Fenomen Skautów Europy Podręcznik szczepowego FSE

Transkrypt

1 Mojemu wielkiemu przyjacielowi Wiesławowi, który w wieku 38 lat, mając żonę i pięcioro dzieci został szczepowym w Józefowie k. Otwocka, dedykuję Fenomen Skautów Europy Podręcznik szczepowego FSE Drogie Przewodniczki i Skauci Europy! Jesteście cennym darem nie tylko dla Kościoła, ale również dla nowej Europy, której kształtowanie się dostrzegacie własnymi oczami i jesteście powołani, 'aby uczestniczyć z całym młodzieńczym zapałem w budowaniu Europy narodów, by uznano godność każdego człowieka jako dziecka umiłowanego przez Boga oraz aby budowano społeczeństwo oparte na solidarności i miłości braterskiej' Jan Paweł II, List do uczestników Eurojamu 2003 Żelazko Wstęp Ruch Skautów Europy jest inicjatywą społeczeństwa obywatelskiego. Jest dziełem świeckich katolików, protestantów i prawosławnych. Korzystając z pełni praw i wolności obywatelskich oraz stosując się do wszystkich obowiązków przewidzianych w prawie każdego państwa, będąc niezależnymi od parfi politycznych oraz instytucji państwowych mobilizują rodziców i innych dorosłych do pracy na rzecz wychowania dzieci i młodzieży w duchu i metodą skautową Baden- Powella służąc w ten sposób całemu społeczeństwu. Korzystając z pełni praw ludzi ochrzczonych oraz stosując się do obowiązków przewidzianych przez Kościół katolicki, prawosławny lub przepisy Wspólnot reformowanych, pragną w organicznej współpracy z Pasterzami i duszpasterzami wychowywać młodych do pełnej dojrzałości chrześcijańskiej służąc w ten sposób Kościołowi. Będąc zarazem obywatelami swego państwa jak i świadomymi swych praw i obowiązków chrześcijanami, szukają przyjaźni i porozumienia między młodymi ponad granicami, tak by między narodami Europy żywa była świadomość wspólnych chrześcijańskich korzeni, służąc w ten sposób całej Europie i przyczyniając się do pokoju na świecie. Działając w tym duchu zawsze pamiętają, że prawdziwymi protagonistami ruchu skatowego są 20- latkowie oraz 15- latkowie i jako dorośli są w ruchu skautowym tylko po to, by ten protagonizm młodych wspierać i ukierunkować. Ze statutu federalnego Przyrzeczenie Skautów Europy Na mój honor, z łaską Bożą, przyrzekam całym życiem służyć Bogu, Kościołowi, mojej Ojczyźnie i Europie chrześcijańskiej, nieść w każdej potrzebie pomoc bliźnim, i przestrzegać Prawa Harcerskiego CEL Związek dąży do zgromadzenia w jednej wspólnocie wiary, modlitwy i działania, różnych stowarzyszeń narodowych Przewodniczek i Skautów Europy, których głównym celem jest wychowanie młodych metodą tradycyjnego skauongu Baden- Powella, w oparciu o zasady chrześcijańskie, będące fundamentem naszej wspólnej cywilizacji europejskiej Ponad granicami narodowymi, Związek pragnie stworzyć prawdziwą wspólnotę życia młodych z różnych krajów Europy. w ten sposób pragnie przyczynić się do większego

2 uświadomienia istnienia tożsamości wspólnoty europejskiej, rozwijając zdrową kulturę wszystkich wartości narodowych, które stanowią różnorodne formy wyrazu naszego wspólnego dziedzictwa Uważając politykę za działalność nie będącą sprawą chłopców i dziewcząt, Związek ogłasza swą absolutną niezależność wobec paroi i instytucji politycznych, co pozwala mu potwierdzić z tym większą siłą ogólną potrzebę wychowania obywatelskiego młodych, jaką skauong winien zapewniać według zasad określonych przez Baden- Powella, a w szczególności, w tym, co dotyczy Związku, potrzebę wychowania europejskiego, jaką Związek w ramach swego specyficznego celu pragnie promować. Po raz pierwszy w historii skaufngu tak wiele organizacji z tylu krajów prezentuje tak wielką spójność. W tych stowarzyszeniach wystepuje naturalne zróżnicowanie i każdy pozostaje głęboko sobą. To dzięki skaufngowi ma miejsce ta konieczna konwergencja. Dzięki temu samemu przyrzeczeniu. Dzięki oczom wspólnie zwróconym na sztandar. Wszystko jest wspólne na tym poziomie: Trzy Zasady, Prawo, teksty modlitw, Karta, Dyrektorium Religijne, metoda w 15 punktach i program obozów szkoleniowych. Wszystko jest symbolem jedności i zadatkiem przyjaźni: ceremoniał, oznaczenia, mundur. To wszystko jest zapowiedzią pięknej przyszłości Prawdziwego SkauFngu, którą zdecydowali się rozpocząć szefowie oraz dziewczęta i chłopcy. Perig Geraud- Keraod, Wymiar europejski, pismo Maîtrises nr 34-35, czerwiec- lipiec 1976 Na zakończenie obozu dziewczyny przygotowały piosenkę dziękującą szefowym za obóz. Słowa tej piosenki w pewnym momencie mówiły mniej więcej pokazałyście nam, że mamy inne siostry. Co za radość, że ta podróż do Polski na ten obóz nie była bezużyteczna!! Jeśli dziewczyny zrozumiały, że przewodniczki Europy z innych krajów nie są jakimiś oddalonymi istotami, ale że są ich siostrami, w takim razie nasza podróż osiagnęła swój cel! :) Proszę na mnie liczyć, jeśli chodzi o wielką reklamę, w Wersalu i w mojej chorągwi Yvelines, dobrodziejstwa wspólnych obozów. Dla nas ten obóz pozostanie na zawsze wielkim wydarzeniem (pierwszy obóz zagranicą drużyny utworzonej 25 lat temu!). Mam nadzieję, że zostanie w głowach i sercach dziewczyn, tak, by zachowały głębokie pragnienie dostrzegania horyzontów dalszych niż tylko granice Wersalu i aby chciały powtórzyć tę przygodę za kilka lat. Wiele się nauczyłyśmy dzięki kontaktowi z Polkami: duch skautowy, poczucie piękna, miłość do Ojczyzny... Są to rzeczy, o które musimy nieustannie dbać w naszej Prawo Harcerza 1. Harcerz dba o swój honor, aby zasłużyć na zaufanie. 2. Harcerz jest lojalny wobec swojego kraju, rodziców, przełożonych i podwładnych. 3. Harcerz jest powołany do służby bliźniemu i jego zbawieniu. 4. Harcerz jest przyjacielem wszystkich i bratem dla każdego innego Harcerza. 5. Harcerz jest uprzejmy i rycerski. 6. Harcerz widzi w przyrodzie dzieło Boże, szanuje rośliny i zwierzęta. 7. Harcerz jest karny, każde zadanie wykonuje sumiennie do końca. 8. Harcerz jest panem samego siebie, uśmiecha się i śpiewa w kłopotach. 9. Harcerz jest gospodarny i troszczy się o dobro innych. 10. Harcerz jest czysty w myśli, mowie i uczynkach.

