NASZ. W tym numerze między innymi: Moje rozważania na listopad, Z życia Klubu Pacjenta, A w piątym remont, Wszystko o tatuażu, Do rytmu.

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "NASZ. W tym numerze między innymi: Moje rozważania na listopad, Z życia Klubu Pacjenta, A w piątym remont, Wszystko o tatuażu, Do rytmu."

Transkrypt

1 Pań stwo wy Szpital dla Ner wo wo i Psychicznie Ch orych w Ryb niku Listopad 2008 r. Nr 7 (80) 2008 r. NASZ W tym numerze między innymi: Moje rozważania na listopad, Z życia Klubu Pacjenta, A w piątym remont, Wszystko o tatuażu, Do rytmu. PRZECZYTAJ I PODAJ DALEJ Sztuczne kwiaty - praca plastyczna z oddz. VIII

2 Str. 2 Najserdeczniejsze życzenia dla Listopadowych Solenizantów przebywających w naszym szpitalu. Życzymy powrotu do zdrowia, spełnienia planów oraz wszelkiej pomyślności. Drodzy Czytelnicy! Redakcja Wiemy iż jesteście twórczy i kreatywni, tworzycie wspaniałe wiersze, piszecie opowiadania, malujecie. Dajcie szansę swojej twórczości, niech ujrzy światło dzienne, cieszy i zastanawia innych dając im okazję do refleksji. Jesteśmy przekonani, iż wiele Państwa prac może z powodzeniem zagościć w Naszym Biuletynie. Zwracamy się z prośbą o kierowanie do redakcji biuletynu szpitalnego tekstów i prac plastycznych obrazujących Wasze przeżycia, doświadczenia i zainteresowania. Pamięci Ojca Redakcja -oddz. IX Układam słowa w błękit milczenia, w mowę cichszą od szeptu. W deszczu wyobraźni nasłuchuję Ciebie Ojcze. W leku pobladłym od zapomnienia tak bardzo za Tobą tęsknię. Ukryty we mnie gasisz słońce o wieczornej porze. Wędrujesz gwiazdą po niebie wiecznego milczenia. Przyjdź do mnie, chociaż we śnie. Chcę Ci powiedzieć czego Ci nigdy nie mówiłam. Ojcze tak bardzo kocham Cię. Maria Magdalena D. N AS Z B IULE T YN Listopa d r. POSŁUGA DUSZPASTERSKA W KOŚCIELE - KAPLICY Msza Święta: Niedziele i święta: 9.00 i W tygodniu: codziennie o /oprócz czwartku/ Okazja do spowiedzi: 20 min przed każdą Mszą św. Serdecznie zapraszam! ks. Zygmunt Wiśniowski Sprawności etyczne - cnoty i ich powstawanie P o d s t a w o w y m w a r u n k i e m pojawienia się sprawności etycznej jest wewnętrzna decyzja naszej woli. Postanawiamy, że od pewnej chwili będziemy postępować jak ludzie pokorni. Albo, że będziemy okazywać miłość komuś, kto jest antypatyczny. Z tego postanowienia rodzi się w nas stan pewnej wewnętrznej gotowości do wykonania odpowiedniego aktu - czynu: gdy tylko znajdziemy się w sprzyjających warunkach, postanowienie kiedyś podjęte ożywi się w nas i wyłoni z siebie konkretny akt pokory, miłości itp. Lecz oto odkrywamy jeszcze coś więcej. Powstały już kiedyś raz akt, czyn miłości lub pokory pozostawia po sobie jakiś ślad. Okazuje się, że jutro, pojutrze, gdy tylko okazja się powtórzy, nowy akt, czyn miłości lub pokory wyłoni się z nas o wiele łatwiej i szybciej niż akt poprzedni. Z zewnętrznej decyzji powstaje gotowość, z gotowości powstaje akt (czyn), powtórzonego aktu (czynu) powstaje sprawność. Tak oto pojawia się w nas cnota etyczna. Ma ona, jak widać, podwójne zaczepienie: z jednej strony wypływa z naszej wolności, z drugiej - wynika z powtórzeń tych samych aktów (czynów). Odkrywamy tutaj swoiste wzajemne uwarunkowanie czynu i cnoty: z jednej strony z postanowienia wewnętrznego rodzi się zarodek cnoty, z niego powstaje czyn, a z jednego i drugiego doskonała cnota. Tak uzyskana i utwierdzona cnota sprawia, że nasze czyny zostają wykonane szybko, łatwo, a nawet z głęboką, wewnętrzną przyjemnością. C.d.n. W oparciu o przemyślenia ks. prof.. Józefa Tischnera Duszpasterz

3 N AS Z B IULE T YN Listopa d r. Str. 3 Moje rozważania na Listopad Mogiła Pacjentów Szpitala Psychiatrycznego w Rybniku, którzy zginęli w czasie działań II wojny światowej. Wieczny odpoczynek racz Im dać Panie. Nazywam się R., przyjechałem do szpitala z B-B. Życie moje było do tej p o r y b a r d z o d z i w n e i skomplikowane.teraz jestem w szpitalu. Może będę miał możliwość i sposobność opisać kiedyś koleje mojego losu lub przynajmniej część. Sądzę, żę moje pewne doświadczenia i przeżycia mogą sięprzydać kiedyś, innym w życiu, jeśli nie, to myślę, że moje opwiadania i r o z m yślan i a w y z wo lą j a k i eś przemyślenia, wspomnienia i refleksje. Miesiąc listopad jest środkiem jesieni, kojarzy się nam z coraz bardziej przygnębiającą pogodą, coraz krótszym dniem i szarością. Oprócz tego zaczyna sie świętem Wszystkich Świętych, które przywołuje mi w myślach pamięć o zmarłych bliższych lub dalszych, tych, których znałem lub nie wszystkich. Pierwszy i drugi dzień listopada przywołuje mi teraz w pamięci obraz cmentarzy rozświetlonych lampionami i zniczami oraz nagrobków i grobów pełnych kwiatów i wiązanek. Dla mnie zawsze widok cmentarzy późnym wieczorem i nocą 1 i 2 listopada był niezatartym przeżyciem. Widok ten zawsze podnosił mnie na duchu, że w Polakach tkwi ciągle pamięć o ludziach, którzy odeszli od nas na zawsze do wieczności. Widok cmentarzy oraz obecność na nich przywoływała mi w pamięci obraz ludzi, którzy żyli obok, żyli ze mną, postępowali w taki, czy inny sposób, przez to są jakby znowu ze mną. Pamięć o niektórych osobach, szczególnie tych najbliższych, wywołuje uczucie tęsknoty, żalu i podświadomą myśl szkoda, że Cię teraz nie ma przy mnie, tak bym chciał. Zdarza mi się też w myslach rozmawiać z kochaną osobą o tym co mnie boli, że jest mi źle, że jest mi dobrze, co mi sie udało, co nie, czego dokonałem, co zepsułem, co mi się nie udało itp. Sądzę, że te chwile specyficznej nostalgii są mi bardzo potrzebne, przez to pozostaje we mnie jeszcze ta więź z przeszłością, z tradycją- wspomnienia, nieważne czy przykre, czy przyjemne, ale one pobudzają jakby do życia tych, których już nie ma. Czy Masz podobne doświadczenia i odczucia? Ja często w takich chwilach dopiero zdaję sobie sprawę, że teraz dopiero mówię wszystko, całą prawdę do końca, bez niedomówień. Zastanawiam się wtedy, dlaczego nie potrafiłem tego i tak mówić jak mogliśmy rozmawiać. Dla mnie nawet wspomnienie osób, które za życia nie były dla mnie zbyt przychylne z tych czy innych względów, teraz są pozbawione przykrych emocji. Mnie wspomnienie ludzi, którzy umarli najlepiej uczy przebaczenia, bo po śmierci nie liczą sie dla mnie niesnaski i nieporozumienia. Jak Ty to odbierasz? Może to wspomnienie, ta pamięć pomaga wspominanym zmarłym? Myślę, że pamięc o zmarłych jest Im też potrzebna. Pamiętajmy więc o wszystkich, którzy żyli a teraz nie żyją. Pamiętajmy o wszystkich tych, których bardzo kochaliśmy i za nimi tęsknimy, ale i tych, których nie wspominamy najmilej. Wierzę w Boga i jestem katolikiem. Staram sie dużo i często modlić. Przypominając sobie o poszczególnych zmarłych, staram się, żeby każda myśl, tęsknota, wspomnienie czy przypomnienie o tych którzy odeszli kończyło sie modlitwą. Wierzę gorąco, że każda modlitwa jest duszom zmarłych bardzo potrzebna. Wierzę też w to, że modlitwa przybliży te dusze do Światłości Bożej, a modlitwa za dusze, które osiągnęły swój cel, swoje pragnienie będzie wysłuchana za inne potrzebujące dusze. Przypomnij sobie o Swoich najbliższych, którzy umarli, ale i o tych o których nie myślisz tak ciepło, może chłodno? Wspomnij, pomyśl, a może westchnij w intencji każdego, którego nie ma między nami do Pana Boga?! Ryszard

4 Str. 4 NAS Z B IU LE T YN List opa d r. Z ŻYCIA KLUBU PACJENTA W dniu r odbyła się wycieczka do Planetarium w Chorzowie. Uczestnicy wycieczki mieli okazję pospacerować po przepięknym parku, podziwiając polską złotą jesień. Wielką atrakcją był obiad zjedzony w towarzystwie samego Astronoma M. Kopernika. Jednak punktem kulminacyjnym było uczestnictwo w seansie popularno- naukowym pt.: Kosmiczne Głazy, z którego dowiedzieliśmy się wiele ciekawych rzeczy nie tylko o naszej planecie. Pracownicy chorzowskiego planetarium przyjęli nas bardzo ciepło, za co serdecznie dziękujemy. Wycieczkę uważamy za bardzo udaną, do czego przyczyniła się miła atmosfera, jaką zapewnili zarówno pacjenci jak i personel. Wszystkim za to dziękujemy i zapraszamy do kolejnego wspólnego wyjazdu na wiosnę. Zapraszamy na ZABAWĘ ANDRZEJKOWĄ, która odbędzie się w ostatnich dniach listopada, zapewniamy wiele atrakcji!! Szczegóły już wkrótce przekażą Terapeuci na oddziałach. Zapraszamy na całoroczny kiermasz do Klubu Pacjenta już niedługo do nabycia świąteczne ozdoby. Zachęcamy do korzystania z zajęć plastycznych (rysunek, rzeźba) w pracowni Arteterapii codziennie od 9:00 14:20. Serdecznie zaprasza Danuta Musioł Terapeuci A na piątym remont, remont Od 1 sierpnia 2008 r. remont, remont. Okna drewniane wymienili na jakieś plastyki bielone cynkwaisem. Remont, remont. Pewien pacjent ze złości na ten remont, remont połamał w kibelku drzwi, żeby były nowe. Sukces, są już nowe za jego pieniądze. Remont, remont. Pacjentów nowych na wózkach inwalidzkich sprowadzili, a tu remont, remont. Dwóch pacjentów do DPA wysłali, żeby nie przeszkadzali. Remont, remont. Klamki i zamki po dwa razy tygodniowo naprawiają, remont, remont. Pani oddziałowa czyści syfon umywalki i zastępuje pana hydraulika, bo tu remont, remont. Mamy też pacjenta, który spuszcza wodę do umywalki, remont, remont. A murarze pilnie murują drugie schody, bo te jedne to za mało, remont, remont. Kuchnia szpitalna nawet chleba żytniego, powtarzam żytniego nie wydaje, a tu remont, remont. Dlaczego kuchnia od dwudziestu lat nie podała zupy fasolowej, a tu remont, remont. Jak młotkowy włączy rano młot pneumatyczny, to od razu wszyscy wiedzą, iż tutaj remont, remont. Od razu nasuwa się pytanie, dlaczego wszyscy pacjenci oddziału nie zostali ewakuowani do swoich rodzin na czas remontu. Czekam na odpowiedź. Jan z Czeladzie Zardzewiała śmierć Co jakiś czas jesteśmy informowani o znalezieniu bomby w czasie budowy autostrad, czy innych prac ziemnych. W niniejszym artykule chciałbym odnieść się do tego zagadnienia. Mianem zardzewiałej śmierci potocznie określa się niewybuchy pochodzenia wojskowego, które podczas działań wojennych nie wykonały swojego zadania bądź to w skutek wad konstrukcyjnych lub celowego zastosowania ich jako min pułapek. Przedmioty takie spoczywały w ziemi przez dziesiątki lat i w tym czasie były poddawane różnym czynnikom powodującym ich uszkodzenia, dlatego też są nieprzewidywalne, mogące w każdej chwili nieść śmierć. Dlatego kiedy znajdziesz taki przedmiot nie wolno go ruszać, przemieszczać, ani przecinać obudowy. Takie działanie z pewnością doprowadzi do tego, że przedmiot ten wykona swoje zadanie i wybuchnie. O fakcie znalezienia niewybuchu powiadom Policję, Wojsko lub administrację danego terenu. Józef Połubok

