k = k= Τ x /k/t x k = 1 6, , , k = 10-6, , ,

11 Jak wida metoda pomiaru czstotliwoci powinna by stosowana w zakresie duych czstotliwoci, natomiast w zakresie niskich czstotliwoci lepsz dokładno zapewnia metoda pomiaru okresu. 1,2 1 T w = 0,1 s T w =1 s k = 1 k = 10 0,8 błd 0,6 0,4 0, f x [Hz] Rys.26. Zaleno błdu pomiaru cstotliwoci w układzie czstociomierza i miernika okresu.

12 2. Cyfrowy pomiar czasu Czsto spotykanym problemem jest zadanie pomiaru czasu jaki upływa midzy dwoma zdarzeniami. Ogólna zasada działania cyfrowego czasomierza sprowadza si do zliczania, w mierzonym odcinku czasu, impulsów z generatora wzorcowego. Schemat blokowy czasomierza cyfrowego przedstawiono na rys.27, natomiast przebiegi czasowe w wybranych punktach układu przedstawiono na rys.28. we1 we2 b c Układ formujcy P3 Układ formujcy P2 P1 d e g Układ formujcy Układ sterowania bramk f Bramka a h Układ kasowania Licznik Układ ekspozycji Dzielnik i powielacz czstotliwoci Generator f wz Generator wzorcowy Rys.27. Schemat blokowy cyfrowego miernika czasu.

13 a b c d e f g τ x h t Rys.28. Przebiegi czasowe w wybranych punktach czasomierza cyfrowego. Działanie układu jest nastpujce. Po wygenerowaniu przez układ kasujcy impulsu zerujcego stan licznika, pierwsze narastajce zbocze sygnału wejciowego podanego na wejcie 1 powoduje otwarcie bramki, na której wyjciu pojawiaj si impulsy z genratora wzorcowego o okresie T W. Pojawienie si narastajcego zbocza na wejciu 2 układu powoduje zamknicie bramki i zakoczenie zlicania, którego wynik wywietlany jest

14 przez układ ekspozycji. Jeeli ilo zliczonych impulsów wzorcowych wynosi n, to mierzony odcinek czasu opisany jest zalenoci τ = t t = n T x xk Błd wyznaczenia czasu τ x wynika z błdu dyskretyzacji, dokładnoci generatora wzorcowego oraz błdów wyznaczenia chwil czasu oznaczajcych pocztek i koniec mierzonego odcinka czasu. τ x 1 = ± + τ x n T T w w xp t + W zalenoci od połoenia przełczników P1, P2, P3 przedstawiony układ mierzy odległoci czasowe midzy rónymi zboczami sygnałów podanych na wejcia 1 i 2. Ilustruje to rys.29. xk w + t τ x xp

15 P1+ P2- P1- P2+ P1+ P2+ P1- P2- P3 rozwarty t P3 zwarty P1+ P2- Rys.29. Definicje mierzonych przedziałów czasu w zalenoci od stanu przełczników P1, P2, P3. t

16 3. Cyfrowy pomiar fazy Przy cyfrowym pomiarze przesunicia fazowego wykorzystuje si informacj o tym, e przesuniciu temu odpowiada pewien skoczony odcinek czasu, wyznaczony przez chwile przejcia przez badane sygnały pewnego znanego poziomu odniesienia. A zatem cyfrowy pomiar fazy sprowadza si do pomiaru przedziału czasu. Zasad działania fazomierza cyfrowego ilustruje schemat blokowy przedstawiony na rys.30 oraz przebiegi napi w wybranych punktach tego układu, przedstawione na rys.31. U1 a Układ formujcy c d Układ sterowania bramk e Układ kasowania U2 b Układ formujcy g Układ formujcy f Bramka h Licznik Układ ekspozycji Synchronizowany generator wzorcowy f : 36 f : 10 k Regulator czstotliwoci filtr dolnoprzepustowy Detektor fazy Rys.30. Schemat blokowy fazomierza cyfrowego.

17 a b c d t xp T t xk e f τ ϕx g h Rys.31. Przebiegi czasowe napi w wybranych punktach fazomierza cyfrowego. Sygnał wytwarzany przez generator wzorcowy T w jest zsynchronizowany z sygnałem mierzonym. Okres sygnału generowanego przez generator wzorcowy jest tak dobierany, aby zachodziła równo T w t T = k

18 Poniewa zachodzi proporcja T τ ϕ x 360 = ϕ wic warto zmierzonego przesunicia fazowego dana jest wzorem τ ϕx = 360 T w T Jak wida otrzymana z pomiaru warto przesunicia fazowego nie zaley ani od czstotliwoci sygnału mierzonego ani sygnału wzorcowego. Błd pomiaru fazy wynika z błdu dyskretyzacji, błedu dzielnika czstotliwoci oraz błdu bramkowania i opisany jest wzorem ϕ ϕ x x 1 = ± + n M M x n = t xk n T k + t gdzie M jest współczynnikiem podziału czstotliwoci wzorcowej M = k. w n xp

19 4. Cyfrowy pomiar napicia stałego Woltomierz cyfrowy jest jednym z najpopularniejszych przyrzdów pomiarowych umoliwiajcym wyznaczanie wartoci wielkoci cigłych. Do zalet woltomierzy cyfrowych nale: dua dokładno pomiaru, automatyczny wybór zakresu pomiarowego i polaryzacji, wyeliminowanie błdu odczytu, moliwo współpracy z komputerem. Spotka mona róne rozwizania woltomierzy cyfrowych, ale wszystkie one zawieraj przetwornik analogowo-cyfrowy. Przetwornik analogowo-cyfrowy jest układem elektronicznym przetwarzajcym wielko analogow (najczciej napicie) na wielko cyfrow (najczciej liczb w kodzie binarnym). Sygnały cyfrowe w porównaniu z sygnałami analogowymi charakteryzuj si wiksz odpornoci na zakłócenia, łatwiejsz obróbk i wiksz dokładnoci pomiaru. Przetworniki analogowo-cyfrowe dzieli si ze wzgldu na zasad działania na: przetworniki z bezporednim porównaniem równoległym, przetworniki całkujce, przetworniki propagacyjne, przetworniki kompensacyjne.

20 W dalszej czci rozdziału omówione zostan właciwoci i zasada działania poszczególnych rodzajów przetworników. Przetworniki a/c z bezporednim porównaniem równoległym s najszybszymi przetwornikami analogowo-cyfrowymi. Umoliwiaj one próbkowanie mierzonego sygnału z czstotliwoci od 20 do 100 MHz przy rozdzielczoci od 4 do 8 bitów. Zasada ich działania została przedstawiona na rys.32.

21

22 Rys.32. Schemat blokowy przetwornika a/c z bezporednim porównaniem równoległym. Opiera si ona na jednoczesnym porównaniu napicia mierzonego z 2 n-1 poziomami kwantowania, gdzie n oznacza rozdzielczo przetwornika a/c wyraon w bitach. Na wejcia nieodwracajce wszystkich komparatorów podawane jest napicie mierzone U x, natomiast na wejcia odwracajce tych komparatorów, podawane s napicia z dzielnika rezystancyjnego, zasilanego ze ródła napicia wzorcowego. Rezystancje w dzielniku s tak dobrane, aby napicia na poszczególnych wyjciach dzielnika róniły si midzy sob o rozdzielczo przetwornika, tzn. o 1 LSB (najmniej znaczcy bit). Czas przetwarzania wynika tylko z czasu propagacji komparatorów i dekodera. Wad rozwaanego przetwornika jest rozbudowana struktura i mała dokłdno, natomiast zalet dua szybko przetwarzania. Metoda czasowa. Przetworniki A/C z przetwarzaniem U/T Przetworniki nalece do tej grupy mona podzieli na dwie podgrupy: przetworniki o przetwarzaniu impulsowo-czasowym przetworniki z wielokrotnym całkowaniem W przetwornikach a/c opartych na porednich metodach przetwarzania wejciowy sygnał analogowy jest zmieniany na proporcjonaln do niego warto pomocnicz. W przypadku metod czasowych t wielkoci jest czas trwania pewnego przebiegu

23 napiciowego w układzie przetwornika. We wszystkich odmianach metody czasowej do uzyskania liniowego przebiegu napiciowego wykorzystuje si ładowanie lub rozładowanie kondensatora stałym prdem. Stosowane jest kilka rodzajów metody czasowej: prosta oraz z podwójnym, potrójnym i poczwórnym całkowaniem. Metoda czasowa prosta. Metoda czasowa prosta jest jednym z najmniej skomplikowanych i najdawniej stosowanych sposobów przetwarzania analogowo cyfrowego. Istota metody polega generowaniu przebiegu napiciowego zmieniajcego si liniowo w funkcji czasu i porównywaniu go z przetwarzanym napiciem wejciowym Ur. W ten sposób uzyskuje si impuls bramki czasowej o czasie trwania T, proporcjonalnym do wartoci Ur. Zasad działania takiego przetwornika przedstawiono na rys Przebieg liniowo narastajcy, tzw. przebieg piłokształtny, jest wytwarzany w układzie integratora, składajcego si ze wzmacniacza operacyjnego A, rezystora R oraz kondensatora C, umieszczonego w ptli sprzenia zwrotnego wzmacniacza.

