Struktura przychodów spółek z udziałem kapitału zagranicznego

Transkrypt

1 Agnieszka Kłysik-Uryszek Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny Uniwersytet Łódzki Struktura przychodów spółek z udziałem kapitału zagranicznego Spółki prowadzące działalność gospodarczą osiągają przychody z tytułu sprzedaży produktów 1 (do tej kategorii zaliczane są wyroby i usługi) lub towarów i materiałów 2. Dodatkowo mogą osiągać przychody z pozostałej działalności operacyjnej oraz działalności finansowej (a także w wyniku zdarzeń nadzwyczajnych), ale w większości przypadków te dwa źródła mają marginalne znaczenie w całości przychodów przedsiębiorstw (a trzecie nie jest wyróżniane w statystykach GUS). W sprzedaż produktów oraz towarów i materiałów angażują się zarówno spółki przemysłowe, jak i usługowe. Można się wprawdzie spodziewać, że przedsiębiorstwa przemysłowe będą przede wszystkim osiągały przychody ze sprzedaży wyrobów, handlowe ze sprzedaży towarów i materiałów, a pozostałe usługowe ze sprzedaży usług. Jednak podział ten jest zbyt uproszczony. Przedsiębiorstwa przemysłowe prowadzą także działalność usługową, a nierzadko także angażują się w sprzedaż towarów i materiałów. Spółki sektora usługowego są bardziej nastawione na działalność handlową lub usługową, ale trudno wykluczyć także wytwarzanie dóbr materialnych. Metodologia wykorzystywana w polskiej sprawozdawczości dzieli podmioty funkcjonujące w danym miejscu (np. województwie) na spółki tam zarejestrowane oraz na jednostki lokalne spółek, które zarejestrowane są w innych województwach, ale w danym miejscu także prowadzą działalność. Dane statystyczne publikowane w oficjalnych wydawnictwach GUS 1 Produkty są wytworzone wewnątrz danego przedsiębiorstwa i nie podlegają dalszej obróbce w obrębie tego przedsiębiorstwa, w którym zostały wyprodukowane; są przeznaczone głównie do sprzedaży na zewnątrz. Szczerej zobacz: 2 Kategorię towary i materiały tworzą towary dobra zakupione przez przedsiębiorstwo celem dalszej odsprzedaży w stanie niezmienionym oraz materiały dobra zakupione przez przedsiębiorstwo celem zużycia w działalności operacyjnej. 1

2 przedstawiają przychody tylko pierwszej grupy podmiotów i to na znacznym poziomie agregacji (na poziomie sekcji PKD). Jednak ich atutem jest rozbicie ogólnej wartości przychodów na rodzaje działalności: sprzedaż wyrobów i usług, sprzedaż towarów i materiałów, pozostałą działalność operacyjną oraz działalność finansową. Dane uzyskane dla drugiej grupy podmiotów, tj. jednostek lokalnych zagregowane są do poziomu ogólnej wartości przychodów. Jednak dla uzupełnienia obrazu wartości przychodów generowanych przez wszystkie podmioty działające w województwie łódzkim wykorzystane zostały dane niepublikowane obejmujące zarówno pierwszą grupę podmiotów (spółki BIZ zarejestrowane w województwie), jak i drugą (jednostki lokalne). Przychody spółek BIZ zarejestrowanych w województwie łódzkim W badanym okresie wartość przychodów osiąganych przez spółki z udziałem kapitału zagranicznego w regionie łódzkim wzrosła ponad dwukrotnie. W 2 r. przychody z całokształtu działalności wyniosły ok mln zł., w 21 r. spadły do 1 22 mln zł, a następnie rosły do mln zł w 28 r. (zobacz wykres 1). W całym okresie udział sektora przemysłowego w łącznych przychodach spółek BIZ wynosił ok. 7-75%. Pozostałą część generowały spółki sektora usługowego. Przychody sektora rolniczego odgrywały marginalna rolę ich udział nie przekraczał,5%. W sektorze przemysłowym dominowały spółki sekcji D (przetwórstwo przemysłowe). Początkowo, w latach 2-24 ich udział w przychodach sektora wynosił ponad 95% (a nawet 98-99%), w kolejnych latach udział ten wyniósł ok %, a w 25 r. wyjątkowo 86%. Udział spółek budowlanych (sekcja F) wynosił w całym badanym okresie ok. 2-4%, a pozostałych sekcji, tj. C i E (odpowiednio: górnictwo i wytwarzanie energii) w pierwszych latach wynosił do ok.,5%, w 25 r. wzrósł znacząco do 11%, a w kolejnych latach utrzymywał się na poziomie ok. 5%. 2

