1. LIST PREZESA ZARZĄDU 4 2. PODSTAWOWE INFORMACJE O SPÓŁCE Przedmiot działalności Organy statutowe Spółki 6

Transkrypt

1 Raport Roczny 2014

2 SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI 1. LIST PREZESA ZARZĄDU 4 2. PODSTAWOWE INFORMACJE O SPÓŁCE Przedmiot działalności Organy statutowe Spółki Walne Zgromadzenie Rada Nadzorcza Zarząd Struktura organizacyjna KDPW_CCP Podstawy prawne działalności Spółki NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA W 2014 ROKU Projekty ukończone w 2014 roku Autoryzacja KDPW_CCP dostosowanie KDPW_CCP do rozporządzenia EMIR Raportowanie do KDPW_TR za pośrednictwem KDPW_CCP Wprowadzenie nettingu w papierach wartościowych do rozliczeń rynku kasowego Wprowadzenie systemu negocjowanych pożyczek papierów wartościowych Projekty na zaawansowanym etapie realizacji w 2014 roku Działania na rzecz rozliczania i gwarantowania rozliczeń derywatów OTC w PLN Wprowadzenie rozliczeń walutowych instrumentów pochodnych OTC Wprowadzenie rozliczeń i zabezpieczania transakcji na obligacjach z rynku TBSP w KDPW_CCP SYSTEM ZARZĄDZANIA RYZYKIEM KORPORACYJNYM UDZIAŁ W TWORZENIU REGULACJI RYNKU KAPITAŁOWEGO Krajowe regulacje prawne Europejskie regulacje prawne 35 2

3 SPIS TREŚCI 6. WSPÓŁPRACA Z UCZESTNIKAMI RYNKU Współpraca z Komitetem do Spraw Ryzyka Współpraca z uczestnikami PROMOCJA I INFORMACJA Promocja usługi OTC_clearing i autoryzacji KDPW_CCP Współpraca z organizacjami i instytucjami rynkowymi Społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR) RELACJE MIĘDZYNARODOWE EACH (European Association of Central Counterparty Clearing Houses) CCP12 (The Global Association of Central Counterparties) ISDA (International Swaps and Derivatives Association) ROZLICZENIA RYNKU KASOWEGO I RYNKU TERMINOWEGO ZARZĄDZANIE FUNDUSZAMI SYSTEMU GWARANTOWANIA ROZLICZEŃ Zarządzanie Funduszem Rozliczeniowym Zarządzanie Funduszami Zabezpieczającymi Fundusz Zabezpieczający ASO GPW BondSpot Fundusz Zabezpieczający Pożyczki na Zlecenie Fundusz Zabezpieczający OTC Zarządzanie Depozytami Zabezpieczającymi PODSTAWOWE STATYSTYKI SPRAWOZDANIE FINANSOWE Bilans Rachunek Zysków i Strat Opinia niezależnego biegłego rewidenta 64 3

4 Szanowni Państwo, 1. LIST PREZESA ZARZĄDU Przekazujemy w Państwa ręce Raport Roczny Był to rok szczególny w historii izby rozliczeniowej KDPW_CCP: 8 kwietnia 2014 r. Komisja Nadzoru Finansowego dokonała autoryzacji izby rozliczeniowej KDPW_CCP, potwierdzając tym samym, że spełnia ona wszystkie wymagania stawiane tego typu instytucjom przez unijne rozporządzenie EMIR. Z nieskrywaną satysfakcją pragnę dodać, że KDPW_CCP była trzecią autoryzowaną izbą rozliczeniową w Unii Europejskiej. Z jednej strony pokazuje to wysoki profesjonalizm KDPW_CCP oraz pełną zgodność z najwyższymi międzynarodowymi standardami stawianymi tego typu instytucjom, z drugiej zaś przygotowanie polskiego rynku i jego uczestników do obsługi klientów krajowych i międzynarodowych. Kolejnym, istotnym zwłaszcza z punktu widzenia naszych uczestników, osiągnięciem ubiegłego roku było wprowadzenie mechanizmu nettingu w papierach wartościowych, co w praktyce umożliwiło generowanie przez KDPW_CCP jednej instrukcji rozrachunku ze wszystkich operacji, uznających lub obciążających dane konto rozrachunkowe. Wdrożenie mechanizmu kompensacji (netting) oraz agregacji (netting kierunkowy) zobowiązań i należności w papierach wartościowych oznacza zdecydowane zmniejszenie liczby instrukcji dostarczanych do rozrachunku przy jednoczesnym obniżeniu wysokości kosztów związanych z rozrachunkiem transakcji. Rok 2014 to również czas, w którym wprowadziliśmy system pożyczek papierów wartościowych inicjowanych przez Uczestników, prowadzony we współpracy z KDPW. Jego głównym zadaniem jest aktywne zarządzanie ryzykiem kontrpartnera i gwarantowanie transakcji przez izbę rozliczeniową, która poprzez nowacje staje się stroną transakcji, bezpośrednio po rozrachunku transakcji otwierającej. Współpracując ściśle z Krajowym Depozytem w ramach jednej Grupy Kapitałowej zapewniamy naszym Uczestnikom i Klientom najszerszy wachlarz usług w obszarze obsługi rynku finansowego w regionie CEE, a ponadto w zakresie oferowanych usług posiadamy także wymagane autoryzacje europejskie, które potwierdzają zgodność usług z międzynarodowymi regulacjami i otwierają drogę do świadczenia usług w całej Unii Europejskiej. Fakt ten znacząco podnosi wiarygodność polskiego rynku finansowego na arenie międzynarodowej i jest swoistą gwarancją jakości usług posttransakcyjnych oferowanych w Polsce. W 2015 roku będziemy równie intensywnie pracować nad nowymi rozwiązaniami oraz podnoszeniem jakości obecnie oferowanych rozwiązań. Realizując wszystkie nasze projekty będziemy nadal uważnie wsłuchiwać się w opinie naszych obecnych i przyszłych uczestników, aby zapewnić usługi najwyższej jakości, zgodne z oczekiwaniami rynku. Pozostawiam Państwu lekturę naszego Raportu Rocznego. dr Iwona Sroka Prezes Zarządu KDPW_CCP 4

