ŚWIĘTY WOJCIECH GŁÓWNY PATRON POLSKI

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ŚWIĘTY WOJCIECH GŁÓWNY PATRON POLSKI"

Transkrypt

1 ŚWIĘTY WOJCIECH GŁÓWNY PATRON POLSKI Św. Wojciech jest jedną z najważniejszych postaci polskiego Kościoła. Choć był Czechem, a na polskiej ziemi spędził zaledwie kilka miesięcy, wywarł olbrzymi wpływ na proces umacniania się chrześcijaństwa nad Wisłą. Nad jego grobem zapisała się jedna z najważniejszych kart historii Polski. Swoim życiem i postępowaniem zasłużył na miano patrona duchowej jedności Europy. Warto przypomnieć tę wielką postać przed przypadającym na 23 kwietnia wspomnieniem Świętego. głównymi patronami naszej Ojczyzny. Matka Boża Królowa Polski, św. Wojciech i św. Stanisław Biskup i Męczennik są Fot. Michał Grychowski Najważniejsza z polskich dróg W 966 r. książę Mieszko I wprowadził młode państwo polskie na drogę chrześcijaństwa. Odrzucił wierzenia pogańskie i otworzył swoje księstwo na światło wiary w jedynego Boga. Mądry władca wiedział, że jeżeli otrzyma chrzest z rąk duchownych niemieckich, narazi Polskę na niebezpieczeństwo ingerencji Niemiec w wewnętrzne sprawy kraju. Aby tego uniknąć, poślubił czeską księżniczkę Dąbrówkę, córkę chrześcijańskiego księcia Bolesława, i przyjął wiarę w Jezusa Chrystusa za pośrednictwem Czech. W ten sposób na zawsze związał Polskę z Kościołem rzymskim i włączył ją w krąg kultury i cywilizacji łacińskiej. Syn księcia Sławnika W 956 r. w Libicach, włościach leżących na pograniczu Czech i Polski, w rodzinie chrześcijańskiego księcia Sławnika przyszedł na świat chłopiec. Ojciec pragnął, by został rycerzem, dlatego nadano mu imię Wojciech. Znaczyło ono: "radość wojów" lub "pociecha wojska". Jednak Bóg skierował Wojciecha na inną drogę. Poświęcony Bogu Między Sławnikiem a innymi czeskimi włodarzami stosunki były napięte, dlatego libicki książę bardzo pragnął, by jego synowie - a miał ich siedmiu - wyrośli na dzielnych wojowników. Lecz losy Wojciecha potoczyły się zupełnie inaczej. Pewnego razu, będąc dzieckiem, zachorował tak poważnie, że nie dawano mu szans na przeżycie. Można było liczyć tylko na pomoc Bożą. Ojciec zaniósł chłopca do kościoła. Przy ołtarzu Najświętszej Maryi Panny złożył uroczysty ślub, że jeśli dziecko wyzdrowieje, zostanie oddane na służbę Kościołowi. Pan Bóg wysłuchał prośby i mały Wojciech jeszcze tego samego dnia powrócił do pełni sił. U mistrza Oktryka Zamiast nosić miecz i poznawać tajniki sztuki wojennej Wojciech zaczął uczyć się łaciny, śpiewać psalmy i zgłębiać nabożne księgi. Gdy młody książę skończył 16 lat, rodzice posłali go do sławnej szkoły katedralnej w Magdeburgu. Tam został

2 bierzmowany przez Adalberta, pierwszego arcybiskupa Magdeburga. To właśnie jego imię Wojciech przyjął podczas sakramentu bierzmowania (i do dziś w krajach niesłowiańskich znany jest jako św. Adalbert). Magdeburska szkoła katedralna reprezentowała bardzo wysoki poziom. Kierował nią mistrz Oktryk - człowiek nie tylko niezwykle uczony, ale także bardzo surowy i wymagający. W szkole Oktryka Wojciech spędził dziewięć lat. Opuścił ją jako dojrzały, 25-letni mężczyzna, doskonale obeznany z wysoką kulturą europejską i wyposażony w rozległą wiedzę teologiczną oraz umiejętności niezbędne do sprawowania wysokich urzędów kościelnych. Młody kapłan Tytuł subdiakona, z którym Wojciech opuszczał w 981 r. Magdeburg, torował mu drogę do kapłaństwa. Niedługo po powrocie do rodzinnych Libic Wojciech udał się do Pragi i przyjął święcenia kapłańskie. A że był synem książęcym, miał możliwość widywania wielu dostojników Kościoła. Poznał również panującego w Czechach księcia Bolesława II - brata Dąbrówki, którą Mieszko I pojął za żonę. Były to kontakty bardzo cenne i niewątpliwie miały wpływ na późniejszą działalność Wojciecha. Już wtedy przyszły męczennik przekonał się, że choć Czechy były już od dłuższego czasu krajem chrześcijańskim, do spraw religii nie przykładano tu odpowiedniej wagi, a obyczaje ciągle jeszcze były w znacznym stopniu pogańskie. Utalentowany urwis Mały Wojciech był chłopcem żywym i skorym do zabawy. Chętnie spędzał czas z kolegami, niekiedy nawet kosztem nauki. Uczył się jednak bardzo dobrze. Był nieprzeciętnie uzdolniony, łatwo przyswajał wszelkie wiadomości i umiał z nich właściwie korzystać. Znana jest historia, gdy pewnego razu młody Sławnikowic samowolnie opuścił lekcję i nie nauczył się zadanego materiału. Następnego dnia nauczyciel polecił mu przeczytać łaciński tekst i go objaśnić. Jakież było zdziwienie nauczyciela, gdy Wojciech nie tylko poprawnie przeczytał fragment tekstu, który pierwszy raz widział na oczy, ale też prawidłowo go omówił. Biskup Pragi w Rzymie Wkrótce po przyjeździe Wojciecha do Pragi zachorował i zmarł pierwszy biskup praski Dytmar. Wojciech był jednym z tych, którzy czuwali przy łożu konającego. Umierający biskup głośno wyznawał swe winy i czynił sobie gorzkie wyrzuty z powodu niewystarczającej gorliwości w wypełnianiu swoich obowiązków i posłannictwa. Dla młodego kapłana było to wydarzenie wstrząsające. W życiu Wojciecha przyszedł czas na głęboką refleksję, pokutę i modlitwę. Niedługo po tym przeżyciu libicki książę z racji wysokiego wykształcenia i pozycji społecznej niespodziewanie znalazł się w centrum wydarzeń. ecesarz Otton II wręcza Wojciechowi pastorał - symbol władzy biskupiej (Drzwi Gnieźnieńskie). Drugi Biskup Pragi C Po śmierci biskupa Dytmara w 982 r. konieczne stało się jak najszybsze znalezienie jego następcy. W owym czasie, kiedy czeski Kościół dopiero tworzył swe zręby, dominującą rolę w Pradze odgrywał kler niemiecki. Osoba Wojciecha - rodaka, który z racji nauk otrzymanych w Magdeburgu nie ustępował w wykształceniu duchownym niemieckim - stwarzała szansę odwrócenia tej tendencji. Bolesław II zaproponował więc na stolicę biskupią młodego Sławnikowica. Za tą kandydaturą jednogłośnie opowiedzieli się na specjalnie zwołanym wiecu czescy wielmożowie oraz duchowieństwo i lud Pragi. Rok później Wojciech został oficjalnie zatwierdzony jako biskup Pragi: najpierw cesarz niemiecki Otton II przekazał mu pastorał i pierścień biskupi, a następnie arcybiskup Moguncji (której to metropolii podlegała wówczas diecezja praska) udzielił mu sakry biskupiej. Wojciech Sławnikowic miał wtedy 27 lat.

3 Od radości do nienawiści Radość Czechów z powołania swojego krajana na stolicę biskupią w Pradze była ogromna. Niebawem jednak euforia przemieniła się w niechęć, a później nawet we wrogość, jawnie okazywaną nowemu biskupowi. Dlaczego? Wojciech od początku bardzo poważnie potraktował powierzoną mu misję. Zrezygnował z dworskiego blichtru i wiódł skromne życie, wypełnione modlitwą, uczynkami miłosierdzia oraz skrupulatnym wykonywaniem obowiązków. Tego samego oczekiwał od wiernych. Domagał się, by lud przestrzegał nauczania Kościoła. Tymczasem, choć od chrztu Czech upłynęło już prawie sto lat, wśród Czechów wciąż żywa była obyczajowość pogańska. Ciągle zdarzały się przypadki wielożeństwa czy handlu niewolnikami. Nie szanowano świąt kościelnych, nagminnie łamano przykazania. Biskup Wojciech w ostrych słowach krytykował wszelkie odstępstwa od wiary. Im częściej to czynił, tym więcej zyskiwał sobie wrogów, szczególnie wśród wielmożów, którzy najbardziej byli przyzwyczajeni do naginania zasad do własnych upodobań. Konflikt stał się w końcu tak poważny, że Wojciech uznał za konieczne opuszczenie Pragi i udanie się po radę do papieża. Był rok 989. Niedoszły pielgrzym Wyjazd do Rzymu nie oznaczał dla św. Wojciecha zrzeczenia się godności biskupiej. Również papież Jan XV, który bardzo serdecznie przyjął gościa z Pragi, nie oczekiwał takiej decyzji. Zwierzchnik Kościoła udzielił jedynie Wojciechowi rady, by na jakiś czas odsunął się od spraw publicznych i całkowicie oddał się modlitwie i kontemplacji. Gdzie znajdę lepsze miejsce do kontemplacji, jak nie w ojczyźnie Jezusa Chrystusa, Ziemi Świętej? - stwierdził Wojciech, rozmyślając nad słowami papieża. Wyruszył więc w drogę z nadzieją, że niedługo będzie mógł uklęknąć u Grobu Pańskiego. Na początku pielgrzymki Wojciech zatrzymał się w benedyktyńskim opactwie na Monte Cassino. I tam nastąpił nieoczekiwany kres wędrówki, gdyż benedyktyni ze sławnego klasztoru przekonali go, że podróż, w którą się wybrał, jest bardzo niebezpieczna. Wojciechowi towarzyszyły bowiem zaledwie trzy osoby (jedną z nich był jego brat Radzim - Gaudenty), a w owych czasach na drogach roiło się od zbójców napadających na pielgrzymów. K lklasztor na Monte Cassino. Benedyktyni przyjęli Wojciecha z wielką życzliwością. Tutaj Wojciech po raz pierwszy miał okazję przyjrzeć się z bliska życiu zakonnemu. W benedyktyńskim habicie Na Monte Cassino Wojciech nie przebywał długo. Ale ten krótki pobyt we wspólnocie zakonnej, a także spotkanie z greckim pustelnikiem św. Nilem pozwoliły mu rozsmakować się w ciszy i ascezie życia klasztornego. Ostatecznie Wojciech wrócił do Rzymu i wybrał benedyktyński klasztor świętych Bonifacego i Aleksego na Awentynie, by tam służyć Bogu. Tak oto Wojciech został benedyktynem. Z ochotą poddał się rygorom życia zakonnego. Choć nadal był formalnie biskupem Pragi, nie wzdragał się przed wykonywaniem najprostszych posług dla innych braci, zajmując się na przykład noszeniem wody do kuchni. I choć życie w klasztorze było surowe, wymagające wielu poświęceń i wyrzeczeń, przyszły święty czuł się na rzymskim Awentynie bardzo szczęśliwy. Bosy biskup Urząd biskupi Wojciech przyjął w duchu ewangelicznej pokory. Z towarzyszącego przy takich uroczystych okazjach licznego orszaku możnowładców młody biskup wyróżniał się niezwykłą skromnością i niemal ubóstwem. Koń księcia biskupa nie był bogato przystrojony, a uzdę miał zrobioną ze zwykłego sznura konopnego. Przed wejściem do Pragi biskup Wojciech zdjął obuwie i boso wszedł do miasta. Tym gestem chciał podkreślić chęć gorliwej posługi ludowi Bożemu.

