Leonardo da Vinci Partnership LOVEt

Transkrypt

1 Leonardo da Vinci Partnership LOVEt Tworzenie platformy komunikacyjnej pomiędzy nauką i praktyką w sektorze rolnictwa ekologicznego Ewa Rembiałkowska Dorota Metera Renata Kazimierczak Monika Piwońskal L O V E t Kick-off meeting, TARTU, ESTONIA, 31st August 1st September 2009

2 Wyniki badań ankietowych Problemy w komunikacji pomiędzy nauką i praktyką oraz luki w wiedzy teoretycznej Ankieta Q 1 i Q 3 grupa docelowa: Rolnicy ekologiczni grupa docelowa: Doradcy

3 Rolnicy ekologiczni Przeprowadzono 50 ankiet w centralnej i północno-wschodniej części Polski Warszawa Stare Jabłonki Wieluń

4 Rolnicy ekologiczni Płeć Wiek kobiety 20% 7% 45% 48% 80% mężczyźni > 60

5 Rolnicy ekologiczni Wykształcenie wyższe 34% 7% podstawowe 59% średnie

6 Rolnicy ekologiczni DANE DOTYCZĄCE GOSPODARSTWA Przestawienie gospodarstwa na ekologiczne Powierzchnia gospodarstwa i powierzchnia UR % ha ,3 30, przed po pow. całkow ita pow ierzchnia UR

7 Rolnicy ekologiczni DANE DOTYCZĄCE GOSPODARSTWA Rodzaj produkcji % wielokierunkowa roślinna zwierzęca warzywa/ziemniaki owoce/jagody zioła MMożliwość wielokrotnego wyboru

8 Rolnicy ekologiczni DANE DOTYCZĄCE GOSPODARSTWA Powierzchnia produkcji roślinnej 25,0 22,8 20,0 16,8 15,0 ha 10,0 5,0 9,7 2,2 2,9 0,7 11,4 9,6 0,0 zboża oleiste i strączkowe warzywa/ziemniaki owoce zioła rośliny na pasze trwałe użytki ziel. inne (np. orzech włoski)

9 Rolnicy ekologiczni DANE DOTYCZĄCE GOSPODARSTWA Liczba zwierząt krowy mleczne krowy mamki tuczniki drób rzeźny (mięso) drób (produkcja jaj) owce kozy inne

10 Rolnicy ekologiczni ŹRÓDŁA WIEDZY Regularny dostęp do doradztwa 11% nie 89% tak

11 Rolnicy ekologiczni ŹRÓDŁA WIEDZY Częstotliwość korzystania z doradztwa % Kilka razy w roku Raz na rok Rzadziej niż raz w roku

12 Z czyjego doradztwa Pan/Pani korzysta Rolnicy ekologiczni ŹRÓDŁA WIEDZY % Organizacja producentów 68 Publiczne doradztwo (ODR) 50 Prywatne doradztwo 14 Doradztwo branżowe (np. prztewórnie, firmy nasienne, mleczarnie) 48 Znajomi 3,0 2,5 2,0 1,5 Zadowolenie z jakości doradztwa 3,0 2,8 2,7 2,5 2,3 1,0 0,5 0,0 Organizacja Publiczne doradztwo Prywatne doradztwo Doradztwo branżowe Znajomi producentów (ODR) (np. prztewórnie, firmy nasienne, mleczarnie) Możliwość wielokrotnego wyboru 1- bardzo wysoko 5- bardzo nisko

13 Rolnicy ekologiczni ŹRÓDŁA WIEDZY Gdzie Pan/Pani poszukuje informacji 70 Źródła nie osobowe % % w izyty w gospodarstw ach 57 spotkania rolników Źródła osobowe 64 1-dniow e szkolenia prasa f achowa jednostka certyfikująca 25 inne czasopisma książki telewizja radio Internet inne Możliwość wielokrotnego wyboru

