WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C - PROBLEM, KTÓRY MOŻE DOTYCZYĆ KAŻDEGO Z NAS
|
|
- Elżbieta Kujawa
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C - PROBLEM, KTÓRY MOŻE DOTYCZYĆ KAŻDEGO Z NAS Agnieszka Brzuszek Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie Streszczenie Problem zakażenia HCV jest dużym wyzwaniem dla ochrony zdrowia. Wymaga nakładów finansowych, zarówno jeśli chodzi o badania diagnostyczne, jak i samo leczenie. Coraz lepsza dostępność testów diagnostycznych sprawia, iż u coraz większej liczby osób zakażenie jest rozpoznawane, co może zmniejszyć transmisję tego wirusa. Wprowadzenie testów typu antygen/przeciwciało skraca okres okienka serologicznego, co może pomóc w rozpoznawaniu zakażenia HCV już we wczesnym okresie. Opanowanie problemu zakażeń HCV wymaga kompleksowych działań, natomiast leczenie osób zakażonych tym wirusem doświadczonego personelu medycznego oraz zapewnienia właściwych środków na ten cel. 1. Czym jest wirusowe zapalenie wątroby typu C? Wirusowe zapalenie wątroby typu C (Hepatitis C) to jedna z najpowszechniej występujących na świecie chorób wątroby, jak również jedna z najgroźniejszych odmian wirusowych zapaleń. Chorobę tą wywołuje zidentyfikowany w 1989r. wirus HCV przenoszony przez krew. Jest on trudny do zdiagnozowania, gdyż brak jest specyficznych dla niego objawów klinicznych, które nasuwałyby podejrzenie zakażenia. Cechą charakterystyczną wirusa jest w zasadzie bezobjawowy rozwój, który często prowadzi do ciężkich uszkodzeń wątroby bez jakichkolwiek podejrzeń ze strony chorego. Następstwem zakażenia HCV jest włóknienie wątroby, które prowadzi do upośledzenia jej funkcji, natomiast w około 1/5 przypadków dochodzi do marskości wątroby, a nawet do rozwoju raka wątrobowokomórkowego. Niestety dotąd nie opracowano skutecznej szczepionki na WZW typu C! ISSN , Nr 2 (3) 2010, s
2 2. Drogi zakażenia wirusem, grupy ryzyka Problem HCV może dotknąć każdego z nas. Większość zakażeń tym wirusem przenoszonym przez krew, to tzw. zakażenia szpitalne, które są skutkiem wykonywania zabiegów medycznych, podczas których dochodzi do przerwania ciągłości tkanek (często niesterylnymi narzędziami). Każdy kto był i jest pacjentem przeróżnych placówek służby zdrowia - znajduje się w podwyższonej grupie ryzyka zakażenia tym wirusem. W szczególności narażone na zakażenie są osoby, u których wykonywano jakikolwiek zabieg inwazyjny jak np. operacja chirurgiczna, badanie endoskopowe czy chociażby tylko wyrwanie lub leczenie zęba u dentysty, jak również chorzy dializowani. Możliwość zakażenia wirusem HCV wiąże się prawie z każdym pobytem w szpitalu, które najczęściej połączony jest z badaniami polegającymi chociażby na pobraniu krwi. Największe ryzyko dotyczy tych osób, u których przeprowadzono transfuzję krwi przed 1992 rokiem. W tamtym okresie jeszcze nie wykonywano w ogóle badań na obecność wirusa w przetaczanej krwi i właśnie z tamtego okresu pochodzi największa ilość zakażeń, które są obecnie stopniowo wykrywane. W grupie ryzyka zakażenia wirusem są także osoby, które kiedykolwiek stosowały dożylnie środki odurzające i narkotyki, osoby posiadające tatuaże, osoby poddające się akupunkturze, osoby mające bardzo częste kontakty heteroseksualne bądź homoseksualne, jak również pracownicy służby zdrowia. HCV przenoszona jest także na noworodki urodzone przez zakażone kobiety. 3. Wykrywanie i objawy Wirusowe zapalenie wątroby typu C w większości wykrywa się przypadkiem, często podczas wykonywania innych rutynowych badań. Przebieg tej podstępnej choroby jest skryty, brak jest jakichkolwiek specyficznych objawów klinicznych. Okres wylęgania tej choroby wynosi około 50 dni, a objawy typowej żółtaczki występują jedynie u 10-25% chorych, można również zaobserwować umiarkowaną zwyżkę aminotransferazy alaninowej - ALAT. Przeciwciała anty HCV, które wykrywane są w teście ELISA, pojawiają się dopiero po 15 tygodniach. Testami, które potwierdzają zakażenie, są nowoczesne testy typu RIBA (recombinant immuno-blot assay) oraz testy wykonywane metodą PCR (proteinase chain reaction). Choroba ta ujawnia się dopiero wiele lat po zakażeniu. Często bywa tak, że osoba ulega zakażeniu lat wcześniej i nadal nie wie o obecności wirusa w swoim organizmie, co potwierdza prof. Andrzej Gładysz - krajowy konsultant chorób zakaźnych. Jeśli obserwujemy u siebie: uporczywe zmęczenie, osłabienie, apatię, trudności z koncentracją uwagi, bóle mięśni i stawów, zaburzenia trawienia, swędzenie i zmiany skórne, okresową gorączkę zwłaszcza, jeśli znajdujemy się w grupie podwyższonego ryzyka, powinno nas to skłonić do diagnostyki w kierunku obecności HCV. Te przeróżne dolegliwości pojawiają się u większości chorych w różnym nasileniu, jednak nie zawsze występują łącznie. Niespecyficzność tych objawów powoduje to, iż chorzy najczęściej szukają pomocy u innych specjalistów, a nie u lekarzy zajmujących się chorobami wątroby czy chorobami zakaźnymi. Uważa się coraz powszechniej, że wirus zapalenia wątroby typu C 35
