SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

Transkrypt

1 Górnośląskie Centrum Edukacyjne im. M. Skłodowskiej - Curie w Gliwicach SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Działania profilaktyczne to te, które stwarzają człowiekowi okazję do aktywnego uczestnictwa w gromadzeniu doświadczeń powodujących wzrost jego zdolności do radzenia sobie w potencjalnie trudnych sytuacjach życiowych ( Gerard Edwards, doradca ds. profilaktyki w rządzie amerykańskim) GLIWICE 2013

2 Spis treści 1. Wstęp Podstawy prawne programu Założenia teoretyczne i organizacyjne programu Cele szkolnego programu profilaktyki Identyfikacja problemu, diagnoza środowiska Zadania szkolnego programu profilaktyki Strategie działań profilaktycznych Działania szkoły w zakresie szkolnego programu profilaktyki Obowiązki osób odpowiedzialnych za realizację programu Instytucje pozaszkolne wspierające szkołę w działaniach profilaktycznych Przewidziane efekty podjętych działań profilaktycznych Metody i formy działań Postanowienia końcowe

3 1. WSTĘP Czasy, w których żyjemy charakteryzują się przyśpieszonym tempem przemian, których jednym z wyrazów jest wzrost ilości i wagi zachowań destrukcyjnych młodzieży w ramach życia szkolnego. W efekcie stale wzrasta liczba osób przejawiających dysfunkcje rozwojowe oraz poszukujących wsparcia w trudnych sytuacjach życiowych. Aby przeciwdziałać temu zjawisku, konieczne jest podejmowanie na terenie szkoły wielopoziomowych działań profilaktycznych. Profilaktykę rozumie się jako proces wspierający zdrowie fizyczne i psychiczne poprzez pomoc i towarzyszenie uczniowi w zdobywaniu wiedzy o zagrożeniach dla zdrowia oraz nabywaniu umiejętności przeciwdziałania tym zagrożeniom. Program profilaktyki jest wynikiem diagnozy problemów występujących w społeczności lokalnej i potrzeb środowiska uczniów, rodziców i nauczycieli. Program profilaktyki Górnośląskim Centrum Edukacyjnym w Gliwicach opiera się na założeniach profilaktyki pierwszorzędowej i drugorzędowej. Profilaktyka pierwszorzędowa adresowana jest do grupy niskiego ryzyka (osób, które nie podejmują zachowań ryzykownych). Celem jej jest promocja zdrowego stylu życia i zapobieganiu zagrożeniom polegająca przede wszystkim na rozwijaniu umiejętności radzenia sobie z wymogami życia. Działania te skierowane są dla całej społeczności uczniowskiej, nauczycieli i pracowników szkoły, do rodziców uczniów. Realizują je wszyscy, pracownicy szkoły i rodzice. Profilaktyka drugorzędowa adresowana jest do grona podwyższonego ryzyka. Celem działań jest ograniczenie głębokości i czasu dysfunkcji, umożliwienie wycofania się z zachowań ryzykownych. Tę formę profilaktyki realizują, szkolny i specjaliści współpracujący ze szkołą. 2. PODSTAWY PRAWNE PROGRAMU Szkolny program profilaktyki opracowano w oparciu o: 1. Rozporządzenie MENiS z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół 2. Ustawę z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty. 3

4 3. Rozporządzenie MENiS z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad i organizacji pomocy psychologiczno-icznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. 4. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. 5. Ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ze zmianami. 6. Ustawę o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (tekst jednolity) z dnia 9 listopada 1995r. 7. Ustawę o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r. 8. Ustawę o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. 9. Ustawę z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich. 10. Ustawę z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego. 11. Rozporządzenie Ministerstwa Zdrowia z dnia 25 czerwca 2003 r. w sprawie zakresu i organizacji profilaktycznej nad dziećmi i młodzieżą. 12. Konwencję o Prawach Dziecka uchwaloną przez zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1989 r. 13. Akty prawne szkoły (statut, regulaminy, program wychowawczy) 14. Uchwałę Rady Ministrów z 7 listopada 2006 r. w sprawie działań administracji rządowej przeciwko przemocy w szkołach i placówkach oświatowych. 3. ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE I ORGANIZACYCJNE PROGRAM Profilaktyka to chronienie człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowanie na pojawiające się zagrożenia. Jej celem (w szkole) jest ochrona młodzieży przed zakłóceniami rozwoju, czyli przed podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących rozwój. Zachowania 4