3 kochanej 8. Wersalskiej tak, by wielki skarb skaufngu nie zatracił się, by go nie rozcieńczył duch światowców lub przesadzony pseudo- humor. Niech Bóg błogosławi Przewodniczki i Skautów Europy! Claire de Geloes (Francja, 23 lata), drużynowa 8.Wersalskiej, która obozowała w Polsce z 2. Wrocławską w lipcu Duch Skautów Europy Nasz kod genetyczny Skautów Europy składa się z trzech podstawowych elementów: stosujemy w 100% ducha i metodę skautową Baden- Powella, którą zapoczątkował w r., wzbogaconą o ducha skaufngu katolickiego nadaną metodzie B- P przez Ojca Sevin począwszy od 1920 r. oraz jeszcze raz twórczo zintegrowaną w jednym projekcie europejskim przez założycieli Federacji SkauFngu Europejskiego począwszy od 1 listopada 1956 r. W Polsce w świetle tych trzech elementów integrujemy do naszego ducha najlepsze tradycje polskiego harcerstwa przedwojennego, reprezentowane w szczególności przez Stanisława Sedlaczka, ks. Kazimierza Lutosławskiego i Andrzeja Małkowskiego. W skrócie: Baden- Powell oznacza danie odpowiedzialności samym chłopcom i dziewczętom za wychowanie charakterów młodych poprzez radosną grę na łonie przyrody w duchu prawa harcerskiego. Ojciec Sevin oznacza danie odpowiedzialności chłopcom i dziewczętom za wychowanie chrześcijańskie w ramach radosnej gry na łonie przyrody w duchu prawa harcerskiego. FSE oznacza danie odpowiedzialności chłopcom i dziewczętom za budowanie braterskich relacji z ich rówieśnikami z innych krajów, w ramach których dają przykład miłości do własnej Ojczyzny oraz miłości do ojczyzny swych przyjaciół poprzez radosną grę na łonie przyrody w duchu prawa harcerskiego. 1.SkauOng jest prosty. 2. Drużynowy wydobywa z chłopca ambicję i pragnienie samodzielnego zdobywania umiejętności i wiedzy, proponując mu zajęcia, które go pociągają i którym ten się poświęca, ćwicząc wiele razy, aż wykona je bezbłędnie. 3. Drużynowy pracuje poprzez zastępowych. Robert Baden- Powell, Wskazówki dla skautmistrzów Wszyscy dorośli szefowie od poziomu szczepu wzwyż oraz duszpasterze (rodzice, szczepowi, hufcowi, namiestnicy, naczelnicy i ich asystenci) są tylko po to, by zapewnić formację i pomoc szefom jednostek (gromady, drużyny, kręgu/ogniska). Kod genetyczny FSE B- P 100% Sevin 100% Miłość Ojczyzny i Europa 100% Baden- Powella, Ojca Sevin oraz założycieli FSE czytamy zawsze w świetle Katolickiej Nauki Społecznej, która jest magna charta naszego ruchu. W szczególności wielkim światłem dla naszej roli szefów w skaufngu jest Adhortacja Apostolska Jana Pawła II ChrisFfideles Laici. Jako Polacy czytamy nasz wkład kulturowy w wielką wspólnotę narodów

4 w Kościele Powszechnym w świetle postaci i nauczania wielkiego Papieża Jana Pawła II, który był wielkim Polakiem i wielkim Europejczykiem zarazem. Ducha w jakim żyjemy prawem harcerskim oraz skauongiem Baden- Powella streszczają nasze trzy zasady: 1. Obowiązki Harcerza rozpoczynają się w domu. 2. Harcerz jest wierny swojej Ojczyźnie i działa na rzecz jedności i braterstwa w Europie. 3. Harcerz - Syn Chrześcijaństwa - jest dumny ze swej wiary: pracuje sumiennie, aby ustanowić Królestwo Chrystusa w całym swoim życiu i świecie, który go otacza. 2. Pedagogika Skautów Europy Duch i pedagogika Skautów Europy są elementami pierwszorzędnymi, neutralnymi, autonomicznymi. Stanowią o naszym charyzmacie pedagogicznym, który zawsze powinien być na pierwszym miejscu. Nie jesteśmy projektem ideologicznym, politycznym, czysto religijnym, ale wychowawczym projektem rodzinnym, obywatelskim i chrześcijańskim. SkauFng źle znosi wszelkie podporządkowywanie innym, słusznym nawet, celom. Służy rodzinom wyłącznie w celu indywidualnej formacji dzieci i młodych w cnotach ludzkich i nadprzyrodzonych, posługując się swoimi specyficznymi metodami. Ta specyfika nie Głównym zagadnieniem naszego skauongu jest uchwycić charakter chłopca w rozżarzonym do czerwoności stanie entuzjazmu i nadać mu właściwą formę, oraz pomóc mu rozwinąć jego osobowość tak, aby mógł sam się wychować na dobrego człowieka i na wartościowego obywatela swego kraju. Robert Baden- Powell, Wskazówki dla skautmistrzów może być pojmowana wąsko, w oderwaniu od rodziny, społeczeństwa i Kościoła. SkauFng jest leśną szkołą wychowania obywatelskiego do dojrzałego uczestnictwa we wspólnocie rodzinnej, politycznej oraz we wspólnocie Kościoła. Ale nie przedkłada pewnego określonego typu formacji lub rodzaju działalności nad to, co wynika z jego wewnętrznej dynamiki radosnej gry na łonie przyrody, która sama w sobie, jeśli jest prawidłowo i konsekwentnie przeżywana, zawiera już duży ładunek formacji ludzkiej i nadprzyrodzonej. Wychowanie zróżnicowane Chłopcy i dziewczęta wychowują się w różnych jednostkach. Ruch ma dwa nurty (sekcje): żeński i męski. Dziewczęta są kierowane przez szefowe, a chłopcy przez szefów. Oba nurty tworzą jeden ruch. W obu nurtach akcję szefowych i szefów wspierają duszpasterze. Trzy gałęzie W obu nurtach wychowanie przebiega w podziale wiekowym na 3 gałęzie: żółta: wilczki (8-12 lat) zielona: harcerki i harcerzy (12-17 lat) czerwona: przewodniczki i wędrowników (powyżej 17 lat) Gałąź zielona ma charakter centralny, jest okresem właściwej