24 Rys. Przetwarzanie A/C metod czasow prost

25 Kondensator C jest ładowany stałym prdem Io = U R /R. Nachylenie przebiegu piłokształtnego wyraa si wzorem: Um Io tg = T = m C (6.1) gdzie: U m, T m amplituda i czas trwania przebiegu piłowego. Ładowanie kondensatora C stałym prdem Io rozpoczyna si w chwili otwarcia przełcznika P impulsem generatora bramkujcego. Jest to jednoczenie pocztek impulsu bramki czasowej (przebieg U1), który powoduje rozpoczcie zliczania impulsów zegarowych w liczniku. Impuls bramki czasowej T trwa a do momentu zrównania si przebiegu liniowo narastajcego U2 z napiciem przetwarzanym Ui gdy na wyjciu komparatora K pojawia si niski stan napiciowy. Jak wynika z przebiegu napicia U2 na rys. 6.2b oraz ze wzoru (6.1) czas trwania bramki czasowej: Ui C T = (6.2) tg a = Ui Io Po zakoczeniu bramki czasowej T ustaje zliczanie impulsów zegarowych w liczniku, a warto licznika N jest równa: N = Tf c (6.2) gdzie: f c czstotliwo generatora zegarowego.

26 Po podstawieniu wartoci T ze wzoru (6.2) mona stwierdzi, e zawarto licznika jest proporcjonalna do napicia przetwarzanego w myl wzoru: C N = Io f c Ui Prosty przetwornik a/c oparty na opisanej zasadzie charakteryzuje si niezbyt du dokładnoci rzdu 0,1%. Wiksza dokładno jest trudna do osignicia z powodu błdów przetwarzania powstajcych w układzie. Głównymi ródłami błdu s generator przebiegu liniowo narastajcego, komparator i generator impulsów zegarowych. Błdy wywołane przez generator przebiegu liniowego wynikaj z nieidealnej liniowoci przebiegu, zmian jego nachylenia i z opónienia pocztku przebiegu. W celu uzyskania dobrej liniowoci stosuje si zamiast prostego integratora bardziej rozbudowane układy ródeł prdu stałego do ładowania kondensatora. Stabilno termiczna i długoczasowa nachylenia przebiegu liniowego jest uwarunkowana w głównej mierze parametrami elementów R, C oraz stabilnoci napicia UR. Opónienie pocztku napicia piłokształtnego jest spowodowane nieidealnymi właciwociami wzmacniacza operacyjnego A, a głównie jego napiciem niezrównowaenia i wnoszonym przez wzmacniacz opónieniem czasowym. Błdy wyniku przetwarzania wywołuje równie napicie niezrównowaenia i opónienie czasowe w komparatorze napicia K. Due błdy moe powodowa niestabilno czstotliwoci generatora zegarowego fc. Te błdy łatwo

27 mona jednak zredukowa stosujc generator kwarcowy o duej stabilnoci. Z generatorem zegarowym powinien by zsynchronizowany generator bramkujcy, gdy w przeciwnym razie powstaje błd przetwarzania równy ± 1 LSB. Reasumujc, mona stwierdzi, e najtrudniejszym do usunicia błdem omawianej metody jest błd opónienia pocztku przebiegu liniowo narastajcego. Skutecznym sposobem zmniejszenia tego błdu jest rozpoczcie narastania przebiegu od poziomu niszego nit poziom zerowy. Schemat blokowy takiego udoskonalonego przetwornika a/c opartego na metodzie czasowej prostej podano na rys. 6.3a, a przebiegi napi w układzie - na rys. 6.3b. Dodatnie zbocze impulsu z generatora bramkujcego inicjuje narastanie przebiegu od pewnego poziomu napicia odniesienia U R2. Pocztek impulsu bramki czasowej (przebieg U5) jest wyznaczony chwil zrównania si w komparatorze KI przebiegu liniowego U2 z poziomem zerowym, a koniec-chwil zrównania przebiegu U2 z napiciem przetwarzanym UI w komparatorze K2. Pocztek i koniec bramki czasowej T jest wic wyznaczony przez identyczne komparatory, zatem powstajce błdy i opónienia powinny si kompensowa. Opónienie rozpoczcia przebiegu liniowego spowodowane niedoskonałociami wzmacniacza operacyjnego A nie ma w tym rozwizaniu istotnego wpływu na wynik przetwarzania.

28 Rys. Udoskonalony przetwornik A/C oparty na metodzie czasowej.

29 Istniej jeszcze inne sposoby poprawy dokładnoci przetworników a/c opartych na metodzie czasowej prostej, kosztem rozbudowy układu. Jedn z moliwoci jest okresowa autokalibracja przetwornika przez doprowadzenie do wejcia w okrelonych odstpach czasu wzorcowych poziomów napiciowych, wytwarzanie sygnału błdu i wprowadzanie korekcji przez zmian bd nachylenia przebiegu piłokształtnego bd te czstotliwoci generatora zegarowego. Ogólnie trzeba stwierdzi, e metoda czasowa prosta naley do metod o redniej dokładnoci (o 8 10-bitowej rozdzielczoci), do prostych rozwizaniach układowych i ograniczonej szybkoci. Szybko przetwarzania jest ograniczona przez czas sekwencyjnego zliczania impulsów zegarowych, który zaley bezporednio od czstotliwoci generatora zegarowego. Ostatnio, wobec rozwoju szybkiej techniki cyfrowej, to ograniczenie nie ma zasadniczego znaczenia i stosuje si generatory zegarowe o czstotliwociach do kilkuset MHz. Dziedzin zastosowania prostej metody czasowej były głównie pierwsze woltomierze i multimetry cyfrowe, budowane w latach szedziesitych. Obecnie metoda jest wykorzystywana raczej w przetwornikach do specjalnych celów - m.in. w przypadku przesyłania danych ze ródeł sygnałów analogowych rozmieszczonych w wikszych odległociach od centrum pomiarowego oraz w przetwornikach amplitudy impulsów. Jest równie stosowana w niektórych multimetrach cyfrowych.

30 Metoda podwójnego całkowania, przetwarzanie integracyjne. Dokładno przetwarzania w prostej metodzie czasowej zaley od stabilnoci i liniowoci generatora przebiegu liniowo narastajcego, stabilnoci czstotliwoci generatora zegarowego oraz od parametrów komparatora napicia. Metoda podwójnego całkowania, zaproponowana przez R. W. Gilberta w 1963 roku [6.16], umoliwia w znacznym stopniu uniezalenienie wyniku przetwarzania od tych czynników i jest jednym z najdokładniejszych sposobów przetwarzania analogowo-cyfrowego. Metoda ta odznacza si ponadto bardzo istotn cech, umoliwia bowiem tłumienie periodycznych zakłóce nakładajcych si na sygnał przetwarzany przez urednianie tych zakłóce w okresie przetwarzania. Jest to charakterystyczna właciwo grupy metod integracyjnych. Zasad przetwarzania z podwójnym całkowaniem zilustrowano na rys. 6,6 na przykładzie schematu blokowego przetwornika oraz przebiegów czasowych napi. W chwili to pojawienia si impulsu startu, przyjmowanej jako chwila zerowa (to = 0) przełcznik analogowy PI dołcza napicie przetwarzane UI do wejcia integratora. Jednoczenie przez przerzutnik bramki czasowej jest otwierana bramka B i licznik zaczyna zlicza impulsy generatora zegarowego. Na wyjciu integratora pojawia si liniowo narastajce napicie U2, które po czasie T1 osiga poziom

31

32 Rys. Przetwarzanie A/C metod z podwójnym całkowaniem. u 2 T1 ( T ) U dt = U iav T1 1 1 = RC to= 0 I 1 RC (6.4) przy czym U iav rednia warto napicia przetwarzanego U I w czasie T1. Okres T1 jest wyznaczony przez licznik, który po upływie tego czasu sygnalizuje przepełnienie czyli przejcie ze stanu do stanu Koczy si pierwsze całkowanie i nastpuje równoczenie: odłczenie przez przełcznik analogowy P1 napicia U I, dołczenie przez P2 napicie odniesienia - U R do wejcia integratora oraz po przejciu zawartoci licznika przez stan zero zaliczanie dalszych impulsów generatora zegarowego. Pod wpływem napicia U R nastpuje w tym czasie liniowe opadanie napicia na wyjciu integratora, osigajcego po czasie T 2 warto zerow. Moment osignicia wartoci zerowej sygnalizuje komparator K, który zamyka przez przerzutnik bramk B i odłcza napicie U R od wejcia integratora. Przebieg napicia na wyjciu w drugiej fazie całkowania jest opisany równaniem u 2 1 RC ( t) = u ( T ) 2 1 t T 1 U R dt Podstawiajc do powyszego wzoru warto u 2 (T 1 ) ze wzoru (6.4) otrzymuje si 1 1 u2( t) = Uiav T1 U R ( t T1 ) RC RC