5 te określone są jako zachowania ryzykowne. Harmonijny rozwój osobowości w profilaktyce uzależnień oznacza wspieranie zdrowego trybu życia oraz rozwijanie zdrowia psychicznego. Profilaktyka to również: wzmacnianie czynników chroniących takich jak: zainteresowanie nauką; więzi emocjonalne z rodzicami; poszanowanie norm, wartości, autorytetów; edukacja rodziców; dbanie o własny rozwój; kształtowanie umiejętności dokonywania właściwych wyborów; racjonalne spędzanie czasu wolnego ze szczególnym zwróceniem uwagi na turystykę i zajęcia sportowe. eliminowanie czynników ryzyka: negatywnego wpływu grupy rówieśniczej; dysfunkcji wynikających z sytuacji rodzinnej; absencji i porzucania szkoły przez uczniów; agresji i przemocy dostępności do używek; przyzwolenia społecznego; nadpobudliwości; niezaspokojenie podstawowych potrzeb (materialnych, psychicznych i innych); słabej więzi uczniów z rodzicami; stresu i depresji. 5

6 4. CELE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI 1. Stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania szkoły. 2. Stworzenie warunków powstania szkoły wolnej od uzależnień. 3. Minimalizowanie zagrożeń i zaburzeń zachowania poprzez pomoc oraz wspieranie młodzieży, ich rodziców i nauczycieli w rozwiązywaniu różnego rodzaju problemów osobistych i szkolnych. 4. Aktywizowanie środowiska szkolnego w zakresie oddziaływań profilaktycznych. 5. Promowanie zdrowego stylu życia. 6. Dostarczanie informacji na temat zagrożeń. 7. Wskazanie możliwości unikania zagrożeń i sposobów radzenia sobie z innymi. 4. Wzmacnianie postaw i zachowań społecznie pożądanych. 5. Wspieranie w dążeniu do rozwoju osobowości i świadomego stosunku do siebie i innych osób. 6. Kształtowanie umiejętności efektywnej komunikacji. 7. Promowanie trybu życia zapewniającego zdrowie psychiczne i fizyczne oraz bezpieczeństwo w dorastaniu do dorosłego i odpowiedzialnego życia. 8. Zapewnienie młodzieży pomocy wychowawczej i terapeutycznej. 9. Wpieranie rodziców w procesie wychowania. 5. INDENTYFIKACJA PROBLEMU - DIAGNOZA ŚRODOWISKA Przy tworzeniu szkolnego programu profilaktyki uwzględnione zostały dotychczasowe działania podejmowane przez szkołę, spostrzeżenia a, rozmowy z nauczycielami i rodzicami, obserwacje zachowań uczniów. Identyfikacja problemów i diagnozowanie środowiska odbywać się będzie na podstawie: obserwacji środowiska szkolnego; przeprowadzanych badań ankietowych; analizy dokumentów szkolnych, protokołów z rady icznej; wywiadów z uczniami, rodzicami i nauczycielami; 6