5 2. PODSTAWOWE INFORMACJE O SPÓŁCE 2. PODSTAWOWE INFORMACJE O SPÓŁCE 2.1 Przedmiot działalności 2.1 Przedmiot działalności Spółka KDPW_CCP S.A. (KDPW_CCP) powstała na podstawie art. 48 ust. 7 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, który umożliwia Krajowemu Depozytowi Papierów Wartościowych S.A. przekazanie spółce zależnej w drodze umowy wykonywania określonych w ustawie zadań, m.in. z zakresu rozliczania transakcji zawieranych na rynku regulowanym i w alternatywnym systemie obrotu oraz prowadzenia systemu zabezpieczenia płynności. Izba rozliczeniowa KDPW_CCP rozpoczęła swoją działalność 1 lipca 2011 roku. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i Statutem KDPW_CCP przedmiotem działalności Spółki jest: rozliczanie transakcji zawieranych w obrocie instrumentami finansowymi prowadzenie systemu zabezpieczania płynności rozliczeń transakcji upowszechnianie informacji i prowadzenie działań edukacyjnych dotyczących rynku kapitałowego 5

6 2. PODSTAWOWE INFORMACJE O SPÓŁCE 2.2 Organy statutowe Spółki Ponadto Spółka może również, zgodnie ze Statutem, prowadzić działalność polegającą na: wykonywaniu funkcji giełdowej izby rozrachunkowej w zakresie transakcji zawieranych na rynkach towarowych pozostałych formach udzielania kredytów pożyczki pieniężne poza systemem bankowym pozostałej finansowej działalności usługowej, gdzie indziej niesklasyfikowanej, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszy emerytalnych pozostałym pośrednictwie finansowym związanym głównie z dystrybucją środków finansowych w inny sposób niż udzielanie pożyczek, zawieranie transakcji zabezpieczających. 2.2 Organy statutowe Spółki Organami Spółki są Walne Zgromadzenie, Rada Nadzorcza oraz Zarząd Walne Zgromadzenie W 2014 r. jedynym Akcjonariuszem Spółki był Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych. 6

7 2.2.2 Rada Nadzorcza 2. PODSTAWOWE INFORMACJE O SPÓŁCE W dniu 29 lipca 2014 r. powołano Radę Nadzorczą KDPW_CCP nowej kadencji w składzie: Karol Półtorak (Przewodniczący) Piotr Szpunar (Wiceprzewodniczący) Norbert Jeziolowicz (Członek niezależny) Iwona Lewińska prof. dr hab. Witold Małecki (Członek niezależny) Dariusz Witkowski (Członek niezależny) Zmiany w Radzie Nadzorczej nastąpiły odpowiednio do art. 27 ust. 2 rozporządzenia EMIR. Tym samym, poszerzono skład Rady Nadzorczej KDPW_CCP do 6 członków oraz wprowadzono wymóg niezależności w odniesieniu do minimum trzech jej członków. Radzie Nadzorczej KDPW_CCP powierzono również nowe kompetencje, m.in. kontrolowanie umów outsourcingowych zawieranych przez KDPW_CCP, ustalanie wysokości wynagrodzeń członków Zarządu, zatwierdzanie strategii KDPW_CCP, uchwalanie planów finansowych i planów działalności, zatwierdzanie polityki wynagrodzeń, nadzorowanie realizacji funkcji zarządzania ryzykiem oraz nadzór nad realizacją funkcji compliance oraz kontroli wewnętrznej. Do dnia 29 lipca 2014 r. Rada Nadzorcza KDPW_CCP działała w składzie: Beata Jarosz (Przewodnicząca), Maciej Szymański (Wiceprzewodniczący), Norbert Jeziolowicz (Członek niezależny), Iwona Lewińska, Prof. dr hab. Witold Małecki (Członek niezależny) oraz Prof. dr hab. Mieczysław Puławski (Członek niezależny). 7

