Inwestycje Aniołów Biznesu w start-upy

Transkrypt

1 Inwestycje Aniołów Biznesu w start-upy Olga Yanusik Sieć Aniołów Biznesu Secus Łowcy Biznesu

2 Anioł Biznesu Doradza Wspiera firmę własnym doświadczeniem Oferuje własne kontakty biznesowe. DLACZEGO TO ROBI?

3 Anioł Biznesu to współwłaściciel firmy Dlatego poświęca dla niej swój czas i uwagę Dlaczego nie wybiera innej formy inwestowania? To jest inne pytanie

4 Agenda 1. Kim jest Anioł Biznesu. Rynek Aniołów Biznesu na świecie i w Polsce. Specyfika inwestycji Aniołów Biznesu. 2. Logika inwestycyjna Aniołów Biznesu Najważniejsze kryteria wyboru projektu Jakiego rodzaju wsparcia udzielają przedsiębiorcy 3. Wybrane kwestie szczegółowe współpracy z inwestorem indywidualnym Najpopularniejsze strategie wejścia i wyjścia z inwestycji Jak zapewnić bezpieczeństwo pomysłu i znaczenie zaufania dla rozwoju inwestycji Aniołów Biznesu

5 Agenda cd. 4. Doświadczenie i działalność sieci Secus Łowcy Biznesu Jakość zgłaszanych projektów, słabe strony i branże 5. Budowanie wartości firmy i znaczenie kapitału intelektualnego Znaczenie wiedzy specjalistycznej/branżowej Znaczenie wiedzy z zakresu zarządzania i wiedzy biznesowej Umiejętność egzekwowania planów jako kluczowy czynnik sukcesu

6 Kim jest Anioł Biznesu. Rynek Aniołów Biznesu na świecie i w Polsce. Specyfika inwestycji Aniołów Biznesu.

7 Kim jest Anioł Biznesu? ANIOŁ BIZNESU - inwestor indywidualny zapewniający spółce środki finansowe, wiedzę, doświadczenie i kontakty biznesowe. Nie wymagający jak banki zabezpieczenia inwestycji, ale oczekujący w zamian wysokich stóp zwrotu z inwestycji

8 Przykłady spektakularnych inwestycji Nazwa spółki Inwestor Zainwestowany kapitał Zysk Apple Computer (producent sprzętu komputerowego) Anonimowy 91 tys. dolarów 154 mln dolarów Amazon.com (sklep internetowy) Thomas Alberg 100 tys. dolarów 26 mln dolarów Lifeminders.com (serwis internetowy) Frnas Kok 100 tys. dolarów 3 mln dolarów Body Shop (dystrybutor produktów higieny osobistej) Ian McGlinn 4 tys. funtów 42 mln funtów Ml Laboratories (leczenie chorób nerek) Kevin Leech 50 tys. funtów 71 mln funtów Matcon (pojemniki do przechowywania towarów) Ivan Semenenko 15 tys. funtów 2,5 mln funtów

9 W jakie branże inwestują Anioły Biznesu? Źródło: EBAN

10 Etapy rozwoju przedsiębiorstwa a dostępne źródła finansowania Faza zasiewu Faza startu Faza ekspansji Trwały rozwój Środki własne Fundusze kapitału zalążkowego/aniołowie Biznesu Kredyty bankowe Fundusze venture capital/private equity Rynek kapitałowy Środki publiczne

11 Specyfika inwestycji Aniołów Biznesu Inwestycje w spółki o bardzo wysokim potencjale wzrostu. Takie spółki stanowią tylko ok. 10 proc. wszystkich nowych firm Kapitał od inwestora indywidualnego jest droższy, niż kredyt w banku Inwestycje o bardzo wysokim stopniu ryzyka: średnio 1-2 firmy na 10 przetrwa w ciągu 5 lat

12 Specyfika inwestycji Aniołów Biznesu Ze względu na ryzyko inwestycyjne najczęściej tworzą portfele inwestycyjne inwestując w kilka firm na raz Tworzą portfel samodzielnie lub łącząc się w grupy z innymi inwestorami syndykaty. Dzięki czemu: Mogą inwestować także w branże na których się nie znają Mogą inwestować większe kwoty Zmniejszają czas potrzebny na due diligence projektu i wynegocjowanie warunków współpracy Pracując w grupie korzystają z szerszego zakresu wiedzy biznesowej jej członków

