OCENA SKUTECZNOŚCI ĆWICZEŃ W PROFILAKTYCE DOLEGLIWOŚCI BÓLOWYCH DOLNEGO ODCINKA KRĘGOSŁUPA U OSÓB WYKONUJĄCYCH PRACĘ SIEDZĄCĄ

Transkrypt

1 OCENA SKUTECZNOŚCI ĆWICZEŃ W PROFILAKTYCE DOLEGLIWOŚCI BÓLOWYCH DOLNEGO ODCINKA KRĘGOSŁUPA U OSÓB WYKONUJĄCYCH PRACĘ SIEDZĄCĄ EVALUATION OF THE EFFECTIVENESS OF FOR THE PREVENTION OF LOW BACK PAIN IN PEOPLE WORKING IN SITTING POSITION Mateusz Nienadowski, Marcin Wytrążek, Małgorzata Chochowska Wyższa Szkoła Edukacji i Terapii, Poznań College of Education and Therapy, Poznań Pracownia Terapii Manualnej i Masażu Wyższej Szkoły Edukacji i Terapii, Poznań Laboratory of Manual Therapy and Massage, College of Education and Therapy, Poznań KONTAKT: m.wytrazek@wseit.edu.pl

2 Wprowadzenie Bóle dolnego odcinka lędźwiowego kręgosłupa stanowią jedną z najczęstszych przyczyn niepełnosprawności ruchowej. Ostatnie dziesięciolecie pokazało znaczne zmiany wynikające z ogromnego postępu cywilizacji, w którym większość wolnego czasu spędza się siedząc. Dolegliwości bólowe dolnego odcinka kręgosłupa dotykają coraz młodsze osoby i uważane są za epidemię.

3 Cel badań / Aim of the study Celem pracy jest ocena efektywności stosowania prostego zestawu ćwiczeń ruchowych w profilaktyce dolegliwości bólowych odcinka lędźwiowego kręgosłupa u osób młodych wykonujących pracę siedzącą. The aim of this study was to evaluate the effectiveness of preventive exercises in low back pain in people who have a sitting job.

4 MATERIAŁ I METODA MATERIAL AND METHODS Badaniem objęto 5 młodych osób z dolegliwościami dolnego odcinka kręgosłupa (5 K, 5 M), wiek do 5 lat Do oceny wyników zastosowano zmodyfikowany kwestionariusz Oswestry, który określał stopień niesprawności przed i po zastosowanym autorskim zestawie ćwiczeń. The study involved 5 young people with low back pain (5 W, 5 M), aged from to 5, Evaluation of the results was made based on the applied modified Oswestry questionnaire to meassure subject s permanent functional disability before and after the applied original set of exercises.

5 Trening interwałowy przez kilkanaście minut dziennie przez okres jednego miesiąca. Każde ćwiczenie przez dwadzieścia sekund, po czym następował dziesięciosekundowy odpoczynek. Interval training for several minutes daily over a period of one month. Each exercise was performed for twenty seconds followed by a ten second of rest. STOSOWANE ĆWICZENIA APPLIED

6 ,8,6,4,,8,6,4, - całkowita niesprawność,64,6 Przed ćwiczeniami Po ćwiczeniach,64,6 PAIN INTENSITY BEFORE AND AFTER Ryc.. Nasilenie bólu przed i po ćwiczeniach.,5 - całkowita niesprawność,5,5,6 Przed ćwiczeniami,4 Po ćwiczeniach,6,4 Ryc.. Codzienne czynności higieniczne przed i po ćwiczeniach. PERSONAL CARE (WASHING, DRESSING E BEFORE AND AFTER

7 4,5 4 3,5 3,5,5,5 - całkowita niesprawność 4,4,6 Przed ćwiczeniami Po ćwiczeniach 4,4,6 LIFTING BEFORE AND AFTER Ryc. 3. Dźwiganie przed i po ćwiczeniach.,6,4,,8,6,4, - całkowita niesprawność,5 Przed ćwiczeniami,36 Po ćwiczeniach,5,36 WALKING BEFORE AND AFTER Ryc. 4. Chodzenie przed i po ćwiczeniach.

8 ,5,5,4,3 SITTING BEFORE AND AFTER,5 - całkowita niesprawność Przed ćwiczeniami Po ćwiczeniach,4,3 Ryc. 5. Siedzenie przed i po ćwiczeniach. 3,5 3,5,5,5 - całkowita niesprawność,88 Przed ćwiczeniami Po ćwiczeniach,88 STANDING BEFORE AND AFTER Ryc. 6. Stanie przed i po ćwiczeniach.

9 ,8,6,4,,8,6,4, - całkowita niesprawność,8,8 Przed ćwiczeniami Po ćwiczeniach,8,8 SLEEPING BEFORE AND AFTER Ryc. 7. Spanie przed i po ćwiczeniach.,5,5,5,3 SOCIAL LIFE BEFORE AND AFTER - całkowita niesprawność Przed ćwiczeniami Po ćwiczeniach,3 Ryc. 8. Życie towarzyskie przed i po ćwiczeniach.

10 ,8,6,4,,8,6,4, - całkowita niesprawność,64,5 Przed ćwiczeniami Po ćwiczeniach,64,5 TRAVELLING BEFORE AND AFTER EXERCISE Ryc. 9. Podróże przed i po ćwiczeniach. - całkowita niesprawność ,6 Przed ćwiczeniami,76 Po ćwiczeniach 5,6,76 Ryc.. Przebieg dolegliwości bólowych przed i po ćwiczeniach. PAIN BEFORE AND AFTER EXERCISE

11 ,88 8,6 GENERAL RESULTS BEFORE AND AFTER 5 - całkowita niesprawność Przed ćwiczeniami Po ćwiczeniach 4,88 8,6 Ryc.. Ogólny stopień niesprawności przed i po zastosowaniu autorskiego zestawu ćwiczeń.

