Polish Offi ce Guide Offi ce market in Poland

Transkrypt

1 Polish Offi ce Guide Offi ce market in Poland November Przewodnik rynek biurowy w Polsce Listopad

2 // Introduction / Wstęp In today`s world, the ever more demanding offi ce occupier is continuously looking for increasingly innovative and effi cient ways of utilising their offi ce space for their organisation`s valuable employees with the aim of creating an attractive workplace environment and becoming a more attractive employer in the market place. We closely monitor these changes so we can better support and advise both end users to gain improved business synergies, and developers to deliver a better product that will remain attractive in the future for investment sale purposes. We believe that with a local team of over experienced professionals located throughout the country, we have built a solid track record in advising occupiers, developers and investors to generate value from their real estate objectives today, and as a result maintain real value for you and your organisation for tomorrow. We hope you fi nd our guide both informative as well as practical support tool during future decision making. Na obecnym dynamicznie zmieniającym się rynku, wymagający najemca poszukuje coraz bardziej innowacyjnych i efektywnych sposobów na wykorzystanie powierzchni biurowej w celu stworzenia atrakcyjnych warunków zatrudnienia, wpływających na prestiż i sposób postrzegania fi rmy. DTZ wnikliwie monitoruje zmiany i trendy rynkowe, aby w najbardziej efektywny sposób doradzać, zarówno użytkownikom nieruchomości, jak również deweloperom w realizacji takiego produktu, który przez wiele lat pozostanie atrakcyjny dla najemców oraz inwestorów. Dysponując zespołem złożonym z specjalistów pracujących w całej Polsce, DTZ posiada szerokie doświadczenie w zakresie usług doradczych dla najemców, deweloperów oraz inwestorów, dzięki którym możliwe jest generowanie, utrzymywanie oraz podwyższanie wartości z nieruchomości. Mamy nadzieję, że niniejszy przewodnik posłuży Państwu zarówno jako informacja o trendach rynkowych, jak również praktyczne wsparcie w podejmowaniu przyszłych decyzji biznesowych. Erik Drukker Senior Director Offi ce Agency Polish Offi ce Guide

3 // Introduction / Wstęp Welcome to our fi rst edition of the Polish Offi ce Guide. This publication provides key indicators for 9 cities in Poland which are all considered important in the offi ce sector. We decided to cover those markets ranging from the mature Warsaw market, well established regional markets including Wrocław and Kraków, as well as those emerging such as Lublin. The guide includes: macroeconomic statistics on the analysed cities; information on offi ce supply, including the number of existing schemes, as well as those under construction; information on vacancy rates and prime rents, and a list of the largest existing and pipeline schemes in each city, accompanied by a map. Despite continuous uncertainty on international markets, both occupiers and developers have been very active in Poland. Over recent months DTZ has recorded healthy levels of take-up and increased new construction activity, both in Warsaw as well as in regional cities. Yet within these markets, we have seen volumes differ, varying levels of maturity and transparency as well as diversity in the core occupier base. From this key data, there emerges a series of questions about the market outlook. How will it evolve in the view of fi nancing constraints? How will it react to the increased new supply in Warsaw? Will the existing occupier base be suffi cient? And what are the mid- and long term rental and vacancy patterns? Poland remains at the top of many international surveys presenting market attractiveness in Europe. Bearing in mind the strong macroeconomic fundamentals with positive forecasts, DTZ believes that the offi ce market in Poland will continue to develop at a moderate, yet sustainable pace, following adjustment to the continuous balancing act between supply and demand. We hope you fi nd this publication informative and enjoyable! Drodzy Czytelnicy, Przedstawiamy Państwu pierwsze wydanie przewodnika Rynek biurowy w Polsce. Publikacja ta przedstawia kluczowe wskaźniki dla rynku biurowego w miastach w Polsce. Przewodnik ten prezentuje szerokie spektrum rynku biurowego od dojrzałego rynku w Warszawie, poprzez rynki o ugruntowanej pozycji tj. Wrocław czy Kraków, do rynków wschodzących jak np. Lublin. Niniejsza publikacja zawiera m.in.: główne wskaźniki makroekonomiczne dla analizowanych miast; dane dotyczące podaży biurowej wraz z ilością istniejących budynków oraz biurowców w trakcie budowy; dane dotyczące wskaźnika pustostanów oraz czynszów wywoławczych; listę największych istniejących i planowanych biurowców wraz z mapą. Pomimo niepewności na zagranicznych rynkach, w Polsce zarówno najemcy jak i deweloperzy pozostają aktywni. W ostatnich miesiącach analitycy DTZ odnotowali relatywnie wysoki poziom popytu, a także wzmożoną aktywność deweloperów przy nowych inwestycjach w Warszawie oraz w miastach regionalnych. Jednakże poszczególne rynki różnią się od siebie pod względem stopnia dojrzałości, dostępności danych oraz różnorodności i wolumenu bazy najemców. Mając na uwadze powyższe uwarunkowania, nasuwa się szereg pytań dotyczących przyszłości tych rynków. Jak będą się rozwijać w obliczu ograniczeń dostępności fi nansowania? Jak zachowa się rynek warszawski w związku ze zwiększoną podażą? Czy aktualny popyt będzie wystarczający do zasiedlenia nowych powierzchni? I jakie są prognozy dla wskaźnika pustostanów i wysokości czynszów w perspektywie średnio i długoterminowej? Polska zajmuje czołowe miejsca w wielu rankingach atrakcyjności inwestycyjnej w Europie. Mając na uwadze solidne postawy makroekonomiczne oraz korzystne prognozy, analitycy DTZ są zdania, że rynek nieruchomości biurowych w Polsce będzie rozwijać się w zrównoważonym tempie, dostosowując się do trendów podażowych i popytowych. Mamy nadzieję, że niniejsza publikacja będzie dla Państwa interesującą lekturą! Anna Staniszewska Director Consulting & Research Polish Offi ce Guide