4 Dar cesarzowej Teofano Podczas pobytu w Rzymie Wojciech spotkał się z cesarzową Teofano, wdową po cesarzu niemieckim Ottonie II. Ta pobożna niewiasta znana była z tego, że niosła pomoc ludziom będącym w potrzebie. Rozmowa z biskupem Pragi wywarła na niej wielkie wrażenie. Cesarzowa widziała, że ma przed sobą człowieka wyjątkowo głębokiej wiary. Skoro zatem usłyszała o jego zamiarze podróży do Ziemi Świętej, obdarowała go hojnie, by nie zabrakło mu funduszy na realizację tego zbożnego zamysłu. Wojciech przyjął szczodry dar, ale tylko po to, by następnego dnia... rozdać go ubogim. A w daleką podróż wyruszył ze skromnym dobytkiem, który zmieścił się na grzbiecie osła. Św. Wojciech z Wyspy Tybrowej Wśród rzymskich pamiątek po św. Wojciechu wyróżnia się studzienka, która powstała na przełomie X i XI w. na życzenie cesarza Ottona III, wielkiego przyjaciela św. Wojciecha. Jest na niej wyrzeźbiony najstarszy wizerunek Świętego. Studzienka znajduje się w kościele św. Bartłomieja na Wyspie Tybrowej w Rzymie. Powrót do Pragi Podczas pobytu w Rzymie, w benedyktyńskim klasztorze na Awentynie, Wojciech najchętniej zapomniałby o całym świecie, ale świat nie zapomniał o nim. Dzieło chrystianizacji musiało być kontynuowane i biskupstwo praskie nie mogło pozostawać bez pasterza. Ok Kościół archikatedralny pw. św. Wita, św. Wacława, św. Wojciecha i św. Jana Nepomucena w Pradze Duszpasterski trud Arcybiskup Willigis, sprawujący z Moguncji zwierzchnictwo nad diecezją praską, zwrócił się do papieża, by Wojciech powrócił na tron biskupi. Wojciech - posłuszny woli Ojca Świętego - opuścił ukochany klasztor i udał się do Pragi. Ludność znów, jak poprzednim razem, witała biskupa z należnym mu szacunkiem, obiecując żyć zgodne z nakazami wiary. Wydawało się, że dawne spory ucichły, a wola poprawy jest szczera. Wojciech mógł wznowić pracę duszpasterską. Zaczął wznosić kościoły, podjął akcję misyjną na Węgrzech. Lecz po pewnym czasie okazało się, że ludzie tak naprawdę nie odmienili swych serc i dalej popełniali stare grzechy. Występowali też coraz jawniej przeciwko decyzjom biskupa, szczególnie tym, które godziły w ich prywatne interesy. Decydujący wpływ na dalsze losy Wojciecha miało pewne tragiczne zdarzenie. Dramatyczne wydarzenie Zdarzyło się pewnego razu, że do Wojciecha przybiegła kobieta, która dopuściła się cudzołóstwa. Błagała o ratunek. Ścigał ją rozwścieczony tłum. Dawny obyczaj nakazywał bowiem karać niewierne żony śmiercią. Biskup polecił kobiecie schronić się w kościele przy klasztorze bernardynek na Hradczanach, a sam odważnie zastąpił drogę napastnikom. Usunięto go jednak przemocą, a chwilę później na jego oczach zgładzono nieszczęsną grzesznicę. Zdarzenie to przelało czarę goryczy. Biskup

5 Wojciech znów opuścił Pragę. Udał się do Rzymu, do klasztoru na Awentynie. Kiedy Wojciech przebywał wśród przyjaznych mu i umiłowanych przez niego benedyktynów, wstrząsnęła nim wieść o wymordowaniu niemal wszystkich członków rodziny. Ocaleli jedynie bracia Wojciecha: Sobiebor i Radzim-Gaudenty, nieodłączny towarzysz jego wędrówek po Europie. W tej sytuacji Wojciech nie mógł wrócić do Czech. Podjął się więc nowego wyzwania - działalności misyjnej wśród ludów pogańskich. Wyzwania, które okazało się dla niego drogą do świętości. Przyjaciel cesarza Wśród wielu osób, z którymi przyszło się spotykać św. Wojciechowi jako biskupowi Pragi, był cesarz niemiecki Otton III, który został koronowany w 966 r., w wieku 16 lat. Cesarz, mimo młodego wieku, miał jasno sprecyzowaną wizję nie tylko swego państwa, ale całej Europy. Widział przyszłość kontynentu w zjednoczeniu go pod berłem Chrystusowym. Myśl ta bardzo podobała się Wojciechowi; odpowiadała jego własnym pragnieniom. Cesarz i biskup spędzili razem wiele godzin na rozmowach i stali się prawdziwymi przyjaciółmi. Pielgrzymki biskupa-tułacza Obraz w katedrze poznańskiej przedstawia św. Marcina i panoramę miasta Tours we Francji. Po opuszczeniu Pragi Wojciech odbył wiele pielgrzymek po Europie. Udał się m.in. do Francji, gdzie nawiedził grób tegoż św. Marcina z Tours, świątobliwego biskupa, którego kult był szczególnie żywy w tym okresie. Wojciech odwiedził też Węgry, gdzie udzielił sakramentu bierzmowania Stefanowi, przyszłemu królowi tego kraju i przyszłemu świętemu. TRUDNA MISJA W tym czasie (trzydzieści lat po chrzcie Polski) na naszych ziemiach panował Bolesław Chrobry. Najstarszy z braci Wojciecha, Sobiebor, który uniknął śmierci w czeskich Libicach, został rycerzem polskiego księcia. Św. Wojciech przyjął zaproszenie Bolesława Chrobrego, który pragnął, aby pogańskie Prusy przyjęły wiarę chrześcijańską. Praski biskup przyjechał więc do Polski, by stąd udać się z misją do nadbałtyckiego plemienia Prusów. Trzej misjonarze Św.Wojciech chrzci ludność pogańską Przygotowania do wyprawy misyjnej trwały krótko. W kwietniu 997 r. Wojciech ruszył w drogę. Bolesław Chrobry przydzielił do obrony biskupa 30 wojów. Wyprawa lądem dotarła do Gdańska. Według przekazów, Wojciech nauczał tam, odprawiał Msze św. i chrzcił miejscową ludność. Następnie wyruszył drogą morską do Truso - rozległej nadbałtyckiej osady pogańskiego ludu Prusów, położonej w pobliżu dzisiejszego Elbląga. Stamtąd Wojciech odesłał zbrojną eskortę. Nie chciał nawracać mieczem; pragnął wypełnić swe zadanie w pokojowy sposób. Chciał pójść między pogan jedynie z krzyżem i Ewangelią. Został z nim tylko jego brat Gaudenty, który od lat towarzyszył mu wiernie we wszelkich wędrówkach, oraz kapłan o imieniu Bogusza-Benedykt.

6 Pierwsze porażki Dziś już nie odgadniemy, czy św. Wojciech spodziewał się przywitania, jakie go spotkało czy też był zaskoczony. Gdy bowiem trzej misjonarze po raz pierwszy spotkali Prusów na niewielkiej wyspie w pobliżu portu Truso, odczuli wyraźne oznaki niechęci. Wypędzono ich, przy czym Święty został boleśnie uderzony wiosłem w plecy. Następnego dnia Wojciech i jego towarzysze przybyli na wiec Prusów. Wojciech najpierw przedstawił się: "z pochodzenia jestem Słowianinem, nazywam się Adalbert, z powołania zakonnik, niegdyś wyświęcony na biskupa, teraz z obowiązku jestem waszym apostołem", a następnie podał misyjny cel swego przybycia. Słowa Wojciecha nie trafiły jednak do zebranych. Poganie na słowa misjonarzy zareagowali nieufnością. Nie chcieli słuchać o nowej wierze, nie dali apostołom nawet możliwości rozpoczęcia ewangelizacji. Postanowili wypędzić przybyszy, nie czyniąc im jednak krzywdy. ziemie Prusów, powrócił do Gdańska. Statek, który przywiózł trzech misjonarzy: Wojciecha, Gaudentego i Benedykta na Ostatni dzień życia Mimo wrogiego przyjęcia przez pogan misjonarze nie zrezygnowali z rozpoczętej misji. Kilka dni spędzili w bezpiecznym miejscu, a następnie ponownie wyruszyli do Prusów. Był piątek 23 kwietnia 997 r. Na temat tego, co się wydarzyło w tym dniu, powstało wiele hipotez. Jedno jest pewne: był to dzień narodzin dla nieba Męczennika z Czech, który oddał życie, by na pogańską ziemię padło ziarno Ewangelii. Męczeństwo św. Wojciecha

7 Misjonarze przeszli pieszo około dwudziestu kilometrów, a następnie zatrzymali się na polanie, by odpocząć. Gaudenty odprawił Mszę św., w czasie której Wojciech przyjął Komunię św. Później znużeni trudami wędrowcy zasnęli. Właśnie wtedy zaskoczyli ich Prusowie. Byli uzbrojeni we włócznie. Od początku było jasne, że nie mają pokojowych zamiarów. Napastnicy od razu rzucili się na Wojciecha. Niektóre przekazy podają, że pierwszym, który zadał cios Świętemu, był pogański kapłan. Był to cios włócznią w samo serce. Potem do krwawego dzieła przystąpili pozostali oprawcy. Tradycja mówi, że biskup został ugodzony siedmiokrotnie. Na końcu odcięto Wojciechowi głowę i wbito ją na pal, tułów zaś pozostawiono na polanie. Pozostałym dwóm misjonarzom darowano życie. Wrócili na dwór Bolesława Chrobrego, by dać świadectwo męczeńskiej śmierci biskupa. ŚWIĘTY GAJ Wielu historyków wskazuje, że do tych tragicznych zdarzeń doszło w okolicach miejscowości Święty Gaj (parafia Kwietniewo), położonej niedaleko Elbląga. Dziś znajduje się tam diecezjalne sanktuarium św. Wojciecha. W sanktuarium przechowywana jest licząca kilka tomów księga, którą zapełniły świadectwa próśb i podziękowań, wpisane przez czcicieli św. Wojciecha. Kanonizacja u progu II tysiąclecia Bolesław Chrobry zasmucił się wielce na wieść o śmierci św. Wojciecha. Nie żałując środków wykupił ciało biskupa, za które - jak mówi legenda - dał tyle złota, ile ono ważyło. Doczesne szczątki Męczennika z wielkimi honorami przeniesiono do Gniezna. Wykupienie zwłok św. Wojciecha Wiadomość o zamordowaniu praskiego biskupa odbiła się echem po całej chrześcijańskiej Europie. Jego głęboka wiara oraz ewangeliczne cnoty budziły podziw i szacunek. Nie ulegało wątpliwości, że zginął człowiek święty. Już w 999 r. papież Sylwester II wyniósł Wojciecha na ołtarze. I tak u progu II tysiąclecia Kościół polski zyskał Świętego, który spoczywał na polskiej ziemi, zyskał też siłę na trudne początki i oparcie na następne tysiąclecie. Niebawem Gniezno zostało ustanowione stolicą metropolitalną. Przybliżyło to moment nadania polskiemu księciu korony królewskiej, gdyż tylko metropolita miał prawo koronować władcę. Pierwszym arcybiskupem Gniezna został brat św. Wojciecha - Gaudenty. Utworzono też trzy nowe biskupstwa: w Krakowie, Wrocławiu i Kołobrzegu. Tak oto ofiara, jaką z własnego życia złożył św. Wojciech, przyczyniła się również do tego, że piastowski książę, który go przyjął i wsparł jego misję, zyskał powszechny szacunek jako obrońca wiary chrześcijańskiej. TRZEMESZNO

8 Trzemesznie Kościół pw. Wniebowzięcia NMP i św. Wojciecha w Większość historyków uważa, że ciało św. Wojciecha po wykupieniu od Prusów, zostało złożone najpierw w klasztorze w Trzemesznie, a dopiero po dwóch latach przeniesiono je do Gniezna. Dziś trzemeszneński kościół obok wezwania Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny nosi również imię św. Wojciecha. A każdy nowo wybrany arcybiskup gnieźnieński - zgodnie z wielowiekową tradycją - właśnie w sanktuarium św. Wojciecha w Trzemesznie spędza noc poprzedzającą ingres do katedry gnieźnieńskiej U grobu św. Wojciecha Chrzest Polski miał miejsce za panowania Mieszka I. Jednak dopiero męczeństwo św. Wojciecha sprawiło, że ochrzczony zaledwie 30 lat wcześniej kraj zaczął się liczyć na mapie Europy jako równoprawny partner państw należących do wspólnoty Kościoła rzymskiego. Nikt nie mógł zaprzeczyć, że św. Wojciech wyruszył do Prusów szerzyć wiarę z poręki polskiego władcy. BoB B Bolesław Chrobry i cesarz niemiecki Otton III u grobu św. Wojciecha w Gnieźnie Pielgrzym u wrót Gniezna Książę Mieszko I nie mógł przewidzieć tego, co po śmierci św. Wojciecha stało się udziałem jego syna, Bolesława Chrobrego. Oto do Gniezna - stolicy młodego państwa polskiego - przybył najwyższy świecki władca świata chrześcijańskiego, by oddać hołd Męczennikowi. Otton III wybrał się do Gniezna, aby pomodlić się przy grobie swego przyjaciela. Doszło wtedy do zdarzenia, które w ogromnym stopniu wpłynęły na dalsze dzieje państwa polskiego. Otton III, najbardziej przyjazny Polakom spośród wszystkich cesarzy niemieckich w historii, był człowiekiem wielkiej pobożności. Znany był z surowych praktyk ascetycznych. W okresie Wielkiego Postu w 999 r. pielgrzymował do sanktuarium Archanioła Michała na Monte Gargano. Znaczenie jego pielgrzymki do Gniezna podkreśla fakt, że doszło do niej w roku roku zamykającym pierwsze tysiąclecie chrześcijaństwa. Wydarzenie to przeszło do historii pod nazwą Zjazdu Gnieźnieńskiego. Swą pielgrzymkę do grobu św. Wojciecha Otton III traktował jako akt wyjątkowej wagi. Wiele miesięcy wcześniej polecił swoim rzemieślnikom wykonać złoty ołtarz, który przed jego przybyciem został przewieziony do Gniezna. Cesarz przybył tu w okresie Wielkiego Postu. By okazać swój głęboki szacunek dla Świętego, przed wjazdem do grodu zsiadł z konia i boso udał się do grobu Męczennika.

