Praktyczne aspekty regulacji kwasowo-zasadowej. lek. med. Beata Gawrońska

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Praktyczne aspekty regulacji kwasowo-zasadowej. lek. med. Beata Gawrońska"

Transkrypt

1 Praktyczne aspekty regulacji kwasowo-zasadowej lek. med. Beata Gawrońska

2 Równowaga kwasowo-zasadowa RKZ to stan, w którym zachowany jest swoisty, stały w określonych granicach, stosunek kationów i anionów w płynach ustrojowych, warunkujący odpowiednie ph, a przez to prawidłowy przebieg procesów życiowych. Zasady buforujące są sumą stężenia wodorowęglanów, białek osocza, fosforanów i hemoglobiny. Bardzo niskie stężenie fosforanów w osoczu sprawia, że wartość pojemności buforowej osocza jest faktycznie zdeterminowana sumą stężenia anionów wodorowęglanowych (25 meq/l) i białczanowych osocza (17 meq/l) i wynosi łącznie 42 mmol\l. Każde 1 g% (tj.,625 mmol/l) hemoglobiny podnosi wartość pojemności buforowej o,36 meq/l. Przy prawidłowym stężeniu Hb (15 g% = 9,3 mmol/l) wartość pojemności buforowej dla krwi całkowitej wynosi 48 meq/l.

3 Równowaga kwasowo-zasadowa Największą przydatność kliniczną ma pomiar ph krwi tętniczej lub arterializowanej krwi włośniczkowej. Prawidłowo ph krwi tętniczej waha się od 7,36 do 7,44. W warunkach chorobowych stwierdza się wartości 6,8-7,8. ph krwi niższe niż 7,35 wskazuje na istnienie kwasicy, ph krwi wyższe niż 7,45 na zasadowicę. Stwierdzenie prawidłowego ph nie wyklucza jednak istnienia poważnych zaburzeń metabolicznych lub oddechowych.

4 Równowaga kwasowo-zasadowa bufory Krew - wodorowęglanowy - hemoglobinianow - białczanowy Tkanki -układ fosforanowy

5 Równowaga kwasowo-zasadowa fizjologia Wiele produktów przemiany materii to kwasy, dlatego nawet w warunkach fizjologicznych istnieje tendencja do zakwaszania ustroju. Kwasicę metaboliczną określa się jako odbiegający od normy proces fizjologiczny prowadzący do zwiększenia w organizmie ilości nielotnych kwasów albo utraty wodorowęglanów z płynu pozakomórkowego.

6 Równowaga kwasowo-zasadowa fizjologia Utrzymanie stałego ph krwi wymaga sprawnego funkcjonowania mechanizmów regulacyjnych, do których zalicza się system buforów krwi i tkanek -wydalanie nadmiaru dwutlenku węgla przez płuca -wydalanie kwasów lub zasad przez nerki i wytwarzanie amoniaku Aby nadmiar jonów mógł być przetransportowany do miejsc wydalania bez wpływu na ph płynu pozakomórkowego, musi być zbuforowany już w miejscu powstania

7 Równowaga kwasowo-zasadowa fizjologia ph międzykomórkowe: 7,28-7,45 ph moczu: 5-6,8-7,2 7,2 Ph 6, CZAS

8 Równowaga kwasowo-zasadowa zaburzenia Kwasica metaboliczna charakteryzuje się pierwotnym spadkiem stężenia wodorowęglanów we krwi, zmniejsza się wartość ph. Spadek ph krwi jest pośrednią przyczyną uruchomienia kompensacji oddechowej. Polega ona na stymulacji przez zwiększone stężenie kationów wodorowych ośrodka oddechowego; dochodzi do wzrostu wentylacji płuc i spadku ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla we krwi tętniczej.

9 Równowaga kwasowo-zasadowa zaburzenia Kwasica metaboliczna Nadmierna produkcja endogennych kwasów 1. Kwasica ketonowa: a) cukrzycowa b) głodowa c) u chorych z nadczynnością tarczycy d) u chorych gorączkujących 2. Kwasica mleczanowa 3. Kwasice o innej etiologii: a) stres fermentacja w jelitach (kwas mlekowy) b) wzmożony katabolizm tłuszczy, białek (ketokwasy) c) zwiększone spożycie mięs (puryny = kwas moczowy) d) kwasica polekowa (szczególnie po podaniu inhibitorów anhydrazy węglanowej lub chlorku wapniowego) e) kwasica po zatruciu alkoholem f) Kwasice uwarunkowane zaburzona regeneracją zasad przez nerki: g) Kwasice wywołane rozcieńczeniem zasad w przestrzeni wodnej pozakomórkowej KWASICA ODDECHOWA

10 Równowaga kwasowo-zasadowa zaburzenia ZASADOWICE METABOLICZNE -utrata kwaśnej treści żołądkowej (wymioty, płukanie żołądka) -utrata kwasów z moczem na tle hiperaldosteronizmu -przesunięcie jonów wodorowych z płynu pozakomórkowego do wnętrza komórek na tle niedoboru jonów potasowych -utrata jonów potasowych z kałem na tle uporczywych biegunek-nadmierna utrata chlorku sodowego po podaniu leków moczopędnych -nadmierna podaż zasad (zarówno doustnie jak i drogą pozajelitową) -nadmierna podaż soli organicznych ZASADOWICE ODDECHOWE

11 Równowaga kwasowo-zasadowa przyczyny egzogenne zakwaszenia Nadmiar białka w pożywieniu max 7 g/na dobę aktualnie g/na dobę idealne 4-7 g/ na dobę Niedobór zasad w pożywieniu Niedobór minerałów zasadowych

12 Zakwaszenie nadmiar białka KREW - niedobór tlenu - formy zrolowane erytrocytów [DFM] - agregacja płytek NACZYNIA -stwardnienie - miażdżyca TKANKI -zakwaszenie -podrażnienie tkanki łącznej -mięśniaki PRZESTRZEŃ MIEDZYKOMÓRKOWA [Pischingera] -zaburzenia odtruwania -obniżenie transportu tlenu -podwyższenie tendencji degeneracyjnych

13 Zakwaszenie oddychanie oddech zbyt wolny- wzrost ilości CO2 (wzrost H+ i HCO3 ) - zakwaszenie przyczyny: - bezdech senny - długotrwała pozycja siedząca

14 Zakwaszenie podsumowanie Nadmiar białek Nadmiar cukrów prostych stres zablokowanie oddychania APW Ca; Mg; P -wzrost Ca; Mg -wzrost Si, B - spadek Na/Mg-wzrost Ca/P; Ca/Si- wzrost Ca/P -spadek; Ca/K spadek; DFM formy zrolowane tzw. diekocyty pogrubienie ścian erytrocytów, fility Diacor dla wszystkich!!! Ocena funkcji przytarczyc, wątroby, nerek, jelit, układu wegetatywnego UWAGA!!! ZMIANA FARMAKOKINETKI WIELU LEKÓW SZCZEGÓLNIE SOLI I ŚRODKÓW ZNIECZULAJĄCYCH

15 Zakwaszenie objawy Chroniczne zmęczenie Chroniczne bóle Spadek odporności Brak energii Spadek libido Pogorszenie reakcji na stres Nerwowość Skłonności depresyjne