5 Str. 5 N AS Z B IULE T YN Str. 5 Listopa d r. OBRAZY 121 LECIA NASZEGO SZPITALA

6 Str. 6 N AS NAZ S Z B BIULET YN TY N Listop Czer wiec ad Lipiec 8 r Nr 6-7(20-21)2003 Kącik z Temidą Stosunki między rodzicami, a dziećmi Kontynuuję nadal zagadnienie prawa rodzinnego, co związane jest z moimi zainteresowaniami Art. 87 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego mówi, że rodzice i dzieci obowiązani są wspierać sie wzajemnie. Na regulację stosunków między rodzicami, a dziećmi składają się następujące instytucje: a) pochodzenie dziecka od rodziców, jest to przy tym instytucja z tego zakresu podstawowa, gdyż decyduje o stanie cywilnym dziecka; ponadto od ustalenia pochodzenia dziecka zależy realizacja innych wzajemnych praw i obowiązków między rodzicami a dziećmi; b) przysposobienie, które stwarza taki sam stosunek prawny między rodzicami a dziećmi co adopcja c) władza rodzicielska; d) obowiązek alimentacyjny wzajemny między rodzicami a dziećmi; e) obowiązek między rodzicami a dziećmi wzajemnego wspierania się, niekoniecznie materialnego; f) nazwisko dziecka, które pozostaje w ścisłej łączności z nazwiskiem rodziców; g) osobista styczność dzieci z rodzicami; Normując w art. 87 obowiązek rodziców i dzieci wzajemnego wspierania się, ustawa akcentuje szczególną więź, jaka istnieje między tymi członkami rodziny, czyni to przy tym w sposób ogólny, wychoodząc z założenia, że nawet najbardziej dokładne, ustawowe uregulowanie tej materii nie objęłoby wszystkich, bardzo różnorodnych powiązań między rodzicami a dziećmi. Sposoby wzajemnego wspierania się rodziców i dzieci są bardzo różnorodne, w rachubę wchodzi przy tym zarówno pomoc natury osobistej, jak i majątkowej. Tak rozumiane wzajemne wspieranie się obejmuje m.in. obowiązki : - pomoc w drobnych sprawach życia codziennego, - szczególnej troski w razie choroby, - pomocy rodziców w związku z usamodzielnieniem się dziecka (np. przy uzyskaniu własnego mieszkania), - szczególnej troskliwości w wypadkach niepowodzeń zyciowych czy załamań natury psychicznej),itp. Obowiązki przewidziane w art.87 są niezależne od tego, czy rodzice stanowią małżeństwo oraz czy dziecko jest małoletnie lub pełnoletnie (choć oczywiście może od tego zależeć rodzaj koniecznej pomocy) i trwają przez całe życie. Obowiązki te są więc niezależne także od tego, czy rodzicom przysługuje władza rodzicielska, jak i od tego, czy dziecko mieszka razem z rodzicami.. Wykonywanie obowiązków z art.87 nie jest zaopatrzone w sankcję przymusu, zwłaszcza bezpośredniego. Ich realizacja znajduje gwarancje przede wszystkim w sferze pozaprawnej, a mianowicie we wzajemnym uczuciu, jakie z reguły łączy rodziców i dzieci. Art.87 normuje wzajemny obowiązek wspierania się przez rodziców i dzieci,uzasadnony jest jednak pogląd, że analogiczny obowiązek istnieje-choć może w innym wymiarze-jako wyraz realizacji zasad współżycia społecznego, także między dziadkami a wnuczkami oraz między rodzeństwem. Przykładem tego jest to, że sądy coraz częściej orzekają obowiązek alimentacyjny dziedków wzgledem wnuków lub odwrotnie, gdy któreś z nich znajdzie się nie ze swojej winy w niedostatku. Z. P. BIBLIOTEKA POLECA Zastanawiałam się właśnie o czym pisać, co w tym miesiącu Państwu polecić gdy usłyszałam w radio, że zmarł William Wharton ( r.). Pomyślałam, że warto o nim wspomnieć, nie tylko dlatego, że swego czasu cieszył się w naszym kraju niezwykłą wręcz popularnością i pewnie wśród Czytelników naszej biblioteki znalazłby się niejeden fan jego twórczości. Wharton urodziła się w Filadelfii w 1925 roku. W wieku siedemnastu lat został powołany do wojska. Wojna pozostawiła w nim trwały ślad nie tylko w psychice - oszpecony fizycznie musiał się poddać operacji plastycznej. Po wojnie przeniósł się do Kalifornii, gdzie podjął studia artystyczne, studiował psychologię, był wykładowcą i malarzem. Jako pisarz zadebiutował w 1979 roku powieścią Ptasiek. Sukces powieści na podstawie, której nakręcono film, zachęcił Whartona do dalszej pracy. Tak kolejno się ukazały: Tato, W księżycową jasną noc, Werniks, Wieści, Spóźnieni kochankowie, Franky Furbo i inne. Ponieważ i ja byłam niegdyś zagorzałą wielbicielką Whartona poleciłabym Państwu najchętniej swoją ulubioną powieść tego autora - Spóźnieni kochankowie. Niestety brak jej w zbiorach naszej biblioteki. Proponuję zatem wzruszającą sagę rodzinną Tato. Powieść ukazuje codzienne życie trzech pokoleń przeciętnych Amerykanów i osnuta jest na kanwie przeżyć pisarza. Bohater powieści, wyrwany z najbliższego otoczenia i rodziny, ulega głębokiemu przeobrażeniu wewnętrznemu w kontakcie z wielkomiejskim światem zmiennych norm moralnych i gwałtownego rozwoju techniki. Zderzenie tych dwóch całkowicie odmiennych światów sprawia, że bohater na nowo odkrywa dawne wartości, które okazują się najtrwalsze: miłość do ojca, przyjaźń i wierność samemu sobie. Gorąco polecam! I. N.

7 N AS Z B IULE T YN Listop ad r. Wszystko o tatuażu Str. 7 Tatuaż jest formą sztuki. Jest prawie tak stary jak ludzkość, a jego korzenie sięgają czasów prehistorycznych.choć nie jest to potwierdzone, współcześni badacze twierdzą, że pierwszy tatuaż był zrobiony przypadkowo. Z czasem tatuowanie ciała stało się obrzędem, a zaszczytu noszenia wiecznych rysunków mogli jedynie doznawać wielcy wojownicy, najlepsi myśliwi czy wielcy wodzowie. Czy tatuaż boli? Cóż, na ogół tatuowanie nie jest bolesne-raczej drażniące. Przede wszystkim jego intensywność zależy od tego, gdzie chcemy sobie tatuaż zrobić. Na naszym ciele są miejsca mniej lub bardziej odporne na ból. Jeśli przymierzasz się do zafundowania sobie tatuażu, nastaw się na całkiem spory ból na początku zabiegu. Decydując się na zrobienie tatuażu musisz sobie zdawać sprawę z tego, że robisz go sobie na całe życie. Najlepiej zrobić sobie tatuaż w studio tatuażu, bo tam mamy pewność, że będzie go robić profesjonalista. Na zdjęciu przedstawiam tatuaż mojego kolegi z oddziału. Widzimy skorpiona, który uderza tylko raz. Młyn Korepetycje Cześć. W tym miesiącu proponuję zbiór słówek, których możecie się nauczyć będąc na oddziale i oserwując otoczenie: floor- podłoga /flor/ wall- ściana /łol/ ceiling- sufit /silin/ table- stół /teibl/ chair- krzesło /tszer/ paper- gazeta /peiper/ book- książka /buk/ Can I hang up my poster on the wall? Czy mógłbym/mogłabym powiesić plakat na ścianie? /Ken aj heng ap maj peuster on de łol?/ Could I read your paper? Czy mógłbym poczytać twoją gazetę? /Kud aj rid jor pejper?/ I am walking through the floor. Spaceruję korytarzem. /Aj em łokin tru de flor?/ Dawid Do rytmu Nie jest tak, jak mogłoby Się wydawać. Dziś w rytmie hip-hop słowa wam ślę pacjenci szpitala na gliwickiej, co potocznie psychiatrykiem się zwie. Nawijam do was z dziewiątego oddziału, słowa pomału nasuwają puentę. Logiczne jest to, że wrota tu zamknięte, bo każdy mniej lub więcej coś nawywijane ma. Ludzie przeróżni, od doktorów, szach i mata, po rolnika i spawacza, dobrego ziomka i przykrego wnikacza. Ja dwudziestego siódmego przekroczyłem progi świata, gdzie potencjalny Kowalski widzi wiele złego, jednak nie jest tak jak mogłoby się wydawać. Prawda na językach antygloryfikacją potencjału potencjalnego teoretyka ja z precyzją matematyka. Słowem veni, vidi, vici, to po prostu wiem. P.S. Pozdrowienia dla wszystkich prawdziwych słuchaczy rapsztuki i jeszcze jedno, nie dawajcie się chorobie, umacniajcie swój charakter. Po pierwsze nie szkodzić. Yo! Ludziska Daimos

