Plan Odnowy Miejscowości Pawęzów, Gmina Lisia Góra

Transkrypt

1 Załącznik do uchwały Nr Rady Gminy Lisia Góra z dnia Plan Odnowy Miejscowości Pawęzów, Gmina Lisia Góra Gmina Lisia Góra - czysta ekologicznie, z dobrze wykształconym, zamożnym społeczeństwem, tworząca przyjazne warunki do inwestowania, zamieszkania i wypoczynku ( Misja Gminy ze Strategii Rozwoju Społeczno Gospodarczego Gminy Lisia Góra na lata ) 1

2 Lisia Góra 2013 Spis treści: 1. Charakterystyka Gminy Lisia Góra. 2. Charakterystyka miejscowości Pawęzów. a) położenie miejscowości b) historia miejscowości c) określenie przestrzennej struktury miejscowości 3. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości Pawęzów. a) dziedzictwo kulturowe b) zasoby przyrodnicze c) gospodarka i rolnictwo d) infrastruktura społeczna e) infrastruktura techniczna f) kapitał społeczny i ludzki g) obiekty i tereny 4. Opis założeń Strategii Rozwoju Gminy Lisia Góra. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości Pawęzów. 5. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną na lata Opis i charakterystyka obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb, sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych, ze względu na ich położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne, w szczególności poprzez odnawianie lub budowę placów parkingowych, chodników lub oświetlenia ulicznego. 2

3 1. Charakterystyka Gminy Lisia Góra. 3

4 Gmina Lisia Góra zajmuje obszar 105km.2, liczy ponad 13 tyś.. W skład gminy wchodzą następujące sołectwa: Brzozówka, Kobierzyn, Breń, Łukowa, Lisia Góra, Zaczarnie, Nowe Żukowice, Stare Żukowice, Nowa Jastrząbka, Śmigno i Pawęzów. Gmina Lisia Góra jest położona 254m. n.p.m. na Wysoczyźnie Tarnowskiej, stanowiącej część rozległego Płaskowyżu Tarnowskiego. Przez środek gminy przebiegają ważne szlaki komunikacyjne, droga krajowa nr 73 z Tarnowa do Kielc i Warszawy i nr 984 do Radomyśla Wielkiego i Mielca tj. strefy wolnocłowej. Podłoże Płaskowyżu Tarnowskiego stanowią utwory piaszczyste, na których w większości zalegają gleby aluwialne, niezbyt urodzajne oraz bielicowe, a w niektórych miejscach wydmy. Gmina Lisia Góra znajduje się w obrębie Zapadliska Przedkarpackiego. Powstało ono na obszarze Karpat w rezultacie ruchów górotwórczych w okresie trzeciorzędu. Pod wpływem tych ruchów materiał skalny został zepchnięty na północ, zaś przedpole Karpat obciążone przesuwającymi się masami skalnymi, zostało wgniecione, tworząc obniżenie. Wlało się w nie morze mioceńskie. Jego osady usytuowane są na różnych poziomach stratygraficznych. Z trzeciorzędu pochodzą utwory powierzchniowe. W warstwach jarosławskich iły krakowieckie, zaś w warstwach przeworskach i tarnowskich iły i mułowce z wkładkami piaskowców. Ukształtowanie terenu: Wysoczyzna Tarnowska tworzy lekko falistą powierzchnię, pochyloną w kierunku zachodnim i południowo wschodnim. Wysokość bezwzględna dolin wynosi od 187m. n.p.m. w części zachodniej nad Żabnicą, do najwyższego wzniesienia 270m. n.p.m. w Pawęzowie. Różnica wzniesień sięga 83 m. Kulminacje terenu o wysokości 254 m n.p.m. występują we wschodniej części terenu, na skrzyżowaniu dróg w Nowej Jastrząbce, między Śmignem i Łukową oraz Zaczarniu i Lisiej Górze. Obszary najniżej położone znajdują się w dolinach Brnia, Kożmiejówki i Czarnej. Monotonia powierzchni Wysoczyzny urozmaicona jest wydmami. Są to wydmy paraboliczne, asymetryczne, najczęściej zalesione, ich wysokości wynoszą 5-10 m. ponad teren otaczający. Obszary wydm występują we wschodniej części Lisiej Góry. 4