7 analizy frekwencji uczniów; kontaktów z Poradniami Psychologiczno-Pedagogicznymi, Poradniami Specjalistycznymi, Sądem, Policją, Strażą Miejską i innymi instytucjami pozaszkolnymi. Planowana jest ankieta diagnostyczna w roku szkolnym 2013/2014 obejmująca losowo wybraną grupę uczniów, rodziców i nauczycieli. W oparciu o doświadczenia z lat ubiegłych ustalono następujące główne obszary zagrożeń: absencja uczniów; uzależnienia; w szkole istnieje problem agresji słownej, fizycznej i zastraszania. 6. ZADANIA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI 1. Kontynuowanie działań sprzyjających bezpieczeństwu i zdrowiu młodzieży eliminowanie niewłaściwych zachowań uczniów takich jak agresja i przemoc wobec innych, wagary, wyłudzanie, wykroczenia przeciw prawu, przedwczesna inicjacja seksualna; kreowanie świadomego stosunku do środków uzależniających; prowadzenie wczesnej interwencji dla młodzieży podejmującej zachowania ryzykowne (odwoływanie się do specjalistycznej pomocy); wspieranie i pomoc w rozwiązywaniu problemów emocjonalnych i osobowościowych u młodzieży; stałe pogłębianie wiedzy i umiejętności wychowawczych, psychospołecznych nauczycieli w zewnętrznych i wewnętrznych formach doskonalenia zawodowego oraz rodziców (poradnictwo, prelekcje, warsztaty, itp.) 2. Propagowanie zdrowego stylu życia: dbałość o formę psychiczną i fizyczną; przygotowanie do dorastania i dojrzewania do dorosłego życia; edukacja zdrowotna. 7

8 3. Kształtowanie postaw moralnych i właściwej hierarchii wartości: zagospodarowanie czasu wolnego młodzieży, poprzez uczestnictwo w różnych formach aktywności pozaszkolnej; nauka kultury bycia i pozytywnego stosunku do drugiego człowieka; wzmacnianie zainteresowania nauką szkolną i systematycznego uczestnictwa w lekcjach 4. Doskonalenie umiejętności porozumiewania się z otoczeniem: kształtowanie poczucia własnej wartości i budowanie adekwatnej samooceny uczniów; wzmacnianie pozytywnych relacji w grupie, w środowisku szkolnym i z osobami dorosłymi. 7. STRATEGIE DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH 1. Strategia informacyjna jej celem jest dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych i tym samym umożliwienie dokonywania regionalnego wyboru. Stosowane metody: pogadanka; spotkania ze specjalistami; prezentacja filmu; wycieczka tematyczna; praca w oparciu o tekst; prezentacja filmu itp. 2. Strategia edukacyjna jej celem jest pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności życiowych, tj. nawiązywaniu kontaktów z ludźmi, radzenia sobie ze stresem, konfliktów wewnętrznych, przeciwstawianie się naciskom otoczenia. Stosowane formy: dyskusje; przedstawienia; realizacja znanych programów edukacyjnych; 8

9 stymulacje różnych sytuacji życiowych; burza mózgów; praca w grupach; gry i zabawy dydaktyczne; uroczyści itp. 3. Strategia alternatywna pomoc w zaspokajaniu potrzeby sukcesu, przynależności, satysfakcji życiowej poprzez zaangażowanie w działalność społeczną i sportową. Metody działań: koła zainteresowań; wycieczki; konkursy; zajęcia i zawody; wystawy i prezentacje prac itp. 4. Strategia interwencyjna pomoc uczniom w rozwiązywaniu problemów, wspieranie w sytuacjach kryzysowych. Stosowane metody: interwencja w środowisku szkolnym uczniów; pomoc psychologiczna, iczna; terapia specjalistyczna indywidualna, grupowa; 9

10 8. DZIAŁANIA SZKOŁY W ZAKRESIE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI DZIAŁANIA SKIEROWANE DLA UCZNIÓW Lp. Zadania Sposoby realizacji Osoby odpowiedzialne 1. Zapoznanie uczniów z obowiązującymi regulaminami zapoznanie uczniów na godzinach wychowawczych za Statutem Szkoły, Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania, Programem Wychowawczym, Programem Profilaktyki 2. Podnoszenie poziomu świadomości i kultury prawnej uczniów oraz wyrabianie nawyku poszanowania prawa godziny wychowawcze dotyczące praw i obowiązków ucznia; lekcje historii i WOS dotyczące praw człowieka; spotkania z przedstawicielami Straży Miejskiej i Policji Odpowiedzialność prawna za czyny karalne i konsekwencje ich popełniania 10