12 Skala ODI (Oswestry Disability Index) - porównanie w zakresie każdej z części oraz sumy punktów: przed & po ( before and after preventive procedure in each of sections) L.P. Oswestry Disability Index (nr pytania) Przed & Po Test kolejności par Wilcoxona (podkreślone wyniki są istotne statystycznie, przy p<,5) T Z Poziom p Nasilenie bólu, 4,9764,7 Codzienne czynności higieniczne, 5,36, 3 Dźwiganie, 5,863, 4 Chodzenie, 4,5475,6 5 Siedzenie, 3,5696,438 6 Stanie, 4,7839, 7 Spanie, 3,837,3 8 Życie towarzyskie, 5,96, 9 Podróż, 4,9764,7 Przebieg dolegliwości bólowych, 5,36, Suma (stopień niesprawności), 6,53965,

13 Wnioski / Conclusions Przeprowadzone badania wykazały dużą skuteczność ćwiczeń profilaktycznych w zmniejszeniu dolegliwości bólowych odcinka lędźwiowego kręgosłupa u młodych osób wykonujących pracę siedzącą. The conducted studies showed great effectiveness of the preventive exercises in the reduction of low back pain in young people who have a sitting job.

14 Piśmiennictwo / References. Nowotny J.: Podstawy Fizjoterapii, Tom I. Wydawnictwo Kasper, Kraków 4.. Dega W.: Ortopedia i Rehabilitacja, Tom I. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa Zauner R.: Bóle kręgosłupa. Wydawnictwo Cedrus Publishing House,Warszawa Będziński R: Biomechanika inżynierska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław Rakowski A., Słobodzian J.: Terapia manualna w zespołach bólowych kręgosłupa lędźwiowo- krzyżowego. Wydawnictwo Centrum Terapii Manualnej dr Andrzeja Rakowskiego, Poznań. 6. Topolska M., Sapuła R., Topolski A., Marczewski K.: Efekty rehabilitacji osób z przewlekłym zespołem bólowym dolnego odcinka kręgosłupa i nadciśnieniem tętniczym, Nadciśnienie Tętnicze ; 5: Richter P.: Hebgen E.: Punkty spustowe i łańcuchy mięśniowo- powięziowe w osteopatii i terapii manualnej. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź. 8. Stodolny J.: Choroba przeciążeniowa kręgosłupa. Wydawnictwo ZL Natura, Kielce. 9. Nowotny J., Saulicz E.: Niektóre zaburzenia statyki ciała i ich korekcja. Wydawnictwo AWF Katowice, Katowice Kwolek A.: Rehabilitacja Medyczna, Tom I. Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 3.. Zimmermann- Górska I.: Choroby Reumatyczne. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 4.. Kiwierski J.: Schorzenia i urazy kręgosłupa. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa Ciejka E., Wójtowicz K.: Ocena skuteczności stosowanych zabiegów

15 Piśmiennictwo / References 4. Zborowski A.: Masaż w wybranych jednostkach chorobowych. Wydawnictwo AZ, Kraków Walaszek R.: Masaż z elementami rehabilitacji. Wydawnictwo Rehmed, Kraków. 6. Rąpała K.: Zespoły bólowe kręgosłupa. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa Depa A., Wolan A., Przysada G.: Wpływ rehabilitacji na zmianę ruchomości kręgosłupa oraz subiektywnego odczucia bólu u chorych z zespołem bólowym w odcinku lędźwiowym Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 8; : Zembaty A.: Kinezyterapia, Tom II. Wydawnictwo Kasper, Kraków. 9. Czaja E., Kózka M., Burda A.: Jakość życia pacjentów z dyskopatią odcinka lędźwiowokrzyżowego kręgosłupa. Pielęgniarstwo Neurologiczne i Neurochirurgiczne ; 3; Kuukkanen T, Malkia E.: Muscular performance after a 3 month progressive physical exercise program and 9 month follow-up in subjects with low back pain. A controlled study. The Scandinavian Journal of Medicine andscience in Sports 996: 6: -.. Reilly K., Lovejoy B., Williams R., Roth H.: Differences between a supervised and independent strenght and conditioning program with chronić low back pain syndromes. Journal of Occupational Medicine 989; 3: Grzegorczyk J.: Współczesne poglądy na temat rehabilitacji w bólach krzyża, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 5; : Kuryliszyn- Moskal A.: Terapia zespołów bólowych kręgosłupa lędźwiowo- krzyżowego strategie postępowania, Reumatologia 9; 47: Gajewski T., Owoc A., Zarzeczny J., Krakowiak J., Bojar I.: Efektywność programu profilaktycznego zapobieganie zespołom bólowym kręgosłupa u pracowników biurowych Część II: Wyniki interwencji. W: Przedsiębiorczość i zarządzanie, Red. Krakowiak J., Cichońska D., Wydawnictwo Społecznej Akademii Nauk, Łódź 3, Rok S., Wytrążek M., Bilski B.: Ocena skuteczności ćwiczeń leczniczych w dolegliwościach bólowych dolnego odcinka kręgosłupa u pielęgniarek. Medycyna Pracy 5; 56: