Społeczna Kampania Edukacyjna LEGALNA KULTURA

Transkrypt

1 Społeczna Kampania Edukacyjna LEGALNA KULTURA Partnerzy strategiczni

2 Spis treści Projekt Kultura Na Widoku lat Samorządności... 7 O Legalnej Kulturze.. 8 Co nas nurtuje?. 9 Edukacja Legalnej Kultury.10 Prawo w kulturze.. 11 Prawo autorskie w działalności dziennikarskiej 12 Badania Legalnej Kultury. 14 Wyszukiwarka Legalnych Treści.. 16 Kontakt Marta Antczak, tel , marta.antczak@legalnakultura.pl Fundacja Legalna Kultura, tel , media@legalnakultura.pl, lk@legalnakultura.pl lato

3 KULTURA NA WIDOKU Filmy, muzyka, książki, gry i archiwalia ponad 900 utworów w cyfrowej wersji można znaleźć na instalacjach Kultury Na Widoku. Projekt będzie dostępny do 11 października w całej Polsce. Multimedialne biblioteki odwiedzą 48 miejsc i 14 festiwali, podczas których posiadacze smartfonów, tabletów oraz użytkownicy Internetu w prosty sposób będą mogli pobierać interesujące ich utwory i poznawać bogactwo legalnych źródeł w sieci. Projekt realizuje Fundacja Legalna Kultura. Partnerami strategicznymi są Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowe Centrum Kultury oraz Polski Instytut Sztuki Filmowej. Kultura Na Widoku to multimedialny projekt, który daje dostęp do bogactwa zasobów legalnych źródeł kultury w cyfrowym wydaniu, dosłownie i w przenośni, wychodząc naprzeciw współczesnemu odbiorcy. Regały Kultury Na Widoku to uliczne wirtualne biblioteki ustawione w centralnych punktach miast oraz w miejscach wydarzeń kulturalnych. Można z nich pobrać filmy, muzykę, książki i gry z legalnych źródeł. Sercem projektu jest strona internetowa. Niezależnie od preferencji i miejsca zamieszkania ponad wszelkimi barierami miliony odbiorców mogą korzystać z bogatej oferty kulturalnej, ponieważ wszystkie utwory są dostępne również na W tej edycji Kultura Na Widoku rozszerza swój zasięg dzięki plakatom, z których podobnie jak z multimedialnych regałów można pozyskiwać udostępniane utwory. Do kilkuset miast i miasteczek z utrudnionym dostępem do kultury dotrze kilkadziesiąt tysięcy plakatów Kultury Na Widoku, które goszcząc w przestrzeni publicznej oraz w bibliotekach, domach kultury i szkołach, będą zachęcać do sięgania po kulturę z legalnych źródeł. Projekt ma na celu budowanie świadomego uczestnictwa w kulturze i jest skierowany do wszystkich nigdy nie jest za wcześnie i nigdy nie jest za późno, żeby wyrobić w sobie nawyk sięgania po kulturę z legalnych źródeł. Bardzo podoba mi się to, że kultura z legalnych źródeł wyszła odbiorcy na spotkanie. Stanęła na trotuarze i czeka na niego. To jest fantastyczna idea! mówi Danuta Stenka. Oglądałbym filmy z legalnych źródeł, gdyby były dostępne i gdybym wiedział, gdzie ich szukać często argumentują internauci. Fundacja Legalna Kultura za pomocą tego projektu postanowiła pokazać w praktyce, że kultura pochodząca z legalnych źródeł jest dostępna, jest na widoku i na wyciągnięcie ręki. BOGACTWO ZASOBÓW Z LEGALNYCH ŹRÓDEŁ Kultura Na Widoku to ponad 900 utworów skatalogowanych w pięciu kategoriach: FILM, MUZYKA, KSIĄŻKI, GRY, HISTORIA W KULTURZE. Wśród tytułów wymienić można m.in. albumy muzyczne nagradzanych polskich artystów Natalii Przybysz, Artura Rojka, Afromental, Meli Koteluk, Natalii Kukulskiej, Lemona czy Voo Voo, literackie bestsellery, takie jak powieść Olgi Tokarczuk Księgi Jakubowe, Ziarno prawdy Zygmunta Miłoszewskiego czy audiobook wg powieści Philipa K. Dicka Blade Runner z udziałem m.in. Roberta Więckiewicza, Andrzeja Chyry i Agnieszki Grochowskiej. Regał Film to kino na wyciągnięcie ręki. Znajdują się tu polskie produkcje filmowe ostatnich lat filmy fabularne, dokumentalne, animowane, międzynarodowe koprodukcje które powstały dzięki wsparciu finansowemu Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej. W projekcie przedstawione zostały wybrane dzieła kinematografii, które dają świadectwo sukcesu polskiego kina ostatniej dekady. Wszyscy zainteresowani mogą tu znaleźć oscarową Idę oraz ponad 100 największych przebojów filmowych ostatnich dziesięciu lat, jak na przykład Rezerwat, Bogowie, Jack Strong czy Obława. lato

4 Jeden z regałów poświęcony jest historii Polski w kulturze. Odbiorcy Kultury Na Widoku otrzymują dostęp do filmów, książek i muzyki, prezentujących historię Polski. Szczególne miejsce zajmuje kolekcja zdjęć i plakatów dokumentująca 25-lecie Samorządności w Polsce (z zasobów Ośrodka Karta i Europejskiego Centrum Solidarności). - Mija właśnie 25 lat, odkąd Polacy w pierwszych, powojennych, w pełni wolnych wyborach, mogli wybrać swoich przedstawicieli. Po przywróceniu samorządu terytorialnego decydowaliśmy, kto na szczeblu lokalnym będzie odpowiedzialny za przemiany w naszym najbliższym otoczeniu. Zwłaszcza dzisiaj nie powinniśmy zapominać o jego roli, dlatego Ośrodek Karta udostępnił na rzecz projektu Kultura Na Widoku materiały ukazujące wydarzenia z przełomu lat 80. i 90. mówi Artur Jóźwik, Dyrektor Ośrodka Karta. WYJĄTKOWE ZAANGAŻOWANIE ARTYSTÓW W tegoroczną edycję Kultury Na Widoku mocno zaangażowało się blisko 80 artystów ze świata filmu, literatury i muzyki, którzy ciekawie recenzują swoje ulubione utwory. Ich wypowiedzi na pewno Was zainteresują, ale przekonajcie się o tym sami. Nagrania są dowodem na to, że twórcy nie tylko myślą o swoich odbiorcach, ale chcą być również blisko nich i że naprawdę zależy im, abyśmy wszyscy korzystali z legalnych źródeł. Z tych zapowiedzi dowiadujemy się na przykład, czym Janusz Głowacki przypłacił napisanie książki Good night, Dżerzi, jakie wspomnienia związane z Panem Samochodzikiem ma Natalia Kukulska, co urzekło Magdalenę Boczarską w płycie Nicka Cave a, jaki obraz Polaków kryje się w Weselu Wyspiańskiego zdaniem Tomasza Raczka, dlaczego Sala samobójców wstrząsnęła Patrycją Markowską i jak Danuta Stenka zapowiada film biograficzny o Danucie Szaflarskiej Inny Świat. Agnieszka Holland zaprasza na film W ciemności : Film, który chciałabym, żebyście Państwo zobaczyli, mówi o cienkiej granicy między dobrem i złem, i o tym, jak światło i ciemność mieszają się ze sobą, zarówno w naszej historii, jak i w duszy ludzkiej, i w stosunkach między ludźmi. Polecam Państwu obejrzenie tego filmu z najlepszego, bo legalnego źródła. Zburzenie muru berlińskiego czy zimna wojna to, jak się okazuje, wydarzenia historyczne, które wpłynęły nie tylko na losy ludzkie. Fascynująca i niebanalna opowieść o tym, że warto zmienić perspektywę. Królik po warszawsku poleca królika po berlińsku. Z legalnego źródła smakuje najlepiej. mówi Rafał Królikowski, kiedy klikniemy na okładkę filmu Królik po berlińsku. Anna Dereszowska zachęca m.in. do sięgnięcia po Opowieści z Narnii : Siedem fantastycznych opowieści jak siedem pieczęci wtajemniczenia. Narnia to świat równoległy, w którym może zdarzyć się wszystko i jeszcze więcej. Opowieści Lewisa, choć uznawane za lekturę dla młodych czytelników, wspaniale łączą pokolenia. Tym bardziej, jeśli czytacie je z legalnego źródła. JAK TO DZIAŁA - Każdy, kto podejdzie do regałów, zobaczy okładki filmów, płyt, książek oraz gier. Wpisując link do przeglądarki w urządzeniu mobilnym lub skanując kod QR może bezpłatnie albo w promocyjnej cenie, pobrać interesujący go utwór. Oczywiście, aby skorzystać z tych zasobów nie trzeba nawet wychodzić z domu, wystarczy wejść na - mówi Kinga Jakubowska, prezes Fundacji Legalna Kultura. Po wpisaniu podanego linku w przeglądarkę mobilną lub zeskanowaniu kodu QR, użytkownik, w prostych etapach, uzyska dostęp do wybranego utworu. Instrukcja użytkowania i informacje, jak pobierać utwory, lato

5 znajdują się na stronie w zakładce JAK TO DZIAŁA oraz bezpośrednio na regałach i plakatach. Bezpłatna sieć wi-fi umożliwia korzystanie z instalacji non-stop. GDZIE BĘDZIEMY Uroczysta inauguracja II edycji projektu Kultura Na Widoku odbyła się 27 maja, w Warszawie przed Pałacem Prezydenckim. W ciągu pięciu miesięcy od 27 maja do 11 października br. Kultura zainstaluje się Na Widoku w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu, Gdańsku, Gdyni, Sopocie, Bydgoszczy, Łodzi, Opolu, Radomiu, Szczecinie, Lublinie, Rzeszowie, Katowicach, Zamościu, Olsztynie, Mrągowie, Bochni, Słupsku i Ełku. Będziemy obecni także na festiwalach: Festiwal Dwa Teatry, Open er Festival, Transatlantyk Festival Poznań, Off Festival, Life Oświęcim Festival, Festiwal Filmu i Sztuki Dwa Brzegi, Kultura od Kuchni, Męskie Granie, Malta Festival, Gdynia Design Days, Art&Salt, Przystanek Woodstock, Festiwal Muzyki Filmowej, 40. Festiwal Filmowy w Gdyni. Szczegółowe informacje wraz z terminarzem na Z myślą o studentach finał projektu wyznaczyliśmy na 11 października, dzięki czemu na początku roku akademickiego instalacje będą dostępne także na uczelniach. KULTURA NA WIDOKU NA PLAKATACH W MAŁYCH MIEJSCOWOŚCIACH Kultura Na Widoku zawitała również do małych miejscowości. W lokalnych bibliotekach, domach i instytucjach kultury znajdziecie nasz projekt w postaci plakatów w formacie B1. Odbiorcy z mniejszych miejscowości mogą mieć taki sam dostęp do oferty jak mieszkańcy Warszawy, Krakowa czy Poznania. Do projektu cały czas włączają się biblioteki, szkoły i inne instytucje z całej Polski. Chętni mogą zgłosić swój udział wysyłając maila na adres: plakaty@legalnakultura.pl lub biblioteki@legalnakultura.pl. ZAPRASZAMY lato

6 PARTNERZY PROJEKTU Partnerzy strategiczni Partnerzy projektu Festiwale Miasta partnerskie Projekt realizowany jest przy wsparciu finansowym miast partnerskich. Serdecznie dziękujemy za współpracę Partnerom projektu oraz Legalnym Źródłom. lato