11 3. Podejmowanie działań sprzyjających zapewnieniu bezpieczeństwa młodzieży realizacja postulatów programu,,bezpieczna Szkoła ; opracowanie i przeprowadzenie ankiet diagnozujących środowisko szkolne, uaktualnianie problemów szkolnych; lekcje wychowawcze poświęcone omawianiu problematyki agresji źródła agresji, zachowania i reakcje na zachowania agresywne; uświadomienie uczniom odpowiedzialności przed prawem i współodpowiedzialności za spokój i porządek w szkole; pełnienie dyżurów przez nauczycieli podczas przerw; powołanie funkcji koordynatora ds. bezpieczeństwa 11

12 4. Dbanie o realizację obowiązku nauki przez uczniów - monitoring absencji uczniów w szkole (zgodnie z procedurami postępowania wobec ucznia uchylającego się od obowiązku nauki) 1. Zbieranie informacji dotyczących absencji uczniów i analiza przyczyn: rozmowy nauczycieli, dyrektora i a z uczniami i ich rodzicami; 2.Eliminowanie nieusprawiedliwionej absencji: współpraca z wychowawcami: konsultowanie wspólnie podejmowanych działań, (wychowawca czuwa nad frekwencją na bieżąco); systematyczna kontrola nieobecności uczniów na zajęciach szkolnych i na,, praktycznej nauce zawodu; wezwania telefoniczne lub pisemne dla rodziców uczniów wagarujących; współpraca z Policją i Strażą Miejską wysyłanie pism w sprawie uczniów nierealizujących obowiązku szkolnego; kontakt telefoniczny z praktyczną nauką zawodu sprawdzanie czy uczniowie chodzą na praktykę; informowanie Sądu Rodzinnego i Nieletnich o najtrudniejszych sytuacjach; systematyczna współpraca z rodzicami wyposażenie rodziców i nauczycieli w umiejętność motywowania uczniów do działań (nauki); dostrzeganie drobnych postępów i osiągnięć w nauce; zachęcanie uczniów do udziału w zajęciach pozalekcyjnych. 12

13 5. Budowanie pozytywnych relacji w grupie i środowisku szkolnym spotkania i rozmowy indywidualne uczniów z iem zajęcia integracyjne w klasach I lekcje wychowawcze, zajęcia warsztatowe: komunikacja interpersonalna, koleżeństwo, w zgodzie ze sobą i innymi, współpraca z innymi, asertywność, planowanie drogi życiowej, itp. działalność społeczna na rzecz klasy, szkoły, środowiska; udział młodzieży w spektaklach, wycieczkach; praca w samorządach klasowych, szkolnych oraz w Wolontariacie; organizowanie przedsięwzięć klasowych lub szkolnych, itp. Mikołajki, Andrzejki, Wigilia itp. 6. Kształtowanie pozytywnych postaw społecznych wśród młodzieży zachęta do świadomego stawania się dobrym człowiekiem, dobrym kolegą (pogadanki na lekcjach wychowawczych, stałe rozmowy z uczniami); kształtowanie odpowiedzialności za siebie i drugiego człowieka (pogadanki na lekcjach wychowawczych); eliminacja przemocy wśród uczniów (zajęcia integracyjne na lekcjach wychowawczych). 13

14 7. Doskonalenie umiejętności interpersonalnych godziny wychowawcze dotyczące komunikacji werbalnej i pozawerbalnej; zapoznanie na godzinach wychowawczych z zasadami skutecznej komunikacji; realizacja zasad skutecznej komunikacji na wszystkich zajęciach lekcyjnych; godziny wychowawcze dotyczące zasad poprawnego rozwiązywania konfliktów; dyskusje na języku polskim o wzorcach osobowych w literaturze. 8. Pomoc Psychologiczno- Pedagogiczna opieka nad uczniami mającymi orzeczenia i opinie z Poradni Psychologiczno Pedagogicznej; organizowanie zajęć indywidualnych, korekcyjno-kompensacyjnych, wyrównawczych i rewalidacyjnych według potrzeb uczniów i przepisów prawa. udzielanie uczniom pomocy w eliminowaniu napięć psychicznych powstających na tle niepowodzeń szkolnych; udzielanie uczniom pomocy w eliminowaniu napięć psychicznych powstających na tle niepowodzeń szkolnych; udzielanie rodzicom porad ułatwiających rozwiązanie przez nich trudności w wychowaniu dzieci (izacja rodziców). 14