3 wywołuje ogólnoustrojowe zakażenie, oddziaływując przede wszystkim na układ immunologiczny chorego i stąd też pochodzą niespecyficzne dolegliwości obserwowane u pacjentów. 4. Dane statystyczne W Polsce ogólną liczbę zakażonych HCV szacuje się na około osób, spośród których tylko niewielu wie o swojej chorobie, gdyż zdecydowana przewaga osób zakażonych, to nieświadomi nosiciele. W naszym kraju wykrywa się przeciętnie około 2000 nowych zakażeń rocznie. Na świecie liczbę zakażonych szacuje się na 170 mln, a każdego roku przybywa kolejne 3-4 mln. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) nosicieli wirusowego zapalenia wątroby typu C jest więcej niż nosicieli wirusa HIV. 5. Leczenie farmakologiczne W przypadku WZW C głównym celem terapii jest: eliminacja wirusa z organizmu, zapobieganie marskości i rozwojowi raka wątroby i powrót do prawidłowych wartości wyników testów. Istnieją coraz bardziej skuteczne metody leczenia wirusowego zapalenia wątroby typu C. Na rynku są, jak na razie, dwa rodzaje leków zarejestrowanych do leczenia WZW C- interferon i rybawiryna. Interferon - to naturalne białko, które jest wytwarzane w organizmie w celu zwalczania zakażeń wywoływanych przez wirusy. U części chorych niestety organizm nie wytwarza interferonu w takiej ilości, która pozwoliłaby na wyeliminowanie HCV i dlatego też, aby wzmocnić naturalną obronę organizmu, białko to jest podawane w postaci zastrzyków. Dostępne są również pegylowane formy interferonu, wykazują one lepszą skuteczność i są podawane pacjentom tylko raz w tygodniu. Rybawiryna to lek przeciwwirusowy. Występuje w postaci tabletek albo kapsułek stosowanych doustnie dwa razy na dobę. Rybawiryna wzmacnia działanie interferonu, zwiększając tym samym skuteczność całego leczenia, jak również zmniejszając ryzyko nawrotu choroby. Stosowanie samej rybawiryny niestety nie powoduje eliminacji groźnego wirusa. Najlepsze efekty uzyskuje się przy zastosowaniu połączonej terapii pegylowaną formą interferonu z rybawiryną. W walce z "cichą" epidemią WZW C wielkie nadzieje są pokładane w stworzeniu skutecznej szczepionki. Szczepionka przeciwko temu wirusowi znajduje się dopiero w drugiej fazie badań klinicznych, a trudności w jej otrzymaniu są spowodowane bardzo dużą polimorfią (zmiennością budowy) HCV. Chorzy są zarażeni wirusami o różnych genotypach. W trakcie leczenia powstają także mutanty wirusa, które przeżywają terapię antywirusową i powodują dalszy rozwój choroby. Prognostycy zakładają, że skuteczna szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu C może zostać opracowana dopiero około 2015 roku. Jak zwykle praktyka zweryfikuje dodatnio lub negatywnie te prognozy. 36
4 6. Terapia Z uwagi na duży koszt terapii oraz jej ograniczoną skuteczność, w dostępie do niej stosuje się daleko posunięte ograniczenia. Kwalifikacja do leczenia odbywa się najczęściej w oparciu o wynik biopsji wykazujący duże uszkodzenia wątroby. Z drugiej strony największe szanse pokonania HCV mają osoby, u których wirus ten nie poczynił jeszcze żadnych spustoszeń. Wiadomo, iż prawdopodobieństwo eliminacji wirusa z organizmu pacjenta gwałtownie maleje ze wzrostem uszkodzeń wątroby oraz pogarszaniem się jego stanu zdrowia. Terapia antywirusowa jest niezmiernie uciążliwa i długotrwała dla pacjenta. Wywołuje wiele niepożądanych, często nieodwracalnych objawów. W niektórych przypadkach przekraczają one swoją dolegliwością działanie czynnika chorobowego, przeciwko któremu ta terapia jest skierowana. Wszystko to razem powoduje, iż pacjent podczas podejmowania decyzji o swoim dalszym leczeniu bywa równie zagubiony, jak jego lekarz. Nadal nie ma przejrzystych zasad kwalifikowania pacjenta do terapii w oparciu o informacje o stanie jego zdrowia oraz wskazaniach do leczenia lub braku takowych wskazań. Wszystko to powoduje dużą nieufność pacjenta do służby zdrowia, jak również poczucie psychicznego obciążenia i osamotnienia, co jeszcze pogłębia depresyjne reakcje chorego, które z kolei znacznie utrudniają życie z tą chorobą, wręcz uniemożliwiają walkę z nią. Stan psychiczny chorego na wirusowe zapalenie wątroby typu C odgrywa szczególnie ważną rolę w ograniczaniu zasięgu oddziaływania i rozprzestrzeniania się wirusa. 7. Dyskryminacja społeczna W powszechnej świadomości ludzi wirusowe zapalenie wątroby typu C kojarzy się z tradycyjną żółtaczką, czyli z wirusowym zapaleniem wątroby typu A zwaną chorobą brudnych rąk. Reakcje otoczenia na wiadomość o tej chorobie nie zapewniają pacjentowi komfortu psychicznego. Najczęściej osoby pozostające w kręgu kontaktów chorego wskutek braku dostatecznej i powszechnie dostępnej informacji o tej tak przecież masowo występującej chorobie, w trosce o własne bezpieczeństwo izolują siebie i swoich bliskich. Jak również sami chorzy pozbawieni rzetelnej informacji ulegają naciskowi otoczenia i sami odsuwają się z normalnego życia rodzinnego, co nie jest w żaden sposób uzasadnione względami medycznymi! Przeciwnie dowiedziono, że przy zachowaniu podstawowych, wcale nie nadzwyczajnych, zasad sanitarnych, nie ma żadnego ryzyka przeniesienia zakażenia na inną, zdrową osobę, a w szczególności nie jest to możliwe przez dotyk, podanie ręki, uścisk, czy nawet pocałunek. 8. Dyskryminacja w pracy Mimo braku jakichkolwiek podstaw, osoba zakażona HCV bardzo często narażona jest na dyskryminację w pracy, nierzadko z utratą posady włącznie. Jako przyczynę wypowiedzenia stosunku pracy podaje się zwykle w takich okolicznościach jakąś fikcyjną przyczynę. Przyczyną niezadowolenia pracodawcy są częste nieobecności pracownika z powodu choroby, które są wymuszone głównie przez złe 37
5 samopoczucie lub konieczne badania, często połączone z hospitalizacją, w szczególności podczas leczenia przeciwwirusowego. Jak również zjawiskiem zupełnie rzadkim jest przyznawanie chorym renty przez ZUS tylko na podstawie stwierdzonej obecności wirusa HCV, nawet w okresie niezmiernie uciążliwego leczenia. Zdaniem lekarzy, którzy zasiadają w komisjach orzekających niezdolność do pracy, samo zakażenie wirusem nie powoduje całkowitej niezdolności chorego. Wskutek takiej polityki chory boryka się nie tylko z potwornym obciążeniem, które wynika z samej, jakże przecież ciężkiej choroby, często traci jeszcze jakiekolwiek środki utrzymania, których niestety państwo mu nie zapewnia. Osoby zakażone wirusem HCV nie są bardzo często w ogóle świadome swoich uprawnień pracowniczych, jak również uprawnień z zakresu roszczeń cywilnoprawnych, które powstały w związku z ich zakażeniem przez inne podmioty, nie mówiąc o tym, że nie znają swoich praw jako pacjenci. Całość problemu w połączeniu z niemożliwością dotarcia do osób, które borykają się z tymi samymi problemami, powoduje całkowitą dezorientację osób zakażonych wirusem HCV, jak również poczucie straszliwego zagubienia i osamotnienia. 