33 Po czasie t=(t 1 +T 2 ) napicie na wyjciu integratora jest równe zeru, czyli 1 u2 ( T1 + T2 ) = ( Uiav T1 U R T2 ) = 0 RC a wic T 2 =T 1 U iav /U R Okres T 1 pierwszego całkowania jest wyznaczony przez pojemno licznika N max i czstotliwo f c generatora zegarowego, natomiast w okresie drugiego całkowania licznik zlicza N impulsów o tej samej czstotliwoci. Tak wic podstawiajc T 2 =N/f c i T 1 =N max /f c do wzoru (6.5) otrzymamy zaleno N N max U iav = f c f c U R czyli N=N max U iav /U R W rezultacie, liczba zlicze N uzyskana w liczniku po całej operacji przetwarzania jest proporcjonalna do wartoci U iav - jest zatem cyfrow reprezentacj redniej wartoci napicia przetwarzanego w okresie T 1. W celu lepszego zilustrowania metody podwójnego całkowania przedstawiono na rys. 6.7 przebiegi napicia na wyjciu integratora przy rónych wartociach napicia przetwarzanego U I dla wartoci odpowiadajcej pełnemu zakresowi przetwarzania oraz połowie i wiartce zakresu.

34 Rys. Napicie wyjciowe układu całkujcego w metodzie z podwójnym całkowaniem Przeprowadzana analiza jest słuszna zarówno dla napi przetwarzanych dodatnich, jak i ujemnych, przy czym polaryzacja napicia odniesienia powinna by zawsze odwrotna ni polaryzacja napicia przetwarzanego, a jego warto równa co najmniej pełzemu zakresowi przetwarzania.

35 Ze wzoru (6.6) wynikaj dwa róne fakty. Po pierwsze, teoretycznie na wynik przetwarzania nie maj wpływu wartoci R, C, f c, a tylko wartoci napicia odniesienia U R i stała wielko Nmax. Wynika std dua dokładno metody, gdy cieplna i długoczasowa niestabilno czstotliwoci zegarowej f c oraz wartoci R i C nie powoduj błdów przetwarzania. Po drugie, wynik przetwarzania jest proporcjonalny do wartoci redniej napicia U I w okresie T 1, zatem metoda naley do grupy metod integracyjnych. Metoda czasowa z podwójnym całkowaniem jest obecnie drug obok metody kompensacyjnej wagowej najpowszechniej stosowan metod przetwarzania a/c, zarówno w układach dyskretnych i hybrydowych, jak i monolitycznych. Metoda charakteryzuje si mał szybkoci przetwarzania, gdy podobnie jak w metodzie czasowej prostej wymagane jest tu szeregowe zliczanie impulsów zegarowych w liczniku wyjciowym. Szybko przetwarzania moe dochodzi do kilku tysicy przetworze na sekund. Najczciej jednak, w celu wykorzystania integracyjnych własnoci przetwornika, okres uredniania, czyli okres T 1 dostosowuje si do okresu zakłóce sieci energetycznej o czstotliwoci 50 Hz. Tak wic dobiera si okres T 1 równy 20ms poniewa jednak okres T 2 moe by w skrajnym przypadku równy T 1, zatem całkowity czas przetwarzania powinien wynosi 49 ms, co odpowiada 25 powtórzeniom na sekund. Ulepszeniem metody majcym na celu zwikszenie szybkoci przetwarzania jest układ z potrójnym całkowaniem, który bdzie dalej opisany.

36 Dokładno przetwornika z podwójnym całkowaniem jest w praktycznych rozwizaniach uwarunkowana trzema rodzajami błdów: błdami przesunicia zera, liniowoci oraz wzmocnienia. Błd przesunicia zera wynika z napicia i prdu niezrównowaenia wzmacniacza całkujcego oraz z opónie w komparatorze i układach logicznych. Natomiast błd niezrównowaenia komparatora nie ma wpływu na błd przesunicia. Błd nieliniowoci jest spowodowany nieidealnymi parametrami integratora jego ograniczonym wzmocnieniem oraz ograniczonym pasmem, uniemoliwiajcym generowanie przebiegu o ostrych załamaniach. Błd wzmocnienia jest wywołany zmianami napicia odniesienia, zmianami stosunków rezystorów i rónic rezystancji przełczników analogowych w stanie włczenia. W praktyce w przetwornikach a/c z podwójnym całkowaniem osiga si dokładnoci odpowiadajce rozdzielczoci bitowej. Lepsz dokładno mona otrzyma stosujc ulepszon metod poczwórnego całkowania, która bdzie omówiona w dalszej czci tego rozdziału. Najistotniejsz cech metody podwójnego całkowania jest jej integracyjny charakter i wynikajca z niego zdolno znacznego ograniczenia wpływu zakłóce periodycznych (np. sieciowych), predystynujca tego rodzaju przetworniki do pracy w warunkach przemysłowych

37 Przetwarzanie integracyjne. Metoda podwójwnego całkowania jest pierwsz z omawianych kolejno w tym rozdziale metod przetwarzania a/c, która ma charakter integracyjny. Jest tu zatem stosowne miejsce do zamieszczenia kilku ogólniejszych uwag o przetwarzaniu integracyjnym. Warunki pomiaru mog w znacznym stopniu wpływa na wynik przetwarzania analogowo-cyfrowego. Sygnały zakłócajce nakładajc si na sygnał mierzony zniekształcaj w wielu przypadkach wynik przetwarzania. Charakter sygnałów zakłócajcych bywa róny, lecz najczciej jest to sinusoidalny sygnał sieci energetycznej o czstotliwoci 50 Hz. Rys. Ilustracja przetwarzania A/C metod czasow w obecnoci zakłóce

38 Rys. Urednienie nałoonego zakłócenia w metodzie z całkowaniem Przetworniki a/c przetwarzajce chwilow warto sygnału analogowego odznaczaj si krótkim okresem przetwarzania w porównaniu z okresem typowych sygnałów zakłócajcych (20 ms). Dlatego te wynik przetwarzania w obecnoci sygnału nałoonego moe by przypadkowy, w zalenoci od tego, w której chwili nastpi pobranie próbki sygnału. Sytuacj tak pokazano na rys. 6.8 dla przypadku przetwarzania metod czasow prost. Aby temu zapobiec, próbowano stosowa filtry dolnoprzepustowe na wejciach przetworników. Okazało si jednak, e wnosz one dodatkowe błdy, gdy na miejsce zjawisko zapamitywania czci napicia z poprzedniej próbki, co zniekształca wynik nastpnego przetwarzania, a zarazem pogarsza parametry dynamiczne przetwornika.

39 Błdy te odgrywaj dua rol zwłaszcza przy przetwarzaniu małych napi, co praktycznie uniemoliwia wykorzystanie pełnej zdolnoci rozdzielczej przetwornika. Stosowanie integracyjnych metod przetwarzania w znacznym stopniu zmniejsza wpływ zakłóce periodycznych na wynik przetwarzania. Istota przetwarzania integracyjnego polega na tym, e w okresie przetwarzania T i podaje si całkowaniu sygnał wejciowy UI, bdcy sum sygnału Ux oraz zakłócajcego sygnału nałoonego U nmax sin(ω n t) Ti 0 U i dt = ti 0 Un (U x +U n )dt=u xav + ω n max cos ωnt Ti 0 Jeli okres całkowania (czyli integracji) Ti jest dobrany tak, aby był równy okresowi T n sygnału nałoonego T n = T to = 1 f n i ω T = 2 π f T = 2π n czyli Ti 0 i U I dt =U xav n i A wic w przypadku gdy T i =T n, wynik przetwarzania jest proporcjonalny tylko do

40 wartoci redniej sygnału U x i nie zaley od sygnału nałoonego. Obrazuje to rys tłumienie zakłóce sygnału nałoonego zaley od stosunku okresów T i /T n. Jak wykazano w pracach [6.11,6.39], tłumienie to ma posta y = πx sinπx gdzie x = T i /T n W celu ilociowego scharakteryzowania tłumienia zakłóce wprowadza si współczynnik tłumienia sygnału nałoonego, oznaczany jako SMRR (ang. Series mode rejection ratio) lub NMRR (ang. normal mode rejection ratio ) równy SMRR [db]=20 log y (6.9) Wykres współczynnika tłumienia w funkcji stosunku T i /T n podano na rys Z wykresu wynika, e maksima funkcji tłumienia wystpuj dla całkowitej wielokrotnoci stosunku x=t i /T n oraz e współczynnik tłumienia wzrasta ze wzrostem tego stosunku. Nasuwa to wany wniosek o potrzebie stosowania moliwie duych okresów całkowania T i. Z analizy wykresu, którego fragment w bardziej przejrzystej postaci tzw. krzywej kominowej przedstawiono na rys. 6.11, wynika równie drugi istotny wniosek: aby tłumienie było rzeczywicie due, musi istnie cisła synchronizacja okresów T i oraz T n.

