ZIMA Z TAURONEM. Wywiad z Antonim Tajdusiem O trendach w światowej energetyce i w górnictwie. Grupa Bezpieczniki w pracy

Transkrypt

1 NR 1 (75) STYCZEŃ 2015 POBIERZ MAGAZYN W WERSJI NA TABLET ZIMA Z TAURONEM str. 22 str. 4 Wywiad z Antonim Tajdusiem O trendach w światowej energetyce i w górnictwie str. 2 Biznes Tauron ponownie w RESPECT Index W gronie spółek giełdowych odpowiedzialnych społecznie str. 13 Grupa Bezpieczniki w pracy Akcja informacyjno-edukacyjna dla branży remontowo-budowlanej

2 02 Biznes Tauron ponownie w RESPECT Index Przedstawiciele spółek giełdowych odpowiedzialnych społecznie Tauron Polska Energia po raz drugi znalazł się w gronie firm, które wejdą w skład portfela indeksu spółek giełdowych odpowiedzialnych społecznie G iełda Papierów Wartościowych w Warszawie ogłosiła 18 grudnia wyniki VIII edycji RESPECT Index. Inicjatywa ta ma na celu wyłonienie firm zarządzanych w sposób odpowiedzialny i zrównoważony. Tym samym każdorazowo w skład portfela indeksu wchodzą spółki giełdowe działające zgodnie z najlepszymi standardami zarządzania w zakresie ładu korporacyjnego, ładu informacyjnego i relacji z inwestorami, a także w obszarach obejmujących ochronę środowiska, kwestie społeczne i pracownicze. Ponowna obecność Tauron Polska Energia w zestawieniu RESPECT Index jest powodem do dumy, a jednocześnie stanowi dla nas potwierdzenie, że strategia zrównoważonego rozwoju Grupy Tauron realizowana jest we właściwy sposób mówi Dariusz Lubera, prezes zarządu Tauron Polska Energia. Z drugiej strony przynależność do grona spółek giełdowych odpowiedzialnych społecznie jest sygnałem dla naszych inwestorów, że prowadzone przez nas działania w tym obszarze są realizowane według najlepszych standardów. Wejście w skład nowego portfela indeksu to kolejne w tym roku wyróżnienie dla Tauron Polska Energia za działania w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu i zrównoważonego rozwoju. Katarzyna Fraś foto: Novimedia Społeczny raport dwukrotnie nagrodzony Grupa Tauron zdobyła ponownie nagrodę internautów oraz wyróżnienie jury w konkursie Raporty Społeczne Raport zrównoważonego rozwoju Grupy Tauron za rok 2013 zdobył największe uznanie wśród internautów, którzy oddali na niego ponad 30 proc. głosów w konkursie, zorganizowanym przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu, PwC oraz SGS. Również w ubiegłym roku ta grupa uznała go za najlepszy. Co warte podkreślenia, Tauron, jako jedyna spółka, otrzymał równolegle wyróżnienie jury za odważne wykorzystanie Internetu. W konkursie Raporty Społeczne przyznawane są nagrody za najlepiej sporządzone raporty z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu. Jury główne, jury dziennikarskie, internauci oraz Ministerstwo Gospodarki w tym roku wybierali najlepsze raporty spośród 31 publikacji. Głównym celem konkursu jest zwrócenie uwagi na znaczenie raportowania pozafinansowego i wskazanie dobrych praktyk w tym zakresie. Dzięki tej inicjatywie wyróżniane są przedsiębiorstwa, które nie tylko prowadzą działalność, biorąc pod uwagę interes społeczeństwa i środowiska, ale także potrafią w sposób jasny, przejrzysty i wiarygodny zaprezentować swoje dokonania w publikowanych raportach. Magdalena Rusinek

3 03 Polska Energia, Luty W NUMERZE 02 BIZNES Tauron ponownie w RESPECT Index Społeczny raport dwukrotnie nagrodzony 03 EDYTORIAL W dobrej kondycji foto: arc TPE 04 GOŚĆ NUMERU Trendy w światowej energetyce i górnictwie 06 FLESZ Szczyt w Limie bez konkretów Kredyt Banku Światowego dla Ukrainy Elektrownia słoneczna na sztucznym jeziorze w Japonii Francuski GDF Suez inwestuje w Chile EBI sfinansuje budowę połączenia Polski z Litwą Przyjęty projekt ustawy o handlu uprawnieniami do emisji 08 BIZNES Grupa Tauron pionierem na niemieckim rynku obligacji Tameh z majątkiem 09 NOTOWANIA Wiatr zepchnął ceny ze szczytów 10 GRUPA Ciepłe oszczędności Wodna przyszłość Oddział bezwypadkowy Białe certyfikaty Koncert królewski Robociki Bezpieczniki w pracy 14 BIZNES Nowy blok węglowy w Jaworznie i nie tylko, czyli podsumowanie 2014 roku 18 RYNKI ENERGII Eurodetal 20 W UNII Polski oddział na brukselskim froncie 22 PROMOCJA Z Tauronem bezpiecznie w górach Narciarze na start 24 WYNALAZCY Atomowy demon 26 JAK TO DZIAŁA? Parada radarów 28 ENERGIA INACZEJ Czy pojedziemy na celulozie? 30 FELIETON Pomyłki i porażki napędzają nasz świat W dobrej kondycji Mimo że Nowy Rok zagościł już na dobre, warto na chwilę cofnąć się wspomnieniami w czasie. Tym bardziej, że zakończenie 2014 r. obfitowało w miłe dla Taurona akcenty. Mianowicie w grudniu po raz kolejny została doceniona działalność Grupy w obszarze pozabiznesowym. Tauron został ponownie przyjęty przez Giełdę Papierów Wartościowych do elitarnego grona spółek giełdowych odpowiedzialnych społecznie RESPECT Index. Dodatkowo w ramach konkursu Raporty Społeczne 2014 uznanie w oczach jury oraz internautów zdobył Raport zrównoważonego rozwoju Grupy Tauron, który jako jedyny spośród 31 publikacji został dwukrotnie nagrodzony (str. 2). Oba wyróżnienia są dla nas powodem do dumy, a zarazem zobowiązaniem, dlatego nie poprzestajemy na naszych dotychczasowych dokonaniach i już organizujemy kolejne przedsięwzięcia społeczne, m.in. nową edycję Bezpieczników Taurona czy też, wspólnie z GOPR, tegoroczną edycję projektu Bezpieczna zima w górach, o których szerzej można przeczytać na str. 13 i 22. Wydarzeniem wieńczącym 2014 r. była także emisja obligacji Taurona na rynku niemieckim. Emisja piętnastoletnich obligacji o wartości 168 mln euro cieszy się dużym zainteresowaniem inwestorów zza zachodniej granicy, co potwierdza stabilną oraz wysoką pozycję Taurona także poza rynkiem krajowym. Więcej informacji o tej pionierskiej transakcji znajdą Państwo na str. 8. W tym numerze tradycyjnie wspominamy także najważniejsze ubiegłoroczne wydarzenia dla Grupy Tauron. Bez wątpienia do najistotniejszych momentów, nie tylko w ciągu ostatnich 365 dni, ale także minionych kilku lat, należało podpisanie umowy na budowę bloku węglowego o mocy 910 MW w Elektrowni Jaworzno III. W pamięci zapadły także uroczyste momenty z wmurowania aktu erekcyjnego w tyskiej elektrociepłowni czy też podpisanie z Polskimi Inwestycjami Rozwojowymi umowy w sprawie finansowania bloku gazowego w Elektrowni Łagisza. Jednak to nie jedyne wiekopomne wydarzenia, których byliśmy świadkami w 2014 r. Dlatego też zachęcam do zapoznania się z obrazowym kalendarium, które prezentujemy na str Z kolei o tym, co może przynieść Nowy Rok i kolejne lata, rozmawiamy z profesorem Antonim Tajdusiem, przewodniczącym Rady Nadzorczej Taurona i byłym rektorem Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (str. 4-5). Wywiad dotyczy m.in. zmian klimatu, źródeł powstawania dwutlenku węgla czy zasobów surowcowych świata na kolejne dekady, dlatego dla wszystkich, którzy zastanawiają się nad przyszłym kształtem sektora energetycznego, jest to lektura obowiązkowa. Miłośników białego szaleństwa zachęcam do zapoznania się z zimową ofertą Taurona. Będzie można się z nami spotkać w najbardziej popularnych zimowych kurortach. Przygotowaliśmy mnóstwo atrakcji dla małych i dużych, i to nie tylko dla tych, którzy nie widzą świata poza szusowaniem po górskich stokach (str ). Jak zawsze polecam nasze stałe rubryki poświęcone odkryciom naukowym, wynalazkom, jak też wieściom z Brukseli. Wszystkim naszym czytelnikom jeszcze raz życzę w Nowym Roku przyjemnej lektury i samych sukcesów, które będą nas stale zasilać nową energią. Magdalena Rusinek redaktor naczelna WYDAWCA: Tauron Polska Energia SA, Departament Komunikacji Rynkowej i PR DYREKTOR: Paweł Gniadek, pawel.gniadek@tauron-pe.pl, tel REDAKCJA: Polska Energia, ul. ks. Piotra Ściegiennego 3, Katowice, fax , redakcja@tauron-pe.pl REDAKTOR NACZELNA: Magdalena Rusinek, magdalena.rusinek@tauron-pe.pl, tel ZASTĘPCA RED. NACZELNEJ: Katarzyna Fraś, katarzyna.fraś@tauron-pe.pl, tel ; ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Marcin Lauer, marcin.lauer@tauron-pe.pl, tel ; Małgorzata Kołodziej, malgorzata.kolodziej@tauron-pe.pl, tel ; Jacek Sakrejda, jacek.sakrejda@tauron-pe.pl, tel ; Tauron Wydobycie SA: Zofia Mrożek, zmrozek@pkwsa.pl, tel ; Tauron Wytwarzanie SA: Bartosz Nowak, bartosz.nowak@tauron-wytwarzanie.pl, tel ; Tauron Dystrybucja SA: Marcin Marzyński, marcin.marzynski@tauron-dystrybucja.pl, tel ; Tauron Ciepło SA: Karolina Kmon, karolina.kmon@tauron-cieplo.pl, tel ; Tauron Sprzedaż sp. z o.o.: Elżbieta Bukowiec, elzbieta.bukowiec@tauron-pe.pl, tel ; Tauron Obsługa Klienta: Katarzyna Sierszuła, katarzyna.sierszula@tauron-pe.pl, tel ; Tauron Ekoenergia: Monika Meinhart-Burzyńska, monika.meinhart-burzynska@tauron-ekoenergia.pl, tel REALIZACJA WYDAWNICZA: Novimedia sp. z o.o., ul. Karowa 31a, Warszawa Wydawca nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów oraz zastrzega sobie prawo ich redagowania i skracania. ZDJĘCIE NA OKŁADCE: arc TPE NUMER ZAMKNIĘTO: 12 stycznia 2015 r. Znajdź nas na Facebooku

