ZAŁĄCZNIK B14 Metodyka analizy oddziaływania na klimat akustyczny

Transkrypt

1 Programu Budowy Dróg Krajowych na lata TOM B ZAŁĄCZNIKI TEKSTOWE ZAŁĄCZNIK B14 Metodyka analizy oddziaływania na klimat akustyczny Wykonał: mgr inŝ. Bartłomiej Stepień Warszawa, grudzień 2010 r.

2 1. METODYKA PROGNOZOWANIA ODDZIAŁYWANIA DRÓG NA KLIMAT AKUSTYCZNY 1.1. ZałoŜenia Ta część oceny strategicznej ma na celu określenie prognozy oddziaływania Programu Budowy Dróg Krajowych po roku 2010 na klimat akustyczny wokół nich. W tym celu wyznaczono średni zasięg izofon dopuszczalnych wartości długookresowych wskaźników zagroŝeń hałasowych środowiska. Do tych wskaźników zaliczamy długookresowy średni poziom dźwięku A L DWN i długookresowy nocny poziom dźwięku A L N. Wyznaczane są one zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 4 czerwca 2007 r. w sprawie ustalania wartości wskaźnika hałasu L DWN (Dz. U r., nr 106, poz. 729), natomiast ich wartości dopuszczalne określone są w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U r., nr 120, poz. 826) Metoda wyznaczenia średnich zasięgów izofon poziomów dopuszczalnych W tej części opisano metodykę wyznaczania średnich zasięgów izofon dla potrzeb oceny strategicznej. Zasięgi te wyznaczono w oparciu o prognozy średniego dobowego natęŝenia ruchu (SGR) wykonane na potrzeby niniejszego opracowania przez Departament Studiów Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (szczegółowo prognozę ruchu podano w Załączniku Nr B13. Opracowanie to zawiera prognozy SGR dla 2020 roku w podziale na trzy pory dnia (dzień, wieczór i noc) w celu wyznaczenia długookresowych wskaźników dla dwóch wariantów realizacji inwestycji: Pierwszy, Wariant 0 (W0), czyli wariant bezinwestycyjny ruch odbywa się po istniejącej sieci komunikacyjnej, Drugi, Wariant Inwestycyjny (WI) uwzględniający finalizację wszystkich rozpoczętych i zaplanowanych inwestycji. W pierwszej kolejności kaŝdemu odcinkowi istniejącej lub planowanej drogi krajowej przypisano województwo, w którym się znajduje wg następującego klucza: jeŝeli odcinek przebiegał przez jedno województwo to przypisywano je do danego województwa; w przypadku, gdy odcinek znajdował się w obszarze administracyjnym 2 lub 3 województw, przypisywano go do tego województwa gdzie znajdowała się większa część danego odcinka; odcinki, którym było trudno przypisać przynaleŝność do któregoś z województw, potraktowano w sposób indywidualny, wyznaczając dla kaŝdego z nich średni zasięg izofon. Klasyfikacja ta miała na celu uchwycenie zróŝnicowania struktury potoku pojazdów występujących na określonym terenie. Dla kaŝdego województwa wyznaczono procentowy udział pojazdów lekkich i cięŝkich. Na tej podstawie podzielono województwa na pięć grup charakteryzujących się podobną strukturą ruchu, co zostało przedstawione w poniŝszej tabeli. 1

3 grupa województwo procentowy udział pojazdów w potoku lekkich cięŝkich rozstęp w grupie I podlaskie 68,35 % 31,65 % 0 % lubuskie 73,42 % 26,58 % II III IV V łódzkie 75,28 % 24,72 % wielkopolskie 75,75 % 24,25 % kujawsko-pomorskie 77,89 % 22,11 % śląskie 78,08 % 21,92 % opolskie 79,56 % 20,44 % mazowieckie 80,18 % 19,82 % świętokrzyskie 81,91 % 18,09 % warmińsko-mazurskie 82,71 % 17,29 % małopolskie 83,04 % 16,96 % dolnośląskie 83,27 % 16,73 % podkarpackie 82,80 % 16,20 % pomorskie 84,68 % 15,32 % zachodniopomorskie 85,57 % 14,43 % lubelskie 85,87 % 14,13 % 2,33 % 1,67 % 2,53 % 2,83 % Rozstęp w kaŝdej z grup, czyli róŝnica między największą a najmniejszą wartością procentowego udziału zarówno pojazdów lekkich i cięŝkich nie przekroczył 3%. Więc taką klasyfikację moŝna uznać za słuszną, poniewaŝ róŝnica między strukturami ruchu województw znajdujących się w jednej grupie jest niewielka. W celu określenia minimalnego zakresu zmienności średniego dobowego natęŝenia ruchu SDR, dla którego zostaną wyznaczone średnie zasięgi izofon wartości dopuszczalnych długookresowych wskaźników zagroŝeń hałasowych środowiska wyznaczono odchylenie standardowe SDR dla kaŝdego województwa. Wyniki zamieszczono w tabeli poniŝej. 2