41 Rys. Wykres współczynnika tłumienia sygnału nałoonego w funkcji stosunku T i /T n.

42 Rys. przetwarzanie A/C metod z potrójnym całkowaniem

43 Rys. przetwarzanie A/C metod z poczwórnym całkowaniem

44 Przetwarzanie u/f Chronologicznie pierwszymi przetwornikami integracyjnymi były przyrzdy z przetwarzaniem czstotliwociowym, w których dokonuje si całkowanie sygnału przetwarzanego na czstotliwo. Najbardziej skutecznymi przetwornikami integracyjnymi s jednak przetworniki, których działanie jest oparte na metodach podwójnego i poczwórnego całkowania. Metody integracyjne s obecnie szeroko stosowane głównie w przetwornikach a/c do automatyki przemysłowej i w miernictwie cyfrowym.

Dyskretyzacja sygnałów cigłych.

Dyskretyzacja sygnałów cigłych. POLITECHNIKA LSKA WYDZIAŁ INYNIERII RODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZDZE ENERGETYCZNYCH LABORATORIUM METROLOGII Dyskretyzacja sygnałów cigłych. (M 15) www.imiue.polsl.pl/~wwwzmiape Opracował:

Bardziej szczegółowo

Badanie właściwości tłumienia zakłóceń woltomierza z przetwornikiem A/C z dwukrotnym całkowaniem

Badanie właściwości tłumienia zakłóceń woltomierza z przetwornikiem A/C z dwukrotnym całkowaniem Ćwiczenie 7 Badanie właściwości tłumienia zakłóceń woltomierza z przetwornikiem A/C z dwukrotnym całkowaniem PODSAWY EOREYCZNE PRZEWORNIK ANALOGOWO CYFROWEGO Z DWKRONYM CAŁKOWANIEM. SCHEMA BLOKOWY I ZASADA

Bardziej szczegółowo

Liniowe układy scalone. Elementy miernictwa cyfrowego

Liniowe układy scalone. Elementy miernictwa cyfrowego Liniowe układy scalone Elementy miernictwa cyfrowego Wielkości mierzone Czas Częstotliwość Napięcie Prąd Rezystancja, pojemność Przesunięcie fazowe Czasomierz cyfrowy f w f GW g N D L start stop SB GW

Bardziej szczegółowo

ELEMENTY REGULATORÓW ELEKTRYCZNYCH (A 4)

ELEMENTY REGULATORÓW ELEKTRYCZNYCH (A 4) ELEMENTY REGULATORÓW ELEKTRYCZNYCH (A 4) 1. Cel wiczenia. Celem wiczenia jest poznanie budowy i działania elementów regulatorów elektrycznych. W trakcie wiczenia zdejmowane s charakterystyki statyczne

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 7 POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI I INTERWAŁU CZASU Opracowała: A. Szlachta

Ćwiczenie 7 POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI I INTERWAŁU CZASU Opracowała: A. Szlachta Ćwiczenie 7 POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI I INTERWAŁU CZASU Opracowała: A. Szlachta I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych metod pomiaru częstotliwości. Metody analogowe, zasada cyfrowego

Bardziej szczegółowo

Rys1 Rys 2 1. metoda analityczna. Rys 3 Oznaczamy prdy i spadki napi jak na powyszym rysunku. Moemy zapisa: (dla wzłów A i B)

Rys1 Rys 2 1. metoda analityczna. Rys 3 Oznaczamy prdy i spadki napi jak na powyszym rysunku. Moemy zapisa: (dla wzłów A i B) Zadanie Obliczy warto prdu I oraz napicie U na rezystancji nieliniowej R(I), której charakterystyka napiciowo-prdowa jest wyraona wzorem a) U=0.5I. Dane: E=0V R =Ω R =Ω Rys Rys. metoda analityczna Rys

Bardziej szczegółowo

Podstawy elektroniki i metrologii

Podstawy elektroniki i metrologii Politechnika Gdańska WYDZIAŁ ELEKTRONIKI TELEKOMUNIKACJI I INFORMATYKI Katedra Metrologii i Optoelektroniki Podstawy elektroniki i metrologii Studia I stopnia kier. Informatyka semestr 2 Ilustracje do

Bardziej szczegółowo

Lekcja 80. Budowa oscyloskopu

Lekcja 80. Budowa oscyloskopu Lekcja 80. Budowa oscyloskopu Oscyloskop, przyrząd elektroniczny służący do badania przebiegów czasowych dla na ogół szybkozmiennych impulsów elektrycznych. Oscyloskop został wynaleziony przez Thomasa

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska WYDZIAŁ ELEKTRONIKI TELEKOMUNIKACJI I INFORMATYKI. Katedra Metrologii i Optoelektroniki. Metrologia. Ilustracje do wykładu

Politechnika Gdańska WYDZIAŁ ELEKTRONIKI TELEKOMUNIKACJI I INFORMATYKI. Katedra Metrologii i Optoelektroniki. Metrologia. Ilustracje do wykładu Politechnika Gdańska WYDZIAŁ ELEKTRONIKI TELEKOMUNIKACJI I INFORMATYKI Katedra Metrologii i Optoelektroniki Metrologia Studia I stopnia, kier Elektronika i Telekomunikacja, sem. 2 Ilustracje do wykładu

Bardziej szczegółowo

Zasilanie urzdze elektronicznych laboratorium IV rok Elektronika Morska

Zasilanie urzdze elektronicznych laboratorium IV rok Elektronika Morska Zasilanie urzdze elektronicznych laboratorium IV rok Elektronika Morska wiczenie 1. Wyznaczanie charakterystyk dławikowej przetwornicy buck przy wykorzystaniu analizy stanów przejciowych Celem niniejszego

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM ELEKTROTECHNIKI POMIAR PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO

LABORATORIUM ELEKTROTECHNIKI POMIAR PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ TRANSPORTU KATEDRA LOGISTYKI I TRANSPORTU PRZEMYSŁOWEGO NR 1 POMIAR PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO Katowice, październik 5r. CEL ĆWICZENIA Poznanie zjawiska przesunięcia fazowego. ZESTAW

Bardziej szczegółowo

Laboratorium elektryczne. Falowniki i przekształtniki - I (E 14)

Laboratorium elektryczne. Falowniki i przekształtniki - I (E 14) POLITECHNIKA LSKA WYDZIAŁINYNIERII RODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZDZE ENERGETYCZNYCH Laboratorium elektryczne Falowniki i przekształtniki - I (E 14) Opracował: mgr in. Janusz MDRYCH Zatwierdził:

Bardziej szczegółowo

Spis treci. 2. WZORCE Wzorce siły elektromotorycznej...15

Spis treci. 2. WZORCE Wzorce siły elektromotorycznej...15 Spis treci 1. PODSTAWOWE WIADOMOCI O POMIARACH... 9 UKŁAD JEDNOSTEK MIAR... 11 2. WZORCE...15 2.1. Wzorce siły elektromotorycznej...15 RÓDŁA WZORCOWE WYKORZYSTUJCE EFEKT JOSEPHSONA...18 ELEKTRONICZNE WZORCE

Bardziej szczegółowo

Elementy pneumatyczne

Elementy pneumatyczne POLITECHNIKA LSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INYNIERII RODOWISKA i ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN i URZDZE ENERGETYCZNYCH Elementy pneumatyczne Laboratorium automatyki (A 3) Opracował: dr in. Jacek Łyczko Sprawdził:

Bardziej szczegółowo

PROCEDURY REGULACYJNE STEROWNIKÓW PROGRAMOWALNYCH (PLC)

PROCEDURY REGULACYJNE STEROWNIKÓW PROGRAMOWALNYCH (PLC) PROCEDURY REGULACYJNE STEROWNIKÓW PROGRAMOWALNYCH (PLC) W dotychczasowych systemach automatyki przemysłowej algorytm PID był realizowany przez osobny regulator sprztowy - analogowy lub mikroprocesorowy.

Bardziej szczegółowo

Uśrednianie napięć zakłóconych

Uśrednianie napięć zakłóconych Politechnika Rzeszowska Katedra Metrologii i Systemów Diagnostycznych Laboratorium Miernictwa Elektronicznego Uśrednianie napięć zakłóconych Grupa Nr ćwicz. 5 1... kierownik 2... 3... 4... Data Ocena I.