16 6 5 Nadmiar białek Wynik analizy pierwiastkowej włosów Wapń Sód Potas Fosfor Cynk Magnez b 1161,4 b 16,3 b 299,7 b 123,6 b 63,4 b 88, Żelazo b 7,3 1, 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1,, Ca/P b 9,4 p 2, Ca/Mg b 13,1 p 7 4,5 4, 3,5 3, 2,5 2, 1,5 1,,5, Ca/K b 3,9 p 3,6 Proporcje 8, 18 7, , 12 5, 1 4, 8 3, 6 2, 4 1, 2, Ca/Na Ca/Fe b 7,2 b 159,3 p 2,6 p Ca/Sr b 537,3 p 131 3, 2,5 2, 1,5 1,,5, Na/K b,5 p 2,4 Wiek: Ca/K Zn/Cu Na/Mg Ca/Mg Fe/Cu Ca/Na Cu/Mo p 3 p 24 p 1 p 16 p 165 p 26 p 17 Fe/Co Ca/Sr 18, 16, 14, 12, 1, 8, 6, 4, 2,, Miedź b 1,9 p 12,5 3,1 2,6 2,1 1,6 1,1,6,1 Nikiel b,81 p 2 2,5 2, 1,5 1,,5, Mangan b,17 p 1,5,8,7,6,5,4,3,2,1 Selen b,31 p,5 1,3 1,1,8,6,3,1 Chrom b,14 p,8,6,5,4,3,2,1, Molibden b,25 p,4,7,6,5,4,3,2,1, Kobalt b,13 p, Na/Mg b 1,8 p K/Li b 12682,9 p K/Co b p Fe/Co b 544 p 44 1,,9,8,7,6,5,4,3,2,1, Fe/Cu b,7 p, Cu/Mo b 43 p Zn/Cu b 5,8 p 8 Ca/Fe K/Li K/Co,75 7 4,25,18,9 4,5 Proporcje toksyczne, ,16,8 4, ,55 5 3,2,14,12,7 3,5 3, ,45,35,25, ,15,1,5,1,8,6,4,2,6,5,4,3 2,5 2, 1,5 1,, Proporcje toksyczne Ca/Pb OK Zn/Cd OK Fe/Pb OK OK. - wartość prawidłowa. PWD - przekroczenie wartości dopuszczalnej,5 German Krzem Siarka, Antymon, Cyna,2 Wanad, Stront b,2 p,5 b 2,3 p 46 b p 28 b,9 p,18 b,81 p,128 b,63 p,6 b 2,16 p 3,2 1 Ca/Pb Zn/Cd Fe/Pb 2,5 2,,6,5 2,5 2,,61,51,6,5 12, 1,,32,27 4,51 4,1 3,51 Pier p 859 zo 84 p 22 zo 5 p 5,4 zo 4,4 1,5,4 1,5,41,4 3,1,3,31 2,51 1, 1,,3 2,1,2,21 1,51,5,1,5,11,2 1,1,51,,,,1,1,1

17 Nadmiar kwasu mlekowego-stres Łódź, ul. Gdańska 54 Pacjent: tel Analizę pierwiastkową wykonano na spektrometrze ICP Optima 2 Perkin Elmer 18, 16, 14, 12, 1, 8, 6, 4, 2,, Wapń b 213,3 p 3 Miedź b 13,5 p 12,5,25,185,165,145,125,15,85,65,45,25 Wynik analizy pierwiastkowej włosów 3,1 2,6 2,1 1,6 1,1,6,1 Sód b 477,4 p 24 Nikiel b 1,33 p ,5 2, 1,5 1,,5, Potas b 28,5 p 1 Mangan b 1,64 p 1, ,8,7,6,5,4,3,2,1 Fosfor b 668,1 p 16 Selen b,42 p,5,25,2,15,1, ,3 1,1,8,6,3,1 Cynk b 166,4 p 165 Chrom b,62 p,8,18,16,14,12,1,8,6,4, ,6,5,4,3,2,1, Magnez b 51,3 p 26 Molibden b,4 p,4,9,8,7,6,5,4, ,7,6,5,4,3,2,1, Żelazo b 7,8 p 17 b,27 p,5 6, 5, 4, 3, 2, 1, Kobalt Laboratorium Pierwiastków Śladowych Proporcje toksyczne BIOMOL Dane Pacjenta: Proporcje 3, 8 3, 3, 4, ,5 12 2,5 2,5 25 2,5 6 3, 1 2, 2, 2 2, 5 2,5 8 1,5 4 1,5 1,5 2, , 1,5 1, 1 1, 4 2 1,,5,5 5 2,5 1,5, Ca/P,,, Ca/Mg Ca/K Ca/Na Ca/Fe Ca/Sr Na/K b,3 b 4,2 b,8 b,4 b 3, b 43,4 b 1,7 p 2,6 p 7 p 3,6 p 2,6 p 25 p 131 p 2, , , , , , , , Zn/Cu Na/Mg K/Li Fe/Cu K/Co Fe/Co Cu/Mo b 12,4 b 9,3 b 634, b 5,3 b 2667 b 338 b 1567 p 8 p 4 p 25 p 44 p,9 p 625 p 2 Wiek: Ca/K Zn/Cu Na/Mg Ca/Mg Fe/Cu Ca/Na Cu/Mo Fe/Co Ca/Sr Ca/Fe K/Li K/Co,5 German b,195 p,5 2,5 2, 1,5 1, Krzem b 18,8 p 46,6 2,5,5 2,,4 1,5,3 1,,2 Siarka b p 28,17,15,13,11,9,7, Antymon b,4 p,18,6,5,4,3, Cyna b,57 p,128 12, 1, 8, 6, 4,,2 Wanad b,4 p,6,32,27,22,17,12, Stront b 4,91 p 3,2 4,51 4,1 3,51 3,1 2,51 2,1 1,51 Pier Proporcje toksyczne Ca/Pb OK Zn/Cd OK Fe/Pb OK OK. - wartość prawidłowa. PWD - przekroczenie wartości dopuszczalnej,5, Bor b,5 p 1,5,1, Lit b,44 p,4,5, Bar b,4 p 1,5,5,3,1 Tal b, p,15,2,1 Rtęć b,4 d,5 2,, Glin b 4,42 d 1,7,2 Kadm b,3 d,3 1,1,51,1 Ołów b 1,6 d 4 OK - wartość prawidłowa. PWD - przekroczenie wartosci dopuszczalnej Ca/Pb p 21 zo 84 1 Zn/Cd p 6267 zo 5 1 Fe/Pb p 66,7 zo 4,4

18 Regulacja kwasowo-zasadowa Właściwe określenie zaburzenia ph wymaga oceny podstawowych mechanizmów kontroli homeostazy Autonomiczny układ nerwowy Typ utleniania Oddychanie Endokrynny układ Równowaga wodno-elektrolitowa Równowaga kataboliczna i anaboliczna Kwasowo-zasadowe odczyny pokarmu

19 Regulacja kwasowo-zasadowa Żywienie zgodne z typem metabolicznym Autonomiczny Utleniający współczulny [kwaśny]; przywspółczulny [zasadowy] szybki [kwaśny] wolny [zasadowy]

20 szybki utleniacz [kwaśny ] nadmiar szczawioctanu, zwiększenie w pożywieniu węglowodanów prowadzi do nadmiernego zakwaszenia

21 wolny utleniacz [ zasadowy ] nadmiar acetylo-koenzymu A, zwiększenie węglowodanów prowadzi do alkalizacji

22 dominacja sympatyczna [ kwaśny ] nadmierna stymulacja [walka] prowadzi do nadmiernego zakwaszenia

23 dominacja parasympatyczna [zasadowy] nadmierna stymulacja [ ucieczka ] prowadzi do nadmiernej alkalizacji

24 Regulacja kwasowo-zasadowa Uzupełnienie pierwiastków tzw. zasadowych : -zakwaszenie spowodowane nadmiarem białek POTAS, MAGNEZ, SELEN, KRZEM -zakwaszenie spowodowane nadmiarem cukrów i stresem MAGNEZ, WAPŃ, MANGAN, CYNK, CHROM, KRZEM

25 Regulacja kwasowo-zasadowa Poprawa oddychania komórkowego: Prawoskrętny kwas mlekowy SANUVIS typ mucor Kwas cytrynowy CITROKEHL typ aspergillus Koenzym Q1

26 Regulacja metaboliczna

27 Regulacja kwasowo-zasadowa Alkalizacja środowiska Alkala N [natrium hydrocarbonatum kalium hydrocarbonatum, natrium citricum] Alkala T - [natriumhydrocarbonatum] Ważne!!! Podawać najlepiej około godziny 1 i 16 [fizjologiczne wydzielanie zasad do pp.]