3 Wykres 1. Struktura przychodów ogółem spółek BIZ według sektorów w latach w mld zł sektor III sektor II sektor I 5 Struktura przychodów sektora usługowego była dość stabilna. Dominowały spółki sekcji G (handel i naprawy), choć ich udział zmniejszał się z 88% do 7% zobacz tabela 1. Spółki sekcji I (transport, magazynowanie i łączność) generowały średnio ok. 1% przychodów sektora, a największy wzrost odnotowały spółki sekcji K (obsługa nieruchomości i firm). Ich udział wzrósł z 3,3% do 17,5% a wartość zwiększyła się blisko dwunastokrotnie z 121,5 mln zł do ponad 1,4 mld zł. Tabela 1. Struktura przychodów spółek BIZ w sektorze usługowym w latach 2-28 SEKTOR III w mln zł 3 78, 2647, , , 4 335, , , ,5 8 83,8 sekcja G 88,1% 8,6% 82,6% 81,9% 8,2% 78,8% 78,8% 78,1% 7,3% sekcja I 7,5% 11,4% 1,7% 1,3% 8,4% 8,7% 1,6% 1,5% 9,% sekcja K 3,3% 6,1% 4,9% 6,2% 9,3% 1,3% 8,% 8,8% 17,5% pozostałe w 1,1% 1,9% 1,8% 1,6% 2,1% 2,2% 2,6% 2,6% 3,2% sektorze III 3

4 Struktura rodzajowa przychodów spółek BIZ zdominowana była przez sprzedaż wyrobów i usług oraz towarów i materiałów zobacz wykres 2. Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług stanowiły w całym badanym okresie ok. 6-65%, a towarów i materiałów ok. 3-33% ogólnej wartości przychodów. Przychody finansowe oraz pozostałe przychody operacyjne stanowiły łącznie nie więcej niż 4-5% przychodów ogółem badanych podmiotów 3. Wykres 2. Struktura rodzajowa przychodów z działalności spółek z udziałem kapitału zagranicznego w latach w mld zł przychody finansowe pozostałe przychody operacyjne przychody ze sprzedaży towarów i materiałów przychody ze sprzedaży produktów w Łodzi Sprzedawane wyroby i usługi w ponad 9% wytwarzane były przez sektor przemysłowy tj. głównie przez przetwórstwo przemysłowe (sekcja D) zobacz wykres 3. Sektor usługowy generował niespełna 1% wartości sprzedanych produktów (tj. głównie usług), jednak warto podkreślić, że struktura według sekcji zmieniła się znacząco. Z 48% do 16% zmniejszył się udział sekcji G (handel i naprawy), a sukcesywnie wzrastały przychody (i ich udział w sektorze) w 3 Najbardziej aktywne w tym zakresie były spółki sekcji D (przetwórstwo przemysłowe), chociaż jej udział w ostatnich 2 latach spadał, przede wszystkim na rzecz sekcji K i O. 4