9. Rola fundacji Potrzeby środowiska osób, które są bezpośrednio dotknięte wirusowym zapalenie wątroby typu C rosną coraz bardziej. Z tego powodu powstało już wiele fundacji: Stowarzyszenie Pomocy Chorym z HCV Prometeusze, "Fundacja Św. Jerzego na rzecz przeciwdziałania skutkom epidemii wirusowego zapalenia wątroby typu C w Polsce", Fundacja "Pod Prąd Żółtej Rzeki i wiele innych. Rola takich fundacji polega przede wszystkim na bardzo szerokiej pomocy osobom zakażonym wirusem HCV. Do ich zadań należy: udzielanie chorym i osobom im bliskim informacji o chorobie i o możliwych metodach leczenia, o akcjach, które popularyzują problem w społeczeństwie w oparciu o pełne i prawdziwe informacje, jak również pomagają w gromadzeniu leków lub pieniędzy na ich zakup, w poradnictwie prawnym i udzielaniu wsparcia psychicznego. 10. Pomoc psychologiczna Osoby, które dowiadują się, że są chore na wirusowe zapalenie wątroby typu C często przeżywają kryzys, są zagubieni, zdezorientowani, niepewni jutra, często miewają też objawy depresyjne, bardzo trudno im wrócić do normalnego życia. Nie potrafią zrozumieć, dlaczego ani Ministerstwo Zdrowia, ani NFZ nie uważają ich choroby za przewlekłą. Są sparaliżowani strachem, że terapia, którą zaczęli, nie będzie skuteczna. Przeraźliwie boją się śmierci, niezmiernie trudno opanować im agresję wobec instytucji, które nie chcą udzielić im pomocy. Często po prostu brakuje im jakichkolwiek nadziei na przyszłość. Z tych powodów potrzebna jest pomoc nie tylko chorym, ale również ich rodzinom. Wcześniej wymienione fundacje prowadzą bardzo szeroką pomoc w tym zakresie, pomoc udzielana jest podczas zajęć grupowych bądź terapii indywidualnych, a wszystko pod kierunkiem specjalistów, 38
6 powstaje również wiele grup wsparcia. W fundacji Prometeusze psycholodzy korzystają z programu Simontona. 11. Program Simontona Program Simontona to niezmiernie spójny, oparty na podstawach naukowych program pomocy psychoterapeutycznej osobom z chorobami przewlekłymi, które zagrażają życiu. Stosowany jest najczęściej w pracy z pacjentami, którzy cierpią na choroby nowotworowe i jest uzupełnieniem leczenia, a nie jego zamiennikiem. Program znalazł też zastosowanie w pracy z chorymi na choroby zakaźne i chorującymi na stwardnienie rozsiane. Naukową podstawą programu są odkrycia związków pomiędzy stanem psychicznym człowieka a mobilizacją sił obronnych jego organizmu. Praktycznie rzecz biorąc, od samego urodzenia nasze komórki odpornościowe mają zdolność do rozpoznawania, niszczenia i usuwania z organizmu komórek nowotworowych oraz innych patogenów. Aktywność tych komórek i innych mechanizmów zdrowienia podlega kontroli mózgu za pomocą połączeń nerwowych oraz wydzielania hormonów, neuropeptydów i innych substancji. Te wszystkie mechanizmy działają niezależnie od tego, czy sobie z tego zdajemy sprawę, czy nie. Cała sztuka pomagania sobie w procesie zdrowienia polega właściwie na tym, żeby im nie przeszkadzać przez chroniczne utrzymywanie się w stresie i negatywnych uczuciach. Ogólnie mówiąc: im więcej w życiu człowieka jest radości, spokoju, poczucia sensu i spełnienia, wewnętrzne siły zdrowienia działają efektywniej. Program Simontona ma na celu nauczenie pacjentów jak zmniejszyć poziom życiowego stresu, a zwiększyć poczucie radości, spokoju, sensu i spełnienia. Stosowane są następujące metody: radzenia sobie z bólem i objawami ubocznymi leczenia, wykorzystywania siły własnego umysłu i wyobraźni dla własnego dobra, efektywnego radzenia sobie z kryzysem emocjonalnym, pracy nad sferą duchową, radzenia sobie z lękiem, zmartwieniem, poczuciem krzywdy, złością i poczuciem winy, odkrywania znaczenia choroby, integrowania kwestii życia i śmierci, komunikowania się pomiędzy osobami chorującymi a wspierającymi, wzmacniania i utrzymywania nadziei, tworzenia planu zdrowienia. Skuteczność tego programu została potwierdzona w badaniach samego Simontona (1981), Spiegla (1989) i Fawzy Fawzy (1993). Dowiedziono, że pacjenci, którzy oprócz klasycznych metod leczenia medycznego uczestniczyli w psychoterapii, żyli średnio ok. 2 razy dłużej, odsetek całkowitych wy- 39
7 zdrowień wśród nich był większy, mieli zdecydowanie lepszą jakość życia, a jeśli już niestety umierali, to mieli lepszą jakość tego umierania. Program Simontona jest przeznaczony dla osób chorych, jak i wspierających. Ludzie różnią się między sobą i każdy wybiera z tego programu to, co najbardziej odpowiada, bo każdy jest postrzegany indywidualnie i każdy ma swoją własną drogę do zdrowia. 12. Podsumowanie Zakażenie wirusem HCV nie jest wyrokiem śmierci, lekarze podkreślają, że 15 proc. zakażonych wraca do zdrowia bez żadnego leczenia, 20 proc. chorych przez wiele lat może nie mieć jakichkolwiek następstw, o ile dbają o swoją wątrobę, czyli unikają alkoholu i tłuszczów. Prof. Piotr Zaborowski z Kliniki Hepatologii Zakaźnej i Nabytych Niedoborów Immunologicznych Akademii Medycznej w Warszawie tłumaczy, że leczenia wymaga co czwarty zakażony, ponieważ po latach często rozwija się u niego marskość wątroby lub rak, które są najczęstszymi przyczynami śmierci wywoływanej wirusowym zapaleniem wątroby typu C. Polska ma bardzo dużą szansę, aby powstrzymać rozprzestrzeniającą się epidemię. Musimy zatrzymać dynamikę nowych zakażeń HCV, dokładnie zdiagnozować zakażonych i chorych, a tych którzy tego wymagają, wyleczyć. Waga problemu i zakres zadań to zarówno doraźne, jak i długoterminowe działania. Nie jest i nie będzie to możliwe bez jakiegoś narodowego programu przeciwdziałania tak powszechnym zakażeniom HCV, bo przecież wirusowe zapalenie wątroby to problem, który może dotyczyć każdego z nas. Hepatitis C jest jak pociąg bez rozkładu jazdy. Nigdy nie wiadomo, z jaką prędkością będzie jechać, kiedy zwolni swój bieg, kiedy zaś przyspieszy, jakie stacje pominie, a na jakich się zatrzyma... i jak nazywać się będzie stacja końcowa. Gerhard Moll 40