4 // Table of content / Spis treści DTZ a UGL Company Key statistics Trójmiasto We are involved in offi ce buildings located in Poland ( offi ce buildings under management & offi ce buildings commercialized) Świadczymy usługi dla właścicieli budynków biurowych zlokalizowanych na terenie Polski ( zarządzanych i komercjalizowanych nieruchomości) Office market overview Rynek powierzchni biurowych Szczecin 8, sqm (GLA) under management 8 m kw. (GLA) zarządzanej powierzchni Warszawa 7 Kraków 9 Wrocław Trójmiasto Katowice Łódź 7 Poznań 9 Lublin Szczecin DTZ contacts Dane kontaktowe DTZ 6 Lublin We are working for market leaders Świadczymy usługi światowym liderom rynku Involved in the biggest transactions on the Polish market Jesteśmy zaangażowani w procesy największych transakcji najmu na polskim rynku Yareal, Ghelamco, LHI, CBRE Global Investors, AEW Europe, AIB Leasing 7, sqm of offi ce space for T-Mobile in Marynarska Doradztwo fi rmie T- Mobile przy wynajmie 7 m kw. powierzchni biurowej w projekcie przy ul. Marynarskiej One of the world s leaders in integrated full service property solutions Jeden z największych na świecie podmiotów świadczących kompleksowe usługi na rynku nieruchomości A truly global powerhouse, with over 7, employees, 8 offi ces in countries Globalny lider zatrudniający 7 pracowników w 8 oddziałach zlokalizowanych na terenie krajów Polish Offi ce Guide

5 // Offi ce market overview / Rynek powierzchni biurowych Dynamic growth in the least mature markets Dynamiczny wzrost na mniej dojrzałych rynkach» The current offi ce stock in Warsaw and the eight major regional cities in Poland (Kraków, Wrocław, Tricity, Katowice, Łódź, Poznań, Lublin and Szczecin) stands at almost 6 million sqm, out of which 6% is located in the capital city.» With an offi ce stock of 6, sqm, Kraków still holds a dominant position among the regional cities, closely followed by Wrocław (, sqm) and Tricity (7, sqm). Lublin and Szczecin are the least mature offi ce markets; however they have recorded dynamic development over the last couple of years with many projects being delivered or launched.» In the fi rst half of, the volume of new deliveries amounted to 8, sqm (out of which % is in Warsaw) and until the end of, an additional, sqm may be completed (, sqm in the regional cities and, sqm in Warsaw).» Obecne zasoby powierzchni biurowych w Warszawie oraz w ośmiu głównych miastach Polski (Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Katowice, Łódź, Poznań, Lublin oraz Szczecin) kształtują się na poziomie blisko 6 mln m kw., z czego ponad 6% znajduje się w stolicy.» Kraków, przy łącznej podaży powierzchni biurowej wynoszącej 6 m kw., nadal zajmuje czołową pozycji wśród polskich miast regionalnych, wyprzedzając Wrocław ( m kw.) oraz Trójmiasto (7 m kw.). Lublin i Szczecin są najmniej dojrzałymi rynkami, niemniej jednak w ostatnich latach ilość projektów dostarczanych i znajdujących się w budowie dynamicznie rośnie.» W pierwszej połowie roku, na rynek dostarczono 8 m kw. powierzchni biurowej (z czego ponad połowa zlokalizowana była w Warszawie), a do końca tego roku ma zostać ukończone kolejne m kw. ( m kw. w stolicy i m kw. w miastach regionalnych). Figure / Wykres Offi ce stock in major cities in Poland, H Zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Polsce, I połowa % %% W r % Kr ó % Wr 6% ró i 7% 9% 6 % K i e ó Lu i S e i BCB Business Park, Gdańsk Source: DTZ Research Polish Offi ce Guide

6 // Offi ce market overview / Rynek powierzchni biurowych Strong supply in Silna podaż w» The annual level of supply in is expected at approx., sqm, which represents a 9% growth in comparison to. The level of s in is likely to be even higher and may reach 9-6, sqm. The annual supply in may decrease as the construction start of part of the schemes depends on signing pre-lets.» Currently approximately. million sqm is offi cially under construction, out of which 7-7, sqm is in Warsaw and -, sqm is in the regional cities (the largest amount in Wrocław, Tricity and Szczecin) due for delivery by /. When analysing the share of supply under construction in the existing stock, it is expected the largest percentage growth of offi ce supply over the next 8- months will be recorded in Szczecin and Wrocław, and the lowest in Katowice and Kraków. It is possible that some of the pipeline projects would be put on hold due to an uncertain level of demand over the course of the coming years.» W całym roku na rynek trafi ć może około m kw. powierzchni biurowej, co oznacza 9-procentowy wzrost w porównaniu do roku. Poziom nowej podaży planowanej na rok może być jeszcze wyższy i wynieść nawet 9-6 m kw. Natomiast w roku spodziewamy się spadku ilości dostarczanych projektów, ponieważ rozpoczęcie budowy wielu z nich zależy od podpisania umów najmu na część powierzchni.» Obecnie około, mln m kw. powierzchni biurowej znajduje się w budowie, z czego 7-7 m kw. zlokalizowane jest w Warszawie, a pozostała część w miastach regionalnych (najwięcej we Wrocławiu, Trójmieście i Szczecinie). Ich dostarczenie na rynek planowane jest w latach /. Biorąc pod uwagę ilość powierzchni będącej w fazie realizacji w stosunku do istniejących zasobów, najwyższy procentowy wzrost podaży w ciągu najbliższych 8- miesięcy może nastąpić w Szczecinie i Wrocławiu, natomiast najniższy w Katowicach i Krakowie. Możliwe jednak, że prace nad niektórymi projektami zostaną wstrzymane ze względu na niepewny poziom popytu w najbliższych latach. Figure / Wykres Annual offi ce supply in Warsaw and regional cities, sqm Roczna podaż powierzchni biurowej w Warszawie i miastach regionalnych, m kw. Figure / Wykres Share of space under construction in the total stock, as of H Udział powierzchni w budowie w całkowitych zasobach, stan na I polowę 6 Katowice Kraków Warszawa Pozna Trójmiasto,6%,% 9,%,%,% ód,% Lublin,% (f) (f) Wroc aw Szczecin,9% 76,% Regional ci es / Miasta regionalne Warszawa 6 Polish Offi ce Guide Source: DTZ Research (f) forecast / prognoza Source: DTZ Research