8 Str. 8 N AS Z B IULE T YN Listop ad r. O kulturze współżycia Witam. W tym miesiącu kontynuuję przytaczanie co ciekawszych rozdziałów książki pt. O kulturze współżycia. Dziś o zachowaniu względem dzieci. Współżyjąc z dzieckiem w rodzinie popełniamy błędy i nietakty wychowawcze, ponieważ nie zdajemy sobie często sprawy z tego, jak dziecko odbiera to, co pragniemy mu przekazać. Często także popełniamy błędy, wynikające z afektu niekiedy z nadmiaru czułości, niekiedy, przeciwnie, dajemy się unosić afektom zniecierpliwienia i gniewu. Zdarza się też, że niewczesnymi uwagami upokarzamy dziecko, wywołujemy w nim trwałe urazy, lęki i poczucie niższości. Na gruncie takich różnorodnych informacji, wspomnień i obserwacji wytworzyła się pewna suma wiedzy praktycznej o zasadach postępowania z dzieckiem zasadach, których wcielanie w praktykę możliwie najlepiej uchroni nas przed błędami niedoświadczenia, afektacji, mylnego rozumienia, krótko mówiąc, naturalnej nieznajomości naszego małego partnera. Spróbujmy zebrać zatem najważniejsze z tych reguł praktycznych. 1. Możesz odnosić się do dziecka z przywiązaniem i czułością, lecz nie rozpuszczaj go. 2. Traktuj dziecko jak osobę z własnym punktem widzenia. 3. Staraj się, aby dziecko żyło życiem grupowym. Samotność, jedynactwo i zbyt duża różnica wieku pomiędzy rodzeństwem wywołuje skutki niepożądane: nieśmiałość i lęk, niezaradność, egocentryzm, nieprzygotowanie do współżycia. 4. Zawsze wprowadzaj dziecko w to, co się dookoła niego dzieje. Ani ukrywanie, ani zacieranie śladów nic nie pomoże. Często niewiele tu trzeba pomocy, ale nie odmawiaj jej dziecku. Pozostawione własnym domysłom, dziecko pójść może śladami urojeń. 5. Buduj w dziecku poczucie własnej wartości. 6. Nie krytykuj, zachęcaj i dodawaj odwagi. 7. Mów z dzieckiem, nie o dziecku, w obecności innych dorosłych. 8. Zachęcaj do inicjatywy i przygody. Nie mów za dużo nie, o ile możesz tego uniknąć. 9. Nie oczekuj od dziecka twego własnego sposobu wartościowania ani twoich form rozumowania. Dziecko jest nowicjuszem wobec słów, uczuć i form myślenia, powszechnych w świecie dorosłych. Staraj się wejść w jego świat. 10. Zrób dziecko odpowiedzialnym członkiem małej wspólnoty rodzinnej, powierzając mu do wykonania zadania stosowne do jego możliwości. 11. Staraj się nie wdzierać w koncentrację dziecka, gdy jest czymś zaabsorbowane. Jeżeli musisz, staraj się uczynić to bardzo łagodnie, przepraszając i tłumacząc, dlaczego to robisz. 12. Bądź sprawiedliwy i konsekwentny. Niesprawiedliwość wywołuje poczucie buntu, a brak konsekwencji niszczy utrwalone odruchy i nawyki. 13. Nigdy nie wywołuj sporu. Staraj się utrzymać swe zachowanie wolnym od emocjonalnych nacisków. 14. Zawsze okazuj dziecku tę samą uprzejmość, uwagę i szacunek, które okazałbyś twemu przyjacielowi. 15. Traktuj uczucie między członkami rodziny jako rzecz naturalną i dbaj, aby wszyscy mieli swój równy udział w tej atmosferze. 16. Odpowiadaj na pytania dziecka po prostu i prawdomównie. W odpowiedziach dawaj tyle, ile dziecko oczekuje, to znaczy nie posuwaj się za daleko w objaśnianu; za daleko, to znaczy dalej, niż wyznacza granice jego ciekawość. Jeżeli, na przykład, na pytanie małego dziecka: Skąd się biorą dzieci? zaczniesz rozwijać dokładny obraz procesu rozmnażania, to pójdziesz za daleko. Dziecku wystarczy krótka informacja. 17. Nigdy nie oszukuj dziecka. 18. Nie myśl, że jesteś jedynym rodzicem, mającym trudne dziecko. 19. Pamiętaj, że opory i bunty nie są wyrazem spaczonego postępowania, lecz najczęściej efektem nierównomiernego tempa wzrastania w społeczność i przemijają stopniowo z wiekiem, tak jak powstały. Staraj się więc okazać największą cierpliwość. Uniesienie, kara i gniew mogą wywołać skutki przeciwne zamierzeniu, utrwalając stereotypy buntu i przekory. 20. Jeżeli dziecko z własnego impulsu stara się zrobić coś użytecznego dla rodziny i domu; jeżeli chce ci pomóc, zrobić małą przyjemność; jeżeli chce okazać nauczycielowi swój dobry do niego stosunek nie skąp dziecku należytego uznania. Uznanie ze strony wspólnoty (małej czy wielkiej) jest najważniejszą i najbardziej pozytywną siłą wychowawczą, ułatwia dalsze wrastanie w społeczność, broni przed wyobcowaniem i egocentryzmem. C.d.n. Zybex na podst. książki O kulturze współżycia Zygmunta Mysłakowskiego

9 N AS Z B IULE T YN Listop ad r. Giełda na deskach Str. 9 W ciągu jednego tygodnia z warszawskiej giełdy wyparowało kilkanaście miliardów złotych. Kiedyś pewnie znowu będzie można zarabiać. Tylko kiedy? Jeśli to załamanie rynku finansowego ma znamiona kryzysu finansowego Między 6 a 15 października wartość 20 największych spółek (WIG 20) spadła aż o 20%. W ciągu jednego dnia indeks zanurkował o 8,1 procent- tak głęboki spadek indeksu ostatnio zdarzył się w 1997 roku. Dla 3 milionów Polaków oznaczało to utratę oszczędności ulokowanych w funduszach inwestycyjnych. Wielu postanowiło ratować resztę pieniędzy i wycofać się z funduszy, w których oszczędzają na przyszłe emerytury Po koszmarnym tygodniu przyszła chwila oddechu. Giełdy w Warszawie, Londynie, Giełdy azjatyckie a przede wszystkim w Nowym Jorku odzyskały na chwilę wigor. Nie wiadomo jednak, na jak długo udało się wyhamować spadki. Tak niskich notowań poniżej 2 tys. Punktów nie było na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych od 2004 roku. W okresie najgłębszych spadków w latach indeks w bocznym trendzie balansował nieco powyżej tysiąca punktów. Tyle, że były to inne czasy, inna gospodarka, aspirująca dopiero do członkostwa w UE. Dramatyzmu obecnej sytuacji dodaje fakt, że niemal równo rok temu, 29 października 2007 roku WIG 20 odnotował rekordową wartość 3918 punktów Pierwszy poważny dołek po prawie czterech latach wzrostów GPW odnotowała w styczniu br. Wtedy wystarczyły trzy miesiące, by zgubić ponad tysiąc punktów. Indeksy giełdowe informują o ogólnej sytuacji rynkowej. Opisują wydarzenia i obroty akcjami firm obecnych na parkiecie. Warszawski Indeks Giełdowy (WIG) liczony jest dla wszystkich spółek notowanych na rynku podstawowym giełdy. Najważniejszy bo wyznaczający trendy WIG 20 opisuje wartość 20 największych spółek. Oprócz tego bada się notowania czterdziestu średnich spółek (mwig40) i osiemdziesięciu małych (swig 80) Indeks rośnie, kiedy jest więcej kupujących niż sprzedających. Rosną bowiem wtedy ceny akcji i wartość spółek. Kiedy dzieje się coś niedobrego, giełdowi gracze zaczynają się pozbywać akcji. A kiedy jest bardzo żle wycofują się nawet więksi inwestorzy. Giełda to hazard, Nie tylko dlatego, że w krótkim czasie można tu zarobić bądź stracić fortunę. Głównym powodem są emocje. Każdy, kto poczuł wibrujące napięcie towarzyszące maklerom na parkiecie, wie, że przy kupnie i sprzedaży w równym stopniu co wiedza towarzyszy irracjonalny odruch stadny. Kiedy wszystko idzie dobrze, mamy samonapędzającą się hossę- optymizm inwestorów każe im wierzyć, że każda transakcja przyniesie zysk. Kiedy jednak nadejdzie załamanie albo jak to jest obecnie - pęknie bańka spekulacyjna, fala pesymizmu przynosi głębokie spadki i ponure miesiące giełdowej depresji Czym grozi dno? Pierwszym zauważalnym skutkiem giełdowych zawirowań jest osłabienie złotówki. Droższe dolary, euro czy franki sprawiają, że kosztowniejsze są kredyty w walucie. Jeżeli sytuacja się nie poprawi, niebawem zaczniemy odczuwać zmiany cen, potem spowolnienie gospodarcze, a wreszcie - Może powrócić zmora ostatnich lat bezrobocie. Jedyna nadzieja w tym, że polska gospodarka wciąż będzie rozwijać się najlepiej w tej części świata, inflację utrzymamy w cuglach i uda się wreszcie przeprowadzić reformę finansów publicznych. Sporo polskich spółek osiągnęło w ostatnich latach pozycję na tyle silną, by zyskać na słabości swych zachodnich partnerów bądź konkurentów Wybór Baraka Obamy na nowego prezydenta USA To na pewno bardzo ważne wydarzenie. Ameryka będzie miała nowego prezydenta. Zostaje nim młody człowiek o ciemnym kolorze skóry. To precedens w historii Ameryki. Należy się spodziewać nowego stylu rządzenia i śmiałych posunięć.należy się spodziewać, że Barak Obama sprosta czekającym go wyzwaniom. Odziedziczy po swym poprzedniku dobry stan państwa, mimo sporych napięć na rynku finansowym. Co się tyczy spraw polskich są równieź pozytywy, bowiem doradcy Obamy wypowiadali się za zniesieniem wiz dla Polaków.

10 Str. 10 N AS Z B IULE T YN Listop ad r. W mojej rubryce poświęconej historii chcialbym opisać końcowy etap zimnej wojny. Rozpoczęła się ona w czasach przejęcia urzędu prezydenckiego przez Harego Trumana. Skierowana była przeciwko Stalinowi, który oddzielił się od reszty świata, by z krajów które udało mu się przejąć po II wojnie światowej stworzyć państwa komunistyczne. Działo się to w latach Po euforii spowodowanej wygraniem wojny rzeczywistość w bloku wschodnim okazała się jednym wielkim oszustwem. Przez te wszystkie lata ludzie próbowali przerwać kajdany szatana. Od przejęcia władzy przez Stalina, poprzez Breżniewa, aż do Michaiła Gorbaczowa trwała walka na wschodzie i zachodzie żelaznej kurtyny. Istotny przełom, który chciałem opisać, rozpoczyna się w roku 80, gdy na prezydenta Stanów Zjednoczonych zostaje wybrany Ronald Reagan. Zwalczenie imperium zła stało się najważniejszym celem polityki zagranicznej tego Prezydenta. CIA przeszła do aktywniejszych działań wywiadowczych, pozyskując do współpracy coraz więcej radzieckich oficerów i dyplomatów zniechęconych do komunizmu m.in. nędzą i korupcją panującą w ZSRR. Jednocześnie zmniejszyła się liczba agentów pracujących na rzecz ZSRR ze względów ideologicznych; większość angażowała się wyłącznie dla pieniędzy. CIA zacieśniła także współpracę ze służbami specjalnymi państw zachodnich, co wpłynęło na znaczne ograniczenie liczebności radzieckich agentów na Zachodzie na początku lat 80. Innym sposobem osłabienia ZSRR były działania gospodarcze Reagana, który w odróżnieniu od dużej części lewicowych intelektualistów, nie wiezył w dane statystyczne publikowane przez komunistów. Uważał, że radziecka gospodarka znajduje się na krawędzi katastrofy i aby przyspieszyć jej załamanie wprowadził ograniczenia na sprzedaż towarów i usług do bloku wschodniego. W rezultacie eksport nowoczesnych technologii z Europy Zachodniej i USA do ZSRR zmniejszył się o 80%. W tej sytyacji ZSRR powrócił do kradzieży technologii. Jednak Amerykanie podsuwali radzieckim agentom np. umiejętnie sfałszowane plany techniczne. Próby ich wdrożenia przynosiły ZSRR olbrzymie straty. USA rozpoczęły wyścig zbrojeń, chcąc doprowadzić przeciwnika do zazbrojenia się na śmierć. Wzrost zamówień dla armii napędzał koniunkturę na Zachodzie, natomiast gospodarki krajów komunistycznych pogrążały się w kryzysie. ZSRR poniósł ogromne straty, gdy próbował odpowiedzieć na ogłoszony przez prezydenta USA plan budowy systemu obrony przed rakietami balistycznymi w oparciu o sieć uzbrojonych satelitów, nazywany potocznie planem gwiezdnych wojen. Realizacja tego projektu, ze względu na stopień zaawansowania ówczesnych technologii, wymagała wielu lat pracy, ale radzieccy przywódcy uwierzyli w szybkie urzeczywistnienie planów gwiezdnych wojen. Aby dogonić amerykanów, potrzebowali olbrzymich funduszy, pochodzących głównie ze sprzedaży ropy naftowej. Stany Zjednoczone nakłoniły wówczas Arabię Saudyjską do zwiększenia sprzedaży ropy, obiecując w zamian nowoczesną broń. Spowodowało to obniżenie światowych cen ropy z 30 do 12 USD za 1 baryłkę (1 baryłka = 159 l). Dochody ZSRR ze sprzedaży ropy zmniejszyły się o 50%, co stanowiło poważny uszczerbek dla finansów państwa. Związek Radziecki próbował ratować swoją gospodarkę, zwiększając sprzedaż złota. Jednak Amerykanie nakłonili RPA, największego producenta złota, do zwiększenia jego wydobycia. Podobnie jak w przypadku ropy dochody ZSRR zmniejszyły się. Regan zerwał z polityką powstrzymywania, realizowaną od czasów Trumana, i wspierał ruchy opozycyjne wewnątrz bloku komunistycznego. Szeroką akcję propagandową prowadziły stację Radio Wolna Europa i Głos Ameryki. Od USA i jego sojuszników płynęła pomoc finansowa i techniczna dla podziemnej solidarności czy czechosłowackiej grupy Karta77, kierowanej pzez Vaclava Havla. Szef CIA, William Casey (czyt. Łiliam Kasej), oraz prezydent USA uważali Polskę za najsłabsze ogniwo bloku komunistycznego. Doceniali także znaczenie Jana Pawła II, a Kościół nakłaniali do współpracy przy organizowaniu pomocy dla zdelegalizowanej Solidarnośći. Stany Zjednoczone wspierały też zbrojne opozycje antykomunistyczne na świecie, urządzając Zwązkowi Radzieckiemu sto Wietnamów, jak mówił Regan. Najwiękse więzienie Świata zostało pokonane. I tym razem udało się przedłużyć istnienie ludzkości, a ludziom, którzy zostali oswobodzeni dać trochę szczęścia.dwadzieścia pięć krajów odzyskało wolność, w Rosji nastąpiła odwilż. Kowbojski charakter Stanów Zjednoczonych przyniósł rezultaty. Ameryka przedstawiona jako groźny kraj, gotowy wypowiedzieć wojnę Związkowi Radzieckiemu spowodowała że ZSRR dało się wciągnąć w z góry przegraną grę. Dawid