5 przygody harcerskiej. Gałąź żółta jest przygotowaniem do niej. Gałąź czerwona jest jej niezbędną kontynuacją celem zagwarantowania autentycznej dojrzałości chrześcijańskiej, której wyrazem jest Wymarsz Wędrownika lub Zobowiązanie FIAT Przewodniczki. Pedagogika w 16 elementach Pedagogika Skautów Europy składa się z integralnie ze sobą powiązanych i stosowanych w praktyce życia każdej jednostki 16 elementów: 5 celów: Zdrowie, Charakter, Zmysł Praktyczny, Służba, Bóg. 5 motorów: Zainteresowanie, Działanie, Odpowiedzialność, System Zastępowy, Sąd Honorowy i Rady 6 wymiarów: Przyroda, Zastęp, Prawo, Przyrzeczenie, Leśna Szkoła Wychowania Obywatelskiego, Europa W skrócie Prawo Tym co odróżnia najbardziej Ruch Skautowy od innych, często podobnych w celach, a nawet formach działalności, inicjatyw na rzecz młodych jest jego IDEOWOŚĆ, znajdująca wyraz w Prawie Harcerskim. Jest ono kodeksem honorowym, według którego reguluje się życie osobiste harcerza oraz życie jednostek harcerskich. To usilne dążenie do poprawy charakteru zgodnie z wymogami prawa harcerskiego wyróżnia dziewczęta i chłopców spośród rówieśników. Odpowiedzialność Kolejnym fundamentalnym elementem ruchu skautowego jest powierzanie odpowiedzialności na wszystkich poziomach, począwszy od najmłodszego harcerza, który ma funkcję w zastępie, przez zastępowego po drużynowego. Cały ruch sprzyja podejmowaniu odpowiedzialności przez drużynowego ( 20- latka ), a drużynowy sprzyja podejmowaniu odpowiedzialności przez zastępowych latków. Żadne inne inicjatywy na rzecz młodych nie idą tak daleko w powierzeniu odpowiedzialności za swoje własne wychowanie oraz za kształt zajęć samym młodym. Od tego co rozumie się pod pojęciem system zastępowy zależy ostateczny rezultat pracy harcerskiej. Przyroda Najlepsze wyniki osiągają te drużyny, gdzie najbardziej zaufano zastępowym. Tu leży tajemnica powodzenia wychowania skautowego. (...) Jeśli drużynowy obdarzy prawdziwą odpowiedzialnością zastępowego, (...) uczyni więcej dla ukształtowania charakteru tego chłopca, niż nie wiem ile godzin lekcji w szkole. Robert Baden- Powell, Wskazówki dla skautmistrzów Właściwym i jedynym miejscem przeżywania harcerskiej przygody jest PRZYRODA. Spotkanie w salce, na boisku osiedlowym lub gra miejska są pewnym rzadkim wyjątkiem. Harcerskiego życia na łonie przyrody nie należy mylić z indiaństwem, puszczaństwem czy survivalem. Historia Skautów Europy Skautów Europy założyło kilkunastu młodych Niemców, protestantów i katolików, którym towarzyszył jeden prawosławny Francuz. Miało to miejsce 1 listopada 1956 r. w Kolonii na ulicy Machabeuszy. Ich marzeniem było stworzenie skaufngu prawdziwie europejskiego, który jednoczyłby młodych z różnych krajów Europy wokół wspólnych chrześcijańskich korzeni, tak, by już nigdy na naszym kontynencie nie było wojen. Od początku jedyne obozy, które odbywały się w

6 wakacje to były obozy międzynarodowe drużyn z 2-3 krajów, tak, by realnie i autentycznie żyć ideałem europejskim naszego ruchu. Przez pierwszych kilka lat nie była jasna kwesfa tego, czy należy w jednej jednostce umieszczać dzieci z różnych wyznań. Ta sprawa została ostatecznie rozstrzygnięta w 1962/63 r. na kolejnych spotkaniach Rady Federalnej. Do 1962 r. FSE nie miała zbyt wielu członków, choć istniały stowarzyszenia w Niemczech, Francji, Belgii oraz Anglii. Począwszy od 1962 r., wraz z przystąpieniem do ruchu charyzmatycznego małżeństwa Periga i Lizig Geraud- Keraod nastąpił ogromny rozwój liczebny we Francji: w 1962 było 350 osób, w 1970 już 7 500, w 1976 prawie , a gdzieś w latach 80- tych stowarzyszenie francuskie osiągnęło swój obecny stan prawie W latach 60- tych powstało jeszcze stowarzyszenie holenderskie. W latach nastąpiły równolegle dwa fenomeny: z jednej strony naturalny rozpad (Niemcy) lub odejście stowarzyszeń niepraktykujących do końca ducha i metod FSE (Anglia i Holandia), natomiast z drugiej strony utworzenie nowych stowarzyszeń (Włochy, KPE i EPE w Niemczech oraz niedługo potem w Hiszpanii, Portugalii, Kanadzie, Austrii, Szwajcarii i Luksemburgu). Ze stowarzyszeń tych jedynie Włochy rozwinęły się liczebnie w sposób spektakularny, od zera do między 1976 a 1997 rokiem. Wielkie znaczenie dla rozwoju FSE miały słowa skierowane w czasie audiencji generalnej przez Papieża Pawła VI do Skautów Europy zgromadzonych na Placu Św. Piotra w Rzymie z okazji Roku Świętego 1975: Drodzy Skauci Europy wiedzcie, że będziecie zawsze naszymi przyjaciółmi. W 1984 r. miał miejsce pierwszy tzw. duży Eurojam. Został on zorganizowany w Chateauroux we Francji, a centralnym wydarzeniem była pielgrzymka uczestników do Notre Dame de Paris i ofiarowanie ruchu Matce Bożej. W latach stanu wojennego w Polsce wielu dorosłych, Skautów Europy, z Francji i Włoch wzięło udział w transporcie pomocy do Polski, a następnie zaczęli brać masowo udział w pielgrzymkach pieszych do Częstochowy. Tak się zaczęła epopeja Skautów Europy w Polsce i na Wschodzie. Po 1989 r. szybko powstają stowarzyszenia na Litwie, Węgrzech i w Rumunii. W Polsce zasadnicze znaczenie ma udział ponad Skautów Europy z Francji w Światowym Dniu Młodzieży na Jasnej Górze w sierpniu 1991 r. Od tego momentu przyspieszyło się tworzenie Skautów Europy w Polsce. Istniejące w Polsce legalnie od 1989, a półlegalnie od 1982 r. Stowarzyszenie Harcerstwa Katolickiego- Zawisza podjęło regularne kontakty z FSE od 1991 r, co zaowocowało udziałem Polski w kolejnym wielkim Eurojamie, w Viterbo we Włoszech w 1994 r. W trakcie Eurojamu Jan Paweł II przyjął 7500 przewodniczek i skautów Europy w Bazylice Św. Piotra i wygłosił do nich przemówienie. Rok później, w listopadzie 1995 r. SHK- Zawisza została przyjęta do FSE, przeształcając się w Skautów Europy. Zainspirowało to kolejne kraje. Skauci Europy powstali na Łotwie, w Czechach, na Białorusi i Ukrainie. Niedługo potem zaczęły się kontakty z prawosławną organizacją ORUR z Rosji. Wielkim wydarzeniem konsolidującym i dającym równocześnie ogromny impuls rozwojowi FSE na Wschodzie był Eurojam w Żelazku na Jurze Krakowsko- Częstochowskiej w sierpniu 2003 r. (9000 z 21 krajów), a następnie pierwszy w historii Euromoot dla 4000 przewodniczek i wędrowników, wielka wędrówka z Lewoczy do Częstochowy w sierpniu 2007 r. W roku 2003 Międzynarodowy Związek Przewodniczek i Skautów Europy- Federacja SkauFngu Europejskiego (UIGSE- FSE) został uznany przez Stolicę