7 // Offi ce market overview / Rynek powierzchni biurowych Increase of availability ratios possible already in W roku stopa pustostanów może wzrosnąć» The demand for offi ce space in the fi rst half of remained strong and was still created to a large extent in the regional cities by BPO/SCC centres. Vacancy rates in the majority of the analysed markets dropped or remained relatively stable in comparison to the values recorded at the end of the fi rst half of ; a result of high leasing activity and weak supply during this period.» In the second half of and, the demand is expected to decrease as a result of the forecasted slowdown of GDP growth, which together with strong supply may result in an increase in vacancy rates. Until the end of, the growth of availability ratios should not be signifi cant (on average - pp), as a large part of space scheduled for delivery in this period has already been pre-let. However, throughout / in the cities with the highest level of expected pipeline supply (especially Szczecin), the availability ratios may grow considerably.» Prime asking rents in the regional cities remained stable and vary from - per sqm per month in Lublin to -6 per sqm per month in Poznań, Kraków, Wrocław and Tricity. In Warsaw, prime asking rents are at a level of -7 in the city centre and -6 in out of centre locations. In the majority of the analysed cities, asking rents should remain stable until the end of ; however the effective rates may drop as a result of strong competition and an expected slowdown in leasing activity.» Popyt na powierzchnie biurowe w pierwszej połowie roku utrzymał się na wysokim poziomie i w miastach regionalnych był nadal silnie kształtowany przez centra BPO/SCC. Wskaźnik pustostanów na większości analizowanych rynków spadł lub też pozostał stabilny w porównaniu do wartości zanotowanych pod koniec pierwszej połowy roku, co było konsekwencją silnego popytu oraz stosunkowo słabej podaży w tym okresie.» W drugiej połowie oraz roku, przewiduje się spadek aktywności na rynku najmu w wyniku prognozowanego spowolnienia wzrostu PKB, który wraz z wysokim poziomem nowej podaży może przyczynić się do wzrostu stopy pustostanów. Do końca roku, wzrost wskaźnika powierzchni niewynajętej nie powinien być znaczący (średnio - punkty procentowe), ponieważ duża część biur przewidzianych do dostarczenia w tym roku została już wynajęta. Jednakże w okresie / w miastach o największej ilości planowanych budynków (zwłaszcza w Szczecinie), stopy pustostanów mogą znacznie wzrosnąć.» W miastach regionalnych czynsze wywoławcze za najlepsze powierzchnie biurowe pozostały stabilne i wahają się od - euro za m kw. za miesiąc w Lublinie do -6 euro w Poznaniu, Krakowie, Wrocławiu oraz Trójmieście. W Warszawie wynoszą one -7 euro w centrum miasta oraz -6 euro w innych lokalizacjach. W większości analizowanych miast, stawki czynszów wywoławczych powinny pozostać na stabilnym poziomie aż do końca roku; jednakże czynsze efektywne mogą spaść na skutek dużej konkurencji oraz przewidywanego spowolnienie na rynku najmu. Figure / Wykres Vacancy rates, H and H Stopa pustostanów, I połowa i I połowa Figure / Wykres Prime asking rents, H ( / sqm / month) Czynsze wywoławcze za najlepszą powierzchnię biurową, I połowa (EUR / m kw. / miesiąc) Lublin Wroc aw Kraków Szczecin Warszawa Trójmiasto Katowice Pozna ód,% 7,8%,%,%,9% 9,7% 6,8%,8% 7,% 6,% 8,7% 9,9% 9,6%,%,%,% H H 6,% 9,6% Lu in Sz ze in ód Pozna Katowi e ró miasto Wro aw Kraków Warszawa (Poza Centrum) Warszawa (Centrum) Source: DTZ Research Source: DTZ Research Polish Offi ce Guide 7