28

29 Regulacja kwasowo-zasadowa Zastosowanie pola magnetycznego o znaku ujemnym- działanie alkalizujące Energia geomagnetyczna ziemi ma znak ujemny Wszelkie urządzenia elektryczne zaburzają prawidłowe pole magnetyczne człowieka, prowadząc do tzw. syndromu niedoboru pola magnetycznego

30 Rodzaj sylwetki a schorzenia jelit 1. Postawa żołnierska : chroniczne zaburzenia pracy żołądka, przez co jest on powiększony i wybrzuszony. 2. Postawa rozbiegowa : na skutek przewlekłych stanów zapalnych tworzą się gazy, w jelitach odkładają się niestrawione resztki pokarmów. 3. Postawa niedbała : do zaburzeń jelitowych dochodzi słabość mięśni. 4. Postawa typu kaczka : w wyniku zaburzeń żołądkowo jelitowych następuje pogorszenie postawy. 5. Postawa typu dobosz - zaburzenie - chroniczne jelita powiększają się i stają się cięższe przez tworzenie się gazów i zalegających resztek pokarmowych. 6. Postawa typu siewca : zaleganie niestrawionych resztek pokarmowych, zmniejsza się powstawanie gazów. 7. Postawa prawidłowa - wraz z polepszeniem się stanu jelit kręgosłup prostuje się, mięśnie brzucha stają się sprężyste.

31 Powiązania układu kwasowo-zasadowego Zasoby kwasów i zasad Funkcjonowanie nerek Przemiana materii Funkcjonowanie narządów Gospodarka kwasowozasadowa Systemy buforowe Trawienie System wegetatywny Odżywianie Funkcjonowanie hormonów Funkcjonowanie płuc

32 Głodówki Niedobór naturalnych minerałów (cynku, miedzi, manganu, fluoru); antyutleniacze Zaburzenia funkcjonowania narządów usuwających kwasy z organizmu (dysfunkcja nerek) Złogi ( por, diagnoza irydiologiczna), toksyny dziedziczne (szczepionki) Osłabienie gruczołów wytwarzających zasady (gruczołów ślinowych, wątroby, śledziony, jelita cienkiego, prostaty) Leki chemiczne, także pigułki antykoncepcyjne, leki hormonalne, kortyzon itp. Przyczyny utajonej kwasicy mezenchymalnej Stres, złość, chorowitość Dysharmonia hormonalna (brak miesiączki przez okres dłuższy niż rok, menopauza) Niewłaściwe przeżuwanie pokarmu Spożywanie zbyt dużych ilości białka zwierzęcego Złe odżywianie się, także spożywanie produktów mleka krowiego przy obciążeniu organizmu, Tubercullinum Niezdrowy sposób życia, palenie tytoniu, zbyt mało ruchu (prowadzi to do zastoju limfy), zbyt mało pokarmów surowych, picie zbyt małej ilości płynów. Hormony stresu, zbyt intensywne uprawianie sportu (kwas mlekowy) Picie niewłaściwych płynów (cola, kawa, alkohol, napoje uzdatniane chemicznie, nierozcieńczone soki) Zanieczyszczenie środowiska (kwaśne deszcze, zanieczyszczenia chemiczne)

33 Wzmocnienie narządów wewnętrznych wpływających na tworzenie się zasad Dobre przeżuwanie pokarmu i prawidłowe wytwarzanie śliny Eliminacja przewlekłych ognisk chorobowych Klasyczne metody oczyszczania organizmu: bańki, pijawki, plaster kantarydynowy Terapie bioenergetyczne, akupunktura, terapia informacyjna, (stabilizacja organów usuwających kwasy: jelit, płuc, nerek, skóry) Biologiczne dodatki spożywcze dostarczające zasad Zapobieganie kwasicy mezenchynalnej Zmniejszenie wagi ciała (stopniowe) Ruch na świeżym powietrzu, ćwiczenia oddechowe (dotlenienie płuc) Picie dużej ilości wody ubogiej w kwasy Pokarmy wysokowartościowe, bogate w minerały i witaminy, zasadowe Zmniejszenie spożycia, bądź rezygnacja z cukru i białka zwierzęcego Unikanie w pożywieniu substancji chemicznych: środków konserwujących, barwników a także niepotrzebnych lekarstw Usunięcie stresu, (trening autogeniczny, esencje Kwiatowe dr Bacha) Właściwy styl życia: mniej alkoholu, rezygnacja z palenia papierosów itp.

34 Równowaga kwasowo-zasadowa w ciągu doby Biologiczna równowaga w komórkach wynosi 7,4 w skali ph. Organizm dąży do tego wykorzystując rezerwy zasadowe. W ciągu doby występują ciągłe, naturalne wahania między kwasami a zasadami, które można odczytać mierząc ph moczu. Przykład: Intensywny przypływ kwasów godz. 7 Umiarkowany przypływ kwasów godz. 13 Umiarkowany przypływ kwasów godz. 19 Umiarkowany przypływ zasad godz. 1 Intensywny przypływ zasad godz. 16 Organizm odkwasza się przede wszystkim nocą Poranny mocz ma odczyn kwaśny

Maksymalne wydzielanie potu w czasie wysiłku fizycznego może osiągać 2-3 litrów na godzinę zastanów się jakie mogą być tego konsekwencje?

Maksymalne wydzielanie potu w czasie wysiłku fizycznego może osiągać 2-3 litrów na godzinę zastanów się jakie mogą być tego konsekwencje? Ćwiczenia IV I. Termoregulacja wysiłkowa. Utrzymanie stałej temperatury ciała jest skomplikowanym procesem. Choć temperatura różnych części ciała może być różna, ważne jest utrzymanie temperatury wewnętrznej

Bardziej szczegółowo

MECHANIZM NEUROHORMONALNY

MECHANIZM NEUROHORMONALNY MECHANIZM NEUROHORMONALNY bodźce nerwowe docierają do nerek włóknami nerwu trzewnego, wpływają one nie tylko na wielkość GFR i ukrwienie nerek (zmieniając opór naczyń nerkowych), ale również bezpośrednio

Bardziej szczegółowo

Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny

Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny Równowaga kwasowozasadowa Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny Krytyka pojęcia ph ph = log [H + ] ph [H+] 1 100 mmol/l D = 90 mmol/l 2 10 mmol/l D = 9 mmol/l 3 1 mmol/l 2 Krytyka pojęcia

Bardziej szczegółowo

Od niego zależy prawidłowy przebieg większości procesów życiowych.

Od niego zależy prawidłowy przebieg większości procesów życiowych. Prawo zachowania stałości stężenia jonu wodorowego jest jednym z najważniejszych praw dotyczących żywego organizmu. Od niego zależy prawidłowy przebieg większości procesów życiowych. Równanie Hendersona-Hasselbacha

Bardziej szczegółowo

Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej PUM

Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej PUM Równowaga kwasowozasadowa Zakład Chemii Medycznej PUM Teorie kwasów i zasad Teoria dysocjacji elektrolitycznej Arheniusa: podczas rozpuszczania w wodzie wodzie kwas: dysocjuje z odszczepieniem kationu

Bardziej szczegółowo

RÓWNOWAGA KWASOWO-ZASADOWA

RÓWNOWAGA KWASOWO-ZASADOWA RÓWNOWAGA KWASOWO-ZASADOWA Katedra Analityki Medycznej Wydział Nauk Medycznych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie http://www.uwm.edu.pl/wnm/analitykamedyczna/ Patofizjologia równowagi kwasowo-zasadowej

Bardziej szczegółowo

Stanisław Poprzęcki, Adam Zając PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE WODOROWĘGLANU SODU W SPORCIE

Stanisław Poprzęcki, Adam Zając PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE WODOROWĘGLANU SODU W SPORCIE Stanisław Poprzęcki, Adam Zając PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE WODOROWĘGLANU SODU W SPORCIE [H + ] M 10 0 Silnie kwaśne 10-1 10-2 10-3 10-4 10-5 10-6 10-7 10-8 ph Większość żywych komórek ma wąską tolerancję