7 Świętą jako prywatne stowarzyszenie wiernych prawa papieskiego. W 2008 r. duszpasterzem federalnym został ksiądz z Polski, a w 2009 r., komisarzem federalnym, czyli szefem FSE został Polak. Skauci Europy w Polsce Harcerstwo w Polsce rozwijało się od 1911 r. w dużej mierze autonomicznie w stosunku do wielkiego nurtu skaufngu światowego. Oczywiście pozostawało pod wpływem metody Baden- Powella, ale położyło duży nacisk na własne źródła ideowe, których dostarczały konsipracyjne organizacje ideowo- polityczne (Związek Młodzieży Polskiej, Zarzewie, etc.), Sokolstwo, Eleusis, organizacje wojskowe. To wszystko, bardzo pozytywne oczywiście, miało jednak pewien określony wpływ na pedagogiczną konfigurację polskiego harcerstwa, która nie wszystko z Baden- Powella zdążyła przed II wojną przyswoić. Tak pisał o tym Stanisław Sedlaczek w 1937 r., jeden z twórców polskiego harcerstwa: (...) Mimo przeszło ćwierćwiecza istnienia harcerstwa, nie wszystko, co skau]ng przyniósł należycie zrozumiano w Polsce i nie wszystko, co w nim tego warte przyswoiło sobie harcerstwo. Tak się jakoś dzieje, że pod niektórymi względami jesteśmy jakby niepodatni na wpływy, gdy pod innymi względami ulegamy im zbyt łatwo. Wielu rzeczy pomyślanych w skau]ngu praktycznie i celowo nie przyjęliśmy lub - przyjąwszy pierwotnie - zarzuciliśmy. Jak gdyby brak nam było czasem zrozumienia dla rzeczy praktycznych. Tak jest np. ze szczegółami umundurowania i wyprawy (wyekwipowania), w przystosowaniu których nieraz bynajmniej nie poszliśmy po drodze linii praktyczności i życia polowego, zarzuciliśmy laskę, nie wymagamy, by harcerz zdobył sobie środki na mundur własną pracą, nie umiemy nauczyć się np. bardzo łatwej i pożytecznej musztry gilwellowskiej (może pod wpływem złego zrozumienia roli i warunków stosowania musztry wojskowej), odbiegamy nieraz od prostoty form organizacji i administracji skau]ngu, za mało interesujemy się drużyną i zastępem, za dużo wyższymi ogniwami i szerszymi przejawami życia harcerskiego - oto przykłady na chybił trafił podane. Harcerstwo w Polsce rozwijało się równolegle do fenomenu skaufngu katolickiego, który zapoczatkował w Belgii w 1916 r. francuski jezuita Ojciec Sevin i który kontynuował we Francji od 1920 r. zakładając Scouts de France. Dołączyli się do niego Belg Jean Corbisier oraz Włoch Mario di Carpegna, zakładając wspólnie w 1920 r. Międzynarodowe Biuro SkauFngu Katolickiego w ramach Światowej Organizacji Skautowej, kierowanej przez Baden- Powella. Założyciel skaufngu wielokrotnie wypowiadał się z ogromnym uznaniem dla dzieła Ojca Sevin: Tym, który najlepiej zrozumiał i zrealizował moją myśl jest pewien francuski zakonnik. Duch skaufngu katolickiego nadany mu przez Ojca Sevin nie doczekał się w Polsce należytego uwzględnienia z powodu wybuchu II wojny światowej oraz 45- lat totalitarnego komunizmu. Konieczność tę zauważał Stanisław Sedlaczek w 1937 r.: Tu do skau]ngu Baden- Powellowskiego narody katolickie i katolicy w ogóle muszą wprowadzić poważną korektywę - i zrobili to Scouts de France. Dopiero po 1989 r. wraz z odzyskaniem niepodległości przez Państwo oraz wolności przez społeczeństwo i Kościół nastały warunki do ponownego odczytania myśli Baden- Powella oraz Ojca Sevin. Ponieważ Atmosfera religijna nie będzie efektem zwielokrotnionych praktyk pobożności ani homilii na każdy temat i nie na temat (...) Niech modlitwa będzie przede wszystkim żywa, przystosowana (...), miejcie wasze modlitwy, dzięki którym młodzi zrozumieją, że nie mają dwóch żyć: jednego życia chrześcijańskiego, w które się ubierają w niedzielę rano i drugiego życia, skautowego, którym żyją potem, ale że te oba życia stanowią jedno... Jacques Sevin, Le scou]sme : étude documentaire et applica]ons, 4 e éd. augm., Presses de l'île- de- France, 1999, p. 119

8 począwszy od 1964 r. Scouts de France przeszli bardzo daleko idące przeobrażenia praktykowanego modelu skaufngu zarówno co do pierwotnych założeń Baden- Powella, jak też autentycznego ducha Ojca Sevin, to Skauci Europy stali się najciekawszym punktem odniesienia, jeśli chodzi o wierność myśli Baden- Powella i Sevina. Już w okresie pierwszej Solidarności 1980/81 Prymas Wyszyński mówił o konieczności powstania w Polsce harcerstwa katolickiego. Pierwszą próbą w tym kierunku był Harcerski Ruch Liturgiczny Zawisza, który powstał w Lublinie w 1982 r. w okresie stanu wojennego. Jego twórca, Michał Bobrzyński, podkreślał konieczność połączenia harcerskiej metody wychowawczej z duszpasterskim doświadczeniem Kościoła pracy dla młodych, najciekawiej wówczas realizowanej w ruchu oazowym. Pedagogicznie ruch zawiszacki zawierał wiele elementów nie do końca jeszcze przemyślanych tak w kontekście pedagogiki Baden- Powella, jak w odniesieniu do stylu nadanego przez Ojca Sevin. Dopiero zetknięcie z dojrzałą myślą pedagogiczną Skautów Europy pozwoliło na pełniejszą adaptację obu wielkich doświadczeń wraz z nową jakością wymiaru powszechności Kościoła przeżywaną w Federacji SkauFngu Europejskiego, do której Zawisza weszła w 1995 r. przekształcając się w Skautów Europy. Skauci Europy w Polsce stanowią etap, rozpoczętego pod wpływem VI Światowego Dnia Młodzieży w Częstochowie w 1991 r., procesu rozpoznawania na gruncie polskim wspaniałego doświadczenia SkauOng jest uzupełnieniem wychowania. Za podstawę ma religię- dla nas religię katolicką- za metodę charakterystyczną życie na łonie przyrody, które praktykuje w ramach braterstwa obozowego, za cel ma pomóc dziecku, chłopcu i dziewczynie, rozwinąć osobiście swoje zdrowie, umiejętności zawodowe, a przede wszystkim stać się człowiekiem z charakterem i nabyć cnotę służenia innym i poświęceni: w ten sposób, pewnego dnia, będzie on przygotowany do tego, by być dobrym obywatelem państwa tego świata oraz Królestwa Bożego. Jacques Sevin, Pour penser scoutement skaufngu katolickiego Ojca Sevina, jezuity, który po spotkaniu w 1913 r. z angielskim generałem Robertem Baden- Powellem potrafił przepoić skaufng bogactwem dwutysiącletniego, żywego dziedzictwa Kościoła. O znaczeniu dzieła Ojca Sevin tak pisał Jan Paweł II w 1998 r.: "Spotkanie metody skautowej z intuicjami Ojca Sevina pozwoliło na wypracowanie pedagogiki opartej na wartościach ewangelicznych, gdzie każdy młody człowiek jest inspirowany do pełnego rozkwitu i rozwoju swojej osobowości, wydając owoce talentów, które nosi w sobie". Powtórzmy zatem jeszcze raz: Skauci Europy w Polsce są nową jakością, są nowym fenomenem, ale równocześnie są kontynuacją Baden- Powella, Ojca Sevin oraz polskiego harcerstwa, do tego ostatniego starając się zaszczepić to, czego konieczność Stanisław Sedlaczek zauważał w 1937 r., a czemu pierwszy impuls dało doświadczenie harcerskiej Solidarności w r. Skauci Europy a Państwo i społeczeństwo Jak podkreślaliśmy powyżej, Skauci Europy są ruchem społeczeństwa obywatelskiego, przejawem wolnej inicjatywy, na początku, grupy młodych ludzi w wieku lat, do której z czasem dołączyło się mnóstwo innych, rodziców w szczególności. Są przejawem wolności i odpowiedzialności rodziców za wychowanie swoich dzieci. Skauci Europy nie byli i nie są inicjatywą polityczną, związaną z określonym projektem politycznym lub ideologicznym na poziomie krajowym, czy europejskim np. ze Wspólnotami Europejskimi, czy obecnie Unią Europejską. Fakt przyjęcia flagi europejskiej jako jednego z symboli Skautów Europy nie jest związany z projektem Wspólnot Europejskich. Inspiracją było przyjęcie tej flagi w 1955 r. przez Radę Europy, regionalną