8 Warsaw, mazowieckie // Macroeconomic data Dane ekonomiczne» Population, Liczba mieszkańców,» Undemployment rate, July Stopa bezrobocia, lipiec» Average salary in the enterprise sector, (PLN) Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, (PLN)» Number of students per, inhabitants, Liczba studentów na mieszkańców,» Number of commercial companies per, inhabitants, H Liczba zarejestrowanych spółek prawa handlowego na mieszkańców, I połowa» % of employed in the service sector, % zatrudnionych w sektorze usługowym, // Offi ce market data, H Statystyki biurowe, I połowa» Modern offi ce stock (sqm) Zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej (m kw.)» Number of modern offi ce buildings Liczba nowoczesnych budynków biurowych» Vacancy rate Stopa pustostanów» Offi ce stock under construction (sqm) w budowie (m kw.)» Prime asking rents ( /sqm / month) Czynsze wywoławcze za najlepszą powierzchnię biurową (EUR / m kw. / miesiąc) Warsaw Warszawa Poland Polska ,%,9% ,%,% ,% 7,7% (Central / Centrum) -6 (Non Central / Poza Centrum) N/A Warszawa Figure 6 / Wykres 6 Figure 7 / Wykres 7 Vacancy rates in Warsaw Stopy pustostanów w Warszawie % % % Central / Centrum % % Average Non Central / Poza Centrum (f) (f) Source: DTZ Research Central / Centrum Non Central / Poza Centrum (f) forecast % Source: DTZ Research (f) forecast / prognoza (f) (f) 8 Polish Offi ce Guide

9 Warszawa, mazowieckie // Major existing offi ce projects (by size) Największe istniejące projekty biurowe (wg powierzchni) Rondo Rondo ONZ 7 6 Warsaw Financial Center Emilii Plater Puławska FC Puławska PZU Tower Jana Pawła II 7 Marynarska BP Taśmowa Ochota Office Park Jerozolimskie Agora HQ Czerska 8/ 8 Warsaw Trade Tower Chłodna 999 // Major pipeline offi ce projects scheduled for delvery until the end of (by size) Największe planowane budynki biurowe z datą dostarczenia do (wg powierzchni) Konstruktorska Business Center Developer / Deweloper: HB Reavis Konstruktorska / Suwak Miasteczko Orange Jerozolimskie 6 7 Developer / Deweloper: Bouygues Immobilier Plac Unii Puławska Developer / Deweloper: Liebrecht & wood / BBI Development Eurocentrum Office Jerozolimskie Complex I Developer / Deweloper: Capital Park T-Mobile Office Park Marynarska 7 Developer / Deweloper: Ghelamco 9 Lipowy Office Park Żwirki i Wigury Mokotów New City Marynarska Park Postępu Postępu 9 Warszawa 8 S8 Marynarska BP Mokotów Nova A Polish Offi ce Guide 9

10 Kraków, małopolskie // Macroeconomic data Dane ekonomiczne» Population, Liczba mieszkańców,» Undemployment rate, July Stopa bezrobocia, lipiec» Average salary in the enterprise sector, (PLN) Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, (PLN)» Number of students per, inhabitants, Liczba studentów na mieszkańców,» Number of commercial companies per, inhabitants, H Liczba zarejestrowanych spółek prawa handlowego na mieszkańców, I połowa» % of employed in the service sector, % zatrudnionych w sektorze usługowym, // Offi ce market data, H Statystyki biurowe, I połowa» Modern offi ce stock (sqm) Zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej (m kw.)» Number of modern offi ce buildings Liczba nowoczesnych budynków biurowych» Vacancy rate Stopa pustostanów» Offi ce stock under construction (sqm) w budowie (m kw.)» Prime asking rents ( /sqm / month) Czynsze wywoławcze za najlepszą powierzchnię biurową (EUR / m kw. / miesiąc) Kraków Poland Polska ,%,9% ,7%,% ,9% 7,7% 6 9,-6 N/A Kraków Figure 8 / Wykres 8 Figure 9 / Wykres 9 Vacancy rates in Kraków Stopy pustostanów w Krakowie / Un l (f) (f) / % % 8% 6% % % % H 6 H 7 H 7 H 8 H 8 H 9 H 9 H H H H H / / Source: DTZ Research Polish Offi ce Guide

11 Kraków, małopolskie // Major existing offi ce projects (by size) Największe istniejące projekty biurowe (wg powierzchni) Philip Morris Quattro Business Park I, II Al. Jana Pawła II 96 Bora Komorowskiego Buma Square A-G Wadowicka ,, 6 Vinci Office Center Opolska 7 9 // Major pipeline offi ce projects scheduled for delvery until the end of (by size) Największe planowane budynki biurowe z datą dostarczenia do (wg powierzchni) Kamieńskiego / Bonarka Business C, D Turowicza / Puszkarska 6 9 / Developer / Deweloper: TriGranit Enterprise Park A, B Na Dołach Developer / Deweloper: Avestus Real Estate Enterprise Park C Na Dołach 6 / Rondo Business Park I, II Lublańska Euromarket Centrum Biurowe Jasnogórska 8 7 Centrum Biurowe Lubicz Lubicz 7 Developer / Deweloper: Avestus Real Estate Bora Komorowskiego Quattro Business Park III / Lublańska Developer / Deweloper: Buma Group 8 Bonarka Business A, B Puszkarska 7 9 Centrum Biurowe Kazimierz Cracovia Business Center (Błękitek) Podgórska 7 9 Al. Pokoju A 7 9 Kraków Rondo Business Park 8 Rondo Business Park Quattro Business Park A Polish Offi ce Guide