8 Komitety Rady Nadzorczej 2. PODSTAWOWE INFORMACJE O SPÓŁCE Komitet ds. Audytu Od 29 lipca 2014 r. w skład Komitetu ds. Audytu wchodzili: Norbert Jeziolowicz (Przewodniczący), Iwona Lewińska i Dariusz Witkowski. Do 29 lipca 2014 r. w skład Komitetu ds. Audytu wchodzili: prof. dr hab. Mieczysław Puławski (Przewodniczący), Maciej Szymański i Norbert Jeziolowicz. Komitet ds. Wynagrodzeń Od 29 lipca 2014 r. w skład Komitetu ds. Wynagrodzeń wchodzili: Karol Półtorak (Przewodniczący), Piotr Szpunar i prof. dr hab. Witold Małecki. Do 29 lipca 2014 r. w skład Komitetu ds. Wynagrodzeń wchodzili: Beata Jarosz (Przewodnicząca), Iwona Lewińska i prof. dr hab. Witold Małecki. 8

9 2.2.3 Zarząd 2. PODSTAWOWE INFORMACJE O SPÓŁCE W skład Zarządu KDPW w 2014 r. wchodzili: Iwona Sroka Sławomir Panasiuk Michał Stępniewski Prezes Zarządu Wiceprezes Zarządu Członek Zarządu 9

10 2.3 Struktura organizacyjna KDPW_CCP Schemat struktury organizacyjnej KDPW_CCP na dzień r. 2. PODSTAWOWE INFORMACJE O SPÓŁCE 2.3 Struktura organizacyjna KDPW_CCP Wiceprezes Zarządu Chief Technology Officer RADA NADZORCZA KDPW_CCP S.A. ZARZĄD KDPW_CCP S.A. Członek Zarządu Prezes Zarządu Dyrektor Zarządzający Chief Risk Officer ZASTĘPCA DYREKTORA ZARZĄDZAJĄCEGO INSPEKTOR DS. KONTROLI WEWNĘTRZNEJ INSPEKTOR DS. ZGODNOŚCI Chief Compliance Officer ZESPÓŁ ROZLICZEŃ ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA RYZYKIEM ZESPÓŁ PRAWNY ZESPÓŁ DS. WSPÓŁPRACY Z IZBAMI ROZLICZENIOWYMI SEKRETARIAT Linia podległości Linia raportowania 10

11 2.4 Podstawy prawne działalności Spółki 2. PODSTAWOWE INFORMACJE O SPÓŁCE 2.4 Podstawy prawne działalności Spółki Podstawy prawne działalności KDPW_CCP w 2014 r. stanowiły akty regulujące sposób wykonywania działalności operacyjnej: Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi, ustawa o nadzorze nad rynkiem kapitałowym, ustawa o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami, a także inne akty prawne regulujące rynek finansowy i działalność spółek prawa handlowego Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, kontrahentów centralnych i repozytoriów transakcji (EMIR), oraz regulacyjne standardy techniczne wydane na podstawie tego rozporządzenia, w tym rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 153/2013 z dnia 19 grudnia 2012 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących wymogów obowiązujących kontrahentów centralnych Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 236/2012 z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie krótkiej sprzedaży i wybranych aspektów dotyczących swapów ryzyka kredytowego Regulamin Rozliczeń Transakcji (obrót zorganizowany) wydane na podstawie Regulaminu Rozliczeń Transakcji (obrót zorganizowany) Szczegółowe Zasady Prowadzenia Rozliczeń Transakcji przez KDPW_CCP Regulamin Funduszu Rozliczeniowego Regulamin Rozliczeń Transakcji (obrót niezorganizowany), w tym Regulamin Funduszu Zabezpieczającego OTC wydane na podstawie Regulaminu Rozliczeń Transakcji (obrót niezorganizowany) Szczegółowe Zasady Systemu Rozliczeń OTC Regulamin Funduszu Zabezpieczającego ASO GPW BondSpot 11