15 9. Zapoznanie z zagrożeniami XXI wieku godziny wychowawcze na temat motywów sięgania po środki uzależniające; godziny wychowawcze poruszające problematykę społecznych, ekonomicznych i psychicznych skutków uzależnień; godziny wychowawcze dotyczące właściwego odżywiania (omówienie anoreksji, bulimii); gazetki tematyczne dotyczące zagrożeń; projekcje filmów; przedstawienia o tematyce profilaktycznej; organizowanie akcji anty uzależnionych np. Dzień bez papierosa. 15

16 10. Edukacja dotycząca zagrożeń związanych z podejmowaniem zachowań ryzykownych typu: przeciwdziałanie paleniu tytoniu, spożywania alkoholu i używania narkotyków. 11. Poszanowanie i tolerancja dla odmienności kultur, zachowań i różnic między ludźmi lekcje wychowawcze i apele o tematyce uzależnień i przemocy wśród uczniów; przedstawienia teatralne (gościnne i własne); gazetki tematyczne w gablotach szkoły; rozprowadzanie ulotek na temat uzależnień i przemocy wśród uczniów; realizacja programów profilaktycznych; konkurs plastyczny o tematyce profilaktycznej; uświadamianie konsekwencji nieprzestrzegania prawa spotkania z Policją i Strażą Miejską; organizowanie prelekcji i warsztatów profilaktycznych z udziałem terapeutów i pracowników Poradni Leczenia Uzależnień i Stowarzyszenie Promocji Zdrowia i Trzeźwego Stylu Życia Szansa ; ukazywanie społeczno ekonomicznych, zdrowotnych i moralnych skutków uzależnień, wyjaśnianie przyczyn i mechanizmów tych zjawisk; projekcje filmów z profilaktyki uzależnień; konsultacje z rodzicami. angażowanie niepełnosprawnych kolegów w życie szkoły udział uczniów w akcjach charytatywnych pogadanki, filmy edukacyjne, dyskusje wystawy w gablotach szkolnych 16

17 12. Promowanie pozytywnych wzorców kultury bycia i stosunku do drugiego człowieka oraz dbałość o kulturę słowa lekcje wychowawcze poświęcone tematyce kultury bycia uświadomienie wpływu mediów, środowiska na nasz język, sposób wypowiadania się i kształtowanie się naszych postaw oraz kulturę bycia reagowanie na lekcjach i przerwach na sposób wypowiadania się uczniów (minimalizowanie wypowiedzi wulgarnych, stosowanie zwrotów grzecznościowych) oraz na agresję słowną, nieadekwatne zachowanie się a także na akty niszczenia mienia, zaśmiecania klas i korytarzy 17

18 13. Propagowanie zdrowego stylu życia dostarczenie wiedzy z zakresu profilaktyki i raka piersi; realizacja zagadnień dotyczących raka piersi, wczesnej profilaktyki, wykrywalności, możliwości leczenia itp. zorganizowanie prelekcji o tematyce Promującej Zdrowie; przeprowadzenie akcji,,szkoła Promująca Zdrowie ; dostarczenie wiedzy na temat istoty ratownictwa pierwszej pomocy ukształtowanie umiejętności udzielania pierwszej pomocy; włączenie się w ogólnopolskie akcje np. Światowy Dzień Zdrowia; wypracowanie efektywnych sposobów radzenia sobie ze stresem, lękiem, napięciem emocjonalnym i radzenia sobie w sytuacjach trudnych; warsztaty Jak radzić sobie ze stresem? ; pomoc w rozwiązywaniu konfliktów psychologicznych, frustracji i stresu w drodze rozmów indywidualnych i w grupie klasowej; edukacja na temat funkcjonowania człowieka w warunkach stresu (tematyka lekcji biologii i PO) i uświadomienie wpływu emocji na nasze zachowania; zapewnienie możliwości alternatywnych form spędzania czasu wolnego, udział w kołach zainteresowań; udział w zawodach sportowych, turniejach, rajdach, wycieczkach; lekcje wychowawcze dotyczące prawidłowego odżywiania się; promocja twórczości uczniów popularyzująca zdrowy styl życia wystawa prac plastycznych; prowadzenie akcji informacyjnych w szkole na temat AIDS, konkursy, lekcje wychowawcze na ten temat. 18