13 Rynek Aniołów Biznesu na świecie Raport OECD pt. Financing high-growth firms. The role of angel investors Na podstawie badań w 32 krajach na świecie. Rynek Aniołów Biznesu w wielu krajach na świecie istotnie się rozwinął w ciągu ostatnich 5-10 lat Kryzys dodatkowo zwiększył znaczenie indywidualnych inwestorów i inwestycji grupowych Aniołów Biznesu w finansowaniu start-upów

14 Aktywność Aniołów Biznesu W USA i UE Dane 2009 r Dane EBAN za 2009 rok Unia Europejska Stany Zjednoczone Liczba Sieci Aniołów Biznesu Szacunkowa liczba Aniołów Biznesu Średnia wartość inwestycji Euro $ Roczna wartość inwestycji 3-5 mld Euro 28 mld Euro wartość inwestycji funduszy VC wczesna faza rozwoju przedsiębiorstw 4 mld Euro 17,7 mld Euro

15 Rynek Aniołów Biznesu na świecie Rządy wielu krajów w ostatnich latach dostrzegły znaczenie Aniołów Biznesu dla rozwoju firm o wysokim potencjale wzrostu Powstają różnego rodzaju prawne mechanizmy wsparcia dla inwestorów prywatnych Aniołowie wspierają ten segment firm MSP, które mają najważniejsze znaczenie dla gospodarki najszybciej tworzą nowe miejsca pracy, podnoszą konkurencyjność i wpływy podatkowe.

16 Rynek Aniołów Biznesu w Polsce Rynek bardzo młody pierwsze sieci Aniołów Biznesu 2003 (PolBAN), 2005 (Lewiatan Business Angels) Rynek bardzo intensywnie rozwijający się - w 2006, 2008 roku dzięki dofinansowaniu z funduszy UE powstały kolejne ponad 10 podmiotów Aktywnie działa kilka sieci Aniołów Biznesu (Secus Łowcy Biznesu, Lewiatan, PolBAN, PSAB)

17 Cd. Rynek Aniołów Biznesu w Polsce Sieci Aniołów Biznesu organizują szereg bezpłatnych szkoleń i spotkań przedsiębiorców z inwestorami Niewiele transakcji zrealizowanych w ramach Sieci. PolBAN (10) Lewiatan Business Angels (12) Zachodniopomorska sieć Amber (2) Secus Łowcy Biznesu trwają negocjacje

18 Cd. Rynek Aniołów Biznesu w Polsce Indywidualnie działający Aniołowie Biznesu brak szczegółowych danych. Przykłady : SpeedUp Group, Metafund, Sail Fund Stowarzyszenie ABAN nowa inicjatywa środowiska, skupia podmioty early-stage w Polsce. Zamierza przeprowadzić bliższą analizę skali rynku AB w Polsce

19 LOGIKA INWESTYCYJNA ANIOŁÓW BIZNESU

20 LOGIKA INWESTYCYJNA ANIOŁÓW BIZNESU Jak Aniołowie Biznesu szukają projektów? Najczęściej źródłem projektu inwestycyjnego jest sieć kontaktów inwestora: inni inwestorzy, fundusze VC, prawnicy, księgowi, konsultanci w banku, pracownicy uczelni, sieci Aniołów Biznesu etc. Bezpośredni kontakt z przedsiębiorcą podczas roadshow oraz konferencji Najczęściej inwestują lokalnie Najczęściej inwestują w branże w których mają doświadczenie lub inne jeżeli inwestują w grupie

21 LOGIKA INWESTYCYJNA ANIOŁÓW BIZNESU Kryteria wyboru projektu? Aniołowie Biznesu inwestują w zaledwie 3% wszystkich analizowanych projektów Jakimi kryteriami się kierują?

22 LOGIKA INWESTYCYJNA ANIOŁÓW BIZNESU Kryteria wyboru projektu KAŻDY INWESTOR JEST INNY I POSIADA WŁASNĄ HIERARCHIĘ KRYTERIÓW INWESTYCYJNYCH Najbardziej charakterystyczne kryteria dla Aniołów są: Min x10 stopa zwrotu z zainwestowanego kapitału Anioł Biznesu ponosi bardzo wysokie ryzyko inwestycyjne Z 10 projektów z portfela Anioła średnio 6 upada, 2-3 pozwalają zwrócić zainwestowany kapitał a 1-2 przynoszą zysk