14 Rolnicy ekologiczni ZAPOTRZEBOWANIE NA INFORMACJE Z jakiej dziedziny potrzebuje Pan/Pani informacji przy podejmowaniu decyzji w sprawie funkcjonowania gospodarstwa 3,00 2,71 2,64 2,50 2,00 1,50 1,78 1,55 1,67 1,87 2,00 2,11 2,00 2,38 2,36 2,08 1,42 2,00 1,00 0,50 0,00 okres przestawiania nowe technologie nawożenie kontrola chorób i szkodn. kontrola zachwaszczenia nasiona wybór odmian uprawnych żywienie zwierząt ochrona zdrowia zwierząt rasy zwierząt systemy utrzym. zwierząt marketing sprzedaż przetwórstwo 1 bardzo wysoko 5 bardzo nisko

15 Rolnicy ekologiczni ZAPOTRZEBOWANIE NA INFORMACJE Główne problemy rolników związane z prowadzeniem gospodarstw: 1. ograniczony dostęp do informacji 2. ochrona roślin - zwalczanie szkodników, chwastów 3. biurokracja, skomplikowane procedury 4. nawożenie gleby 5. nieznajomość przepisów prawa 6. problemy weterynaryjne Projekt Partnerski Leonardo da Vinci - L O V E t

16 Rolnicy ekologiczni ZAPOTRZEBOWANIE NA INFORMACJE OCZEKIWANIA: wzrost sprzedaży i zysków (39%) mniej skomplikowane procedury i biurokracja (9%) PLANY NA PRZYSZŁOŚĆ: bez zmian (54%) powiększenie i rozwój gospodarstw rolnych (39%) pozarolnicza działalność (5%) eko-agroturystyka (2%). Projekt Partnerski Leonardo da Vinci - L O V E t

17 Doradcy ZACHODNIOPOMORSKIE WARMIŃSKO-MAZURSKIE Warsaw LUBUSKIE DOLNOŚLASKIE LUBELSKIE Przeprowadzono 18 ankiet wśród doradców

18 Doradcy Dla kogo Pan/Pani pracuje liczba odpowiedzi organizacja producentów 12 publiczne doradztwo (ODR) 6 prywatne doradztwo producent/dostawca Ilu rolników ekologicznych korzysta z Pana/Pani doradztwa? średnio 89 rolników L O V E t - Kick-off meeting - TARTU, ESTONIA - 31st August - 1st September 2009

19 Doradcy Jaki rodzaj informacji przekazuje Pan/Pani rolnikom liczba odpowiedzi ogólną specjalistyczna w zakresie produkcji roślinnej specjalistyczna w zakresie produkcji zwierzęcej specjalistyczna w zakresie produkcji warzyw specjalistyczna w zakresie produkcji owoców specjalisytczna w zakresie produkcji winorośli specjalistyczna w zakresie ekonomiki L O V E t - Kick-off meeting - TARTU, ESTONIA - 31st August - 1st September 2009

20 Doradcy OPINIA DORADCÓW O ŹRÓDŁACH WIEDZY ROLNIKÓW EKOLOGICZNYCH Czy rolnicy ekologiczni mają regularny dostęp do doradztwa 12,5 % Jak często rolnicy ekologiczni korzystają z doradztwa tak nie 87,5 % liczba odpowiedzi raz na rok kilka razy w roku rzadziej niż raz w roku L O V E t - Kick-off meeting - TARTU, ESTONIA - 31st August - 1st September 2009

21 Doradcy OPINIA DORADCÓW O ŹRÓDŁACH WIEDZY ROLNIKÓW EKOLOGICZNYCH Kto im doradza i jak często 4,5 4 3,92 3,5 ocena 3 2,5 2 1,5 1 1,29 2,56 1,57 2,10 1,00 0,5 0 organizacja producentów publiczne doradztwo prywatne doradztwo doradztwo branżowe (np. przetwórnie, firmy nasienne, mleczarnie) znajomi nikt 1 L O najrzadziej V E t - Kick-off 5 bardzo meeting często - TARTU, ESTONIA - 31st August - 1st September 2009