Bardziej szczegółowo

Przetworniki analogowo-cyfrowe

Przetworniki analogowo-cyfrowe POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LABORATORIUM ELEKTRYCZNE Przetworniki analogowo-cyfrowe (E-11) opracował: sprawdził: dr inż. Włodzimierz

Bardziej szczegółowo

MULTIMETR CYFROWY UT 20 B INSTRUKCJA OBSŁUGI

MULTIMETR CYFROWY UT 20 B INSTRUKCJA OBSŁUGI MULTIMETR CYFROWY UT 20 B INSTRUKCJA OBSŁUGI Instrukcja obsługi dostarcza informacji dotyczcych parametrów technicznych, sposobu uytkowania oraz bezpieczestwa pracy. Strona 1 1.Wprowadzenie: Miernik UT20B

Bardziej szczegółowo

PRZYRZĄDY POMIAROWE. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

PRZYRZĄDY POMIAROWE. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego PRZYRZĄDY POMIAROWE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Przyrządy pomiarowe Ogólny podział: mierniki, rejestratory, detektory, charakterografy.

Bardziej szczegółowo

Statyczne badanie wzmacniacza operacyjnego - ćwiczenie 7

Statyczne badanie wzmacniacza operacyjnego - ćwiczenie 7 Statyczne badanie wzmacniacza operacyjnego - ćwiczenie 7 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawowymi zastosowaniami wzmacniacza operacyjnego, poznanie jego charakterystyki przejściowej

Bardziej szczegółowo

Przetworniki cyfrowo analogowe oraz analogowo - cyfrowe

Przetworniki cyfrowo analogowe oraz analogowo - cyfrowe Przetworniki cyfrowo analogowe oraz analogowo - cyfrowe Przetworniki cyfrowo / analogowe W cyfrowych systemach pomiarowych często zachodzi konieczność zmiany sygnału cyfrowego na analogowy, np. w celu

Bardziej szczegółowo

Liniowe układy scalone. Przetwarzanie A/C, C/A część 2

Liniowe układy scalone. Przetwarzanie A/C, C/A część 2 Liniowe układy scalone Przetwarzanie A/C, C/A część 2 Dlaczego przetwarzanie cyfrowe? Łatwiej gromadzenie, przesyłanie, obróbka i odczyt danych w postaci analogowej jest znacznie mniej dogodny niż w cyfrowej

Bardziej szczegółowo

BADANIE PRZERZUTNIKÓW ASTABILNEGO, MONOSTABILNEGO I BISTABILNEGO

BADANIE PRZERZUTNIKÓW ASTABILNEGO, MONOSTABILNEGO I BISTABILNEGO Ćwiczenie 11 BADANIE PRZERZUTNIKÓW ASTABILNEGO, MONOSTABILNEGO I BISTABILNEGO 11.1 Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie rodzajów, budowy i właściwości przerzutników astabilnych, monostabilnych oraz

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Laboratorium elektroniki Ćwiczenie nr 1 Temat: PRZYRZĄDY POMIAROWE Rok studiów Grupa Imię i nazwisko Data Podpis Ocena 1. Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Zastosowania liniowe wzmacniaczy operacyjnych

Zastosowania liniowe wzmacniaczy operacyjnych UKŁADY ELEKTRONICZNE Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Zastosowania liniowe wzmacniaczy operacyjnych Laboratorium Układów Elektronicznych Poznań 2008 1. Cel i zakres ćwiczenia Celem ćwiczenia jest

Bardziej szczegółowo

Rezonans szeregowy (E 4)

Rezonans szeregowy (E 4) POLITECHNIKA LSKA WYDZIAŁINYNIERII RODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTT MASZYN I RZDZE ENERGETYCZNYCH Rezonans szeregowy (E 4) Opracował: mgr in. Janusz MDRYCH Zatwierdził: W.O. . Cel wiczenia. Celem wiczenia

Bardziej szczegółowo

Sterowanie prac plotera w układach logiki programowalnej

Sterowanie prac plotera w układach logiki programowalnej LABORATORIUM TECHNIKI CYFROWEJ Sterowanie prac plotera w układach logiki programowalnej Opracowali: mgr in. Rafał Sokół dr in. Krystyna Maria Noga Akademia Morska Wydział Elektryczny Katedra Automatyki

Bardziej szczegółowo

Obwody sprzone magnetycznie.

Obwody sprzone magnetycznie. POITECHNIKA SKA WYDZIAŁ INYNIERII RODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZDZE ENERGETYCZNYCH ABORATORIUM EEKTRYCZNE Obwody sprzone magnetycznie. (E 5) www.imiue.polsl.pl/~wwwzmiape Opracował: Dr in.

Bardziej szczegółowo

Rys1. Schemat blokowy uk adu. Napi cie wyj ciowe czujnika [mv]

Rys1. Schemat blokowy uk adu. Napi cie wyj ciowe czujnika [mv] Wstp Po zapoznaniu si z wynikami bada czujnika piezoelektrycznego, ramach projektu zaprojektowano i zasymulowano nastpujce ukady: - ródo prdowe stabilizowane o wydajnoci prdowej ma (do zasilania czujnika);

Bardziej szczegółowo

Zapoznanie się z podstawowymi strukturami liczników asynchronicznych szeregowych modulo N, zliczających w przód i w tył oraz zasadą ich działania.

Zapoznanie się z podstawowymi strukturami liczników asynchronicznych szeregowych modulo N, zliczających w przód i w tył oraz zasadą ich działania. Badanie liczników asynchronicznych - Ćwiczenie 4 1. el ćwiczenia Zapoznanie się z podstawowymi strukturami liczników asynchronicznych szeregowych modulo N, zliczających w przód i w tył oraz zasadą ich

Bardziej szczegółowo

Wzmacniacze operacyjne

Wzmacniacze operacyjne Wzmacniacze operacyjne Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest badanie podstawowych układów pracy wzmacniaczy operacyjnych. Wymagania Wstęp 1. Zasada działania wzmacniacza operacyjnego. 2. Ujemne sprzężenie

Bardziej szczegółowo

U 2 B 1 C 1 =10nF. C 2 =10nF

U 2 B 1 C 1 =10nF. C 2 =10nF Dynamiczne badanie przerzutników - Ćwiczenie 3. el ćwiczenia Zapoznanie się z budową i działaniem przerzutnika astabilnego (multiwibratora) wykonanego w technice TTL oraz zapoznanie się z działaniem przerzutnika

Bardziej szczegółowo

Klasyfikacja metod przetwarzania analogowo cyfrowego (A/C, A/D)

Klasyfikacja metod przetwarzania analogowo cyfrowego (A/C, A/D) Klasyfikacja metod przetwarzania analogowo cyfrowego (A/C, A/D) Metody pośrednie Metody bezpośrednie czasowa częstotliwościowa kompensacyjna bezpośredniego porównania prosta z podwójnym całkowaniem z potrójnym

Bardziej szczegółowo

Zakres wymaganych wiadomości do testów z przedmiotu Metrologia. Wprowadzenie do obsługi multimetrów analogowych i cyfrowych

Zakres wymaganych wiadomości do testów z przedmiotu Metrologia. Wprowadzenie do obsługi multimetrów analogowych i cyfrowych Zakres wymaganych wiadomości do testów z przedmiotu Metrologia Ćwiczenie 1 Wprowadzenie do obsługi multimetrów analogowych i cyfrowych budowa i zasada działania przyrządów analogowych magnetoelektrycznych

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA Temat: Pomiary oscyloskopowe. Budowa oscyloskopu 1. Cel ćwiczenia Poznanie obsługi i zasad wykorzystania oscyloskopu do obserwacji i pomiarów amplitudy napięcia przebiegów elektrycznych.