9 organizację praw człowieka, z wyraźnie chrześcijańską motywacją inicjatorów, jako symbolu Europy. Podobnie Skauci Europy nigdy oficjalnie nie byli partnerem jakichkolwiek innych projektów politycznych lub odbywających sie na skraju polityki, jak w szczególności pojednanie francusko- niemieckie, choć swoim projektem realizowali, z własnej inicjatywy, to pojednanie. Podkreślając tę niezależność nie mamy bynajmniej zamiaru twierdzić, że współpraca z instytuacjami państwowymi jest zła. Chcemy jedynie oddać sprawiedliwość tej szlachetnej inicjatywie młodych ludzi, którzy na własną odpowiedzialność, nie szukając poparcia wielkich postanowili zrobić coś dla swojej Ojczyzny oraz Europy. Skauci Europy dbają o organiczną współpracę z instytucjami państwowymi i samorządowymi oraz z innymi organizacjami społecznymi w tym co dotyczy realizacji celów statutowych FSE, czyli wychowania młodych metodą skautową, uwzględniając wychowanie religijne i wymiar europejski. Działają na równych prawach, podobnie jak inne tego typu organizacje, nie szukając przywilejów, ale domagając się uzasadnionego poszanowania dla pedagogiki skautowej ze strony Państwa oraz prawodawstwa, w szczególności w tym co dotyczy prawa do organizowania zajęć skautowych na łonie przyrody oraz obozów zgodnie ze stylem i pedagogiką FSE. Podobnie jak inne organizacje Skauci Europy korzystają z dotacji i programów grantowych przewidzianych na tego typu cele przez państwo lub Unię Europejską. Nie stanowiąc niezbędnej lub obowiązkowej dekoracji do wszystkich uroczystości państwowych, Skauci Europy uczestniczą w niektórych z nich, ilekroć jest to proporcjonalne i nie grozi przekształceniem się w etatową harcerską kompanię honorową, celem podkreślenia aspektu obywatelskiego oraz wychowania patriotycznego. Natomiast Skauci Europy nie biorą nigdy udziału w wydarzeniach ściśle partyjnych, związanych z kampanią wyborczą lub tp., a szefowe i szefowie są zobowiązani do dyskrecji, jeśli chodzi o manifestowanie wobec podopiecznych osobistych wyborów politycznych. Podobnie Skauci Europy są bardzo wstrzemięźliwi jeśli chodzi o udział w mundurach w akcjach społecznych, szczególnie w tematach wrażliwych. Wyjątkiem mogą być jednoznacznie spójne z ideałami ruchu pozytywne akcje charytatywne lub imprezy typu Dzień Papieski. Jako Ruch nie wydajemy publicznych oświadczeń, nie zajmujemy publicznie stanowiska w sprawach nie związanych bezpośrednio z naszą działalnością. Wywiadów udzielamy tylko pozytywnie tłumacząc to, kim jesteśmy i co robimy. Jako Skauci Europy nie wyrażamy poglądów na bieżące tematy debaty społecznej. Możemy to robić jako osoby prywatne, obywatele lub z racji zawodowych lub udziału w instytucjach lub organizacjach zajmujących się tego typu sprawami. W szczególności dbamy o to, by nasi młodzi szefowie, licealiści i studenci, dbali o umiarkowanie, jeśli chodzi o formy osobistej działalności publicznej, w szczególności o poszanowanie dla innych zgodnie z prawem harcerskim. Z drugiej strony zachęcamy ich do osobistej aktywności obywatelskiej, na własny rachunek, np. udziału w wyborach, akcjach charytatywnych, akcjach związanych z promowaniem miłości do Ojczyzny, do Kościoła i Papieża, akcjach mających na celu przestrzeganie praw człowieka i dobrych obyczajów, aktywności obywatelskiej i samorządowej oraz politycznej. Cała praca harcerska, ta leśna szkoła wychowania obywatelskiego, która jest jedną wielką lekcją odpowiedzialności, sprzyja wychowaniu dobrych obywateli i dobrych pracowników. Skauci Europy i Kościół Skauci Europy, będąc inicjatywą wolnych obywateli, są, z racji chrztu, chrześcijanami, świeckimi i duchownymi, świadomymi swych praw i obowiązków w Kościele. Działają w ścisłej organicznej

10 współpracy z Pasterzami i duszpasterzami, ale na własny rachunek i odpowiedzialność, nie angażując, w sensie oficjalnym, autorytetu Kościoła. Skauci Europy są prywatnym stowarzyszeniem wiernych, które w odróżnieniu od publicznego stowarzyszenia wiernych, nie jest erygowane przez biskupów, ale jest utworzone oddolnie, a Kościół w dowód zaufania dla dojrzałości chrześcijanskiej świeckich kierujących ruchem na różnych poziomach oraz dla zasad pisanych i stosowanych w praktyce życia chrześcijańskiego jego członków, uznaje ten ruch jako swój. Na prośbę SkauOng jest grą dla chłopców pod przewodnictwem chłopców, w której starsi bracia stwarzają młodszym zdrowe otoczenie i zachęcają do zdrowych zajęć, ułatwiających wyrobienie w sobie cnót obywatelskich Robert Baden- Powell, Wskazówki dla skautmistrzów świeckich Pasterze mianują duszpasterzy, takich, którzy rozumieją specyfikę ruchu i którzy potrafią działać w poszanowaniu świeckiego charakteru ruchu, który ma swoje władze i statuty. Właściwym miejscem dla podstawowej jednostki Skautów Europy, jakim jest szczep jest parafia lub kilka sąsiadujacych parafii. Szczególnie w Polsce, gdzie, podobnie jak we Włoszech, sieć parafii jest duża, a żywotność samej parafii godna podziwu. Zadaniem szczepowego jest zapewnić przychylność proboszcza oraz uzyskać opiekę duszpasterską ze strony księdza rozumiejącego charakter i pedagogikę naszego ruchu. Często to pozyskanie księdza dla rozumienia naszego ruchu będzie dziełem szczepowego. Do tej pory nie mieliśmy doświadczeń z działaniem przy innych strukturach, jak np. szkoła. Ale można to sobie wyobrazić. SkauFng musi cieszyć się pewną autonomią, dzięki której swobodnie rozwija się jego potencjał wychowawczy, jego wewnętrzna dynamika. Wszelkie próby czynienia z niego dzieła parafialnego, dzieła jednej kongregacji, oficjalnego świeckiego ramienia hierarchii, ozdobnika kościelnych ceremonii, sposobu na promocję określonego sposobu formacji np. katechetycznej kończą się zwykle zachwianiem jego wewnętrznej, delikatnej dynamiki, opartej przecież na radosnej, co nie znaczy nieodpowiedzialnej, grze na łonie przyrody. Nie robi dobrze skaufngowi próba stworzenia, od wewnątrz, przez duszpasterzy i instruktorów, zakonu skautowego, czy bractwa skautowego, czyli usiłowanie przeniesienia skaufngu na teren, który nie jest mu właściwy. Opatrzność w tym zakresie dała wystarczająco dużo sygnałów w ciągu całej historii skaufngu. SkauFng nie znosi dobrze zbyt daleko idącego podporządkowania silnym tożsamościom, starym czy nowym ruchom, czy wspólnotom, stawiających sobie inne cele niż wychowanie młodych metodą skautową. Te silne tożsamości muszą odkryć autentyczną, autonomiczną wartość pedagogiki skautowej zanim ewentualnie będą chciały, zawsze łagodnie, nigdy w sposób radykalny, nadać określonemu środowisku swego specyficznego ducha. Inaczej rzecz będzie się miała, jak z kompasem pod który podłoży się silny magnes. Jednym z zadań szczepowego oraz duszpasterza jest właśnie roztropna troska o szacunek dla wewnętrznej dynamiki pedgogiki skautowej, przy jednoczesnym otwarciu chłopców i dziewcząt na bogactwo powołań i charyzmatów, które Duch Św. nieustannie wzbudza w Kościele. Ze swej strony władze Stowarzyszenia dbają zawsze na poziomie krajowym o neutralne usytuowanie ruchu skautowego, w sensie wymagań lekko powyżej pewnej średniej krajowej, jeśli chodzi o rozmaite prądy, czy duchowości, lokalnie wspierając zaangażowanie wszelkich rzeczywistości kościelnych, pod warunkiem minimalnej gwarancji dla autonomii metody skautowej. Zasadą jest zawsze szacunek dla autentycznego charyzmatu i delikatności ruchu skautowego, który opierając się na ochotnym i ideowym zaangażowaniu ludzi młodych, nierzadko, lokalnie lub nawet centralnie, może