Bardziej szczegółowo

Nieprawidłowe odżywianie jest szczególnie groźne w wieku podeszłym, gdyż może prowadzić do niedożywienia

Nieprawidłowe odżywianie jest szczególnie groźne w wieku podeszłym, gdyż może prowadzić do niedożywienia Nieprawidłowe odżywianie jest szczególnie groźne w wieku podeszłym, gdyż może prowadzić do niedożywienia Niedożywienie może występować u osób z nadwagą (powyżej 120% masy należnej) niedowagą (poniżej 80%

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 11 Data wydania: 27 maja 2019 r. Nazwa i adres AB 1050 AKADEMIA

Bardziej szczegółowo

Piramida przedstawia zasady prawidłowego odżywiania. Informuje o tym, ile porcji różnych grup produktów powinno znaleźć się w posiłkach, które

Piramida przedstawia zasady prawidłowego odżywiania. Informuje o tym, ile porcji różnych grup produktów powinno znaleźć się w posiłkach, które DROGI RODZICU Piramida przedstawia zasady prawidłowego odżywiania. Informuje o tym, ile porcji różnych grup produktów powinno znaleźć się w posiłkach, które zjadamy w ciągu dnia. Przy czym obowiązuje zasada,

Bardziej szczegółowo

Kategoria żywności, środek spożywczy lub składnik żywności. Warunki dla stosowania oświadczenia

Kategoria żywności, środek spożywczy lub składnik żywności. Warunki dla stosowania oświadczenia Kategoria, WITAMINY VITAMINS 1 Wiatminy ogólnie Vitamins, in general - witaminy pomagają w rozwoju wszystkich struktur organizmu; - witaminy pomagają zachować silny organizm; - witaminy są niezbędne dla

Bardziej szczegółowo

Soki 100% naturalne MALINA ARONIA

Soki 100% naturalne MALINA ARONIA Soki 100% naturalne MALINA Sok z malin 100 % jest doskonałym uzupełnieniem codziennej diety. Zawiera bogactwo witamin: C, E, B1, B2, B6, PP oraz minerały: magnez, potas, wapń i żelazo. W jego składzie

Bardziej szczegółowo

Zakwaszenie organizmu

Zakwaszenie organizmu Zakwaszenie organizmu Biochemik, laureat Nagrody Nobla - Otto Heinrich Warburg, jeden z czołowych biologów komórkowych XX wieku, odkrył, że przyczyną nowotworów jest zbyt duża kwasowość organizmu, co oznacza,

Bardziej szczegółowo

Langsteiner Proszek Zasadowy 300 gram

Langsteiner Proszek Zasadowy 300 gram Langsteiner Proszek Zasadowy 300 gram Preparat prozdrowotny skomponowany z optymalnie dobranych składników witaminowomineralnych, które wpływają na równowagę kwasowo-zasadową organizmu i jego detoksykację,

Bardziej szczegółowo

Tajemnica magnezu (część pierwsza)

Tajemnica magnezu (część pierwsza) Tajemnica magnezu (część pierwsza) Magnez, wapń, potas i sód są podstawowymi jonami niezbędnymi do zachowania równowagi pomiędzy poszczególnymi fizjologicznymi procesami w organizmie. Odchylenia od prawidłowego

Bardziej szczegółowo

Woda napój życia Woda najzdrowszy napój na świecie

Woda napój życia Woda najzdrowszy napój na świecie Historia źródła Woda JANTAR czerpana jest ze źródła artezyjskiego nr 39 w Kołobrzegu. W skład jej wchodzą wody reliktowe sprzed 9,8 tys. lat oraz wody napływowe po 40-letnim procesie filtracji. Ponadto

Bardziej szczegółowo

Równowaga kwasowo-zasadowa

Równowaga kwasowo-zasadowa Równowaga kwasowo-zasadowa Dorosły człowiek wytwarza ok. 18 moli tj 448 l CO 2 na dobę. Ponad 90% CO 2 wydalanego przez płuca powstaje w 3 reakcjach katalizowanych przez dekarboksylazy w mitochondriach.

Bardziej szczegółowo

Analiza gazometrii krwi tętniczej

Analiza gazometrii krwi tętniczej Analiza gazometrii krwi tętniczej dr hab. n.med. Barbara Adamik Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Analiza gazometrii krwi tętniczej wymiana gazowa

Bardziej szczegółowo

Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej

Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej 17 Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej Tabela 17.1. Ocena stopnia zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej ph krwi tętniczej Równowaga kwasowo-zasadowa Stężenie jonu wodorowego (nmol/l) < 7,2 Ciężka kwasica

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 7, Data wydania: 14 lipca 2015 r. Nazwa i adres AB 1050 AKADEMIA

Bardziej szczegółowo

Oral Chelate Chelatacja doustna

Oral Chelate Chelatacja doustna Oral Chelate Chelatacja doustna Oral Chelate -Chelatacja doustna Terapia chelatonowa jest stosowana do bardzo skutecznego usuwania z tętnic złogów miażdżycowych, i przywracania krążenia krwi. Czynniki

Bardziej szczegółowo

Formuła 2 Zestaw witamin i minerałów dla kobiet

Formuła 2 Zestaw witamin i minerałów dla kobiet KARTA OŚWIADCZEŃ PRODUKTOWYCH Formuła 2 Zestaw witamin i minerałów dla kobiet GŁÓWNE OŚWIADCZENIA Równowaga hormonalna: Zawiera witaminę B6 przyczyniającą się do regulacji aktywności hormonalnej. Metabolizm

Bardziej szczegółowo

Równowaga kwasowo-zasadowa

Równowaga kwasowo-zasadowa Równowaga kwasowo-zasadowa Dorosły człowiek wytwarza ok. 18 moli tj 448 l CO 2 na dobę. Ponad 90% CO 2 wydalanego przez płuca powstaje w 3 reakcjach katalizowanych przez dekarboksylazy w mitochondriach.

Bardziej szczegółowo

Subiektywne objawy zmęczenia. Zmęczenie. Ból mięśni. Objawy obiektywne 2016-04-07

Subiektywne objawy zmęczenia. Zmęczenie. Ból mięśni. Objawy obiektywne 2016-04-07 Zmęczenie to mechanizm obronny, chroniący przed załamaniem funkcji fizjologicznych (wyczerpaniem) Subiektywne objawy zmęczenia bóle mięśni, uczucie osłabienia i wyczerpania, duszność, senność, nudności,

Bardziej szczegółowo

CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO

CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO Dariusz Moczulski Klinika Chorób Wewnętrznych i Nefrodiabetologii Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM ul. Żeromskiego 113, Łódź Zaburzenia gospodarki wodno

Bardziej szczegółowo

VITA-MIN Plus połączenie witamin i minerałów, stworzone z myślą o osobach aktywnie uprawiających sport.

VITA-MIN Plus połączenie witamin i minerałów, stworzone z myślą o osobach aktywnie uprawiających sport. Witaminy i minerały > Model : Producent : Olimp VITAMIN Plus połączenie witamin i minerałów, stworzone z myślą o osobach aktywnie uprawiających sport. DZIAŁA PROZDROWOTNIE WZMACNIA SYSTEM ODPORNOŚCIOWY

Bardziej szczegółowo

Geometria wiązania hemu w oksymioglobinie

Geometria wiązania hemu w oksymioglobinie Białka wiążące tlen Geometria wiązania hemu w oksymioglobinie Hem Hb A tetrametr zbudowany z dwóch identycznych łańcuchów α (141 reszt aminokwasowych, N koniec stanowi walina, a C koniec arginina) i dwóch

Bardziej szczegółowo

Witaminy i minerały dla osób z przewlekłą chorobą nerek i po przeszczepieniu nerki

Witaminy i minerały dla osób z przewlekłą chorobą nerek i po przeszczepieniu nerki Dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego Witaminy i minerały dla osób z przewlekłą chorobą nerek i po przeszczepieniu nerki Zestaw witamin i składników mineralnych przygotowany

Bardziej szczegółowo

Podczas przyjmowania witamin i minerałów mogą wystąpić problemy z ich wchłanianiem z kilku powodów:

Podczas przyjmowania witamin i minerałów mogą wystąpić problemy z ich wchłanianiem z kilku powodów: Synergizm i antagonizm witamin oraz składników mineralnych Witaminy i składniki mineralne, ze względu na odmienną budowę, wchodzą w interakcje pomiędzy sobą i z innymi składnikami powodując ograniczenie

Bardziej szczegółowo

Spis treści. śelazo... 46 Wapń i witamina D... 47 Cynk... 47

Spis treści. śelazo... 46 Wapń i witamina D... 47 Cynk... 47 Spis treści Przedmowa... 9 1. Ustalanie zapotrzebowania energetycznego w róŝnych stanach chorobowych (Danuta Gajewska)... 11 Wiadomości ogólne... 11 Całkowita przemiana materii... 12 Wprowadzenie... 12

Bardziej szczegółowo

Poziom i. studiów. Punkty ECTS

Poziom i. studiów. Punkty ECTS WYDZIAŁ LEKARSKI II Poziom i Nazwa kierunku Lekarski tryb studiów Nazwa Jednostka realizująca, wydział Fizjologia kliniczna- Patofizjologia Punkty ECTS 3 Katedra i Zakład Patofizjologii Wydział Lekarski

Bardziej szczegółowo

(+) ponad normę - odwodnienie organizmu lub nadmierne zagęszczenie krwi

(+) ponad normę - odwodnienie organizmu lub nadmierne zagęszczenie krwi Gdy robimy badania laboratoryjne krwi w wyniku otrzymujemy wydruk z niezliczoną liczbą skrótów, cyferek i znaków. Zazwyczaj odstępstwa od norm zaznaczone są na kartce z wynikami gwiazdkami. Zapraszamy

Bardziej szczegółowo

JAK ZOSTAĆ PIŁKARZEM I DRUŻYNY PGE FKS STAL MIELEC.

JAK ZOSTAĆ PIŁKARZEM I DRUŻYNY PGE FKS STAL MIELEC. AKADEMIA PIŁKARSKA FKS STAL MIELEC JAK ZOSTAĆ PIŁKARZEM I DRUŻYNY PGE FKS STAL MIELEC. FILOZOFIA SEZON 2018/2019 AKADEMII PIŁKARSKIEJ PGE FKS STAL MIELEC I ZESPÓŁ SENIORÓW II ZESPÓŁ SENIORÓW Seniorzy I

Bardziej szczegółowo

,,CHEMIA W ORGANIZMIE CZŁOWIEKA REAKCJE CHEMICZNE W UKŁADZIE TRAWIENNYM. Autor pracy i zdjęć 100% : -Anna Michalska

,,CHEMIA W ORGANIZMIE CZŁOWIEKA REAKCJE CHEMICZNE W UKŁADZIE TRAWIENNYM. Autor pracy i zdjęć 100% : -Anna Michalska ,,CHEMIA W ORGANIZMIE CZŁOWIEKA REAKCJE CHEMICZNE W UKŁADZIE TRAWIENNYM. Autor pracy i zdjęć 100% : -Anna Michalska JESTEŚMY TYM CO JEMY W obecnych czasach mało kto zwraca uwagę na to co je. Pośpiech,

Bardziej szczegółowo

BUDOWA USTROJU Zaburzenia regulacji wodno-elektrolitowej (C) III Katedra Chirurgii Ogólnej UJ CM

BUDOWA USTROJU Zaburzenia regulacji wodno-elektrolitowej (C) III Katedra Chirurgii Ogólnej UJ CM BUDOWA USTROJU Zaburzenia regulacji wodno-elektrolitowej 2016 (C) III Katedra Chirurgii Ogólnej UJ CM Skład ustroju 100% 90% % wagi ciała 80% Tłuszcz 25% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% BMC 75% Tłuszcz

Bardziej szczegółowo

Układ wydalniczy (moczowy) Osmoregulacja to aktywne regulowanie ciśnienia osmotycznego płynów ustrojowych w celu utrzymania homeostazy.

Układ wydalniczy (moczowy) Osmoregulacja to aktywne regulowanie ciśnienia osmotycznego płynów ustrojowych w celu utrzymania homeostazy. Układ wydalniczy (moczowy) Osmoregulacja to aktywne regulowanie ciśnienia osmotycznego płynów ustrojowych w celu utrzymania homeostazy. Wydalanie pozbywanie się z organizmu zbędnych produktów przemiany

Bardziej szczegółowo

Warzywa i owoce powinny wchodzić w skład codziennej diety, gdyż są źródłem cennych witamin, zwłaszcza witaminy C oraz B - karotenu.

Warzywa i owoce powinny wchodzić w skład codziennej diety, gdyż są źródłem cennych witamin, zwłaszcza witaminy C oraz B - karotenu. Warzywa i owoce powinny wchodzić w skład codziennej diety, gdyż są źródłem cennych witamin, zwłaszcza witaminy C oraz B - karotenu. Dostarczają także kwasu foliowego. Zawierają znaczne ilości składników

Bardziej szczegółowo

Niezbędnik chemiczny cz.4

Niezbędnik chemiczny cz.4 Niezbędnik chemiczny cz.4 Sole mineralne Anna Oďż ďż g âďż atkaâ W organizmie człowieka występuje około 60 pierwiastków, które stanowią 4% masy ciała. Składnikami mineralnymi nazywa się pierwiastki, które

Bardziej szczegółowo

Żywność. zapewnia prawidłowe funkcjonowanie. poprawia samopoczucie

Żywność. zapewnia prawidłowe funkcjonowanie. poprawia samopoczucie Warsztaty żywieniowe Żywność buduje i regeneruje dostarcza energii zapewnia prawidłowe funkcjonowanie poprawia samopoczucie Żaden pojedynczy produkt nie dostarczy Ci wszystkiego, czego potrzebujesz dlatego

Bardziej szczegółowo

SEMINARIUM 8:

SEMINARIUM 8: SEMINARIUM 8: 24.11. 2016 Mikroelementy i pierwiastki śladowe, definicje, udział w metabolizmie ustroju reakcje biochemiczne zależne od aktywacji/inhibicji przy udziale mikroelementów i pierwiastków śladowych,

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 3. Bufory. Repetytorium. Repetytorium. 1. Woda i przestrzenie wodne. Różnica w składzie jonowym płynów ustrojowych

Ćwiczenie nr 3. Bufory. Repetytorium. Repetytorium. 1. Woda i przestrzenie wodne. Różnica w składzie jonowym płynów ustrojowych Repetytorium Ćwiczenie nr dr Bożena Kuran Bufory 1. Woda i przestrzenie wodne. Różnice w składzie jonowym płynów ustrojowych.. Osmoza i ciśnienie osmotyczne.. Bufory, pojemność buforowa, obliczanie p i

Bardziej szczegółowo

Ekstrakt z Chińskich Daktyli

Ekstrakt z Chińskich Daktyli Ekstrakt z Chińskich Daktyli Ekstrakt z Chińskich Daktyli TIENS Lekarze z Chin uważają, że owoce głożyny znane jako chińskie daktyle Pomagają zachować sprawność Poprawiają odporność Wspomagają pracę żołądka

Bardziej szczegółowo

Ekstrakt z Chińskich Daktyli TIENS. Doskonałe odżywienie krwi i ukojenie nerwów

Ekstrakt z Chińskich Daktyli TIENS. Doskonałe odżywienie krwi i ukojenie nerwów Ekstrakt z Chińskich Daktyli TIENS Doskonałe odżywienie krwi i ukojenie nerwów Lekarze z Chin uważają, że owoce głożyny znane jako chińskie daktyle pomagają zachować sprawność, poprawiają odporność, wspomagają

Bardziej szczegółowo

CHOLESTONE NATURALNA OCHRONA PRZED MIAŻDŻYCĄ. www.california-fitness.pl www.calivita.com