9 Książę i cesarz O powitaniu cesarza Ottona III przez Bolesława Chrobrego tak pisze kronikarz Gall Anonim: "za jego [Bolesława] czasów cesarz Otto przybył do [grobu] św. Wojciecha dla modlitwy i pojednania [z Bogiem], a zarazem w celu poznania sławnego Bolesława, jak o tym można dokładniej wyczytać w księdze o męczeństwie Świętego. Bolesław przyjął go tak zaszczytnie i okazale, jak wypadło przyjąć króla, cesarza rzymskiego i dostojnego gościa. Albowiem na przybycie cesarza przygotował przedziwne cuda; najpierw hufce przeróżne rycerstwa, następnie dostojników rozstawił, jak chóry, na obszernej równinie, a poszczególne, z osobna stojące hufce wyróżniała odmienna barwa strojów. A nie była to [tania] pstrokacizna byle jakich ozdób, lecz najkosztowniejsze rzeczy, jakie można znaleźć gdziekolwiek na świecie". Cesarskie dary Niewątpliwie Otton III był ciekawy, kim jest władca, który objął swym patronatem misję św. Wojciecha do Prusów. Bolesław Chrobry przyjął Ottona z wielkimi honorami i przepychem. W cesarskich oczach zyskał uznanie szczególnie jako gorliwy obrońca wiary i strażnik grobu św. Wojciecha. W dowód uznania Otton III przekazał Bolesławowi niezwykle cenne dary: gwóźdź z Krzyża Pańskiego oraz włócznię św. Maurycego. Stanowiło to wielkie wyróżnienie. Włócznia wręczona polskiemu księciu była co prawda repliką symbolu władzy cesarskiej, lecz zawierała cząstki drzewca pobrane z oryginału. Dziś włócznia ta znajduje się w muzealnych zbiorach katedry wawelskiej w Krakowie. Relikwie św. Wojciecha W czasie Zjazdu Gnieźnieńskiego cesarz Otton III otrzymał relikwie ramienia św. Wojciecha. Zawiózł je do Rzymu i złożył w kościele na Wyspie Tybrowej. Dziewięć wieków później, w 1928 r., papież Pius XI podarował cząstkę tejże relikwii Prymasowi Polski, kard. Augustowi Hlondowi. Dzisiaj ten fragment kości św. Wojciecha eksponowany jest w relikwiarzu w kształcie ręki, znajdującym się w skarbcu katedry gnieźnieńskiej. KORONACJA BOLESŁAWA CHROBREGO W trakcie Zjazdu Gnieźnieńskiego zdarzyło się coś, czego wcześniej zapewne nikt nie planował. Otton III niespodziewanie zdjął ze swej głowy diadem cesarski i nałożył go na głowę Bolesława, mówiąc: "Nie godzi się takiego i tak wielkiego męża, jakby jednego spośród dostojników, księciem nazywać lub hrabią, lecz [wypada] chlubnie wynieść go na tron królewski i uwieńczyć koroną". Nie była to właściwa koronacja; tej mogła dokonać jedynie osoba duchowna. Jednak symboliczny gest Ottona III miał wielką wymowę. Właściwa koronacja Bolesława Chrobrego miała miejsce w 1025 r. Polska stała się od tej chwili królestwem. Niewątpliwie w fakcie tym wielki udział miał św. Wojciech. Zjazd Gnieźnieński otworzył dla Polski drogę ku jedności z całą rodziną państw Europy. W progu drugiego tysiąclecia naród polski zyskał prawo, by na równi z innymi narodami włączyć się w proces tworzenia nowego oblicza Europy. Jest więc św. Wojciech wielkim patronem jednoczącego się wówczas w imię Chrystusa kontynentu. Święty Męczennik tak swoim życiem, jak i swoją śmiercią kładzie podwaliny pod europejską tożsamość i jedność. (Jan Paweł II, Gniezno, 3 czerwca 1997 r. ) Świątynia na wzgórzu Lecha Katedra gnieźnieńska - charakterystyczna budowla gotycka z dwiema wieżami, usytuowana na Wzgórzu Lecha, góruje nad historyczną stolicą Polski. Dzieje tej prastarej świątyni są tak burzliwe jak losy naszej Ojczyzny. Wnętrze katedry to nie tylko miejsce sprawowania liturgii, ale także prawdziwa skarbnica pełna znaków tysiącletniej historii i bezcennych dzieł sztuki Starsza od katedry wawelskiej Wkrótce po chrzcie Polski Mieszko I wybudował pierwszy kościół w miejscu, gdzie dzisiaj stoi katedra gnieźnieńska. Relikwie św. Wojciecha w 999 r. spoczęły już w świątyni przebudowanej przez Bolesława Chrobrego. Ten sam władca musiał ją wznieść jeszcze raz, gdy blisko 20 lat później została strawiona przez pożar. Właśnie w tym odnowionym kościele

10 doszło do pierwszej koronacji królewskiej w Polsce. Po Bolesławie Chrobrym koronę otrzymali tu: Mieszko II, Bolesław Śmiały, Przemysł II i Wacław II. W późniejszych czasach królowie byli koronowani na Wawelu. Szanując wszak starą tradycję, przybywali w stroju koronacyjnym do metropolii pierwszych Piastów. W dzisiejszym kształcie, jako budowla gotycka, katedra powstała w XIV w., lecz przez następne stulecia była zmieniana i rozbudowywana, szczególnie po pożarach. Wieżę północną ukończono dopiero na początku XVII w. W czasach wojen zdarzało się, że kościół okresowo był pozbawiony funkcji sakralnych. Po wejściu wojsk francuskich w 1806 r. zamieniono go na magazyn zboża, a w 1944 r. Niemcy urządzili tu salę koncertową. Ostatnie prace renowacyjne przeprowadzono w katedrze w związku z przygotowaniami do obchodów milenium śmierci św. Wojciecha Dostojni pątnicy Choć w 1253 r. kanonizacja św. Stanisława dała Polsce drugiego patrona, a dwór królewski już wcześniej przeniósł się do Krakowa, grób św. Wojciecha nadal był celem pielgrzymek książąt i królów. Po bitwie pod Grunwaldem pieszo do katedry gnieźnieńskiej - i to aż z Trzemeszna - przybył Władysław Jagiełło, wypełniając tym samym złożony wcześniej ślub. W podzięce za zwycięstwo król złożył przy grobie Świętego jedno z wojennych trofeów - ołtarzyk polowy wielkiego mistrza krzyżackiego Ulryka von Jungingena. Do świętych relikwii pielgrzymowali też królowie Jan Olbracht oraz Zygmunt III Waza ze swoją rodziną. Wśród dostojnych pątników szczególnie godzien wspomnienia jest hetman Jan Zamojski, który w katedrze gnieźnieńskiej zawiesił 95 chorągwi zdobytych w bitwie z Wołochami w 1600 r. Zwycięstwo uważał bowiem za skutek wsparcia udzielonego mu przez św. Wojciecha. U grobu Męczennika prosił Boga o błogosławieństwo także hetman Stefan Czarniecki, który później pokonał Szwedów. Zwycięstwem obdarowany został też gen. Henryk Dąbrowski, który przybył do Gniezna na rok przed trzecim rozbiorem Polski. A już w Polsce wolnej od jarzma zaborów u grobu św. Wojciecha zebrał się w 1919 r. polski Episkopat na swym pierwszym posiedzeniu. Życie Świętego w 18 obrazach Szczególnym zabytkiem katedry w Gnieźnie, który zyskał samoistną sławę, są Drzwi Gnieźnieńskie. Te pradawne podwoje strzegą dziś południowego wejścia do świątyni. Wrota ozdobiono płaskorzeźbami, będącymi ilustrowaną opowieścią o życiu św. Wojciecha. Odlewane i lutowane Drzwi Gnieźnieńskie wykonano z brązu. Dwa skrzydła liczą grubo ponad trzy metry wysokości. Nie widać wprawdzie tego na pierwszy rzut oka, ale skrzydła różnią się wielkością. Lewe jest o pięć centymetrów wyższe i o trzy centymetry szersze od prawego. Dopiero w efekcie szczegółowych badań stwierdzono, że każde ze skrzydeł wykonano inną techniką. Lewe odlano w całości z jednej formy. Prawe natomiast - to nieco mniejsze - złożono z aż 24 elementów przylutowanych do siebie. Kto był fundatorem Drzwi Gnieźnieńskich - tego, niestety, nie wiemy.

11 W czasach, kiedy powstały Drzwi Gnieźnieńskie - pod koniec XII wieku - umiejętność pisania i czytania ciągle jeszcze była sztuką znaną nielicznym. Drzwi Gnieźnieńskie były więc nie tylko dziełem sztuki, ale pełniły też rolę dzisiejszej książki. Miały charakter zwięzłej biografii. Spoglądając na owe podwoje rzesze wiernych mogły zapoznać się z historią życia św. Wojciecha od jego narodzin aż po śmierć z ręki pogan i złożenie ciała do grobu. Całą historię życia św. Wojciecha przedstawiono na 18 prostokątnych polach. Oglądać je należy począwszy od dołu lewego skrzydła, a skończywszy u dołu skrzydła prawego. Na pierwszych dziewięciu polach zawarte zostały wydarzenia poprzedzające przybycie biskupa praskiego na dwór Bolesława Chrobrego. Pozostałe dziewięć płaskorzeźb przedstawia dzieje misji św. Wojciecha i początki kultu jego osoby związane z przeniesieniem zwłok do Gniezna. Autor tej jedynej w swoim rodzaju opowieści połączył w niej zdarzenia historyczne z cudami, które towarzyszyły Świętemu. Uratowane relikwie Koleje losów gnieźnieńskich relikwii św. Wojciecha są bardzo burzliwe. W minionym tysiącleciu kilkakrotnie doszło do ich profanacji. Również w bliższych nam czasach, w XX wieku, naruszano spokój Świętego. Sprawców kradzieży relikwii głowy św. Wojciecha dokonanej w 1923 r. nigdy nie wykryto. Udało się natomiast schwytać złodziei, którzy w 1986 r. zrabowali rzeźby z relikwiarza. Niezwykle ciekawa jest historia ocalenia świętych szczątków podczas II wojny światowej przez niemieckiego żołnierza. Relikwiarz św. Wojciecha Dzieje stosunków Polski i Niemiec często znaczył szczęk oręża. Jednak postać św. Wojciecha jednoczyła Polaków i Niemców, przypominając im, że należą do tej samej wspólnoty Chrystusowej. Rozumiał to pewien niemiecki żołnierz Urban Thelen, który ocalił szczególnie bliskie Polakom relikwie. Na początku okupacji niemieckiej pieczę nad grobem św. Wojciecha sprawował Wikariusz Generalny Archidiecezji Gnieźnieńskiej, ks. Edward van Blericq. W lipcu 1941 r. Niemcy polecili mu opuścić Gniezno, grożąc, że w razie nieposłuszeństwa zostanie wysłany do obozu koncentracyjnego w Dachau. Katedrę miało zająć gestapo. Nad spoczywającymi tu relikwiami zawisło wielkie niebezpieczeństwo. Ks. van Blericq natychmiast porozumiał się z ks. Paulem Mattauschem z Inowrocławia, prosząc o pilne zabranie świętych szczątków z Gniezna. Zadania tego podjął się sierżant Wehrmachtu Urban Thelen, katolik. Natychmiast pojechał do Gniezna, gdzie odebrał od Wikariusza Generalnego zawiniętą dla niepoznaki w papier drewnianą skrzynkę, w której zostały złożone relikwie. Jako podoficer armii niemieckiej bez kłopotu przewiózł bezcenny pakunek do Inowrocławia. Tu relikwie - zamurowane przez ks. Mattauscha pod posadzką kościoła św. Michała - przetrwały bezpiecznie do końca wojny, mimo że Niemcy usilnie ich poszukiwali. W 1986 r. złodzieje zrabowali rzeźby z relikwiarza św. Wojciecha. Młodzi rabusie wykorzystali trwający w katedrze gnieźnieńskiej remont, by niepostrzeżenie oderwać z wieka trumienki postać św. Wojciecha oraz figury aniołów - wszystkie wykonane ze srebra. Zanim ujęto złodziei, przetopili srebrne blachy, lecz nie zdążyli pozbyć się łupu. Srebro odzyskano, a dzięki szczegółowej dokumentacji cennego zabytku udało się wiernie odtworzyć zniszczone elementy sarkofagu. Dziś wygląda on znów dokładnie tak jak ponad trzysta lat temu, gdy wyszedł spod ręki gdańskiego złotnika.