11 paść ofiarą pewnych instrumentalizacji, wynikających z niezrozumienia jego istoty. Zasadą jest doskonałość w cnotach ludzkich, czyli wymagania co do prawa harcerskiego oraz roztropne, umiarkowane, nieskłonne do emocjonalnej egzaltacji, pełne duszpasterskiej mądrości prowadzenie po ścieżkach pobożności i życia wewnętrznego zgodnie z naturalnym pragnieniem chłopca i dziewczyny życia blisko Boga. Szczepowy i duszpasterz pomagają drużynowym w otwieraniu chłopców i dziewcząt na powołanie, do jakiego wzywa ich Bóg. Starają się zapewnić temu powołaniu silny fundament cnót ludzkich i nadprzyrodzonych, dzięki wychowaniu skautowemu. SkauFng traktuje chłopca i dziewczynę jako aktywny podmiot formacji, a nie jako bierny przedmiot formacji. Wzbudza u młodego człowieka aktywne pragnienie poznania wiary i jej pogłębiania, przejęcia odpowiedzialności za własną formację duchową. Sprzyjanie odkryciu częstego uczestniczenia we Mszy Św. oraz korzystania z sakramentu Spowiedzi przy jednoczesnym zapewnieniu dobrej wiedzy religijnej z zakresu katechizmu powinno być na pierwszym miejscu trosk szczepowego i duszpasterza, jeśli chodzi o wychowanie religijne w skaufngu. Skauci Europy nie są oficjalną organizacją skaufngu katolickiego w Kościele w Polsce, choć są uznani przez Konferencję Episkopatu Polski jako Od stu lat wszyscy, którzy wstępują do skauongu, zyskują możliwość integralnej formacji osobowej poprzez zabawę, działanie, przygodę, kontakt z przyrodą, życie w grupie i służbę innym. SkauOng, inspirowany Ewangelią, jest nie tylko miejscem prawdziwego wzrastania w człowieczeństwie, lecz również propozycją życia w sposób głęboko chrześcijański oraz okazją do rzeczywistego dojrzewania pod względem duchowym i moralnym, a także autentyczną drogą świętości. Warto przypomnieć, że jak mawiał o. Jacques Sevin SJ, założyciel skauongu katolickiego «świętość nie należy do określonej epoki czy jakiejś szczególnej formacji». Poczucie odpowiedzialności, jakie kształtuje pedagogia skauongu, nakazuje kierować się w życiu miłością bliźniego i budzi pragnienie służenia mu na wzór Chrystusa sługi, czerpiąc siłę z łaski, jaką daje Chrystus w szczególności w s a k ra m e n t a c h E u c h a r y s O i i pojednania. Benedykt XVI, List do kard. Jeana- Pierre'a Ricarda, przewodniczącego Episkopatu Francji z okazji 100- lecia skauongu Ze stanowiska chłopców skauong jest to zbratana banda, będąca ich naturalną organizacją, czy to dla wspólnych gier i psot, czy dla wałęsania się, dająca im ładne ubranie i ekwipunek, przemawiająca do ich wyobraźni i romantyzmu i pozwalająca im prowadzić czynne życie na świeżym powietrzu Robert Baden- Powell, Wskazówki dla skautmistrzów prywatne stowarzyszenie wiernych na poziomie krajowym. W historii Kościół promował lub nadal promuje stowarzyszenia publiczne, oficjalne, które niejako z automatu są zakładane przez biskupów i proboszczów w każdej parafii lub szkole czy innej instytucji katolickiej np. Akcja Katolicka lub Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży. Skauci Europy nie mają tego charakteru, choć starają się swoim zasięgiem objąć wszystkie diecezje i wszystkie parafie, tak, by jak najlepiej służyć rodzinom i Kościołowi. Skauci Europy nie są tylko dla ochrzczonych. Dzieci nieochrzczone również mogą uczestniczyć w zajęciach skautowych, pod warunkiem, że ich rodzice w pełni zaakceptują katolicki charakter jednostki. Dopuszczenie dzieci nieochrzczonych jest wyrazem wielkiego zaufania do dziewcząt i chłopców, którzy już są w skaufngu, do ich łagodności, przyjaźni i naturalności z jaką przeżywają swoją wiarę. To one będą najlepszą zachętą dla dzieci nieochrzczonych do zainteresowania się wiarą. Oczywiście nie możemy osoby nieochrzczonej dopuścić do przyrzeczenia. Byłoby to nieuczciwe z naszej strony. Natomiast na pewno rok czasu spędzony w skaufngu jest wystarczający, żeby bez żadnego przymusu podjąć decyzję o przyjęciu lub nie przyjęciu chrztu i w ten sposób mogło być dopuszczone do przyrzeczenie lub poszukać innego miejsca zgodnego z własnymi przekonaniami. Skauci Europy i Polska Wychowanie patriotyczne, miłość do Ojczyzny, jest jedną z ważnych wartości skaufngu. Wychowanie