4 04 Gość Uniwersytetu Otwartego Grupy Tauron TRENDY W ŚWIATOWEJ ENERGETYCE I GÓRNICTWIE ROZMAWIA: Małgorzata Kołodziej Polska Energia: Rozważania na temat trendów w energetyce i związanym z nią górnictwem wymagają odpowiedzi na zasadnicze pytania. Czy, według Pana, klimat się zmienia? Antoni Tajduś: Tak, klimat się zmienia, zmieniał się i zmieniać się będzie. Są na to liczne dowody na przestrzeni wieków choćby taki, że nie byłoby złóż węgla kamiennego, gdyby 360 mln lat temu nie panował tropikalny klimat na obszarze dzisiejszego Śląska i że kilka milionów lat temu dwutlenku węgla było kilkakrotnie więcej niż dzisiaj. Wszystko w przyrodzie jest zmienne, także klimat, choć jego zmiany wymagają długiego okresu, aby można je zaobserwować, a co najważniejsze wytłumaczyć. Badania wskazują, że w okresie globalna średnia temperatura wzrosła o ok. 0,8 st. C. Natomiast 120 tys. lat temu temperatura na ziemi była o 1,0 st. C wyższa, co spowodowało, że poziom oceanów był o 4 m wyższy. Grenlandia kiedyś była lądem zielonym, a dzisiaj jest zlodowaciałą wyspą. Czy wtedy też mieliśmy do czynienia z emisją dwutlenku węgla ze spalania paliw kopalnych? Oczywiście nie, a zatem należy być bardzo ostrożnym w formułowaniu wniosku o przyczynach globalnego ocieplenia. ANTONI TAJDUŚ PROFESOR ZWYCZAJNY NAUK TECHNICZNYCH Rektor Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach , obecnie kierownik Katedry Geomechaniki, Budownictwa i Geotechniki na Wydziale Górnictwa i Geoinżynierii. Od 2008 r. przewodniczący rady nadzorczej Tauron Polska Energia. Doktor Honoris Causa kilku uczelni wyższych. Specjalizuje się w zagadnieniach dotyczących górnictwa i energetyki. Kogo lub co w takim razie można oprócz ludzkości i industrializacji obwiniać za emisję dwutlenku węgla? Proszę zwrócić uwagę także na fakt, że emisja dwutlenku węgla związana z hodowlą zwierząt jest większa (32,6 mld ton) niż emisja spowodowana przez człowieka (29 mld ton). Dodatkowo należy odnieść poziom tej emisji do całkowitej zawartości dwutlenku węgla w morzach i oceanach, która wynosi 132 bln ton. To są ogromne ilości! Ludzkość w tym kontekście jest sprawcą niewielkiej ilości emisji, mimo że populacja ludzi na świecie nieustannie rośnie. Wzrost liczby ludności na świecie powoduje zmniejszanie się obszarów zalesionych, a zwiększanie się tych przeznaczonych do produkcji rolnej. Uważam także, że następują lokalne zmiany klimatu, np. w obszarach dużych aglomeracji, w których energia zużywana jest intensywnie, temperatura jest o kilka stopni wyższa aniżeli w miejscach niezaludnionych. Intensywnie rośnie również zużycie energii. Od 1962 do 2012 r., czyli w ciągu 50 lat, zużycie energii wzrosło trzykrotnie, w tym węgla z 3,5 do 12,5 mld ton rocznie.

5 Polska Energia, styczeń Jakie zatem, według Pana, są główne cele polityki energetycznej krajów świata? W różnych regionach świata realizowane są odmienne strategie energetyczne. Związane to jest z podejściem do emisji gazów cieplarnianych, w tym szczególnie dwutlenku węgla. Najbardziej restrykcyjna w tym zakresie jest Unia Europejska, gdzie rozwijają się technologie związane z energetyką odnawialną, ograniczeniem zużycia energii i redukcją emisji dwutlenku węgla. Natomiast Azja (Chiny, Indie), Ameryka Południowa, Afryka opierają swoje sektory energetyczne na paliwach kopalnych, w tym przede wszystkim na węglu. W mniejszym stopniu kładzie się tam nacisk na energetykę odnawialną, chociaż zielone technologie rozwijają się w tych krajach bardzo dynamicznie. W Ameryce Północnej, szczególnie w USA, stawiają obecnie na gaz z łupków, czyli technologię, która w tej części świata odpowiada za rewolucję w sektorze energetyki, oferując tanie paliwo. W krajach Unii Europejskiej kluczowym wyzwaniem jest przede wszystkim pokrycie przewidywanego zwiększonego popytu na energię. Zakłada się, że roczny wzrost konsumpcji energii będzie wynosił od 1 do 1,5 proc. W związku z tym europejska zależność od importu paliw, głównie gazu i ropy naftowej, powinna być kompensowana przez optymalne wykorzystanie własnych źródeł, w tym węglowych, a dopiero później powinien być położony większy nacisk na zmniejszenie energochłonności przemysłu, rozwój nowych technologii i oczywiście ograniczenie wpływu na środowisko. Możemy zatem powiedzieć, iż występują trudności z prognozą rozwoju sektora energetycznego świata ze względu na jego podatność na czynniki zewnętrzne? Tak, ponieważ ten sektor jest podatny na wiele zmiennych. Możemy powiedzieć o kilku najważniejszych, m.in. o kluczowym zagadnieniu, jakim jest osiągnięcie celów politycznych. Obecnie obserwujemy rozpoczęcie wojny naftowej USA i Arabii Saudyjskiej przeciwko Rosji po aneksji części Ukrainy Krymu. Powtarza się rzecz, która miała miejsce w 1985 r., kiedy to zwiększono wydobycie z 2 do 10 mln baryłek. Wówczas wpłynęło to na ceny, które z poziomu dolarów spadły do 10 dolarów. Obecnie w ciągu kilku miesięcy doczekaliśmy się obniżenia cen ropy ze 110 do 70 dolarów. Skutek jest oczywiście korzystny dla konsumentów, ale niekorzystny dla wielu autorytarnych rządów. Kolejnym czynnikiem wpływającym na rozwój sektora jest stosunek do energetyki jądrowej. Przyczynkiem do zmian w podejściu do tej technologii była awaria w elektrowni Fukushima w Japonii. W rezultacie w Niemczech podjęto decyzję o zamknięciu siłowni jądrowych do 2023 r., w Belgii do 2025 r., w Szwajcarii do 2034 r., a we Francji rozpatruje się scenariusze zmniejszenia udziału energetyki jądrowej w miksie energetycznym z 75 do 50 proc. Ponadto istnieje trudność w prawidłowym prognozowaniu zapotrzebowania na energię. W Unii Europejskiej przewidywano, że od 2008 do 2012 r. popyt na nią wzrośnie o 7,5 proc., a tymczasem, w wyniku kryzysu ekonomicznego, odnotowaliśmy spadek zapotrzebowania o 2,5 proc., czyli pomylono się o 10 proc. Proszę jednak zwrócić uwagę, że jednym z niewielu krajów, gdzie konsumpcja energii elektrycznej jest na plusie, była Polska, gdzie w 2012 r. nastąpił 4-proc. wzrost. Z jakich źródeł w związku z tym będziemy pozyskiwać energię? Człowiek w ciągu swojego życia konsumuje średnio ponad 1,3 mln ton surowców mineralnych, w tym blisko połowę stanowią surowce energetyczne. Mieszkaniec planety Ziemia średnio zużywa 240 ton węgla, 280 tys. litrów ropy, 178 tys. m sześc. gazu ziemnego. Według amerykańskich badań, dziecko urodzone dzisiaj w USA skonsumuje dodatkowo: 45 kg złota, 424 kg miedzi i 389 kg ołowiu podczas całego swojego życia. W rezultacie jest to średnio ponad 17 ton różnych minerałów na jedną osobę w ciągu roku. Te olbrzymie potrzeby są siłą napędową dynamicznego rozwoju przemysłu wydobywczego na świecie i częstych zawirowań politycznych powstających na tym tle. Według prognozy Międzynarodowej Agencji Energii (MAE) na 2035 r. w stosunku do roku 2007 wzrośnie zapotrzebowanie na energię elektryczną o 87 proc. To oznacza, że w ciągu 30 najbliższych lat nastąpi dalszy wzrost zapotrzebowania na węgiel, gaz, ropę. Mamy jeszcze jeden problem, otóż na świecie są ogromne obszary biedy, co za tym idzie dostęp do surowców energetycznych nie jest jednakowy. Kraje bez surowców energetycznych są na marginesie rozwoju gospodarczego i cywilizacyjnego. Biorąc pod uwagę, że zasoby surowców mineralnych są dobrem nieodnawialnym, to samoistnie nasuwającym się pytaniem jest, czy jako ludzkość podołamy tym wyzwaniom? Pozyskiwanie i wykorzystywanie surowców mineralnych musi być zatem racjonalne. Aktualnie głównym problemem jest zabezpieczenie surowców energetycznych i tzw. pierwiastków krytycznych dla energetyki. Jakie, Pana zdaniem, będą dalsze losy energetyki węglowej? Przewiduje się, że do 2030 r. wydobycie węgla na świecie wzrośnie do 12 mld ton rocznie. 42 proc. energii elektrycznej pochodzi ze spalania czarnego złota. Obecnie planuje się budowę około 1200 elektrowni węglowych w 59 krajach, z czego w Chinach 363, a w Indiach 455 o łącznej mocy 1400 GW. Unia Europejska jest aktualnie trzecim konsumentem tego surowca na świecie, a jednocześnie kontestuje się budowę elektrowni węglowych. Nie wydaje się to racjonalnym podejściem do zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego. Czy jest możliwe zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego świata bez kopalnych źródeł energii? Moim zdaniem nie. Zapotrzebowanie na energię powinno być pokryte w istotnej części poprzez tzw. dużą energetykę, którą tworzą elektrownie opalane kopalnymi źródłami energii wsparte elektrowniami systemowymi jądrowymi, a to równocześnie wymaga rozwiązania problemów ekologicznych. Oczywiście w systemie elektroenergetycznym należy rozwijać energetykę rozproszoną opartą na odnawialnych źródłach energii (jednostki wiatrowe, fotowoltaiczne, wodne, kotłownie na biomasę, biogazownie). Tego typu energetyka może być źródłem dochodu lokalnych wytwórców i odbiorców. W obliczu coraz to nowszych obostrzeń klimatycznych nakładanych przez Komisję Europejską rodzi się pytanie, czy da się rozwijać energetykę węglową przy istotnym ograniczeniu emisji CO 2? Ograniczenie emisji dwutlenku węgla w energetyce węglowej można uzyskać przede wszystkim poprzez zwiększenie sprawności elektrowni, tzn. budując bloki pracujące przy parametrach nadkrytycznych pary. Stare jednostki energetyczne mają sprawność wytwarzania energii elektrycznej na poziomie 36 proc., a nowe już 45 proc. Prowadzi to w prostej linii do znacznego obniżenia zużycia węgla i w konsekwencji do ok. 25 proc. zmniejszenia emisji dwutlenku węgla w przeliczeniu na jednostkę wytworzonej energii. W dalszej kolejności musimy popracować nad rozwojem i zastosowaniem technologii wychwytywania i składowania w strukturach geologicznych emitowanego CO 2, czyli technologią CCS. Co dalej? Jaka powinna być nasza strategia? Szacuje się, że aby zahamować tempo wzrostu temperatury na Ziemi, są potrzebne inwestycje na kwotę około 380 bln dolarów. Są to ogromne środki, należy tylko sobie zadać pytanie, czy to poprawi sytuację? Tymczasem rocznie 8 mln ludzi na świecie umiera z głodu. Wystarczy tylko 0,14 bln dolarów rocznie, aby problem głodu znikł. W rezultacie kwota 380 bln dolarów wystarczyłaby na blisko trzy tysiące lat. Zatem pozostaje tylko jedno zasadnicze pytanie: co jest naszym priorytetem? foto. arctpe