12 oraz akty regulujące sferę korporacyjną Spółki: 2. PODSTAWOWE INFORMACJE O SPÓŁCE Kodeks Spółek Handlowych Statut KDPW_CCP Regulamin Rady Nadzorczej KDPW_CCP Regulamin Komitetu ds. Audytu Regulamin Komitetu ds. Wynagrodzeń Regulamin Komitetu do Spraw Ryzyka Regulamin Zarządu KDPW_CCP Regulamin organizacyjny KDPW_CCP ustanowione w Spółce inne regulacje wewnętrzne, a w szczególności polityka zapobiegania konfliktom interesów, polityka zapewniania zgodności działalności z przepisami prawa i regulacjami wewnętrznymi (compliance), polityka zarządzania ryzykiem, polityka wynagrodzeń, zasady realizowania w Spółce funkcji audytu i kontroli, regulamin określający zasady zarządzania środkami własnymi Spółki KDPW_CCP działa zgodnie z zezwoleniem na świadczenie usług rozliczeniowych, jako CCP, udzielonym na podstawie decyzji Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 8 kwietnia 2014 r. 12

13 3. Najważniejsze wydarzenia w 2014 roku 3. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA W 2014 ROKU 3.1 Projekty ukończone w 2014 roku 3.1 Projekty ukończone w 2014 roku Autoryzacja KDPW_CCP dostosowanie KDPW_CCP do rozporządzenia EMIR 8 kwietnia 2014 r. Komisja Nadzoru Finansowego wydała oficjalną decyzję potwierdzającą autoryzację KDPW_CCP. W ramach decyzji KNF zezwolił KDPW_CCP na świadczenie usług rozliczeniowych jako CCP, w zakresie: 1. Rozliczania transakcji zawieranych na rynkach regulowanych dla następujących klas instrumentów finansowych: papiery wartościowe (securities): instrumenty udziałowe (equity) instrumenty dłużne (debt) instrumenty pochodne (derivatives): kontrakty pochodne odnoszące się do instrumentów udziałowych (equity) kontrakty pochodne odnoszące się do instrumentów dłużnych (debt) kontrakty pochodne odnoszące się do stóp procentowych (interest rate) kontrakty pochodne odnoszące się do walut (currencies) 13

14 3. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA W 2014 ROKU 2. Rozliczania transakcji repo albo sell/buyback zawieranych poza rynkiem regulowanym oraz poza alternatywnym systemem obrotu, których przedmiotem są zbywalne papiery wartościowe. 3. Rozliczania transakcji zawieranych poza rynkiem regulowanym dla następujących klas instrumentów finansowych: papiery wartościowe (securities): instrumenty udziałowe (equity) instrumenty dłużne (debt) 4. Rozliczania transakcji zawieranych poza rynkiem regulowanym, których przedmiotem są niebędące papierami wartościowymi instrumenty finansowe, w zakresie następujących klas instrumentów finansowych: instrumenty pochodne (drivatives) kontrakty pochodne odnoszące się do stóp procentowych (interest rate), których instrumentem bazowym jest: WIBOR, POLONIA. 14

15 3. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA W 2014 ROKU Autoryzacja KDPW_CCP istotnie wzmacnia pozycję izby na rynku krajowym oraz na arenie międzynarodowej. Uzyskanie autoryzacji potwierdza jednocześnie gotowość do świadczenia przez KDPW_CCP usług zgodnych z unijnymi standardami na terenie całej UE, a podmiotom zobowiązanym do centralnego rozliczania określonych klas instrumentów pochodnych OTC umożliwia wywiązanie się z tego obowiązku. Uzyskanie statusu tzw. kwalifikowanego CCP stanowi m.in. zachętę do przeprowadzania rozliczeń transakcji OTC za pośrednictwem instytucji kontrahenta centralnego. Zgodnie z zapisami rozporządzenia o wymogach kapitałowych (CRR) w przypadku kontrahentów centralnych spełniających wymogi określone rozporządzeniem EMIR stosowana jest obniżona waga ryzyka dla transakcji, w których po nowacji stają się oni drugą stroną. Autoryzacja KDPW_CCP umożliwia uczestnikom polskiego rynku finansowego wykorzystanie krajowej infrastruktury do rozliczeń transakcji OTC, bez konieczności poszukiwania alternatywy na zagranicznych rynkach. 15