12 W duchowej więzi z męczennikiem Wyrazem czci, jaką Polska od tysiąca lat otacza św. Wojciecha, są liczne miejsca jego kultu w całym kraju, których nie sposób przedstawić w tak krótkim opracowaniu. Oprócz Gniezna, również wiele innych ośrodków życia religijnego łączy duchowa więź z biskupem, który kiedyś przybył do nas z Pragi. Podróż św. Wojciecha do Polski miała bowiem wyjątkowy charakter. Była początkiem jego pracy misyjnej. Przejeżdżając przez większe miejscowości biskup zatrzymywał się, by głosić ludziom słowo Boże, a także udzielać sakramentów chrztu i bierzmowania. W pamiętnym 997 r. droga św. Wojciecha ku ziemiom pogan prowadziła przez Gdańsk, gdzie misjonarz zatrzymał się na jakiś czas, by spotkać się z mieszkańcami osady. Postępowała chrystianizacja ziem, które z perspektywy Rzymu czy nawet Pragi wydawały się wtedy jeszcze słabo nasiąknięte nową wiarą. Dla ówczesnych gdańszczan spotkanie ze świętym mężem było z pewnością wielkim przeżyciem. Dziś pamięć o tamtych zdarzeniach kultywowana jest m.in. w dwóch gdańskich sanktuariach. GDAŃSK - ŚWIĘTY WOJCIECH Sanktuarium stoi u stóp wzgórza, w miejscu - jak głosi tradycja - związanym z obecnością św. Wojciecha. Z gotycko - barokowego kościoła na szczyt wzgórza prowadzi tzw. Wojciechowa Milenijna Droga Krzyżowa. Na szczycie wzgórza, w miejscu, z którym tradycja wiąże pierwszy pochówek Świętego, wybudowano kaplicę. Wnętrze sanktuarium św. Wojciecha w Gdańsku. Obraz w ołtarzu głównym przedstawia Patrona śpiewającego Bogurodzicę. Dawna tradycja głosi, że to św. Wojciech napisał tę najstarszą polską pieśń religijną. ŚW. WOJCIECH NA KRAKOWSKIM RYNKU Na Rynku Głównym w Krakowie stoi bardzo stary kościółek, noszący wezwanie św. Wojciecha. Tradycja mówi, że został on wzniesiony w miejscu, gdzie praski biskup głosił kazanie do krakowskiego ludu. Według przekazu Jana Długosza, Kraków był pierwszym miastem, w którym św. Wojciech zatrzymał się przybywszy do Polski. W uroczystościach z okazji rocznicy śmierci św. Wojciecha uczestniczyły rzesze mieszkańców miasta. Na zdjęciu: procesja z relikwiarzem Męczennika udaje się do bazyliki Mariackiej na krakowskim Rynku.

13 MILENIJNE SANKTUARIUM CHRZCICIELA GDAŃSKA Drugie gdańskie sanktuarium św. Wojciecha znajduje się w dzielnicy Gdańska zwanej Świbno. To wotum za tysiąclecie chrztu, którego udzielił gdańszczanom św. Wojciech w Wielką Sobotę 27 marca 997 r. Powierzchnia sanktuarium liczy 1000 metrów kwadratowych - każdy metr jest podzięką za jeden rok, który upłynął od misji Świętego w Gdańsku lat później Postać św. Wojciecha w oczywisty sposób była związana z wielkimi milenijnymi jubileuszami, z których pierwszym było tysiąclecie Chrztu Polski. Ponad trzydzieści lat później dane nam było obchodzić tysięczną rocznicę męczeńskiej śmierci jednego z głównych patronów Polski. Następnie dzieliły nas już tylko trzy lata od jubileuszu Zjazdu Gnieźnieńskiego - wydarzenia, które przed tysiącem lat wprowadziło naszą Ojczyznę na drogę jedności z chrześcijańską Europą. Gniezno, uroczystości milenium śmierci św. Wojciecha. Ojciec Święty całuje trumienkę z relikwiami Męczennika. Święto polskiego Kościoła Św. Wojciech w sposób szczególny patronował gnieźnieńskim obchodom milenium Chrztu Polski przypadającego na rok Wszak to jego męczeństwo stało się posiewem wiary i legło u podstaw tworzącego się na ziemiach polskich Kościoła i państwa. Trudno się zatem dziwić, że właśnie w Gnieźnie - grodzie pierwszych Piastów i pierwszej polskiej metropolii kościelnej - zainaugurowano uroczystości jubileuszu tysiąclecia przyjęcia przez naszą Ojczyznę wiary Chrystusowej. Rozpoczęły się one Mszą św. u grobu św. Wojciecha w katedrze gnieźnieńskiej 14 kwietnia 1966 r., dokładnie 1000 lat od dnia, w którym Mieszko I w imieniu Polski przyjął chrzest. Główne obchody milenijne odbyły się 3 maja na Jasnej Górze. Wojciechowe milenium 3 czerwca 1997 r. do Gniezna przybył cały Episkopat Polski, a także przedstawiciele konferencji episkopatów z wielu krajów Europy oraz duchowni innych Kościołów. Wydarzeniem bez precedensu była obecność prezydentów siedmiu krajów, których dzieje splotły się z życiem św. Wojciecha. W Gnieźnie spotkały się głowy państw z Polski, Czech, Niemiec, Węgier, Słowacji, Litwy i Ukrainy. Jednak oczy wiernych zgromadzonych w Gnieźnie były skierowane przede wszystkim na najważniejszego gościa ceremonii - Ojca Świętego Jana Pawła II. W związku z tak wyjątkowym jubileuszem Papież Polak osobiście przybył do grobu Męczennika. W dniu głównych uroczystości z samego rana modlił się przy relikwiach Świętego. Następnie na placu św. Wojciecha przewodniczył Eucharystii, w której oprócz wspomnianych wyżej dostojników wzięli udział pielgrzymi z Polski i różnych stron świata. W sumie hołd Świętemu oddało 300 tys. ludzi. Ten wielki jubileusz odbił się szerokim echem również poza granicami kraju. Okazał się wydarzeniem niosącym zaskakująco aktualne przesłanie dla współczesnej Europy Jeszcze raz Gniezno W roku 2000 minęło tysiąc lat od dnia, w którym cesarz Otton III, najpotężniejszy władca ówczesnej Europy, boso przyszedł do grobu św. Wojciecha. Cesarz spotkał się wówczas z Bolesławem Chrobrym oraz legatem papieża Sylwestra II. To właśnie wtedy po raz pierwszy pojawiła się idea zjednoczenia Europy w duchu chrześcijańskim. Tysiąc lat później św. Wojciech znów skupił w Gnieźnie przywódców państw i hierarchów Kościoła. 12 marca 2000 r., w rocznicę Zjazdu Gnieźnieńskiego, spotkali się w Gnieźnie prezydenci i premierzy Polski, Słowacji, Litwy, Węgier i Niemiec. Obecny był legat papieski kard. Angelo Sodano, który przypomniał, że wspólny dom europejski potrzebuje silnego fundamentu, jakim jest Jezus Chrystus i

14 Jego Ewangelia. Kard. Sodano podkreślił także, że "w wielkim dziele budowy europejskiej wspólnoty ducha chce być czynnie obecny Kościół". Do Gniezna zjechała także europejska młodzież, by obradować pod hasłem "Gniezno tradycja i przyszłość". To niezwykłe spotkanie miało na celu przypomnienie wspólnych korzeni religijnych i cywilizacyjnych Europy oraz zastanowienie się nad wspólną przyszłością. Stajemy dziś przy grobie św. Wojciecha w Gnieźnie. W ten sposób znajdujemy się w centrum Wojciechowego milenium. Przed miesiącem ów szlak Wojciechowy rozpocząłem w Pradze oraz Libicach, stamtąd bowiem pochodził Wojciech. A dzisiaj jesteśmy w Gnieźnie - rzec można, w tym miejscu, gdzie dokończył on swego ziemskiego pielgrzymowania. Dziękuję Trójjedynemu Bogu, że u schyłku tego tysiąclecia dane jest mi znów modlić się przy relikwiach św. Wojciecha, które są największym skarbem narodu. Ziarno, które obumrze, przynosi plon obfity. Jakże dosłownie spełniły się te słowa w życiu i śmierci św. Wojciecha. Jego męczeńska krew, zmieszana z krwią innych polskich męczenników leży u fundamentów Kościoła i Państwa na ziemiach polskich. (Ojciec Święty Jan Paweł II, Gniezno 1997 r.) Święty Wojciech jest ciągle z nami. Pozostał w piastowskim Gnieźnie i w powszechnym Kościele otoczony chwałą męczeństwa. I z perspektywy tysiąclecia zdaje się dzisiaj przemawiać do nas słowami św. Pawła: "Tylko sprawujcie się w sposób godny Ewangelii Chrystusowej, abym ja - czy to gdy przybędę i ujrzę was, czy też będąc z daleka - mógł usłyszeć o was, że trwacie mocno w jednym duchu, jednym sercem walcząc wspólnie o wiarę w Ewangelię, i w niczym nie dajcie się zastraszyć przeciwnikom" (Flp 1, 27-28). Świadectwo św. Wojciecha jest nieprzemijające, gdyż cechuje je przede wszystkim umiejętność harmonijnego łączenia różnych kultur. Jako człowiek Kościoła zawsze zachowywał niezależność w niestrudzonej obronie ludzkiej godności i podnoszenia poziomu życia społecznego. Z duchową głębią życia monastycznego podejmował służbę ubogim. Wszystkie te przymioty osobowości św. Wojciecha sprawiają, że jest on natchnieniem dla tych, którzy dziś pracują nad zbudowaniem nowej Europy, z uwzględnieniem jej korzeni kulturowych i religijnych. (Ojciec Święty Jan Paweł II, Gniezno 1997 r.) Z Chrystusem w III tysiąclecie Corocznie tysięczne rzesze młodych Polaków spotykają się na wspólnej modlitwie na polach Lednicy, nieopodal jeziora, które w czasach Mieszka I było chrzcielnicą Polski. Lednica to też najstarsza siedziba piastowskiego rodu. Tradycja podaje, że tutaj przyszedł na świat Bolesław Chrobry. Niewykluczone, że tędy wiódł szlak Ottona III udającego się z pielgrzymką do Gniezna. PP Przejście przez Bramę-Rybę jest symbolicznym wkroczeniem z Chrystusem w trzecie tysiąclecie. Lednicka ryba Spotkania lednickie zainicjował dominikanin o. Jan Góra w okresie przygotowań Kościoła do obchodów Roku Jubileuszowego Szukał miejsca, gdzie mógłby zorganizować modlitewne spotkania dla poznańskich studentów. Zwrócił uwagę na ziemię nad Jeziorem Lednickim pozostałą po dawnym terenie należącym do PGR. Teren okazał się wymarzony dla celu, któremu miał służyć: wszak tu dokonał się Chrzest Polski (z tego czasu zachowała się pradawna chrzcielnica). O. Jan - zainspirowany słowami Ojca Świętego mówiącymi o Chrystusie jako bramie, przez którą musimy wkroczyć w trzecie tysiąclecie chrześcijaństwa - wymyślił Bramę-Rybę. Po grecku "ryba" to "ichthys". Wyraz ten tworzą pierwsze litery słów: Jezus Chrystus, Boży Syn, Zbawiciel. Na lednickich polach powstała zatem niezwykła konstrukcja o kształcie ryby. Radosna modlitwa