11 N AS Z B I U LE T YN Li st op ad r. Str. 11 NASZA GALERIA Z Galerii Pod Wieżą Od początku istnienia Galerii, kolekcja twórczości naszych pacjentów, uzupełniana jest także o prace osób, niezwiązanych ze szpitalem, ani chorobą, ani pracą zawodową, np..: artystów plastyków i studentów z różnych ośrodków akademickich, m. in. z Poznania, Krakowa, Wrocławia, Katowic, Szczecina. Autorka przedstawionych tutaj prac jest absolwentką jednej z uczelni w Krakowie, swego czasu prowadząca badania z naszymi chorymi, do swojej pracy magisterskiej. Andrzej Obuchowicz P.S. Szkoda tylko, że Ci od Krakowa tak rzadko akceptują śląski akcent.

12 Str. 12 N AS Z B IULE T YN Listop ad r. Z POEZJĄ NA TY Pokochaj mnie jeszcze tej jesieni Jest wieczór, My w siebie wpatrzeni, Dotykamy swoich ciepłych dłoni. To takie proste, Przytul mnie mocno I nie pytaj o nic. Chłopcze z moich marzeń, Może Ty mój los odmienisz? Proszę Cię bardzo, Pokochaj mnie jeszcze tej jesieni. Dla Ciebie będę pierwsza, Najlepsza, najpiękniejsza. Czy Ty to docenisz? Pokochasz jeszcze tej jesieni? Tak bardzo potrzebuje Twojego ciepła, Twojego uśmiechu, dotyku. Kocham Cię bardzo. Wciąż będę czekać, Aż się cos zmieni. Proszę Cię bardzo, Mój chłopcze z marzeń. Pokochaj mnie jeszcze tej jesieni. O sobie Maria Magdalena D We wszystko co robię wkładam skromność i pokorę Nie unoszę się dumą ni głupim honorem, Dążę do celu z uporem. Nauki Chrystusa są dla mnie motorem. Idę obranym przez siebie torem. Wiem co dobre, a co złe, Tylko dobro czynić chcę. Konrad Jesień Jesień, jesień, jesień... Słonko już coraz słabiej grzeje. W gamie kolorów opadają liście z drzew. W parkach pełno kasztanów i żołędzi. Pojawiły się grzyby. Nie ma już kwiatów na łące. Szarozielony kolor ma trawa. Osy już dawno pozjadały resztki owoców w sadach. Jesien, jesień, jesień... Ciekawe jak przyjmie ją moja depresja. Dni coraz krótsze, Często pada deszcz. Ranki są pełne chłodu I jak budyń gęstej mgły. Czy będę wybierał się na długie spacery? A może będę chodził tylko do sklepu, Tam i z powrotem? Jesień, jesień, jesień... Ciekawe jak przyjmie ja moja depresja? Na pewno trzeba założyć ciepłą kurtkę I wełniany sweter. Na spacer zabrać parasol. Jesień, jesień, jesień... Jak będzie nudna, To ją całą prześpię. O bliźnich Marek Adamowicz Bliźnim wciąż wybaczam, Z drogi swej nie zbaczam, Priorytety sam sobie wyznaczam. Sam siebie wyrażam, Rymem jak piorun porażam, By nikogo nie zranić, uważam. Porażkami sie nie zrażam. Babilon mnie nie przeraża. Powoli dąże do spełnienia marzeń. Konrad

13 NASZ BIULETYN Listopad 2008 r. Str. 13 Środowiskowy Dom Samopomocy dla Osób Psychicznie Chorych w Rybniku - Niedobczycach ul. Andersa 6 tel , Oferuje pomoc w zakresie: - terapii dziennej - całodobowego hostelu - usług Zespołu Psychiatrii Środowiskowej /rehabilitacja poprzez specjalistyczne oddziaływania terapeutyczne w miejscu zamieszkania/. JEŻELI TY LUB KTOŚ Z TWOICH BLISKICH, JESTEŚCIE OFIARAMI PRZEMOCY ZE STRONY CZŁONKA RODZINY... Nie wstydź się, skorzystaj z pomocy OPS SPECJALISTA PRACY Z RODZINĄ mgr Hanna Szwagierczak prosi o kontakt tel POTRZEBUJESZ POMOCY W OPIECE NAD OSOBĄ CHORĄ PSYCHICZNIE, Z NIEDOROZWOJEM UMYSŁOWYM LUB CHOROBĄ ALZHEIMERA Szpital Psychiatryczny Rybnik, ul. Gliwicka 33, tel lub Zajęcia terapeutyczno rehabilitacyjne prowadzimy od poniedziałku do piątku w godz. od 8.00 do Zapewniamy dwa darmowe posiłki (śniadanie i obiad). Skierowanie możesz uzyskać od lekarza psychiatry, rodzinnego lub neurologa. BIBLIOTEKA ZAPRASZA! Zachęcamy do skorzystania z bogatego księgozbioru. Oferujemy powieści historyczne, obyczajowe, wojenne, przygodowe, reporterskie. Literaturę popularno-naukową, fantastykę, literaturę dziecięcą oraz młodzieżową. Na miejscu działa czytelnia, w której można przejrzeć prasę i skorzystać z księgozbioru podręcznego. Biblioteka mieści się naprzeciw kuchni. Wypożyczalnia Zbiorów Muzycznych Miejska Biblioteka Publiczna przy ul. Szafranka 7, pierwsze piętro. Godziny otwarcia: Pn , Wt. Śr. Pt , Czw Do dyspozycji wypożyczających wyłożone są katalogi alfabetyczne. Pamiętajmy Muzyka łagodzi obyczaje! Zapraszamy! Poradnia Zdrowia Psychicznego Rybnik ul. Gliwicka 33 tel (możliwość rejestracji telefonicznej) poradnia@psychiatria.com REDAKCJA DZIĘKUJE Dyrekcji Szpitala ZA UŻYCZENIE ŚRODKÓW TECHNICZNYCH NIEZBĘDNYCH DO DRUKU NASZEGO BIULETYNU Stowarzyszenie działające na rzecz osób chorych psychicznie i ich rodzin Homo - Homini ul. Gliwicka Rybnik tel Klub Pacjenta Czynny codziennie od W soboty od CENTRUM MEDYCZNE Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej 4 4 Rybnik, ul. B. W. Politycznych 3 Poradnia Zdrowia Psychicznego i Zdrowia Psychicznego dla Dzieci. Tel ODDZIAŁ PSYCHIATRYCZNY DZIENNY Tel , Proponuje następujące formy leczenia i rehabilitacji; Farmakoterapię Psychoterapię indywidualną i grupową Społeczność terapeutyczną Treningi umiejętności społecznych Muzykoterapię i relaksację Psychorysunek Terapię zajęciową Psychoedukację Czas trwania zajęć: /oprócz sobót i niedziel/ w godz

14 Str. 14 KRZYŻÓWKA Marynarska gra 2. Kuje konie 3. Ozdoba rośliny 4. Element kraty 5. Pierwiastek na P 6. Pisane lub mówione 7. Sprawowany przez kuratora 8. Dokuczliwy owad kłujący 9. Roślina, która kwitnie tylko jeden raz 10. Imię kandydata na prezydenta USA 11. Mieszkanie księżniczki 12. W oknie 13. Potocznie 10 zł 14. Rodzaj mięsa na kotlety Kibic N AS Z B IULE T YN Listop ad r. S P O R T Athletico Madryt FC Liverpool 1:1 Zapewne nie będę na bieżąco z informacjami piłkarskimi, nie mniej jednak przedstawię państwu obraz meczu jaki udało mi się obejrzeć. Mecz rozpoczął się od lekkiej przewagi Athletico Madryt, chociaż w piątej minucie, pierwszy strzał oddał Gerard z FC Liverpool. Dziewiąta i dwunasta minuta, to dwie próby gospodarzy. Przyszła minuta 14 gdy Gerard podał piłkę do Romitima i padła piękna bramka. W 17 minucie akcja Athletico i Agera strzela obok bramki. W sześć minut później znowu piękna akcja Gerarda, bez sukcesu. W 28 minucie Athletico stworzyło bramkową sytuację i tylko dzięki bramkarzowi nie było gola. Po 30 minutach gry Athletico coraz bardziej się rozkręca, czego dowodem był strzał w 39 minucie w boczną siatkę. Dalej następuje akcja Smousy, Liverpool gra bardzo ostro i jeden z graczy otrzymuje żółtą kartkę. Na tym kończy się pierwsza połowa. W dwie minuty po wznowieniu gry Gerard nie wykorzystuje dośrodkowania. W 49 minucie gola strzela Liverpool, lecz sędzia nie uznaje bramki, bowiem był spalony. Liverpool naciska czego dowodem jest następna akcja Benjamina. Athletico nie pozostaje dłużne i w 54 minucie słupek ratuje Liverpool od straty gola. W 60 minucie z boiska schodzi najlepszy piłkarz Liverpoolu Gerard, a zastępuje go Babel. Osiem minut później Lopez strzela minimalnie obok bramki. Dalej 75 i 79 minuta to akcje Athletico, a strzał Simoa broni Reyna. Aż wreszcie w 84 minucie błąd Koragera i gola strzela Simosa. Jest 1:1. W 87 minucie znowu akcja Athletico, a strzał broni bramkarz. 89 minuta Babel strzela obok bramki Hiszpanów. W 90 minucie Hiszpanie wykonują ostatni rzut rożny lecz nie udało się go wykorzystać. I tak mecz kończy się podziałem punktów. Natomiast ja dokonuję ostatnich poprawek w notatce i idę spać po pięknym meczu. Piotr Myrcik Uśmiechnij się Czyli co Marian ma w kapeluszu? Przewodnik tatrzański (baca) mówi do grupy turystów: - Zbliżamy się do bardzo niebezpiecznego miejsca. Wiele osób poślizgnęło się tu i spadło w przepaść. Gdyby komuś z Państwa to się przytrafiło, proszę zwrócić głowę w lewą stronę. Z lotu ptaka rozciąga się piękny widok na dolinę. Marian NASZ BIULETYN Wydawca: Oddział IX Państwowego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Rybniku, Redaktor Naczelny: Krzysztof Kutryb Zastępca Red. Nacz. Janusz Kuraś. Zespół redakcyjny: Zbigniew Polański T. C., Wojciech Konieczny, Piotr Myrcik, M.K., Kibic, D. W., Łukasz M., P. J., Michał Bryła, Cyklista, J. K., Z. P., Ryszard, Dawid, Czesław Żabiński, Zybex,Młyn, Janusz Konieczny, Konrad, M.K. Druk: Maciej Frydecki. Kolportaż: oddział IX, tel w. 176, nakład: 120 egzemplarzy.