4 statystyki opisowe [poj/dobę] województwo max SDR min SDR średnia SDR odch. standardowe SDR podlaskie lubuskie łódzkie wielkopolskie kujawsko-pomorskie śląskie opolskie mazowieckie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie małopolskie dolnośląskie podkarpackie pomorskie zachodniopomorskie lubelskie Najmniejsze odchylenie standardowe zanotowano dla województwa zachodniopomorskiego, które wyniosło 5281 [poj/dobę]. Zdecydowano się podzielić SDR, w kaŝdej grupie na przedziały o szerokości 5000 poj/dobę. Dla kaŝdego z przedziałów SDR w kaŝdej grupie zostały wykonane obliczenia średniego zasięgu izofon wartości dopuszczalnych długookresowych wskaźników zagroŝeń hałasowych środowiska. Teren kraju został podzielony na trzy rodzaje zabudowy: zabudowa miejska zwarta, zabudowa miejska luźna i teren otwarty na podstawie CORINE Land Cover. KaŜdemu rodzajowi zabudowy zostały przyporządkowane wartości dopuszczalne długookresowych wskaźników hałasu LDWN i LN na podstawie tabeli 3 obowiązującego rozporządzenia (Dz. U r., nr 120, poz. 826). Dla terenu zwartej zabudowy miejskiej zostały przypisane następujące wartości dopuszczalne LDWN = 65 i LN = 55 jak dla terenu w strefie śródmiejskiej miast powyŝej 100 tys. mieszkańców, czyli jak dla pozycji nr 4 w tabeli 3 rozporządzenia. Dla terenu luźnej zabudowy miejskiej przypisano LDWN = 60 i LN = 50, czyli jak dla pozycji nr 3 w tabeli 3 rozporządzenia, natomiast dla pozostałych terenów przypisano LDWN = 55 i LN = 50, czyli jak dla pozycji nr 2 w tabeli 3 rozporządzenia. Prognozę długookresowych wskaźników poziomu hałasu i ich zasięgów w zakresie niniejszej oceny wykonano w oparciu o program SoundPLAN, (wersja 7.0, SoundPlan International LLC, USA) w oparciu o francuską metodę obliczeniową NMPB Routes-96 (Guide du Bruit), której szczegóły opisano poniŝej. Do prognoz hałasu, program SoudPlan wymaga wprowadzenia szeregu danych ruchowych, takich jak: natęŝenie ruchu, udział pojazdów lekkich i cięŝkich oraz prędkości tych pojazdów. W prognozach nie uwzględniano przestrzennego ukształtowania terenu. Na potrzeby niniejszej oceny zbudowano modele trzech rodzajów zabudowy (zwarta, luźna i teren otwarty) wykorzystanej do wyznaczenia średnich zasięgów izofon. Do prognoz hałasu dla niniejszego opracowania przyjęto stałą wysokość zabudowy wynoszącą 12 m dla miejskiej zabudowy zwartej i 8 m dla luźnej zabudowy miejskiej. Prognozy długookresowego średniego poziomu dźwięku A L DWN i długookresowego nocnego poziomu dźwięku A L N wykonano na wysokości 4,0 m nad poziomem terenu. 3