12 Wrocław, dolnośląskie // Macroeconomic data Dane ekonomiczne» Population, Liczba mieszkańców,» Undemployment rate, July Stopa bezrobocia, lipiec» Average salary in the enterprise sector, (PLN) Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, (PLN)» Number of students per, inhabitants, Liczba studentów na mieszkańców,» Number of commercial companies per, inhabitants, H Liczba zarejestrowanych spółek prawa handlowego na mieszkańców, I połowa» % of employed in the service sector, % zatrudnionych w sektorze usługowym, // Offi ce market data, H Statystyki biurowe, I połowa» Modern offi ce stock (sqm) Zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej (m kw.)» Number of modern offi ce buildings Liczba nowoczesnych budynków biurowych» Vacancy rate Stopa pustostanów» Offi ce stock under construction (sqm) w budowie (m kw.)» Prime asking rents ( /sqm / month) Czynsze wywoławcze za najlepszą powierzchnię biurową (EUR / m kw. / miesiąc) Wrocław Poland Polska ,%,9% ,9%,% ,% 7,7% N/A Wrocław Figure / Wykres / 6 Figure / Wykres % 8% 8 6 6% % % Un l (f) (f) / % H 6 H 7 H 7 H 8 H 8 H 9 H 9 H H H H H / / Source: DTZ Research Polish Offi ce Guide

13 Wrocław, dolnośląskie // Major existing offi ce projects (by size) Największe istniejące projekty biurowe (wg powierzchni) Wojdyła Business Park I, II Grunwaldzki Center Muchoborska 8 - Plac Grunwaldzki Bema Plaza Plac Bema 8 Wrocławski Park Biznesu I Strzegomska Silver Forum Strzegomska Centrum Biurowe Globis Powstańców Śląskich 7a Quattro Forum Legnicka - 8 Centrum Orląt Plac Orląt Lwowskich // Major pipeline offi ce projects scheduled for delvery until the end of (by size) Największe planowane budynki biurowe z datą dostarczenia do (wg powierzchni) Sky Tower Powstańców Śląskich 9 8 Developer / Deweloper: LC Corp Aquarius Business Borowska / House I Swobodna Developer / Deweloper: Echo Investment Green Day Szczytnicka 9 Developer / Deweloper: Skanska Property Poland Green Towers II Strzegomska 6 Developer / Deweloper: Skanska Property Poland Aquarius Business Borowska / Swobodna 8 House II Developer / Deweloper: Echo Investment 9 Green Towers A Strzegomska 6 8 Cuprum Novum Sikorskiego Wrocław S8 9 8 Cuprum Novum 6 Cuprum Novum Polish Offi ce Guide

14 Trójmiasto, pomorskie // Macroeconomic data Dane ekonomiczne» Population, Liczba mieszkańców,» Undemployment rate, July Stopa bezrobocia, lipiec» Average salary in the enterprise sector, (PLN) Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, (PLN)» Number of students per, inhabitants, Liczba studentów na mieszkańców,» Number of commercial companies per, inhabitants, H Liczba zarejestrowanych spółek prawa handlowego na mieszkańców, I połowa» % of employed in the service sector, % zatrudnionych w sektorze usługowym, // Offi ce market data, H Statystyki biurowe, I połowa» Modern offi ce stock (sqm) Zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej (m kw.)» Number of modern offi ce buildings Liczba nowoczesnych budynków biurowych» Vacancy rate Stopa pustostanów» Offi ce stock under construction (sqm) w budowie (m kw.)» Prime asking rents ( /sqm / month) Czynsze wywoławcze za najlepszą powierzchnię biurową (EUR / m kw. / miesiąc) Tricity Trójmiasto Poland Polska ,6%,9% ,%,% ,7% 7,7% N/A Trójmiasto Figure / Wykres Figure / Wykres / (f) (f) 7 6 / Vacancy rates in Tricity % % % 8% 6% % % % H 6 H 7 H 7 H 8 H 8 H 9 H 9 H H H H H / / Source: DTZ Research Polish Offi ce Guide

15 S6 Trójmiasto, pomorskie // Major existing offi ce projects (by size) Największe istniejące projekty biurowe (wg powierzchni) Arkońska BP Łużycka Office Park (A-E) Hestia Asseco Olivia Business Centre I: Olivia Gate 6 Baltic Business Centre 7 BCB Business Park I 8 Allcon Park 9 Garnizon.biz (Gamma,Omega) Artus Park Arkońska -6 Gdańsk Łużycka 6 Gdynia Hestii Sopot Podolska Gdynia Grunwaldzka 7-7, Gdańsk Śląska / Gdynia Azymutalna 9 Gdańsk Słowackiego 7 Gdańsk Grunwaldzka 8-9, Gdańsk Długie Ogrody 6- Gdańsk // Major pipeline offi ce projects scheduled for delvery until the end of (by size) Największe planowane budynki biurowe z datą dostarczenia do (wg powierzchni) Euro Office Park I, II Developer / Deweloper: Euro-Styl Alchemia I Developer / Deweloper: Torus Olivia Tower Developer / Deweloper: TPS Centrum Biurowe Neptun Developer / Deweloper: Hines BCB Business Park II Developer / Deweloper: BCB Gdynia 6 Al. Armii Krajowej Gdańsk Grunwaldzka Gdańsk Grunwaldzka 7-7, Gdańsk Grunwaldzka 7/9, Gdańsk Azymutalna 9 Gdańsk 8 / 6 7 / 9 / Sopot Łużycka Offi ce Park BCB Business Park I ALLCON@park Gdańsk Polish Offi ce Guide