5 spółkach obsługi nieruchomości i firm (sekcja K): początkowo wyniosły one niespełna 98 mln. zł (tj. 18%), w latach zwiększały się do ok mln zł (tj. ok. 3-33%), w 27 r. wyniosły 46 mln zł, a w 28 r. ponad 1 mld zł (47%). Udział podmiotów zajmujących się transportem, magazynowaniem i łącznością (sekcja I) wahał się w granicach ok %, choć przychody z tytułu sprzedaży produktów tej sekcji wzrosły regularnie zwiększały się ze 155,5 mln zł w 2 r. do 612 mln zł w 28 r. Zmiany te należy ocenić jednoznacznie pozytywnie, gdyż oznaczają dynamiczny rozwój nowoczesnej części sektora usługowego (głownie sekcji K), co z kolei stwarza korzystne warunki dla dalszych nowoczesnych inwestycji zarówno produkcyjnych, jak i usługowych. Wykres 3. Struktura przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług spółek BIZ według sektorów w latach w mld zł sektor III sektor II sektor I Nieco ponad 3% przychodów spółek z udziałem kapitału zagranicznego pochodziła ze sprzedaży towarów i materiałów. Początkowo w 75% wypracowywały ją spółki sektora usługowego (z czego ok. 95% sekcja G handel hurtowy i detaliczny), a w 25% przemysł zobacz wykres 4. Struktura ta ulegała jednak zmianie na korzyść przemysłu w latach jego udział w przychodach ze sprzedaży towarów i materiałów wynosił ok. 37%. Wynika to 5

6 przede wszystkim z dywersyfikacji działalności spółek przemysłowych. W coraz większym stopniu angażują się one w działalność handlową, stając się np. dystrybutorami lub przedstawicielami handlowymi spółek matek lub podmiotów powiązanych, jak również pośrednikami w handlu surowcami i półproduktami. Wynika to z przewagi, jaką duże koncerny mogą uzyskać w relacjach z dostawcami. Dzięki skali zamówienia i sile przetargowej mogą uzyskiwać korzystne warunki cenowe, a przez to zarabiać dodatkowo na dalszej odsprzedaży surowca lub półproduktu. Wykres 4. Struktura przychodów ze sprzedaży towarów i materiałów spółek BIZ według sektorów w latach 2-28 w mld zł sektor III sektor II sektor I Produktywność pracy Dopełnieniem analizy przychodów z działalności realizowanej przez spółki BIZ może być wskaźnik produktywności pracy liczony jako relacja przychodów ze sprzedaży do liczby zatrudnionych. Zasadniczo w całej grupie badanych podmiotów, wartość tego wskaźnika wykazywała tendencję rosnącą, choć w spółkach usługowych wyraźnie spadła zobacz wykres 5. 6

7 Wykres 5. Przeciętne przychody na zatrudnionego w spółkach BIZ w latach 2-28 w tys. zł sektor II OGÓŁEM sektor III 2 1 Produktywność pracowników w całym sektorze przemysłowym była bardzo zbliżona do wartości dla sekcji D (przetwórstwa przemysłowego) zobacz tabela 2. W spółkach budowlanych (sekcja F) wartości tego wskaźnika były bardziej zmienne generalnie wzrastały bardziej dynamicznie niż w spółkach przetwórstwa przemysłowego z 27,6 tys. zł w 21 r. do tys. zł w 28 r. Wyjątkiem był tylko rok 24, w którym wartość przychodów ze sprzedaży na zatrudnionego wyniosła w budownictwie ponad 1 mln zł. W sektorze usługowym wartości produktywności pracy były bardzo zróżnicowane, ale generalna tendencja była malejąca. Oznacza to, iż tempo przyrostu przychodów było niższe niż tempo przyrostu zatrudnienia. Zatem przeciętnie w kolejnych latach każdy nowozatrudniony pracownik miał statystycznie coraz mniejszy udział w kreacji przychodu. Może oznaczać przerost zatrudnienia w sektorze usługowym. Najwyższe wartości badanego wskaźnika zanotowano w spółkach sekcji G (handel i naprawy) oraz sekcji I (transport, magazynowanie i łączność). Najniższe natomiast w hotelarstwie i gastronomii (sekcja H). 7