19 DZIAŁANIA SKIEROWANE DLA RODZICÓW Lp. Zadania Sposoby realizacji Osoby odpowiedzialne 1. Informowanie rodziców o pracach szkoły zapoznanie ze Statutem Szkoły, Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania, Programem Wychowawczym, Programem Profilaktyki, regulaminami i organizacją roku szkolnego 2. Informowanie rodziców o funkcjonowaniu młodzieży w szkole 3. Dostarczanie informacji o sposobach rozpoznawania wszelkich zagrożeń u swoich dzieci, także doskonalenie umiejętności wychowawczych informowanie o wynikach w nauce, frekwencji i zachowaniu w szkole w czasie zebrań i konsultacji z rodzicami; indywidualne konsultacje z iem i wychowawcą. organizowanie dla rodziców spotkań ze specjalistami w czasie zebrań szkolnych, zgodnie z ich oczekiwaniami, zapotrzebowaniem; włączanie rodziców do zajęć organizowanych na terenie szkoły i prowadzonych przez wychowawców i nauczycieli (lekcje otwarte, udział w imprezach); opracowywanie informacji dla rodziców (gablota szkolna); zapoznanie rodziców z ofertą PPP zachęcenie do korzystania z oferty zajęć i warsztatów. 19

20 4. Inne działania mające na celu przeciwdziałanie zagrożeniom oraz ich eliminowanie angażowanie osób i instytucji dla wspierania kampanii idei profilaktycznych wykorzystanie prasy dla profilaktycznej edukacji i kształtowania konstruktywnych postaw społecznych: np. współpraca z komisją ds. promocji szkoły i gazetami lokalnymi sponsoring osób prywatnych i instytucji DZIAŁANIA SKIEROWANE DLA NAUCZYCIELI Lp. Zadania Sposoby realizacji Osoby odpowiedzialne 1. Stałe doskonalenie umiejętności wychowawczych i profilaktycznych prezentowanie planów profilaktycznych podczas posiedzeń rad icznych; poznanie przepisów określających pracę wychowawczą i profilaktyczną szkoły; wskazanie literatury iczno-psychologicznej; służenie konspektami do pracy profilaktycznej. 20

21 2. Propagowanie kursów i szkoleń dotyczących profilaktyki informowanie o kursach, szkoleniach w pokoju nauczycielskim; informowanie o formach doskonalenia podczas rad icznych i szkoleniach z zakresu profilaktyki; diagnozowanie potrzeb w zakresie doskonalenia; promowanie nauczycieli doskonalących się w wychowaniu i profilaktyce. 3. Spotkania z pracownikami instytucji działających na rzecz szkoły 4. Wspieranie wychowawców w ich działaniach wychowawczo - profilaktycznych spotkania z pracownikami Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej, Policji, Poradni Leczenia Uzależnień. spotkania wychowawców z iem szkolnym i rozwiązywanie problemów wychowawczych w klasach; praca w zespołach przedmiotowych, zespole wychowawczych 5. Propagowanie literatury dotyczącej profilaktyki uzależnień pozyskiwanie i udostępnianie materiałów dotyczących profilaktyki uzależnień 21