5 2. Charakterystyka miejscowości Pawęzów. a) położenie miejscowości Położenie na tle Gminy Powierzchnia wsi: 4,51 km kw. Ludność: 889 osób 5

6 Pawęzów, to urocza miejscowość położona w południowo - zachodniej części gminy Lisia Góra w województwie małopolskim. Wchodzi w skład Płaskowyżu Tarnowskiego. Wieś, w której mieszka 827 osób, jest jednym z 11 sołectw gminy Lisia Góra. Historia powstania sięga aż XIII wieku. W centralnej części wsi wznosi się wspaniały kościół, po przeciwnej stronie szkoła podstawowa wraz z halą sportową i straż pożarna, obok znajduje się przedwojenny budynek po byłej szkole. Pawęzów od północy graniczy z miastem powiatowym, Tarnowem. Wieś ma dogodne położenie komunikacyjne. Od wschodu można tutaj dojechać drogą krajową nr.73 Tarnów-Kielce - Warszawa od zachodu nowa autostradą A4 w kierunku Krakowa. Od wielu lat odnotowywany jest systematyczny choć niewielki wzrost liczby ludności. Do końca lat 50-tych Pawęzów zamieszkiwała ludność z pokolenia na pokolenie, o silnych tradycjach patriotycznych. Stąd wywodzi się wielu działaczy ruchu oporu w okresie II wojny światowej oraz lat 40-tych i 50-tych. Od początku lat 60-tych wieś zaczęła zasiedlać ludność napływowa, która znajdowała tu dobre warunki do rozwoju ze względu na niską cenę ziemi oraz atrakcyjne położenie. Położenie geograficzne, dobre połączenie komunikacyjne a także brak przemysłu i uciążliwych hodowli, sprawia, że jest to idealne miejsce do zamieszkania. Dlatego w ostatnich latach znacznie wzrosło zainteresowanie do osiedlania się na terenie Pawęzowa. b) historia miejscowości Osada powstała prawdopodobnie w XV wieku. Księga uposażeń diecezji krakowskiej z 1529 roku wymienia Pawęzów jako wieś należącą do parafii w Lisiej Górze. W 1536 roku a później należał Pawęzów do Tarnowskich. W XVI wieku liczył 24 kmieci i był dość dużą wsią. W 1663 roku biskup Trzebnicki przeznaczył dziesięcinę z Pawęzowa na rzecz parafii w Lisiej Górze. Źródła historyczne nie wspominają o losie wsi podczas "potopu" szwedzkiego, wojny z Rakoczym czy wydarzeń z okresu konfederacji barskiej. W XIX wieku Pawęzów należał do znaczących w regionie miejscowości, co potwierdza dość obszerny opis zawarty w "Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego" z 1884 roku. "Pawęzów z Marszówką i Zagórzem, wieś, powiat tarnowski, parafia rzymskokatolicka w Lisiej Górze. Leży w okolicy falistej o małych wzniesieniach (211 do 270 m n.p.m.). Przez wieś ciągnącą się długą ulicą prowadzi droga gminna do Tarnowa (5 km), nadto odnoga drogi powiatowej do Łęgu, gdzie się łączy z gościńcem z Tarnowa do Żabna. Wieś składa się z 95 domów i 545, z tych 521 katolików i 21 Żydów(...). Zagórze leży przy gościńcu z Tarnowa do Dąbrowy i ma karczmę. Obszar dworski ks. Sanguszków ma 2 domy i 28, 279 roli, 19 łąk i ogrodów, 7 pastwisk i 4 mr. lasu(...). Jest tutaj Kasa pożyczkowa gminna z kapitałem 306 zł i dwie kaplice murowany, prywatna, nie posiadająca żadnych przywilejów i publiczna, w której się nabożeństwo cztery razy w roku odprawia. Dawniej było tu bractwo różańcowe, które teraz zmieniono na towarzystwo. Pawęzów graniczy na wschodzie z Lisią Górą i Zaczarniem, na południu z Krzyżem, a na wschodzie z Bobrownikami Wielkimi i Łęgiem". 8 września 1939 roku dla Pawęzowa rozpoczęła się II wojna światowa. Wielu z nich musiało przymusowo pracować na rzecz Niemców, kilkoro młodych mężczyzn i dziewcząt wywieziono na roboty do Niemiec. Mimo terroru i zagrożenia życia członkowie Wici włączyli się do konspiracji w oddziałach Armii Krajowej.( Batalion AK Barbara ).Dla uczczenia ich pamięci 28 października1973 roku odsłonięto na ścianie frontalnej dawnego Domu Ludowego w Pawęzowie tablicę pamiątkową. Szkoła Podstawowa w 100 rocznicę założenia przyjęła imię Batalionu Barbara AK. 6