8 Tabela 2. Przeciętne wartości przychodów na zatrudnionego w spółkach BIZ w latach 2-28 w tys. zł Ogółem 335,7 32, 338,2 376,7 42,3 39,4 42,4 42,2 413,5 Sektor II 282,8 274,6 34,3 342,4 381,2 376,7 41, 431,9 452,6 sekcja D 28,6 275,4 37,1 332,3 381,8 361,7 4,2 432,4 447,5 sekcja F 45,7 27,6 23,9 1 55,2 334,7 356,8 453, 412,2 755,4 Sektor III 577,7 423,7 478,9 53,8 466,8 437,1 46,8 391,5 341,4 sekcja G 76,5 56,1 556,2 594,4 659, 632,7 61,7 627,5 57,9 sekcja H 84,9 52,9 64, 43,1 63,6 69,8 68, 95,3 9,6 sekcja I 366,1 359,2 395,8 445,5 556,4 416,4 434,4 393,5 38,8 sekcja K 17, 25,1 232,3 213,3 134,1 138,5 96,5 91,7 127,9 Przychody jednostek lokalnych spółek BIZ zarejestrowanych w innych województwach Wartość przychodów ze sprzedaży wyrobów, usług oraz towarów i materiałów w jednostkach lokalnych spółek BIZ ulegała w badanym okresie znacznym zmianom. W pierwszych czterech latach przychody zwiększały się z blisko 4,2 mld zł do 6,6 mld zł. W 24 r. spadły znacząco do nieco ponad 1,6 mld zł a w kolejnych latach znów wzrastały, bardzo dynamicznie, do ponad 12,1 mld zł w 28 r. Przedstawia to wykres 6. 8

9 Wykres 6. Przychody ze sprzedaży w jednostkach lokalnych spółek BIZ w latach w mld zł sekcja III sekcja II 2 Udział sektora przemysłowego (II) i usługowego (III) w strukturze przychodów uległ zmianie. Początkowo większą część przychodów generowały jednostki lokalne spółek usługowych ok. 7%. W kolejnych latach udział ten zmniejszał się na rzecz jednostek lokalnych spółek przemysłowych i w latach to one generowały ok. 7% ogólnej wartości przychodów ze sprzedaży. Przychody jednostek lokalnych w sektorze II pochodziły w ponad 9% z podmiotów sekcji D (przetwórstwo przemysłowe). W pierwszych latach największy wpływ na to miały podmioty branży spożywczej (dział 15), producenci odzieży (dział 18) oraz przemysł drzewno-papierniczy (działy 2+21) i poligrafia (dział 22). Od 26 r. największy udział mieli producenci maszyn i urządzeń (dział 29) w 26 r. wygenerowali oni ponad 57% przychodów ze sprzedaży spółek sekcji D. W kolejnych latach udział ten był mniejszy, ale nadal bardzo wysoki odpowiednio 46% i 3%. W 28 r. blisko 2% łącznej wartości przychodów ze sprzedaży przypadło na spółki wytwarzające maszyny i aparaturę elektryczną oraz aparaty radiowe, telewizyjne i komunikacyjne (działy 31+32), a nieco ponad 11% na producentów żywności i napojów (dział 15). Wartości przychodów ze sprzedaży w sekcji D i wybranych jej działach przedstawia tabela 3. 9