22 Doradcy OPINIA DORADCÓW O ŹRÓDŁACH WIEDZY ROLNIKÓW EKOLOGICZNYCH Gdzie rolnicy ekologiczni poszukują informacji (bezpośrednio) 3,5 3 3,27 3,33 3,08 3,09 2,5 ocena 2 1,5 1,67 1 0,5 Gdzie rolnicy ekologiczni poszukują informacji (pośrednio) 0 wizyty w gospodarstwach spotkania rolników jednodniowe szkolenia jednostka certyfikująca inne 4 3,5 3 2,67 3,00 2,82 3,36 ocena 2,5 2 2,00 2,30 1,5 1 1,00 0,5 1 L O najrzadziej V E t - Kick-off 5 bardzo meeting często - TARTU, ESTONIA - 31st August - 1st September prasa fachowa (biuletyny, gazety) czasopisma książki telewizja radio internet inne

23 Doradcy OPINIA DORADCÓW O ZAPOTRZEBOWANIU NA INFORMACJE ROLNIKÓW EKOLOGICZNYCH Z jakiej dziedziny rolnicy ekologiczni potrzebują informacji przy podejmowaniu decyzji w sprawie funkcjonowania gospodarstwa liczba odpowiedzi okres przestawiania nowe techniki nawożenie kontrola szkodników i chorób kontrola zachwaszczenia nasiona wybór odmian uprawnych żywienie zwierząt zdrowie zwierząt rasy zwierząt systemy utrzymania zwierząt L O V E t - Kick-off meeting - TARTU, ESTONIA - 31st August - 1st September marketing sprzedaż przetwórstwo zarządzanie ludźmi zarządzanie gospodarstwem inne 2 3

24 Doradcy OPINIA DORADCÓW O GŁÓWNYCH PROBLEMACH ROLNIKÓW EKOLOGICZNYCH Główne problemy / potrzebne informacje: 1. Problemy ze sprzedażą produktów certyfikowanych: - po wyższych cenach niż produkty konwencjonalne - trudności w sprzedaży ekologicznej produkcji zwierzęcej i ekologicznych produktów zwierzęcych - często muszą być sprzedawane jako konwencjonalne 2. Problemy dotyczące walki z chwastami, szkodnikami i chorobami: - rozpoznawanie chwastów i sposobów zapobiegania - rolnicy potrzebują praktycznych wskazówek na temat walki z chorobami szkodnikami 3. Poprawa żyzności gleby L O V E t - Kick-off meeting - TARTU, ESTONIA - 31st August - 1st September 2009

25 Doradcy OPINIA DORADCÓW O GŁÓWNYCH PROBLEMACH ROLNIKÓW EKOLOGICZNYCH Główne problemy / potrzebne informacje c.d.: 4. Trudności z prowadzeniem dokumentacji dotyczącej produkcji zwierzęcej 5. Trudności z nabyciem środków ochrony roślin i nawozów 6. Zbyt małe dotacje 7. Za mało dobrych specjalistów w systemie doradztwa. L O V E t - Kick-off meeting - TARTU, ESTONIA - 31st August - 1st September 2009

26 Doradcy OPINIA DORADCÓW O GŁÓWNYCH PROBLEMACH ROLNIKÓW EKOLOGICZNYCH Jaka wiedza / oczekiwania będą ważne dla rolników ekologicznych w najbliższej i dalszej przyszłości w odniesieniu do gospodarstw rolnych? Więcej możliwości sprzedaży produktów i wyższe ceny, Większa rentowność produkcji ekologicznej dla rolników, Lepszy dostęp do środków produkcji, Lepszy dostęp do literatury fachowej i poradników praktycznych, Nowe odmiany roślin odpornych na szkodniki i choroby, Rozwój przetwórstwa mlecznego i mięsnego oraz możliwości sprzedaży w gospodarstwie - łagodniejsze przepisy prawa, Zwiększenie świadomości rolników i konsumentów żywności ekologicznej, Edukacja w szkołach na temat jakości żywności ekologicznej, L O V E t - Kick-off meeting - TARTU, ESTONIA - 31st August - 1st September 2009