8 13. Bibliografia 1. z dnia z dnia z dnia z dnia z dnia Juszczyk J., Hepatitis C, PZWL, Warszawa Juszczyk J., Piętnaście lat badań nad wirusem c zapalenia wątroby w Polsce, Przegląd Epidemiologiczny Simonton O. C., Triumf Życia, Wydawnictwo "Ravi",Łódź
Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Wieruszowie
Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Wieruszowie Hcv HCV to wirus zapalenia wątroby typu C EPIDEMIOLOGIA Wg danych Państwowego Zakładu Higieny i Instytutu Hematologii i Transfuzjologii, uznawanych
Bardziej szczegółowoWIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV
WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV Wątroba to największy i bardzo ważny narząd! Produkuje najważniejsze białka Produkuje żółć - bardzo istotny czynnik w procesie trawienia
Bardziej szczegółowoWZW A. wątroby typu A. Zaszczep się przeciwko WZW A
WZW A Wirusowe zapalenie wątroby typu A Zaszczep się przeciwko WZW A 14 dni po zaszczepieniu u ponad 90% osób z prawidłową odpornością stwierdza się ochronne miano przeciwciał PSSE Tomaszów Maz. ul. Majowa
Bardziej szczegółowoPILOTAŻOWY PROGRAM WYKRYWANIA WIRUSOWEGO ZAKAŻENIA WĄTROBY TYPU C (WZW C) DLA MIESZKAŃCÓW JAROSŁAWIA. Okres realizacji Lipiec - Grudzień 2014 r
PILOTAŻOWY PROGRAM WYKRYWANIA WIRUSOWEGO ZAKAŻENIA WĄTROBY TYPU C (WZW C) DLA MIESZKAŃCÓW JAROSŁAWIA Okres realizacji Lipiec - Grudzień 2014 r 1. OPIS PROBLEMU ZDROWOTNEGO Problem zdrowotny Problem WZW
Bardziej szczegółowoStandardy leczenia wirusowych zapaleń wątroby typu C Rekomendacje Polskiej Grupy Ekspertów HCV - maj 2010
Standardy leczenia wirusowych zapaleń wątroby typu C Rekomendacje Polskiej Grupy Ekspertów HCV - maj 2010 1. Leczeniem powinni być objęci chorzy z ostrym, przewlekłym zapaleniem wątroby oraz wyrównaną
Bardziej szczegółowoWirusowe Zapalenie Wątroby typu C WZW typu C
Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21, Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl Wirusowe Zapalenie
Bardziej szczegółowoDarmowe badania w kierunku HCV dla Pań w ciąży
Darmowe badania w kierunku HCV dla Pań w ciąży Szanowna Pani, Do listopada 2014r. kobiety ciężarne mają możliwość bezpłatnego przebadania się w kierunku zakażenia wirusem zapalenia wątroby C (HCV). Stanowią
Bardziej szczegółowoPilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV
Pilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV HCV zidentyfikowany w 1989 roku należy do rodziny Flaviviridae zawiera jednoniciowy RNA koduje białka strukturalne i niestrukturalne (co najmniej 10) ma 6 podstawowych
Bardziej szczegółowoWZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B?
SZCZEPIONKA WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ!
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR 759/LXVII/2014 RADY MIASTA JAROSŁAWIA. z dnia 29 maja 2014 r.
UCHWAŁA NR 759/LXVII/2014 RADY MIASTA JAROSŁAWIA z dnia 29 maja 2014 r. w sprawie uchwalenia Pilotażowego Programu Wykrywania Wirusowego Zakażenia Wątroby typu C (WZW C) dla mieszkańców miasta Jarosławia
Bardziej szczegółowoKwestionariusz wiedzy dla pracowników programów i placówek narkotykowych
Inicjatywa EMCDDA na rzecz redukcji szkód Zwiększanie testowania na obecność wirusa zapalenia wątroby (WZW) typu C oraz skierowań do leczenia wśród iniekcyjnych użytkowników narkotyków w programach i placówkach
Bardziej szczegółowoZNACZENIE DIAGNOSTYKI I WYKRYWALNOŚCI ZAKAŻEŃ HCV NA POZIOMIE POZ
ZNACZENIE DIAGNOSTYKI I WYKRYWALNOŚCI ZAKAŻEŃ HCV NA POZIOMIE POZ Lek. med. Jacek Krajewski Praktyka Lekarza Rodzinnego Jacek Krajewski Seminarium Nowe perspektywy w leczeniu HCV znaczenie diagnostyki
Bardziej szczegółowoŚwiatowy Dzień WZW 28 lipca 2015
N A R O D O W Y I N S T Y T U T Z D R O W I A P U B L I C Z N E G O P A Ń S T W O W Y Z A K Ł A D H I G I E N Y 00-791 Warszawa, ul. Chocimska 24 Centrala: (+48 22) 54-21-400, Dyrektor: (+48 22) 849-76-12
Bardziej szczegółowo01.10 Międzynarodowy Dzień Walki z WZW typu C
01.10 Międzynarodowy Dzień Walki z WZW typu C Problem HCV - epidemiologia Wirusowe zapalenie wątroby typu C zostało uznane przez Światową Organizację Zdrowia za jedno z największych światowych zagrożeń
Bardziej szczegółowoWaldemar Halota HCV. RAPORT W BUDOWIE Instytut Ochrony Zdrowia
Waldemar Halota HCV RAPORT W BUDOWIE Instytut Ochrony Zdrowia Instytut Ochrony Zdrowia Członkowie Rady Konsultacyjnej Waldemar Halota, Robert Flisiak, Małgorzata Pawłowska, Krzysztof Tomasiewicz, Mirosław
Bardziej szczegółowoRyc. 1. Meldunki epidemiologiczne NIZP-PZH. Źródło:
2016 r. Wirusowe zapalenie wątroby typu C jest powodowane przez zakażenie HCV, którego objawy najczęściej są niecharakterystyczne lub nie występują w ogóle. Długotrwały proces chorobowy prowadzi jednakże
Bardziej szczegółowoWZW co to jest? Wirusowe Zapalenie Wątroby (WZW) to bardzo groźna i jedna z najczęstszych chorób zakaźnych na świecie.
WZW co to jest? Wirusowe Zapalenie Wątroby (WZW) to bardzo groźna i jedna z najczęstszych chorób zakaźnych na świecie. Ma zasięg globalny. Wywołana jest zakażeniem wirusowym czynnikami sprawczymi zarówno
Bardziej szczegółowoNA ZAKAŻENIE HBV i HCV
NA ZAKAŻENIE HBV i HCV Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gdańsku 18.04.2016r. Aneta Bardoń-Błaszkowska HBV - Hepatitis B Virus Simplified diagram of the structure of hepatitis B virus, Autor
Bardziej szczegółowoWZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B?
WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ! szczepionka przeciw
Bardziej szczegółowoWirus zapalenia wątroby typu B
Wirus zapalenia wątroby typu B Kliniczne następstwa zakażenia odsetek procentowy wyzdrowienie przewlekłe zakażenie Noworodki: 10% 90% Dzieci 1 5 lat: 70% 30% Dzieci starsze oraz 90% 5% - 10% Dorośli Choroby
Bardziej szczegółowoDr hab. n.med. Jarosław Drobnik prof. nadzw. PMWSZ Zakład Gerontologii, Katedra Zdrowia Publicznego WNoZ Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
Dr hab. n.med. Jarosław Drobnik prof. nadzw. PMWSZ Zakład Gerontologii, Katedra Zdrowia Publicznego WNoZ Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu HCV wirusowe zapalenie wątroby typem wirusa C (dawniej nie A /
Bardziej szczegółowoCo robię, aby nie zachorować na AIDS? Mateusz Hurko kl. III AG
Co robię, aby nie zachorować na AIDS? Mateusz Hurko kl. III AG -Czym jest HIV? -HIV jest wirusem. Jego nazwa pochodzi od: H human I immunodeficiency ludzki upośledzenia odporności V virus wirus -To czym
Bardziej szczegółowoMariola Winiarczyk Zespół Szkolno-Gimnazjalny Rakoniewice
Mariola Winiarczyk Zespół Szkolno-Gimnazjalny Rakoniewice Szkolny Konkurs Wiedzy o AIDS i HIV obejmuje dwa etapy. Etap pierwszy przeprowadzany jest ok. 25 października. Biorą w nim udział trój osobowe
Bardziej szczegółowoCo warto wiedzieć o wirusie HCV i jego rozpowszechnieniu w Polsce
Waldemar Halota Co warto wiedzieć o wirusie HCV i jego rozpowszechnieniu w Polsce Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologii Collegium Medicum im. L.Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytet Mikołaja Kopernika w
Bardziej szczegółowoSCHIZOFRENIA ROLA OPIEKUNÓW W KREOWANIU WSPÓŁPRACY DR MAREK BALICKI
SCHIZOFRENIA ROLA OPIEKUNÓW W KREOWANIU WSPÓŁPRACY DR MAREK BALICKI PACJENT NA RYNKU PRACY 43 lata, stan wolny, wykształcenie średnie Pierwsze objawy w wieku 29 lat. Średnio 1 rok mija od momentu pierwszych
Bardziej szczegółowoZAKAŻENIA SZPITALNE. Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok
ZAKAŻENIA SZPITALNE Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok REGULACJE PRAWNE WHO Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi Rozporządzenie Ministra
Bardziej szczegółowoCzy grozi mi wirusowe zapalenie wątroby typu B?
Czy grozi mi wirusowe zapalenie wątroby typu B? Co to jest? Wirus zapalenia wątroby typu B (HBW) powoduje zakażenie wątroby mogące prowadzić do poważnej choroby tego organu. Wątroba jest bardzo ważnym
Bardziej szczegółowoukąszenie komara używanie tych samych sztućców, co nosiciel wirusa
NIE DAJ SZANSY! AIDS AIDS (AcquiredImmune DeficiencySyndrome) to zespół nabytego niedoboru odporności -nieuleczalna choroba, która niszczy siły samoobronne organizmu. HIV HIV (HumanImmunodeficiencyVirus)
Bardziej szczegółowoWZW C rok po przełomie. Dr hab. med. Anna Piekarska, Prof. UM Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologii UM w Łodzi Szpital Biegańskiego w Łodzi
WZW C rok po przełomie Dr hab. med. Anna Piekarska, Prof. UM Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologii UM w Łodzi Szpital Biegańskiego w Łodzi Transmisja HCV w Polsce Zakażenia krwiopochodne drogą płciową
Bardziej szczegółowoXXVI edycja akcji Żółty Tydzień Profilaktyka może uchronić przed poważnymi konsekwencjami wirusowego zapalenia wątroby. WZW A i B powiedz NIE!
Warszawa, 10 kwietnia 2013 r. XXVI edycja akcji Żółty Tydzień Profilaktyka może uchronić przed poważnymi konsekwencjami wirusowego zapalenia wątroby. WZW A i B powiedz NIE! W dniach od 15 do 26 kwietnia
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 do ogłoszenia o konkursie ofert. PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV WŚRÓD MIESZKAŃCÓW MIASTA LESZNA W 2016 r.
Załącznik nr 1 do ogłoszenia o konkursie ofert PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV WŚRÓD MIESZKAŃCÓW MIASTA LESZNA W 2016 r. I. OPIS PROBLEMU ZDROWOTNEGO 1. Problem zdrowotny - wirusowe zapalenie wątroby
Bardziej szczegółowoMAM HAKA NA CHŁONIAKA
MAM HAKA NA CHŁONIAKA CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA Chłoniaki są to choroby nowotworowe, w których następuje nieprawidłowy wzrost komórek układu limfatycznego (chłonnego). Podobnie jak inne nowotwory, chłoniaki
Bardziej szczegółowoDepresja wyzwanie dla współczesnej medycyny
Projekt jest współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014 2020 Depresja wyzwanie dla współczesnej medycyny
Bardziej szczegółowoInformacje dodatkowe CHOROBY ZAKAŹNE WYCHODZĘ NA WOLNOŚĆ ZDROWY. Kiła IDS
Informacje dodatkowe CHOROBY ZAKAŹNE W ZW A WZW B Kiła Co-funded by the Health Programme of the European Union WZW Broszurę przygotowało Krajowe Centrum ds. AIDS dla Centralnego Zarządu Służby Więziennej
Bardziej szczegółowo1 Homeopatia Katarzyna Wiącek-Bielecka
1 2 Spis treści Bibliografia......5 Wstęp......6 1. Krótka historia homeopatii......9 2. Podział homeopatii.... 10 3. Produkcja leków homeopatycznych.... 11 4. Koncepcja medycyny w homeopatii.... 14 a)
Bardziej szczegółowoPromocja zdrowia i edukacja prozdrowotna
Promocja zdrowia i edukacja prozdrowotna Kształcenie w zakresie podstaw promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej Zdrowie, promocja zdrowia, edukacja zdrowotna, zapobieganie chorobom. Historia promocji zdrowia.
Bardziej szczegółowoHIV nie śpi. W dzisiejszych czasach o wirusie mówi się mniej niż kiedyś, lecz to wcale nie znaczy, że problem zniknął wręcz przeciwnie.