6 06 Flesz Kredyt Banku Światowego dla Ukrainy Szczyt w Limie bez konkretów Za najważniejszy sukces 20. edycji Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu uznano fakt, że negocjacje dotyczące pakietu klimatycznego nie zostały zerwane. Uczestnicy ostatniej, grudniowej edycji konwencji w Limie przede wszystkim nie doszli do porozumienia w sprawie zaangażowania poszczególnych państw i ich grup w ograniczanie emisji dwutlenku węgla. Jedną z głównych linii podziału jest kwestia tego, jaki powinien być wkład państw rozwijających się, a z drugiej strony najbogatszych gospodarek. Uczestnicy są najbardziej zgodni co do celów odległych. W rezultacie nie ma rozbieżności co do tego, że Ziemia powinna być całkowicie wolna od emisji CO 2 do końca tego wieku. Z relacji ze szczytu wynika też, że znaczące poparcie (nie wiadomo jednak jakie dokładnie) ma postulat wyeliminowania głównych źródeł emisji do 2050 r. Sama propozycja wyeliminowania głównych źródeł emisji też nie jest ujęta precyzyjnie. Możliwe, że najważniejszym wydarzeniem szczytu, które zostanie zapamiętane, okaże się akcja aktywistów Greenpeace u, którzy na płaskowyżu Nazca w pobliżu geoglifów ułożyli napis: Time for change! The future is renewable (Czas na zmianę! Przyszłość jest odnawialna). Uczestnicy akcji przy jej okazji zniszczyli otoczenie zabytków. Już po fakcie szef organizacji Kumi Naidoo przepraszał za swoich współpracowników. Peruwiańskie ministerstwo kultury nie przyjęło przeprosin. foto: Władze Banku Światowego zatwierdziły przyznanie Ukrainie kredytu w wysokości 378,4 mln dolarów na rozbudowę infrastruktury przesyłowej oraz stworzenie hurtowego rynku energii. Inwestycje w infrastrukturę, które mają być sfinansowane z kredytu, mają zapewnić możliwość zintegrowania odnawialnych źródeł energii z siecią przesyłową kraju, a także wdrożenie rozwiązań niezbędnych do stworzenia inteligentnej sieci. Projekty te mają też zapewnić większą stabilność dostaw energii dla odbiorców w centrum kraju i na północy, a ponadto umożliwić w przyszłości zintegrowanie ukraińskiego systemu energetycznego z państwami Unii Europejskiej, co powinno przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego naszego wschodniego sąsiada i całego regionu. Kredyt przeznaczony na modernizację ukraińskiej energetyki jest częścią programu pomocowego dla tego państwa ogłoszonego w marcu 2014 r. Bank Światowy zadeklarował wówczas przyznanie pomocy o łącznej wartości 3,5 mld dolarów. Z tej kwoty 2,5 mld dolarów już przekazano. Elektrownia słoneczna na sztucznym jeziorze w Japonii Czy wiesz, że największa na świecie elektrownia solarna ma powstać w Chinach, w pobliżu miasta Ordos, a jej całkowita moc ma wynieść 2000 MW foto: Shutterstock.com Kyocera, japoński producent ogniw fotowoltaicznych, wybuduje największą na świecie pływającą elektrownię solarną o mocy 13,4 MW na sztucznym zbiorniku wodnym w pobliżu Tokio. Inwestorem finansującym przedsięwzięcie jest Agencja Przedsiębiorstw Publicznych prefektury Chiba. Elektrownia ma być gotowa w marcu 2016 r. Według szacunków projektantów obiekt, składający się z około 50 tys. paneli, ma dostarczać około 15,6 MWh rocznie, a cała energia ma być sprzedawana za kwotę około 450 milionów jenów firmie Tokyo Electric Power Company, zaopatrującej japońską stolicę i sąsiednie prefektury. Pływająca elektrownia będzie zajmować powierzchnię 18 km kw. Wykonawca i inwestor nie ujawnili kosztu jej budowy. Łączna moc siłowni solarnych w Japonii na koniec 2013 r. wyniosła ponad 13,5 tys. MW i była przeszło dwukrotnie większa niż w poprzednim roku.

7 Polska Energia, styczeń Francuski GDF Suez inwestuje w Chile Francuski wytwórca energii wybuduje w Chile elektrownię o mocy 375 MW oraz linię przesyłową o długości 600 km za łączną kwotę 1,7 mld dolarów. Elektrownia powstanie w miasteczku Mejillones na północy kraju, a jej uruchomienie planowane jest w 2018 r. Obiekt ma dostarczyć ponad 5 tys. GWh rocznie przez okres 15 lat. Całkowita moc elektrowni chilijskich wynosi ponad 18 tys. MW. Największy udział (30 proc.) mają elektrownie zasilane gazem. Elektrownie węglowe zapewniają dostawę jednej piątej Największa w tym regionie elektrownia wodna Itaipu na granicy Brazylii z Paragwajem. Dostarczyła w 2013 r. 98,6 TWh energii energii w Chile. Największym dostawcą energii w tym kraju jest Endesa Chile z udziałem wynoszącym ponad 35 proc., kontrolowana przez hiszpańską firmę Endesa. GDF Suez chce się stać największym prywatnym dostawcą energii w tym regionie w ciągu najbliższych trzech lat. Do końca 2019 r. firma zamierza wybudować w Ameryce Łacińskiej elektrownie o łącznej mocy 18 tys. MW, a wśród nich elektrownię wodną o mocy 3,75 tys. MW na tamie Jirau na rzece Madeira w Brazylii, w pobliżu granicy z Boliwią. foto: Shutterstock.com EBI sfinansuje budowę połączenia Polski z Litwą Litgrid, operator litewskiego systemu przesyłowego, otrzyma od Europejskiego Banku Inwestycyjnego 65 mln euro kredytu na sfinansowanie budowy infrastruktury będącej częścią polsko-litewskiego mostu energetycznego. Środki z kredytu EBI zostaną przeznaczone na budowę infrastruktury polsko-litewskiego mostu po stronie Litwy oraz napowietrznej linii energetycznej z Alytus (Olita) do elektrowni szczytowo-pompowej w Kruonis (Kronie). Całkowita wartość inwestycji, szacowana jest na 132 mln euro. ROSJA GOŁDAP POLSKA EŁK KALAVARIJA SEJNY SUWAŁKI AUGUSTÓW Maksymalny okres spłaty kredytu wynosi 16 lat. Długość całego mostu energetycznego Polska-Litwa wynosi 163 km, z czego 51 km (z Olity do granicy) znajduje się na terenie Litwy. Uruchomienie mostu jest planowane w 2015 r. Czy wiesz, że Polska posiada 12 połączeń energetycznych z sąsiadami. Jedyne połączenie z Białorusią i jedno z dwóch z Ukrainą (Rzeszów-Chmielnicka) nie działają LAZDIJAI ALYTUS Przyjęty projekt ustawy o handlu uprawnieniami do emisji foto: Shutterstock.com LITWA DRUSKININKAI BIAŁORUŚ Ustawa o handlu uprawnieniami do emisji umożliwi uruchomienie krajowej platformy aukcji uprawnień do emisji dwutlenku węgla. Ustawa przyjęta przez rząd 30 grudnia wdraża dyrektywę 2009/29/WE, której celem jest usprawnienie i rozszerzenie systemu handlu uprawnieniami do emisji w Unii Europejskiej. Dyrektywa zmienia system handlu uprawnieniami w latach Zgodnie z nią podstawowym systemem dystrybucji uprawnień ma być ich sprzedaż na aukcjach przez państwa członkowskie. Wdrożenie zapisów dyrektywy w praktyce oznacza stopniowe odchodzenie od darmowego przydziału uprawnień do emisji gazów cieplarnianych. Obecnie uprawnienia do emisji gazów cieplarnianych przeznaczone dla Polski nasz kraj tymczasowo sprzedaje na wspólnotowej platformie aukcyjnej prowadzonej przez EEX (European Energy Exchange). Po wejściu w życie ustawy powstanie możliwość sprzedaży uprawnień do emisji na krajowej platformie aukcyjnej. W 2015 r. Polska będzie miała do sprzedania ok. 17 mln uprawnień do emisji dwutlenku węgla. Ustawa zastąpi dotychczas obowiązującą regulację z 2011 r. Po przejściu procedury legislacyjnej w parlamencie i podpisaniu jej przez prezydenta wejdzie w życie 14 dni po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw. Kolumny opracował: Artur Burak

8 08 Biznes Grupa Tauron pionierem na niemieckim rynku obligacji Grupa Tauron wyemitowała na rynku niemieckim piętnastoletnie niezabezpieczone obligacje imienne o wartości 168 mln euro Emisja obligacji imiennych tzw. NSV (Namensschuldverschreibung) przeprowadzona została przez Tauron Sweden Energy, spółkę w 100 proc. zależną od Tauron Polska Energia, i objęta została gwarancją Taurona. Emisja NSV objęta została przede wszystkim przez niemieckich inwestorów, wśród których znajdują się fundusze ubezpieczeniowe, fundusze emerytalne oraz niemieckie banki. Środki uzyskane z emisji zostaną przeznaczone na udzielenie pożyczki Tauronowi, który z kolei przeznaczy je na ogólne cele gospodarcze Grupy, a w szczególności finansowanie programu inwestycyjnego. Proces emisji NSV prowadzony był we współpracy z J.P. Morgan, który pełnił funkcję aranżera emisji. Emisja obligacji poprzedzona była przygotowaniem standardowej dokumentacji NSV oraz serią spotkań przedstawicieli Taurona z inwestorami finansowymi rynku niemieckiego. Rozliczenie emisji NSV nastąpiło 3 grudnia. DARIUSZ LUBERA prezes zarządu Tauron Polska Energia Duże zainteresowanie emisją inwestorów, reprezentujących stosunkowo konserwatywny obszar działalności w Niemczech, jest potwierdzeniem wysokiej oceny przez europejski rynek finansowy osiągnięć i pozycji Taurona, w szczególności jego wiarygodności kredytowej. To pierwsza tego rodzaju transakcja przeprowadzona przez spółkę sektora energetycznego z Europy Środkowo-Wschodniej, a jej sukces otwiera Tauronowi nowe, atrakcyjne źródło finansowania w przyszłości. KRZYSZTOF ZAWADZKI wiceprezes zarządu Tauron Polska Energia ds. ekonomiczno-finansowych Warto podkreślić, że warunki emisji NSV zostały skrojone na miarę potrzeb Taurona, a sama transakcja bazuje na prostej i transparentnej dokumentacji prawnej. Emisja NSV, poza pożądanym, długim 15-letnim okresem zapadalności, jest również bardzo atrakcyjna pod kątem ceny pozyskanego finansowania. Przeprowadzona emisja to kamień milowy w rozwoju relacji Taurona z europejskimi podmiotami instytucjonalnymi. Tameh z majątkiem Sąd w Katowicach zarejestrował 10 grudnia podział spółek z Grupy Tauron oraz ArcelorMittal poprzez wydzielenie części ich majątku do Tameh Polska Podział spółek ArcelorMittal Poland, Tauron Ciepło oraz Tauron Wytwarzanie, poprzez wydzielenie części majątku spółek dzielonych do spółki Tameh Polska, wynika z realizacji postanowień umowy wspólników zawartej 11 sierpnia 2014 r. pomiędzy podmiotami z Grupy Tauron (Tauron Polska Energia, Tauron Wytwarzanie i Tauron Ciepło) oraz Grupy Arcelor- Mittal (ArcelorMittal Poland, AMO Holding 11, AM Global Holding Bis, ArcelorMittal Ostrava). Podział spółek został dokonany w trybie art pkt 4) Kodeksu spółek handlowych, tj. poprzez przeniesienie na spółkę przejmującą części majątku każdej ze spółek dzielonych w zamian za udziały spółki przejmującej, które zostały objęte przez: AMO Holding 11 i AM Global Holding Bis sarl w zamian za część majątku wydzieloną z ArcelorMittal Poland, tj. Elektrociepłownię w krakowskim oddziale spółki oraz Tauron Polska Energia w zamian za część majątku wydzieloną z Tauron Ciepło, tj. Zakład Wytwarzania Nowa w Dąbrowie Górniczej i w zamian za część majątku wydzieloną z Tauron Wytwarzanie, tj. Elektrownię Blachownia w Kędzierzynie Koźlu. W związku z podziałem spółek kapitał zakładowy Tameh Polska został podwyższony do ponad 340 mln zł, poprzez utworzenie nowych udziałów o wartości nominalnej 100 zł każdy. Po rejestracji podziału, spółka Tameh Polska posiada trzech wspólników Tauron Polska Energia (96,83 proc. udziału w kapitale zakładowym), AM Global Holding Bis sarl (2,38 proc. udziału w kapitale zakładowym) oraz AMO Holding 11 (0,79 proc. w kapitale zakładowym). Tameh Polska, zgodnie z założeniami zawartej umowy wspólników, jest polskim podmiotem operacyjnym, powołanym do eksploatacji elektrociepłowni w krakowskim oddziale ArcelorMittal Poland, Zakładu Wytwarzania Nowa w Dąbrowie Górniczej oraz Elektrowni Blachownia w Kędzierzynie Koźlu. Podział spółek stanowi jeden z elementów wspólnego przedsięwzięcia Grupy Tauron oraz Grupy Arcelor- Mittal, którego głównym celem biznesowym jest długoterminowa i międzynarodowa współpraca spółek w obszarze energetyki przemysłowej. Założono również rozwój aktywów energetycznych po stronie Taurona i zapewnienie dostaw mediów (m.in. energii elektrycznej, ciepła, dmuchu wielkopiecowego i sprężonego powietrza) dla zakładów ArcelorMittal. Kolumnę opracowała: Magdalena Rusinek