16 Katowice, śląskie // Macroeconomic data Dane ekonomiczne» Population, Liczba mieszkańców,» Undemployment rate, July Stopa bezrobocia, lipiec» Average salary in the enterprise sector, (PLN) Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, (PLN)» Number of students per, inhabitants, Liczba studentów na mieszkańców,» Number of commercial companies per, inhabitants, H Liczba zarejestrowanych spółek prawa handlowego na mieszkańców, I połowa» % of employed in the service sector, % zatrudnionych w sektorze usługowym, // Offi ce market data, H Statystyki biurowe, I połowa» Modern offi ce stock (sqm) Zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej (m kw.)» Number of modern offi ce buildings Liczba nowoczesnych budynków biurowych» Vacancy rate Stopa pustostanów» Offi ce stock under construction (sqm) w budowie (m kw.)» Prime asking rents ( /sqm / month) Czynsze wywoławcze za najlepszą powierzchnię biurową (EUR / m kw. / miesiąc) Katowice Poland Polska ,8%,9% ,%,% ,6% 7,7% 9 9 -, N/A Katowice Figure / Wykres Figure / Wykres / Un l (f) (f) / Vacancy rates in Katowice Stopy pustostanów w Katowicach % 6% % 8% % % H 6 H 7 H 7 H 8 H 8 H 9 H 9 H H H H H / / Source: DTZ Research 6 Polish Offi ce Guide

17 Katowice, śląskie // Major existing offi ce projects (by size) Największe istniejące projekty biurowe (wg powierzchni) Opolska Opolska 9 Katowice Business Point Ściegiennego 7 Centrum Chorzowska Chorzowska 6 ING Bank Śląski Sokolska Green Park I, II, III Murckowska Altus Uniwersytecka 6 7 Atrium Graniczna Centrum Biurowe Francuska A, B Francuska // Major pipeline offi ce projects scheduled for delvery until the end of (by size) Największe planowane budynki biurowe z datą dostarczenia do (wg powierzchni) Katowickie Centrum Biznesu Sokolska Developer / Deweloper: private owner / osoba prywatna Górnośląski Park Przemysłowy II Konduktorska 9 7 Developer / Deweloper: Górnośląski Park Przemysłowy Biurowiec Pasywny Euro-Centrum Ligocka 6 Developer / Deweloper: Euro-Centrum Apiss Center Point Mielęckiego 9 Developer / Deweloper: Fenix-Invest Revita Park B Żelazna 9 Developer / Deweloper: Optirem 9 Millenium Plaza Sowińskiego 6 Reinhold Center I Korfantego A Centrum Chorzowska Centrum Chorzowska Opolska Katowice Polish Offi ce Guide 7

18 Łódź, łódzkie // Macroeconomic data Dane ekonomiczne» Population, Liczba mieszkańców,» Undemployment rate, July Stopa bezrobocia, lipiec» Average salary in the enterprise sector, (PLN) Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, (PLN)» Number of students per, inhabitants, Liczba studentów na mieszkańców,» Number of commercial companies per, inhabitants, H Liczba zarejestrowanych spółek prawa handlowego na mieszkańców, I połowa» % of employed in the service sector, % zatrudnionych w sektorze usługowym, // Offi ce market data, H Statystyki biurowe, I połowa» Modern offi ce stock (sqm) Zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej (m kw.)» Number of modern offi ce buildings Liczba nowoczesnych budynków biurowych» Vacancy rate Stopa pustostanów» Offi ce stock under construction (sqm) w budowie (m kw.)» Prime asking rents ( /sqm / month) Czynsze wywoławcze za najlepszą powierzchnię biurową (EUR / m kw. / miesiąc) Łódź Poland Polska ,%,9% ,8%,% ,% 7,7% , N/A Łódź Figure 6 / Wykres 6 Figure 7 / Wykres 7 / Un l (f) (f) / 8% % % 6% % 8% % % H 6 H 7 H 7 H 8 H 8 H 9 H 9 H H H H H / / Source: DTZ Research 8 Polish Offi ce Guide

19 Łódź, łódzkie // Major existing offi ce projects (by size) Największe istniejące projekty biurowe (wg powierzchni) University Business Park A Wólczańska Red Tower Piotrkowska 8/ 8 8 Sterlinga Business Centre Sterlinga 8a 8 Cross Point Rydza Śmigłego 9 Textorial Park Fabryczna Orion Sienkiewicza 8/ Park Biznesu Teofilów C Traktorowa / 8 7 // Major pipeline offi ce projects scheduled for delvery until the end of (by size) Największe planowane budynki biurowe z datą dostarczenia do (wg powierzchni) Green Horizon I, II Pomorska 6 / Developer / Deweloper: Skanska Property Poland University Business Park B Wólczańska Developer / Deweloper: GTC Biurowiec Ericpol Sienkiewicza 7 8 Developer / Deweloper: Ericpol Centrum Targowa A Targowa 8 Developer / Deweloper: Domena Cross Point II Rydza-Śmigłego 6 8 Centrum Targowa Targowa / Dowborczyków / Developer / Deweloper: Mermaid Properties 9 Łódź Al. Piłsudskiego / 8 6 Piotrkowska 7 Piotrkowska Łódź Cross Point Łódź Cross Point Łódź Polish Offi ce Guide 9

20 Poznań, wielkopolskie // Macroeconomic data Dane ekonomiczne» Population, Liczba mieszkańców,» Undemployment rate, July Stopa bezrobocia, lipiec» Average salary in the enterprise sector, (PLN) Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, (PLN)» Number of students per, inhabitants, Liczba studentów na mieszkańców,» Number of commercial companies per, inhabitants, H Liczba zarejestrowanych spółek prawa handlowego na mieszkańców, I połowa» % of employed in the service sector, % zatrudnionych w sektorze usługowym, // Offi ce market data, H Statystyki biurowe, I połowa» Modern offi ce stock (sqm) Zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej (m kw.)» Number of modern offi ce buildings Liczba nowoczesnych budynków biurowych» Vacancy rate Stopa pustostanów» Offi ce stock under construction (sqm) w budowie (m kw.)» Prime asking rents ( /sqm / month) Czynsze wywoławcze za najlepszą powierzchnię biurową (EUR / m kw. / miesiąc) Poznań Poland Polska ,9%,9% ,6%,% ,% 7,7% N/A Poznań Figure 8 / Wykres 8 Figure 9 / Wykres 9 Stopy pustostanów w Poznaniu / Un l (f) (f) / % % % 8% 6% % % % H 6 H 7 H 7 H 8 H 8 H 9 H 9 H H H H H / / Source: DTZ Research Polish Offi ce Guide