BAJKA O PRÓCHNOLUDKACH I RADOSNYCH ZĘBACH

BAJKA O PRÓCHNOLUDKACH I RADOSNYCH ZĘBACH PREZENTUJE: BAJKA O PRÓCHNOLUDKACH I RADOSNYCH ZĘBACH SCENARIUSZ I RYSUNKI: DOROTA MILCZARSKA CZEŚĆ, pewnie często słyszysz, że mycie zębów jest bardzo ważne, no i że musimy to robić najlepiej po każdym

Bardziej szczegółowo

Punkt 2: Stwórz listę Twoich celów finansowych na kolejne 12 miesięcy

Punkt 2: Stwórz listę Twoich celów finansowych na kolejne 12 miesięcy Miesiąc:. Punkt 1: Wyznacz Twoje 20 minut z finansami Moje 20 minut na finanse to: (np. Pn-Pt od 7:00 do 7:20, So-Ni od 8:00 do 8:20) Poniedziałki:.. Wtorki:... Środy:. Czwartki: Piątki:. Soboty:.. Niedziele:...

Bardziej szczegółowo

10 SEKRETÓW NAJLEPSZYCH OJCÓW 1. OKAZUJ SZACUNEK MATCE SWOICH DZIECI 2. DAJ DZIECIOM SWÓJ CZAS

10 SEKRETÓW NAJLEPSZYCH OJCÓW 1. OKAZUJ SZACUNEK MATCE SWOICH DZIECI 2. DAJ DZIECIOM SWÓJ CZAS 10 SEKRETÓW NAJLEPSZYCH OJCÓW 1. OKAZUJ SZACUNEK MATCE SWOICH DZIECI Jedną z najlepszych rzeczy, jaką ojciec może zrobić dla swoich dzieci, to okazywać szacunek dla ich mamy. Jeśli jesteś żonaty, dbaj

Bardziej szczegółowo

Dzięki ćwiczeniom z panią Suzuki w szkole Hagukumi oraz z moją mamą nauczyłem się komunikować za pomocą pisma. Teraz umiem nawet pisać na komputerze.

Dzięki ćwiczeniom z panią Suzuki w szkole Hagukumi oraz z moją mamą nauczyłem się komunikować za pomocą pisma. Teraz umiem nawet pisać na komputerze. Przedmowa Kiedy byłem mały, nawet nie wiedziałem, że jestem dzieckiem specjalnej troski. Jak się o tym dowiedziałem? Ludzie powiedzieli mi, że jestem inny niż wszyscy i że to jest problem. To była prawda.

Bardziej szczegółowo

Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie

Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie Pieśń: O zbawcza Hostio Panie, Jezu Chryste, wierzymy, że jesteś tutaj z nami, ukryty w tej drobinie chleba. Ty sam nas zapewniłeś, kiedy biorąc chleb w swoje ręce,

Bardziej szczegółowo

BĄDŹ SOBĄ, SZUKAJ WŁASNEJ DROGI - JANUSZ KORCZAK

BĄDŹ SOBĄ, SZUKAJ WŁASNEJ DROGI - JANUSZ KORCZAK BĄDŹ SOBĄ, SZUKAJ WŁASNEJ DROGI - JANUSZ KORCZAK Opracowała Gimnazjum nr 2 im. Ireny Sendlerowej w Otwocku Strona 1 Młodzież XXI wieku problemy stare, czy nowe, a może stare po nowemu? Co jest największym

Bardziej szczegółowo

Jesper Juul. Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem

Jesper Juul. Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem Jesper Juul Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem Dzieci od najmłodszych lat należy wciągać w proces zastanawiania się nad różnymi decyzjami i zadawania sobie pytań w rodzaju: Czego chcę? Na co

Bardziej szczegółowo

GRAŻYNA KOWALCZYK. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata

GRAŻYNA KOWALCZYK. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata GRAŻYNA KOWALCZYK SĄ TYLKO DWA SPOSOBY NA ŻYCIE. JEDEN TO ŻYCIE TAK, JAKBY NIC NIE BYŁO CUDEM. DRUGI TO ŻYCIE TAK, JAKBY WSZYSTKO BYŁO CUDEM (Albert Einstein) Wykaz rzeczy niszczących i zagrażających życiu

Bardziej szczegółowo

Proszę bardzo! ...książka z przesłaniem!

Proszę bardzo! ...książka z przesłaniem! Proszę bardzo!...książka z przesłaniem! Przesłanie, które daje odpowiedź na pytanie co ja tu właściwie robię? Przesłanie, które odpowie na wszystkie twoje pytania i wątpliwości. Z tej książki dowiesz się,

Bardziej szczegółowo

Chrzest. 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego

Chrzest. 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego Teksty podziękowań do każdego tekstu można dołączyć nazwę uroczystości, imię i datę Chrzest 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego 2. Serdecznie dziękujemy za przybycie na uroczystość

Bardziej szczegółowo

Podziękowania dla Rodziców

Podziękowania dla Rodziców Podziękowania dla Rodziców Tekst 1 Drodzy Rodzice! Dziękujemy Wam za to, że jesteście przy nas w słoneczne i deszczowe dni, że jesteście blisko. Dziękujemy za Wasze wartościowe rady przez te wszystkie

Bardziej szczegółowo

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego Sens życia Gdy na początku dnia czynię z wiarą znak krzyża, wymawiając słowa "W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego", Bóg uświęca cały czas i przestrzeń, która otworzy

Bardziej szczegółowo

ASERTYWNOŚĆ W RODZINIE JAK ODMAWIAĆ RODZICOM?

ASERTYWNOŚĆ W RODZINIE JAK ODMAWIAĆ RODZICOM? 3 ASERTYWNOŚĆ W RODZINIE JAK ODMAWIAĆ RODZICOM? Czy potrzeby Twoich rodziców są ważniejsze niż Twoje? Czy kłócisz się z mężem o wizyty u mamy i taty? A może masz wrażenie, że Twoi rodzice nie zauważyli,

Bardziej szczegółowo

WZAJEMNY SZACUNEK DLA WSZYSTKICH CZŁONKÓW RODZINY JAKO FUNDAMENT TOLERANCJI WOBEC INNYCH

WZAJEMNY SZACUNEK DLA WSZYSTKICH CZŁONKÓW RODZINY JAKO FUNDAMENT TOLERANCJI WOBEC INNYCH WZAJEMNY SZACUNEK DLA WSZYSTKICH CZŁONKÓW RODZINY JAKO FUNDAMENT TOLERANCJI WOBEC INNYCH Dla każdego z nas nasza rodzina to jedna z najważniejszych grup, wśród których i dla których żyjemy. Nie zawsze

Bardziej szczegółowo

Odzyskajcie kontrolę nad swoim losem

Odzyskajcie kontrolę nad swoim losem Odzyskajcie kontrolę nad swoim losem Mocno wierzę w szczęście i stwierdzam, że im bardziej nad nim pracuję, tym więcej go mam. Thomas Jefferson Czy zadaliście już sobie pytanie, jaki jest pierwszy warunek

Bardziej szczegółowo

10 najlepszych zawodów właściciel szkoły tańca

10 najlepszych zawodów właściciel szkoły tańca Kategoria: Edukacja 10 najlepszych zawodów 10 najlepszych zawodów właściciel szkoły tańca 10 najlepszych zawodów właściciel szkoły tańca Dodano: 2011-12-30 17:55:39 Poprawiony: piątek, 30 grudnia 2011

Bardziej szczegółowo

POMOC W REALIZACJI CELÓW FINANSOWYCH

POMOC W REALIZACJI CELÓW FINANSOWYCH POMOC W REALIZACJI CELÓW FINANSOWYCH Szczegółową instrukcję znajdziesz tu: http://marciniwuc.com/ Miesiąc:. (np. Styczeń 2015) Punkt 1: Wyznacz Twoje 20 minut z finansami. Moje 20 minut na finanse to:

Bardziej szczegółowo

Konferencja Kierunek Rozwój października 2017 r., Olsztyn Warsztaty: Pokochaj siebie jak wzmocnić poczucie własnej wartości

Konferencja Kierunek Rozwój października 2017 r., Olsztyn Warsztaty: Pokochaj siebie jak wzmocnić poczucie własnej wartości Konferencja Kierunek Rozwój 12 13 października 2017 r., Olsztyn Warsztaty: Pokochaj siebie jak wzmocnić poczucie własnej wartości Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca

Bardziej szczegółowo

Co to jest? SESJA 1 dla RODZICÓW

Co to jest? SESJA 1 dla RODZICÓW SAKRAMENT POJEDNANIA Co to jest? SESJA 1 dla RODZICÓW Znaki Gotowości Czy twoje dziecko czasem Chce się modlić do Boga? Mówi Przepraszam bez podpowiadania? Przebacza innym nawet wtedy, gdy nie mówi przepraszam?

Bardziej szczegółowo

W MOJEJ RODZINIE WYWIAD Z OPĄ!!!

W MOJEJ RODZINIE WYWIAD Z OPĄ!!! W MOJEJ RODZINIE WYWIAD Z OPĄ!!! W dniu 30-04-2010 roku przeprowadziłem wywiad z moim opą -tak nazywam swojego holenderskiego dziadka, na bardzo polski temat-solidarność. Ten dzień jest może najlepszy

Bardziej szczegółowo

ZACZNIJ ŻYĆ ŻYCIEM, KTÓRE KOCHASZ!

ZACZNIJ ŻYĆ ŻYCIEM, KTÓRE KOCHASZ! ZACZNIJ ŻYĆ ŻYCIEM, KTÓRE KOCHASZ! Ewa Kozioł O CZYM BĘDZIE WEBINAR? - Porozmawiamy o nawyku, który odmieni wasze postrzeganie dnia codziennego; - Przekonam Cię do tego abyś zrezygnowała z pefekcjonizmu,

Bardziej szczegółowo

Nie mów dziecku, jak bardzo je kochasz, pokaż to, poświęcając mu czas.

Nie mów dziecku, jak bardzo je kochasz, pokaż to, poświęcając mu czas. Nie mów dziecku, jak bardzo je kochasz, pokaż to, poświęcając mu czas. Ulrich Schaffer WSZYSCY CHCEMY, ABY NASZE DZIECI WYROSŁY NA MĄDRYCH, DOBRYCH I SZCZĘŚLIWYCH LUDZI. JEST NA TO SPOSÓB - CZYTAJMY DZIECIOM!

Bardziej szczegółowo

Uroczystość przebiegła godnie, spokojnie, refleksyjnie właśnie. W tym roku szczęśliwie się zbiegła z wielkim świętem Zesłania Ducha Świętego.

Uroczystość przebiegła godnie, spokojnie, refleksyjnie właśnie. W tym roku szczęśliwie się zbiegła z wielkim świętem Zesłania Ducha Świętego. Uroczystość rocznicowa po I Komunii wieńczy świąteczny festiwal eucharystyczny w większości polskich parafii. Dekoracje w kościołach przeważnie wytrzymują osiem błogosławionych dni. Stroje komunijne wyciągnięte

Bardziej szczegółowo

Bóg Ojciec kocha każdego człowieka

Bóg Ojciec kocha każdego człowieka 1 Bóg Ojciec kocha każdego człowieka Bóg kocha mnie, takiego jakim jestem. Raduje się każdym moim gestem. Alleluja Boża radość mnie rozpiera, uuuu (słowa piosenki religijnej) SŁOWA KLUCZE Bóg Ojciec Bóg

Bardziej szczegółowo

Najczęściej o modlitwie Jezusa pisze ewangelista Łukasz. Najwięcej tekstów Chrystusowej modlitwy podaje Jan.

Najczęściej o modlitwie Jezusa pisze ewangelista Łukasz. Najwięcej tekstów Chrystusowej modlitwy podaje Jan. "Gdy Jezus przebywał w jakimś miejscu na modlitwie i skończył ją, rzekł jeden z uczniów do Niego: «Panie, naucz nas się modlić, jak i Jan nauczył swoich uczniów». Łk 11,1 Najczęściej o modlitwie Jezusa

Bardziej szczegółowo

ZESPÓŁ SZKÓŁ INTEGRACYJNYCH IM. POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH W INOWROCŁAWIU

ZESPÓŁ SZKÓŁ INTEGRACYJNYCH IM. POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH W INOWROCŁAWIU ZESPÓŁ SZKÓŁ INTEGRACYJNYCH IM. POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH W INOWROCŁAWIU JAN PAWEŁ II ORĘDOWNIK RODZINY NASZA SPOŁECZNOŚĆ SZKOLNA ŁĄCZY SIĘ Z TYMI SŁOWAMI PAMIĘTAMY 27 kwietnia 2015 roku odbył się w naszej

Bardziej szczegółowo

TIMETABLE MÓJ ROZKŁAD JAZDY

TIMETABLE MÓJ ROZKŁAD JAZDY TIMETABLE MÓJ ROZKŁAD JAZDY ks. Łukasz Szymański TIMETABLE MÓJ ROZKŁAD JAZDY Wstęp Jedną z najsmutniejszych rzeczy w życiu jest dotrzeć do jego kresu, obejrzeć się z żalem za siebie i stwierdzić, że

Bardziej szczegółowo

Jak pomóc w rozwoju swojemu dziecku? I NIE POPEŁNIAĆ BŁĘDÓW WIĘKSZOŚCI RODZICÓW

Jak pomóc w rozwoju swojemu dziecku? I NIE POPEŁNIAĆ BŁĘDÓW WIĘKSZOŚCI RODZICÓW Jak pomóc w rozwoju swojemu dziecku? I NIE POPEŁNIAĆ BŁĘDÓW WIĘKSZOŚCI RODZICÓW im bardziej wyręczamy dzieci w rozwoju, tym bardziej zabieramy im możliwości uczenia się i doświadczania Nie odrabiaj za

Bardziej szczegółowo

WERSJA: A ANKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2.

WERSJA: A ANKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2. WERSJA: A ANKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2. MĘŻCZYŹNI GF1 Przeczytam teraz Panu krótkie opisy różnych ludzi. Proszę wysłuchać każdego opisu

Bardziej szczegółowo

MODLITWA MODLITWA. Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli:

MODLITWA MODLITWA. Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: SPOTKANIE 8 MODLITWA MODLITWA Nauczyciel zebrał swoich uczniów i zapytał: -Skąd bierze początek modlitwa? Pierwszy uczeń odpowiedział: -Z potrzeby. Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami.

Bardziej szczegółowo

Jak Zarobić Na Fakcie Własnego Rozwoju I Edukacji. Czyli propozycja, której NIKT jeszcze nie złożył w e-biznesie ani w Polsce ani na świecie.

Jak Zarobić Na Fakcie Własnego Rozwoju I Edukacji. Czyli propozycja, której NIKT jeszcze nie złożył w e-biznesie ani w Polsce ani na świecie. Jak Zarobić Na Fakcie Własnego Rozwoju I Edukacji Czyli propozycja, której NIKT jeszcze nie złożył w e-biznesie ani w Polsce ani na świecie. Przede wszystkim dziękuję Ci, że chciałeś zapoznać się z moją

Bardziej szczegółowo

Tekst zaproszenia. Rodzice. Tekst 2 Emilia Kowal. wraz z Rodzicami z radością pragnie zaprosić

Tekst zaproszenia. Rodzice. Tekst 2 Emilia Kowal. wraz z Rodzicami z radością pragnie zaprosić Tekst zaproszenia Tekst 1 Mamy zaszczyt zaprosić Sz.P. Na uroczystość PIERWSZEGO PEŁNEGO UCZESTNICTWA WE MSZY ŚIĘTEJ Naszej córki Leny Kardas która odbędzie się dnia 5 maja 2015o godz. 9.30 w kościele

Bardziej szczegółowo

Dlaczego warto czytać dzieciom?

Dlaczego warto czytać dzieciom? Dlaczego warto czytać dzieciom? Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła Wisława Szymborska Według badania Biblioteki Narodowej na temat stanu czytelnictwa w Polsce w 2014

Bardziej szczegółowo

WERSJA: B ANKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2.

WERSJA: B ANKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2. WERSJA: B ANKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2. MĘŻCZYŹNI GF1 Przeczytam teraz Panu krótkie opisy różnych ludzi. Proszę wysłuchać każdego opisu

Bardziej szczegółowo

LITURGIA DOMOWA. Modlitwy w rodzinach na niedziele Adwentu Spis treści. Gliwice 2017 [Do użytku wewnętrznego]

LITURGIA DOMOWA. Modlitwy w rodzinach na niedziele Adwentu Spis treści. Gliwice 2017 [Do użytku wewnętrznego] Spis treści LITURGIA DOMOWA Wstęp do Liturgii Domowej w Okresie Adwentu 2017 r.... 2 Spotkania na niedziele Adwentu: I Niedziela Adwentu [B]... 3 II Niedziela Adwentu [B]... 4 III Niedziela Adwentu [B]...

Bardziej szczegółowo

Istotą naszego powołania jest tak całkowite oddanie się Bogu, byśmy byli jego ślepym narzędziem do wszystkiego, do czego tylko Bóg nas zechce użyć.

Istotą naszego powołania jest tak całkowite oddanie się Bogu, byśmy byli jego ślepym narzędziem do wszystkiego, do czego tylko Bóg nas zechce użyć. o. Walerian Porankiewicz Istotą naszego powołania jest tak całkowite oddanie się Bogu, byśmy byli jego ślepym narzędziem do wszystkiego, do czego tylko Bóg nas zechce użyć. To całkowite oddanie się Bogu

Bardziej szczegółowo

11 Listopada. Przedszkole nr 25 ul. Widok Bielsko-Biała

11 Listopada. Przedszkole nr 25 ul. Widok Bielsko-Biała 11 Listopada Listopad to dla Polski niebezpieczna pora- pisał St. Wyspiański w " Nocy Listopadowej" w 1904r. Kilka lat później okazało się, że listopad może być dla Polski szczęśliwy. 11 listopada 1918r,

Bardziej szczegółowo

20 Kiedy bowiem byliście. niewolnikami grzechu, byliście wolni od służby sprawiedliwości.

20 Kiedy bowiem byliście. niewolnikami grzechu, byliście wolni od służby sprawiedliwości. Lectio Divina Rz 6,15-23 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus

Bardziej szczegółowo

potrzebuje do szczęścia

potrzebuje do szczęścia Jest tylko jedna rzecz, której każdy ojciec potrzebuje do szczęścia Na co dzień i od święta, w gazetach, w prasie i w internecie, w rozmowach między znajomymi i w wywiadach wychwala się, analizuje i przerabia

Bardziej szczegółowo

WERSJA: C NKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2.

WERSJA: C NKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2. WERSJA: C NKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2. MĘŻCZYŹNI GF1 Przeczytam teraz Panu krótkie opisy różnych ludzi. Proszę wysłuchać każdego opisu

Bardziej szczegółowo

Tydzień wychowania jest okazją do tego, by każdy postawił sobie pytania: Kogo chcę wychować? I jak zamierzam to czynić?. Odpowiadając na nie trzeba mieć zawsze przed oczyma pełny rozwój wychowanków. Z

Bardziej szczegółowo

YK KKK

YK KKK YK 367-377 KKK 2197-2257 1 1 brzmienie Wj 20, 12 Czcij ojca twego i matkę twoją, abyś długo żył na ziemi, którą Pan, Bóg twój, da tobie. Pwt 5, 16 Czcij swego ojca i swoją matkę, jak ci nakazał Pan, Bóg

Bardziej szczegółowo

Pokochaj i przytul dziecko z ADHD. ADHD to zespół zaburzeń polegający na występowaniu wzmożonej pobudliwości i problemów z koncentracją uwagi.

Pokochaj i przytul dziecko z ADHD. ADHD to zespół zaburzeń polegający na występowaniu wzmożonej pobudliwości i problemów z koncentracją uwagi. Pokochaj i przytul dziecko z ADHD ADHD to zespół zaburzeń polegający na występowaniu wzmożonej pobudliwości i problemów z koncentracją uwagi. TYPOWE ZACHOWANIA DZIECI Z ADHD: stale wierci się na krześle,

Bardziej szczegółowo

Podziękowania naszych podopiecznych:

Podziękowania naszych podopiecznych: Podziękowania naszych podopiecznych: W imieniu swoim jak i moich rodziców składam ogromne podziękowanie Stowarzyszeniu za pomoc finansową. Dzięki działaniu właśnie tego Stowarzyszenia osoby niepełnosprawne

Bardziej szczegółowo

Witaj, Odważ się i podejmij wyzwanie- zbuduj wizję kariery, która będzie odzwierciedleniem Twoim unikalnych umiejętności, talentów i pragnień.

Witaj, Odważ się i podejmij wyzwanie- zbuduj wizję kariery, która będzie odzwierciedleniem Twoim unikalnych umiejętności, talentów i pragnień. Witaj, Nazywam się Magdalena Kluszczyk. Jestem self-leadership coachem i coachem kariery. Wspieram ludzi w budowaniu i odkrywaniu sukcesu na własnych warunkach. Stwórz wizję kariery to pierwszy krok na

Bardziej szczegółowo

Test mocny stron. 1. Lubię myśleć o tym, jak można coś zmienić, ulepszyć. Ani pasuje, ani nie pasuje

Test mocny stron. 1. Lubię myśleć o tym, jak można coś zmienić, ulepszyć. Ani pasuje, ani nie pasuje Test mocny stron Poniżej znajduje się lista 55 stwierdzeń. Prosimy, abyś na skali pod każdym z nich określił, jak bardzo ono do Ciebie. Są to określenia, które wiele osób uznaje za korzystne i atrakcyjne.

Bardziej szczegółowo

OKOLICZNOŚCIOWE WYDANIE GAZETKI SZKOLNEJ KLASY III PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. ARMII KRAJOWEJ

OKOLICZNOŚCIOWE WYDANIE GAZETKI SZKOLNEJ KLASY III PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. ARMII KRAJOWEJ OKOLICZNOŚCIOWE WYDANIE GAZETKI SZKOLNEJ KLASY III PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. ARMII KRAJOWEJ 1 Drogi Czytelniku! Życzymy Ci przyjemnej lektury Szkolnego Newsa. Zachęcamy do refleksji nad pytaniem

Bardziej szczegółowo

marzec 2010 WYCHOWANIE DO WOLNOŚCI Autor: Edyta Gronowska Dyrektor Przedszkola Lokomotywa

marzec 2010 WYCHOWANIE DO WOLNOŚCI Autor: Edyta Gronowska Dyrektor Przedszkola Lokomotywa marzec 2010 WYCHOWANIE DO WOLNOŚCI Autor: Edyta Gronowska Dyrektor Przedszkola Lokomotywa Osoba, która ma poczucie własnej wartości będzie wolna od nacisków, trendów społecznych, mody Nie będzie przejmowała

Bardziej szczegółowo

to myśli o tym co teraz robisz i co ja z Tobą

to myśli o tym co teraz robisz i co ja z Tobą DZIEŃ BEZ CIEBIE Dzień bez Ciebie Dzień bez Ciebie jakoś tak szary to brak mej części i mało widzę co istnieje najpiękniej gdy nie błyszczą Twe słowa tylko przy Tobie nie wiem czy się martwić to myśli

Bardziej szczegółowo

Kolejny udany, rodzinny przeszczep w Klinice przy ulicy Grunwaldzkiej w Poznaniu. Mama męża oddała nerkę swojej synowej.

Kolejny udany, rodzinny przeszczep w Klinice przy ulicy Grunwaldzkiej w Poznaniu. Mama męża oddała nerkę swojej synowej. Kolejny udany, rodzinny przeszczep w Klinice przy ulicy Grunwaldzkiej w Poznaniu. Mama męża oddała nerkę swojej synowej. 34-letnia Emilia Zielińska w dniu 11 kwietnia 2014 otrzymała nowe życie - nerkę

Bardziej szczegółowo

Ten zbiór dedykujemy rodzinie i przyjaciołom.