9 Notowania Polska Energia, Kwiecień styczeń Wiatr zepchnął ceny ze szczytów Wygasanie notowań wielu produktów przy wciąż mocno taniejącej ropie oraz duża zmienność warunków meteorologicznych spowodowały w grudniu znaczne zawirowania cenowe Rafał Barchanowski Departament Analiz Taurona Pierwsza dekada grudnia była kontynuacją bardzo wysokich cen na rynku spot. Na RDN TGE w godzinach szczytowego zapotrzebowania na energię ceny przekraczały nawet 1000 zł/mwh, średnio w dobie wynosząc nawet rekordowe 408,34 zł/mwh. W drugiej dekadzie miesiąca sytuacja odwróciła się diametralnie, a ogromna generacja energii z wiatru zepchnęła średnie ceny znacznie poniżej 180 zł/mwh. Następnie świąteczny okres przyniósł utrzymanie się bardzo niskich cen, których nie zmienił nawet atak mrozów w ostatnim tygodniu roku. Łącznie średnia cena na RDN w grudniu wyniosła 173,98 zł/mwh, a w całym 2014 r. 179,86 zł/mwh. A więc o 26,04 zł więcej niż w roku Wysokim cenom w 2014 r. sprzyjały płatności za rezerwę operacyjną, rosnące ceny CO 2 oraz działania OSP, takie jak brak możliwości importu tańszej energii czy wymiana międzyoperatorska. Szczególnie odzwierciedlały to wyskoki cen na rynku bilansującym, gdzie średnia w ciągu roku wyniosła 184,82 zł/mwh, a więc o 28,31 zł więcej niż rok wcześniej. Rok 2014 był rekordowo ciepły, ze średnią 10,06 C, a zapotrzebowanie w KSE wzrosło rok do roku o ok. 0,6 proc. Z kolei ilość energii wyprodukowanej z wiatru wzrosła w stosunku do 2013 r. tylko o 26 proc., co jest efektem kilku bezwietrznych miesięcy i przystopowaniem dynamiki budowy nowych źródeł. Z drugiej strony 20 grudnia okazał się rekordowym dniem pod względem generacji wiatrowej, która w ciągu doby wyniosła ponad 79 GWh, czyli średnio 3294 MW w godzinie. Łącznie w grudniu z wiatru można było pokryć aż 7,5 proc. zapotrzebowania, a w ciągu roku ok. 4,8 proc. Oczywiście z tymi wynikami daleko nam do rynków takich jak Niemcy, gdzie źródła odnawialne pokryły ok. 27 proc. zapotrzebowania, które notabene rok do roku spadło o prawie 5 proc. Tam też inne były relacje cen energii. Średnia na EPEX spot w 2014 r. wyniosła 32,76 /MWh i była o 5 niższa niż w W Polsce cena spot RdR była o 6,34 wyższa. Z kolei na NordPool spot ceny w 2014 r. osiągnęły 7-letnie minimum 29,61 /MWh, a w stosunku do roku 2013 były o prawie 8,50 niższe. Na rynku terminowym grudzień przyniósł lekkie, bo do 177,00 zł/mwh wzrosty, wygasających kontraktów Base Y-15. W całym okresie notowań kosztowały one średnio 168,11 zł/mwh, a więc o prawie 8 zł więcej niż średnia z kontraktów rocznych na 2014 r. Cena kontraktów Base Y-15 w ciągu roku wzrosła o prawie 20 zł, co było zupełnym przeciwieństwem notowań analogicznych kontraktów w Niemczech, które straciły w tym okresie prawie 2,6, osiągając poziom 33,44 /MWh. Grudzień przyniósł nam dalszą silną przecenę notowań ropy. Kontrakty Brent straciły w ciągu miesiąca aż 15,50 $, spadając do poziomów 57,00 $/bbl. O skali przeceny niech świadczy to, że jeszcze w połowie czerwca br. za baryłkę ropy Brent płacono ok. 115 $. Średnio w roku 2014 kosztowała ona 99,45 $/bbl, czyli ok. 9,25 $ mniej niż w roku Rynek węgla energetycznego poprzez dużą nadpodaż i łagodną zimę notował w grudniu kolejne minima. Kontrakty Średnie ceny i wolumeny energii elektrycznej na RDN TGE i rynku bilansującym (CRO) w grudniu 2014 r GRU 2 GRU 3 GRU 4 GRU 5 GRU 6 GRU 7 GRU , , , ,0 35,6 0 34,8 35,4 34,6 35,2 34,4 35,0 34,2 35,6 34,8 34,0 35,4 34,6 33,8 35,2 34,4 33,6 35,0 34,2 33,4 34,8 34,0 34,6 33,8 34,4 33,6 34,2 33, , , , , GRU 9 GRU 10 GRU 11 GRU roczne CIF ARA Y-15 w ciągu miesiąca spadły do 66,58 $/t, a więc o ponad 5 $/t. Na początku roku za kontrakty te płacono aż 86,70 $/t. Wzrost generacji z OZE zdaje się wypierać z europejskiego energy mix źródła węglowe, jednocześnie powodując nadpodaż surowca na rynku. Dodatkowo popytowi nie sprzyjają dane makroekonomiczne EBC obniżył w grudniu prognozę wzrostu PKB krajów strefy euro na 2015 r. z 1,6 proc. do 1,0 proc. 15 grudnia wygasły notowania kontraktów EUA DEC-14 z ceną 6,84 /t. 12 GRU 13 GRU 14 GRU 15 GRU 16 GRU 17 GRU 18 GRU 19 GRU 20 GRU EEX German Base CAL-15 [EUR/MWh] EEX CO2 EUA DEC-14 [EUR/t] EEX German Base CAL-15 [EUR/MWh] EEX CO2 EUA DEC-14 [EUR/t] TGE CRO TGE CRO TGE CRO TGE CRO 21 GRU 22 GRU 23 GRU 24 GRU 25 GRU 26 GRU 27 GRU 28 GRU 29 GRU 30 GRU 31 GRU Porównanie cen kontraktów terminowych dla energii i CO 2 w grudniu 2014 r. NordPool OTE Średnie ceny energii w kontraktach SPOT OTE na rynkach europejskich w grudniu 2014 r. 1 GRU 2 GRU 3 GRU 4 GRU 5 GRU 6 GRU 7 GRU 8 GRU 9 GRU 10 GRU 11 GRU 12 GRU 13 GRU 14 GRU 15 GRU 16 GRU EEX German Base CAL-15 [EUR/MWh] EEX CO2 EUA DEC-14 [EUR/t] 1 GRU 2 GRU 3 GRU 4 GRU 5 GRU 6 GRU 7 GRU 8 GRU 9 GRU 10 GRU 11 GRU 12 GRU 13 GRU 14 GRU 15 GRU 16 GRU 17 GRU 18 GRU 19 GRU 20 GRU 21 GRU 22 GRU 23 GRU 24 GRU TGE CRO TGE CRO 25 GRU 26 GRU 27 GRU 28 GRU NordPool NordPool OTE TGE EPEX spot 29 GRU 30 GRU 31 GRU TGE EPEX spot TGE EPEX spot 17 GRU 18 GRU 19 GRU 20 GRU 21 GRU 22 GRU 23 GRU 24 GRU 25 GRU 26 GRU 27 GRU 28 GRU 29 GRU 30 GRU 31 GRU Rok 2014 był zmienny, ale ostatecznie wzrostowy dla uprawnień do emisji CO 2. Ich cena wahała się od 4,41 do 7,21 /t, a średnio kosztowały 5,96 /t, czyli o 1,27 więcej niż w roku Teraz bazowym instrumentem stał się EUA DEC-15, który od 10 grudnia bardzo mocno zyskiwał, kosztując na koniec miesiąca 7,30 /t, a więc powyżej ubiegłorocznego maksimum dla EUA DEC-14. Coraz ostrzejsza retoryka dot. polityki klimatycznej i konsekwentne popieranie mechanizmów takich jak MSR sprzyjały wzrostom cen uprawnień. 7,4 7,3 7,2 7,4 7,1 7,3 7,0 7,2 6,9 7,4 7,1 6,8 7,3 7,0 6,7 7,2 6,9 6,6 7,1 6,8 7,0 6,7 6,9 6,6 6,8 6,7 6,6

10 10 Grupa TAURON WYDOBYCIE Oddział bezwypadkowy Wyższy Urząd Górniczy znów docenił wysoki poziom bezpieczeństwa w kopalni Sobieski W gronie laureatów tegorocznego ogólnopolskiego konkursu Bezpieczny Oddział Wydobywczy, zorganizowanego przez WUG oraz Fundację Bezpieczne Górnictwo im. prof. Wacława Cybulskiego, znalazł się oddział GRP 2 z kopalni Sobieski, należącej do spółki Tauron Wydobycie. Podczas prac jury, pod przewodnictwem prof. Krzysztofa Cybulskiego, analizowało m.in. takie elementy, jak: wyniki kontroli przeprowadzanych przez nadzór górniczy, liczbę wypadków oraz warunki pracy. W najlepszych pod względem bezpieczeństwa oddziałach nie odnotowano w tym roku żadnych ciężkich ani śmiertelnych zdarzeń. Czy istnieje recepta na bezwypadkową pracę? Ważne są rozmowy z załogą, ale także podnoszenie kwalifikacji, szkolenia i instruktaże w zakresie prac specjalistycznych. Bezpieczeństwu sprzyja także dobra organizacja i podział pracy mówi Robert Zając, kierujący 63-osobowym oddziałem GRP 2. Wojciech Kamiński, dyrektor techniczny ZG Sobieski, dodaje: Jesteśmy dumni z tego wyróżnienia, ale wiemy doskonale, że o bezpieczeństwo pracy w kopalni trzeba dbać codziennie, a nie wyłącznie z okazji konkursów. We wcześniejszych edycjach konkursu Bezpieczny Oddział wyróżnione zostały oddziały G3 i GT w Zakładzie Górniczym Sobieski. Urszula Nowotarska Tauron Wydobycie został wyróżniony za bezpieczeństwo pracy po raz kolejny. Na zdjęciu (od lewej) Robert Zając, kierownik wyróżnionego oddziału, Wojciech Kamiński dyrektor techniczny ZG Sobieski oraz Jerzy Kolasa, dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach foto: arc TWyd TAURON EKOENERGIA Wodna przyszłość Zakończyła się kosztująca 31 milionów złotych modernizacja elektrowni wodnej Otmuchów. To zapewni jej działanie nawet przez następne trzy dekady W wyniku gruntownej przebudowy moc siłowni wzrosła z 4800 do 6646 kw. W obiekcie, który powstał w latach 30. ubiegłego wieku, dwa wyeksploatowane turbozespoły z turbinami Kaplana i generatorami synchronicznymi wymieniono na nowe o mocy 2 x 3323 kw. Ocenia się, że w optymalnych warunkach ich sprawność przekroczy 90 proc. Roczna produkcja energii będzie wynosić ok. 18,8 tys. MWh. Turbiny zostały wyprodukowane przez czeską firmę CKD Blansko. Podczas modernizacji wymieniono także rozdzielnie 15 kv, 0,4 kv i 110 V DC, transformatory i aparaturę nastawni. Wyremontowane zostały ponadto wloty do turbozespołów, spirale oraz sztolnie wylotowe. Granitowym murom oporowym przywrócono pierwotny wygląd. Elektrownia została wyposażona w nowoczesny system monitoringu i wizualizacji pracy, co sprawia, że jest ona w pełni bezobsługowa, a sterowanie odbywa się w centrali spółki Tauron Ekoenergia. Otmuchowska elektrownia jest teraz jednym z najnowocześniejszych obiektów tego typu w Polsce. Anna Ciszewska-Swat