7 25 LAT SAMORZĄDNOŚCI W POLSCE Kultura Na Widoku uzyskała wyróżnienie Patronat Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego. 25-lecie Samorządności. Historia samorządu terytorialnego w Polsce zaczyna się w XVI wieku, kiedy powstały pierwsze szlacheckie samorządy ziemskie. Ich władza stopniowo rozwijała się, pozwalając na wybór posłów na Sejm, pobór podatków czy powoływanie żołnierzy. Zapisy dotyczące lokalnej władzy można znaleźć również w Ordynacji Miejskiej, będącej częścią Konstytucji 3 Maja. Według jej zapisów w miastach królewskich można było wybierać magistratów, wójtów, burmistrzów, a na terenach wiejskich tworzono gromady. Rozbiory Polski i utrata niepodległości nie pozwoliły na rozwinięcie tej formy władzy. W każdym z zaborów obowiązywało inne prawo i inne regulacje terytorialne. Ten podział i różnice w funkcjonowaniu poszczególnych regionów były dużym wyzwaniem w niepodległej już Polsce niejednolitej kulturalnie, gospodarczo i społecznie. Przez prawie cały okres międzywojenny trwała transformacja administracji terytorialnej, podzielonej na gminy wiejskie, miejskie, powiaty i województwa. Wybuch II wojny światowej nie tylko nie pozwolił na jej dokończenie, ale wymógł również zupełnie nowe formy. Próby powrotu do zdecentralizowanego systemu władzy zostały ostatecznie odrzucone ustawą z 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej. Dopiero upadek komunizmu i odzyskanie wolności pozwoliło na ponowne powołanie władzy samorządowej. 25 lat temu, w pierwszych powojennych wyborach, mogliśmy sami zadecydować, kto będzie zarządzał naszą gminą, powiatem czy województwem. Od 25 lat znów możemy stanowić o sobie. Podejmujemy dziś niezależne decyzje nie tylko w sprawach globalnych, ale także a może przede wszystkim w odniesieniu do tego, co nas otacza. Mamy wpływ na nasze najbliższe i dalsze sąsiedztwo dom, dzielnicę, miejscowość, region. Możemy wybierać to, co wydaje nam się lepsze, ciekawsze, bardziej wartościowe. Możemy decydować samodzielnie o losie swoim i ludzi, na których nam zależy. Jesteśmy wolni. Korzystajmy więc z wolności, w której zależy nam na kulturze korzystajmy z legalnych źródeł. Tym właśnie jest samorządność. To po prostu możliwość działania w obszarze bliskim człowiekowi; w namacalnych, zwykłych sprawach, które na co dzień kształtują jakość naszego życia i nasze poczucie niezależności. To także możliwość wspierania rozwoju kultury i twórców, których czytamy, słuchamy czy oglądamy. Samorządność to powód do dumy, ale też zobowiązanie. Zobowiązanie do odpowiedzialności za wspólną miarę naszej wolności codziennej, w której pojęciu mieści się również kultura, nie tylko ta osobista ;) W czasach PRL-u funkcjonował na co dzień drugi obieg kultury, który zaliczano do największych na świecie. Publikujący w podziemiu pod pseudonimami twórcy, marzyli o tym, by móc normalnie wydawać swoje książki, płyty, realizować filmy i otrzymywać za to godziwe wynagrodzenie. Zaś czytelnicy, słuchacze i widzowie marzyli, by móc nabyć to, na co mają ochotę, a następnie czytać, słuchać i oglądać bez strachu przed milicyjnymi represjami. Wolność zyskali twórcy i odbiorcy kultury. Obecnie artyści mogą swobodnie wydawać swoje dzieła i otrzymywać za to godziwe wynagrodzenie. Odbiorcy zaś, mają Kulturę Na Widoku. Dzięki niej mogą bez represji czytać, słuchać i oglądać. To powszechnie niedostrzegany wymiar wolności wywalczonej w 1989 roku. Nasz projekt ma zwrócić uwagę na fakt, że wywalczona przed ćwierćwieczem wolność daje nie tylko możliwość do swobodnego wyrażania swoich politycznych poglądów, ale i prawo dostępu do kultury i sztuki mówi Kinga Jakubowska, Prezes Fundacji Legalna Kultura. Za każdym razem, gdy ściągamy z sieci z legalnych źródeł tak jak na tych regałach korzystamy z wywalczonej wolności. Dziś wolność to przede wszystkim właśnie taka odpowiedzialność za rozwój świata, który nas otacza i jest naszym wspólnym dobrem. Korzystajmy z wolności, w której zależy nam na kulturze. lato

8 O LEGALNEJ KULTURZE Legalna Kultura powstała, ponieważ Świat ma wiele twarzy. Żyjemy w cywilizacji różnorodności. Naszą intencją jest, by w tej różnorodności nie zatracić fundamentalnych dla kultury idei i wartości podstawowych, takich jak: bycie fair wobec innych, możliwość wyboru i prawo do poszanowania wszystkiego, co jest naszym wkładem w kulturowy rozwój społeczeństwa i państwa. Fundacja Legalna Kultura działa w obszarze propagowania świadomego uczestnictwa w kulturze. Popularyzuje korzystanie z kultury z legalnych źródeł, integruje środowiska twórców i odbiorców, kształtuje poczucie odpowiedzialności za kulturę w cyfrowej rzeczywistości. Upowszechnia wiedzę na temat bezpieczeństwa i zagrożeń w sieci. Aktywności i zadania Fundacji wpisują się w Narodową Strategię Rozwoju Kultury na lata , zakładającą kształtowanie kapitału społecznego poprzez tworzenie więzi między kulturą, edukacją i nauką, a także zmniejszanie dysproporcji w dostępie do dóbr kultury. Kluczową działalnością Legalnej Kultury jest edukacja. Fundacja, na terenie całej Polski, realizuje warsztaty z zakresu prawa autorskiego i ochrony własności intelektualnej, edukacji filmowej i medialnej dla uczniów, studentów, nauczycieli, wykładowców oraz przedstawicieli różnych grup zawodowych. Legalna Kultura stale rozwija, jedyną w Polsce, Bazę Legalnych Źródeł, dostępną na Projekty Legalnej Kultury czynnie wspierają Ambasadorzy i Przyjaciele w osobach artystów, ludzi kultury i odbiorców, a także instytucje i patroni medialni. Idee Fundacji popiera ponad 400 twórców. Fundacja od 3 lat prowadzi z powodzeniem Społeczną Kampanię Edukacyjną Legalna Kultura, finansowaną przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Polski Instytut Sztuki Filmowej. Projekt Kultura Na Widoku jest kolejnym etapem realizacji celów strategicznych Fundacji. * * * Partnerzy strategiczni: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Polski Instytut Sztuki Filmowej Kampania realizowana jest przez Fundację Legalna Kultura, która serdecznie dziękuje za każde działanie przyczyniające się do wspólnego sukcesu. lato