10 Tabela 3. Wartości przychodów ze sprzedaży w jednostkach lokalnych podmiotów BIZ w latach 2-28 w mln zł sekcja D ,5 3186,2 78,4 1111,8 37,7 4686,2 729,8 produkcja artykułów spożywczych i napojów 47, 8 627,1 62,7 681, 153,5 149,2 136,4 765,9 822,6 (dział 15) włókiennictwo i produkcja odzieży 323,5 363,5 3,3 17, ,2 (działy 17+18) produkcja drzewnopapiernicza 127,7 131,4 148, ,6 (działy 2+21) działalność wydawnicza, poligraficzna i 15,1 93,5 12, 12,4-72,1 9,5 2,1 66,1 reprodukcja (dział 22) produkcja wyrobów chemicznych 11,7 1,1 12,3 133,4 358,9 422,7 348, 245,9 (dział 24 ) produkcja wyrobów z gumy i tworzyw 28,4 24,6 33,5 133,2 251,4 38,7 255,5 426,5 571,7 sztucznych (dział 25 ) produkcja wyrobów z pozostałych surowców 95,8 119,1 128,4 181,7 8,6 78,8 67,7 146,9 478,5 niemetal. (dział 26 ) produkcja metali oraz wyrobów metalowych z wyjątkiem maszyn (działy ) 4,6 4,7 22,6 481,4-9,7 16,9 24,8 423,6 produkcja maszyn i urządzeń (dział 29) 2,1 4,3 2,7 848, ,6 214,5 2136,5 Produkcja maszyn i aparatury elektrycznej oraz aparatów radiowych, telewizyjnych i komunikacyjnych (dział 31+32) 68,2 74, 366,8 354,4 151,2 13, - 576,1 1376,7 Struktura przychodów w sektorze usługowym była zdominowana przez podmioty sekcji G (handel i naprawy), w tym przede wszystkim przez jednostki lokalne spółek zajmujących się handlem hurtowym (dział 51). One generowały ponad 9% przychodów ze sprzedaży wszystkich 1

11 jednostek lokalnych działających w sekcji G. Znaczny udział w sektorze III miały także jednostki lokalne podmiotów sekcji I (transport, magazynowanie i telekomunikacja), w tym szczególnie spółki telekomunikacyjne (dział 64), które w latach 2-26 realizowały 8-9%, a w odpowiednio 65% i 52% wartości sprzedaży sekcji I 4. Udział przychodów generowanych przez jednostki lokalne podmiotów w sekcji H (hotelarstwo i gastronomia) oraz K (obsługa nieruchomości i firm) był niewielki szczegóły przedstawia wykres 7. Wykres 7. Struktura przychodów ze sprzedaży w jednostkach lokalnych podmiotów BIZ w sektorze usługowym w latach , 4,5 w mld zł 4, 3,5 3, 2,5 2, 1,5 1,,5 Pozostałe w Sektorze III sekcja K sekcja I sekcja H sekcja G, Produktywność pracy Produktywność pracy w jednostkach lokalnych podmiotów BIZ zmieniała się bardziej dynamicznie niż w spółkach BIZ zarejestrowanych w województwie. Wskaźnik wartości przychodów na zatrudnionego w całej grupie badanych jednostek lokalnych wzrósł z ok. 3 tys. 4 Watro jednak zwrócić uwagę na wyjątkowo niskie wartości przychodów jednostek lokalnych sekcji I w latach 24 i 27. W pozostałych latach wartość przychodów wynosiła ok. 8-9 mln zł (a w 28 r. nawet 1,2 mld zł), a w 24 r. i 27 r. wyniosła odpowiednio 98 i 176 mln zł. Nasuwa to podejrzenie o wiarygodność danych liczbowych w tych latach. 11

12 zł w 2 r. do nieco ponad 5 tys. zł w 28 r. Tendencja nie była jednak stabilna: do 23 r. następował wzrost przychodów na zatrudnionego, w 24 nastąpił znaczny spadek, a w kolejnych latach wartość wskaźnika znów wzrastała zobacz wykres 8. Wykres 8. Przychody ze sprzedaży na zatrudnionego w jednostkach lokalnych spółek BIZ w latach 2-28 w tys. zł sektor II ogółem sektor III Produktywność pracy w sektorze przemysłowym wzrastała nieregularnie z poziomu ok. 25 tys. zł w 2 r. do nieco ponad 61 tys. zł w 28 r. Tendencja zmian w sektorze odzwierciedla produktywność pracy przede wszystkim w jednostkach lokalnych spółek przetwórstwa przemysłowego (sekcja D). Przychody ze sprzedaży na zatrudnionego w jednostkach lokalnych spółek budowlanych były bardzo zmienne i wahały się od ok. 2 tys. zł w latach 2-23 do nawet 1,2 mld zł w 27 r. i znów ok. 16 tys. zł w 28 r. W jednostkach lokalnych spółek usługowych początkowo przychody na zatrudnionego były wyższe niż w przemyśle, jednak od 24 r. zmniejszyły się znacznie i plasowały poniżej wartości dla jednostek lokalnych spółek przemysłowych. Przeciętnie najwyższe wartości zanotowano w jednostkach lokalnych spółek sekcji G (handel i naprawy) zobacz tabela 4. Znacznie niższe były przychody na zatrudnionego w jednostkach lokalnych spółek sekcji I (transport, magazynowanie i 12