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie: "Mierniki cyfrowe"

Ćwiczenie: Mierniki cyfrowe Ćwiczenie: "Mierniki cyfrowe" Opracowane w ramach projektu: "Informatyka mój sposób na poznanie i opisanie świata realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia: Próbkowanie

Bardziej szczegółowo

Ćw. 7 Wyznaczanie parametrów rzeczywistych wzmacniaczy operacyjnych (płytka wzm. I)

Ćw. 7 Wyznaczanie parametrów rzeczywistych wzmacniaczy operacyjnych (płytka wzm. I) Ćw. 7 Wyznaczanie parametrów rzeczywistych wzmacniaczy operacyjnych (płytka wzm. I) Celem ćwiczenia jest wyznaczenie parametrów typowego wzmacniacza operacyjnego. Ćwiczenie ma pokazać w jakich warunkach

Bardziej szczegółowo

Interfejsy transmisji szeregowej: RS-232, RS-485, I2C, SPI, CAN

Interfejsy transmisji szeregowej: RS-232, RS-485, I2C, SPI, CAN Interfejsy transmisji szeregowej: RS-232, RS-485, I2C, SPI, CAN Wyrónia si dwa podstawowe rodzaje transmisji szeregowej: asynchroniczna i synchroniczna. Dane przesyłane asynchronicznie nie s zwizane z

Bardziej szczegółowo

Badanie przetworników A/C i C/A

Badanie przetworników A/C i C/A 9 POLITECHNIKA POZNAŃSKA KATEDRA STEROWANIA I INŻYNIERII SYSTEMÓW Pracownia Układów Elektronicznych i Przetwarzania Sygnałów ELEKTRONICZNE SYSTEMY POMIAROWE Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Badanie

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 28. Badanie oscyloskopu analogowego

Ćwiczenie nr 28. Badanie oscyloskopu analogowego Ćwiczenie nr 28 Badanie oscyloskopu analogowego 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie budowy i zasady działania oraz nabycie umiejętności posługiwania się oscyloskopem analogowym. 2. Dane znamionowe

Bardziej szczegółowo

WOLTOMIERZ CYFROWY. Metoda czasowa prosta. gdzie: stała całkowania integratora. stąd: Ponieważ z. int

WOLTOMIERZ CYFROWY. Metoda czasowa prosta. gdzie: stała całkowania integratora. stąd: Ponieważ z. int WOLOMIEZ CYFOWY Metoda czasowa prosta int o t gdzie: stała całkowania integratora o we stąd: o we Ponieważ z f z więc N w f z f z a stąd: N f o z we Wpływ zakłóceń na pracę woltomierza cyfrowego realizującego

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W TARNOWIE INSTYTUT POLITECHNICZNY LABORATORIUM METROLOGII

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W TARNOWIE INSTYTUT POLITECHNICZNY LABORATORIUM METROLOGII PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W TARNOWIE INSTYTUT POLITECHNICZNY LABORATORIUM METROLOGII Instrukcja ćwiczenia laboratoryjnego: Przetworniki analogowo-cyfrowe zasada działania, własności statyczne i

Bardziej szczegółowo

Izolacja Anteny szerokopasmowe i wskopasmowe

Izolacja Anteny szerokopasmowe i wskopasmowe Izolacja Anteny szerokopasmowe i wskopasmowe W literaturze technicznej mona znale róne opinie, na temat okrelenia, kiedy antena moe zosta nazwana szerokopasmow. Niektórzy producenci nazywaj anten szerokopasmow

Bardziej szczegółowo

Podstawowe zastosowania wzmacniaczy operacyjnych

Podstawowe zastosowania wzmacniaczy operacyjnych ĆWICZENIE 0 Podstawowe zastosowania wzmacniaczy operacyjnych I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z budową i właściwościami wzmacniaczy operacyjnych oraz podstawowych układów elektronicznych

Bardziej szczegółowo

POMIAR CZĘSTOTLIWOŚCI I INTERWAŁU CZASU

POMIAR CZĘSTOTLIWOŚCI I INTERWAŁU CZASU Nr. Ćwicz. 7 Politechnika Rzeszowska Zakład Metrologii i Systemów Pomiarowych Laboratorium Metrologii I POMIAR CZĘSOLIWOŚCI I INERWAŁU CZASU Grupa:... kierownik 2... 3... 4... Ocena I. CEL ĆWICZENIA Celem

Bardziej szczegółowo

WFiIS CEL ĆWICZENIA WSTĘP TEORETYCZNY

WFiIS CEL ĆWICZENIA WSTĘP TEORETYCZNY WFiIS LABORATORIUM Z ELEKTRONIKI Imię i nazwisko: 1. 2. TEMAT: ROK GRUPA ZESPÓŁ NR ĆWICZENIA Data wykonania: Data oddania: Zwrot do poprawy: Data oddania: Data zliczenia: OCENA CEL ĆWICZENIA Ćwiczenie

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT SYSTEMÓW ELEKTRONICZNYCH WYDZIAŁ ELEKTRONIKI WAT. Warsztaty inżynierskie elektrotechniczne

INSTYTUT SYSTEMÓW ELEKTRONICZNYCH WYDZIAŁ ELEKTRONIKI WAT. Warsztaty inżynierskie elektrotechniczne INSTYTUT SYSTEMÓW ELEKTRONICZNYCH WYDZIAŁ ELEKTRONIKI WAT Warsztaty inżynierskie elektrotechniczne Ćwiczenie 4 Grupa: Zespół w składzie: 1. 2. 3. 4. Temat: Pomiary oscyloskopowe Data wykonania ćwiczenia:...

Bardziej szczegółowo

Przetworniki A/C. Ryszard J. Barczyński, 2010 2015 Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego

Przetworniki A/C. Ryszard J. Barczyński, 2010 2015 Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Przetworniki A/C Ryszard J. Barczyński, 2010 2015 Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Parametry przetworników analogowo cyfrowych Podstawowe parametry przetworników wpływające na ich dokładność

Bardziej szczegółowo

Głównym elementem oscyloskopu jest lampa próżniowa z ekranem pokrytym od wewnątrz warstwą luminoforu. Luminofory to substancje emitujące

Głównym elementem oscyloskopu jest lampa próżniowa z ekranem pokrytym od wewnątrz warstwą luminoforu. Luminofory to substancje emitujące Oscyloskop Używany jest przede wszystkim do pomiarów, obserwacji i analizy kształtu czasowych przebiegów okresowych lub nieokresowych napięcia i prądu, do pomiaru wartości częstotliwości, kąta fazowego

Bardziej szczegółowo

wiczenie 1. Przetwornice dławikowe

wiczenie 1. Przetwornice dławikowe Laboratorium z przedmiotu Półprzewodnikowe przyrzdy mocy dla VI semestru studiów inynierskich Elektronika i Telekomunikacja o specjalnoci Elektronika Morska wiczenie 1. Przetwornice dławikowe Zadania do

Bardziej szczegółowo

wiczenie 1. Diody LED mocy Celem niniejszego wiczenia jest zbadanie wpływu warunków chłodzenia diody LED mocy na jej charakterystyki statyczne.

wiczenie 1. Diody LED mocy Celem niniejszego wiczenia jest zbadanie wpływu warunków chłodzenia diody LED mocy na jej charakterystyki statyczne. Laboratorium z przedmiotu Półprzewodnikowe przyrzdy mocy dla semestru studiów inynierskich Elektronika i Telekomunikacja o specjalnoci Elektronika Morska wiczenie 1. Diody LED mocy Celem niniejszego wiczenia

Bardziej szczegółowo

Przetworniki cyfrowo-analogowe C-A CELE ĆWICZEŃ PODSTAWY TEORETYCZNE

Przetworniki cyfrowo-analogowe C-A CELE ĆWICZEŃ PODSTAWY TEORETYCZNE Przetworniki cyfrowo-analogowe C-A CELE ĆWICZEŃ Zrozumienie zasady działania przetwornika cyfrowo-analogowego. Poznanie podstawowych parametrów i działania układu DAC0800. Poznanie sposobu generacji symetrycznego

Bardziej szczegółowo

Podstawy obsługi oscyloskopu

Podstawy obsługi oscyloskopu Podstawy obsługi oscyloskopu Spis treści Wstęp. Opis podstawowych przełączników oscyloskopu. Przełączniki sekcji odchylania pionowego (Vertical) Przełączniki sekcji odchylania poziomego (Horizontal) Przełączniki

Bardziej szczegółowo

3.5 Wyznaczanie stosunku e/m(e22)

3.5 Wyznaczanie stosunku e/m(e22) Wyznaczanie stosunku e/m(e) 157 3.5 Wyznaczanie stosunku e/m(e) Celem ćwiczenia jest wyznaczenie stosunku ładunku e do masy m elektronu metodą badania odchylenia wiązki elektronów w poprzecznym polu magnetycznym.

Bardziej szczegółowo

W celu obliczenia charakterystyki częstotliwościowej zastosujemy wzór 1. charakterystyka amplitudowa 0,

W celu obliczenia charakterystyki częstotliwościowej zastosujemy wzór 1. charakterystyka amplitudowa 0, Bierne obwody RC. Filtr dolnoprzepustowy. Filtr dolnoprzepustowy jest układem przenoszącym sygnały o małej częstotliwości bez zmian, a powodującym tłumienie i opóźnienie fazy sygnałów o większych częstotliwościach.

Bardziej szczegółowo

Układy sekwencyjne. Podstawowe informacje o układach cyfrowych i przerzutnikach (rodzaje, sposoby wyzwalania).

Układy sekwencyjne. Podstawowe informacje o układach cyfrowych i przerzutnikach (rodzaje, sposoby wyzwalania). Ćw. 10 Układy sekwencyjne 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z sekwencyjnymi, cyfrowymi blokami funkcjonalnymi. W ćwiczeniu w oparciu o poznane przerzutniki zbudowane zostaną układy rejestrów

Bardziej szczegółowo

Badanie działania bramki NAND wykonanej w technologii TTL oraz układów zbudowanych w oparciu o tę bramkę.