9 CO NAS NURTUJE? Przyszłość kultury to wielka niewiadoma. Pewne jest jedynie to, że ma ona wymiar cyfrowy. Upowszechnienie Internetu to zdarzenie porównywalne do wynalazku druku, który w XV wieku zupełnie zmienił kwestię dostępu do słowa pisanego. Dziś w wirtualnej rzeczywistości dostępne jest wszystko od manuskryptów po najnowsze powieści, od muzycznych nagrań z początku wieku po najnowsze przeboje muzyczne, od filmów braci Lumière po hollywoodzkie hity i autorskie filmy prześladowanych za polityczne poglądy twórców z różnych zakątków globu. Ten powszechny dostęp stawia przed nami wszystkimi szereg wyzwań i zagrożeń. Przyglądamy się im, analizujemy i staramy się sprostać oraz znaleźć recepty na zrównoważony rozwój kultury z korzyścią dla twórców i odbiorców. Internet to miejsce, po którym poruszamy się często nieopatrznie zostawiając po sobie wirtualne ślady i ujawniając wrażliwe dane, które narażają nas na różnego rodzaju niebezpieczeństwa ze strony cyberprzestępców próbujących wykorzystać naszą chęć poszerzania własnej wiedzy, korzystania z cyfrowych zasobów kultury i oddawania się rozrywce. Dlatego nieustannie staramy się edukować zarówno tych najmłodszych, jak i dorosłych. Bowiem w Internecie metryka nie ma znaczenia. Liczy się tylko to, na ile potrafimy bezpiecznie i zgodnie z prawem funkcjonować w tym środowisku. Staramy się pokazać, że to, co robimy w sieci, ma realny wpływ na rzeczywistość zarówno naszą, jak i osób, z których dorobku korzystamy. Śledzimy zmiany w prawie autorskim i bierzemy czynny udział w pracach nad dostosowaniem go do cyfrowej rzeczywistości. Z myślą o odbiorcach rozbudowujemy Bazę Legalnych Źródeł miejsc z dostępem do kultury, które respektują prawa twórców. Pracujemy też nad pierwszą w Europie wyszukiwarką legalnych źródeł, która już wkrótce zapewni użytkownikom polskiego Internetu szybki dostęp do filmów, książek, gier i muzyki w najlepszej jakości i cenie. Patrząc na rozwijający się najbardziej dynamicznie i obejmujący już prawie połowę rynku muzycznego segment cyfrowego dostępu do muzyki nie mamy wątpliwości, że przyszłość kultury jest w sieci. Te same reguły dotyczą filmu, książek i gier. Możemy jednak mieć wpływ na kształt tej przyszłości. I to jest wspólna sprawa, o którą musimy dziś razem zadbać. EDUKACJA LEGALNEJ KULTURY Kampania Legalna Kultura to swoisty fenomen wśród działań społecznych. Przełamała barierę w mówieniu o tak trudnej kwestii, jak nielegalne korzystanie z dorobku twórców w kontekście obecności kultury w Internecie. Po trzech latach od uruchomienia, kampania wskazuje drogę legalnego i odpowiedzialnego korzystania z dorobku twórców, prowadząc zakrojone na szeroką skalę działania edukacyjne wśród nauczycieli i młodzieży, z naciskiem na kształtowanie etycznych postaw, wynikających z wiedzy o prawie autorskim, zagadnieniach związanych z ochroną własności intelektualnej, sposobach świadomego korzystania z dóbr kultury oraz metodach dystrybucji kultury w cyfrowych czasach. WARSZTATY EDUKACYJNE W obszarze działalności edukacyjnej Legalna Kultura tworzy i realizuje specjalne programy, które obejmują: warsztaty, wykłady, prelekcje, dyskusje dla uczniów, studentów, nauczycieli, bibliotekarzy i przedstawicieli grup zawodowych, które zgłaszają akces do udziału w zajęciach poprzez formularz kontaktowy, dostępny na stronie Warsztaty z nauczycielami wzmacniają kompetencje w następującym zakresie: przestrzegania prawa autorskiego w dydaktyce i w codziennej pracy szkoły; znajomości pojęć związanych z pracami pisemnymi, które obejmuje prawo cytatu, plagiat, twórczość równoległą, ochronę idei; lato

10 projektów i zasobów dydaktycznych w Internecie, które można wykorzystać w pracy z uczniem; korzystania z zasobów dydaktycznych dla uczniów dostępnych w Internecie. Zajęcia z uczniami koncentrują się na następujących zagadnieniach: czy i co można ściągać i udostępniać w Internecie; kiedy praca pisemna stanowi przywłaszczenie, a kiedy jest utworem inspirowanym; co to jest utwór równoległy; czym jest plagiat jawny, a czym ukryty; czym jest cytat ile cudzego tekstu można umieścić w swojej pracy; czy zawsze trzeba podpisać źródło i autora; czy wszystkie licencje Creative Commons są takie same i jakie dają możliwości. Zakres warsztatów dla grup zawodowych (dziennikarze, fotograficy, artyści) dotyczy twórcy i jego prawa do swojej twórczości: jakie prawa chronią twórcę; jak odróżnić plagiat od utworu inspirowanego; w jaki sposób dobrze konstruować umowy; jak i gdzie dochodzić swoich praw, jeśli ktoś wykorzystał utwór bez zgody autora. Szkolenia odbywają się z udziałem ekspertów Legalnej Kultury: kulturoznawców, metodyków, prawników. Uczestnikom przyznawany jest certyfikat potwierdzający uczestnictwo w szkoleniu. Podczas spotkań edukacyjnych Legalna Kultura korzysta również z materiałów edukacyjnych partnerów kampanii, między innymi Urzędu Patentowego RP. Legalna Kultura organizuje imprezy własne o charakterze otwartym, a także bierze udział w imprezach organizowanych przez inne podmioty podczas konferencji i warsztatów prezentuje Bazę Legalnych Źródeł oraz najważniejsze informacje na temat legalnego korzystania z dóbr kultury. Od 2013 roku Legalna Kultura zorganizowała w Polsce ponad 200 spotkań warsztatowych dla nauczycieli, uczniów i studentów oraz osób związanych z dziennikarstwem, fotografią, DJ ów i animatorów kultury. W podobnych zajęciach brali udział również uczestnicy prestiżowych wydarzeń kulturalnych: Festiwalu Łodzią po Wiśle, Festiwalu Filmów Niezwykłych, Miesiąca Fotografii w Krakowie, Forum Wokół Kina, Festiwalu Filmoteki Szkolnej, Sopot Film Festiwalu, Letniej Akademii im. Łazarkiewicza w Jarocinie, Festiwalu Filmowego Hommage a Kieślowski, Camerimage, Wrocławskich Targów Dobrych Książek, Transatlantyk Festival Poznań ( Otwarte Drzwi do Kultury w Teatrze Polskim w Poznaniu), Krakowskiego Festiwalu Filmowego ( Otwarte Drzwi do Kultury w Alvernia Studios), Festiwalu Muzyki Filmowej. STREFA DLA NAUCZYCIELI na Z inicjatywy Legalnej Kultury zostały przygotowane scenariusze lekcji z zakresu prawa autorskiego oraz edukacji medialnej i filmowej. Zostały one nieodpłatnie udostępnione na stronie w zakładce STREFA DLA NAUCZYCIELI. Na stronie znajduje się również jako dodatkowa wartość i narzędzie wspierające baza zasobów dydaktycznych dla nauczycieli i materiały pomocnicze dla uczniów. Materiały edukacyjne obejmują 64 scenariusze lekcji z podziałem na: zajęcia z zakresu prawa autorskiego i ochrony własności intelektualnej (16), edukacji medialnej (12), edukacji filmowej (12). Na stronie znajdują się również innowacyjne materiały do pracy z filmem Sugar Man (6), scenariusze związane z 25-leciem Wolności (14) oraz scenariusze dotyczące twórczości Stanleya Kubricka (4). Cała baza scenariuszy to 27 konspektów dla gimnazjów i 37 dla szkół ponadgimnazjalnych. Scenariusze przygotowane są według najwyższych standardów edukacyjnych, zgodnie z podstawą programową określoną w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r., udostępnione na lato