21 Poznań, wielkopolskie // Major existing offi ce projects (by size) Największe istniejące projekty biurowe (wg powierzchni) Malta Office Park Arcybiskupa A. Baraniaka PGK Centrum I, II Marcelińska Szyperska Office Szyperska 9 9 Poznań Financial Center Pl. Andersa 7 8 Skalar Office Center Górecka 6 Centrum Biurowe Globis Roosevelta 8 7 Delta House Towarowa 8 Andersia Tower Pl. Andersa 7 // Major pipeline offi ce projects scheduled for delvery until the end of (by size) Największe planowane budynki biurowe z datą dostarczenia do (wg powierzchni) Business Garden Poznań I A, B Developer / Deweloper: SwedeCenter Malta House Bułgarska / Marcelińska Arcybiskupa A. Baraniaka 6 Developer / Deweloper: Skanska Property Poland Klaster Grunwaldzka I Grunwaldzka / (Pixel biurowiec Grupy Allegro) Babimojska 6 Developer / Deweloper: Garvest Real Estate Andersia Business Center Pl. Andersa 6 Developer / Deweloper: Von der Heyden Group Nowa Sienna Etap (budynek biurowy) Tylne Chwaliszewo Developer / Deweloper: Nowa Sienna 9 Kupiec Poznański Pl. Wiosny Ludów 9 Ataner Omega Dąbrowskiego Andersia Tower Deka Poznań Andersia Tower A Polish Offi ce Guide

22 Lublin, lubelskie // Macroeconomic data Dane ekonomiczne» Population, Liczba mieszkańców,» Undemployment rate, July Stopa bezrobocia, lipiec» Average salary in the enterprise sector, (PLN) Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, (PLN)» Number of students per, inhabitants, Liczba studentów na mieszkańców,» Number of commercial companies per, inhabitants, H Liczba zarejestrowanych spółek prawa handlowego na mieszkańców, I połowa» % of employed in the service sector, % zatrudnionych w sektorze usługowym, // Offi ce market data, H Statystyki biurowe, I połowa» Modern offi ce stock (sqm) Zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej (m kw.)» Number of modern offi ce buildings Liczba nowoczesnych budynków biurowych» Vacancy rate Stopa pustostanów» Offi ce stock under construction (sqm) w budowie (m kw.)» Prime asking rents ( /sqm / month) Czynsze wywoławcze za najlepszą powierzchnię biurową (EUR / m kw. / miesiąc) Lublin Poland Polska ,%,9% ,9%,% ,% 7,7% N/A Lublin Figure / Wykres / Un l (f) (f) / / / Polish Offi ce Guide

23 Lublin, lubelskie // Major existing offi ce projects (by size) Największe istniejące projekty biurowe (wg powierzchni) Gray Office Park A Tomasza Zana A Centrum Zana I Tomasza Zana Gray Office Park D Wallenroda D Zana Office I, II Wallenroda E, F 8 Gray Office Park C Wallenroda C 7 7 // Major pipeline offi ce projects scheduled for delvery until the end of (by size) Największe planowane budynki biurowe z datą dostarczenia do (wg powierzchni) Grygowej Wikana Business Park I 7 i Pancerniaków Developer / Deweloper: Wikana Hanski Office Center Jana Pawła II 7 Developer / Deweloper: Hanesco Nieruchomości Lubartowska 7A / Dalimex II Obywatelska Developer / Deweloper: Dalimex 6 Witosa I, II Witosa Centrum Zana II Tomasza Zana 9A 6 8 Gray Office Park B Tomasza Zana B 9 9 Biurowiec Rupes Żwirki i Wigury i Batory Kraśnicka Lublin Batory Polish Offi ce Guide

24 Szczecin, zachodniopomorskie // Macroeconomic data Dane ekonomiczne» Population, Liczba mieszkańców,» Undemployment rate, July Stopa bezrobocia, lipiec» Average salary in the enterprise sector, (PLN) Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, (PLN)» Number of students per, inhabitants, Liczba studentów na mieszkańców,» Number of commercial companies per, inhabitants, H Liczba zarejestrowanych spółek prawa handlowego na mieszkańców, I połowa» % of employed in the service sector, % zatrudnionych w sektorze usługowym, // Offi ce market data, H Statystyki biurowe, I połowa» Modern offi ce stock (sqm) Zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej (m kw.)» Number of modern offi ce buildings Liczba nowoczesnych budynków biurowych» Vacancy rate Stopa pustostanów» Offi ce stock under construction (sqm) w budowie (m kw.)» Prime asking rents ( /sqm / month) Czynsze wywoławcze za najlepszą powierzchnię biurową (EUR / m kw. / miesiąc) Szczecin Poland Polska ,%,9% ,%,% ,8% 7,7% N/A Szczecin Figure / Wykres / Un l (f) (f) (f) / / / Polish Offi ce Guide