CHOLESTONE NATURALNA OCHRONA PRZED MIAŻDŻYCĄ. www.california-fitness.pl www.calivita.com CHOLESTONE NATURALNA OCHRONA PRZED MIAŻDŻYCĄ Co to jest cholesterol? Nierozpuszczalna w wodzie substancja, która: jest składnikiem strukturalnym wszystkich błon komórkowych i śródkomórkowych wchodzi w

Bardziej szczegółowo

FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA

FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin, Jonathan Stamford, David White FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin Jonathan Stamford David White Przekład zbiorowy pod redakcją Joanny Gromadzkiej-Ostrowskiej

Bardziej szczegółowo

Fizjologia człowieka

Fizjologia człowieka Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Promocji Zdrowia Zakład: Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski

Bardziej szczegółowo

INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA KATALOG WYBRANYCH FIZYCZNYCH I CHEMICZNYCH WSKAŹNIKÓW ZANIECZYSZCZEŃ WÓD PODZIEMNYCH I METOD ICH OZNACZANIA

INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA KATALOG WYBRANYCH FIZYCZNYCH I CHEMICZNYCH WSKAŹNIKÓW ZANIECZYSZCZEŃ WÓD PODZIEMNYCH I METOD ICH OZNACZANIA INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA KATALOG WYBRANYCH FIZYCZNYCH I CHEMICZNYCH WSKAŹNIKÓW ZANIECZYSZCZEŃ WÓD PODZIEMNYCH I METOD ICH OZNACZANIA Biblioteka Monitoringu Środowiska Warszawa 2013 Niniejsze opracowanie

Bardziej szczegółowo

Harmonogram zajęć dla kierunku: Dietetyka, studia stacjonarne, II rok, semestr IV

Harmonogram zajęć dla kierunku: Dietetyka, studia stacjonarne, II rok, semestr IV Harmonogram zajęć dla kierunku: Dietetyka, studia stacjonarne, II rok, semestr IV Przedmiot: Podstawy farmakologii i farmakoterapii żywieniowej oraz interakcji leków z żywnością Wykłady (5 wykładów, każdy

Bardziej szczegółowo

KARTA ODPOWIEDZI konkurs z biologii dla uczniów szkół podstawowych ETAP SZKOLNY

KARTA ODPOWIEDZI konkurs z biologii dla uczniów szkół podstawowych ETAP SZKOLNY KARTA ODPOWIEDZI konkurs z biologii dla uczniów szkół podstawowych ETAP SZKOLNY nr zad. max punktów 1. 4 pkt. A. ośrodek dotyku płat ciemieniowy ośrodek ruchowy płat czołowy ośrodek Wernickiego płat skroniowy

Bardziej szczegółowo

Nawadnianie sportowców

Nawadnianie sportowców Nawadnianie sportowców mgr. Joanna Misiorowska Woda w organizmie 55% - wewnątrzkomórkowa 39% - płyny międzykomórkowe 6% - osocze krwi i limfa Mięśnie - 75% wody Kości - 25% wody Płuca - prawie 90% pełni

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE PRZEDMIOTY PODSTAWOWE Anatomia człowieka 1. Które z białek występujących w organizmie człowieka odpowiedzialne są za kurczliwość mięśni? 2. Co to są neurony i w jaki sposób stykają się między sobą i efektorami?

Bardziej szczegółowo

10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA

10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA 10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA 10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Należy spożywać produkty z różnych grup żywności (dbać o urozmaicenie posiłków) Kontroluj masę ciała (dbaj o zachowanie

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. Fizjologia Wydział Lekarski I Lekarski magisterski stacjonarne polski. obowiązkowy. 155, w tym: 35 - wykłady, 48 seminaria, 72 ćwiczenia

SYLABUS. Fizjologia Wydział Lekarski I Lekarski magisterski stacjonarne polski. obowiązkowy. 155, w tym: 35 - wykłady, 48 seminaria, 72 ćwiczenia SYLABUS Nazwa przedmiotu/modułu Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu Rodzaj przedmiotu Fizjologia Wydział Lekarski I Lekarski magisterski stacjonarne polski

Bardziej szczegółowo

TIENS Kubek H-Cup. Wybór doskonałości

TIENS Kubek H-Cup. Wybór doskonałości TIENS Kubek H-Cup Wybór doskonałości Woda jest niezbędna do życia Badania nad wysoce uwodornioną wodą Rok 2007 Prof. Ohsawa z Uniwersytetu Medycznego w Japonii opublikował pracę na temat wodoru jako przeciwutleniacza,

Bardziej szczegółowo

Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu.

Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu. RUCH TO ZDROWIE Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu. P A M I Ę T A J Dobroczynny wpływ aktywności fizycznej na

Bardziej szczegółowo

Marcin Skrok, Alicja Nowicka. Kwasica i zasadowica oddechowa (równowaga kwasowo-zasadowa podstawy, kwasica oddechowa, zasadowica oddechowa)

Marcin Skrok, Alicja Nowicka. Kwasica i zasadowica oddechowa (równowaga kwasowo-zasadowa podstawy, kwasica oddechowa, zasadowica oddechowa) Marcin Skrok, Alicja Nowicka Kwasica i zasadowica oddechowa (równowaga kwasowo-zasadowa podstawy, kwasica oddechowa, zasadowica oddechowa) Równowaga kwasowo-zasadowa Podstawy Równowaga kwasowo-zasadowa

Bardziej szczegółowo

1.5. Zasady planowania diet leczniczych na podstawie dziennej racji pokarmowej człowieka zdrowego

1.5. Zasady planowania diet leczniczych na podstawie dziennej racji pokarmowej człowieka zdrowego DIETETYKA Dariusz Włodarek SPIS TREŚCI Rozdział I. Planowanie i organizacja żywienia dietetycznego 1.1. Zagadnienia sanitarno-higieniczne w żywieniu dietetycznym 1.2. Dobór surowców i technik przyrządzania

Bardziej szczegółowo

Kuracja Dr. Jacob a uskrzydli twoją dietę

Kuracja Dr. Jacob a uskrzydli twoją dietę Kuracja Dr. Jacob a uskrzydli twoją dietę Kolejna dieta cud i... marny rezultat? Efektywność stosowanej diety nie do końca wynika z niej samej. W większości przypadków podstawą sukcesu jest utrzymanie

Bardziej szczegółowo

Woda a zdrowie. dr inż. Marta Jeruszka-Bielak. Centrum Komunikacji Społecznej

Woda a zdrowie. dr inż. Marta Jeruszka-Bielak. Centrum Komunikacji Społecznej Woda a zdrowie dr inż. Marta Jeruszka-Bielak Centrum Komunikacji Społecznej 1. Podstawowy składnik ciała Woda należy do niezbędnych składników pokarmowych i musi być dostarczana regularnie w ciągu dnia

Bardziej szczegółowo

Best Body. W skład FitMax Easy GainMass wchodzą:

Best Body. W skład FitMax Easy GainMass wchodzą: Gainery > Model : - Producent : Fitmax Easy GainMass - to produkt przeznaczony jest szczególnie dla sportowców trenujących dyscypliny siłowe, szybkościowo-siłowe oraz wytrzymałościowe. Doskonale dopracowany

Bardziej szczegółowo

Żel antycellulitowy ŻEL ANTYCELLULITOWY. Czym jest cellulit? INFORMACJE OGÓLNE

Żel antycellulitowy ŻEL ANTYCELLULITOWY. Czym jest cellulit? INFORMACJE OGÓLNE Czym jest cellulit? cellulit= skórka pomarańczowa = nierównomierne rozmieszczenie tkanki tłuszczowej, wody i produktów przemiany materii w tkankach skóry, widoczne wgłębienia i guzkowatość skóry, występująca

Bardziej szczegółowo

2. Plan wynikowy klasa druga

2. Plan wynikowy klasa druga Plan wynikowy klasa druga budowa i funkcjonowanie ciała człowieka ział programu Materiał kształcenia L.g. Wymagania podstawowe Uczeń: Kat. Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: Kat. Pozycja systematyczna 3

Bardziej szczegółowo

Nauczycielski plan dydaktyczny. Produkcja zwierzęca. Klasa I TRA w roku szkolnym 2011/2012. Numer programu 321(05)T4,TU,SPIMENiS