Badanie działania bramki NAND wykonanej w technologii TTL oraz układów zbudowanych w oparciu o tę bramkę. WFiIS LABORATORIUM Z ELEKTRONIKI Imię i nazwisko: 1. 2. TEMAT: ROK GRUPA ZESPÓŁ NR ĆWICZENIA Data wykonania: Data oddania: Zwrot do poprawy: Data oddania: Data zliczenia: OCENA CEL ĆWICZENIA Badanie działania

Bardziej szczegółowo

DIODY PÓŁPRZEWODNIKOWE

DIODY PÓŁPRZEWODNIKOWE Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego DIODY PÓŁPRZEWODNIKOWE Instrukcję opracował: dr inż. Jerzy Sawicki Wymagania i wiedza konieczna do wykonania ćwiczenia: 1. Znajomość instrukcji do ćwiczenia, w tym

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Elektroniczna aparatura Medyczna

Laboratorium Elektroniczna aparatura Medyczna EAM - laboratorium Laboratorium Elektroniczna aparatura Medyczna Ćwiczenie REOMETR IMPEDANCYJY Opracował: dr inŝ. Piotr Tulik Zakład InŜynierii Biomedycznej Instytut Metrologii i InŜynierii Biomedycznej

Bardziej szczegółowo

WZMACNIACZ OPERACYJNY

WZMACNIACZ OPERACYJNY 1. OPIS WKŁADKI DA 01A WZMACNIACZ OPERACYJNY Wkładka DA01A zawiera wzmacniacz operacyjny A 71 oraz zestaw zacisków, które umożliwiają dołączenie elementów zewnętrznych: rezystorów, kondensatorów i zwór.

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie. Wyznaczanie parametrów przyrządów autonomicznych na przykładzie charakterystyk tłumienia zakłóceń szeregowych woltomierza całkującego

Ćwiczenie. Wyznaczanie parametrów przyrządów autonomicznych na przykładzie charakterystyk tłumienia zakłóceń szeregowych woltomierza całkującego Program Rozwojowy Politechniki Warszawskiej, Zadanie 36 Przygotowanie i modernizacja programów studiów oraz materiałów dydaktycznych na Wydziale Elektrycznym Laboratorium projektowania skupionych i rozproszonych

Bardziej szczegółowo

Struktury specjalizowane wykorzystywane w mikrokontrolerach

Struktury specjalizowane wykorzystywane w mikrokontrolerach Struktury specjalizowane wykorzystywane w mikrokontrolerach Przetworniki analogowo-cyfrowe i cyfrowoanalogowe Interfejsy komunikacyjne Zegary czasu rzeczywistego Układy nadzorujące Układy generacji sygnałów

Bardziej szczegółowo

Bierne układy różniczkujące i całkujące typu RC

Bierne układy różniczkujące i całkujące typu RC Instytut Fizyki ul. Wielkopolska 15 70-451 Szczecin 6 Pracownia Elektroniki. Bierne układy różniczkujące i całkujące typu RC........ (Oprac. dr Radosław Gąsowski) Zakres materiału obowiązujący do ćwiczenia:

Bardziej szczegółowo

Liniowe układy scalone w technice cyfrowej

Liniowe układy scalone w technice cyfrowej Liniowe układy scalone w technice cyfrowej Dr inż. Adam Klimowicz konsultacje: wtorek, 9:15 12:00 czwartek, 9:15 10:00 pok. 132 aklim@wi.pb.edu.pl Literatura Łakomy M. Zabrodzki J. : Liniowe układy scalone

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI

ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI 1 ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI 15.1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych właściwości wzmacniaczy mocy małej częstotliwości oraz przyswojenie umiejętności

Bardziej szczegółowo

Rys.1 Schemat blokowy uk adu miliwatomierza.

Rys.1 Schemat blokowy uk adu miliwatomierza. Wstp Tematem projektu jest zaproponowanie ukadu do pomiaru mocy czynnej speniajcego nastpujce warunki: - moc znamionowa pomiaru P n = 00mW; - czstotliwo znamionowa pomiaru f n = khz; - znamionowa impedancja

Bardziej szczegółowo

Miernictwo I INF Wykład 12 dr Adam Polak

Miernictwo I INF Wykład 12 dr Adam Polak Miernictwo I INF Wykład 12 dr Adam Polak ~ 1 ~ I. Przyrządy do rejestracji i obserwacji sygnałów zmiennych A. Rejestratory 1. Rejestratory elektromechaniczne X-t a) Podstawowe właściwości (1) Służą do

Bardziej szczegółowo

Efekt Halla. Cel ćwiczenia. Wstęp. Celem ćwiczenia jest zbadanie efektu Halla. Siła Loretza

Efekt Halla. Cel ćwiczenia. Wstęp. Celem ćwiczenia jest zbadanie efektu Halla. Siła Loretza Efekt Halla Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie efektu Halla. Wstęp Siła Loretza Na ładunek elektryczny poruszający się w polu magnetycznym w kierunku prostopadłym do linii pola magnetycznego działa

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka

Politechnika Białostocka Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: ELEKTRONIKA 2 (EZ1C500 055) BADANIE DIOD I TRANZYSTORÓW Białystok 2006

Bardziej szczegółowo

Architektura przetworników A/C. Adam Drózd

Architektura przetworników A/C. Adam Drózd Architektura przetworników A/C Adam Drózd Rozdział 1 Architektura przetworników A/C Rozwój techniki cyfrowej spowodował opacownie wielu zasad działania i praktycznych rozwiązań przetworników analogowo

Bardziej szczegółowo

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2014

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2014 Zawód: technik elektronik Symbol cyfrowy zawodu: 311[07] Numer zadania: 1 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczcia egzaminu 311[07]-01-142 Czas trwania egzaminu: 240 minut ARKUSZ

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Przyrządów Półprzewodnikowych Laboratorium 1

Laboratorium Przyrządów Półprzewodnikowych Laboratorium 1 Laboratorium Przyrządów Półprzewodnikowych Laboratorium 1 1/10 2/10 PODSTAWOWE WIADOMOŚCI W trakcie zajęć wykorzystywane będą następujące urządzenia: oscyloskop, generator, zasilacz, multimetr. Instrukcje

Bardziej szczegółowo

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Legnicy Laboratorium Podstaw Elektroniki i Miernictwa Ćwiczenie nr 18 BADANIE UKŁADÓW CZASOWYCH A. Cel ćwiczenia. - Zapoznanie z działaniem i przeznaczeniem przerzutników

Bardziej szczegółowo

GAF 860 wzmacniacz kanałowy DVB-T / DVB-H INSTRUKCJA OBSŁUGI

GAF 860 wzmacniacz kanałowy DVB-T / DVB-H INSTRUKCJA OBSŁUGI GAF 860 wzmacniacz kanałowy DVB-T / DVB-H INSTRUKCJA OBSŁUGI GZT TELKOM-TELMOR SP. Z O.O. ul. Mickiewicza 5/7 80-425 Gdask, Polska Info: 0801 011 311 e-mail:export@telmor.pl http://www.telmor.pl IO-7538-300-02;

Bardziej szczegółowo

Modulatory PWM CELE ĆWICZEŃ PODSTAWY TEORETYCZNE

Modulatory PWM CELE ĆWICZEŃ PODSTAWY TEORETYCZNE Modulatory PWM CELE ĆWICZEŃ Poznanie budowy modulatora szerokości impulsów z układem A741. Analiza charakterystyk i podstawowych obwodów z układem LM555. Poznanie budowy modulatora szerokości impulsów

Bardziej szczegółowo

Spis elementów aplikacji i przyrządów pomiarowych:

Spis elementów aplikacji i przyrządów pomiarowych: CEL ĆWICZENIA: Celem ćwiczenia jest zbudowanie generatora przebiegów dowolnych WSTĘP: Generatory możemy podzielić na wiele rodzajów: poróżnić je między sobą ze względu na jakość otrzymanego przebiegu,

Bardziej szczegółowo

OGNIWO PALIWOWE W UKŁADACH ZASILANIA POTRZEB WŁASNYCH

OGNIWO PALIWOWE W UKŁADACH ZASILANIA POTRZEB WŁASNYCH Antoni DMOWSKI, Politechnika Warszawska, Instytut Elektroenergetyki Bartłomiej KRAS, APS Energia OGNIWO PALIWOWE W UKŁADACH ZASILANIA POTRZEB WŁASNYCH 1. Wstp Obecne rozwizania podtrzymania zasilania obwodów

Bardziej szczegółowo

Ćw. 7 Przetworniki A/C i C/A

Ćw. 7 Przetworniki A/C i C/A Ćw. 7 Przetworniki A/C i C/A 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z zasadami przetwarzania sygnałów analogowych na cyfrowe i cyfrowych na analogowe poprzez zbadanie przetworników A/C i