25 Szczecin, zachodniopomorskie // Major existing offi ce projects (by size) Największe istniejące projekty biurowe (wg powierzchni) PAZIM Pl. Rodła Oxygen Malczewskiego Pomeranus Matejki 9 99 Maris Centrum Biurowe Pl. Holdu Pruskiego 9 9 Buchalter Al. Wojska Polskiego 8 6 Bogusława - Bogusława - 7 Atrium Katedra Wyszyńskiego 8 Pentagon Al. Wojska Polskiego 6 69 // Major pipeline offi ce projects scheduled for delvery until the end of (by size) Największe planowane budynki biurowe z datą dostarczenia do (wg powierzchni) Al. Wyzwolenia / Hanza Tower Odzieżowa Developer / Deweloper: J.W. Construction Piastów Office Park A, B, C Developer / Deweloper: RealKapital Baltic Business Park I Developer / Deweloper: Koncepta Lastadia Office Developer / Deweloper: SGI Baltis Brama Portowa I, II Developer / Deweloper: Swede Center Al. Piastów / Al. Bohaterów Warszawy 69 Maja / E. Sczanieckiej Zbożowa / Spichrzowa / Celna Wyszyńskiego / Niepodległości Tkacka Tkacka Pomorska Pomorska Baltic Business Park Szczecin Baltic Business Park Polish Offi ce Guide

26 // DTZ contacts Patrick Delcol Country Head Poland Head of Retail Continental Europe +8 / +8 6 Erik Drukker Senior Director Offi ce Agency erik.drukker@dtz.com +8 / Magali Marton Head of CEMEA Research magali.marton@dtz.com / Anna Staniszewska Director Consulting & Research anna.staniszewska@dtz.com +8 / Katarzyna Lipka Senior Consultant Consulting & Research katarzyna.lipka@dtz.com +8 / Barbara Przesmycka Associate Director Offi ce Agency barbara.przesmycka@dtz.com +8 6 / Michael Richardson MRICS Associate Director Offi ce Agency michael.richardson@dtz.com +8 / Michał Orłowski Associate Director Offi ce Agency michal.orlowski@dtz.com +8 / Ewa Duszyńska-Malinowska Senior Consultant Offi ce Agency ewa.duszynska@dtz.com +8 7 / Tomasz Humienny Senior Consultant Offi ce Agency tomasz.humienny@dtz.com +8 / Kacper Remiśko Senior Consultant Offi ce Agency kacper.remisko@dtz.com +8 6 / Polish Offi ce Guide

27 // DTZ contacts Zuzanna Paciorkiewicz Director Property Management Business Space +8 / Urszula Sobczyk MRICS Director Valuation urszula.sobczyk@dtz.com +8 8 / Marek Paczuski Director Investment marek.paczuski@dtz.com +8 / Ian Scattergood Director Professional Services CEMEA ian.scattergood@dtz.com +8 / Arkadiusz Bielecki MRICS Director Valuation arek.bielecki@dtz.com +8 8 / Ewa Bocian Associate Director Investment ewa.bocian@dtz.com +8 7 / // Disclaimer This report should not be relied upon as a basis for entering into transactions without seeking specifi c, qualifi ed, professional advice. Whilst facts have been rigorously checked, DTZ cannot be held responsible in any way in case of any error or inaccuracy within this report. Information contained herein should not, in whole or part, be referred to, reproduced, or distributed without the prior express approval of DTZ. In any case, any reference, reproduction, or distribution must indicate its source. Niniejszy raport nie powinien stanowić podstawy do zawarcia umowy, bez uprzedniego zasięgnięcia profesjonalnej porady. Przedstawione informacje zostały sprawdzone z należytą dokładnością, dlatego DTZ nie będzie ponosić odpowiedzialności z tytułu strat, wynikłych z zaniedbań w ich wykorzystaniu. Niniejszy raport nie może być w części ani w całości, ani w żadnej postaci publikowany, reprodukowany lub cytowany bez zgody DTZ wyrażonej na piśmie. Polish Offi ce Guide 7

28 DTZ, a UGL company, is a global leader in property services. We provide occupiers and investors around the world with industry leading, end to end property solutions comprised of offi ce, retail and industrial and logistics agency, integrated property and facilities management, capital markets, investment and asset management, valuation, building consultancy and project management. In addition, our award winning research and consulting services provide our clients with global and local market knowledge, forecasting and trend analysis to make the best long term decisions for their continuous success far into the future. DTZ has 7, employees operating across 8 offi ces in countries. DTZ in Poland hires professionals. For further information, visit: DTZ a UGL company to globalny lider w zakresie usług na rynku nieruchomości. Firma dostarcza klientom biznesowym, najemcom powierzchni komercyjnych oraz inwestorom kompleksowych usług, w skład których wchodzą: pośrednictwo w wynajmie powierzchni handlowych, biurowych i magazynowych, zintegrowane usługi property i facility management, doradztwo w zakresie rynków kapitałowych, doradztwo inwestycyjne, wyceny, doradztwo inwestycyjno-budowlane. Dodatkowo dzięki najwyższej jakości usługom z zakresu badań i doradztwa rynkowego dostarczamy klientom wiedzy na temat globalnych i lokalnych rynków. Prognozujemy rozwój trendów na rynkach, przez co wspomagamy naszych klientów w podejmowaniu najlepszych, długoterminowych decyzji. DTZ zatrudnia 7 osób, które pracują poprzez sieć 8 oddziałów zlokalizowanych na terenie krajów. DTZ w Polsce zatrudnia osób. Więcej informacji: DTZ, a UGL company ul. Złota 9 - Warszawa Phone: +8 Facsimile: +8 info@dtz.pl