16 3. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA W 2014 ROKU Uzyskanie statusu kontrahenta centralnego (CCP), określonego rozporządzeniem EMIR, związane było z wielomiesięcznymi pracami nad dostosowaniem KDPW_CCP do wymogów zawartych w regulacjach europejskich. Projekt mający na celu przygotowanie KDPW_CCP od strony procedur, regulacji oraz technologii do autoryzacji na gruncie regulacji europejskich i uzyskania statusu tzw. kwalifikowanego CCP, zaowocował wypracowaniem zmian procedur, polityk oraz regulacji KDPW_CCP. Do istotnych zmian zaliczyć należy: Ustanowienie Komitetu do Spraw Ryzyka Komitet do Spraw Ryzyka pełni funkcję opiniodawczą i doradczą dla Spółki w zakresie wszelkich uzgodnień, które mogą wpłynąć na zarządzanie ryzykiem CCP, takich jak znacząca zmiana modelu ryzyka, procedury na wypadek niewykonania zobowiązania, kryteria przyjmowania członków rozliczających, rozliczania nowych klas instrumentów lub outsourcing funkcji CCP. W skład Komitetu wchodzą niezależni Członkowie Rady Nadzorczej, reprezentatywni przedstawiciele uczestników rozliczających oraz przedstawiciele ich klientów. Komitet działa w oparciu o Regulamin Funkcjonowania Komitetu do Spraw Ryzyka, przyjęty przez Radę Nadzorczą KDPW_CCP, który określa m.in. zakres upoważnienia, zasady zarządzania służące zapewnieniu niezależności Komitetu, procedury operacyjne, kryteria przyjmowaniai mechanizm wyboru członków Komitetu do Spraw Ryzyka. 16

17 Zmiany w kapitałach KDPW_CCP, wprowadzenie zasobu celowego 3. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA W 2014 ROKU Do wymogów rozporządzenia EMIR dostosowane zostały kapitały KDPW_CCP. W związku z art. 35 rozporządzenia delegowanego Komisji nr 153/2013, izba rozliczeniowa CCP powinna posiadać zasób celowy w formie kapitału rezerwowego w wysokości co najmniej 25% kapitału minimalnego. Na koniec 2014 r. kapitał własny KDPW_CCP wynosił 228,1 mln zł i składał się z: kapitału zakładowego (190 mln zł) kapitału rezerwowego zasób celowy (13,1 mln zł) pozostałych kapitałów: zapasowego, z aktualizacji wyceny, pozostałej części kapitału rezerwowego i zysku netto za 2014 r. KDPW_CCP posiada zatem stały i rozporządzalny kapitał w wysokości zgodnej z tym przepisem. Dodatkowo kapitał KDPW_CCP jest proporcjonalny do ryzyka wynikającego z działalności KDPW_CCP i jest w każdym momencie wystarczający, aby zapewnić sprawne przeprowadzenie likwidacji lub restrukturyzacji działalności w odpowiednim czasie oraz aby zapewnić KDPW_CCP odpowiednie zabezpieczenie przed ryzykiem kredytowym, kontrahenta, rynkowym, operacyjnym, prawnym i ekonomicznym, które nie zostały pokryte celowymi zasobami finansowymi, o których mowa w rozporządzeniu EMIR. 17

18 Zmiany organizacyjne 3. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA W 2014 ROKU W strukturze organizacyjnej KDPW_CCP powołano: Chief Risk Officera (CRO), odpowiedzialnego w zakresie zarządzania ryzykiem Chief Technology Officera (CTO), odpowiedzialnego w zakresie funkcji zapewnienia właściwego funkcjonowania systemów informatycznych Chief Compliance Officera (CCO), Inspektora ds. zgodności, odpowiedzialnego w zakresie funkcji zapewniania zgodności działalności KDPW_CCP S.A. z przepisami prawa i regulacjami wewnętrznymi W strukturze organizacyjnej KDPW_CCP powołano również Inspektora ds. kontroli wewnętrznej, odpowiedzialnego m.in. za systematyczne i ciągłe badanie prawidłowości działań podejmowanych przez pracowników KDPW_CCP w ich bieżącej działalności oraz rozpatrywanie skarg i wniosków złożonych przez uczestników KDPW_CCP. 18

19 Zmiany regulacji, nowe polityki i procedury wewnętrzne 3. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA W 2014 ROKU Zapisy rozporządzenia EMIR spowodowały konieczność wprowadzenia zmian w: regulaminach rozliczeń transakcji regulaminie funduszu rozliczeniowego szczegółowych zasadach działania wewnętrznych politykach i procedurach. Ustanowiono również nowe regulacje wewnętrzne, w szczególności: politykę zapobiegania i zarządzania konfliktem interesów, politykę zapewniania zgodności działalności z przepisami prawa i regulacjami wewnętrznymi (compliance), politykę zarządzania ryzykiem, politykę wynagrodzeń, zasady realizowania w Spółce funkcji audytu i kontroli oraz zasady zarządzania środkami własnymi Spółki. W dniu 3 lutego 2014 r. weszły w życie Regulaminy rozliczeń transakcji (dla obrotu zorganizowanego i niezorganizowanego) oraz regulamin funduszu rozliczeniowego, zawierające zmiany wprowadzone pod kątem dostosowania regulacji KDPW_CCP do rozporządzenia EMIR. Z tym samym dniem zaczęły obowiązywać także wszystkie polityki i procedury wewnętrzne opracowane w ramach procesu autoryzacji wraz z uszczegóławiającymi je uchwałami Zarządu KDPW_CCP S.A. 19