11 Polska Energia, styczeń Ciepłe oszczędności Dzięki modernizacji systemu dystrybucyjnego klienci spółki Tauron Ciepło w kilku śląskich gminach będą płacić mniejsze rachunki za ogrzewanie i gorącą wodę TAURON CIEPŁO Nowoczesny węzeł cieplny po modernizacji M ieszkańcy gmin Dąbrowa Górnicza, Sosnowiec, Będzin i Czeladź, gdzie została unowocześniona sieć ciepłownicza, będą płacić za ogrzewanie średnio 150 zł mniej rocznie. Jeśli korzystają jednocześnie z ciepłej wody, rachunki spadną o 235 zł. Oszczędności dotyczą 10 tysięcy klientów spółki Tauron Ciepło i są efektem trwającego od stycznia 2013 r. remontu systemu, podczas którego przebudowano 23,5 km podziemnej sieci ciepłowniczej i zewnętrznych instalacji odbiorczych, zmodernizowano 7,5 km sieci naziemnej oraz wybudowano 153 nowe zespoły urządzeń łączących sieć cieplną z instalacją wewnętrzną obiektów. Korzyści mają wymiar ekonomiczny oraz ekologiczny. Dużo mniejsze straty ciepła w nowej sieci dystrybucyjnej przyczyniają się do mniejszej emisji CO 2 do atmosfery i obniżenia kosztów eksploatacyjnych mówi Henryk Borczyk, prezes zarządu Tauron Ciepło. Modernizacja systemu w gminach Dąbrowa Górnicza, Sosnowiec, Będzin, Czeladź, będąca największym tego rodzaju przedsięwzięciem w województwie śląskim, kosztowała 103,5 mln zł i była niższa o ponad 15 mln zł od zakładanej sumy inwestycji. Blisko 42 mln zł pochodziło z Funduszu Spójności w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko. Projekt został oficjalnie zakończony 31 grudnia. foto: Arc TC Białe certyfikaty Tauron Ciepło uzyskał świadectwa efektywności energetycznej przyznawane przez Urząd Regulacji Energetyki Zmodernizowany turbozespół, widok z góry Widok dolnego stanowiska elektrowni po modernizacji foto: Krzysztof Hałoński D o przetargu na białe certyfikaty zgłoszono 487 ofert, wśród których znalazła się inwestycja spółki Tauron Ciepło Modernizacja węzłów cieplnych, obejmująca wymianę w 59 budynkach starych węzłów hydroelewatorowych na nowoczesne węzły kompaktowe z wymiennikami płytowymi i automatyką pogodową. Białe certyfikaty, przyznane nam po raz drugi, potwierdzają, że sukcesywnie poprawiamy efektywność energetyczną prowadzonych przez nas procesów. Audyt końcowy Urzędu Regulacji Energii wykazał, że modernizacja węzłów cieplnych spowodowała znaczną oszczędność energii pierwotnej, oszacowaną na 130 ton oleju ekwiwalentnego rocznie mówi Henryk Borczyk, prezes zarządu Tauron Ciepło. Świadectwa otrzymuje się za działania, które przynoszą oszczędność równoważną co najmniej 10 tonom oleju ekwiwalentnego (jedna tona oleju ekwiwalentnego to równowartość GJ lub MWh). Na mocy Ustawy o efektywności energetycznej z 15 kwietnia 2011 r. obowiązek ich uzyskiwania na drodze przetargów organizowanych przez URE mają przedsiębiorstwa energetyczne, które sprzedają klientom końcowym energię. Po wpisaniu na konto ewidencyjne podmiotu, świadectwo zyskuje prawa majątkowe, które są towarem giełdowym i są zbywalne. Kolumnę opracowała: Małgorzata Kuś

12 12 Grupa TAURON SPRZEDAŻ Koncerty świąteczne na Wawelu mają wyjątkowy urok i są bardzo cenione przez klientów Taurona. Podczas tegorocznej edycji wydarzenia wystąpili m.in. sopranistka Ewa Majcherczyk i młody wirtuoz skrzypiec Antoni Ingielewicz, stypendysta Fundacji Tauron TAURON WYTWARZANIE Koncert królewski Niezwykłe wrażenia malarskie i muzyczne towarzyszyły uczestnikom dorocznego spotkania na Wawelu przygotowanego przez Tauron Robociki Co dzieci robią w Muzeum Energetyki przy elektrowni Łaziska? Budują roboty O d wielu miesięcy w muzeum regularnie urządzane są pokazy fizyczne, chemiczne i robotyczne, jednak imprezą, która wzbudziła ostatnio największe zainteresowanie, były zorganizowane warsztaty budowania robotów. Blisko 40 dzieci pod okiem instruktorów składało z klocków Lego, specjalistycznych napędów oraz niezbędnej elektroniki fantazyjne androidy, które błyszczały, kłapały i pełzały ku powszechnej uciesze, ale też gwoli nauki. Nie mniejszą przyjemność w tym czasie mieli opiekunowie młodych inżynierów, którym zaproponowano nie tylko zwiedzanie ekspozycji, ale też koncert na cewki Tesli. Zajęcia z robotyki w muzealnych wnętrzach K oncert z udziałem znakomitych polskich muzyków i ekspozycja Damy z gronostajem Leonarda da Vinci były głównymi punktami świątecznego wydarzenia, które miało miejsce w grudniu na Wawelu. Wśród gości, witanych przez dyrektora krakowskiego zamku profesora Jana Ostrowskiego i prezesa zarządu Tauron Sprzedaż Ireneusza Perkowskiego, znaleźli się klienci biznesowi spółki oraz przedstawiciele uczelni i instytucji samorządowych. Podczas koncertu w Sali Senatorskiej swój talent zaprezentowała sopranistka Ewa Majcherczyk, a także pianista Paweł Rydel i świetnie zapowiadający się skrzypek Antoni Ingielewicz, który jest stypendystą Fundacji Tauron. W czasie występu została zaprezentowana debiutancka płyta, którą młody artysta, koncertujący już regularnie poza granicami kraju, nagrał przy wsparciu Tauron Sprzedaż wspólnie z orkiestrą CORda Cracovia pod dyrekcją Marka Mosia. Młodzi inżynierowie budowali androidy i wysłuchali koncertu na cewki Tesli prowadził Mateusz Eichner, prezes Stowarzyszenia Centrum Społecznego Rozwoju z Łazisk Górnych, który użyczył swoich klocków do konstruowania cyberludzików. Impreza w muzeum będzie mia- Wyjątkową atmosferę świątecznego spotkania podkreśliły recytacje znanej aktorki Doroty Segdy oraz wspólnie wykonana kolęda Wśród nocnej ciszy. Warto przy tej okazji wspomnieć, że Tauron jest mecenasem wielu wydarzeń muzycznych na krakowskim zamku, m.in. cyklu koncertów Wawel o Zmierzchu. To jeden z powodów, dla którego w 2011 r. w alei darczyńców została umieszczona tablica z logo Tauron Polska Energia. Elżbieta Bukowiec ła charakter cykliczny, a informacje o terminach i warunkach uczestnictwa znajdują się na stronie Andrzej Cygielski foto: arc TWyt foto: Andrzej Szełęga

13 Polska Energia, styczeń Bezpieczniki w pracy Tauron Dystrybucja rozpoczął kolejną akcję informacyjno-edukacyjną. Tym razem jest ona skierowana do branży remontowo-budowlanej WŁĄCZ w pracy Ważne zasady: Patrz gdzie kopiesz! Patrz w niebo! Ważne numery: Niebezpieczeństwo związane z porażeniem prądem elektrycznym jest bardzo duże. Dlatego tak ważne jest zachowanie ostrożności oraz racjonalne korzystanie z energii elektrycznej, urządzeń nią zasilanych, a także bezpieczne zachowanie w pobliżu infrastruktury energetycznej. Patron akcji: Zobacz czym pracujesz! 991 POGOTOWIE ENERGETYCZNE 112 NUMER ALARMOWY 999 POGOTOWIE RATUNKOWE 998 STRAŻ POŻARNA 997 POLICJA 994 POGOTOWIE WODNO-KANALIZACYJNE 993 POGOTOWIE CIEPŁOWNICZE 992 POGOTOWIE GAZOWE Sprawdź gdzie się podłączyłeś! K ampania Bezpieczniki Taurona. Włącz w pracy ma na celu zapoznanie pracowników z zasadami bezpiecznej pracy z prądem. Co roku dochodzi do kilkudziesięciu porażeń, których przyczynami są głównie lekceważenie przepisów bezpieczeństwa, brak koncentracji i rutyna. W ostatnich dwóch latach w Polsce zginęło z tych powodów ponad 30 osób, zaś blisko 40 zostało ciężko rannych. Program ma uświadomić, że przestrzeganie kilku podstawowych reguł pozwala uniknąć tragedii mówi Piotr Baszczok, pełnomocnik ds. BHP w spółce Tauron Dystrybucja, która jest organizatorem akcji. Jednym z jej elementów jest publikacja na stronie materiałów informacyjno- -edukacyjnych, wśród których znajduje się m.in. poradnik na temat używania urządzeń elektrycznych oraz wskazówki dotyczące udzielania pierwszej pomocy osobom porażonym prądem, a także omówienie przyczyn wypadków. Z portalu można pobrać plakat kampanii oraz ulotki z numerami telefonów służb, które należy powiadomić w razie konieczności. Bezpieczniki Taurona. Włącz w pracy to kolejny już w ostatnich latach projekt społeczny Taurona, którego zadaniem jest poprawa bezpieczeństwa użytkowników energii. Wcześniej odbył się m.in. cykl edukacyjny dla dzieci, przeprowadzono również kampanie Podpisuję tylko uczciwe umowy oraz Nie znasz, nie otwieraj, skierowaną do seniorów. Tomasz Topola PROGRAM BEZPIECZNIKI TAURONA. WŁĄCZ W PRACY PROPAGUJE CZTERY PODSTAWOWE ZASADY BEZPIECZEŃSTWA: PATRZ, GDZIE KOPIESZ! Operatorzy koparek, ładowarek, ale również mieszkańcy wykonujący prace ziemne wokół domu uważajcie na znajdujące się w ziemi kable elektroenergetyczne, które są pod napięciem. Ich uszkodzenie może być przyczyną tragicznych wypadków. PATRZ W NIEBO! Operatorzy żurawi, ładowarek oraz wywrotek zachowujcie bezpieczną odległość od napowietrznych linii elektroenergetycznych. Do śmiertelnych wypadków dochodzi najczęściej w wyniku zetknięcia elementów maszyn z liniami, których napięcie może przekraczać V. ZOBACZ, CZYM PRACUJESZ! Pracownicy budowlani, domowi majsterkowicze sprawdzajcie stan techniczny przewodów, wtyczek, gniazdek oraz obudów urządzeń elektrycznych. Nie mogą one być uszkodzone. To śmiertelne zagrożenie! SPRAWDŹ, GDZIE SIĘ PODŁĄCZYŁEŚ! Zawsze przed podłączeniem odbiornika energii elektrycznej w nieznanym obiekcie budowlanym sprawdź, czy gniazdo chronione jest odpowiednim bezpiecznikiem. Podłączanie się do nieodpowiedniego lub uszkodzonego gniazda może się skończyć tragicznie i spowodować znaczne straty materialne. TAURON DYSTRYBUCJA Rozpoczynając akcję na Opolszczyźnie, Tauron Dystrybucja wspólnie z Państwową Inspekcją Pracy zorganizował spotkania i konferencje z udziałem przedsiębiorców i mediów. Z punktu widzenia bezpieczeństwa pracy istotne jest współdziałanie różnych instytucji oraz firm, które w większym stopniu niż dotąd chcą zaangażować się w kreowanie pracy z zachowaniem zasad BHP. Pozwoli to na redukcję kosztów związanych z wypadkami i uniknięcie wielu tragedii. W tym kontekście akcja edukacyjna Bezpieczniki Taurona Włącz w Pracy wpisuje się w zasady odpowiedzialności biznesu powiedział podczas konferencji Leszek Zając, zastępca głównego inspektora pracy (trzeci z lewej) foto: Marian Zambrzycki