13 telekomunikacja), a najniższe w sekcji H (hotelarstwo i gastronomia) oraz K (obsługa nieruchomości i firm). Warto zwrócić uwagę, że właśnie w jednostkach lokalnych spółek sekcji K nastąpiło bezwzględne zmniejszenie wartości przychodów na zatrudnionego. Jest to zgodne z tendencją występująca także w spółkach sekcji K zarejestrowanych w województwie. Tabela 4. Przeciętne wartości przychodów ze sprzedaży na zatrudnionego w jednostkach lokalnych podmiotów BIZ według sekcji w latach 2-28 OGÓŁEM 297,3 338,2 375,5 475,6 313,5 322,2 462,2 471,9 513,2 SEKTOR II 252,7 267, 269,3 448,1 395,6 396, 65,5 564,1 61,7 sekcja D 252,8 269, 271, 451,1 38,6 393,3 656,5 571,2 641,5 SEKTOR III 322,6 396,1 477,1 55,3 259,7 288,2 322,6 351,1 411,2 sekcja G 696,6 83,2 881,7 994,5 78,1 881,9 118, 833,5 85,9 sekcja H 74,4 83,7 73,4 72,7 82,8 77,9 66,5 95,8 92,5 sekcja I 188,9 237,9 339,3 313,6 119,2 368,7 363,8 25,3 323,9 sekcja K 152,2 245,2 163,1 154,8 59,7 42, 79, 78,1 76,4 Na czerwono zaznaczona została najwyższa wartość wskaźnika Wartości przychodów łącznie dla spółek BIZ zarejestrowanych w województwie łódzkim oraz jednostek lokalnych podmiotów BIZ zarejestrowanych w innych województwach Łączne przychody zrealizowane przez podmioty z udziałem kapitału zagranicznego w województwie łódzkim wzrastały z poziomu ok mld zł w latach 2-22 do ponad 4 mld zł w 28 r. zobacz wykres 9. Przeciętnie ok. 25-3% generowały jednostki lokalne podmiotów BIZ zarejestrowanych w innych województwach. Wyjątkiem były jedynie lata 24 i 25, kiedy udział jednostek lokalnych był mniejszy (odpowiednio 9% i 15%). 13

14 Wykres 9. Łączne przychody spółek BIZ zarejestrowanych w województwie łódzkim i jednostek lokalnych podmiotów BIZ zarejestrowanych w innych województwach w latach w mld zł spółki BIZ jednostki lokalne W sektorze przemysłowym udział przychodów uzyskanych przez jednostki lokalne był niższy wahał się od kilku do kilkunastu procent (tylko w 23 r. oraz w 27 r. i 28 r. był wyższy, odpowiednio 25,5%, 22,5% oraz 27%) zobacz tabela 5. W spółkach sektora usługowego, natomiast udział przychodów generowanych przez jednostki lokalne był zdecydowanie wyższy. W okresie 2-23 wynosił ok. połowy ogólnej wartości przychodów spółek sektora III, a w kolejnych latach przeciętnie ok. 3%. Jedynie w 24 r. udział ten był niższy i wynosił ok. 15%. 14