23 LOGIKA INWESTYCYJNA ANIOŁÓW BIZNESU Cd. Kryteria wyboru projektu Szukają biznesu który będzie się opierał na innowacyjnym produkcie lub usłudze tylko takie będą w stanie zapewnić zwrot kapitału Szukają biznesu który ma wyraźnie zdefiniowane i realne źródła przewagi konkurencyjnej Szukają biznesu który będzie działał na perspektywicznym rynku o dużej skali Szukają kompetentnego i zdeterminowanego zespołu zarządzającego

24 Jakiego wsparcia udziela Anioł Biznesu? Anioł Biznesu najczęściej angażuje się w firmę na poziomie Rady Nadzorczej, a więc nie operacyjnie Ze względu na mały zespół firmy jego pozycja najczęściej przypomina pozycję partnera niż osoby z zewnątrz, która narzuca własną wizję Przedsiębiorcy najczęściej się spodziewają wsparcia od Anioła

25 Cd. Jakiego wsparcia udziela Anioł Biznesu? Anioł udziela wsparcia z zakresu Tworzenia strategicznej wizji wzrostu firmy Zarządzania organizacją Oferuje własne kontakty biznesowe Różni inwestorzy w różnym stopniu angażują się w działalność firmy trzeba szukać takiego, który może zaoferować to czego firma potrzebuje

26 Wybrane szczegółowe kwestie współpracy z Aniołem Biznesu Strategie wejścia i wyjścia z inwestycji Bezpieczeństwo pomysłu

27 Transakcja podstawowa: objęcie nowych udziałów bądź akcji ZASADA: INWESTOR FINANSUJE SPÓŁKĘ A NIE DOTYCHCZASOWYCH WŁAŚCICIELI Inwestycja - wejście Transakcje towarzyszące: Wykup udziałów bądź akcji od dotychczasowych wspólników, Pożyczka, Zapewnienie brakującego finansowania: drugi inwestor, kredyt bankowy, pożyczka od instytucji wspierających biznes, dotacja. ZASADA: INWESTYCJA MA SENS GDY ZAPEWNIONE JEST FINANSOWANIE CAŁEGO PROJEKTU

28 Cd. Inwestycja- wejście Zmiany prawno-organizacyjne przedsiębiorstwa ZASADA: spółki kapitałowe - spółka z o.o. bądź spółka akcyjna, czasami spółka komandytowo akcyjna Dlaczego taka forma? ograniczenie odpowiedzialności za zobowiązania przedsiębiorstwa tylko do wniesionego wkładu, możliwość spójnego i przejrzystego określenia praw i obowiązków wspólników. start up (zawiązanie nowej spółki), funkcjonujące spółki osobowe lub działalność gospodarcza (przekształcenie w spółkę kapitałową), spółki kapitałowe objęcie nowych udziałów bądź akcji. Wysokość obejmowanych przez Anioła Biznesu udziałów bardzo różna od 10% do 90%

29 Inwestycja - wyjście SPRZEDAŻ INWESTOROWI BRANŻOWEMU WPROWADZENIE AKCJI NA GIEŁDĘ (IPO) SPRZEDAŻ INWESTOROWI FINANSOWEMU DEZINWESTYCJA LIKWIDACJA SPÓŁKI UMORZENIE AKCJI/UDZIAŁÓW

30 Bezpieczeństwo pomysłu Sieć Łowcy Biznesu skupia się na kojarzeniu inwestorów i przedsiebiorców dbamy o bezpieczeństwo na tym etapie Nie podawanie danych osobowych inwestorów i przedsiębiorców na portalu Regulamin zobowiązuje do zachowania poufności obie strony Nie prowadzimy rygorystycznej selekcji inwestorów, które dołączają do sieci Polecamy przedsiębiorcom rozpoczynającym negocjacje podpisywanie umów o zachowaniu poufności z inwestorem

31 Zobowiązanie do zachowania poufności Inwestor zobowiązuje się do zachowania tajemnicy w stosunku do wszelkich uzyskanych informacji o: danych finansowych, technologii, strategii rozwoju, itd. Forma umowy bądź jednostronnego oświadczenia

32 Doświadczenie i działalność sieci Secus Łowcy Biznesu

33 RODZAJE DZIAŁALNOŚCI Sieci Secus Łowcy Biznesu Kojarzenie Portal internetowy - baza kontaktów i projektów Roadshow bezpośrednie spotkania z inwestorami Doradztwo finansowe dla firm MSP Edukacja Program telewizyjny 18 odcinków. Emitowany w POLSAT NEWS i TV Biznes Kwartalnik Investment Tribune Szkolenia dla inwestorów i przedsiębiorców Konferencje i seminaria