14 14 Biznes Nowy blok węglo i nie tylko, czyli pod Miniony rok nie należał w energetyce do najłatwiejszych. Przed sektorem piętrzyły się coraz to nowe wyzwania. Mimo to Grupa Tauron wyszła z nich obronną ręką, dzięki czemu ostatnie dwanaście miesięcy może zaliczyć do udanych. Poniżej przedstawiamy 2014 r. w telegraficznym skrócie STYCZEŃ MOCNE OTWARCIE Nowy rok Tauron rozpoczął w iście hollywoodzkim stylu, a to za sprawą filmu Jack Strong, którego firma była głównym sponsorem. Ekranizacja historii płk. Ryszarda Kuklińskiego w reżyserii Władysława Pasikowskiego, która w styczniu miała swoją prapremierę, zyskała uznanie w oczach widzów oraz krytyków. Szpiegowski thriller w polskim wydaniu ściągnął do kin ponadmilionową publiczność, będąc tym samym najchętniej oglądaną produkcją w pierwszym kwartale minionego roku. LUTY ZMIANA WIZERUNKU Południowy Koncern Węglowy spółka wydobywcza Grupy Tauron zmienił nazwę na Tauron Wydobycie. Zmiana nazwy wynika ze strategii Grupy Tauron, zgodnie z którą upraszczana i porządkowana jest jej struktura. W grudniu 2013 r. Tauron odkupił od Kompanii Węglowej 16,7 mln akcji PKW, stanowiących 47,5 proc. kapitału spółki i został tym samym jej jedynym właścicielem. Nazwa Tauron Wydobycie stała się zbieżna z nazwami innych kluczowych spółek wchodzących w skład Grupy, co pozwoliło na pełną identyfikację spółki z Grupą Tauron. MARZEC WYŻSZA RENTOWNOŚĆ Tauron opublikował wyniki finansowe za 2013 r., które zostały pozytywnie przyjęte przez otoczenie. Raportowana EBITDA, w porównaniu do 2012 r., wyniosła 3,66 mld zł. Marża EBITDA wzrosła o 3,5 p.p. do poziomu 19,1 proc., marża EBIT o 1,4 p.p. do poziomu 10,1 proc., a rentowność netto o 0,7 p.p. do poziomu 7 proc. Owoce przyniósł także drugi program efektywności kosztowej w Grupie, dzięki któremu oszczędności wygenerowane w 2013 r. wyniosły 320 mln zł. W stosunku do roku wcześniejszego nakłady inwestycyjne Grupy Tauron wzrosły o 8,8 proc. i wyniosły 3,78 mld zł. Wśród najważniejszych obszarów inwestycji znalazły się: Wytwarzanie, Ciepło, OZE i Dystrybucja. KRZYSZTOF ZAWADZKI wiceprezes zarządu Tauron Polska Energia ds. ekonomiczno-finansowych Osiągnięte wyniki ukształtowały się powyżej oczekiwań rynku. Udało nam się wyraźnie zwiększyć efektywność działalności Grupy, co pokazują uzyskane marże. Wzrost marży EBITDA do 19,1 proc. to również rezultat rozpisanego na lata programu poprawy efektywności, który w minionym roku przyniósł 320 mln zł oszczędności. Na podkreślenie zasługuje też spadek kosztów własnych sprzedaży, a także kosztów ogólnego zarządu. Działania związane z poprawą efektywności operacyjnej pozwoliły znacznie lepiej przygotować Grupę Tauron do funkcjonowania w aktualnych warunkach rynkowych, a w szczególności przy dużej zmienności rynku obejmującej głównie ceny energii, kolorowe certyfikaty i uprawnienia do emisji. ZARZĄD WYBRANY Rada nadzorcza Tauron Polska Energia wybrała zarząd na czwartą (trzyletnią) kadencję. W skład nowego zarządu weszli: Dariusz Lubera prezes zarządu, Aleksander Grad wiceprezes zarządu ds. korporacji, Katarzyna Rozenfeld wiceprezes zarządu ds. handlowych, Stanisław Tokarski wiceprezes zarządu ds. strategii i rozwoju oraz Krzysztof Zawadzki wiceprezes zarządu ds. ekonomiczno-finansowych. PIR DLA ŁAGISZY Tauron Polska Energia oraz Polskie Inwestycje Rozwojowe (PIR) podpisały porozumienie w sprawie finansowania budowy bloku energetycznego o mocy MW w Elektrowni Łagisza w Będzinie. Będzie to jedna z największych inwestycji Grupy Tauron w województwie śląskim i jeden z największych tego typu projektów realizowanych obecnie w Polsce. Udział PIR w przedsięwzięciu osiągnie maksymalny dopuszczalny poziom 750 mln zł. Blok rozpocznie pracę pod koniec 2018 r., a nowa jednostka zapewni ciepło systemowe dla 700 tys. mieszkańców aglomeracji. W PEŁNEJ GOTOWOŚCI W przetargu na zakup usługi interwencyjnej rezerwy zimnej, organizowanym przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne, trzy bloki należące do Tauron Wytwarzanie zostały wybrane jako oferta najkorzystniejsza w ramach części jednostki wytwórcze centralnie dysponowane

15 Polska Energia, styczeń wy w Jaworznie sumowanie 2014 roku o sumarycznej mocy osiągalnej zawierającej się w przedziale MW. Dzięki temu bloki 3 i 6 Elektrowni Siersza oraz blok 8 Elektrowni Stalowa Wola będą utrzymywane w gotowości do uruchomienia, na polecenie operatora, podczas przewidywanych deficytów mocy, za co spółka będzie otrzymywała wynagrodzenie. Wygrana w przetargu przedłuży także pracę tych jednostek do końca 2019 r. UROCZYSTA INAUGURACJA W TYCHACH DARIUSZ LUBERA prezes zarządu Tauron Polska Energia Grupa Tauron konsekwentnie realizuje strategię korporacyjną, której celem jest zapewnienie efektywnych i ekologicznych mocy wytwórczych. Ważną rolę w tym zadaniu spełnia tyska elektrociepłownia. Inwestycja, która obecnie jest tam realizowana, zapewni wysokie parametry sprawnościowe przy znacznie obniżonym oddziaływaniu na środowisko. Dowodem na nasze proefektywnościowe i proekologiczne podejście są także inne inwestycje zrealizowane w 2013 r., jak np. nowoczesny, kogeneracyjny blok w Elektrociepłowni Bielsko-Biała, blok biomasowy w Stalowej Woli (20 MW) oraz dwa parki wiatrowe w Wicku i Marszewie (o łącznej mocy 122 MW). W naszym portfelu wytwórczym znajdą się także bloki gazowe. Jednostka o mocy 450 MW powstaje w Stalowej Woli, budowa podobnego bloku przygotowywana jest w Elektrowni Łagisza. Do priorytetów należy z pewnością budowa bloku 910 MW w Elektrowni Jaworzno III, największa inwestycja wytwórcza Grupy Tauron. W obecności Donalda Tuska, przewodniczącego Rady Europejskiej (wówczas premiera) oraz Elżbiety Bieńkowskiej, unijnej komisarz (wówczas wicepremier) odbyło się uroczyste wmurowanie aktu erekcyjnego pod budowę bloku ciepłowniczego w ZW Tychy. Jednostka, o mocy 50 MW e i 86 MW t, będzie wytwarzać ciepło w skojarzeniu z energią elektryczną w wysokosprawnej kogeneracji. Inwestycja jest drugim etapem realizowanego przez Tauron Ciepło projektu budowy nowych mocy w tyskim zakładzie. Koszty całego projektu (pierwszego i drugiego etapu) szacowane są na 782,5 mln zł, z czego budowa bloku pochłonie ok. 618,5 mln zł. KWIECIEŃ START W JAWORZNIE Tauron Wytwarzanie podpisał z konsorcjum Rafako-Mostostal kontrakt na budowę bloku energetycznego o mocy 910 MW opalanego węglem kamiennym. Będzie to największa inwestycja Grupy Tauron, która znacząco wpłynie na poprawę jej efektywności wytwarzania. Przy realizacji kontraktu, którego całkowita wartość wyniesie ok. 5,4 mld zł brutto, zatrudnienie znajdzie kilka tysięcy osób. Blok zagwarantuje także na kilkadziesiąt lat kilka tysięcy miejsc pracy w okolicznych kopalniach węgla kamiennego, które będą dostawcami paliwa. Oddanie do eksploatacji ma nastąpić pod koniec obecnej dekady. W tym historycznym dla Taurona dniu w Jaworznie obecni byli także Donald Tusk przewodniczący Rady Europejskiej (wówczas premier), Elżbieta Bieńkowska, unijna komisarz (wówczas wicepremier) oraz Włodzimierz Karpiński minister skarbu. Uroczyste wbicie pierwszej łopaty inaugurujące prace na placu budowy miało miejsce we wrześniu. MAJ ALBERT KĘPKA prezes zarządu Tauron Wytwarzanie Blok węglowy, który powstanie w Jaworznie, będzie należał do najnowocześniejszych w swej kategorii. Dzięki zastosowanej najlepszej dostępnej technologii, po zakończeniu inwestycji, w porównaniu do odstawianych bloków 120 MW, emisja dwutlenku siarki będzie szesnastokrotnie niższa, ponad pięciokrotnie spadnie emisja tlenków azotu, a pyłów jedenastokrotnie. Dodatkowo, w ciągu roku, do atmosfery nie zostanie wyemitowanych prawie 2 mln ton dwutlenku węgla. PO GŁĘBSZE POKŁADY W Tauron Wydobycie rozpoczęto pogłębianie szybu Janina VI. Prace te są realizowane w ramach projektu Zwiększenie zdolności produkcyjnych Tauron Wydobycie poprzez budowę poziomu 800 m, który oprócz wzrostu produkcji, umożliwi uzyskanie dostępu do zasobnych w węgiel części złóż, co pozwoli na wydłużenie horyzontu czasowego funkcjonowania spółki. CZERWIEC STRATEGIA ZAKTUALIZOWANA Tauron przyjął Strategię Korporacyjną Grupy Tauron na lata z perspektywą do roku Dokument ten jest aktualizacją dotychczasowej strategii biznesowej Grupy. Uwzględniono w nim zmieniające się realia regulacyjne, rynkowe i trendy w energetyce. Zgodnie z nowymi zapisami łączne nakłady inwestycyjne Grupy Tauron w latach wyniosą ok. 37 mld zł