Nauczycielski plan dydaktyczny. Produkcja zwierzęca. Klasa I TRA w roku szkolnym 2011/2012. Numer programu 321(05)T4,TU,SPIMENiS Nauczycielski plan dydaktyczny Produkcja zwierzęca Klasa I TRA w roku szkolnym 2011/2012 Numer programu 321(05)T4,TU,SPIMENiS 2005.02.03 Prowadzący mgr inż. Alicja Adamska Moduł, dział, Temat: Lp. Zakres

Bardziej szczegółowo

ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY. Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r

ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY. Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE - definicja Prawidłowe odżywianie to nie tylko dostarczenie organizmowi energii, ale także

Bardziej szczegółowo

Wykaz ważniejszych symboli agadnienia ogólne Wstęp Zarys historii chemii analitycznej

Wykaz ważniejszych symboli agadnienia ogólne Wstęp Zarys historii chemii analitycznej Spis rzeczy Z Wykaz ważniejszych symboli............................. 13 1. agadnienia ogólne................................. 15 1.1. Wstęp..................................... 15 1.. Zarys historii chemii

Bardziej szczegółowo

SWOICH ŻYWICIELI. = wirusy = priony = bakterie pasoŝytnicze = grzyby. = robaki = kleszcze = owady

SWOICH ŻYWICIELI. = wirusy = priony = bakterie pasoŝytnicze = grzyby. = robaki = kleszcze = owady Wszystkie prawa zastrzeżone CALIVITA INTERNATIONAL INTERNATIONAL--POLSKA 2006 ParaProteX OSOBISTY OCHRONIARZ www.calivita.com.pl PASOŻYTY ORGANIZMY ŻYJĄCE KOSZTEM SWOICH ŻYWICIELI Mikroparazyty = wirusy

Bardziej szczegółowo

Woda najzdrowszy napój na świecie

Woda najzdrowszy napój na świecie Historia źródła Woda JANTAR czerpana jest ze źródła artezyjskiego nr 39 w Kołobrzegu. W skład jej wchodzą wody reliktowe sprzed 9,8 tys. lat oraz wody napływowe po 40-letnim procesie filtracji. Ponadto

Bardziej szczegółowo

Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE V BILANS ENERGETYCZNY

Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE V BILANS ENERGETYCZNY Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE V BILANS ENERGETYCZNY Zagadnienia : 1.Bilans energetyczny - pojęcie 2.Komponenty masy ciała, 3.Regulacja metabolizmu

Bardziej szczegółowo

DIAGNOSTYKA LABORAOTRYJNA ZABURZEŃ GOSPODARKI WODNO-ELEKTROLITOWEJ

DIAGNOSTYKA LABORAOTRYJNA ZABURZEŃ GOSPODARKI WODNO-ELEKTROLITOWEJ DIAGNOSTYKA LABORAOTRYJNA ZABURZEŃ GOSPODARKI WODNO-ELEKTROLITOWEJ Katedra Analityki Medycznej Wydział Nauk Medycznych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie http://www.uwm.edu.pl/wnm/analitykamedyczna/

Bardziej szczegółowo

ULOTKA DLA PACJENTA. Ostowap D 3 Calcii carbonas + Cholecalciferolum 250 mg Ca 2+ + 200 j.m. Tabletki powlekane

ULOTKA DLA PACJENTA. Ostowap D 3 Calcii carbonas + Cholecalciferolum 250 mg Ca 2+ + 200 j.m. Tabletki powlekane ULOTKA DLA PACJENTA Należy przeczytać uważnie całą ulotkę, ponieważ zawiera ona ważne informacje dla pacjenta. Lek ten jest dostępny bez recepty, aby można było leczyć niektóre schorzenia bez pomocy lekarza.

Bardziej szczegółowo

ZDROWE ODŻYWIANIE = ZDROWE ŻYCIE

ZDROWE ODŻYWIANIE = ZDROWE ŻYCIE ZDROWE ODŻYWIANIE = ZDROWE ŻYCIE RACJONALNIE = ZDROWO Zdrowa dieta jest jednym z najważniejszych elementów umożliwiających optymalny wzrost, rozwój i zdrowie. Ma przez to wpływ na fizyczną i umysłową

Bardziej szczegółowo

Zadbaj o swoje zdrowie już dziś

Zadbaj o swoje zdrowie już dziś Zadbaj o swoje zdrowie już dziś Jurata Jurkun Specjalista ds. odżywiania i kontroli wagi Centrum Zdrowego Odżywiania i Kontroli Wagi w Suwałkach Zmiany cywilizacyjne Zmiany cywilizacyjne Transport Zbiory

Bardziej szczegółowo

Zaburzenia równowagi kwasowo - zasadowej

Zaburzenia równowagi kwasowo - zasadowej Zaburzenia równowagi kwasowo zasadowej lek. Grzegorz Szewczyk Katedra i Zakład Patologii Ogólnej i Doświadczalnej Akademia Medyczna w Warszawie Fizjologia ph 7.35 7.45 (log [ ]) [ ] 35 45 nmol/l Kluczowe

Bardziej szczegółowo

Instytut Sportu. Biochemiczne wskaźniki przetrenowania. Zakład Biochemii. mgr Konrad Witek

Instytut Sportu. Biochemiczne wskaźniki przetrenowania. Zakład Biochemii. mgr Konrad Witek Instytut Sportu Zakład Biochemii Biochemiczne wskaźniki przetrenowania Przetrenowanie (overtraining)- długotrwałe pogorszenie się dyspozycji sportowej zawodnika, na skutek kumulowania się skutków stosowania

Bardziej szczegółowo

8.2. Wartość odżywcza produktów spożywczych Czynniki kształtujące wartość odżywczą produktów spożywczych...185

8.2. Wartość odżywcza produktów spożywczych Czynniki kształtujące wartość odżywczą produktów spożywczych...185 SpiS treści 1. Znaczenie nauki o żywieniu człowieka...9 1.1. Cele i zadania nauki o żywieniu...9 1.2. Rozwój nauki o żywieniu człowieka...9 1.3. Problemy żywieniowe Polski i świata...11 1.4. Organizacje

Bardziej szczegółowo

2011-03-17. Woda. Rola wody. Jestem tym co piję-dlaczego woda jest niezbędna dla zdrowia?

2011-03-17. Woda. Rola wody. Jestem tym co piję-dlaczego woda jest niezbędna dla zdrowia? Jestem tym co piję-dlaczego woda jest niezbędna dla zdrowia? A. Jarosz Woda głównym składnikiem ciała i podstawowym składnikiem pożywienia stanowi 50 80 %masy ciała zasoby wodne organizmu muszą być stale

Bardziej szczegółowo

3. Wymagania edukacyjne

3. Wymagania edukacyjne 3. Wymagania edukacyjne DZIAŁ PROGRAMU TEMAT LEKCJI KONIECZNY POZIOM PODSTAWOWY ROZSZERZAJĄCY DOPEŁNIAJĄCY ORGANIZM CZŁOWIEKA 1. Pochodzenie człowieka i jego miejsce w systemie organizmów. 2. Budowa i

Bardziej szczegółowo

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA Temat: Denaturacja białek oraz przemiany tłuszczów i węglowodorów, jako typowe przemiany chemiczne i biochemiczne zachodzące w żywności mrożonej. Łukasz Tryc SUChiKL Sem.