22 9. OBOWIĄZKI OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH ZA REALIZACJĘ PROGRAMU Obowiązki dyrektora/wicedyrektora: zna przyczyny i sygnały ostrzegawcze sięgania po środki uzależniające przez uczniów; planuje rady szkoleniowe z zakresu profilaktyki; zakłada, że w jego szkole funkcja profilaktyki musi być spójna z funkcją wychowania ustala zasady postępowania w przypadku występowania problemów uzależnienia i nieprzestrzegania statutu (współpraca z gronem icznym, iem szkolnym, specjalistami spoza szkoły); kontroluje realizację programu profilaktyki w szkole i dba o właściwy podział obowiązków oraz o systematyczne dokumentowanie jego realizacji; zna przepisy prawne dotyczące działalności profilaktyki szkoły; nie lekceważy sygnałów o potrzebie pomocy uczniom; dąży do stworzenia wokół szkoły sfer wolnych od środków uzależniających włącza rodziców do współpracy w tworzeniu i realizacji szkolnych programów: wychowawczego i profilaktyki; wspiera finansowo działania profilaktyczne na miarę możliwości szkoły. Obowiązki a szkolnego: współtworzy program profilaktyki szkoły, dba o jego ewaluację; prowadzi diagnozę zagrożeń młodzieży w środowisku szkolnym; informuję Radę Pedagogiczną o sytuacji w szkole i zagrożeniach oraz o problemach młodzieży; prowadzi izację rodziców dotyczącą absencji na zajęciach, profilaktyki uzależnień itp. prowadzi zajęcia warsztatowe w klasach o tematyce profilaktyce uzależnień, przemocy, agresji itp.; 22

23 zaprasza ekspertów spoza szkoły na zajęcia, spotkania i warsztaty; jest współorganizatorem różnych akcji na terenie szkoły promujących zdrowy styl życia; dba o promocję zdrowego stylu życia, alternatywne formy spędzania czasu wolnego (gazetki, konkursy); nie lekceważy sygnałów o potrzebie pomocy uczniom; dba o strefę wolną od uzależnień wokół szkoły; współpracuje z instytucjami pracującymi na rzecz młodzieży i rodziców; rozpoznaje potrzeby ekonomiczne uczniów i pracuje w komisji stypendialnej; propaguje treści i programy profilaktyczne; jest liderem w zakresie profilaktyki w szkole; systematycznie doskonali się w zakresie wychowania i profilaktyki oraz pomocy uczniom; współpracuje z rodzicami uczniów poprzez: indywidualne spotkania i porady, zajęcia izacji rodziców, informowanie o możliwościach uzyskania pomocy specjalistycznej. Obowiązki nauczycieli/wychowawców: poszerzają wiedzę na temat środków uzależniających, zagrożeń młodzieży, zasad komunikacji i rozwiązywania problemów (zdobywają kompetencje w zakresie profilaktyki; znają bardzo dobrze plan profilaktyki szkoły i uwzględniają go w swoich przedmiotach i planach klasy; zapoznają uczniów klasy i rodziców z zamierzeniami profilaktycznymi na dany rok; uczestniczą w radach szkoleniowych dotyczących zagrożeń młodzieży; starają się wprowadzać programy profilaktyczne dla uczniów i rodziców; uważnie obserwują swoich uczniów i reagują na pierwsze niepokojące objawy; znają środowisko rodzinne uczniów; utrzymują stały kontakt z rodzicami, iem i informują ich o wynikach w nauce i sytuacji wychowawczej (palenie, picie alkoholu, agresywne zachowanie, wagary, oceny niedostateczne); 23

24 prowadzą izację rodziców i włączają ich do realizacji programu profilaktyki; współpracują z iem szkolnym; pozyskują uczniów i rodziców do uczestnictwa w działaniach profilaktycznych; utrzymują osobowe relacje z uczniami (poprzez konsultacje, indywidualne rozmowy, organizację pomocy koleżeńskiej w nauce); mają pozytywne relacje z rodzicami, potrafią pozyskiwać rodziców do współpracy; doskonalą się osobowościowo i zawodowo; są dyskretni, ale i ostrożni. Obowiązki rodziców: mają dobry kontakt ze szkołą i szeroko rozumianym środowiskiem dziecka; uczestniczą we wszystkich spotkaniach organizowanych przez szkołę; reagują na każde wezwanie do szkoły; znają program profilaktyki i wychowawczy szkoły i wyrażają o nim swoje opinie; zdobywają wiedzę na temat potrzeb dzieci, zagrożeń wieku dojrzewania i sposobów przeciwdziałania im; dostarczają wzorów konstruktywnego stylu życia dzieciom; uczestniczą w izacji i programach profilaktycznych skierowanych do rodziców; zdobywają rzetelną wiedzę na temat środków odurzających, potrafią rozpoznać sygnały ostrzegawcze; dbają o dobry kontakt z dzieckiem. 10. INSTYTUCJE POZASZKOLNE WSPIERAJĄCE SZKOŁĘ W DZIAŁANIACH PROFILAKTYCZNYCH Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna; Sąd Rejonowy w Gliwicach IV Wydział Rodzinny i Nieletnich - współpraca z Kuratorami Sądowymi; 24