16 16 Biznes (do 2020 r. około 29 mld zł). Zweryfikowana strategia potwierdza także aktualność większości rozpoczętych projektów inwestycyjnych. W ramach planowanych inwestycji celem jest uruchomienie mocy wytwórczych na poziomie około 2200 MW. RAZEM DLA ROZWOJU SEKTORA Tauron Polska Energia, Enea, Energa oraz PGE rozpoczynają współpracę w obszarze badań, innowacji i podnoszenia konkurencyjności. Prezesi zarządów czterech największych polskich przedsiębiorstw energetycznych podpisali list intencyjny w sprawie kooperacji w projektach badawczo-rozwojowych. Głównym celem jest intensywne poszukiwanie rozwiązań technologicznych odpowiadających kluczowym wyzwaniom stojącym przed polskim sektorem energetycznym. Skoordynowany proces prac badawczych dostarczy nie tylko wartość dodaną w postaci efektu skali i synergii technologicznej. Przyczyni się on również do pełniejszego wykorzystania polskiego potencjału naukowo-badawczego, co będzie stanowić istotny impuls rozwojowy dla regionalnych ośrodków akademickich, partnerów biznesowych i dla całej gospodarki. LIPIEC STANISŁAW TOKARSKI wiceprezes zarządu Tauron Polska Energia ds. strategii i rozwoju Misja, wizja, jak i cel nadrzędny oraz cele główne Grupy Tauron pozostają niezmienione. W zaktualizowanej strategii korporacyjnej dużą wagę kładzie się jednak na zarządzanie obszarem badań i rozwoju w Grupie. Efektywne zarządzanie realizacją prac badawczo- -rozwojowych w spółkach Grupy ma na celu intensyfikację działań innowacyjnych oraz maksymalizację korzyści płynących z dostępu do wiedzy i doświadczeń zdobytych przy realizacji takich przedsięwzięć. Grupa zakłada także poprawę skuteczności ubiegania się o środki zewnętrzne na innowacje. LEPSZA OBSŁUGA KLIENTA Centralizacja systemów bilingowych w Grupie Tauron to największe tego rodzaju przedsięwzięcie w Polsce i jedno z największych w Europie. Migrowane są dane ponad 4 mln klientów indywidualnych oraz małych i średnich przedsiębiorstw obsługiwanych przez Tauron. Głównym celem centralizacji działających w Grupie kilkunastu systemów bilingowych do obsługi klientów była potrzeba ujednolicenia procesów obsługi klienta. Dzięki niej możliwe stało się również znaczne obniżenie kosztów utrzymania systemu, a przez to i całego procesu obsługi. Jeden system gwarantuje także jego łatwe utrzymanie i możliwość dalszego rozwijania. POROZUMIENIE Z EBI Tauron Polska Energia podpisał z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) umowę kredytową o wartości 295 mln zł (około 71 mln euro) na realizację inwestycji w obszarach energetyki odnawialnej oraz dystrybucji energii. Środki pozyskane z kredytu EBI Grupa Tauron wykorzysta m.in. na rozbudowę sieci dystrybucyjnych i modernizację dotychczasowej infrastruktury, a także wdrożenie pilotażowego programu inteligentnego opomiarowania i modernizację kilku elektrowni wodnych Grupy Tauron. SIERPIEŃ FUZJA Z PRZEMYSŁEM Przedstawiciele zarządów spółek z Grupy Tauron oraz Grupy ArcelorMittal podpisali umowę wspólników, dzięki której zostali partnerami we wspólnym podmiocie spółce Tameh Holding, która będzie realizowała zadania inwestycyjne i operacyjne w obszarze energetyki przemysłowej. Umowa została zawarta na okres 15 lat z możliwością jej przedłużenia. WRZESIEŃ WSPÓLNY ATOM PIOTR ZAWISTOWSKI prezes zarządu Tauron Obsługa Klienta Korzyści związane z centralizacją systemów bilingowych to przede wszystkim mniejsze koszty eksploatacji systemów informatycznych, ujednolicone procesy biznesowe oraz uproszczona architektura IT. Dla klientów to możliwość obsługi w dowolnym Punkcie Obsługi Klienta. To również dostęp do nowej i ujednoliconej oferty produktowej i nowoczesnych kanałów komunikacji, takich jak e-bok, bezpieczna i wygodna forma kontaktu 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu przez Internet, a której udostępnienie jest możliwe właśnie dzięki centralizacji. Tauron podpisał umowę wspólników dotyczącą realizacji budowy pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce o mocy ok MW. Zobowiązuje ona strony porozumienia (Tauron, Enea, KGHM, PGE) do wspólnego, proporcjonalnie do posiadanych udziałów, sfinansowania działań związanych z realizacją inwestycji przypadających na okres trzech kolejnych lat. Partnerzy przewidują, że łączne koszty z tego tytułu wyniosą ok. 1 mld zł. INNOWACYJNA DYSTRYBUCJA Tauron Dystrybucja rozpoczął we Wrocławiu projekt związany z wdrożeniem systemu inteligentnego opomiarowania. Docelowo zainstalowanych zostanie 330 tysięcy inteligentnych liczników, które przyniosą korzyści zarówno dla klientów, jak i sprzedawców energii. Dotychczas spółka przeprowadziła dziesięć pilotaży związanych z dostawą i montażem w sumie 40 tys. inteligentnych liczników. Były one zrealizowane w kilku miastach południowej Polski, w tym między innymi w Krakowie, Tarnowie, Toszku oraz na obszarze Dolnego Śląska. PAŹDZIERNIK PIOTR KOŁODZIEJ prezes zarządu Tauron Dystrybucja Projekt we Wrocławiu jest pierwszym w Polsce, w ramach którego zostaną dostarczone liczniki od dwóch producentów: Apatora i Echelona. To także największe tego typu jednorazowe wdrożenie na terenie tak dużego miasta. Celem projektu jest dostarczenie klientom narzędzia do skutecznego monitorowania zużycia energii elektrycznej, a dla spółki to kolejny krok do usprawnienia procesu dystrybucji energii elektrycznej, czyli m.in. do ograniczenia przerw w zasilaniu. ZWYCIĘSKIE PRZETARGI GRUPOWE Oferta spółki sprzedażowej Taurona okazała się najatrakcyjniejsza w postępowaniach

17 Polska Energia, styczeń grupowych w trybie zamówień publicznych na dostawę paliwa gazowego dla instytucji publicznych w Lublinie, Poznaniu i Grudziądzu. Natomiast Tauron Sprzedaż GZE zaoferował najniższą cenę w przetargu nieograniczonym na grupowy zakup energii elektrycznej dla Górnośląskiego Związku Metropolitarnego na 2015 r. Już trzeci rok z rzędu oferta Taurona okazała się najatrakcyjniejsza w postępowaniu dla GZM. IRENEUSZ PERKOWSKI prezes zarządu Tauron Sprzedaż LISTOPAD DRUGI ETAP MARSZEWA Tauron Ekoenergia podpisał umowę na budowę drugiego etapu farmy wiatrowej Marszewo, o mocy 18 MW. W ramach przedsięwzięcia wybudowanych zostanie dziewięć turbin wiatrowych o mocy 2 MW każda. Inwestycja o wartości 100 mln zł (wraz z trzyletnim serwisem gwarancyjnym) ma zostać zrealizowana w ok. 12 miesięcy. Po zrealizowaniu drugiego etapu farma wiatrowa Marszewo (zlokalizowana w województwie zachodniopomorskim, w gminie Postomino, w pobliżu Nosalina) będzie składać się z 50 turbin o łącznej mocy 100 MW. STANDARYZACJA PROCEDUR ZAKUPOWYCH W Grupie Tauron zakończony został kluczowy etap standaryzacji procedur zakupowych. Wspólny Regulamin udzielania zamówień objął osiem największych spółek Grupy. W 2014 r. dzięki centralizacji procesów zakupowych osiągnięto także istotne efekty finansowe oraz organizacyjne w postępowaniach skonsolidowanych, wśród których warto wymienić m.in. usługi ochrony mienia w Grupie o wartości 50 mln zł, ubezpieczenie na życie dla pracowników Grupy o wartości 100 mln zł oraz usługi sprzątania o wartości 100 mln zł. Zdobywanie kontraktów na sprzedaż energii dla podmiotów zrzeszonych w grupy zakupowe staje się z roku na rok coraz ważniejszym elementem działalności spółek obrotu energią. Tauron Sprzedaż już kilka lat temu utworzył specjalistyczną komórkę odpowiedzialną za organizowanie udziału w przetargach na sprzedaż energii zarówno dla pojedynczych podmiotów, jak i grup zakupowych. Doświadczenia zdobyte przez naszych pracowników zaowocowały w 2014 r. wygraniem kontraktów m.in. dla grupy zakupowej Górnośląskiego Związku Metropolitarnego (ok klientów) oraz dla grupy zakupowej Urzędu Miasta Lubin (ok klientów). PARTNERSTWO W BIZNESIE Tauron podsumował cykl spotkań, konferencji i warsztatów skierowanych do klientów strategicznych, średniego biznesu oraz publicznych, w trakcie których uczestnicy mogli bliżej poznać sektor energetyczny, stojące przed nim wyzwania, a także mogli lepiej poznać Tauron. We wszystkich tych inicjatywach, które odbywały się w różnych miastach (m.in. w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Katowicach) od maja 2014 r., wzięło udział ponad pół tysiąca klientów. KATARZYNA ROZENFELD wiceprezes zarządu Tauron Polska Energia ds. handlowych Do klientów biznesowych trafia 68 proc. energii sprzedawanej przez Tauron. Dlatego tak ważne jest, aby poprzez obustronny kontakt budować pozytywne, partnerskie relacje, które zawierają się w trzech kluczowych słowach: wiedza, uważność i otwartość. Pogłębiając wiedzę klientów o Tauronie i rynku, dajemy im narzędzie, które pozwala wymagać i stawiać sprzedawcy wysokie wymagania oraz zrozumieć, że sprostanie niektórym z nich nie będzie możliwe. Trzeba być też uważnym. Wsłuchiwanie się w swoje potrzeby pozwoli obu stronom znaleźć satysfakcjonujący i realny kompromis. Aby jednak było to wszystko możliwe, potrzebna jest otwartość. Jesteśmy gotowi, by wsłuchiwać się w uwagi na temat dotychczasowej współpracy, potrzebujemy jednak jasnych wskazówek od klienta dotyczących jego oczekiwań. CZATKOWICKI SORBENT NA DŁUŻEJ Wchodząca w skład Grupy Tauron Kopalnia Wapienia Czatkowice zakończyła projekt inwestycyjny mający na celu wydłużenie czasu funkcjonowania zakładu. Projekt, którego realizację rozpoczęto w 2009 r., był prowadzony na największą, jak dotąd dla kopalni, skalę. W jego ramach uzyskano koncesję na eksploatację nowo udokumentowanego złoża zajmującego obszar ok. 50 ha. Zasoby, znajdujące się na jego terenie, są gwarantem funkcjonowania zakładu przez kolejne dziesięciolecia. GRUDZIEŃ SŁAWOMIR KOSIBA prezes zarządu Kopalni Wapienia Czatkowice Poszerzenie złoża pozwoli wydłużyć okres wydobycia w kopalni o kolejne 50 lat. Realizacja tego projektu zapewni nam stabilną sytuację finansową oraz znaczący wzrost wartości firmy. Co istotne, jakość nowo udokumentowanych zasobów jest na poziomie obecnie eksploatowanych, a to oznacza kontynuację stałych dostaw wysokiej jakości sorbentów, aż do 2060 r. DEBIUT OBLIGACJI NA ZACHODZIE Grupa Tauron wyemitowała na rynku niemieckim piętnastoletnie niezabezpieczone obligacje imienne o wartości 168 mln euro. Emisja obligacji imiennych tzw. NSV (Namensschuldverschreibung) przeprowadzona została przez Tauron Sweden Energy, spółkę w 100 proc. zależną od Tauron Polska Energia i objęta została gwarancją Taurona. Emisja NSV objęta została przede wszystkim przez niemieckich inwestorów, wśród których znajdują się fundusze ubezpieczeniowe, fundusze emerytalne oraz niemieckie banki. Środki uzyskane z emisji zostaną przeznaczone na udzielenie pożyczki Tauronowi, który z kolei przeznaczy je na ogólne cele gospodarcze Grupy, a w szczególności finansowanie programu inwestycyjnego. ALEKSANDER GRAD wiceprezes zarządu Tauron Polska Energia ds. korporacji Poprawa efektywności zakupów to nasze najważniejsze strategiczne wyzwanie na nadchodzące lata. Wdrożenie Regulaminu udzielania zamówień w Grupie Tauron to początek procesu zmian, jakie czekają Grupę. Począwszy od 2015 r. Grupa realizuje swoje cele w oparciu o zdefiniowane mierniki KPI, do których należą najistotniejsze z punktu widzenia poprawy efektywności wzrosty: konkurencyjności procesów zakupowych, oszczędności w zakupach oraz wykorzystania narzędzi elektronicznych w realizacji procesów zakupowych. Dzięki takiemu podejściu, jak i priorytetom, jakie sobie stawiamy w obszarze zakupów, chcemy być jeszcze poważniejszym partnerem dla dostawców oraz wzorem do naśladowania dla innych. WIĘCEJ CIEPŁA Tauron Ciepło zakończył modernizację sieci ciepłowniczej w ramach projektu Modernizacja systemu ciepłowniczego Gmin: Dąbrowa Górnicza, Sosnowiec, Będzin i Czeladź. Inwestycja, prowadzona od stycznia 2013 r. kosztowała 103,5 mln zł (czyli o 15 mln zł mniej niż zakładano) i była największym tego typu przedsięwzięciem w historii województwa śląskiego. W ramach przedsięwzięcia przebudowano 23,5 km podziemnej sieci ciepłowniczej i zewnętrznych instalacji odbiorczych, zmodernizowano 7,5 km sieci naziemnej oraz wybudowano 153 nowe indywidualne węzły. HENRYK BORCZYK prezes zarządu Tauron Ciepło Realizacja inwestycji pozwoliła uzyskać wiele oszczędności nie tylko dla naszej firmy, ale również dla środowiska i naszych klientów. Dzięki znacząco mniejszym stratom ciepła nowej sieci dystrybucyjnej już notujemy mniejszą emisję CO 2 do atmosfery i obniżenie kosztów eksploatacyjnych. W związku z tym około 10 tys. mieszkańców Zagłębia zapłaci mniejsze o średnio 150 zł w skali roku rachunki za ogrzewanie. Jeśli klienci korzystają także z naszej ciepłej wody, to oszczędność wzrośnie do 235 zł. foto: arc TPE, Shutterstock.com Kolumny opracowała: Katarzyna Fraś