15 Młodzież po raz pierwszy spotkała się w Lednicy w roku roku milenium śmierci św. Wojciecha. Już wtedy było wiadomo, że lednickie spotkania nie ograniczą się tylko do poznańskich studentów. Zjechała tutaj młodzież - akademicka i ze szkół średnich - z całej Polski. Okazało się, że bardzo wielu młodych poszukuje głębokiego przeżycia religijnego i chce doświadczyć wspólnoty w Chrystusie. Trzeba tylko znaleźć język wiary, który mógłby do nich dotrzeć. I "Lednica" taki język znalazła: przemówiła do młodzieży entuzjazmem, śpiewem, tańcem, obrazami oraz światłem. To miejsce promieniuje modlitwą i radością. Z roku na rok na lednickie pola przyjeżdża coraz więcej wiernych. Litania do św. Wojciecha Kyrie, elejson. Chryste, elejson. Kyrie, elejson. Chryste, usłysz nas. Chryste, wysłuchaj nas. Ojcze z nieba, Boże, zmiłuj się nad nami. Synu Odkupicielu świata, Boże, zmiłuj się nad nami. Duchu Święty, Boże, zmiłuj się nad nami. Święta Trójco, Jedyny Boże, zmiłuj się nad nami. Święta Maryjo, módl się za nami. Święty Wojciechu, patronie nasz, módl się za nami. Święty Wojciechu, męczenniku i wyznawco, Święty Wojciechu, urodzony na czeskiej ziemi, Wszelkimi cnotami ozdobiony, Mężu według Serca Bożego, Dobrym przykładem owocom swoim przyświecający, Pasterzu gorliwie o zbawienie dusz Twojej owczarni dbający, Złe obyczaje wykorzeniający, Nad występkami ubolewający, Wierny naśladowco Chrystusa Pana, Węgrom, Prusom i Polakom światło wiary niosący, U pogan wobec śmierci nieustraszony, Wiarę Chrystusową męczeństwem potwierdzający, Za słowo Chrystusa śmierć ponoszący, Patronie i Opiekunie Ojczyzny naszej, Patronie uciśnionych i ubogich ludzi, Dobry Pasterzu, Chwało i ozdobo Ojczyzny naszej, Wzorze duchowieństwa, Drogo do życia wiecznego, Abyśmy z grzechów powstali, módl się za nami. Abyśmy do stałości w wierze świętej powrócili, Abyśmy otrzymali miłosierdzie za Twoją przyczyną,

16 Abyśmy żyjąc według przykazań Bożych, żywot wieczny otrzymali, Abyśmy razem z Tobą Boga chwalili, Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam, Panie. Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas, Panie. Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami. Przez zasługi świętego Wojciecha, Chryste, wysłuchaj nas. Módlmy się: Boże, Ty umocniłeś nasz naród w wyznawaniu Twego imienia przez nauczanie i chwalebne męczeństwo świętego Wojciecha, biskupa. Spraw, prosimy, aby ten, który na ziemi głosił naszym przodkom wiarę, wstawiał się za nami w niebie. Przez Chrystusa, Pana naszego, Amen.

Polska w czasach Bolesława Chrobrego. Historia Polski Klasa V SP

Polska w czasach Bolesława Chrobrego. Historia Polski Klasa V SP Polska w czasach Bolesława Chrobrego Historia Polski Klasa V SP Misja chrystianizacyjna św. Wojciecha. 997 r. Zjazd Gnieźnieński 1000 r. Koronacja Bolesława Chrobrego 1025r. Sytuacja wewnętrzna i zewnętrzna

Bardziej szczegółowo

notka z pielgrzymki 2016 Szczęść Boże!

notka z pielgrzymki 2016 Szczęść Boże! notka z pielgrzymki 2016 Szczęść Boże! Dnia 25 czerwca 2016 roku z parafii pw. Św. Teresy Benedykty od Krzyża wyruszyła parafialna pielgrzymka autokarowa do Pakości i Gniezna. Nad duchową stroną wyprawy

Bardziej szczegółowo

Nabożeństwo powołaniowo-misyjne

Nabożeństwo powołaniowo-misyjne Nabożeństwo powołaniowo-misyjne Nabożeństwo powołaniowo-misyjne (Wystawienie Najświętszego Sakramentu) K: O Boże, Pasterzu i nauczycielu wiernych, któryś dla zachowania i rozszerzenia swojego Kościoła

Bardziej szczegółowo

Celebracja zamknięcia Roku Wiary

Celebracja zamknięcia Roku Wiary Celebracja zamknięcia Roku Wiary W czasie Mszy św. niedzielnej 24 listopada 2013 roku. Jest to uroczystość Chrystusa Króla Wszechświata. 1. Przed Mszą św. wiernym rozdaje się świece i zapala się paschał

Bardziej szczegółowo

22 października ŚW. JANA PAWŁA II, PAPIEŻA. Wspomnienie obowiązkowe. [ Formularz mszalny ] [ Propozycje czytań mszalnych ] Godzina czytań.

22 października ŚW. JANA PAWŁA II, PAPIEŻA. Wspomnienie obowiązkowe. [ Formularz mszalny ] [ Propozycje czytań mszalnych ] Godzina czytań. 22 października ŚW. JANA PAWŁA II, PAPIEŻA Wspomnienie obowiązkowe [ Formularz mszalny ] [ Propozycje czytań mszalnych ] Godzina czytań II Czytanie 1 / 5 Z Homilii św. Jana Pawła II, papieża, wygłoszonej

Bardziej szczegółowo

Niech Jezus zawsze będzie twoim początkiem i twoim centrum, i twoim celem, niech wchłania całe twoje życie.

Niech Jezus zawsze będzie twoim początkiem i twoim centrum, i twoim celem, niech wchłania całe twoje życie. nr 1 (1) marzec kwiecień 2014 SANKTUARIUM MATKI BOŻEJ FATIMSKIEJ Sosnowiec Zagórze Niech Jezus zawsze będzie twoim początkiem i twoim centrum, i twoim celem, niech wchłania całe twoje życie. św. Ojciec

Bardziej szczegółowo

MATKI BOŻEJ MIKOŁOWSKIEJ

MATKI BOŻEJ MIKOŁOWSKIEJ ODPUST KU CZCI MATKI BOŻEJ MIKOŁOWSKIEJ MATKI MIŁOSIERDZIA INFORMACJE O LITURGII Bazylika św. Wojciecha w Mikołowie 4 sierpnia 2019 r. 1 INFORMACJE OGÓLNE Przewodniczy abp Wiktor Skworc, metropolita katowicki

Bardziej szczegółowo

Wpisany przez Redaktor niedziela, 20 listopada :10 - Poprawiony niedziela, 20 listopada :24

Wpisany przez Redaktor niedziela, 20 listopada :10 - Poprawiony niedziela, 20 listopada :24 Jubileuszowy Akt Przyjęcia Jezusa Chrystusa za Króla i Pana Nieśmiertelny Królu Wieków, Panie Jezu Chryste, nasz Boże i Zbawicielu! W Roku Jubileuszowym 1050-lecia Chrztu Polski, w roku Nadzwyczajnego

Bardziej szczegółowo

Temat: Sakrament chrztu świętego

Temat: Sakrament chrztu świętego Temat: Sakrament chrztu świętego UWAGA! Do spotkania należy przygotować obrzędy chrztu świętego (powinny być dostępne w zakrystii) oraz w miarę możliwości drugą część spotkania przeprowadzić w kościele

Bardziej szczegółowo

VI DIECEZJALNA PIELGRZYMKA ŻYWEGO RÓŻAŃCA

VI DIECEZJALNA PIELGRZYMKA ŻYWEGO RÓŻAŃCA ZELATOR wrzesień2015 3 VI DIECEZJALNA PIELGRZYMKA ŻYWEGO RÓŻAŃCA Sobota, 3 października, 2015 Niniejszy numer Zelatora ukazuje się głównie ze względu na VI Diecezjalną pielgrzymkę Żywego Różańca do Łagiewnik.

Bardziej szczegółowo

Bóg Ojciec kocha każdego człowieka

Bóg Ojciec kocha każdego człowieka 1 Bóg Ojciec kocha każdego człowieka Bóg kocha mnie, takiego jakim jestem. Raduje się każdym moim gestem. Alleluja Boża radość mnie rozpiera, uuuu (słowa piosenki religijnej) SŁOWA KLUCZE Bóg Ojciec Bóg

Bardziej szczegółowo

Chełmno ul. Franciszkańska 8. kościół pw. Wniebowzięcia NMP i Sanktuarium MB Bolesnej ("Fara")

Chełmno ul. Franciszkańska 8. kościół pw. Wniebowzięcia NMP i Sanktuarium MB Bolesnej (Fara) Chełmno ul. Franciszkańska 8 kościół pw. Wniebowzięcia NMP i Sanktuarium MB Bolesnej ("Fara") Opis kościoła: Jacek i Maria Łempiccy, Święci w Polsce i ich kult w świetle historii, Kraków 2008, str. 74-75,

Bardziej szczegółowo

PRACA ZBIOROWA ELŻBIETA GIL, NINA MAJ, LECH PROKOP. ILUSTROWANY KATALOG POLSKICH POCZTÓWEK O TEMATYCE JAN PAWEŁ II. PAPIESKIE CYTATY I MODLITWY.

PRACA ZBIOROWA ELŻBIETA GIL, NINA MAJ, LECH PROKOP. ILUSTROWANY KATALOG POLSKICH POCZTÓWEK O TEMATYCE JAN PAWEŁ II. PAPIESKIE CYTATY I MODLITWY. PRACA ZBIOROWA ELŻBIETA GIL, NINA MAJ, LECH PROKOP. ILUSTROWANY KATALOG POLSKICH POCZTÓWEK O TEMATYCE JAN PAWEŁ II. PAPIESKIE CYTATY I MODLITWY. CZĘŚĆ I b OPRACOWAŁ I WYKONAŁ LECH PROKOP, UL. ZAMKOWA 2/1,

Bardziej szczegółowo

Poziom P-podstawowy PPponadpodstawowy. Zadanie 1 P (0-5) Wpisz we wskazane na mapie miejsca nazwy plemion zamieszkujących ziemie polskie w X wieku.

Poziom P-podstawowy PPponadpodstawowy. Zadanie 1 P (0-5) Wpisz we wskazane na mapie miejsca nazwy plemion zamieszkujących ziemie polskie w X wieku. Imię i nazwisko Sprawdzian diagnozujący wiadomości i umiejętności dla klasy V Dział: Dynastia Piastów na polskim tronie Nr w dzienniku.. Kl. V Poziom P-podstawowy PPponadpodstawowy Liczba pkt. Ocena Zadanie

Bardziej szczegółowo

Akt poświęcenia narodu polskiego Sercu Jezusowemu

Akt poświęcenia narodu polskiego Sercu Jezusowemu 3 Akt poświęcenia narodu polskiego Sercu Jezusowemu Panie Jezu, my, naród polski, przed Tobą na kolana upadamy. Wobec Nieba i ziemi wyznajemy: Ty jesteś Bogiem naszym, Zbawicielem naszym, Ty jesteś Królem

Bardziej szczegółowo

ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY

ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY Archidiecezjalny Program Duszpasterski ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY ROK A Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2007/2008 25 Adwent I Niedziela Adwentu 2 grudnia 2007 Iz 2, 1-5 Ps 122

Bardziej szczegółowo

KOŚCIÓŁ IDŹ TY ZA MNIE

KOŚCIÓŁ IDŹ TY ZA MNIE SPOTKANIE 6 KOŚCIÓŁ Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: IDŹ TY ZA MNIE Pewien mężczyzna miał zwyczaj mówić w każdą

Bardziej szczegółowo

Program Misji Świętej w Gromadnie września 2015 r.

Program Misji Świętej w Gromadnie września 2015 r. Program Misji Świętej w Gromadnie 06-13 września 2015 r. Niedziela Dzień Święty Porządek Mszy świętych, tak jak w niedziele z uroczystym wprowadzeniem misjonarzy Godz. 10.00 Godz. 18.00 Godz. 20.30 Poniedziałek

Bardziej szczegółowo

Do młodzieży O polskim katolicyzmie O przyszłym pokoleniu kapłanów O kulcie Najświętszego Serca Pana Jezusa...

Do młodzieży O polskim katolicyzmie O przyszłym pokoleniu kapłanów O kulcie Najświętszego Serca Pana Jezusa... Spis treści 238 Myśli zawsze ważne... 5 Życiorys kard. A. Hlonda... 7 Myśli noworoczne...18 Wielkopostne myśli... 20 O zadaniach kobiety... 22 O idei świętowojciechowej...24 O świadomym macierzyństwie...

