Komunikacja niewerbalna: uwarunkowania kulturowe

Transkrypt

1 Komunikacja niewerbalna: uwarunkowania kulturowe

2 Kulturowe uniwersalizmy 1. Te same części ciała wykorzystywane są do przesyłania niewerbalnych komunikatów. 2. Niewerbalne kanały wykorzystywane są do przekazywania podobnych informacji, uczuć, wartości, norm i samoodsłaniających przekazów. 3. Niewerbalne przekazy towarzyszą przekazom werbalnym lub występują samodzielnie. 4. Motywy wykorzystania komunikacji niewerbalnej. 5. Koordynowanie i kontrolowanie kontekstów i relacji.

3 Determinant kulturowy w komunikowaniu niewerbalnym Różnice w znaczeniu przypisywanym poszczególnym gestom i postawom ciała (interpretacja) Normy określające zachowania akceptowane w danej sytuacji lub relacji. Przyswajanie wiedzy z zakresu komunikacji niewerbalnej poprzez obserwację i naśladowanie.

4 Mimika Twarz jako źródło wiedzy o: rasie, narodowości, wieku, płci, statusie. Wyraz mimiczny jako źródło informacji o emocjach. 6 grup emocji: 1. Miłość, uszczęśliwienie radość; 2. Zdziwienie; 3. Strach, cierpienie; 4. Gniew, wściekłość, zdecydowanie; 5. Niesmak, wstręt; 6. Lekceważenie, pogarda.

5 Podobieństwa i różnice kulturowe Wyrażanie i interpretacja emocji: uniwersalne. Biologiczne podłoże - program mimicznych emocji (Ekman, 1982). Kontrola nad mimiczną ekspresją emocji: silne zróżnicowanie kulturowe zasady dotyczące określonych grup wiekowych, płci, osób posiadających określony status. Uśmiech: najbardziej mylący wyraz mimiczny.

6 Zachowanie wzrokowe (1) Oczy: zwierciadło duszy. Podczas interakcji: 43% czasu poświęcamy na koncentrowane się na oczach; drugi najważniejszy obszar wizualnej uwagi: usta (13% czasu). Główna funkcja: przekazywanie komunikatów relacyjnych. Typy: spoglądanie i przyglądanie się; wzajemne spoglądanie; kontakt wzrokowy.

7 Funkcje 1. Wskazywanie na stopień uwagi i skupienia, zainteresowania, pobudzenia. 2. Inicjacja i podtrzymanie intymnych relacji. 3. Zmiana postaw i perswazja. 4. Regulacja interakcji. 5. Komunikowanie emocji. 6. Definiowanie relacji opartych na władzy i statusie. 7. Kierowanie wrażeniami.

8 Różnice w zachowaniu wzrokowym Różnice międzypłciowe. Różnice osobowościowe. Różnice kontekstualne. Różnice kulturowe: znaczenie przypisywane poszczególnym zachowaniom; oczekiwania i interpretacje.

9 Proksemika Sposób wykorzystania przestrzeni: wyraz pragnień (afiliacja i prywatność), postaw (interakcje międzyosobowe) i wartości kulturowych. Postrzeganie, wykorzystanie i strukturyzowanie przestrzeni dla celów komunikacyjnych.

10 Terytorium i terytorializm Prawo do terytorium Terytorium prywatne Terytorium publiczne Inwazja interakcyjnego terytorium

11 Przestrzeń profesjonalna Konceptualizacja i wykorzystanie przestrzeni biurowej: - System otwarty (USA) - System zamknięty (Niemcy) - Hierarchia (USA, Francja)

12 Różnice kulturowe 1. Ogólny poziom terytorialności (Niemcy, Francuzi, Amerykanie). 2. Miejsca lub przestrzenie stanowiące terytorium zastrzeżone (Niemcy, Afrykanie). 3. Reakcje na inwazję.

13 Terytorium wokół ciała Przestrzeń: intymna, osobista, społeczna, publiczna (płeć, wiek, kultur, relacje, status). Dystans: intymny, indywidualny, towarzyski, publiczny. Różnice kulturowe: Japończycy, Brytyjczycy, Amerykanie versus Arabowie, Latynosi, mieszkańcy krajów śródziemnomorskich.

14 Dotyk Kultury kontaktowe: kraje Europy Południowej, kraje Bliskiego Wschodu i Ameryki Południowej, Rosja. Kultury bezkontaktowe: USA, Japonia, Kanada, kraje Europy Północnej, Chiny, Niemcy Czynniki: płeć, wiek, religia, poziom zażyłości i znajomości, pokrewieństwo.

15 Ubiór i przedmioty osobistego użytku Wygląd osobisty jako środek komunikowania: typ, kształt, rozmiary ciała. Strój jako forma autoekspresji, źródło informacji o społecznym statusie, sytuacji ekonomicznej, wykształceniu, normach moralnych, sprawności fizycznej, wierzeniach i przekonaniach, potrzebach estetycznych, doświadczeniach, itp.

16 Funkcje ubioru 1. Ochrona ciała 2. Kulturowa prezentacja: - normy, - rytuały dbałości o wygląd zewnętrzny, ozdabiania i upiększania ciała, - symbole statusu społecznego (siła, władza, społeczna przynależność).