HIV nie śpi W dzisiejszych czasach o wirusie mówi się mniej niż kiedyś, lecz to wcale nie znaczy, że problem zniknął wręcz przeciwnie. Paulina Karska kl. 2GB -1- Strona 1 z 8 Spis treści : 1. Wstęp- ogólnie
Bardziej szczegółowoZadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji. Ocena informacji o metodzie leczenia
Praktykowanie EBM Krok 1 Krok 2 Krok 3 Krok 4 Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji Ocena informacji o metodzie leczenia Podjęcie decyzji klinicznej na podstawie
Bardziej szczegółowoCelem Tygodnia Szczepień w Polsce jest podkreślanie roli szczepień powszechnych i indywidualnych poprzez:
W dniach 22-26 kwietnia obchodzimy, już po raz IX, Europejski Tydzień Szczepień. Jest to inicjatywa Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), realizowana i koordynowana na poziomie lokalnym przez poszczególne
Bardziej szczegółowow sprawie Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2018
Uchwała Nr XLII.230.2017 Rady Gminy w Białośliwiu z dnia 29 listopada 2017 w sprawie Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2018 Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r.
Bardziej szczegółowoBiuro Służby Zdrowia Centralnego Zarządu Służby Więziennej. Zadania w zakresie redukcji szkód realizowane przez Polską Więzienną Służbę Zdrowia
Zadania w zakresie redukcji szkód realizowane przez Polską Więzienną Służbę Zdrowia Więzienna służba zdrowia zapewnia opiekę zdrowotną osobom pozbawionym wolności w oparciu m.in. o Ustawę z dnia 6 czerwca
Bardziej szczegółowoTy i Twoje dziecko Wirusowe zapalenie wątroby typub
Ty i Twoje dziecko Wirusowe zapalenie wątroby typub Jeżeli chorujesz na wirusowe zapalenie wątroby typu B i jesteś w ciąży, planujesz ciążę, właśnie urodziłaś, albo masz już dzieci, ta ulotka dostarczy
Bardziej szczegółowoPOLIOMYELITIS. (choroba Heinego Medina, nagminne porażenie dziecięce, porażenie rogów przednich rdzenia, polio)
W latach 50. na chorobę Heinego-Medina chorowało w Europie i USA jedno na 5000 dzieci. Po wdrożeniu w Polsce masowych szczepień przeciw poliomyelitis, już w 1960 roku zarejestrowano mniej zachorowań. W
Bardziej szczegółowoSZCZEPIENIA OCHRONNE U DOROSŁYCH lek. Kamil Chudziński Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii CSK MSW w Warszawie 10.11.2015 Szczepionki Zabite lub żywe, ale odzjadliwione drobnoustroje/toksyny +
Bardziej szczegółowoGorączka krwotoczna Ebola informacja dla podróżnych 21 października 2014 r. Wersja 3
KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA ds. ZDROWIA IKONSUMENTÓW Dyrekcja ds. zdrowia publicznego Wydział zagrożeń dla zdrowia Sekretariat Komitetu Bezpieczeństwa Zdrowia Gorączka krwotoczna Ebola informacja
Bardziej szczegółowoLECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)
Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY A. Leczenie infliksymabem 1. Leczenie choroby Leśniowskiego-Crohna (chlc)
Bardziej szczegółowoKod zdrowia dla początkujących Zuchwałych 1 : 2,5-3,5 : 0,5-0,8
// Kod zdrowia dla początkujących Zuchwałych 1 : 2,5-3,5 : 0,5-0,8 Białko 1 : Tłuszcz 2,5-3,5 : Węglowodany 05-0,8 grama na 1 kilogram wagi należnej i nie przejmuj się kaloriami. Po kilku tygodniach dla
Bardziej szczegółowoRYZYKO ZAKAŻEŃ W GABINETACH ZAPOBIEGANIE I OCHRONA
RYZYKO ZAKAŻEŃ W GABINETACH ZAPOBIEGANIE I OCHRONA ZAGROŻENIA MIKROBIOLOGICZNE W GABINETACH Każde narzędzie powodujące przerwanie ciągłości skóry należy wysterylizować w autoklawie. Tylko to urządzenie
Bardziej szczegółowoLECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)
Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W
Bardziej szczegółowoAIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune
AIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune (D)eficiency (S)yndrome. Przyczyny zakażenia AIDS Czynnikiem
Bardziej szczegółowoHCV. Rola samorządów w profilaktyce i diagnostyce
Opis projektu HCV. Rola samorządów i diagnostyce Projekt cyklu debat edukacyjnych z interesariuszami systemu ochrony zdrowia w obszarze profilaktyki wzwc DOBRE PROGRAMY ZDROWOTNE.PL Kraków 2015 HCV. Rola
Bardziej szczegółowoTerapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 Profilaktyka i terapia krwawień u dzieci z hemofilią A i B.
Załącznik nr do zarządzenia Nr./2008/DGL Prezesa NFZ Nazwa programu: PROFILAKTYKA I TERAPIA KRWAWIEŃ U DZIECI Z HEMOFILIĄ A I B. ICD- 10 D 66 Dziedziczny niedobór czynnika VIII D 67 Dziedziczny niedobór
Bardziej szczegółowoSpołeczne aspekty chorób rzadkich. Maria Libura Instytut Studiów Interdyscyplinarnych
Społeczne aspekty chorób rzadkich Maria Libura Instytut Studiów Interdyscyplinarnych Narodowe Plany w EU - zabezpieczenie społeczne Koordynacja pomiędzy sektorem ochrony zdrowia i zabezpieczenia społecznego.
