LOGISTYKA ZAOPATRZENIA PRODUKCJI. Katedra Systemów Logistycznych

Transkrypt

1 LOGISTYKA ZAOPATRZENIA I PRODUKCJI Katedra Systemów Logistycznych

2 ĆwICZENIA 6 wybór DOSTAwCY

3 wybór ODPOwIEDNIEGO DOSTAwCY JEST GwARANTEm NIEZAwODNOśCI REALIZOwANYCh DOSTAw materiałów

4 Metody oceny i wyboru dostawców Najczęściej wybierane metody wyboru i oceny dostawców: metoda punktowa, metoda graficzna wykres radarowy, metoda wskaźnikowa, metoda AHP.

5 Metoda punktowa: W metodzie punktowej wyróżnia się takie etapy postępowania jak: 1) ustalenie podstawowych kryteriów wyboru i cech mierzalnych (parametrów), które stanowią podstawę ich kwantyfikowania, 2) dokonanie ustaleń dotyczących zasad punktacji dla poszczególnych kryteriów, jak również ich cech mierzalnych, 3) ewentualne wprowadzenie wag dla kryteriów i parametrów, w celu zidentyfikowania ich ważności dla danego przedsiębiorstwa, 4) obliczenie liczby punktów, które zostały uzyskane przez poszczególne przedsiębiorstwa, 5) dokonanie wyboru dostawcy.

6 1) ustalenie podstawowych kryteriów wyboru i cech mierzalnych (parametrów), które stanowią podstawę ich kwantyfikowania Np. cena, jakość, terminy dostaw, dodatkowe usługi Kryterium oceny Cena Jakość Terminy dostaw Dodatkowe usługi

7 2) dokonanie ustaleń dotyczących zasad punktacji dla poszczególnych kryteriów, jak również ich cech mierzalnych Np. w skali od 1 do najgorsza ocena / 100 najlepsza ocena Kryterium oceny Ocena przyznana każdemu z kryterium Dostawca A Dostawca B Cena Jakość Terminy dostaw Dodatkowe usługi 65 80

8 3) ewentualne wprowadzenie wag dla kryteriów i parametrów, w celu zidentyfikowania ich ważności dla danego przedsiębiorstwa Np. cena dla danego przedsiębiorstwa jest najważniejsza, jakość i dodatkowe usługi są równie ważne, natomiast terminy dostaw są mało istotne Kryterium oceny Ocena przyznana każdemu z kryterium Dostawca A Dostawca B Znaczenie relatywne każdego z kryterium (w %) Cena Jakość Terminy dostaw Dodatkowe usługi

9 4) obliczenie liczby punktów, które zostały uzyskane przez poszczególne przedsiębiorstwa 80 * 35% 60 * 35% Kryterium oceny Ocena przyznana każdemu z kryterium Dostawca A Dostawca B Znaczenie relatywne każdego z kryterium (w %) Ocena ogólna ważona (w pkt.) Dostawca A Dostawca B Cena Jakość ,75 17,5 Terminy dostaw ,25 Dodatkowe usługi ,

10 5) dokonanie wyboru dostawcy Kryterium oceny Ocena przyznana każdemu z kryterium Dostawca A Dostawca B Znaczenie relatywne każdego z kryterium (w %) Ocena ogólna ważona (w pkt.) Dostawca A Dostawca B Cena Jakość ,75 17,5 Terminy dostaw ,25 Dodatkowe usługi , ,75 Porównanie wyników wskazuje, iż należy wybrać dostawcę B.

11 Metoda graficzna: Metoda graficzna polega na przedstawieniu stopnia konkurencyjności ocenianych dostawców, na płaszczyźnie która jest diagramem (nazywany również wykresem radarowym).