Ten zbiór dedykujemy rodzinie i przyjaciołom. W rodzinie wszystko się mieści Miłość i przyjaźń zawiera Rodzina wszystko oddaje Jak przyjaźń drzwi otwiera. Ten zbiór dedykujemy rodzinie i przyjaciołom. 1 Opracowanie: Anna Polachowska Korekta: Anna

Bardziej szczegółowo

EKONOMIA SŁUCHANIE (A2)

EKONOMIA SŁUCHANIE (A2) EKONOMIA SŁUCHANIE (A2) Witam państwa! Dziś w naszej audycji porozmawiamy o tym jak inwestować, żeby nie stracić, jak oszczędzać i jak radzić sobie w trudnych czasach. Do studia zaprosiłam eksperta w dziedzinie

Bardziej szczegółowo

I Komunia Święta. Parafia pw. Św. Jana Pawła II Gdańsk Łostowice

I Komunia Święta. Parafia pw. Św. Jana Pawła II Gdańsk Łostowice I Komunia Święta Parafia pw. Św. Jana Pawła II Gdańsk Łostowice 2019 WEJŚĆIE DO KOŚCIOŁA Oto jest dzień, oto jest dzień, Który dał nam Pan, który dał nam Pan. Weselmy się, weselmy się I radujmy się nim

Bardziej szczegółowo

Polska na urlop oraz Polska Pełna Przygód to nasze wakacyjne propozycje dla Was

Polska na urlop oraz Polska Pełna Przygód to nasze wakacyjne propozycje dla Was Polska na urlop oraz Polska Pełna Przygód to nasze wakacyjne propozycje dla Was Nie tylko człowiek internetem żyje, miło mieć pod ręka ciekawą książkę. Od wydawnictwa Burda Książki otrzymaliśmy dwie ciekawe

Bardziej szczegółowo

Paweł Kowalski ZJEDZ KONKURENCJĘ. Jak maksymalizować zyski i pisać skuteczne teksty sprzedażowe

Paweł Kowalski ZJEDZ KONKURENCJĘ. Jak maksymalizować zyski i pisać skuteczne teksty sprzedażowe Paweł Kowalski ZJEDZ KONKURENCJĘ Jak maksymalizować zyski i pisać skuteczne teksty sprzedażowe Copyright by Paweł Kowalski & e-bookowo Projekt okładki: Paweł Kowalski ISBN 978-83-7859-269-3 Wydawca: Wydawnictwo

Bardziej szczegółowo

Jezus prowadzi. Wydawnictwo WAM - Księża jezuici

Jezus prowadzi. Wydawnictwo WAM - Księża jezuici Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Wydawnictwo WAM - Księża jezuici Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Drogi przyjaciół Pana Jezusa Księża Jezuici - Wydawnictwo WAM 1 Pan Jezus gromadzi

Bardziej szczegółowo

Szczęść Boże, wujku! odpowiedział weselszy już Marcin, a wujek serdecznie uściskał chłopca.

Szczęść Boże, wujku! odpowiedział weselszy już Marcin, a wujek serdecznie uściskał chłopca. Sposób na wszystkie kłopoty Marcin wracał ze szkoły w bardzo złym humorze. Wprawdzie wyjątkowo skończył dziś lekcje trochę wcześniej niż zwykle, ale klasówka z matematyki nie poszła mu najlepiej, a rano

Bardziej szczegółowo

Kazanie na uroczystość ustanowienia nowych animatorów. i przyjęcia kandydatów do tej posługi.

Kazanie na uroczystość ustanowienia nowych animatorów. i przyjęcia kandydatów do tej posługi. SŁUŻYĆ JEDNEMU PANU. Kazanie na uroczystość ustanowienia nowych animatorów i przyjęcia kandydatów do tej posługi. Katowice, krypta katedry Chrystusa Króla, 18 czerwca 2016 r. "Swojemu słudze Bóg łaskę

Bardziej szczegółowo

ASERTYWNOŚĆ W ZWIĄZKU JAK DBAĆ O SIEBIE BĘDĄC RAZEM

ASERTYWNOŚĆ W ZWIĄZKU JAK DBAĆ O SIEBIE BĘDĄC RAZEM 2 ASERTYWNOŚĆ W ZWIĄZKU JAK DBAĆ O SIEBIE BĘDĄC RAZEM Czy zdarza Ci się od czasu do czasu twierdzić, że Twój partner powinien się domyślić pewnych rzeczy? Czy strzelasz z tego powodu fochy? Czy pasje Twojego

Bardziej szczegółowo

30 Najskuteczniejszych Afirmacji Pieniędzy i Bogactwa. Mark Hubert Kamerton Skuteczne Afirmacje www.skuteczneafirmacje.com

30 Najskuteczniejszych Afirmacji Pieniędzy i Bogactwa. Mark Hubert Kamerton Skuteczne Afirmacje www.skuteczneafirmacje.com 30 Najskuteczniejszych Afirmacji Pieniędzy i Bogactwa Mark Hubert Kamerton Skuteczne Afirmacje www.skuteczneafirmacje.com Witaj. Chciałbym dzisiaj podzielić się z Tobą moim kilkunastoletnim doświadczeniem

Bardziej szczegółowo

Dziecko małe, lekkie, mniej go jest. Musimy się pochylić, zniżyć ku Niemu - Janusz Korczak

Dziecko małe, lekkie, mniej go jest. Musimy się pochylić, zniżyć ku Niemu - Janusz Korczak Dziecko małe, lekkie, mniej go jest. Musimy się pochylić, zniżyć ku Niemu - Janusz Korczak Rok 2012 powoli dobiega do końca, a wraz z nim obchody Roku Korczakowskiego. Postać wybitnego lekarza, pedagoga

Bardziej szczegółowo

WPŁYW POCHWAŁY NA ROZWÓJ DZIECKA

WPŁYW POCHWAŁY NA ROZWÓJ DZIECKA WPŁYW POCHWAŁY NA ROZWÓJ DZIECKA Pochwała jest jednym z czynników decydujących o prawidłowym rozwoju psychicznym i motywacyjnym dziecka. Jest ona ogromnym bodźcem motywującym dzieci do działania oraz potężnym

Bardziej szczegółowo

Kocham Cię 70 sekund na minutę, 100 minut na godzinę, 40 godzin na dobę, 500 dni w roku...

Kocham Cię 70 sekund na minutę, 100 minut na godzinę, 40 godzin na dobę, 500 dni w roku... Wyznania Wyznania Kocham Cię 70 sekund na minutę, 100 minut na godzinę, 40 godzin na dobę, 500 dni w roku... Wolę być chwilą w Twoim życiu niż wiecznością w życiu innej!!! Nie wiem, czy chcesz ze mną chodzić,

Bardziej szczegółowo

3 największe błędy inwestorów, które uniemożliwiają osiągnięcie sukcesu na giełdzie

3 największe błędy inwestorów, które uniemożliwiają osiągnięcie sukcesu na giełdzie 3 największe błędy inwestorów, które uniemożliwiają osiągnięcie sukcesu na giełdzie Autor: Robert Kajzer Spis treści Wstęp... 3 Panuj nad własnymi emocjami... 4 Jak jednak nauczyć się panowania nad emocjami?...

Bardziej szczegółowo

Metody wychowawcze Janusza Korczaka

Metody wychowawcze Janusza Korczaka Metody wychowawcze Janusza Korczaka Postać Janusza Korczaka w polskiej myśli pedagogicznej odegrała niepodważalną rolę od której każdy nauczyciel powinien uczyć się podejścia do dziecka i pochylenia się

Bardziej szczegółowo

to jest właśnie to, co nazywamy procesem życia, doświadczenie, mądrość, wyciąganie konsekwencji, wyciąganie wniosków.

to jest właśnie to, co nazywamy procesem życia, doświadczenie, mądrość, wyciąganie konsekwencji, wyciąganie wniosków. Cześć, Jak to jest, że rzeczywistość mamy tylko jedną i czy aby na pewno tak jest? I na ile to może przydać się Tobie, na ile to może zmienić Twoją perspektywę i pomóc Tobie w osiąganiu tego do czego dążysz?

Bardziej szczegółowo

EDUKACJA FINANSOWA /WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI/ PARTNERSTWO KONSUMPCJA BIZNES

EDUKACJA FINANSOWA /WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI/ PARTNERSTWO KONSUMPCJA BIZNES EDUKACJA FINANSOWA /WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI/ PARTNERSTWO KONSUMPCJA BIZNES NASZE ŻYCIE NIE MAMY WPŁYWU NA TO, JAK SIĘ RODZIMY I JAK UMIERAMY (ZAZWYCZAJ) Dobry mąż, dobry ojciec, ale zły elektryk NASZE ŻYCIE

Bardziej szczegółowo

Dorota Sosulska pedagog szkolny

Dorota Sosulska pedagog szkolny Czasem zapominamy o prostych potrzebach, które dzieci komunikują nam na co dzień. Zapraszam więc wszystkich dorosłych do zatrzymania się w biegu, pochylenia się nad swoimi pociechami i usłyszenia, co mają

Bardziej szczegółowo

POLITYKA SŁUCHANIE I PISANIE (A2) Oto opinie kilku osób na temat polityki i obecnej sytuacji politycznej:

POLITYKA SŁUCHANIE I PISANIE (A2) Oto opinie kilku osób na temat polityki i obecnej sytuacji politycznej: POLITYKA SŁUCHANIE I PISANIE (A2) Oto opinie kilku osób na temat polityki i obecnej sytuacji politycznej: Ania (23 l.) Gdybym tylko mogła, nie słuchałabym wiadomości o polityce. Nie interesuje mnie to

Bardziej szczegółowo

Wady i zalety starego i nowego systemu

Wady i zalety starego i nowego systemu TNS 014 K.08/14 Informacja o badaniu Jedni twierdzą, że za komuny było lepiej", inni wręcz przeciwnie mówią, że nigdy nie było tak dobrze, jak teraz. Co denerwowało nas w poprzednim systemie, a co denerwuje

Bardziej szczegółowo

JAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI

JAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI JAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI Motywacja to: CO TO JEST MOTYWACJA? stan gotowości człowieka do podjęcia określonego działania, w tym przypadku chęć dziecka do uczenia się, dążenie do rozwoju, do zaspokajania

Bardziej szczegółowo

Jak skutecznie uczyć dziecko samodzielności? Aneta Mazurkiewicz

Jak skutecznie uczyć dziecko samodzielności? Aneta Mazurkiewicz Jak skutecznie uczyć dziecko samodzielności? Aneta Mazurkiewicz Podstawowe potrzeby dziecka Bezpieczeństwo Miłość Wolność 2 Podstawowe potrzeby dziecka Bezpieczeństwo zasady, normy, reguły, ograniczenia,

Bardziej szczegółowo

nego wysiłku w rozwiązywaniu dalszych niewiadomych. To, co dzisiaj jest jeszcze okryte tajemnicą, jutro może nią już nie być. Poszukiwanie nowych

nego wysiłku w rozwiązywaniu dalszych niewiadomych. To, co dzisiaj jest jeszcze okryte tajemnicą, jutro może nią już nie być. Poszukiwanie nowych Od Autora Rozwój jakiejkolwiek dziedziny wiedzy polega na umiejętności rozwiązywania jej niewiadomych i wyjaśniania często zawiłych zagadek. Cieszy nas pokonywanie kolejnych barier i zdobywanie coraz to

Bardziej szczegółowo

Sytuacja zawodowa pracujących osób niepełnosprawnych

Sytuacja zawodowa pracujących osób niepełnosprawnych Sytuacja zawodowa pracujących osób niepełnosprawnych dr Renata Maciejewska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie Struktura próby według miasta i płci Lublin Puławy Włodawa Ogółem

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA DLA MŁODYCH PRZEWODNIK TRENERA. PRACA ŻYCIE UMIEJĘTNOŚCI

AKADEMIA DLA MŁODYCH PRZEWODNIK TRENERA.  PRACA ŻYCIE UMIEJĘTNOŚCI PRACA ŻYCIE UMIEJĘTNOŚCI www.akademiadlamlodych.pl PODRĘCZNIK WPROWADZENIE Akademia dla Młodych to nowa inicjatywa mająca na celu wspieranie ludzi młodych w rozwijaniu umiejętności niezbędnych w ich miejscu

Bardziej szczegółowo

Umiłowani, jeśli Bóg tak nas umiłował, to i my winniśmy się wzajemnie miłować. (1 J 4,11) Droga Uczennico! Drogi Uczniu!