12 dobrych obywateli, dobrych patriotów jest pierwszorzędnym celem skaufngu w ujęciu Baden- Powella. Widzieliśmy już, że to wychowanie nie może przybierać formy oficjalnego ruchu młodzieżowego, gdyż wówczas łatwo podlega instrumentalizacji przez tę czy inną opcję polityczną będącą aktualnie u władzy, która dowolnie kształtuje politykę historyczną w zależności od swoich interesów. Podobnie skaufng nie może stać się zakładnikiem pewnej wąskiej, ideologicznej wersji dziejów narodu, w szczególności w momencie, gdy nabiera ona cech nacjonalistycznych, żeby nie powiedzieć pogańskich. Nasze podejście do narodu i do fenomenu narodowego jest wyznaczane przez oczyszczający wpływ chrześcijaństwa. Tam, gdzie wiara oczyszcza miłość do Ojczyzny, wówczas możemy mówić o prawdziwym patriotyźmie. Jest on niezbędny do wychowania młodego człowieka. Taki właśnie jest patriotyzm Karola Wojtyły - Jana Pawła II, niewątpliwie największego syna tej ziemi i to on jest dla nas przewodnikiem w spojrzeniu na Polskę i jej dzieje. To z naszej polskiej historii i kultury, będącej w ściśłej łączności z wielką historią chrześcijańskich narodów Europy, czerpiemy naszą kulturową tożsamość i,, poniekąd siłę charakteru. Dzieje Polski w ujęciu Karola Wojtyły to historia świętych i historia zmagań o wierność 10 przykazaniom i nauce Kościoła w polityce wewnętrznej i zewnętrznej. Wielkiej wskazówki do spojrzenia na nasze dzieje w wychowaniu chłopców i dziewcząt może dostarczyć książka Feliksa Konecznego Święci w dziejach narodu polskiego oraz liczne homilie Jana Pawła II na temat polskich świętych: Św. Wojciecha, Św. Stanisława Biskupa, Św. Kingi, Św. Jadwigi, Św. Stanisława Kostki, Św. Brata Alberta, Św. Maksymiliana Marii Kolbe. Jest to opowieść o solidarności, jakiej ci święci służyli. Szczególne miejsce w naszej opowieści o najnowszych dziejach Polski zajmą postaci Kardynała Wyszyńskiego, Karola Wojtyły, bł. Ks. Jerzego Popiełuszki, jako przykładów osobistej świętości, niezłomności i wierności prawdzie pośród prześladowań aż do ofiary z życia. Nici przewodniej dostarczą nam dokonania wielkich władców, począwszy od Mieszka I i jego historycznej decyzji o przyjęciu chrztu oraz innych wielkich Piastów. Poczesne miejsce będzie miała rola Jagiellonów i piękna decyzja Jadwigi o poślubieniu Władysława Jagiełły, dzięki której ochrzczona została Litwa, ostatni naród pogański w Europie. Obrona praw narodów i moralności w polityce w wykonaniu mistrzów z Uniwersytetu Jagiellońskiego pod przewodnictwem Pawła Włodkowica, wielka idea Rzeczpospolitej Obojga Narodów, idee wolności, demokracji i tolerancji, które sprawiły, że Polska była podziwiana i odwiedzana przez mieszkańców innych państw, łagodność z jaką polska kultura asymilowała inne kultury (Litwa, Ruś, Ormianie, Żydzi, Tatarzy, Niemcy, etc.), rola Polski jako przedmurza chrześcijaństwa, wierność polskiej tradycji i kulturze ściśle złączonej z wiarą wobec neo- pogańskich praktyk germanizacyjnych i rusyfikacyjnych, które dały siłę przetrwać okres niewoli narodowej, solidarność wobec innych ciemężonych narodów, brak nienawiści, miłość nieprzyjaciół, przebaczenie, brak kultury terroryzmu jako sposobu walki o szlachtne cele, wielki zryw ideowy młodzieży polskiej z początków XX w., jego częścią było harcerstwo, który zaowocował pięknym okresem odrodzenia Polski w okresie międzywojennym, szlachetne pokolenie roku 1920, pokolenie Jana Pawła II, Ireny Sendlerowej, Zośki, Alka i Rudego, które tak pięknie i tragicznie zarazem zapisało się w naszych dziejach, jego symbolem jest Powstanie

13 Warszawskie, heroiczna solidarność z cierpiącym narodem żydowskim (iluż Polaków uznanych za Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata ), nieprawdopodobna epopeja Polskiego Państwa Podziemnego, heroizm Polaków i Polek, kurierów i konspiratorów, dzielna obrona całego narodu przed zniszczeniem i zepsuciem niesionym przez bezbożny nazim i komunizm, jej symbolem jest z kolei wielki zryw Solidarności, rola księży, zakonów męskich i żeńskich w trudnych dla narodu chwilach niewoli wieku XIX, okupacji niemieckiej i sowieckiej to wszystko dostarcza tak wielu szlachetnych punktów odniesienia do budowania młodych charakterów, które do właściwego ukształtowania potrzebują dumy z własnej historii narodowej. Jest to duma uzasadniona, nie w wydaniu tego czy innego prądu ideowego, bardziej prawicowego, czy bardziej lewicowego, ale w wydaniu Karola Wojtyły. Lednica i chrzest, Gniezno i kolebka państwowości, Kraków i Wawel z jego nekropolią narodową, Wadowice i dom rodzinny Jana Pawła II, Jasna Góra i Królowa Polski, Gdańsk ze stocznią jako kolebką Solidarności, symbolem walki z kłamstwem i brakiem moralności w życiu publicznym, Oświęcim i ogrom cierpienia zadanego przez nieludzką ideologię wraz z nadzieją pokonania zła przez miłość, której symbolem stał się św. Maksymilian Maria Kolbe, ale też rotmistrz Pilecki i tylu innych Polaków okazujących czynną solidarność w nieludzkich czasach, Katyń i groby polskich oficerów, Syberia, miejsce wielkiej Golgoty milionów naszych rodaków i tylu innych narodowości, Monte Cassino, etc. - tyleż miejsc do kształtowania wielkiego i szlachetnego młodego i nowoczesnego pokolenia na progu XXI w. A bliżej polska pracowitość i przedsiębiorczość, dobre wykształcenie, zdolność do nauki języków, szacunek dla wartości małżeństwa i rodziny, solidna pobożność, umiarkowanie, nieskłonność do pogańskich radykalizmów, sukces ostatnich 20 lat, to kolejne pozytywne elementy narodowego charakteru, zdolnego twórczo połączyć nowoczesność z wiernością tradycji. Nie będziemy tu rozwijać wątku naszych wad narodowych, które są dla wszystkich oczywiste, gdyż Baden- Powell nauczył nas budowania na 5% dobra, które kryje się w każdym człowieku i, dodajmy, narodzie. Z pewnością jednym z przyjemniejszych wymiarów polskiej kultury jest, trochę może naiwna, ale bardzo wartościowa, empafa i przyjaźń wobec innych narodów, szczególnie z podobnym bagażem historycznym, co Polska. Budzimy wielką sympafę u i czujemy wielką sympafę do wszystkich narodów słowiańskich, nie wykazując przy tym zapędów imperialistycznych. Na pewno szczególne miejsce wśród nich zajmuje Ukraina. To nasza nowa wielka miłość narodowa. Kochamy szczególnie kraje śródziemnomorskie, jak Włochy i Hiszpanię, ale dobrze czujemy się również we Francji i Niemczech, nie mówiąc już o Wielkiej Brytanii i krajach nordyckich aż po Islandię. Z racji solidarności nam okazanej w okresie komunizmu, szczególne miejsce zajmują Stany Zjednoczone. To wszystko sprawia, że mamy do odegrania wielką rolę kulturotwórczą i cywilizacyjną w Europie i na świecie w XXI w. Skauci Europy i dążenie do jedności chrześcijan Federacja SkauFngu Europejskiego, powstała w 1956 r. jako inicjatywa ekumeniczna, jest stowarzyszeniem międzynarodowym de facto. Jej jedynym tekstem statutowym jest Dyrektorium Religijne, które określa zasady wychowania religijnego oraz współpracy między trzema wyznaniami chrześcijańskimi: katolikami, protestantami i prawosławnymi. W 1976 r. utworzony został MIędzynarodowy Związek Przewodniczek i Skautów Europy (UIGSE) jako osoba prawna, zarejestrowana we Francji na podstawie francuskiego prawa stowarzyszeń, które przewiduje figurę