12 Na płaszczyznę nanoszone są poszczególne kryteria i parametry oceny. Biorąc pod uwagę 4 kryteria, oceny dostawcy dokonuje się w następujący sposób: każda ćwiartka reprezentuje jedno kryterium. Kryterium Jakość Cena Parametr Dodatkowe usługi Jakość Terminy dostaw Dodatkowe usługi Terminy dostaw Cena

13 Biorąc pod uwagę 4 kryteria, oceny dostawcy dokonuje się w następujący sposób: każda ćwiartka reprezentuje jedno kryterium, rozwinięte o parametry, którym zostały przypisane wagi. Kryterium Parametr Jakość Parametr 1 Parametr 2 Parametr 3 Cena Parametr 4 Parametr 5 Parametr 6 Terminy dostaw Dodatkowe usługi Parametr 7 Parametr 8 Parametr 9 Parametr 10 Parametr 11 Parametr 12

14 Punktację nanosi się na diagram Najniższa (najgorsza) ocena znajduje się najbliżej środka okręgu, a im dalej środka tym wyższe oceny są ulokowane. Punktacja cech w odniesieniu do poziomu jakości: - 5 najwyższa jakość - 4 gdy jakość nieznacznie przewyższa wymagania minimalne - 3 gdy jakość odpowiada wymaganiom minimalnym - 2 gdy jakość znajduje się poniżej jakości minimalnej - 1 gdy jakość nie odpowiada wymaganiom minimalnym

15 Punktację nanosi się na diagram Najniższa (najgorsza) ocena znajduje się najbliżej środka okręgu, a im dalej środka tym wyższe oceny są ulokowane. Kryterium Parametr Dostawca A Jakość Parametr 1 Parametr 2 Parametr

16 Kryterium Parametr Dostawca A Jakość Parametr 1 Parametr 2 Parametr 3 Cena Parametr 4 Parametr 5 Parametr 6 Terminy dostaw Dodatkowe usługi Parametr 7 Parametr 8 Parametr 9 Parametr 10 Parametr 11 Parametr Punktację nanosi się na diagram, a im większa zostaje zakreskowana powierzchnia, tym większa jest konkurencyjność ocenianego dostawcy.

17 Porównując dostawców pod kątem wybranej z cech (tej najważniejszej z punktu widzenia odbiorcy) można analizować diagram odnośnie tego kryterium (odpowiedniej ćwiartki).

18 Metoda wskaźnikowa: Metoda wskaźnikowa bazuje na wskaźnikach odzwierciedlających jakość usług dostawczych, np.: liczba zrealizowanych dostaw do liczby złożonych zamówień, liczba niezrealizowanych dostaw do ogólnej liczby zamówień, liczba spóźnionych dostaw do ogólnej liczby dostaw, liczba dostaw reklamowanych do ogólnej liczby dostaw, częstotliwość występowania nietrafnych dostaw. Wskaźniki mają szczególne znaczenie w sytuacji, kiedy odbiorca wymaga dokładności dostaw oraz ich krótkich serii.

19 Elastyczność dostawy: Niezawodność dostawy: Jakość dostawy: Czas dostawy: [dni]

20 CIEKAWOSTKA Metoda AHP: Uznaniem środowiska nauki i praktyki w procesie oceny dostaw cieszy się metoda AHP (ang. Analytic Hierarchy Process), należąca do metod wielokryterialnych analizy problemu. Metoda AHP pozwala na dekompozycję złożonego problemu decyzyjnego i umożliwia uporządkowanie skończonego zbioru wariantów decyzyjnych. W metodzie akceptowane są oceny nie do końca spójne oraz uwzględnia się odstępstwa od tradycyjnej dedukcji liniowej.

21

22 LITERATURA Coyle J.J., Bardi E.J., Langley Jr. C.J., Zarządzanie logistyczne, tłum. E. Klosa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa Lysons K., Zakupy zaopatrzeniowe, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa Skowronek Cz., Sarjusz-Wolski Z.: Logistyka w przedsiębiorstwie, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne Szymczak M., Zarządzanie logistyczne w produkcji, [w:] Gołembska E. (red.), Kompendium wiedzy o logistyce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa- Poznań 2002.