Umiłowani, jeśli Bóg tak nas umiłował, to i my winniśmy się wzajemnie miłować. (1 J 4,11) Droga Uczennico! Drogi Uczniu! Droga Uczennico! Drogi Uczniu! Jesteś już uczniem i właśnie rozpoczynasz swoją przygodę ze szkołą. Poznajesz nowe koleżanki i nowych kolegów. Tworzysz razem z nimi grupę klasową i katechetyczną. Podczas

Bardziej szczegółowo

Każdy patron. to wzór do naśladowania. Takim wzorem była dla mnie. Pani Ania. Mądra, dobra. i zawsze wyrozumiała. W ciszy serca

Każdy patron. to wzór do naśladowania. Takim wzorem była dla mnie. Pani Ania. Mądra, dobra. i zawsze wyrozumiała. W ciszy serca Autor wiersza: Anna Sobotka PATRON Każdy patron to wzór do naśladowania. Takim wzorem była dla mnie Pani Ania. Mądra, dobra i zawsze wyrozumiała. W ciszy serca uszczęśliwić mnie umiała. Myśli moje do Niej

Bardziej szczegółowo

Kielce, Drogi Mikołaju!

Kielce, Drogi Mikołaju! I miejsce Drogi Mikołaju! Kielce, 02.12.2014 Mam na imię Karolina, jestem uczennicą klasy 5b Szkoły Podstawowej nr 15 w Kielcach. Uczę się dobrze. Zbliża się 6 grudnia. Tak jak każde dziecko, marzę o tym,

Bardziej szczegółowo

a przez to sprawimy dużo radości naszym rodzicom. Oprócz dobrych ocen, chcemy dbać o zdrowie: uprawiać ulubione dziedziny sportu,

a przez to sprawimy dużo radości naszym rodzicom. Oprócz dobrych ocen, chcemy dbać o zdrowie: uprawiać ulubione dziedziny sportu, IMIENINY ŚWIĘTEGO STANISŁAWA KOSTKI- -Patrona dzieci i młodzieży (8 września) Opracowała: Teresa Mazik Początek roku szkolnego wiąże się z różnymi myślami: wracamy z jednej strony do minionych wakacji

Bardziej szczegółowo

WPŁYW CZYTANIA NA ROZWÓJ DZIECI I MŁODZIEŻY

WPŁYW CZYTANIA NA ROZWÓJ DZIECI I MŁODZIEŻY WPŁYW CZYTANIA NA ROZWÓJ DZIECI I MŁODZIEŻY CZYTANIE W znaczeniu psychofizycznym: techniczne rozpoznawanie znaków. W znaczeniu psychologicznym: zapoznanie się z treścią, rozumienie myśli zawartych w tekście

Bardziej szczegółowo

Jak zapobiegać przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży.

Jak zapobiegać przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży. Jak zapobiegać przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży. (Terapia Krótkoterminowa Skoncentrowana na Rozwiązaniu) Kontakt tel.: +48 600779294 e-mail: iwona@gabinetterapeutyczny.eu Iwona Czerwoniuk psychoterapeuta

Bardziej szczegółowo

Wpisany przez Redaktor niedziela, 20 listopada :10 - Poprawiony niedziela, 20 listopada :24

Wpisany przez Redaktor niedziela, 20 listopada :10 - Poprawiony niedziela, 20 listopada :24 Jubileuszowy Akt Przyjęcia Jezusa Chrystusa za Króla i Pana Nieśmiertelny Królu Wieków, Panie Jezu Chryste, nasz Boże i Zbawicielu! W Roku Jubileuszowym 1050-lecia Chrztu Polski, w roku Nadzwyczajnego

Bardziej szczegółowo

SP 20 I GIM 14 WSPARŁY AKCJĘ DZIĘKUJEMY ZA WASZE WIELKIE SERCA!!!

SP 20 I GIM 14 WSPARŁY AKCJĘ DZIĘKUJEMY ZA WASZE WIELKIE SERCA!!! SP 20 I GIM 14 WSPARŁY AKCJĘ DZIĘKUJEMY ZA WASZE WIELKIE SERCA!!! Relacja ze spotkania z nr 1 rodziną przy wręczeniu paczki. Rodzina wyczekiwała wolontariuszy. Poza panią Anną i Mają był również dziadek,

Bardziej szczegółowo

i na matematycznej wyspie materiały dla ucznia, klasa III, pakiet 3, s. 1 KARTA:... Z KLASY:...

i na matematycznej wyspie materiały dla ucznia, klasa III, pakiet 3, s. 1 KARTA:... Z KLASY:... polonistyczna Ad@ i J@ś na matematycznej wyspie materiały dla ucznia, klasa III, pakiet, s. Nasze szkolne sprawy Przeczytajcie tekst opowiadania z podziałem na role. Zwróć uwagę na zachowanie bohaterów.

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Od Petki Serca

Spis treści. Od Petki Serca CZ. 2 1 2 Spis treści Od Petki Serca ------------------------------------------------------------------------------3 Co jest najważniejsze? ----------------------------------------------------------------------------------------------4

Bardziej szczegółowo

Marcin Budnicki. Do jakiej szkoły uczęszczasz? Na jakim profilu jesteś?

Marcin Budnicki. Do jakiej szkoły uczęszczasz? Na jakim profilu jesteś? Marcin Budnicki Do jakiej szkoły uczęszczasz? Na jakim profilu jesteś? Uczę się w zespole szkół Nr 1 im. Komisji Edukacji Narodowej. Jestem w liceum o profilu sportowym. Jakie masz plany na przyszłość?

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ 7. Nie tylko miłość, czyli związek nasz powszedni

ROZDZIAŁ 7. Nie tylko miłość, czyli związek nasz powszedni ROZDZIAŁ 7 Nie tylko miłość, czyli związek nasz powszedni Miłość to codzienność Kasia: Czy do szczęścia w związku wystarczy miłość? Małgosia: Nie. Potrzebne są jeszcze dojrzałość i mądrość. Kiedy dwoje

Bardziej szczegółowo

Chwila medytacji na szlaku do Santiago.

Chwila medytacji na szlaku do Santiago. Chwila medytacji na szlaku do Santiago. Panie, chcę dobrze przeżyć moją drogę do Santiago. I wiem, że potrzebuje w tym Twojej pomocy. cucopescador@gmail.com 1. Każdego rana, o wschodzie słońca, będę się

Bardziej szczegółowo

Anioły zawsze są obok ciebie i cały czas coś do

Anioły zawsze są obok ciebie i cały czas coś do Anioły zawsze są obok ciebie i cały czas coś do ciebie mówią zwłaszcza wtedy, kiedy się do nich modlisz. Ich subtelny głos, który dociera do nas w postaci intuicyjnych odczuć i myśli ciężko usłyszeć w

Bardziej szczegółowo

Atmosfera jasnego szczęścia, oto czego duszy dziecięcej potrzeba. W niej żyje i rozwija się dla Boga. św. Urszula Ledóchowska

Atmosfera jasnego szczęścia, oto czego duszy dziecięcej potrzeba. W niej żyje i rozwija się dla Boga. św. Urszula Ledóchowska Atmosfera jasnego szczęścia, oto czego duszy dziecięcej potrzeba. W niej żyje i rozwija się dla Boga. św. Urszula Ledóchowska ATMOSFERA: - klimat społeczny, psychospołeczny - dotyczy tego, jak członkowie

Bardziej szczegółowo

Przygotowanie rodziców do wspomagania dziecka w uczeniu się nowej roli bycia uczniem

Przygotowanie rodziców do wspomagania dziecka w uczeniu się nowej roli bycia uczniem Przygotowanie rodziców do wspomagania dziecka w uczeniu się nowej roli bycia uczniem Dowiem się wielu ciekawych rzeczy Poznam nowych kolegów Będą ciekawe zajęcia Wiedza i umiejętności Informacja DOBRY

Bardziej szczegółowo

Czytanie z dzieckiem. 3-4 lata. booktrust.org.uk

Czytanie z dzieckiem. 3-4 lata. booktrust.org.uk Czytanie z dzieckiem 3-4 lata booktrust.org.uk Poświęcenie zaledwie 10 minut dziennie na czytanie z dzieckiem: wspomaga jego rozwój społeczny i emocjonalny wzmacnia Waszą relację kształtuje pewne siebie,

Bardziej szczegółowo

Narodowe Czytanie Stefan Żeromski Przedwiośnie

Narodowe Czytanie Stefan Żeromski Przedwiośnie Narodowe Czytanie 2018 Stefan Żeromski Przedwiośnie Stefan Żeromski Żeromski urodził się 14 X 1864 roku w Strawczynie pod Kielcami, w patriotycznej szlacheckiej rodzinie. Trudna sytuacja materialna, częste

Bardziej szczegółowo

1k. PRACOWNIA SPOŁECZNO KULTURALNA

1k. PRACOWNIA SPOŁECZNO KULTURALNA 1k. PRACOWNIA SPOŁECZNO KULTURALNA Podopieczni poprzez uczestnictwo w zajęciach w pracowni są przygotowywani do samodzielnego życia w miarę swoich możliwości, poprzez naukę oraz doskonalenie kompetencji

Bardziej szczegółowo

Program Misji Świętej w Gromadnie września 2015 r.

Program Misji Świętej w Gromadnie września 2015 r. Program Misji Świętej w Gromadnie 06-13 września 2015 r. Niedziela Dzień Święty Porządek Mszy świętych, tak jak w niedziele z uroczystym wprowadzeniem misjonarzy Godz. 10.00 Godz. 18.00 Godz. 20.30 Poniedziałek

Bardziej szczegółowo

Władza i Wpływ cz.3. Mapa władzy i wpływu Jak określić skuteczność tych relacji, od których zależy nasz sukces i powodzenie zawodowe.

Władza i Wpływ cz.3. Mapa władzy i wpływu Jak określić skuteczność tych relacji, od których zależy nasz sukces i powodzenie zawodowe. . Pełna jakość Biznesu, Pracy, Życia.. Dajemy klientom wsparcie na każdym etapie ich drogi do wartościowych sukcesów... 1 Narzędzie: Biznesowa Wartość Relacji Władza i Wpływ cz.3. Mapa władzy i wpływu

Bardziej szczegółowo

Kwestionariusz stylu komunikacji

Kwestionariusz stylu komunikacji Kwestionariusz stylu komunikacji Z każdego stwierdzenia wybierz jedno, które uważasz, że lepiej pasuje do twojej osobowości i zaznacz jego numer. Stwierdzenia w parach nie są przeciwstawne, przy wyborze

Bardziej szczegółowo

drogi przyjaciół pana Jezusa

drogi przyjaciół pana Jezusa Jezus prowadzi ElEmEnta rz dziecka bożego 1 Podręcznik do religii dla I klasy szkoły podstawowej drogi przyjaciół pana Jezusa Wydawnictwo WAM Księża Jezuici rozdział 1 Jezus nas kocha pragniemy Go poznawać

Bardziej szczegółowo

Moje dziecko chodzi do szkoły...

Moje dziecko chodzi do szkoły... Moje dziecko chodzi do szkoły... Jak mu pomóc rozwijać samodzielność? Opracowanie: Joanna Kiedrowicz psycholog Jak pomóc dziecku oswoić szkołę? Nie zmieniaj swoich decyzji. Nie wprowadzaj atmosfery pośpiechu,

Bardziej szczegółowo