34 DOŚWIADCZENIE Sieci Secus Łowcy Biznesu Sieć Łowcy Biznesu działa od 2010 roku W organizowanych przez sieć konferencjach, seminariach, szkoleniach i roadshow ach wzięło udział ponad 1800 osób Czasopismo Investment Tribune ma ok czytelników w wersji drukowanej i elektronicznej W 2012 roku przed nami cały szereg kolejnych imprez

35 FIRMY z Sieci Secus Łowcy Biznesu Ponad 250 firm Ponad 130 inwestorów indywidualnych i funduszy VC Ponad 100 mln zł, które inwestorzy mogą przeznaczyć na inwestycje w małe firmy

36 Branże firm z Sieci Secus Łowcy Biznesu ICT & Telecomunication Handel Finanse i ubezpieczenia Tekstylia Medycyna Edukacja Inne Jaka jest jakość projektów?

37 Jakość projektów Sieci Secus Łowcy Biznesu Jakość jest bardzo różna Uwagę zwracają na siebie rzetelnie wypełnione teasery, co wskazuje na przemyślane i poważne podejście przedsiębiorcy do biznesu i wzbudza zainteresowanie Takie firmy są najczęściej zapraszane do udziału w roadshow

38 Jakość projektów Sieci Secus Łowcy Biznesu Często się zdarza, że wstępna prezentacja projektu ma różnego rodzaju niedociągnięcia i luki w szczególności: Brak rzetelnej analizy potencjału rynku i struktury konkurencji Brak oszacowania ryzyk działalności przedsiębiorstwa Brak szczegółowo przemyślanej strategii wzrostu i rozwoju firmy i sposobu zdobywania klientów

39 Cd. Jakość projektów Sieci Secus Łowcy Biznesu Niedociągnięcia i luki w prezentacjach projektów cd.: Nierzetelnie sporządzone prognozy finansowe Brak oszacowania nakładów inwestycyjnych Nierealne obliczenia kosztów działalności firmy Niewiele jest projektów, które mają bardzo innowacyjne technologie. Oczywiście się zdarzają wtedy są prezentowane podczas roadshow i otrzymują wsparcie w zakresie przygotowania brakujących informacji

40 Budowanie wartości firmy i znaczenie kapitału intelektualnego

41 Budowanie wartości firmy i znaczenie kapitału intelektualnego Kapitał intelektualny to zespół. Dobry zespół to jeden z podstawowych elementów sukcesu dla biznesu Na kapitał intelektualny trzeba spojrzeć z dwóch perspektyw: 1. Wiedzy branżowej członków zespołu 2. Wiedzy organizacyjnej i związanej z prowadzeniem biznesu

42 Cd. Budowanie wartości firmy i znaczenie kapitału intelektualnego WIEDZA BRANŻOWA CZŁONKÓW ZESPOŁU Żeby z sukcesem budować wartość firmy zespół powinien się składać z co najmniej trzech rodzajów specjalistów: 1. Ktoś kto wie jak produkt stworzyć 2. Ktoś kto wie jak produkt sprzedać 3. I ktoś kto wie jak prowadzić rozliczenia finansowe

43 Cd. Budowanie wartości firmy i znaczenie kapitału intelektualnego KORZYSTANIE Z WIEDZY BRANŻOWEJ POZA FIRMĄ Otwarte innowacje Korzystanie z wiedzy innych specjalistów - crowdsourcing Korzystanie z wiedzy klientów Branżowy networking

44 Cd. Budowanie wartości firmy i znaczenie kapitału intelektualnego WIEDZA ORGANIZACYJNA I ZWIĄZANA Z PROWADZENIEM BIZNESU Warto, żeby zespół posiadał wiedzę o modelach, strategiach biznesowych, żeby uniknąć powtarzania błędów innych Warto wiedzieć, że porażka jest nieodłączną częścią biznesu Jest naturalnym zakończeniem każdego kreatywnego nowego projektu tak samo jak sukces Warto wiedzieć, że w biznesie lepiej krytykować pomysły niż krytykować ich autorów

45 Cd. Budowanie wartości firmy i znaczenie kapitału intelektualnego WIEDZA ORGANIZACYJNA I ZWIĄZANA Z PROWADZENIEM BIZNESU Warto korzystać ze źródeł zagranicznych na tematy zarządzania i prowadzenia start- upów: etc. Warto mieć determinacje w egzekwowaniu planów pięta achillesowa wielu zarówno małych jak i dużych biznesów

46 DZIĘKUJĘ! Pytania, sugestie i propozycje: o.yanusik@secus.pl