Bardziej szczegółowo

WSTĘP DO ELEKTRONIKI

WSTĘP DO ELEKTRONIKI WSTĘP DO ELEKTRONIKI Część VI Sprzężenie zwrotne Wzmacniacz operacyjny Wzmacniacz operacyjny w układach z ujemnym i dodatnim sprzężeniem zwrotnym Janusz Brzychczyk IF UJ Sprzężenie zwrotne Sprzężeniem

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka

Politechnika Białostocka Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: ELEKTRONIKA EKS1A300024 ZASTOSOWANIE WZMACNIACZY OPERACYJNYCH W UKŁADACH

Bardziej szczegółowo

Zastosowania nieliniowe wzmacniaczy operacyjnych

Zastosowania nieliniowe wzmacniaczy operacyjnych UKŁADY ELEKTRONICZNE Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Zastosowania nieliniowe wzmacniaczy operacyjnych Laboratorium Układów Elektronicznych Poznań 2008 1. Cel i zakres ćwiczenia Celem ćwiczenia jest

Bardziej szczegółowo

TRANZYSTORY BIPOLARNE

TRANZYSTORY BIPOLARNE Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego TRANZYSTORY BIPOLARNE Instrukcję opracował: dr inż. Jerzy Sawicki Wymagania, znajomość zagadnień: 1. Tranzystory bipolarne rodzaje, typowe parametry i charakterystyki,

Bardziej szczegółowo

Przetworniki analogowo-cyfrowe - budowa i działanie" anie"

Przetworniki analogowo-cyfrowe - budowa i działanie anie Przetworniki analogowo-cyfrowe - budowa i działanie" anie" Wprowadzenie Wiele urządzeń pomiarowych wyposaŝonych jest obecnie w przetworniki A/C. Końcówki takich urządzeń to najczęściej typowe interfejsy

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie: "Obwody prądu sinusoidalnego jednofazowego"

Ćwiczenie: Obwody prądu sinusoidalnego jednofazowego Ćwiczenie: "Obwody prądu sinusoidalnego jednofazowego" Opracowane w ramach projektu: "Informatyka mój sposób na poznanie i opisanie świata realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres

Bardziej szczegółowo

Podstawy użytkowania i pomiarów za pomocą MULTIMETRU

Podstawy użytkowania i pomiarów za pomocą MULTIMETRU Podstawy użytkowania i pomiarów za pomocą MULTIMETRU Spis treści Informacje podstawowe...2 Pomiar napięcia...3 Pomiar prądu...5 Pomiar rezystancji...6 Pomiar pojemności...6 Wartość skuteczna i średnia...7

Bardziej szczegółowo

Zastosowania mikrokontrolerów w przemyśle

Zastosowania mikrokontrolerów w przemyśle Zastosowania mikrokontrolerów w przemyśle Cezary MAJ Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Współpraca z pamięciami zewnętrznymi Interfejs równoległy (szyna adresowa i danych) Multipleksowanie

Bardziej szczegółowo

Przetwornik analogowo-cyfrowy

Przetwornik analogowo-cyfrowy Przetwornik analogowo-cyfrowy Przetwornik analogowo-cyfrowy A/C (ang. A/D analog to digital; lub angielski akronim ADC - od słów: Analog to Digital Converter), to układ służący do zamiany sygnału analogowego

Bardziej szczegółowo

Przetwarzanie A/C i C/A

Przetwarzanie A/C i C/A Przetwarzanie A/C i C/A Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego opracował: Łukasz Buczek 05.2015 Rev. 204.2018 (KS) 1 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z przetwornikami: analogowo-cyfrowym

Bardziej szczegółowo

Politechnika Warszawska

Politechnika Warszawska Politechnika Warszawska Wydział Elektryczny Laboratorium Teletechniki Skrypt do ćwiczenia T.02. Woltomierz RMS oraz Analizator Widma 1. Woltomierz RMS oraz Analizator Widma Ćwiczenie to ma na celu poznanie

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka

Politechnika Białostocka Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: UKŁADY ELEKTRONICZNE 2 (TS1C500 030) Tranzystor w układzie wzmacniacza

Bardziej szczegółowo

Dynamiczne badanie wzmacniacza operacyjnego- ćwiczenie 8

Dynamiczne badanie wzmacniacza operacyjnego- ćwiczenie 8 Dynamiczne badanie wzmacniacza operacyjnego- ćwiczenie 8 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest dynamiczne badanie wzmacniacza operacyjnego, oraz zapoznanie się z metodami wyznaczania charakterystyk częstotliwościowych.

Bardziej szczegółowo

Definicja kwantowania i próbkowania Sieci rezystorowe R-2R w przetwornikach C/A Klasyfikacja metody przetwarzania A/C Przetwarzanie A/C typu sigma

Definicja kwantowania i próbkowania Sieci rezystorowe R-2R w przetwornikach C/A Klasyfikacja metody przetwarzania A/C Przetwarzanie A/C typu sigma Ćwiczenie numer 8 Przetworniki analogowo/cyfrowe i cyfrowo/analogowe Zagadnienia do przygotowania Definicja kwantowania i próbkowania Sieci rezystorowe R-2R w przetwornikach C/A Klasyfikacja metody przetwarzania

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 2: pomiar charakterystyk i częstotliwości granicznych wzmacniacza napięcia REGIONALNE CENTRUM EDUKACJI ZAWODOWEJ W BIŁGORAJU

Ćwiczenie 2: pomiar charakterystyk i częstotliwości granicznych wzmacniacza napięcia REGIONALNE CENTRUM EDUKACJI ZAWODOWEJ W BIŁGORAJU REGIONALNE CENTRUM EDUKACJI ZAWODOWEJ W BIŁGORAJU R C E Z w B I Ł G O R A J U LABORATORIUM pomiarów elektronicznych UKŁADÓW ANALOGOWYCH Ćwiczenie 2: pomiar charakterystyk i częstotliwości granicznych wzmacniacza

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie ELE. Jacek Grela, Łukasz Marciniak 3 grudnia Rys.1 Schemat wzmacniacza ładunkowego.

Ćwiczenie ELE. Jacek Grela, Łukasz Marciniak 3 grudnia Rys.1 Schemat wzmacniacza ładunkowego. Ćwiczenie ELE Jacek Grela, Łukasz Marciniak 3 grudnia 2009 1 Wstęp teoretyczny 1.1 Wzmacniacz ładunkoczuły Rys.1 Schemat wzmacniacza ładunkowego. C T - adaptor ładunkowy, i - źródło prądu reprezentujące

Bardziej szczegółowo

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Legnicy Laboratorium Podstaw Elektroniki i Miernictwa Ćwiczenie nr 5 WZMACNIACZ OPERACYJNY A. Cel ćwiczenia. - Przedstawienie właściwości wzmacniacza operacyjnego - Zasada

Bardziej szczegółowo

Liniowe układy scalone

Liniowe układy scalone Liniowe układy scalone Wykład 3 Układy pracy wzmacniaczy operacyjnych - całkujące i różniczkujące Cechy układu całkującego Zamienia napięcie prostokątne na trójkątne lub piłokształtne (stała czasowa układu)

Bardziej szczegółowo

Zaprojektowanie i zbadanie dyskryminatora amplitudy impulsów i generatora impulsów prostokątnych (inaczej multiwibrator astabilny).

Zaprojektowanie i zbadanie dyskryminatora amplitudy impulsów i generatora impulsów prostokątnych (inaczej multiwibrator astabilny). WFiIS LABOATOIM Z ELEKTONIKI Imię i nazwisko:.. TEMAT: OK GPA ZESPÓŁ N ĆWICZENIA Data wykonania: Data oddania: Zwrot do poprawy: Data oddania: Data zliczenia: OCENA CEL ĆWICZENIA Zaprojektowanie i zbadanie

Bardziej szczegółowo

Wzmacniacz operacyjny

Wzmacniacz operacyjny ELEKTRONIKA CYFROWA SPRAWOZDANIE NR 3 Wzmacniacz operacyjny Grupa 6 Aleksandra Gierut CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawowymi zastosowaniami wzmacniaczy operacyjnych do przetwarzania

Bardziej szczegółowo

Blok funkcjonalny to specjalizowany układ cyfrowy przystosowany do wykonania jednej lub kilku okrelonych operacji przetwarzania sygnałów binarnych.

Blok funkcjonalny to specjalizowany układ cyfrowy przystosowany do wykonania jednej lub kilku okrelonych operacji przetwarzania sygnałów binarnych. Omawiane do tej pory układy logiczne to inaczej mówic układy cyfrowe konstruowane z bramek i przerzutników. I w zasadzie mona z nich zaprojektowa i zbudowa dowolny układ cyfrowy. Problem jednak ley w tym,

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH

LABORATORIUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechniki Wrocławskiej STUDIA DZIENNE e LABORATORIUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH Ćwiczenie nr 3 Pomiary wzmacniacza operacyjnego Wykonując pomiary PRZESTRZEGAJ

Bardziej szczegółowo