20 Walidacja modelu zarządzania ryzykiem 3. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA W 2014 ROKU Przy udziale zewnętrznej firmy doradczej przeprowadzono walidację modelu zarządzania ryzykiem, polegającą na wykonaniu ostatecznej analizy jakościowej i ilościowej systemu. Przeglądem objęte zostały procedury, metodyki i modele stosowane przez KDPW_CCP w procesie zarządzania ryzykiem, w tym: modele wyceny instrumentów, zasady pomiaru ekspozycji na ryzyko uczestników, zasady obliczania depozytów zabezpieczających, zasady kalkulacji wpłat do funduszu rozliczeniowego, zasady aktualizacji parametrów ryzyka, zasady obliczania środków płynnych oraz procedury monitorowania. Przygotowano raport z walidacji modelu zarządzania ryzykiem z ogólną oceną pozytywną. Wydzielenie kont rozliczeniowych Zgodnie z wymogami rozporządzenia EMIR, funkcjonujące w systemie kdpw_stream konta ewidencyjne podzielono na konta rozliczeniowe (KDPW_CCP) i konta rozrachunkowe(kdpw), działające w dwóch odrębnych bazach danych. Nowe rozwiązanie wdrożono 3 lutego 2014 r. Od tego dnia zakładanie nowych kont odbywa się odrębnie w ramach KDPW_CCP i KDPW, przy czym do odpowiednich kont rozliczeniowych w KDPW_CCP przypisywane są odpowiednie konta rozrachunkowe w KDPW. Oprócz kont rozliczeniowych w KDPW_CCP, które można podzielić na konta indywidualne, indywidualne z pełną segregacją, grupowe i grupowe z pełną segregacją, wprowadzone zostały również konta zabezpieczeń (tworzone automatycznie do każdego konta rozliczeniowego), które służą do przechowywania informacji na temat złożonych zabezpieczeń w rejestrze zabezpieczeń. Ostatnią zmianą w ramach pakietu dotyczącego kont było wprowadzenie kont zagregowanych, które umożliwiły łączenie pozycji z kilku kont rozliczeniowych w jeden wirtualny portfel, na którym obliczane są wymagania z tytułu depozytów zabezpieczających. 20

21 Wprowadzenie nowej funkcjonalności dla uczestników nierozliczających porting 3. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA W 2014 ROKU KDPW_CCP wprowadził nową funkcjonalność dla uczestnika nierozliczającego, który może wystąpić o przeniesienie pozycji i aktywów bez pośrednictwa uczestnika, który go dotychczas reprezentował, wskazując jednocześnie innego uczestnika, do którego przenosi swoje pozycje i aktywa. Przenoszenie tych pozycji i aktywów jest możliwe w razie stwierdzenia przypadku naruszenia (np. niewypłacalności) po stronie uczestnika rozliczającego i wymaga zgodnych dyspozycji złożonych przez klienta (będącego uczestnikiem nierozliczającym) oraz przez uczestnika, który zgodził się przyjąć status uczestnika rozliczającego w zakresie tych pozycji i aktywów. Zmiana kolejności uruchamiania środków systemu gwarantowania rozliczeń KDPW_CCP wprowadził zmiany mające na celu dostosowanie regulacji do rozporządzenia EMIR i standardów technicznych, poprzez wydzielenie z majątku własnego KDPW_CCP środków (zasób celowy), które mogą zostać wykorzystane do pokrycia strat na wypadek niewykonania zobowiązań wynikających z rozliczanych przez KDPW_CCP transakcji. KDPW_CCP przeznacza na ten cel środki własne w wysokości odpowiadającej co najmniej 25% wymogu kapitałowego, o którym mowa w art. 16 ust. 2 rozporządzenia EMIR. Środki zasobu celowego podlegają alokacji w stosunku do wartości funduszu rozliczeniowego oraz funduszy zabezpieczających prowadzonych przez KDPW_CCP. W wyniku zobowiązania się przez KDPW_CCP do wykorzystania zasobu celowego wprowadzono zmiany w zakresie kolejności uruchamiania środków wykorzystywanych w razie stwierdzenia przypadku naruszenia (np. niewypłacalności) po stronie uczestnika będącego stroną rozliczenia transakcji. W takiej sytuacji KDPW_CCP wykorzystuje w pierwszej kolejności środki wniesione przez tego uczestnika z tytułu depozytów zabezpieczających, a w dalszej kolejności: wpłatę do funduszu rozliczeniowego albo właściwego funduszu zabezpieczającego wniesioną przez tego uczestnika środki zasobu celowego KDPW_CCP (z uwzględnieniem alokacji na poszczególne fundusze), a po wykorzystaniu tych środków środki funduszu rozliczeniowego albo właściwego funduszu zabezpieczającego 21