25 Policja; Straż Miejska; Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej; Centrum Leczenia Uzależnień i Zdrowia Psychicznego w Gliwicach Stowarzyszenie Promocji Zdrowia i Trzeźwego Stylu Życia,,Szansa ; Stowarzyszeniem Pomocy,,Arka Noego ; Ośrodek Profilaktyki i Leczenia Uzależnień w Zabrzu; Instytut Onkologii w Gliwicach; Poradnie Specjalistyczne; Ośrodek Interwencji Kryzysowej. 11. PRZEWIDZIANE EFEKTY PODJĘTYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH 1. Szybsza i łatwiejsza adaptacja w środowisku szkolnym. 2. Lepsze relacje między uczniami nauczycielami rodzicami. 3. Mniejszy wskaźnik agresji i przemocy wśród młodzieży. 4. Świadomość zagrożeń wynikających z uzależnienia od papierosów, alkoholu i narkotyków. 5. Wykształcenie umiejętności radzenia sobie z uzależnieniem i skuteczne szukanie pomocy. 6. Dostrzeganie walorów zdrowego stylu życia. 7. Przewidywanie zagrożeń wynikających z przypadkowych kontaktów seksualnych. 8. Zwiększenie osobistego zaangażowania i motywacji do abstynencji i powściągliwości. 9. Wzrost świadomości, że przyjmowanie środków psychoaktywnych nie jest w zgodzie z wartościowym stylem życia. 10. Zwiększenie świadomości osobistego i społecznego zagrożenia konsekwencjami picia i nadużywania środków psychoaktywnych. 11. Nabycie zdolności samodzielnego dokonywania wyboru zachowań właściwych dla zdrowia własnego i innych. 12. Zwiększenie motywacji do systematycznego i punktualnego uczęszczania na zajęcia szkolne. 13. Nabycie umiejętności korzystania z zasad savoir vivre u i podniesienie poziomu kultury osobistej. 14. Właściwe postawy nauczycieli/wychowawców wpływają na właściwą postawę uczniów 25

26 i dążenie ich do bycia lepszym, wolnym od przemocy, agresji i nałogów. 15. Nabycie umiejętności bezpiecznego radzenia sobie z agresją oraz rozwiązywania konfliktów i problemów. 16. Korzystanie z różnego rodzaju alternatywnych form spędzania czasu wolnego i kształcenia się. 12. METODY I FORMY DZIAŁAŃ Metody: ankiety, obserwacja, metody aktywizujące Formy: rozmowy indywidualne, warsztaty, programy profilaktyczne, zebrania klasowe, imprezy ogólnoszkolne i środowiskowe, przedstawienia, ulotki, programy wychowawcze klas, prelekcje, pogadanki dla uczniów i rodziców, pomoc innych instytucji specjalistycznych i edukacyjnych, zasoby biblioteki (scenariusze zajęć, ulotki informacyjne, filmy DWD itp.) 13. POSTANOWIENIA KOŃCOWE: 1. Program profilaktyki jest częścią planu pracy szkoły. 2. Z treścią programu profilaktycznego szkoły zapoznają uczniów i ich rodziców wychowawczy klas. 3. Niniejszy program obowiązuje w następujących latach szkolnych: 2013/2014, 2014/2015, 2015/2016 Program Profilaktyki został zatwierdzony przez Radę Pedagogiczną Górnośląskiego Centrum Edukacyjnego w Gliwicach w dniu r. 26

27 27

28 28