Akustyka muzyczna. Wykład 10 Zespoły muzyczne. Orkiestra symfoniczna. dr inż. Przemysław Plaskota

Transkrypt

1 Akustyka muzyczna Wykład 10 Zespoły muzyczne. Orkiestra symfoniczna. dr inż. Przemysław Plaskota

2 Zespół muzyczny Zespół kameralny - niewielki zespół instrumentalny, zwykle nie liczniejszy niż dziewięciu instrumentalistów Podział zespołów kameralnych ze względu na liczbę wykonawców duet - dwóch instrumentalistów trio - troje instrumentalistów tercet troje wokalistów kwartet - czworo instrumentalistów 2

3 Zespół muzyczny kwintet - pięcioro instrumentalistów sekstet - sześcioro instrumentalistów septet - siedmioro instrumentalistów oktet - ośmioro instrumentalistów nonet - dziewięcioro instrumentalistów Solo jeden wykonawca Akompaniament partia towarzysząca 3

4 Chór Chór zespół muzyczny składający się z wokalistów wykonujący utwór jedno- lub wielogłosowy, a cappella bądź z akompaniamentem Podział chórów ze względu na płeć (wiek) chóry jednorodne - żeńskie, męskie lub dziecięce (gł. chłopięce) chóry mieszane Podział chórów ze względu na liczbę głosów chór jednogłosowy, dwugłosowy, trzygłosowy, czterogłosowy 4

5 Chór Rodzaje głosów w chórze głosy żeńskie sopran alt głosy męskie tenor bas Stosuje się podział głosów na części 5

6 Chór Ustawienie chóru tenor sopran dyrygent bas alt 6

7 Chór Podział ze względu na mecenasa chóry amatorskie chór przedszkolny chór szkolny chór gimnazjalny chór akademicki, studencki chór kościelny, katedralny, schola chóry profesjonalne chór operowy chór operetkowy chór kameralny 7

8 Chór Chóry bardziej złożone tworzy się zwielokrotniając głosy w poszczególnych rejestrach W muzyce popularnej stosuje się cała gamę różnych składów chóralnych poczynając od duetów wokalnych (zwykle kobieta i mężczyzna), chórów trzygłosowych, pięciogłosowych itd. 8

9 Orkiestra Orkiestra duży zespół instrumentalny liczący zazwyczaj od kilkunastu do kilkudziesięciu, a nawet ponad stu instrumentów W celu synchronizacji gry takiej ilości instrumentalistów w orkiestrze potrzebny jest dyrygent Partytura - zapis poszczególnych głosów instrumentów w orkiestrze 9

10 Orkiestra Orkiestra ma swoje źródła w zespołach odtwarzających muzykę na arystokratycznych dworach włoskich w późnym średniowieczu i renesansie Wczesne orkiestry były kilku lub kilkunastoosobowymi zespołami muzycznymi i nie potrzebowały dyrygenta Zwykle były połączeniem kwartetów (lub kwintetów) smyczkowego i dętego z towarzyszeniem klawesynu i w razie potrzeby instrumentów perkusyjnych 10

11 Orkiestra Począwszy od wieku XVII, wraz z materialnym wzrostem znaczenie mieszczaństwa i związanym z tym wzrostem aspiracji kulturalnych, muzyka zaczęła być odtwarzana w czasie publicznych koncertów w parkach oraz teatrach muzycznych Proces ten rozpoczął się w Niemczech i wkrótce objął inne kraje Europy Wykonywanie muzyki w wielkich teatrach wymagało zapewnienia odpowiedniego nagłośnienia Wymagało to wzrostu liczebności orkiestry, która ostatecznie przyjęła kształt orkiestry symfonicznej 11

12 Orkiestra Typy orkiestr orkiestra kameralna mniejsza orkiestra symfoniczna większa Techniki wykonawcze, typowe dla instrumentów smyczkowych podczas gry zespołowej pizzicato (szarpiąc strunę palcem) tremolo (wielokrotnie powtarzając dźwięk) col legno (drzewcem smyczka po strunach) 12

13 Rozwój orkiestry w XVIII i XIX w. orkiestra mannheimska (1756): ok. 40 muzyków 10 I skrzypiec - 10 II skrzypiec - 4 altówki 4 wiolonczele - 2 kontrabasy 2 flety - 2 oboje - 2 fagoty - 4 rogi w razie potrzeby trąbki i kotły 13

14 Rozwój orkiestry w XVIII i XIX w. Ludwig van Beethoven V Symfonia: ponad 40 muzyków osobowy kwintet smyczkowy flet piccolo - 2 flety - 2 oboje - 2 klarnety - 2 fagoty - kontrafagot 2 rogi - 2 trąbki - 3 puzony 2 kotły 14

15 Rozwój orkiestry w XVIII i XIX w. Ludwig van Beethoven IX Symfonia: 52 muzyków 30-osobowy kwintet smyczkowy flet piccolo - 2 flety - 2 oboje - 2 klarnety - 2 fagoty - kontrafagot 4 rogi - 2 trąbki - 3 puzony 2 kotły - talerze - trójkąt 15

16 Rozwój orkiestry w XVIII i XIX w. Hektor Berlioz Symfonia fantastyczna: 90 muzyków 15 I skrzypiec - 15 II skrzypiec - 10 altówek - 11 wiolonczel - 9 kontrabasów 2 flety - 2 oboje - 2 klarnety - 2 fagoty 2 trąbki - 2 kornety - 4 rogi - 3 puzony - 2 tuby dzwony - 4 kotły talerze - wielki bęben 2 harfy 16

17 Rozwój orkiestry w XVIII i XIX w. Gustaw Mahler VIII Symfonia (Symfonią Tysiąca): 160 muzyków w orkiestrze oraz soliści i chór 24 I skrzypce - 20 II skrzypiec - 16 altówek 14 wiolonczel - 10 kontrabasów 2 flety piccolo - 4 flety - 4 oboje - rożek angielski 2 klarnety piccolo - 3 klarnety - klarnet basowy 4 fagoty - kontrafagot 8 trąbek - 8 rogów - 7 puzonów - tuba harmonium - organy - fortepian triangiel - dzwony - dzwonki - celesta - talerze - tamtam - 2 kotły - wielki bęben 6 harf - mandoliny 17

18 Orkiestra symfoniczna 18

19 Orkiestra symfoniczna 19

20 Partytura Partytura małej orkiestry symfonicznej 20

21 Partytura Partytura wielkiej orkiestry symfonicznej 21

22 Instrumenty w partyturze 22

23 Instrumenty w partyturze 23

24 Instrumenty w partyturze 24

25 Instrumenty w partyturze 25

26 Układ orkiestry tradycyjny 26

27 Układ orkiestry nowoczesny 27

28 Układ orkiestry nowoczesny 28

29 Układ orkiestry operowy 29

30 Orkiestry jednorodne Najczęściej spotykane orkiestra dęta orkiestra piórkowa (szarpana) zespoły akordeonistów 30

31 Orkiestra dęta Typy orkiestr dętych fanfara (20-25 muzyków) harmonia (38-48 muzyków) wielka (do 80 muzyków) 31

32 Orkiestra dęta 32

33 Orkiestra dęta 33

34 Partytura Partytura orkiestry dętej marszowej 34

35 Partytura Partytura orkiestry dętej harmonii 35

36 Inne zespoły Orkiestry rozrywkowe nietaneczne Orkiestry taneczne (big-band) Kapele ludowe Zespoły muzyki popularnej 36

37 37

38 38