Ekonomia rozwoju wykład 5 Teorie rozwoju dokończenie. Teorie handlu

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Ekonomia rozwoju wykład 5 Teorie rozwoju dokończenie. Teorie handlu"

Teodor Kalinowski
7 lat temu
Przeglądów:

1 Ekonomia rozwoju wykład 5 Teorie rozwoju dokończenie. Teorie handlu międzynarodowego. dr Piotr Białowolski Katedra Ekonomii I

2 Uwaga!!! Dla osób, które przesłały już pracę lub zamierzają ją dosłać: Esej należy przesłać em po wcześniejszej konsultacji w sprawie tytułu. Esej należy następnie wydrukować i złożyć w sali 1018F (do końca roku), po Nowym Roku w Hermesie pokój Katedry Ekonomii I. Każda praca musi zawierać formułę następującej treści Oświadczam, że posiadam prawa autorskie do tekstu pt. Imię i Nazwisko, a także podpis. Formuła powinna być umieszczona pod tekstem, a tekst musi być poprzedzony imieniem i nazwiskiem autora. Brak spełnienia wszystkich powyższych wymogów skutkuje brakiem uznania pracy.

3 Wielkie pchnięcie załoŝenia modelu Jeden czynnik produkcji Dwa sektory (nowoczesny i tradycyjny) N (bardzo duże) dóbr, które mogą być wytwarzane w sektorze tradycyjnym i nowoczesnym Technologia: w sektorze tradycyjnym każdy pracownik produkuje 1 jednostkę dobra w sektorze nowoczesnym więcej, ale występują w nim koszty stałe. W sektorze tradycyjnym każdy zarabia 1, w sektorze nowoczesnym >1 Konsumenci wydają tyle samo na każde z dwóch dóbr Gospodarka jest zamknięta (brak wymiany z zagranicą) W sektorze tradycyjnym występuje doskonała konkurencja, w sektorze nowoczesnym działa monopolista, który nie może podnieść ceny powyżej 1, gdyż zostałyby wyparty przez sektor tradycyjny

4 Wielkie pchnięcie ilustracja graficzna

5 Inne sytuacje, kiedy wielkie pchnięcie moŝe być konieczne Efekty międzyokresowe Ułatwienie migracji wieś miasto (urbanizacja) Efekty związane z infrastrukturą Efekty związane z wyszkoleniem

6 Dlaczego problem wielkiego pchnięcia nie moŝe zostać rozwiązany przez pojawienie się super-przedsiębiorcy? Dlaczego jeden z przedsiębiorców nie może zostać super-przedsiębiorcą na rynkach dla wszystkich N produktów? Niedoskonałości rynku kapitałowego Koszty agencji trudności z nadzorem (pojawienie się negatywnych efektów skali, zakresu economies of scope przy gwałtownym wzroście skali działania na rynku) Brak znajomości całego rynku przez jednego super-przedsiębiorcę

7 Teoria pierścienia uszczelniającego Kremera (O-ring theory) - załoŝenia Tradycyjna ekonomia możliwość substytucji między czynnikami produkcji. Podejście Kremera oparte na komplementarności, decyduje najsłabsze ogniwo. Uzasadnienie mechanicy wymieniający koła w bolidzie F1, orkiestra symfoniczna. Substytucja jakości przez ilość jest możliwa tylko do pewnego stopnia.

8 Teoria pierścienia uszczelniającego Kremera (O-ring theory) model (1) Proces produkcji rozbity na n zadań. Każdy pracownik charakteryzuje się poziomem umiejętności 0<q<1. Im większe umiejętności tym większe prawdopodobieństwo wykonania zadania z sukcesem Wielkość produkcji jest wynikiem pomnożenia umiejętności pracowników wykonujących zadania F( q, q ) = q q i j i j

9 Teoria pierścienia uszczelniającego Kremera (O-ring theory) model (2) Podaż pracy jest nieelastyczna (każdy pracuje 1 jednostkę czasu bez względu na płacę) Dochodzi do kojarzenia pracowników o podobnych kwalifikacjach. Jeśli w gospodarce składającej się z czterech pracowników mamy dwóch z qh i dwóch z ql, to h l h l q q q q

10 Teoria pierścienia uszczelniającego Kremera (O-ring theory) model (3) Każda firma dąży do zatrudniania pracowników o najwyższych kwalifikacjach, ale również każdy pracownik dąży do pracy w zespole, w którym będzie współpracował z najlepszymi. Łączenie będzie tworzyć strukturę kaskadową w najlepszej orkiestrze będą występować najlepsi muzycy i w przypadku jakichkolwiek wątpliwości, ci z gorszymi kwalifikacjami będą zastępowani.

11 Płace w modelu Kremera q q h w = 0,8 q = 0, 4 = 0, 64 q = 0, h l h = 0,32 w = 0, 08 l l

12 Implikacje teorii Kremera Płace rosną dużo szybciej niż umiejętności efekt ten jest wzmacniany w przypadku wzrostu liczby zadań (n). Korzyści z nabywania dodatkowych umiejętności rosną przy wzroście umiejętności pozostałych członków społeczeństwa. Możliwe jest występowanie pułapek niskiej produkcji i niskich umiejętności. Wychodzenie z nich jest bardzo trudne, gdyż opłacalność inwestycji jest w przypadku osób w nich pozostających bardzo niska (efekty pierścienia zacieśniającego).