18 18 Rynki energii EURO D ETAL Do głównych celów polityki energetycznej Unii Europejskiej należą między innymi budowa jednolitego wewnętrznego rynku energii oraz jego liberalizacja. Korzysta z tego coraz więcej krajów członkowskich TEKST: Szymon Skowronek BIURO PROGNOZ I PLANOWANIA TAURONA Największym konsumentem energii elektrycznej w Unii Europejskiej są Niemcy, gdzie w 2013 r. według danych ENTSO-E (Europejskiej Sieci Operatorów Systemów Przesyłowych Energii Elektrycznej) jej zużycie wyniosło 530,5 TWh. W czołówce znajdują się też: Francja (495,1 TWh), Wielka Brytania (326,2 TWh), Włochy (315,9 TWh), Hiszpania (261,9 TWh) oraz Polska (145,5 TWh). Ta wielka szóstka zużywa ok. 70 proc. energii produkowanej w UE. Na końcu listy znajdują się: Estonia (8 TWh), Luksemburg (6,2 TWh), Łotwa (7,4 TWh) i Cypr (4,2 TWh). W stosunku do 2012 r. konsumpcja energii najmocniej spadła w 19 krajach członkowskich. Zużycie energii wzrosło natomiast w Belgii (1,6 proc.), we Francji (1,2 proc.), Irlandii (1,0 proc.), Austrii (0,5 proc.), Polsce (0,4 proc.), na Węgrzech (0,3 proc.), w Portugalii, Słowenii i na Litwie (0,2 proc.). Konsumpcja energii najmocniej spadła na Cyprze (-11,3 proc.), w Danii (-5,6 proc.), Grecji (-4,8 proc.) oraz Rumunii (-3,9 proc.). DUŃSKIE SZCZYTY Według danych Europejskiego Urzędu Statystycznego (Eurostat), ceny detaliczne energii od kilku lat rosną. W 2013 r. były one wyższe (w porównaniu do 2012 r.) o 4 proc. dla gospodarstw domowych i 2 proc. dla klientów przemysłowych. Średnia detaliczna cena energii (z uwzględnieniem podatków i opłat) dla gospodarstw domowych w Unii w 2013 r. wyniosła 20,01 eurocentów/kwh i niemal dwukrotnie przewyższyła średnią cenę energii dla przemysłu (11,73 eurocentów/kwh). Najdrożej w 2013 r. było w Danii tamtejsze gospodarstwa domowe płaciły 29,68 eurocentów za 1 kwh, czyli ponad trzy razy więcej niż w najtańszej pod tym względem Bułgarii (9,03 eurocentów/kwh). Dużo na energię wydają też gospodarstwa w Niemczech (29,20 eurocentów/kwh) oraz na Cyprze (26,21 eurocentów/kwh) i w Irlandii (23,50 eurocentów/kwh). Średnia cena energii dla gospodarstw domowych w Polsce plasowała się poniżej unijnej średniej i w 2013 r. wynosiła 14,59 eurocentów/kwh. W Danii najwięcej za energię płacą też klienci przemysłowi (23,65 eurocentów/kwh w 2013 r.). Najlepsze ceny w tym segmencie są w Luksemburgu w 2013 r. utrzymywały się na poziomie 6,52 eurocentów/kwh, ponad trzy razy niższym niż duński. O ile wysokość hurtowych cen energii w krajach członkowskich wykazuje zbieżność, to w obrocie detalicznym pojawiają się znaczne dysproporcje. Wynika to z różnego, a także rosnącego udziału podatków i opłat w końcowej cenie energii, który waha się od 5 aż do ponad 60 proc. W większości państw unijnych z podatków i opłat doliczanych do cen detalicznych energii finansowana jest polityka klimatyczno-energetyczna, w której zawiera się m.in. promocja efektywności energetycznej oraz rozwój sektora OZE. REGULACJE I REGULATORZY W wielu państwach członkowskich detaliczne ceny energii elektrycznej nadal są regulowane. Mechanizm regulacji cen nie powinien jednak hamować konkurencyjności rynku, a w odpowiednim momencie jego rozwoju powinien zostać zniesiony. Wspieraniem konkurencyjności europejskiego rynku energii (w Unii i poza nią) zajmuje się Rada Europejskich Regulatorów Energii (z ang.

19 Polska Energia, styczeń The Council of European Energy Regulators/CEER). Utworzony w 2000 r. CEER jest dla krajowych organów regulacyjnych miejscem współpracy oraz wymiany informacji i najlepszych praktyk. Tam, gdzie ceny są regulowane, ich poziom wyznacza zazwyczaj krajowy regulator. Wyjątkami są Belgia, Francja, Hiszpania oraz Węgry, gdzie prawo to zastrzegły sobie rządy. W końcu 2013 r. regulacja cen energii dla gospodarstw domowych obowiązywała w 15 krajach członkowskich, w tym w Polsce. Jak wynika z informacji CEER, w 2013 r. do pełnego uwolnienia rynku energii elektrycznej doszło w Estonii. Dotyczyło ono cen dla wszystkich klientów końcowych. W Grecji natomiast, uwolnienie cen energii elektrycznej dla klientów przyłączonych do sieci niskiego napięcia, tj. dla gospodarstw domowych i małych przedsiębiorstw, zakończyło proces liberalizacji krajowego rynku energii. Podobną drogą podąża wiele innych krajów. W Portugalii liberalizacja znajduje się w fazie końcowej, a uwolnienie cen dla gospodarstw odbędzie się do końca 2015 r. Plany w tej dziedzinie w postaci tzw. map drogowych uwolnienia cen mają już także Łotwa, Litwa, Polska i Słowacja. Obecnie pełna liberalizacja rynków energii panuje w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Holandii, Czechach, Słowenii oraz w krajach skandynawskich. foto: Shutterstock.com OD SPRZEDAWCY DO SPRZEDAWCY Możliwość swobodnego wyboru sprzedawcy energii to jedna z kluczowych wartości rynku, a dynamika tego procesu pozwala ocenić jego dojrzałość oraz stopień świadomości jego uczestników. Zwykle wskaźnik zmiany sprzedawcy jest najwyższy w początkowych fazach otwarcia rynku i w dużej mierze pobudza ją konkurencja cenowa. Najlepszym dowodem jest Portugalia, w której w 2013 r. swojego sprzedawcę energii zmieniło ponad 26 proc. gospodarstw. Wysokie wskaźniki, powyżej 10 proc., występują także w Norwegii, Belgii, Holandii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Irlandii. W innych krajach członkowskich Unii, w tym i w Polsce, tendencja do zmiany sprzedawcy jest mniejsza, wykazuje jednak stały wzrost. eurocent/kwh Ceny detaliczne dla gospodarstw domowych BG LV RO EE HU FI FR PL LT SI GR CZ PT DK NO SE AT SK NL EU 28 LU DE IT MT BE UK ES IE CY Ceny detaliczne dla klientów przemysłowych podatki i opłaty cena bez podatków i opłat NO FI BG FR SE LU HR RO PL SI AT EE DE NL BE EU 28 GR DK LV PT ES HU CZ IT SK IE UK LT MT CY Obliczono dla rocznych przedziałów zużycia: dla gospodarstw domowych kwh, dla klientów przemysłowych MWh rocznie Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Eurostat

20 20 W Unii POLSKI ODDZIAŁ NA BRUKSEL FRONCIE W Brukseli, gdzie podejmowane są kluczowe decyzje dotyczące unijnej polityki energetyczno-klimatycznej, działa już oficjalnie biuro Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej, reprezentującego interesy naszej energetyki Stanisław Tokarski wiceprezes zarządu Tauron Polska Energia Jerzy Janikowski szef Biura Regulacji i Współpracy Międzynarodowej Taurona To doniosły moment dla polskiego sektora energetycznego, gdyż wzmacnia obecność w miejscu, gdzie zapadają rozstrzygnięcia, wyznaczające jego rozwój na kilka przyszłych dekad. Polski Komitet Energii Elektrycznej (PKEE), którego biuro zostało oficjalnie otwarte 8 grudnia 2014 r., zrzesza towarzystwa gospodarcze związane z branżą energetyczną oraz największe polskie firmy energetyczne, takie jak PGE, Tauron, Enea, Energa i RWE Polska. Jest płaszczyzną wymiany poglądów oraz uzgadniania stanowisk skupionych w nim podmiotów. Jest też jedyną organizacją, która reprezentuje interesy polskiej energetyki w Eurelectric, najważniejszym stowarzyszeniu energetycznym w Unii Europejskiej. Na zlecenie PKEE i przy współudziale jego ekspertów powstało do tej pory wiele analiz i opracowań, które były wykorzystywane przez polską administrację rządową w negocjacji treści zapisów unijnych regulacji oraz implementowaniu ich do polskiego prawa. PKEE wraz z renomowanymi firmami konsultingowymi przygotowuje istotne dokumenty analityczne wykorzystywane przez różnego rodzaju instytucje. WBREW STEREOTYPOM Polski sektor energetyczny jak wiadomo funkcjonuje w oparciu o nieco inną strukturę paliwową niż zdecydowana większość państw wspólnoty. Z tego choćby powodu jest nam znacznie trudniej przebić się z własnym komentarzem do spraw, którymi zajmuje się zarówno Eurelectric, jak też instytucje unijne. Nie wszystkie polskie postulaty miały więc szansę na posłuch, a wspólny przekaz nie zawsze odpowiadał naszym interesom. Niezbędne zatem stało się wzmocnienie naszego głosu w inny sposób i jest nim bezpośrednia obecność PKEE w Brukseli. W otwarciu siedziby PKEE wzięło udział ponad 70 gości, wśród których pojawili się między innymi komisarz Elżbieta Bieńkowska, minister Tomasz Tomczykiewicz i prezes URE Maciej Bando. Podczas uroczystości Marek Woszczyk, prezes PKEE, w prezentacji zwrócił uwagę na stereotypowe postrzeganie Polski jako kraju z największymi poziomami emisji dwutlenku węgla i konserwatywną strukturą wytwórczą opartą wyłącznie na węglu, podkreślając, iż jest ono sprzeczne z faktami. Polska w ostatnich sześciu latach zwiększyła udział mocy zainstalowanej w OZE z 3 do 14 proc., a w emisji dwutlenku węgla nasz kraj wyprzedzają Niemcy, Wielka Brytania, Włochy i Francja. Gdy porównać emisje przeliczone na statystycznego mieszkańca, Polska jest dopiero na dziesiątym miejscu w UE. Warto także pamiętać, że w porównaniu z emisjami z 1988 r. (nasz próg odniesienia w Protokole z Kioto) obniżyliśmy je aż o 30 proc. To bardzo dobry rezultat i należy o tym jak najgłośniej mówić, bo wiele krajów unijnych w tym samym czasie swoje emisje znacząco zwiększyło. WYZWANIA Biuro PKEE inauguruje swoją działalność na początku prac nowego Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej oraz po objęciu funkcji przewodniczącego Rady Europejskiej przez Donalda Tuska. We wszystkich tych instytucjach trwają zmiany i pojawiają się nowe zespoły, jest to zatem dla PKEE doskonały moment do nawiązania kontaktów roboczych i zajęcia pozycji solidnego eksperta branżowego, którym może być dla unijnych pracowników. Ma to ogromne znaczenie, bowiem w najbliższym czasie zapadnie wiele decyzji fundamentalnych dla polskiego sektora energetycznego. W pierwszej kolejności będą to ustalenia dotyczące reformy unijnego systemu handlu emisjami w postaci rezerwy stabilizującej rynek (MSR) oraz