11 podstawie licencji CC BY-NC-ND (Uznanie autorstwa Użycie niekomercyjne Bez utworów zależnych 3.0 Polska). Licencja ta zezwala na rozpowszechnianie, przedstawianie i wykonywanie utworu jedynie w celach niekomercyjnych oraz pod warunkiem zachowania go w oryginalnej postaci (bez prawa tworzenia utworów zależnych). Na stronie w Strefie dla nauczycieli znajduje się łącznie 25 stron zawierających programy i zasoby dydaktyczne. Witryna daje także możliwość kontaktu z metodykiem i uzyskania odpowiedzi na pytania oraz opcję zgłaszania własnych pomysłów. STREFA DLA UCZNIÓW na Podobnie jak nauczyciele, uczniowie również mają w portalu Legalnej Kultury własną strefę i dostęp do wiedzy pomocnej w nauce, w przejrzystym podziale na przedmioty: język polski (5), język angielski (12), matematyka (20), historia (9), fizyka (22), chemia (7), biologia (10), informatyka (7), geografia (11). Uczniowie otrzymują też rekomendacje stron poświęconych zjawiskom i tematom kulturalnym, które warto odwiedzić (35) oraz dostęp do słowniczka objaśniającego pojęcia niezbędne w edukacji szkolnej i do najbardziej popularnych wśród uczniów rozdziałów z Przewodnika po prawie autorskim. PRAWO W KULTURZE na Rzymianie wieki temu powtarzali: Ignorantia iuris nocet, czyli: nieznajomość prawa szkodzi. To jedna z podstawowych zasad prawa, która mówi, że warto znać reguły i normy postępowania, aby stosować się do nich, podobnie, jak do biblijnego przykazania Nie kradnij. W odniesieniu do sposobów korzystania z dóbr kultury oznacza ona, że należy szanować prawa twórców tych dóbr. W portalu działa starannie przygotowana podstrona Prawo w kulturze. Jej najważniejszym elementem jest unikatowy w sieci Przewodnik po prawie autorskim, przygotowany z myślą o wszystkich odbiorcach kultury. Został on zaprojektowany tak, by dzięki pomocnym powiązaniom przeprowadzić czytelnika przez różne aspekty najważniejszych zagadnień związanych z prawem autorskim. Przechodząc z rozdziału do rozdziału, można zapoznać się z definicjami najważniejszych, z punktu widzenia prawa autorskiego, haseł i pojęć, które każdemu laikowi pozwalają oswoić się z terminologią prawniczą. Aby poruszanie się po stronie było jeszcze bardziej intuicyjne, Przewodnik został wyposażony w szereg specjalnych odnośników do określonego przepisu prawa, w przykłady oraz pytania użytkowników, które pomagają zrozumieć zapisy zawarte w Ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przewodnik po prawie autorskim uzupełnia Słowniczek kompendium wiedzy, które pozwala na szybkie i sprawne poruszanie się wśród przepisów i terminów zawartych w Ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zawiera hasła uporządkowane według kolejności alfabetycznej z odnośnikami do innych pojęć pomocnych w zrozumieniu poszczególnych definicji. Odrębną sekcję w dziale Prawo w kulturze stanowią Wykłady Video poświęcone podstawowym zagadnieniom związanym z prawem autorskim, przygotowane w nowoczesnej formie wizualnej. Cykl ten prowadzi dla użytkowników portalu Legalnej Kultury Wiesław Johann dziennikarz, prawnik, nauczyciel akademicki, wykładowca w Collegium Civitas i autor książek oraz publikacji naukowych z zakresu prawa prasowego i autorskiego. Każdy użytkownik, który ma wątpliwości lub problem ze zrozumieniem specyfiki prawa autorskiego i różnych zależności, jakie wynikają z jego stosowania lub niestosowania, może skorzystać z utworzonej na podstronie Prawa w kulturze zakładki Zapytaj prawnika z funkcją umożliwiającą zadawanie pytań. Jednocześnie wszystkie pytania i odpowiedzi są rejestrowane i wchodzą na stałe do określonych kategorii lato