27 Doradcy OPINIA DORADCÓW O GŁÓWNYCH PROBLEMACH ROLNIKÓW EKOLOGICZNYCH Jaka wiedza / oczekiwania będą ważne dla rolników ekologicznych w najbliższej i dalszej przyszłości w odniesieniu do gospodarstw rolnych? Możliwość zawierania umów z klientami, aby zapewnić ustalony poziom cen, Mniej zmian w prawodawstwie, Prostsza procedura zwrotu kosztów kontroli, Kontynuacja dotacji do produkcji ekologicznej, Więcej promocji rolnictwa ekologicznego (np. ze strony Ministerstwa Rolnictwa). L O V E t - Kick-off meeting - TARTU, ESTONIA - 31st August - 1st September 2009

28 WNIOSKI: Rolnicy ekologiczni Dominującym rodzajem produkcji prowadzonej przez ankietowanych rolników jest produkcja roślinna i wielokierunkowa Ogromna większość rolników korzysta kilka razy w roku z regularnego doradztwa, głównie ze strony ODR-ów oraz doradztwa prywatnego w zakresie prowadzonej produkcji Zadowolenie z publicznego jak i prywatnego doradztwa oceniane jest na poziomie średnim (w 5-cio stopniowej skali odpowiednio 2,8 i 2,7) Głównymi sposobami docierania do informacji są dla ankietowanych rolników 1-dniowe szkolenia i spotkania z innymi rolnikami, gdzie mogą wymienić swoje doświadczenia. Doradcy Większość badanych doradców pracuje w sektorze publicznych usług doradczych Według doradców 75,4% z rolników ekologicznych korzysta regularnie kilka razy do roku z usług doradczych, głównie z doradztwa prywatnego i publicznego (ODR-ów) W celu zdobywania potrzebnej wiedzy rolnicy korzystają najczęściej z regularnych spotkań z innymi rolnikami. L O V E t - Kick-off meeting - TARTU, ESTONIA - 31st August - 1st September 2009

29 WNIOSKI Rolnicy ekologiczni Nie bezpośrednimi źródłami informacji dla rolników są głównie Internet, prasa fachowa i czasopisma Największe zapotrzebowanie na informacje w badanej grupie rolników dotyczy: sprzedaży produktów, nawożenia upraw, kontroli chorób i szkodników oraz kontroli zachwaszczenia Doradcy Głównymi nie bezpośrednimi źródłami informacji dla rolników są Internet i czasopisma lub biuletyny dla rolników Rolnicy ekologiczni potrzebują głównie informacji na temat kontroli szkodników, chorób i zachwaszczenia, a następnie okresu konwersji na rolnictwo ekologiczne i sprzedaży produktów. Wśród oczekiwań rolnicy wymieniają wzrost opłacalności produkcji i możliwości jej sprzedaży, a także uproszczenie procedur związanych z prowadzeniem gospodarstwa i zmniejszenie biurokracji. L O V E t - Kick-off meeting - TARTU, ESTONIA - 31st August - 1st September 2009

30 Wnioski końcowe Opinie doradców i rolników w znacznej większości się pokrywają, co oznacza, że doradcy dobrze znają oczekiwania swoich rolników i wiedzą, co im jest potrzebne; Niepokój budzi duża liczba rolników przypadająca na jednego doradcę, słaby dostęp do doradztwa w przypadku 16 % rolników, a także stosunkowo niska ocena jakości doradztwa ze strony rolników; Konieczny jest intensywny rozwój doradztwa w zakresie produkcji ekologicznej zarówno pod względem ilościowym, jak też jakościowym.