14 prawną stowarzyszenia międzynarodowego. UIGSE ma charakter wyłącznie katolicki, tak by móc cieszyć się statutem kanonicznym prywatnego stowarzyszenia wiernych prawa papieskiego, które uzyskało w 2003 r. Stolica Święta zaakceptowała udział stowarzyszeń protestanckich i prawosławnych na zasadach określonych w Dyrektorium Religijnym FSE. UIGSE jest jedynym prawnym reprezentantem FSE, stąd używamy czasem skrótu UIGSE- FSE. Można sobie jednak wyobrazić istnieje prawosławnego związku międzyanrodowego, który razem z katolickim UIGSE tworzyłby FSE. Nie jest jeszcze jasne, czy będzie to konieczne do integracji prawosławnych w FSE. Idee te rekapitulują te trzy postanowienia statutu federalnego: Ze Statutu Federalnego: Związek skupia stowarzyszenia skautowe wyznania rzymsko katolickiego. Wszystkie działania i decyzje podejmuje w zgodzie z zasadami tej wiary W duchu ekumenicznego otwarcia, nieodłącznego od nadziei powrotu do duchowej jedności Europy, Związek przyjmuje stowarzyszenia należące do innych wyznań chrześcijańskich, na zasadach określonych w Dyrektorium religijnym Federacji SkauFngu Europejskiego, które stanowi załącznik do niniejszego statutu Młodzi nie będący wyznania chrześcijańskiego mogą być wyjątkowo przyjęci do jednostek, pod warunkiem, że ich rodzice zaakceptują uprzednio wyznaniowy charakter jednostki. Nie może złożyć przyrzeczenia skautowego osoba nie ochrzczona. Jednakże można dopuścić do przyrzeczenia skauta lub przewodniczkę przygotowujących się do chrztu. Skauci Europy- organizacja międzynarodowa Najbardziej charakterystyczną cechą Skautów Europy wyróżniającą ją od innych ruchów skautowych, oprócz ważnych wyborów pedagogicznych, jest nasz ponadnarodowy charakter. Jesteśmy jednym ruchem w całej Europie z tą samą symboliką, przyrzeczeniem, prawem, pedagogiką, strukturami. Daje nam to nieprawdopodobną możliwość wychowania młodych Polaków i Polek w wielkim horyzoncie Kościoła Powszechnego. SkauFng jest szkołą wychowania praktycznego. Formuje nie przez konferencje i wykłady, jak szkoła, ale poprzez działanie i podejmowanie odpowiedzialności. Dla nas Europa jest po prostu okazją do praktycznego przeżywania powszechności Kościoła. Nasza wspólnota nie jest zamknięta do naszego kontynentu, ale musi być jakiś porządek miłości i zdrowy rozsądek: łatwiej będzie naszym młodym s p o t k a ć s i ę z e S ł o w a k a m i n i ż z Portugalczykami, a z tymi ostatnimi łatwiej niż z mieszkańcami Afryki. Nasz projekt byłby dziwny i podejrzany, gdyby w ramach wychowania młodych do miłości innych narodów przewidywał najpierw uprzywilejowane relacje z Australią, a dopiero potem mówiłby o Litwie lub Hiszpanii. Patrząc głębiej: FSE chce, by chłopcy i dziewczęta przeżywali skaufng w kontekście tworzenia realnych więzi przyjaźni i braterstwa ponad granicami. Projekt Baden- Powella zawiera w sobie w sposób

15 nieodzowny troskę o przyjaźń między narodami. Konkretnie, odpowiedzialnością szczepowego jest zapewnienie wszystkim chłopcom i dziewczętom w szczepie corocznej okazji do spotkania z braćmi i siostrami przewodniczkami i skautami Europy z innych krajów. Wymiar europejski naszego ruchu domaga się bardzo praktycznej realizacji. Ma być również obecny w żółtej gałęzi, choć najczęściej, poza nadzwyczajnymi przypadkami, będzie nieproporcjonalne przemieszczanie wilczków zagranicę. Natomiast gałąź zielona i czerwona powinny co roku mieć okazję do takiego czy innego praktykowania wymiaru europejskiego. Każdy szczep musi mieć po prostu własną politykę Być katolikiem - znaczy kochać swoją ojczyznę, nie pozwalając, by ktokolwiek prześcignął nas w tej miłości. Ale zarazem przyjmować za własne szlachetne dążenia wszystkich narodów. Ileż powodów do chluby Francji jest również powodem mojej chluby! I tak samo wiele z tego, co jest dumą Niemców, Włochów, Anglików... a także Amerykanów, Azjatów i Afrykanów, staje się moją dumą. Katolik- to serce wielkie, duch otwarty! Św. Josemaria Escriva, Droga, nr 525 międzynarodową, zgodną z naszą pedagogiką oraz z poziomem formacji uczestników i szefów. Najbardziej popularną formą wspólnych działań są wspólne obozy i wspólne wędrówki z drużyną lub kręgiem/ogniskiem z innego kraju. Podobnie jak dbamy o integrację szczepu w ramach całego stowarzyszenia krajowego poprzez udział w obozach szkoleniowych, Harcach Majowych, Św. Krzyżu czy Górze Św. Anny oraz wszelkich innych akcjach ogólnopolskich, podobnie szczepowy stara się by jego szczep był zintegrowany w całej Federacji. Ale w ciągu roku są też inne wydarzenia, w których można wziąć udział lub które można wykreować, tak, by szczep w sposób autentyczny uczestniczył w tej wielkiej rodzine europejskiej Skautów Europy. Kilka pomysłów: - pielgrzymka wędrowników francuskich do Vezelay i przewodniczek do Paray- Le- Monial, 29 października- 1 listopada; - obozy szkoleniowe we Francji lub w Szwajcarii w ciągu całego roku (patrz strona h{p:// europe.org/grandir/maitrises/formafon/formafons.shtml#4), można tam wysłać ludzi w porozumieniu z hufcowym, naczelnikiem i komisarzem federalnym; - wyjazdy zastępów zastępowych lub ekip młodych na krótkie wyjazdy ze Skautami Europy z krajów sąsiadujących (Czechy, Słowacja, Ukraina, Białoruś, Litwa, Rosja, etc.); - Sylwester w gronie międzynarodowym dla szefów i szefowych (np. Ukraina 2009, Słowacja 2010); - formacja szczepowych i hufcowych na poziomie federalnym (weekendy federalne na jesieni we Włoszech, na wiosnę we Francji); - goszczenie przewodniczek i skautów Europy z innych krajów będących przejazdem lub turystycznie w Polsce; - dbanie o to, by wędrownicy i przewodniczki oraz szefowie i szefowe wyjeżdżający na studia lub do pracy zagranicę skontaktowali się z lokalną organizacją Skautów Europy; - troska o to, by poznać rodziny Skautów Europy z innych krajów i organizować z nimi wymiany rodzin polskich lub tp. np. w wakacje; Jesteśmy organizacją, która ma swoją historię i osobowość ukształtowaną przez tę historię. Każdy naród ma swą mentalność i specyfikę, co jednak nie rozbija naszej jedności, ale ją ubogaca. Umiejętność inteligentnego poruszania się po tym terenie wielonarodowości jest jednym z aspektów wychowania, które dajemy w naszym skaufngu. Pewna kultura relacji międzynarodowych, na którą składa się wyrozumiałość, ostrożność ocen, umiarkowanie, docenianie tego, co szlachetne, choć inne, umiejętne dostosowanie się do zwyczajów, mentalności innych, szczególnie w tym, co dotyczy życia codziennego, jedzenia, sposobów świętowania, zwracania się wzajemnego, etc. jest jednym z ważniejszych celów naszej pracy