12 umieszczonych na stronie tak, by nowi użytkownicy mogli korzystać z tych zasobów w przypadku, gdy szukają rozwiązania podobnego problemu. Kategorie grupują zagadnienia dotyczące: cytatu, filmu, fotografii, grafiki, książek, licencji, muzyki, prawa autorskiego, radia i telewizji, reklamy, serwisów internetowych, szkół i bibliotek. Wszystko to czyni z opracowanego przez Legalną Kulturę Prawa w kulturze nowoczesne i unikalne w polskim Internecie kompendium wiedzy z zakresu ochrony własności intelektualnej. PRAWO AUTORSKIE W DZIAŁALNOŚCI DZIENNIKARSKIEJ Od grudnia 2014 roku na stronie publikujemy teksty dotyczące Prawa Własności Intelektualnej w Działalności Dziennikarskiej. Zapraszamy do przesyłania pytań i sugestii tematycznych na mail: prawo@legalnakultura.pl ODPOWIEDZIALNOŚĆ DZIENNIKARZY ORAZ REDAKCJI ZA NARUSZENIE PRAW AUTORSKICH Wydawcy prasy oraz dziennikarze (w tym redaktorzy naczelni i pozostali redaktorzy) mogą ponosić różnego rodzaju odpowiedzialność prawną za swoje działania lub zaniechania. Odpowiedzialność ta wynikać może z naruszenia różnego rodzaju dóbr, których naruszenie może mieć miejsce w działalności prasowej lub wydawniczej, jak chociażby dobra osobiste czy prawa autorskie do publikowanych treści. Przedmiotem niniejszego felietonu jest przedstawienie odpowiedzialności za ewentualne naruszenie praw autorskich do utworów. Na wstępnie należy określić, co rozumiemy pod pojęciem prasy, gdyż zgodnie z rozumieniem tego pojęcia przyjętym na potrzeby Ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. o prawie prasowym (Dz. U. Nr 5, poz. 24, z późn. zm.), rozumie się publikacje periodyczne, które nie tworzą zamkniętej jednorodnej całości, ukazujące się nie rzadziej niż raz do roku, opatrzone stałym tytułem albo nazwą, numerem bieżącym i datą. Do prasy zaliczyć więc należy: dzienniki i czasopisma, serwisy agencyjne, biuletyny, programy radiowe i telewizyjne czy też kroniki filmowe. Prasą są także wszelkie istniejące i powstające w wyniku postępu technicznego środki masowego przekazu, w tym również rozgłośnie oraz tele i radiowęzły zakładowe upowszechniające publikacje periodyczne. Prasa obejmuje też zespoły ludzi i poszczególne osoby zajmujące się działalnością dziennikarską. W zakresie rozpowszechniania treści zawierających utwory przez szeroko powyżej opisaną prasę należy przyjąć, że utwory mogą być przez prasę rozpowszechniane wyłącznie w celach informacyjnych. Dotyczy to w szczególności: sprawozdań o aktualnych wydarzeniach, aktualnych artykułów i wypowiedzi na tematy polityczne, gospodarcze i społeczne, aktualnych zdjęć reporterskich, krótkich wyciągów ze sprawozdań, artykułów, wypowiedzi, przeglądów publikacji i utworów opublikowanych, mów wygłoszonych na publicznych zebraniach i rozprawach, krótkich streszczeń rozpowszechnionych utworów. Rozpowszechnianie utworów w w/w zakresie jest dozwolone zarówno w oryginale, jak i w tłumaczeniu. W sprawozdaniach o aktualnych wydarzeniach wolno przytaczać fragmenty utworów udostępnianych podczas tych wydarzeń, ale tylko w granicach niezbędnych dla przekazania informacji. Może to być przedruk zdjęcia z wystawy, cytat z prezentowanego utworu czy migawka w telewizji. Jest to zatem wyjątek od obowiązku przestrzegania praw autorskich. Z kolei wskazówka, jaką daje Ustawa o prawie lato

13 autorskim i prawach pokrewnych, w kwestii dopuszczalności zamieszczania cytatów, jest bardzo pobieżna, można wręcz rzec lakoniczna. Otóż mówi się bowiem o dopuszczalności cytowania w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości. Dozwolony użytek publiczny nie może w żadnym razie naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy twórcy. Korzystający z utworu w ramach tzw. dozwolonego użytku publicznego ma bezwzględny obowiązek respektowania autorskich praw osobistych twórcy, czyli podania autora, źródła, z którego utwór został zaczerpnięty, oraz wykazania zmian, jeżeli zostały wprowadzone do utworu. Ponadto ustawa o prawie autorskim, w ramach prawa do informacji, zezwala na przedrukowywanie zdjęć reporterskich. Muszą jednak zostać spełnione kumulatywnie dwa warunki: zdjęcie zostało już rozpowszechnione, czyli opublikowane w gazecie lub pokazane w telewizji oraz zdjęcie ma charakter aktualny (jest ilustracją wydarzenia, które miało miejsce tuż przed jego drukiem czy przedrukiem z pierwszej gazety). Tylko przy spełnieniu powyższych kryteriów zdjęcie może zostać przedrukowane także w innych tytułach prasowych czy pokazane w telewizji, ale wyłącznie w celach informacyjnych. Wynagrodzenie autora zdjęcia za prawo do reprodukcji zdjęcia jest wówczas wynagrodzeniem za prawo do wykorzystania zdjęcia w określony sposób lub za przeniesienie autorskich praw majątkowych do zdjęcia w określonym umową zakresie. Warto wskazać, że wynagrodzenie za przedrukowanie zdjęcia przysługuje autorowi według standardowych stawek przyjętych w danej gazecie. Co ciekawe, w 1967r. Sąd Najwyższy wydał orzeczenie, w którym stwierdził, że dalsza publikacja zdjęcia, na rozpowszechnianie którego uzyskano zgodę, jest dopuszczalna bez konieczności uzyskania zgody na przedruk pod warunkiem przywołania okoliczności, w jakich zostało ono wykonane i opublikowane po raz pierwszy. Dosyć popularne stało się również opatrywanie publikowanych zdjęć tzw. dymkami, w których zamieszczane są, zazwyczaj fikcyjne, wypowiedzi osób będących na zdjęciu. W tym miejscu pojawia się pytanie o dopuszczalność takiego działania. Należy tutaj zwrócić uwagę na pewien wyrok Sądu Najwyższego z 1963 r. stwierdzający, że opublikowanie zdjęcia opatrzonego nieprawdziwym komentarzem stanowi przekroczenie granic domniemanej zgody osoby będącej na zdjęciu na publikację zdjęcia. Jeżeli dodany komentarz narusza godność osobistą tej osoby, to mamy wystarczającą przesłankę do stwierdzenia, że naruszono dobra osobiste fotografowanego. Jeżeli wizerunek osoby sfotografowanej został rozpowszechniony bez jej zgody, Ustawa o prawie autorskim daje pokrzywdzonemu takie same możliwości, jak w przypadku naruszenia autorskich dóbr osobistych, czyli: żądanie zaniechania bezprawnego działania, żądanie usunięcia skutków w/w działania, żądanie złożenia publicznego oświadczenia w odpowiedniej formie i odpowiedniej treści, żądanie zadośćuczynienia pieniężnego. Warto wskazać, że roszczenia z tego tytułu wygasają z chwilą śmierci osoby przedstawionej na zdjęciu. Podkreślenia wymaga, że rozpowszechnienie wizerunku osoby bez jej zgody jest możliwe jedynie w dwóch przypadkach: dotyczy wizerunku tzw. osoby publicznej, jeżeli pozostaje on w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych czy zawodowych, jeżeli wizerunek osoby stanowi tylko szczegół większej całości np.: zgromadzenia, widoku ulicy. W przypadku szeroko rozumianej prasy istotne jest również zagadnienie, komu przysługują prawa autorskie do utworu będącego produktem pracy dziennikarza. Art. 12 Ustawy o prawie autorskim stanowi, iż autorskie prawa majątkowe do utworu stworzonego w ramach wykonywania obowiązków ze lato