5 Prędkość pojazdów uŝytą w prognozach określono na poziomie: maksymalnej dopuszczalnej prędkości podróŝy w dzień na drogach ekspresowych dwujezdniowych: o pojazdy osobowe i dostawcze v = 110 km/h, o samochody cięŝarowe i autobusy v = 80 km/h. maksymalna dopuszczalna prędkość podróŝy w nocy na drogach ekspresowych dwujezdniowych: o pojazdy osobowe i dostawcze v = 110 km/h, o samochody cięŝarowe i autobusy v = 80 km/h. Program SoundPLAN mając zadaną siatkę pomiarową o rozmiarze 10 metrów, prowadzi obliczenia opierając się na metodzie trójkątów i mierzy rozkład fal bezpośrednich i odbitych (do trzeciego odbicia) dwoma niezaleŝnymi promieniami. Uzyskane dane umoŝliwiają ocenę klimatu akustycznego w otoczeniu istniejącego lub projektowanego odcinka drogi, a wyniki obliczeń z uwzględnieniem przeciętnego błędu (± 1.5 ) moŝna bezpośrednio odnosić do wartości dopuszczalnych dla danego rodzaju terenu i zabudowy. Opis metody obliczeniowej NMPB-Routes - 96 (SETRA-CERTU-LCPC-CSTB) Do analiz hałasu przyjęto francuską krajową metodę obliczeń NMPB-Routes - 96 (SETRA-CERTU-LCPC-CSTB), określoną w Arrêté du 5 mai 1995 relatif au bruit des infrastructures routières, Journal Officiel du 10 mai 1995, art. 6 i francuskiej normie XPS zgodnie z Załącznikiem II do Dyrektywy 2002/49/WE. W odniesieniu do danych wejściowych dotyczących emisji hałasu, metoda wykorzystuje wartości emisji z Guide du bruit des transports terrestres, fascicule prévision des niveaux sonores, CETUR Emisje te uwzględniają róŝne stany ruchu zarówno przy jeździe swobodnej, jak i w otoczeniu skrzyŝowań. W metodzie opisywany jest szczegółowy proces stosowany do obliczeń poziomu hałasu w sąsiedztwie drogi, uwzględniając warunki meteorologiczne mające wpływ na propagację dźwięku. Prognozę długookresowych wskaźników hałasu wykonano w programie SoundPlan wersja 7.0. Aktualna wersja oprogramowania wykonuje obliczenia zgodnie z metodą zalecaną przez ISO oraz NMPB Routes 96 metodą francuską. Algorytm poszukiwania tras propagacji fali akustycznej pomiędzy źródłem a odbiorcą oparty jest na załoŝeniu liniowego źródła hałasu. Odpowiada ono poszczególnym jezdniom ruchu, których moc akustyczna jest definiowana w odniesieniu do jednostki długości. W celu wykonania prognoz hałasu, metoda NMPB-Routes-96 wymaga wprowadzenia szeregu danych dotyczących zarówno parametrów techniczno - ruchowych jak i czynników lokalizacyjnych. Uzyskane dane umoŝliwiają ocenę klimatu akustycznego w otoczeniu istniejącego lub projektowanego odcinka drogi, a wyniki obliczeń z uwzględnieniem przeciętnego błędu (± 1.5 ) moŝna bezpośrednio odnosić do wartości dopuszczalnych dla danego rodzaju terenu i zabudowy. Wyniki prognoz przedstawiono w postaci średnich zasięgów izofon wartości dopuszczalnych długookresowych wskaźników hałasu L DWN i L N w poniŝszych tabelach dla kaŝdej grupy. 2. WYNIKI PROGNOZ PROPAGACJI HAŁASU W poniŝszych tabelach przedstawiono średnie zasięgi izofon dla poszczególnych województw oraz, odrębnie, dla autostrad. 4

6 Tab. 2.1 Średnie zasięgi izofon dla województwa podlaskiego GRUPA I PODLASKIE przedział natęŝenia ruchu SDR L DWN = 65 L N = 55 L DWN = 60 L N = 50 L DWN = 55 L N = Tab. 2.2 Średnie zasięgi izofon dla województwa lubuskiego, łódzkiego i wielkopolskiego GRUPA II LUBUSKIE, ŁÓDZKIE, WIELKOPOLSKIE przedział natęŝenia ruchu SDR L DWN = 65 L N = 55 L DWN = 60 L N = 50 L DWN = 55 L N =

7 Tab. 2.3 Średnie zasięgi izofon dla województwa kujawsko-pomorskiego, śląskiego i opolskiego GRUPA III KUJAWSKO-POMORSKIE, ŚLĄSKIE, OPOLSKIE przedział natęŝenia ruchu SDR L DWN = 65 L N = 55 L DWN = 60 L N = 50 L DWN = 55 L N =

8 Tab. 2.4 Średnie zasięgi izofon dla województwa mazowieckiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego GRUPA IV MAZOWIECKIE, ŚWIĘTOKRZYSKIE, WARMIŃSKO-MAZURSKIE Przedział natęŝenia ruchu SDR L DWN = 65 L N = 55 L DWN = 60 L N = 50 L DWN = 55 L N =

9 Tab. 2.5 Średnie zasięgi izofon dla województwa małopolskiego, dolnośląskiego, podkarpackiego, pomorskiego, zachodniopomorskiego i lubelskiego GRUPA V MAŁOPOLSKIE, DOLNOŚLĄSKIE, PODKARPACKIE, POMORSKIE, ZACHODNIOPOMORSKIE, LUBELSKIE przedział natęŝenia ruchu SDR L DWN = 65 L N = 55 L DWN = 60 L N = 50 L DWN = 55 L N = ,

10 Tab. 2.6 Średnie zasięgi izofon dla wybranych autostrad i dróg ekspresowych nr drogi przebieg SDR L DWN = 65 L N = 55 L DWN = 60 L N = 50 L DWN = 55 L N = Kołobrzeg Piła Poznań Tarnowskie G. Bytom S11 Kołobrzeg Tarnowskie Góry A Kołobrzeg Piła Poznań Tarnowskie G. Bytom Białystok Siemiatycze Międzyrzec Podlaski S19 Białystok Międzyrzec Podlaski Białystok Siemiatycze Międzyrzec Podlaski Wrocław Opole Zabrze Kępno Lubliniec bez przejść przez miasta S11 Kępno Lubliniec bez. odc. obwodnicowych Wrocław Opole Zabrze A4 Wrocław Sośnica A4 Wrocław Sośnica Sulejów Opoczno Radom Puławy Kurów S12 Sulejów Radom Puławy Kurów Sulejów Opoczno Radom Puławy Kurów Szczecin Piła Bydgoszcz Toruń Płońsk S10 Szczecin Piła Bydgoszcz Toruń Płońsk Szczecin Piła Bydgoszcz Toruń Płońsk