15 OGÓŁEM SEKTOR II SEKTOR III Tabela 5. Wartość i struktura przychodów podmiotów BIZ w województwie łódzkim w latach 2-28 wartość przychodów , , , , ,7 21 6, , , ,7 w mln zł udział jednostek lokalnych 26,% 31,2% 29,3% 33,4% 9,4% 15,6% 23,6% 23,9% 3,3% udział spółek BIZ zarejestrowanych 74,% 68,8% 7,7% 66,6% 9,6% 84,4% 76,4% 76,1% 69,7% w województwie w tym: wartość przychodów 9 497,2 9 27, 9 91, , , , , , ,2 w mln zł udział jednostek lokalnych 13,5% 17,8% 16,7% 25,5% 6,7% 8,8% 19,9% 22,5% 27,1% udział spółek BIZ zarejestrowanych 86,5% 82,2% 83,3% 74,5% 93,3% 91,2% 8,1% 77,5% 72,9% w województwie wartość przychodów 6 613, 5 643, 6 21,4 7 64, , 6 541,7 7 73, , ,6 w mln zł udział jednostek lokalnych 43,9% 53,1% 49,4% 47,9% 15,9% 3,6% 32,8% 27,5% 37,% udział spółek BIZ zarejestrowanych 56,1% 46,9% 5,6% 52,1% 84,1% 69,4% 67,2% 72,5% 63,% w województwie W poszczególnych sekcjach relacje przychodów generowanych przez spółki zarejestrowane w województwie i jednostki lokalne podmiotów zarejestrowanych w innych województwach znacznie się od siebie różniły zobacz wykres 1. Generalnie jednak w sekcjach sektora przemysłowego, tj. sekcji D (przetwórstwo przemysłowe) i F (budownictwo) dominowały przychody podmiotów zarejestrowanych w województwie. Oznacza to, że w tych obszarach działalności relatywnie mniej jest podmiotów o zasięgu ogólnokrajowym. Inwestorzy chętniej lokują centrale swoich spółek tam, gdzie funkcjonuje zakład produkcyjny, a ponadto, w przemyśle więcej jest przedsiębiorstw jednozakładowych, gdzie niejako automatycznie centrala znajduje się 15

16 w tym samym miejscu, co zakład produkcyjny. W sektorze usługowym więcej jest przedsiębiorstw wielozakładowych, które swoją działalnością obejmują kilka województw, podczas gdy centrala ulokowana jest tylko w jednym przeważnie jest to województwo mazowieckie (a dokładniej Warszawa). Taka lokalizacja oferuje inwestorom szereg ułatwień organizacyjnych (bliskość urzędów, centrali innych podmiotów, korzystny klimat biznesowy). Z tego względu udział przychodów jednostek lokalnych spółek usługowych zarejestrowanych poza województwem łódzkim jest znacznie wyższy niż w przemyśle. Szczególnie widać to w działalności hotelarskiej i gastronomicznej (sekcja H) oraz transporcie, magazynowaniu i telekomunikacji (sekcja I). W sekcji H jednostki lokalne generowały ponad 9% przychodów, w sekcji I w pierwszych 4 latach było to 7-75%, a w kolejnych nieznacznie mniej ok. 6-65% (wyjątkiem są lata 24 i 27 w których udział ten wyniósł nieco ponad 2%). Warto podkreślić, że największy udział w przychodach sekcji I miały jednostki lokalne spółek telekomunikacyjnych, na które składały się przychody wszystkich (niebędących franczyzowymi) punktów sprzedaży TPSA oraz operatorów telefonii komórkowej. Wykres 1. Wartość i struktura przychodów podmiotów BIZ w województwie łódzkim w latach 2-28 w wybranych Sekcjach PKD w mld zł 3 25 Sekcja D,9,8,7 Sekcja F 2,6,5 15,4 1,3 5,2,1, 16

17 w Projekt Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa Sekcja G Sekcja H 1,14 9 8,12 7, ,8,6 3,4 2 1,2, Sekcja I Sekcja K 2, 1,8 1,8 1,6 1,6 1,4 1,4 1,2 1,,8,6 1,2 1,,8,6,4,4,2,2,, spółki BIZ jednostki lokalne 17