Bardziej szczegółowoTrudne rozmowy z rodziną o stanie pacjenta z podejrzeniem śmierci pnia mózgu
Trudne rozmowy z rodziną o stanie pacjenta z podejrzeniem śmierci pnia mózgu Na sposobie rozmowy o krytycznym, nie rokującym żadnej poprawy stanie pacjenta z jego rodziną odciska swoje piętno nasz osobisty
Bardziej szczegółowoRola psychologa w podmiotach leczniczych
Rola psychologa w podmiotach leczniczych Podstawowym celem działań podmiotów leczniczych było i jest zdrowie pacjentów. Ponieważ jednak zdrowie według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) to stan cechujący
Bardziej szczegółowoProgram profilaktyki zakażeń HCV wśród mieszkańców Miasta Kalisza na lata
Załącznik do UCHWAŁY NR XVIII/211/2015 RADY MIEJSKIEJ KALISZA z dnia 29 grudnia 2015 r. Program profilaktyki zakażeń HCV wśród mieszkańców Miasta Kalisza na lata 2015-2017 Program profilaktyki zakażeń
Bardziej szczegółowoLECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)
Załącznik B.32.a. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE
Bardziej szczegółowoJak rozmawiać o chorobie i śmierci z pacjentami terminalnie chorymi i ich rodzinami szkolenie dla lekarzy i personelu medycznego
Jak rozmawiać o chorobie i śmierci z pacjentami terminalnie chorymi i ich rodzinami szkolenie dla lekarzy i personelu medycznego Cele szkolenia Celem szkolenia jest zapoznanie lekarzy i personelu medycznego
Bardziej szczegółowoPLAN ZAJĘĆ W RAMACH SPECJALIZACJI Z PIELEGNIARSTWA GINEKOLOGICZNEGO
PLAN ZAJĘĆ W RAMACH SPECJALIZACJI Z PIELEGNIARSTWA GINEKOLOGICZNEGO w dniach 12.09.2014 13.09.2014 Data Godziny Osoba prowadząca Miejsce realizacji zajęć Forma zajęć Liczba godz. 12.09.14 (piątek ) 9.00-12.45
Bardziej szczegółowoWsparcie społeczne. Dorota Wojcik, Natalia Zasada
Wsparcie społeczne Dorota Wojcik, Natalia Zasada Czym jest wsparcie społeczne? Jest to wszelka dostępna dla jednostki pomoc w sytuacjach trudnych. Wsparcie to konsekwencja przynależności człowieka do sieci
Bardziej szczegółowoLECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU C TERAPIĄ BEZINTERFERONOWĄ (ICD-10 B 18.2)
Załącznik B.71. LECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU C TERAPIĄ BEZINTERFERONOWĄ (ICD-10 B 18.2) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji: 1) Do programu kwalifikowani są dorośli świadczeniobiorcy
Bardziej szczegółowoWYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI
Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2014 r. (poz. ) Załącznik nr 1 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Lp.
Bardziej szczegółowoOpieka i medycyna paliatywna
Lek. med. Katarzyna Scholz Opieka i medycyna paliatywna Informator dla chorych i ich rodzin Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 Szanowni Państwo, Drodzy Pacjenci, Rodziny.
Bardziej szczegółowoWZW co to jest? Wirusowe Zapalenie Wątroby (WZW) to bardzo groźna i jedna z najczęstszych chorób zakaźnych na świecie.
WZW co to jest? Wirusowe Zapalenie Wątroby (WZW) to bardzo groźna i jedna z najczęstszych chorób zakaźnych na świecie. Ma zasięg globalny. Wywołana jest zakażeniem wirusowym czynnikami sprawczymi zarówno
Bardziej szczegółowoRola Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zapobieganiu i zwalczaniu HCV
Rola Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zapobieganiu i zwalczaniu HCV Elżbieta Narolska-Wierczewska Krajowy Koordynator Programów HCV można pokonać i STOP! HCV WSSE w Bydgoszczy Seminarium edukacyjne "Innowacje
Bardziej szczegółowomgr Agnieszka Bartczak mgr Agnieszka Bartczak
Łuszczycowe zapalenie stawów jako przewlekła choroba z dużymi dolegliwościami bólowymi, ograniczeniem sprawności fizycznej oraz współwystępującymi łuszczycowymi zmianami skórnymi często jest powodem stygmatyzacji,
Bardziej szczegółowoOstre infekcje u osób z cukrzycą
Ostre infekcje u osób z cukrzycą Sezon przeziębień w pełni. Wokół mamy mnóstwo zakatarzonych i kaszlących osób. Chorować nikt nie lubi, jednak ludzie przewlekle chorzy, jak diabetycy, są szczególnie podatni
Bardziej szczegółowoOdległe następstwa różnych scenariuszy polityki zdrowotnej w zakresie kontroli zakażeń HCV Robert Flisiak
Odległe następstwa różnych scenariuszy polityki zdrowotnej w zakresie kontroli zakażeń HCV Robert Flisiak Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologii Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku Polskie Towarzystwo
Bardziej szczegółowoNazwa programu: LECZENIE PRZEWLEKŁEGO WZW TYPU B W OPORNOŚCI NA LAMIWUDYNĘ ICD - 10 B 18.1 - przewlekłe zapalenie wątroby typu B
załącznik nr 25 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Nazwa programu: LECZENIE PRZEWLEKŁEGO WZW TYPU B W OPORNOŚCI NA LAMIWUDYNĘ ICD - 10 B 18.1 - przewlekłe zapalenie wątroby
Bardziej szczegółowoPROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE
PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE Koordynator profilaktyki : mgr piel. Anna Karczewska CELE: zwiększanie świadomości pacjenta na temat szczepionek przeciwko grypie zapobieganie zachorowań na grypę zapobieganie
Bardziej szczegółowoDobierając optymalny program szczepień, jesteśmy w stanie zapobiec chorobom, które mogą być zagrożeniem dla zdrowia Państwa pupila.
SZCZEPIENIA KOTÓW Działamy według zasady: Lepiej zapobiegać niż leczyć Wychodząc naprzeciw Państwa oczekiwaniom oraz dbając o dobro Waszych pupili opisaliśmy program profilaktyczny chorób zakaźnych psów,
Bardziej szczegółowoPilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV. Zakażenia i zachorowania etiologii HCV - epidemiologia i profilaktyka
Pilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV Zakażenia i zachorowania etiologii HCV - epidemiologia i profilaktyka Rozpowszechnienie zakażeń HCV Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że zakażeni HCV stanowią
Bardziej szczegółowoOPIEKA NAD PACJENTEM CHORYM PRZEWLEKLE
OPIEKA NAD PACJENTEM CHORYM PRZEWLEKLE Zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy i opiekuńczo-leczniczy Zadaniem zakładu opiekuńczego jest okresowe objęcie całodobową pielęgnacją oraz kontynuacją leczenia świadczeniobiorców
Bardziej szczegółowoNazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI
Załącznik nr 11 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4, D80.5,
Bardziej szczegółowoPROFILAKTYKA HIV/AIDS. NOWOśCI
PROFILAKTYKA HIV/AIDS STATYSTYKI LOKALNE DZIAłANIA OZ I PZ PSSE W ROKU 2012 NOWOśCI CIEKAWOSTKI STATYSTYKI HIV i AIDS w Polsce dane od początku epidemii (1985 r.) do 30 czerwca 2012 roku 15 724 zakażonych
Bardziej szczegółowoJeśli odpowiedź sprawia Ci trudność, możesz poprosić członka rodziny, pielęgniarkę lub badacza o pomoc w wypełnianiu kwestionariusza.
Samoocena Szanowni Państwo, Ta ankieta pomoże Twojemu lekarzowi uzyskać lepszy obraz konsekwencji, jakie dla Ciebie niesie choroba. To ważne informacje, które są nam potrzebne, aby dostosować naszą opiekę
Bardziej szczegółowoWarszawa, 22 września 2015 r.
WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C ANALIZA KOSZTÓW EKONOMICZNYCH I SPOŁECZNYCH Małgorzata Gałązka-Sobotka, Jerzy Gryglewicz, Jakub Gierczyński Warszawa, 22 września 2015 r. http://instytuty.lazarski.pl/izwoz/
Bardziej szczegółowoSzkolenie
Szkolenie 01.11.2010. Zapraszamy na szkolenie: psychologów, terapeutów, rehabilitantów, osoby dotknięte chorobą nowotworową lub mające bliskich chorych na raka oraz wszystkich zainteresowanych tematyką
Bardziej szczegółowoSzczepienia ochronne. Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak
Szczepienia ochronne Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny Szczepienie (profilaktyka czynna) Podanie całego
Bardziej szczegółowoULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA
ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA GAMMA anty-hbs 200 Roztwór do wstrzykiwań Immunoglobulinum humanum hepatitidis B Immunoglobulina ludzka przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B Należy
Bardziej szczegółowoTesty dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci.
Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. dr n. med. Agnieszka Ołdakowska Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Bardziej szczegółowoWirusowe zapalenie wątroby typu B. Czy jestem w grupie ryzyka?
Wirusowe zapalenie wątroby typu B Czy jestem w grupie ryzyka? Spis treści Nr strony Co to jest WZW B? 2 Jak mogę się zarazić WZW typu B? 3 Skąd mam wiedzieć, czy jestem nosicielem wirusa? 5 Co zrobić,
Bardziej szczegółowoAgresja wobec personelu medycznego
Agresja wobec personelu medycznego Od połowy XX wieku do chwili obecnej obserwuje się gwałtowny postęp w diagnostyce i leczeniu pacjentów. Postęp ten przyczynił się do wczesnego rozpoznawania chorób oraz
Bardziej szczegółowoLECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU C TERAPIĄ BEZINTERFERONOWĄ (ICD-10 B 18.2)
Załącznik B.71. LECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU C TERAPIĄ BEZINTERFERONOWĄ (ICD-10 B 18.2) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji: 1) Do programu kwalifikowani są dorośli świadczeniobiorcy
Bardziej szczegółowoHCV. Wirusowe zapalenie wtroby typu C
HCV Wirusowe zapalenie wtroby typu C Kampania edukacyjna dla uczniów szkół rednich. Temat: Wirusowe zapalenie wtroby typu C. Inicjator działa: Stowarzyszenie Pomocy Chorym z HCV Prometeusze Patronat merytoryczny:
Bardziej szczegółowoOtwarty konkurs ofert
29/06/2011 ogłaszany jest zwyczajowo w I kwartale danego roku. Ogłoszenie o konkursie zawierające wszelkie szczegóły i warunki uczestnictwa w nim, publikowane jest na naszej stronie w zakładce Konkursy
Bardziej szczegółowoPriorytety w zakresie leczenia bólu w Polsce Posiedzenie Sejmowej Komisji 24 IX 2015 Projekt wystąpienia
Prof. dr hab. Jan Dobrogowski Prezes Polskiego Towarzystwa Badania Bólu Priorytety w zakresie leczenia bólu w Polsce Posiedzenie Sejmowej Komisji 24 IX 2015 Projekt wystąpienia Ból jest najczęstszym objawem
Bardziej szczegółowoWojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna we Wrocławiu GORĄCZKA KRWOTOCZNA E B O L A. Dr n. med. Jacek Klakočar
GORĄCZKA KRWOTOCZNA E B O L A Dr n. med. Jacek Klakočar Dolnośląski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny we Wrocławiu Gorączka krwotoczna Ebola (inaczej: choroba wywołana przez wirusa Ebola [Ebola
Bardziej szczegółowoTerapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 Zapobieganie krwawieniom u dzieci z hemofilią A i B.
załącznik nr 5 do zarządzenia 45/2008/DGL z dnia 7 lipca 2008 r. załącznik nr 33 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Nazwa programu: ZAPOBIEGANIE KRWAWIENIOM U DZIECI Z
Bardziej szczegółowoPilotazowy Program Profilaktyki Zakazen HCV. Zakazenia i zachorowania etiologii HCV - klinika, diagnostyka, leczenie
Pilotazowy Program Profilaktyki Zakazen HCV Zakazenia i zachorowania etiologii HCV - klinika, diagnostyka, leczenie HCV zidentyfikowany w 1989 roku nalezy do rodziny Flaviviridae zawiera jednoniciowy RNA
Bardziej szczegółowoRodzinna gorączka śródziemnomorska
www.printo.it/pediatric-rheumatology/pl/intro Rodzinna gorączka śródziemnomorska Wersja 2016 2. DIAGNOZA I LECZENIE 2.1 Jak diagnozuje się tę chorobę? Zasadniczo stosuje się następujące podejście: Podejrzenie
Bardziej szczegółowoULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. Immunoglobulina ludzka przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B
ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA GAMMA anty-hbs 1000 Immunoglobulinum humanum hepatitidis B Immunoglobulina ludzka przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B Roztwór do wstrzykiwań Należy
Bardziej szczegółowoZapalenie ucha środkowego
Zapalenie ucha środkowego Poradnik dla pacjenta Dr Maciej Starachowski Ostre zapalenie ucha środkowego. Co to jest? Ostre zapalenie ucha środkowego jest rozpoznawane w przypadku zmian zapalnych w uchu
Bardziej szczegółowoDrogi zakażenia. kontakt seksualny (sperma, preejakulat, śluz szyjkowy), dot. także kontaktów oralnych,
Zespół nabytego niedoboru odporności, AIDS końcowe stadium zakażenia wirusem zespołu nabytego braku odporności (HIV) charakteryzujące się bardzo niskim poziomem limfocytów, a więc wyniszczeniem układu
Bardziej szczegółowoFinansowanie Zdrowia Publicznego i badań naukowych w UE. Doc. Adam Fronczak
Finansowanie Zdrowia Publicznego i badań naukowych w UE Doc. Adam Fronczak Zdrowie obywateli jest podstawowym priorytetem Unii Europejskiej. Unijna polityka w dziedzinie zdrowia funkcjonuje równolegle
Bardziej szczegółowo1 GRUDNIA 2015R. Światowy Dzień Walki z AIDS
1 GRUDNIA 2015R. Światowy Dzień Walki z AIDS O AIDS zaczęło być głośno w latach 80. Przede wszystkim dzięki działalności środowisk gejowskich w Stanach Zjednoczonych, które jako pierwsze padły ofiarą epidemii.
Bardziej szczegółowoKEYTRUDA (pembrolizumab)
Poradnik dotyczący leku KEYTRUDA (pembrolizumab) Informacja dla Pacjentów Niniejszy produkt leczniczy będzie dodatkowo monitorowany. Umożliwi to szybkie zidentyfikowanie nowych informacji o bezpieczeństwie.
Bardziej szczegółowo