Bardziej szczegółowo

SŁUŻYĆ BOGU TO SZUKAĆ DRÓG DO LUDZKICH SERC

SŁUŻYĆ BOGU TO SZUKAĆ DRÓG DO LUDZKICH SERC SŁUŻYĆ BOGU TO SZUKAĆ DRÓG DO LUDZKICH SERC NOWENNA Z KSIĘDZEM JERZYM POPIEŁUSZKO W INTENCJI BUDOWANIA CYWILIZACJI MIŁOŚCI TOWARZYSTWO UNIWERSYTECKIE FIDES ET RATIO ZA WIEDZĄ KURII METROPOLITALNEJ WARSZAWSKIEJ

Bardziej szczegółowo

Pytania konkursowe. 3. Kim z zawodu był ojciec Karola Wojtyły i gdzie pracował? 4. Przy jakiej ulicy w Wadowicach mieszkali Państwo Wojtyłowie?

Pytania konkursowe. 3. Kim z zawodu był ojciec Karola Wojtyły i gdzie pracował? 4. Przy jakiej ulicy w Wadowicach mieszkali Państwo Wojtyłowie? Pytania konkursowe 1. Podaj imię i nazwisko Jana Pawła II. 2. Podaj imię brata Karola Wojtyły. 3. Kim z zawodu był ojciec Karola Wojtyły i gdzie pracował? 4. Przy jakiej ulicy w Wadowicach mieszkali Państwo

Bardziej szczegółowo

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego Sens życia Gdy na początku dnia czynię z wiarą znak krzyża, wymawiając słowa "W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego", Bóg uświęca cały czas i przestrzeń, która otworzy

Bardziej szczegółowo

Scenariusz lekcji w kl. V B

Scenariusz lekcji w kl. V B Scenariusz lekcji w kl. V B Temat: Bolesław Chrobry pierwszy król Polski Treści programowe: 1. Zjazd w Gnieźnie 2. Wzrost znaczenia Polski w czasach Bolesława Chrobrego 3. Pierwsza koronacja i jej znaczenie

Bardziej szczegółowo

Uroczystości nadania tytułu bazyliki mniejszej Sanktuarium Królowej Męczenników

Uroczystości nadania tytułu bazyliki mniejszej Sanktuarium Królowej Męczenników Uroczystości nadania tytułu bazyliki mniejszej Sanktuarium Królowej Męczenników W Bydgoszczy 15 września odbyły się uroczystości, podczas których odczytano bullę papieską, podnoszącą do godności bazyliki

Bardziej szczegółowo

966 rok założenie Akademii Krakowskiej 1410 rok chrzest Mieszka I 1364 rok zjazd w Gnieźnie 1000 rok bitwa pod Grunwaldem

966 rok założenie Akademii Krakowskiej 1410 rok chrzest Mieszka I 1364 rok zjazd w Gnieźnie 1000 rok bitwa pod Grunwaldem Lekcja Temat: Lekcja powtórzeniowa. 1. Połącz każdą datę z odpowiednim wydarzeniem. DATA 997 rok unia Polski z Litwą 1226 rok misja świętego Wojciecha w Prusach 1385 rok koronacja Bolesława Chrobrego na

Bardziej szczegółowo

Oficjalny program wizyty papieża Franciszka w Polsce i podczas Światowych Dni Młodzieży Kraków 2016. Kraków Jasna Góra Oświęcim: 27 31 lipca 2016

Oficjalny program wizyty papieża Franciszka w Polsce i podczas Światowych Dni Młodzieży Kraków 2016. Kraków Jasna Góra Oświęcim: 27 31 lipca 2016 Oficjalny program wizyty papieża Franciszka w Polsce i podczas Światowych Dni Młodzieży Kraków 2016 Kraków Jasna Góra Oświęcim: 27 31 lipca 2016 Środa, 27 lipca 16.00 przylot na Lotnisko Międzynarodowe

Bardziej szczegółowo

KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą.

KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KLASA I Semestr I Ocena dopuszczająca -Umie wykonać znak krzyża, -Zna niektóre modlitwy i wymaga dużej pomocy

Bardziej szczegółowo

250 ROCZNICA USTANOWIENIA ŚWIĘTA NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA

250 ROCZNICA USTANOWIENIA ŚWIĘTA NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA W pierwszy piątek miesiąca 6 lutego 2015 r. przeżywaliśmy 250. rocznicę ustanowienia na ziemiach polskich liturgicznego święta Najświętszego Serca Pana Jezusa. Papież Klemens XIII ustanawiając to święto,

Bardziej szczegółowo

Wpisany przez Administrator czwartek, 07 kwietnia :25 - Poprawiony czwartek, 07 kwietnia :47

Wpisany przez Administrator czwartek, 07 kwietnia :25 - Poprawiony czwartek, 07 kwietnia :47 1. Określenie sakramentu kapłaństwa. Sakrament kapłaństwa (święcenie kapłańskie) jest to sakrament Nowego Prawa, ustanowiony przez Chrystusa Pana. W sakramencie tym udzielona zostaje duchowa władza i dana

Bardziej szczegółowo

Nowenna do Chrystusa Króla Autor: sylka /04/ :21

Nowenna do Chrystusa Króla Autor: sylka /04/ :21 Nowenna do Chrystusa Króla Autor: sylka1989-07/04/2011 21:21 NOWENNA KU CZCI JEZUSA PRAWDZIWEGO KRÓLA Ta prosta nowenna jest szczególnym hojnym darem naszego Pana. W związku z tym Jezus da wyjątkowe tajemnice

Bardziej szczegółowo

Uroczystość przebiegła godnie, spokojnie, refleksyjnie właśnie. W tym roku szczęśliwie się zbiegła z wielkim świętem Zesłania Ducha Świętego.

Uroczystość przebiegła godnie, spokojnie, refleksyjnie właśnie. W tym roku szczęśliwie się zbiegła z wielkim świętem Zesłania Ducha Świętego. Uroczystość rocznicowa po I Komunii wieńczy świąteczny festiwal eucharystyczny w większości polskich parafii. Dekoracje w kościołach przeważnie wytrzymują osiem błogosławionych dni. Stroje komunijne wyciągnięte

Bardziej szczegółowo

ŚWIĘTY WOJCIECH. Patron duchowej jedności Europy

ŚWIĘTY WOJCIECH. Patron duchowej jedności Europy ŚWIĘTY WOJCIECH Patron duchowej jedności Europy Cz. 2. Opracował Hubert Jerzy Kaczmarski 2. Hagiografie Mamy dziś trzy żywoty św. Wojciecha powstałe bardzo wcześnie. W hagiografii, obejmującej żywoty świętych

Bardziej szczegółowo

M O D L IT W Y I PIEŚNI M ARYJN E

M O D L IT W Y I PIEŚNI M ARYJN E M O D L IT W Y I PIEŚNI M ARYJN E M O D L I T W Y ANIOŁ PAŃSKI Anioł Pański zwiastował Pannie Maryi i poczęła z Ducha świętego. Zdrowaś Maryjo Oto ja służebnica Pańska, niech mi się stanie według słowa

Bardziej szczegółowo

św. Jan Paweł Wielki: "Proszę Cię, Pani Jasnogórska, Matko i Królowo Polski, abyś cały mój naród ogarnę sobota, 26 sierpnia :45

św. Jan Paweł Wielki: Proszę Cię, Pani Jasnogórska, Matko i Królowo Polski, abyś cały mój naród ogarnę sobota, 26 sierpnia :45 26 sierpnia obchodzona jest uroczystość Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej. Ma ona przede wszystkim charakter dziękczynienia za szczególną rolę Maryi w dziejach całego narodu. W dniu dzisiejszym

Bardziej szczegółowo

Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY. Komentarze do niedzielnej liturgii słowa

Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY. Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2008/2009 17 18 II Niedziela Wielkanocna 19 kwietnia 2009 Dz 4,32-35 Ps 118 1 J 5,1-6 J 20,19-31

Bardziej szczegółowo

Radom, 18 października 2012 roku. L. dz. 1040/12 DEKRET. o możliwości uzyskania łaski odpustu zupełnego w Roku Wiary. w Diecezji Radomskiej

Radom, 18 października 2012 roku. L. dz. 1040/12 DEKRET. o możliwości uzyskania łaski odpustu zupełnego w Roku Wiary. w Diecezji Radomskiej Bp Henryk Tomasik: Dekret o możliwości uzyskania łaski odpustu zupełnego w Roku Wiary w Diecezji Ra Radom, 18 października 2012 roku L. dz. 1040/12 DEKRET o możliwości uzyskania łaski odpustu zupełnego

Bardziej szczegółowo

KRÓTKI KATECHIZM DZIECKA PRZYGOTOWUJĄCEGO SIĘ DO PIERWSZEJ SPOWIEDZI I KOMUNII ŚWIĘTEJ

KRÓTKI KATECHIZM DZIECKA PRZYGOTOWUJĄCEGO SIĘ DO PIERWSZEJ SPOWIEDZI I KOMUNII ŚWIĘTEJ KRÓTKI KATECHIZM DZIECKA PRZYGOTOWUJĄCEGO SIĘ Materiały wykorzystywane w przygotowywaniu dziecka do I Spowiedzi i Komunii świętej w Parafii Alwernia DO PIERWSZEJ SPOWIEDZI I KOMUNII ŚWIĘTEJ KRÓTKI KATECHIZM

Bardziej szczegółowo

Chrześcijaństwo skupia w sobie wiele odłamów, które powstały przez lata, opierający się jednak na jednej nauce Jezusa Chrystusa.

Chrześcijaństwo skupia w sobie wiele odłamów, które powstały przez lata, opierający się jednak na jednej nauce Jezusa Chrystusa. Chrześcijaństwo Chrześcijaństwo jest jedną z głównych religii monoteistycznych wyznawanych na całym świecie. Jest to największa religia pod względem wyznawców, którzy stanowią 1/3 całej populacji. Najliczniej

Bardziej szczegółowo

Mater Ecclesiae MARYJA MATKĄ CHRYSTUSA, KOŚCIOŁA I KAŻDEGO CZŁOWIEKA REDEMPTORIS MATER. czytaj dalej MATKA KOŚCIOŁA

Mater Ecclesiae MARYJA MATKĄ CHRYSTUSA, KOŚCIOŁA I KAŻDEGO CZŁOWIEKA REDEMPTORIS MATER. czytaj dalej MATKA KOŚCIOŁA Mater Ecclesiae MARYJA MATKĄ CHRYSTUSA, KOŚCIOŁA I KAŻDEGO CZŁOWIEKA REDEMPTORIS MATER dalej MATKA KOŚCIOŁA Święto Maryi, Matki Kościoła, obchodzone jest w poniedziałek po uroczystości Zesłania Ducha Świętego.

Bardziej szczegółowo

Zestaw pytań o Janie Pawle II

Zestaw pytań o Janie Pawle II Zestaw pytań o Janie Pawle II 1. Jakie wydarzenie miało miejsce 18.02.1941r? 2. Dokąd Karol Wojtyła przeprowadził się wraz z ojcem w sierpniu 1938 r? 3. Jak miała na imię matka Ojca Św.? 4. Kiedy został

Bardziej szczegółowo

ZELATOR. wrzesień2016

ZELATOR. wrzesień2016 ZELATOR wrzesień2016 www.zr.diecezja.pl 7 W ROKU NADZWYCZAJNEGO JUBILEUSZU MIŁOSIERDZIA Serdecznie zapraszamy wszystkich zelatorów i członków Żywego Różańca do udziału w pielgrzymce do Łagiewnik. Odbędzie

Bardziej szczegółowo

(Jan Paweł II, Warszawa, 2 czerwca 1979 r.)