13 Teoria handlu Wiele krajów rozwijających się polega w znacznej mierze na eksporcie produktów nieprzetworzonych, których sprzedaż związana jest z dużym ryzykiem i wahaniami cen. Wiele krajów rozwijających się polega w znacznej mierze na imporcie (zazwyczaj maszyn, dóbr kapitałowych) Wiele krajów rozwijających się odnotowuje chroniczne deficyty na rachunku obrotów bieżących, które nie są kompensowane dostatecznie dużymi nadwyżkami na rachunku obrotów kapitałowych, co zmniejsza wielkość rezerw, powoduje niestabilność walut i spowalnia wzrost gospodarczy.

14 Handel międzynarodowy Ceny dóbr produkowanych przez kraje rozwijające się znajdują się w długookresowym trendzie spadkowym (surowce, żywność). Ceny dóbr produkowanych przez kraje rozwinięte nie podlegają temu trendowi. Wpływa to na pogorszenie Terms of trade, które jest przedstawiane jako relacja cen eksportu do cen importu z gorszymi Terms of trade społeczeństwu żyje się gorzej. Przyczyna elastyczność dochodowa popytu.

15 Pięć pytań łączących handel i rozwój gospodarczy W jaki sposób handel wpływa na wzrost gospodarczy? W jaki sposób występowanie wymiany międzynarodowej wpływa na rozkład dochodów w społeczeństwie? W jaki sposób handel może promować rozwój gospodarczy? Czy kraje słaborozwinięte mają wpływ na wielkość handlu? Czy lepiej jest prowadzić politykę handlową zorientowaną na zewnątrz, czy do wewnątrz?

16 UzaleŜnienie od eksportu Kraje słaborozwinięte są o wiele bardziej uzależnione od eksportu niż kraje rozwinięte Wynika to z mniejszej dywersyfikacji produkcji eksportowej. W konsekwencji ma to wpływ na ryzyko niestabilności gospodarki wynikającej z wahań cen na rynkach światowych. Produkty sprzedawane przez kraje rozwinięte zwykle są to produkty o niskiej elastyczności cenowej w konsekwencji niewielkie wahania popytu prowadzą do bardzo znaczących zmian cen i zmian przychodów całkowitych.

17 Hipoteza Prebischa-Singera Całkowite dochody z eksportu zależą od: Całkowitego wolumenu eksportu i Cen eksportu Prebisch i Singer wskazują, że ceny eksportu ciągle spadają (w przypadku braku rozwoju oferty produktowej i eksportu jedynie produktów nieprzetworzonych). Kraje słaborozwinięte tracą zatem dochody, chyba że ciągle zwiększają wolumen eksportu. Taka polityka zwiększa jednak ich zależność od sytuacji w gospodarce światowej.

18 Tradycyjne teorie handlu przewaga absolutna i względna W kraju rozwiniętym Pm=Pż, w kraju słaborozwiniętym Pm=3Pż Każda cena maszyn z przedziału (Pż, 3Pż) zapewni opłacalność handlu i specjalizację. Kraj rozwinięty będzie produkował więcej maszyn, a kraj słaborozwinięty więcej żywności

19 Wymiana międzynarodowa kraj słaborozwinięty

20 Wymiana międzynarodowa kraj rozwinięty

21 Tradycyjna teoria wymiany międzynarodowej Główny wniosek modelu neoklasycznego kraje zyskują dzięki wymianie międzynarodowej Produkt gospodarki światowej zwiększa się dzięki wymianie. Kraje specjalizują się w produkcji dóbr i usług, które wykorzystują najbardziej intensywnie ich rzadkie zasoby. Płace i koszty kapitału będą dążyły w przestrzeni międzynarodowej do wyrównywania się.

22 Tradycyjna teoria wymiany międzynarodowej a rozwój gospodarczy Teoria handlu a rozwój gospodarczy: argumenty tradycyjne Wymiana międzynarodowa stymuluje wzrost gospodarczy Wymiana sprzyja powstawaniu równości zarówno w przestrzeni kraju, jak i w środowisku międzynarodowym Wymiana promuje sektory z przewagą relatywną (komparatywną) Ceny ustalane na rynku światowym determinują wolumeny handlu Polityka otwarta jest zdecydowanie lepsza od izolacjonizmu

23 Następny wykład

Podobne dokumenty

Ekonomia rozwoju wykład 4 Teorie rozwoju. Korzyści skali, błędy koordynacji i wielość

Ekonomia rozwoju wykład 4 Teorie rozwoju. Korzyści skali, błędy koordynacji i wielość stanów równowagi. dr Piotr Białowolski Katedra Ekonomii I http://www.e-sgh.pl/piotr_bialowolski/er Plan wykładu Dlaczego