Bardziej szczegółowo

Gospodarka wodna w organizmie człowieka

Gospodarka wodna w organizmie człowieka Gospodarka wodna w organizmie człowieka Woda jest najważniejszym nieorganicznym składnikiem potrzebnym do życia organizmów roślinnych i zwierzęcych. Jej ilość zależy od rodzaju organizmu, a dla wielu z

Bardziej szczegółowo

Natureheals

Natureheals Natureheals www.donatmg.eu/en Magnez NAUKOWCY OKREŚLILI MAGNEZ MIANEM MINERAŁU DO WALKI ZE STRESEM, NAZYWAJĄC GO RÓWNIEŻ BALSAMEM DLA NERWÓW I MIĘŚNI. MAGNEZ JEST JEDNYM Z NAJWAŻNIEJSZYCH MINERAŁÓW NIEZBĘDNYCH

Bardziej szczegółowo

Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego

Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Równowaga kwasowozasadowa Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Teorie kwasów i zasad Teoria dysocjacji elektrolitycznej Arheniusa: podczas rozpuszczania w wodzie wodzie kwas: dysocjuje

Bardziej szczegółowo

Sole Mineralne. Ciećwierski Szczepan Popławki Bartłomiej 1 TI

Sole Mineralne. Ciećwierski Szczepan Popławki Bartłomiej 1 TI Sole Mineralne Ciećwierski Szczepan Popławki Bartłomiej 1 TI Spis Treści 1. Co to są Sole Mineralne? 2. Rola Soli Mineralnych w Organizmie? 3. Co to są Mikro i Makroelementy? 4. Przyczyny niedoboru Soli

Bardziej szczegółowo

MIRELA BANY studentka WYDZIAŁU WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I PROMOCJI ZDROWIA UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO. Aktywność fizyczna podstawowy warunek zdrowia

MIRELA BANY studentka WYDZIAŁU WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I PROMOCJI ZDROWIA UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO. Aktywność fizyczna podstawowy warunek zdrowia MIRELA BANY studentka WYDZIAŁU WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I PROMOCJI ZDROWIA UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO Aktywność fizyczna podstawowy warunek zdrowia Aktywność fizyczna - jest to dowolna forma ruchu ciała

Bardziej szczegółowo

Fizjologia człowieka

Fizjologia człowieka Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Promocji Zdrowia Zakład: Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski

Bardziej szczegółowo

Równowaga kwasowo-zasadowa i gospodarka wodno-elektrolitowa

Równowaga kwasowo-zasadowa i gospodarka wodno-elektrolitowa Równowaga kwasowo-zasadowa i gospodarka wodno-elektrolitowa H + HCO 3 - HCO 3 - Konieczne Na + lub K + Nerki Zakwaszenie moczu ph = pk + log [HCO 3- ] 0,03 x pco 2 Alkalizacja moczu ph = -log[h + ] CO

Bardziej szczegółowo

ZALECENIA ŻYWIENIOWE, LECZENIE. dr n. med. Małgorzata Kaczkan dietetyk Katedra Żywienia Klinicznego GUMed

ZALECENIA ŻYWIENIOWE, LECZENIE. dr n. med. Małgorzata Kaczkan dietetyk Katedra Żywienia Klinicznego GUMed ZALECENIA ŻYWIENIOWE, LECZENIE dr n. med. Małgorzata Kaczkan dietetyk Katedra Żywienia Klinicznego GUMed AKTUALNE ZALECENIA I NOWE MOŻLIWOŚCI LECZENIA NIEDOŻYWIENIA CELE LECZENIA ŻYWIENIOWEGO: zapobieganie

Bardziej szczegółowo

EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT.

EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. Prowadząca edukację: piel. Anna Otremba CELE: -Kształtowanie

Bardziej szczegółowo

PLANOWANIE INTERWENCJI ŻYWIENIOWEJ (2)

PLANOWANIE INTERWENCJI ŻYWIENIOWEJ (2) Kurs Zespołów Żywieniowych PLANOWANIE INTERWENCJI ŻYWIENIOWEJ (2) Stanisław Kłęk Polskie Towarzystwo Żywienia Pozajelitowego, Dojelitowego i Metabolizmu Szpital Specjalistyczny im. Stanley Dudrick a, Skawina

Bardziej szczegółowo

ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU

ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU ( na podstawie artykułu zamieszczonego na portalu internetowym www.wp.pl zebrał i opracował administrator strony www.atol.org.pl ) Przewlekłe nadużywanie

Bardziej szczegółowo

WITAMINY I MINERAŁY DLA OSÓB DIALIZOWANYCH

WITAMINY I MINERAŁY DLA OSÓB DIALIZOWANYCH Dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego WITAMINY I MINERAŁY DLA OSÓB DIALIZOWANYCH Zestaw witamin i składników mineralnych przygotowany w oparciu o doniesienia naukowe oraz przyjęte

Bardziej szczegółowo

Badania laboratoryjne składu chemicznego wód podziemnych

Badania laboratoryjne składu chemicznego wód podziemnych Katowice 27.11.2015r. Odpowiedź na list Towarzystwa na rzecz Ziemi W związku ze zgłaszanymi przez Towarzystwo na rzecz Ziemi (pismo z dnia 05.11.2015r.) pytaniami dotyczącymi pierwiastków występujących

Bardziej szczegółowo

Patofizjologia - opis przedmiotu

Patofizjologia - opis przedmiotu Patofizjologia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Patofizjologia Kod przedmiotu 12.9-WL-Lek-Pato Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil praktyczny Rodzaj studiów

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 118

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 118 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 118 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 14, Data wydania: 30 września 2016 r. AB 118 Nazwa i adres WOJEWÓDZKI

Bardziej szczegółowo

Tematyka zajęć z podstaw żywienia człowieka klasa: 1 TK -1, 1TK - 2

Tematyka zajęć z podstaw żywienia człowieka klasa: 1 TK -1, 1TK - 2 Tematyka zajęć z podstaw żywienia człowieka klasa: 1 TK -1, 1TK - 2 1. Zapoznanie z PSO, wymaganiami edukacyjnymi i strukturą egzaminu zewnętrznego. 2. Problematyka żywienia w Polsce i na świecie. -wymienia

Bardziej szczegółowo

Klub Honorowych Dawców Krwi PCK

Klub Honorowych Dawców Krwi PCK O krwi Czym jest krew? Krew to płynna tkanka w skład której wchodzą: - Krwinki czerwone(erytrocyty) są to komórkowe składniki krwi nie zawierające jądra, zawierające barwnik krwi hemoglobinę, odpowiedzialne

Bardziej szczegółowo

Przestrzenie wodne organizmu

Przestrzenie wodne organizmu ROZDZIAŁ 3 Przestrzenie wodne organizmu Agnieszka Kosowska Agnieszka Kłych Dorota Polańska Jolanta Czerniak Woda jest głównym składnikiem organizmu. Stanowi 60% masy ciała dorosłego człowieka, a jej zawartość

Bardziej szczegółowo

Ocena metaboliczna chorego w OIT Kurs Doskonalący Jak żywić w OIT Gdańsk 21 września 2011

Ocena metaboliczna chorego w OIT Kurs Doskonalący Jak żywić w OIT Gdańsk 21 września 2011 Ocena metaboliczna chorego w OIT Kurs Doskonalący Jak żywić w OIT Gdańsk 21 września 2011 Katarzyna Karwowska I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii UM im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Po

Bardziej szczegółowo

ZBIERAJ ALFABET WYGRYWAJ NAGRODY

ZBIERAJ ALFABET WYGRYWAJ NAGRODY ZBIERAJ ALFABET WYGRYWAJ NAGRODY CZY WIESZ, ZE... Za sprawą użytej w naszych pierożkach mąki orkiszowej znajdziesz w nich znaczną ilość błonnika pokarmowego, usprawniającego pracę przewodu pokarmowego

Bardziej szczegółowo

Wpływ alkoholu na ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych

Wpływ alkoholu na ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych Wpływ alkoholu na ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych Badania epidemiologiczne i eksperymentalne nie budzą wątpliwości spożywanie alkoholu zwiększa ryzyko rozwoju wielu nowotworów złośliwych, zwłaszcza

Bardziej szczegółowo

CO SKŁADA SIĘ NA ZDROWY TRYB ŻYCIA?

CO SKŁADA SIĘ NA ZDROWY TRYB ŻYCIA? ZDROWY TRYB ŻYCIA ZDROWY TRYB ŻYCIA Jest bardzo ważny dla naszego organizmu. Daje nam zdrowie i lepsze samopoczucie. Zdrowy styl życia to ewidentnie ruch, dbanie o ładną sylwetkę. Jednakże w dzisiejszych

Bardziej szczegółowo