(Jan Paweł II, Warszawa, 2 czerwca 1979 r.) Przybywam do was jako syn tej ziemi, tego narodu, a zarazem, z niezbadanych wyroków Opatrzności, jako następca Świętego Piotra na tej właśnie rzymskiej stolicy. Dziękuję wam, żeście nie zapomnieli o mnie,

Bardziej szczegółowo

drogi przyjaciół pana Jezusa

drogi przyjaciół pana Jezusa Jezus prowadzi ElEmEnta rz dziecka bożego 1 Podręcznik do religii dla I klasy szkoły podstawowej drogi przyjaciół pana Jezusa Wydawnictwo WAM Księża Jezuici rozdział 1 Jezus nas kocha pragniemy Go poznawać

Bardziej szczegółowo

OBRZĘDY SAKRAMENTU CHRZTU

OBRZĘDY SAKRAMENTU CHRZTU OBRZĘDY SAKRAMENTU CHRZTU OBRZĘD PRZYJĘCIA DZIECKA Rodzice: Rodzice: Rodzice: Chrzestni: Drodzy rodzice, jakie imię wybraliście dla swojego dziecka?... O co prosicie Kościół Boży dla? O chrzest. Drodzy

Bardziej szczegółowo

1 Rozważania na każdy dzień. Cz. IX Marcin Adam Stradowski J.J. OPs

1 Rozważania na każdy dzień. Cz. IX Marcin Adam Stradowski J.J. OPs 1 2 Spis treści Wszystkich Świętych (1 listopada)......6 Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych (2 listopada)......7 Prawdziwie w Bogu (3 listopada)......8 Przełamać duchową pustkę (4 listopada)......9

Bardziej szczegółowo

Nowenna do Świętej Anny

Nowenna do Świętej Anny Nowenna do Świętej Anny Modlitwa na każdy dzień nowenny C hwalebna i święta Anno, wielka jest cześć, której doznajesz w niebie i na ziemi. Trójca Przenajświętsza miłuje cię jako matkę Najświętszej Maryi

Bardziej szczegółowo

raniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam

raniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam raniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam 3 Spis treści Przedmowa.... 5 CZĘŚĆ PIERWSZA Otwórzcie drzwi wiary! 1. Drzwi wiary są otwarte...

Bardziej szczegółowo

PAPIESKI LIST W SPRAWIE ODPUSTÓW NA ROK MIŁOSIERDZIA

PAPIESKI LIST W SPRAWIE ODPUSTÓW NA ROK MIŁOSIERDZIA PAPIESKI LIST W SPRAWIE ODPUSTÓW NA ROK MIŁOSIERDZIA Papież Franciszek wydał rozporządzenia dotyczące odpustów i sakramentu spowiedzi w Roku Miłosierdzia. Uczynił to w liście do przewodniczącego Papieskiej

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII KLASA I

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII KLASA I PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII KLASA I I. Cele nauczania: Katecheza jest wychowaniem w wierze dzieci i młodzieży. Obejmuje przede wszystkim wyjaśnianie nauki chrześcijańskiej, podawanej w sposób

Bardziej szczegółowo

Chwila medytacji na szlaku do Santiago.

Chwila medytacji na szlaku do Santiago. Chwila medytacji na szlaku do Santiago. Panie, chcę dobrze przeżyć moją drogę do Santiago. I wiem, że potrzebuje w tym Twojej pomocy. cucopescador@gmail.com 1. Każdego rana, o wschodzie słońca, będę się

Bardziej szczegółowo

Jezus prowadzi. Wydawnictwo WAM - Księża jezuici

Jezus prowadzi. Wydawnictwo WAM - Księża jezuici Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Wydawnictwo WAM - Księża jezuici Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Drogi przyjaciół Pana Jezusa Księża Jezuici - Wydawnictwo WAM 1 Pan Jezus gromadzi

Bardziej szczegółowo

Gimnazjum kl. I, Temat 29

Gimnazjum kl. I, Temat 29 Rok liturgiczny Okres zwykły Wielki Post Okres Bożego Narodzenia Triduum Paschalne Okres wielkanocny Adwent Okres zwykły Dopasuj nabożeństwo do okresu liturgicznego. Dopisz kolor szat liturgicznych obowiązujący

Bardziej szczegółowo

Pokój Tobie, Polsko, Ojczyzno moja.

Pokój Tobie, Polsko, Ojczyzno moja. Pokój Tobie, Polsko, Ojczyzno moja. 1. Podaj hasło I pielgrzymki do ojczyzny: - to w języku polskim znaczy: 2. Podaj najbardziej znane słowa wypowiedziane przez Papieża do rodaków na Placu Zwycięstwa w

Bardziej szczegółowo

Świątynia Opaczności Bożej - Łagiewniki. Akt oddania się Bożenu Miłosierdziu Historia obrazu Jezusa Miłosiernego. Obraz "Jezu ufam Tobie"

Świątynia Opaczności Bożej - Łagiewniki. Akt oddania się Bożenu Miłosierdziu Historia obrazu Jezusa Miłosiernego. Obraz Jezu ufam Tobie Łagiewniki Świątynia Opaczności Bożej - Akt oddania się Bożenu Miłosierdziu Historia obrazu Jezusa Miłosiernego Obraz "Jezu ufam Tobie" Obraz "Jezu ufam Tobie" został namalowany po raz pierwszy w historii

Bardziej szczegółowo

Niedługo po tych smutnych przeżyciach Wojciech z racji wykształcenia i pozycji społecznej niespodziewanie znalazł się w centrum wydarzeń.

Niedługo po tych smutnych przeżyciach Wojciech z racji wykształcenia i pozycji społecznej niespodziewanie znalazł się w centrum wydarzeń. Dziedzictwo św. Wojciecha Biskupa i Męczennika na Ziemi Rudzkiej Wpisany przez Kuria Metropolitalna Ks. Zenon Mońka DZIEDZICTWO ŚW. WOJCIECHA BISKUPA I MĘCZENNIKA NA ZIEMI RUDZKIEJ Św. Wojciech jest jedną

Bardziej szczegółowo

NABOŻEŃSTWO WSTAWIENNICZE do Świętego Stanisława Kazimierczyka

NABOŻEŃSTWO WSTAWIENNICZE do Świętego Stanisława Kazimierczyka NABOŻEŃSTWO WSTAWIENNICZE do Świętego Stanisława Kazimierczyka Po błogosławieństwie kończącym Mszę św. celebrans i inni kapłani udają się przed relikwiarz świętego Stanisława Kazimierczyka. Wszyscy klękają.

Bardziej szczegółowo

MODLITWA ZA RODZINY I BŁOGOSŁAWIEŃSTWO INDYWIDUALNE RODZIN

MODLITWA ZA RODZINY I BŁOGOSŁAWIEŃSTWO INDYWIDUALNE RODZIN MODLITWA ZA RODZINY I BŁOGOSŁAWIEŃSTWO INDYWIDUALNE RODZIN (jeżeli są odpowiednie warunki można zaprosić teraz rodziny na środek kościoła. Niech uklękną obok siebie dziadkowie, rodzice, dzieci.) KAPŁAN:

Bardziej szczegółowo

Lubasz Sanktuarium Matki Bożej Królowej Rodzin w Lubaszu.

Lubasz Sanktuarium Matki Bożej Królowej Rodzin w Lubaszu. Lubasz W kościele katolickim sanktuaria to miejsca święte, gdzie w sposób szczególny Bóg udziela swojej łaski. Takim miejscem, które pragniemy Państwu przedstawić jest Sanktuarium Matki Bożej Królowej

Bardziej szczegółowo

Modlitwa Różańcowa stanowi swego rodzaju streszczenie Ewangelii i składa się z czterech tajemnic opisujących wydarzenia z życia Jezusa i Maryi.

Modlitwa Różańcowa stanowi swego rodzaju streszczenie Ewangelii i składa się z czterech tajemnic opisujących wydarzenia z życia Jezusa i Maryi. Poprawne odmawianie różańca oznacza odmawianie modlitwy oraz medytację w tym samym czasie. Dzięki temu odmawianie różańca jest tak wspaniałym przeżyciem duchowym. Każda z tajemnic różańca koncentruje się

Bardziej szczegółowo

CHWILA WSPOMNIEŃ WIZYTY PASTERZY BIAŁOSTOCKICH W NASZEJ SZKOLE

CHWILA WSPOMNIEŃ WIZYTY PASTERZY BIAŁOSTOCKICH W NASZEJ SZKOLE CHWILA WSPOMNIEŃ WIZYTY PASTERZY BIAŁOSTOCKICH W NASZEJ SZKOLE 1991-2012 Wizyta J. E. Ks. Bpa Edwarda Kisiela z okazji uroczystości nadania Szkole Podstawowej w Jaświłach imienia Konstytucji 3 Maja 17.06.1991

Bardziej szczegółowo

Pieśni ku czci Świętego Jana Pawła II

Pieśni ku czci Świętego Jana Pawła II Pieśni ku czci Świętego Jana Pawła II 2 2. Dobry Pasterzu, Mistrzu i Panie * z serca promienie ślesz miłosierdzia. * Krzyż nas prowadzi, wskazuje szlaki, * ku nowym czasom jak pielgrzym biały. * Ref. 3.

Bardziej szczegółowo

Religia ks. Paweł Mielecki Klasa IV

Religia ks. Paweł Mielecki Klasa IV Religia ks. Paweł Mielecki Klasa IV Na ocenę celującą uczeń: Posiada wiedzę i umiejętności przewidziane na ocenę bardzo dobrym (co najmniej w 90%), a nad to: Samodzielnie i twórczo rozwija własne zainteresowania

Bardziej szczegółowo

Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia.

Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia. Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia. Katecheza jest wychowaniem w wierze dzieci i młodzieży. Obejmuje przede wszystkim wyjaśnianie nauki chrześcijańskiej, podawanej w sposób systematyczny i całościowy

Bardziej szczegółowo

Jak odmawiać Koronkę do Miłosierdzia Bożego oraz Różaniec Święty?

Jak odmawiać Koronkę do Miłosierdzia Bożego oraz Różaniec Święty? Jak odmawiać Koronkę do Miłosierdzia Bożego oraz Różaniec Święty? - *** - Jak odmawiać Koronkę lub Różaniec? Pytanie to może wyda Wam się banalne, ale czy takie jest w rzeczywistości. Wielu ludzi bardzo

Bardziej szczegółowo

LITURGIA DOMOWA. Modlitwy w rodzinach na niedziele Adwentu Spis treści. Gliwice 2017 [Do użytku wewnętrznego]

LITURGIA DOMOWA. Modlitwy w rodzinach na niedziele Adwentu Spis treści. Gliwice 2017 [Do użytku wewnętrznego] Spis treści LITURGIA DOMOWA Wstęp do Liturgii Domowej w Okresie Adwentu 2017 r.... 2 Spotkania na niedziele Adwentu: I Niedziela Adwentu [B]... 3 II Niedziela Adwentu [B]... 4 III Niedziela Adwentu [B]...

Bardziej szczegółowo

NIEDZIELA, (2. niedziela adwentu)

NIEDZIELA, (2. niedziela adwentu) NIEDZIELA, 10.12.2017. (2. niedziela adwentu) Czytania mszalne: Iz 40, 1-5. 9-11; Ps 85; 2P 3, 8-14; Mk 1, 1-8; - Myśl na dzisiaj: Zobacz radość, którą otrzymasz od twego Boga. - EUCHARYSTIA? (jaka intencja

Bardziej szczegółowo

Wizytacja ks. bpa Zdzisława. 7 maja 2012. Fortuniaka

Wizytacja ks. bpa Zdzisława. 7 maja 2012. Fortuniaka Wizytacja ks. bpa Zdzisława 7 maja 2012 Fortuniaka Plan wizytacji w parafii Wszystkich Świętych w Tarnowie Podgórnym 7 maja 2012 r. 9.00 Eucharystia z udzieleniem Sakramentu chorych (koncelebracja, Prezbiter

Bardziej szczegółowo

Trzebnica Woj. Dolnośląskie. Bazylika pw. św. Jadwigi i św. Bartłomieja

Trzebnica Woj. Dolnośląskie. Bazylika pw. św. Jadwigi i św. Bartłomieja Trzebnica Woj. Dolnośląskie Bazylika pw. św. Jadwigi i św. Bartłomieja Opis kościoła: Jacek i Maria Łempiccy, Święci w Polsce i ich kult w świetle historii, Kraków 2008, str. 173, 175 lub: Jadwiga Śląska,

Bardziej szczegółowo

Pragniemy podzielić się z Wami naszą radością z obchodzonego w marcu jubileuszu

Pragniemy podzielić się z Wami naszą radością z obchodzonego w marcu jubileuszu Niech żyje Jezus! Niech radosny zabrzmi dziś hymn ku czci Serca Zbawiciela! Czcigodne Siostry Wizytki Drodzy Bracia i Siostry zakochani w Sercu Pana Jezusa Pragniemy podzielić się z Wami naszą radością

Bardziej szczegółowo

Najczęściej o modlitwie Jezusa pisze ewangelista Łukasz. Najwięcej tekstów Chrystusowej modlitwy podaje Jan.