14 stosunku pracy przysługują pracodawcy z chwilą przyjęcia utworu i w granicach wynikających z celu umowy o pracę oraz zgodnego zamiaru stron. Nabycie to ma więc charakter pochodny. W przypadku prasy będzie to najczęściej moment akceptacji przez redaktora naczelnego, który odpowiada za efekty pracy redakcji. Zatrudnienie twórcy utworu pozwala pracodawcy na nabycie pełni (lub określonej w umowie części) praw majątkowych do efektów działalności autora. Sytuacja jest podobna w przypadku utworu audiowizualnego, np. materiału filmowego w wiadomościach telewizyjnych. Zgodnie z Ustawą o prawie autorskim prawa majątkowe do całości utworu audiowizualnego przysługują producentowi utworu. Powstaje domniemanie, że producent utworu audiowizualnego nabył autorskie prawa majątkowe do wszystkich utworów, które zostały zrealizowane na jego zamówienie. Jeżeli pracodawca (producent) w ciągu dwóch lat od daty przyjęcia utworu nie przystąpi do jego rozpowszechniania (jeżeli umowa o pracę przewiduje jego rozpowszechnianie), twórca może wyznaczyć pracodawcy odpowiedni termin na rozpowszechnienie tego utworu. Po bezskutecznym upływie tego terminu prawa uzyskane przez pracodawcę wracają do twórcy wraz z własnością przedmiotu, na którym utwór został utrwalony. Warto również wskazać, iż w zakresie odpowiedzialności podmiotów prasowych istotne rozwiązanie zostało zawarte w ustawie z dnia 26 stycznia 1984 r. prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24, z późn. zm.), zgodnie z którym odpowiedzialność cywilną za naruszenie prawa spowodowane opublikowaniem materiału prasowego ponoszą autor, redaktor lub inna osoba, którzy spowodowali opublikowanie tego materiału. Regulacja ta nie wyłącza jednak odpowiedzialności wydawcy, natomiast w zakresie odpowiedzialności majątkowej odpowiedzialność tych osób jest solidarna, co ma zastosowanie również w przypadku naruszenia praw autorskich i dochodzonych w związku z tym roszczeń odszkodowawczych. Jarosław Jastrzębski Radca prawny BADANIA LEGALNEJ KULTURY Fundacja Legalna Kultura od kilku lat prowadzi badania związane z dostępem do kultury i korzystaniem z niej przede wszystkim w sieci. Warto jednak zauważyć, że Fundacja angażuje się nie tylko w standardowe projekty badawcze, ewaluujące efekty prowadzonych przez nią społecznych kampanii promocyjnych, ale wkracza także na nowe, nie analizowane wcześniej obszary kultury. Jednym z nich jest środowisko użytkowników typu UGC (user-generated content). Chodzi tutaj o aktywność w sieci polegającą na zamieszczaniu w niej autorskich treści przede wszystkim są to przekazy o charakterze artystycznym (muzyka, filmy czy zdjęcia), jednak pojęcie UGC dotyczy również działalności takiej, jak na przykład prowadzenie blogów o różnej tematyce (kulinarne, modowe etc.). Legalna Kultura w 2013 roku jako pierwsza w Polsce przebadała tę grupę, stosując zarówno techniki ilościowe, jak i jakościowe. Projekt, unikatowy i pionierski również w skali Europy, zrealizowany został dla Komisji Europejskiej Licencja dla Europy, a jego wyniki prezentowane były także na forum międzynarodowym. W Polsce problematyka związana z treściami UGC nie była dotąd szczegółowo analizowana. Badanie miało zatem charakter przede wszystkim eksploracyjny jego celem było pozyskanie wiedzy na temat tego, jakie są zasadnicze charakterystyki tej grupy, jak zachowują się jej członkowie, jak oceniają udostępnianie twórczości w sieci i motywacje autorów takich przekazów, jaka jest ich wiedza na temat korzyści i ograniczeń związanych z tego rodzaju aktywnością oraz jakich stron internetowych ona dotyczy. Celem było głównie opisanie środowiska UGC i stworzenie socjologicznych portretów jego najważniejszych aktorów (zarówno twórców, jak i odbiorców tego rodzaju przekazów). lato