22 3. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA W 2014 ROKU a następnie: majątek własny KDPW_CCP do wysokości 110% ustalonej wysokości wymogu kapitałowego, o którym mowa w art. 16 ust. 2 rozporządzenia EMIR wpłaty dodatkowe do funduszu rozliczeniowego albo właściwego funduszu zabezpieczającego, które zostaną wniesione w przypadku, gdy wysokość środków własnych KDPW_CCP spadnie do 110% ustalonej wysokości wymogu kapitałowego (nie wyższe niż 50% maksymalnej wysokości dotychczasowych wpłat, jaka wynika z ostatniej ich aktualizacji) pozostały majątek własny KDPW_CCP Ponadto depozyty zabezpieczające są wykorzystywane w następującej kolejności: wstępny depozyt rozliczeniowy właściwy depozyt zabezpieczający depozyt dodatkowy Zmiany w zakresie obliczeń depozytów zabezpieczających W związku z procesem autoryzacji KDPW_CCP na gruncie rozporządzenia EMIR, rozszerzono zakres parametrów wykorzystywanych do obliczeń wymaganych depozytów zabezpieczających w metodyce SPAN, a także zmieniono zasady obliczeń wykorzystywanych parametrów. W dniu 3 lutego 2014 r. wprowadzono modyfikacje w zakresie szacowania parametrów ryzyka zarówno metodyki SPAN, jak i MPKR, polegające m.in. na wydłużeniu do 10 lat okna obserwacyjnego wykorzystywanego do obliczeń, natomiast w dniu 1 kwietnia 2014 r. wprowadzone zostały parametry istotnie różnicujące wyniki obliczeń prowadzonych przy wykorzystaniu metodyki SPAN w porównaniu do wyników osiąganych metodyką MPKR (m.in. dotyczące depozytów za spread wewnątrzklasowy). 22

23 Zmiany w zakresie akceptowanych zabezpieczeń 3. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA W 2014 ROKU W ramach procesu dostosowania do wymogów związanych z autoryzacją, KDPW_CCP wprowadził zmiany w liście instrumentów akceptowanych jako zabezpieczenie. Na obowiązującej od 3 lutego 2014 r. liście znajdują się: środki pieniężne (PLN), obligacje skarbowe będące w obrocie na rynku regulowanym na terytorium RP, akcje spółek wchodzących w skład indeksu WIG20 oraz bony skarbowe. Natomiast wśród podstawowych zasad dotyczących akceptowalnych zabezpieczeń znalazły się takie jak: przyjmowanie jedynie płynnych papierów wartościowych o niskim ryzyku kredytowym ich emitenta, konieczność stosowania przez KDPW_CCP stóp redukcji wartości papierów wartościowych, brak możliwości wnoszenia gwarancji bankowych oraz brak możliwości wnoszenia papierów wartościowych na zabezpieczenie przez uczestnika rozliczającego, który jest jednocześnie emitentem tych papierów lub który wchodzi w skład tej samej grupy kapitałowej, co ich emitent. Wprowadzenie limitów koncentracji na zabezpieczeniach KDPW_CCP wprowadził limity koncentracji, które są określane przez izbę w stosunku do wszystkich środków zaliczonych na poczet depozytów zabezpieczających, wpłat do funduszu rozliczeniowego oraz funduszy zabezpieczających. Określono następujące cztery rodzaje limitów koncentracji: limit na typ zabezpieczenia limit na indywidualnego emitenta limit na typ emitenta limit na typ aktywu 23