Najczęściej o modlitwie Jezusa pisze ewangelista Łukasz. Najwięcej tekstów Chrystusowej modlitwy podaje Jan. "Gdy Jezus przebywał w jakimś miejscu na modlitwie i skończył ją, rzekł jeden z uczniów do Niego: «Panie, naucz nas się modlić, jak i Jan nauczył swoich uczniów». Łk 11,1 Najczęściej o modlitwie Jezusa

Bardziej szczegółowo

ŚWIĘTYMI BĄDŹCIE. MATKA ZOFIA CZESKA

ŚWIĘTYMI BĄDŹCIE. MATKA ZOFIA CZESKA s. M. Renata Pawlak, prezentka s. M. Aurelia Patrzyk, prezentka ŚWIĘTYMI BĄDŹCIE. MATKA ZOFIA CZESKA wiek: klasy IV - VI czas: 45 minut cele ogólne: dydaktyczny: zapoznanie z osobą Sł. B. Zofii Czeskiej

Bardziej szczegółowo

Czy znacie kogoś kto potrafi opowiadać piękne historie? Ja znam jedną osobę, która opowiada nam bardzo piękne, czasem radosne, a czasem smutne

Czy znacie kogoś kto potrafi opowiadać piękne historie? Ja znam jedną osobę, która opowiada nam bardzo piękne, czasem radosne, a czasem smutne Czy znacie kogoś kto potrafi opowiadać piękne historie? Ja znam jedną osobę, która opowiada nam bardzo piękne, czasem radosne, a czasem smutne historie. Tą osobą jest Maryja, mama Pana Jezusa. Maryja opowiada

Bardziej szczegółowo

Pięćdziesiątnica i Paruzja. 2. Jak być lojalnym wobec Pana i swego dziedzictwa kościelnego: proroctwo i instytucja

Pięćdziesiątnica i Paruzja. 2. Jak być lojalnym wobec Pana i swego dziedzictwa kościelnego: proroctwo i instytucja Pięćdziesiątnica i Paruzja 2. Jak być lojalnym wobec Pana i swego dziedzictwa kościelnego: proroctwo i instytucja Kontekst Odnowy DŚ został wylany w Odnowie na świat pełen poważnych podziałów, włącznie

Bardziej szczegółowo

Modlitwa powierzenia się św. Ojcu Pio

Modlitwa powierzenia się św. Ojcu Pio 3 Modlitwa powierzenia się św. Ojcu Pio Święty Ojcze Pio, przed złem broń mnie, pod płaszcz Twej opieki pomóż mi chronić się zawsze i wszędzie, w dobrym i uczciwym życiu umacniaj mnie, w ostatniej godzinie

Bardziej szczegółowo

Płocka katedra ma szansę na status Pomnika Historii. Jest wniosek

Płocka katedra ma szansę na status Pomnika Historii. Jest wniosek Płocka katedra ma szansę na status Pomnika Historii. Jest wniosek Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Płocku jedna z trzech w Polsce gdzie spoczywają dawni władcy Polski ma szansę na uzyskanie

Bardziej szczegółowo

Nowenna do św. Charbela

Nowenna do św. Charbela Nowenna do św. Charbela Modlitwa do odmawiania każdego dnia O dobry, miłosierny i najukochańszy Boże, z głębi serca, z pokorą wobec Ciebie pragnę moją modlitwą wyrazić wdzięczność za wszystko co otrzymałem

Bardziej szczegółowo

22. Pierwszy król Polski

22. Pierwszy król Polski 22. Pierwszy król Polski Cele lekcji Wymagania ogólne I. Chronologia historyczna. Uczeń posługuje się podstawowymi określeniami czasu historycznego: tysiąclecie, wiek, rok; przyporządkowuje fakty historyczne

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA Z RELIGII. 1. Świadkowie Chrystusa

WYMAGANIA Z RELIGII. 1. Świadkowie Chrystusa WYMAGANIA Z RELIGII 1. Świadkowie Chrystusa często nie przynosi go na lekcje. definiuje, czym jest lęk; określa sposoby odnoszenia się do Boga na wzór Jezusa. potrafi podać z nauczyciela zasady życia wspólnoty

Bardziej szczegółowo

Przewodnik modlitewny dla zabieganego człowieka

Przewodnik modlitewny dla zabieganego człowieka Przewodnik modlitewny dla zabieganego człowieka przykład modlącego się św. Pawła Spotkanie Wspólnotowe Poznań, 4 czerwca 2018 rok 1 2 Misja św. Pawła Paweł, sługa Chrystusa Jezusa, z powołania apostoł,

Bardziej szczegółowo

Akt oddania się Matce Bożej

Akt oddania się Matce Bożej 3 Akt oddania się Matce Bożej (kard. Stefana Wyszyńskiego) Matko Boża, Niepokalana Maryjo! Tobie poświęcam ciało i duszę moją, wszystkie modlitwy i prace, radości i cierpienia, wszystko, czym jestem i

Bardziej szczegółowo

Wymagania zgodne z programem AZ - 1-01/1 i AZ-2-01/1. Klasa I

Wymagania zgodne z programem AZ - 1-01/1 i AZ-2-01/1. Klasa I WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE Z RELIGII Wymagania zgodne z programem AZ - 1-01/1 i AZ-2-01/1 Klasa I Ocena Wymagania programowe Uczeń: - potrafi opowiedzieć o patronie kościoła parafialnego

Bardziej szczegółowo

Modlitwa zawierzenia rodziny św. Janowi Pawłowi II

Modlitwa zawierzenia rodziny św. Janowi Pawłowi II 3 Modlitwa zawierzenia rodziny św. Janowi Pawłowi II Tobie, Ojcze Święty, zawierzamy naszą rodzinę. Wypraszaj nam łaski, abyśmy byli silni mocą Chrystusa. Módl się, aby nasza rodzina, wierna swemu sakramentalnemu

Bardziej szczegółowo

Proszę bardzo! ...książka z przesłaniem!

Proszę bardzo! ...książka z przesłaniem! Proszę bardzo!...książka z przesłaniem! Przesłanie, które daje odpowiedź na pytanie co ja tu właściwie robię? Przesłanie, które odpowie na wszystkie twoje pytania i wątpliwości. Z tej książki dowiesz się,

Bardziej szczegółowo

Ewangelizacja O co w tym chodzi?

Ewangelizacja O co w tym chodzi? Ewangelizacja O co w tym chodzi? Droga małego ewangelizatora ;) Warsztaty ewangelizacyjne: 11 maja 2013 r. Ks. Tomek Moch, Diecezjalna Diakonia Ewangelizacji Ruchu Światło-Życie Archidiecezja Warszawska

Bardziej szczegółowo

Koronka ku czci Trójcy Przenajświętszej

Koronka ku czci Trójcy Przenajświętszej Koronka ku czci Trójcy Przenajświętszej Parafia Trójcy Świętej w Koszęcinie [ wersja dla wiernych ] K: Boże, wejrzyj ku wspomożeniu memu. W: Panie, pośpiesz ku ratunkowi memu. * Chwała Ojcu i Synowi, i

Bardziej szczegółowo

ROK SZKOLNY 2016/2017

ROK SZKOLNY 2016/2017 ROK SZKOLNY 2016/2017 Podstawowe kryteria przedmiotowego systemu oceniania z religii dla klas I Ocena celująca: uczeń: spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą; czynnie uczestniczy w życiu swojej parafii;

Bardziej szczegółowo

ŚWIĘTY ANDRZEJ BOBOLA

ŚWIĘTY ANDRZEJ BOBOLA ŚWIĘTY ANDRZEJ BOBOLA NIEZWYCIĘŻONY MOCARZ CHRYSTUSA MODLITWY DO ANDRZEJA BOBOLI Litania do Andrzeja Boboli Kyrie eleison Chryste eleison. Kyrie eleison Chryste, usłysz nas Chryste, wysłuchaj nas Ojcze

Bardziej szczegółowo

VII PIELGRZYMA ŻYWEGO RÓŻAŃCA

VII PIELGRZYMA ŻYWEGO RÓŻAŃCA ZELATOR październik2016 www.zr.diecezja.pl 8 VII PIELGRZYMA ŻYWEGO RÓŻAŃCA W Roku Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia zelatorzy i członkowie Żywego Różańca Archidiecezji Krakowskiej przeżywali swoją

Bardziej szczegółowo

Styczeń Pt 30 Wt

Styczeń Pt 30 Wt Styczeń 2018 1 Pn Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi Światowy Dzień Modlitwy o Pokój 6 So Uroczystość Objawienia Pańskiego VI Orszak Trzech Króli w Białymstoku Misyjny Dzień Dzieci 13 So Zjazd

Bardziej szczegółowo

1 Mało znane litanie do Świętych

1 Mało znane litanie do Świętych 1 Spis treści 2 Spis treści Słowo wstępne......5 Litania do Świętej Anny......7 Litania do Świętego Judy Tadeusza......9 Litania o Świętej Marii Magdalenie.... 11 Litania do Świętego Jerzego.... 13 Litania

Bardziej szczegółowo

MODLITWY ZA WSTAWIENNICTWEM ŚW. KRZYSZTOFA

MODLITWY ZA WSTAWIENNICTWEM ŚW. KRZYSZTOFA 3 MODLITWY ZA WSTAWIENNICTWEM ŚW. KRZYSZTOFA 5 Akt strzelisty Boże, pobłogosław mojej podróży. Spraw, abym jechał bezpiecznie i szczęśliwie dotarł do celu. Boże, prowadź! Święty Krzysztofie, módl się za

Bardziej szczegółowo

Początki państwa polskiego

Początki państwa polskiego Początki państwa polskiego 1. Państwo Mieszka I (960-992) Piastowie opanowali Wielkopolskę, Kujawy, Mazowsze, siedziby Lędzian Władcą plemienia Polan był Mieszko I Informacje o państwie mieszka pochodzą

Bardziej szczegółowo

Wstęp...5. Okres Adwentu i Bożego Narodzenia

Wstęp...5. Okres Adwentu i Bożego Narodzenia Spis treści Wstęp...5 Okres Adwentu i Bożego Narodzenia 1. Niedziela Adwentu PRZYGOTUJMY SIĘ NA PRZYJŚCIE PANA...9 2. Niedziela Adwentu ADWENT CZASEM NAWRÓCENIA...12 3. Niedziela Adwentu BÓG DAJE NAM KOLEJNĄ

Bardziej szczegółowo

ŚWIĘTY WOJCIECH. Patron duchowej jedności Europy

ŚWIĘTY WOJCIECH. Patron duchowej jedności Europy ŚWIĘTY WOJCIECH Patron duchowej jedności Europy Cz. 3. Opracował Hubert Jerzy Kaczmarski 4. Drzwi Gnieźnieńskie - Klejnot Państwa Duchowość Wojciechowa, której zręby w wielkiej syntezie wyryte są na Drzwiach

Bardziej szczegółowo

Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI

Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI Polish FF Curriculum Translation in Polish Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI 1. Objawienie: Pismo Św. i Tradycja a. Pismo Święte: Części,

Bardziej szczegółowo

R o z e t ka. Rozetka wyjaśnia dwa ważne pojęcia:

R o z e t ka. Rozetka wyjaśnia dwa ważne pojęcia: Rozetka wyjaśnia dwa ważne pojęcia: CHRZEST: w religii chrześcijańskiej: oczyszczenie z grzechu pierworodnego i przyjęcie do wspólnoty. Źródło:http://sjp.pl/chrzest CHRZEST POLSKI było to ogromnie ważnie

Bardziej szczegółowo

W rocznicę papieskiej pielgrzymki

W rocznicę papieskiej pielgrzymki 03-08-19 1/6 13.06.2018 14:41 Anna Kotecka / BPKSiT kategoria: Tożsamość i tradycja Miasto Łodzianie uczcili 31. rocznicę pamiętnej wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II w Łodzi. Oficjalne uroczystości odbyły

Bardziej szczegółowo

Nie ma innego Tylko Jezus Mariusz Śmiałek

Nie ma innego Tylko Jezus Mariusz Śmiałek Nie ma innego Tylko Jezus Mariusz Śmiałek http://onlyjesus.co.uk Nie ma innego Pan moim światłem Emmanuel (Wysławiamy Cię) Tańcz dla Pana Pan zmartwychwstał Niewidomi widzą Jak łania W Twoim ogniu (Duchu

Bardziej szczegółowo

Nowenna do św. Stanisława Kazimierczyka

Nowenna do św. Stanisława Kazimierczyka Nowenna do św. Stanisława Kazimierczyka MODLITWA O ŻYCIE WIECZNE Dzień pierwszy Święty Stanisławie Kazimierczyku, gorący ran Jezusowych i krzyża miłośniku, wierny sługo Boży, spraw to u Boga, prosimy Cię,

Bardziej szczegółowo

DUCH ŚWIĘTY O DZIEWCZYNCE U STUDNI

DUCH ŚWIĘTY O DZIEWCZYNCE U STUDNI SPOTKANIE 5 DUCH ŚWIĘTY Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: O DZIEWCZYNCE U STUDNI Mała dziewczynka stała z dziadkiem

Bardziej szczegółowo