15 Badania kultury stanowią bardzo ważny element w działalności Fundacji Legalna Kultura. Szukając rozwiązań antypirackich nigdy nie koncentrujemy się jedynie na zakazach i możliwościach, jakie daje współczesna technologia. Skupiamy się przede wszystkim na użytkowniku, ponieważ uważamy, że rozwiązania tego rodzaju problemów trzeba szukać przede wszystkim w ludziach. Temu celowi służy wiedza pozyskana dzięki wynikom badań socjologicznych, które prowadzimy. Warunki kulturowe, jakie stworzyła nam cyfrowa rzeczywistość, pozwalają nie niemal nieograniczony dostęp do dóbr kultury, a także na jej tworzenie i zarabianie na tym. Zadaniem, jakie przed sobą stawiamy, jest pogodzenie sprzecznych nierzadko interesów różnych obecnych w Internecie grup w taki sposób, by każdy przy zachowaniu prawa i szacunku dla godności innych mógł być zadowolony z ostatecznego rezultatu. Badanie środowiska UGC było jednym z wielu projektów związanych z tą problematyką, stworzyło bowiem wyjątkową szansę bezpośredniej konfrontacji oraz dialogu pomiędzy twórcami i odbiorcami. Kolejnym projektem, jaki zamierzamy zrealizować w najbliższym czasie, jest badanie Włączeni w obieg. W nawiązaniu do projektu Otwarte Drzwi do Kultury proponujemy przeprowadzenie ogólnopolskich badań dotyczących różnych aspektów uczestnictwa w kulturze. Stanowiłyby one uzupełnienie działań w ramach projekcji filmowych, jednak w rzeczywistości byłyby odrębnym zadaniem, którego zasięg może pozwolić na przeanalizowanie różnorodnych wątków nie tylko tych bezpośrednio związanych z legalnymi źródłami kultury i sztuką filmową. Projekt Otwarte Drzwi do Kultury jest znakomitą okazją do przeprowadzenia szeroko zakrojonych badań, dotyczących populacji, do której zwykle socjologom i kulturoznawcom bardzo trudno jest dotrzeć. Badania mogłyby dotyczyć ogromnej rzeszy odbiorców kultury mieszkańców małych miast i wsi, w których będą odbywać się pokazy kinowe połączone z warsztatami. Jesteśmy w stanie przeprowadzić ankiety dotyczące uczestnictwa w kulturze w grupie co najmniej osób stanowi to aż 10% naszej potencjalnej publiczności. Dysponujemy profesjonalnym zespołem, złożonym z badaczy i naukowców, którzy realizowali już tego rodzaju projekty zarówno analizy ilościowe, jak i jakościowe związane z obszarem kultury. Pytania badawcze chcielibyśmy podzielić na dwa bloki. Pierwsza część będzie dotyczyć obszaru, w którym działa Fundacja Legalna Kultura. Będą to zagadnienia związane z korzystaniem z dóbr kultury zgromadzonych w Internecie, z dostępem do legalnych źródeł i świadomością tego, czym one są. Chcielibyśmy przy okazji dokonać również ewaluacji najnowszego projektu Fundacji. Druga część obejmie pytania z szeroko rozumianego zakresu uczestnictwa w kulturze oraz problematykę własności intelektualnej i piractwa. Wszystkie raporty badawcze umieszczamy na stronie Fundacji Legalna Kultura. Jesteśmy przekonani, że dzięki temu prowadzone przez nas projekty badawcze wspierają nie tylko działalność Fundacji, ale są również przydatne dla wielu innych instytucji i osób, którym zależy na kulturze. lato

16 WYSZUKIWARKA LEGALNYCH TREŚCI Fundacja Legalna Kultura stworzyła już Bazę Legalnych Źródeł, nieustannie wspieramy też powstawanie nowych w ten sposób budujemy poczucie odpowiedzialności za kulturę, dając użytkownikom szansę skorzystania z dostępnych w sieci legalnych zasobów. Mamy jednak świadomość, że to nie wystarcza. Dlatego zdecydowaliśmy się wprowadzić do wirtualnego świata nowe narzędzie. Jego pionierski charakter pomoże odbiorcom treści kultury w dokonywaniu wyboru i podejmowaniu świadomych decyzji. Proponowane przez Legalną Kulturę rozwiązanie oznacza istotny progres w dostępie do legalnych zasobów bez dotychczasowych ograniczeń. Badania prowadzone przez Fundację Legalna Kulturą służą przede wszystkim poznaniu oczekiwań użytkowników Internetu, zainteresowanych treściami o charakterze kulturalnym. Znając ich potrzeby i wychodząc im naprzeciw, Fundacja tworzy obecnie Wyszukiwarkę Legalnych Treści. Zdajemy sobie sprawę z faktu, że docieranie do legalnych źródeł w sieci jest często utrudnione między innymi przez brak odpowiedniej informacji. Ułatwienie odbiorcom kultury znalezienia interesujących ich filmów, muzyki czy książek wpisuje się w ideę, która towarzyszy Fundacji od samego początku. Nie chcemy piętnować i karać zależy nam przede wszystkim na zachęcaniu internautów do korzystania z legalnych zasobów, które są dostępne w sieci i nie tylko tam. Celem projektu jest stworzenie zintegrowanej bazy utworów dostępnych w legalnych źródłach zarówno w Internecie (strony www), jak i poza nim (kina, muzea, koncerty, itp.). W bazie znajdą się utwory dostępne na rynku dla polskich odbiorców, a więc m.in. ponad 20 tysięcy tytułów filmowych i serialowych, kilkadziesiąt tysięcy albumów muzycznych, kilkanaście tysięcy książek i wiele utworów z pozostałych kategorii kultury. Łączna liczba skatalogowanych utworów przekroczy 100 tysięcy i będzie stale aktualizowana. Baza będzie miała formę katalogu z wyszukiwarką, pozwalającego na błyskawiczne odnalezienie poszukiwanego utworu po wpisaniu fragmentu tytułu lub nazwiska twórcy, a także przeglądanie według rozmaitych kluczy takich jak kategorie, data publikacji, oceny, rekomendacje itp. Przy każdym utworze użytkownik będzie miał dostęp do aktualizowanej w czasie rzeczywistym listy źródeł, w których może ten utwór znaleźć bezpłatnie lub za opłatą. Projekt ma bardzo duże znaczenie dla popularyzacji legalnych źródeł oraz odkrywania przez konsumentów nowych utworów. Zapewni to mechanizm sugerujący skorzystanie z utworów podobnych, pozostałych utworów danego twórcy czy też najpopularniejszych w społeczności utworów w każdej z kategorii. Realizacja projektu wpisuje się w cele Fundacji i w sposób znaczący wesprze zasięg jej działań dzięki szerokiej promocji rezultatów projektu, jakim będzie katalog z wyszukiwarką i odsyłaczami, wśród użytkowników Internetu. Dodatkowo w tle będzie w czasie rzeczywistym pracować wyszukiwarka aktualizująca dostępność poszczególnych utworów w legalnych źródłach. Opisaną usługę będziemy realizować za pomocą autorskiego oprogramowania, stworzonego specjalnie dla Fundacji. Nie istnieją na rynku gotowe rozwiązania możliwe do zaimplementowania, a sama realizacja projektowanej usługi jest wysoce nowatorska, innowacyjna i wymaga znacznego zaangażowania czasu oraz środków. Mamy nadzieję, że narzędzie to będzie dobrze służyć internautom i pozwoli rozpocząć budowę mostu pomiędzy twórcami i odbiorcami kultury. lato