24 3. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA W 2014 ROKU Limity koncentracji na poszczególne typy zabezpieczeń funkcjonują na dotychczas obowiązujących zasadach, natomiast w przypadku przekroczenia któregokolwiek z pozostałych limitów koncentracji papiery wartościowe nie są przyjmowane na poczet wpłat do poszczególnych rodzajów zabezpieczeń. Poziom limitów koncentracji na zabezpieczeniach badany jest każdego dnia rozliczeniowego, a KDPW_CCP jest obowiązany do raportowania uczestnikom rozliczającym przypadków przekroczenia limitów. Wprowadzenie limitów koncentracji pozycji w instrumentach pochodnych KDPW_CCP wprowadził zmienione zasady monitoringu limitów koncentracji pozycji w odniesieniu do pozycji w kontraktach terminowych oraz opcjach, zgodnie z którymi KDPW_CCP ustala maksymalną liczbę otwartych pozycji na poziomie NKK dla serii kontraktów futures o najbliższym terminie wygasania, w klasie dla danego typu instrumentu pochodnego. W przypadku przekroczenia limitu koncentracji pozycji KDPW_CCP może wezwać uczestnika rozliczającego do niezwłocznego zlikwidowania tego przekroczenia. W wezwaniu KDPW_CCP określa termin doprowadzenia do stanu poniżej obowiązującego limitu, który nie może być krótszy niż 5 dni. W przypadku utrzymywania się stanu przekroczenia limitu koncentracji pozycji po upływie tego terminu, KDPW_CCP może zamknąć część pozycji w instrumentach pochodnych, zarejestrowanych na danym koncie rozliczeniowym, po wcześniejszym wezwaniu do ich zamknięcia uczestnika rozliczającego. 24

25 Wprowadzenie standardu monitorowania limitów transakcyjnych 3. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA W 2014 ROKU KDPW_CCP wprowadził jednolity standard monitorowania ryzyka w trakcie sesji giełdowej dla rynku terminowego i kasowego: pozycje z rynku terminowego wyliczane w oparciu o aktualne pozycje w portfelu oraz transakcje giełdowe przekazywane online pozycje z rynku kasowego wyliczane w oparciu o aktualne pozycje w portfelu, transakcje giełdowe oraz dane dotyczące rozrachunku przekazywane online ekspozycje zabezpieczane przez właściwy depozyt zabezpieczający (dla rynku kasowego oraz terminowego) oraz wstępny depozyt rozliczeniowy (WDR) W związku z nowym standardem, limit transakcyjny obliczany jest łącznie w odniesieniu do transakcji z rynku terminowego i kasowego GPW. Aby określić stopień wykorzystania limitu transakcyjnego uczestnika, wartość aktualnej ekspozycji uczestnika odnoszona jest do wniesionych zabezpieczeń do KDPW_CCP na poziomie uczestnika. Zabezpieczenia wyceniane są na podstawie najnowszych cen rynkowych przy zastosowaniu ostatnio określonych stóp redukcji. W miejsce publikowanych do tej pory stóp uznania dla poszczególnych aktywów wnoszonych na zabezpieczenia, KDPW_CCP zgodnie z art. 41 rozporządzenia EMIR publikuje stopy redukcji. 25

26 Wprowadzenie postępowania reklamacyjnego 3. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA W 2014 ROKU Uczestnicy mogą skorzystać z postępowania reklamacyjnego w związku z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem przez KDPW_CCP usług wynikających z regulaminów i uchwał oraz nieprawidłowym obliczeniem należności z tytułu opłat. Otwarcie rachunku bankowego dla KDPW_CCP w Narodowym Banku Polskim 8 grudnia 2014 r. otwarty został rachunek bankowy dla KDPW_CCP w PLN w Narodowym Banku Polskim. Realizacja zleceń płatniczych oraz monitorowanie rachunku bankowego dla KDPW_CCP obsługiwane są przez KDPW z wykorzystaniem istniejącego podłączenia do systemu SORBNET2, na podstawie umowy zawartej pomiędzy KDPW i KDPW_CCP, a także na podstawie umowy zawartej przez KDPW_CCP z Narodowym Bankiem Polskim Raportowanie do KDPW_TR za pośrednictwem KDPW_CCP W 2014 r. KDPW_CCP wypełniając obowiązek sprawozdawczy nałożony na CCP, na bieżąco raportowało informacje o zawartych kontraktach pochodnych do Repozytorium Transakcji prowadzonego przez KDPW. Od 12 lutego 2014 r. izba rozliczeniowa KDPW_CCP wprowadziła usługę raportowania informacji o transakcjach pochodnych do KDPW_TR na zlecenie uczestników rozliczających, a od 12 sierpnia 2014 r. usługę tę poszerzono o przekazywanie zabezpieczeń klientowskich (w związku z wejściem w życie obowiązku raportowania wyceny i zabezpieczeń transakcji). Z usługi raportowania derywatów do Repozytorium Transakcji KDPW za pośrednictwem KDPW_CCP korzysta zdecydowana większość uczestników KDPW_CCP oraz wielu ich klientów. 26