Temat ćwiczenia: Obróbka laboratoryjna materiałów fotograficznych.

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Temat ćwiczenia: Obróbka laboratoryjna materiałów fotograficznych."

Radosław Górecki
7 lat temu
Przeglądów:

1 Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji Katedra Fotogrametrii i Teledetekcji Temat ćwiczenia: Obróbka laboratoryjna materiałów fotograficznych.

2 Zagadnienia 1. Proces negatywowy 2. Proces pozytywowy 3. Ciemnia fotograficzna wyposażenie.

3 Proces negatywowy Proces negatywowy obejmuje: 1. Wywołanie 2. Kąpiel przerywającą 3. Utrwalanie 4. Płukanie 5. Dodatkowe kąpiele fotograficzne

4 Wywołanie Wywołanie to proces chemiczny w trakcie, którego następuje przejście od obrazu utajonego do obrazu widocznego. Polega on na wydzieleniu zespołów kryształków srebra dokoła atomów, tworzących obraz utajony. Powstające kryształki są liczniejsze w miejscach obficiej naświetlonych, mniej ich zaś w cieniach obrazu optycznego. W skład wywoływacza wchodzą następujące substancje: substancja redukująca substancja konserwująca substancja przyśpieszająca substancja opóźniająca woda destylowana ewentualnie inne substancje specjalne

5 Substancje wywoływacza Substancja redukująca substancja organiczna, zawierająca w swej budowie pierścień benzenu. Redukuje ona światłoczułe sole srebra do metalicznego srebra (halogenki naświetlone redukują się szybciej od nie naświetlonych). Przykładowe reduktory to: metol daje obrazy miękkie, mało kontrastowe; korzystny do wywoływaczy negatywowych, mało wrażliwy na bromek i temperaturę hydrochinon daje obrazy kontrastowe, może działać energicznie lub powoli bez subst. przyspieszającej; bardzo wrażliwy na bromek i temperaturę glicyna działa powoli, bardzo czysto, wrazliwa na dodatek bromków i wahania temperatury pirokatechina daje negatywy dobrze kryte i wyrobione, przejrzyste

6 Substancje wywoływacza Substancja konserwująca zapobiegająca utlenianiu się reduktora, dzięki czemu zachowuje on swoje własności. Jest nią siarczyn sodowy lub pirosiarczyn potasowy. Substancja ta może znacznie wpływać na ziarnistość obrazu (przy większym stężeniu powoduje rozkład naświetlonych halogenków np. w wywoływaczach drobnoziarnistych). Substancja przyspieszająca przyspiesza proces redukcji, bowiem reakcja redukcji zachodzi szybciej w środowisku zasadowym jest nią np.. NaOH lub KOH Substancja opóźniająca hamuje proces wywołania, zwłaszcza w miejscach nie naświetlonych ( w tych, w których nie ma obrazu utajonego); jest nią bromek potasu. Jej obecność chroni negatyw przed zadymieniem (s. antyzadymiajaca, s. klarująca). Jej stężenie wpływa na własności fotograficzne wywoływacza (kontrast, ziarno)

7 Substancje specjalne: Substancje wywoływacza s. zwilżająca ułatwia przyleganie wywoływacza do wywoływanej emulsji s. zmiękczająca wodę usuwa osady wapienne ( calgon, trilon B) s. zapobiegająca nadmiernemu pęcznieniu emulsji w wysokiej temperaturze wywoływacza (ałuny) s. zwiększająca czułość i kontrastowość (aldehyd mrówkowy) s. zmniejszająca ziarno (amoniak, tiosiarczan sodu) Podział wywoływaczy ze względu na: zestaw substancji wywołujących stan w jakim występują (suche lub w roztworach) przeznaczenie (do negatywów, papierów, specjalne) szybkość działania, ziarnistość i kontrastowość (w. drobnoziarniste, w. uniwersalne, w. kontrastowe)

8 Proces negatywowy Kąpiel przerywająca ma na celu szybkie przerwanie działania wywoływacza przez zobojętnienie jego odczyn; powinna mieć odczyn kwaśny (woda zakwaszona); zwiększa trwałość utrwalacza. Utrwalanie w jego trakcie halogenki, które nie zostały naświetlone, teraz zostają zamienione na sole rozpuszczalne w wodzie, dzięki czemu mogą być wypłukane z emulsji. Najczęściej stosuje się wodny roztwór tiosiarczanu sodu (utrwalacz obojętny) lub tiosiarczanu sodu i pirosiarczynu potasu (utrwalacz zakwaszony). Płukanie powinno doprowadzić do całkowitego usunięcia z warstwy żelatyny resztek tiosiarczanu sodowego i kompleksowych połączeń sodowo-srebrowych; od jego przebiegu zalezy trwałość obrazu srebrowego; powinno przebiegać w wodzie o temp. 10 o do 20 o C

9 Dodatkowe kąpiele fotograficzne Osłabianie stosuje się w konieczności zmniejszenia gęstości optycznej obrazu lub zmiany jego kontrastu. Zadaniem substancji osłabiającej jest usunięcie części metalicznego srebra. Rodzaje osłabiaczy: równomiernie osłabiające proporcjonalnie osłabiające superproporcjonalnie osłabiające Wzmacnianie stosuje się gdy inne sposoby (dobór gradacji papieru i wywoływacza) otrzymania poprawnego pozytywu są niewystarczające, gdyż powoduje pogorszenie się jakości fotograficznej (ziarnistość, utrata klarowności, zabrudzenie obrazu). Może być bezpośrednie (jeden roztwór) lub pośrednie (najpierw odbielanie, a potem płukanie i zaczernienie). Rodzaje wzmacniaczy: w. rtęciowe w. miedziowe w. chromowe

10 Proces pozytywowy Proces ten prowadzi do otrzymania obrazu o zróżnicowaniu tonalnym zbliżonym do sfotografowanego obiektu. Obraz można uzyskać drogą: Kopiowania stykowego wielkość obrazu jest równa formatowi negatywu, nie ma możliwości kadrowania; stosowane są kopiarki lub kopioramy Kopiowania optycznego uzyskanie pozytywu w dowolnej skali, możliwość kadrowania, zróżnicowania naświetlenia poszczególnych fragmentów. Do tego kopiowania stosowane sa powiększalniki optyczne (bezkondensorowe lub kondensorowe)

11 Powiększalnik fotograficzny

12 Warunki powiększalnika Geometryczny tj. płaszczyzna negatywu, główna płaszczyzna obiektywu i ekranu- maskownicy, powinny być równoległe lub przecinać się w jednej krawędzi. Ostrości 1 f 1 a 1 b Źródło światła, punkt główny negatywu ( środek ) i obiektywu powinny leżeć w linii prostej prostopadłej do ekranu. ( warunek ten dotyczy tylko powiększalników, w których droga światła jest linią prostą ).

Podobne dokumenty

Analogowy zapis obrazu. Aparat analogowy

Analogowy zapis obrazu. Aparat analogowy Analogowy zapis obrazu Aparat analogowy Analogowy zapis obrazu Obraz optyczny pochodzący z aparatu analogowego można zarejestrować dzięki emulsji fotograficznej. Jest ona substancją światłoczułą, uzyskiwaną