7 Pawęzów dzisiaj to wieś gospodarna, czysta i schludna, w jej panoramie pojawiają się coraz częściej nowe, okazałe domy, a mieszkańcy, prócz tradycyjnego rolnictwa, zajmują się także działalnością gospodarczą (handel, usługi). d) określenie przestrzennej struktury miejscowości * dominanta przestrzenna: nie dotyczy * otwarte przestrzenie wspólne: Centrum wsi Pawęzów Szkoła Podstawowa, Budynek Domu Ludowego wraz z OSP i terenami publicznymi przyległymi, budynek starej szkoły 7

8 *elementy charakterystyczne dla danej miejscowości: nie dotyczy 3. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości Pawęzów. a) dziedzictwo kulturowe Pawęzów Niewielki kościół zbudowany w 1957 roku wg projektu architekta Z. Chorabika, a uroczystego poświęcenia dokonał bp Pękala. Murowany i tynkowany o jednonawowym korpusie i węższym od nawy prezbiterium, ma nowocześnie urządzone wnętrze i malarską, figuralno - ornamentalną dekorację ścian, którą wykonał w 1966 r. W. Damasiewicz. Ponadto we wsi jest kapliczka ufundowana w 1919 roku przez Jana Seka na miejscu starszej. Murowana i tynkowana, posiada od frontu ostrołukowo wykrojone wejście, pod którym zakomponowano trójkątny szczyt otoczony płaskim listwowym obramieniem. We wnętrzu w ludowym ołtarzyku ustawiono figurę Matki Boskiej. Kościół w Pawęzowie b) zasoby przyrodnicze Gmina Lisia Góra znajduje się w obrębie Zapadliska Przedkarpackiego. Powstało ono na obszarze Karpat w rezultacie ruchów górotwórczych w okresie trzeciorzędu. Pod wpływem tych ruchów materiał skalny został zepchnięty na północ, zaś przedpole Karpat obciążone przesuwającymi się masami skalnymi, zostało wgniecione tworząc obniżenie. Wlało się w nie morze mioceńskie. Jego osady usytuowane są na różnych poziomach stratygraficznych. Z trzeciorzędu pochodzą utwory powierzchniowe. W warstwach jarosławskich - iły krakowieckie, zaś w warstwach przeworskich i tarnowskich iły i mułowce z wkładkami piaskowców. Wysoczyzna Tarnowska tworzy lekko falistą powierzchnię, pochyloną w kierunku zachodnim i południowo - wschodnim. Wysokość bezwzględna dolin wynosi od 187m. n.p.m. w części zachodniej nad Żabnicą, do najwyższego wzniesienia 270m. n.p.m. w Pawęzowie. Różnica wzniesień sięga 83 m. Kulminacje terenu o wysokości 254 m n.p.m. występują we wschodniej części terenu, na skrzyżowaniu dróg w Nowej Jastrząbce, między Śmignem i Łukową oraz Zaczarniu i Lisiej Górze. Obszary najniżej położone znajdują się w dolinach Brnia, Kożmiejówki i 8

9 Czarnej. Monotonia powierzchni Wysoczyzny urozmaicona jest wydmami. Są to wydmy paraboliczne, asymetryczne, najczęściej zalesione, ich wysokości wynoszą 5-10 m. ponad teren otaczający. Obszary wydm występują we wschodniej części Lisiej Góry. Surowce mineralne: Gmina nie posiada większych zasobów surowców mineralnych. Ropa naftowa zalega w wielu miejscach lecz w małych ilościach, więc nie jest eksplatowana. Żwir skoncentrowany we wschodniej części gminy jest niskogatunkowy, toteż nie wykorzystuje się go celów budowlanych. Klimat: Gmina Lisia Góra leży w rejonie klimatycznym Kotliny Sandomierskiej. Klimat gminy odznacza się znaczną częstotliwością mgieł radiacyjnych, dużym nasłonecznieniem oraz przewagą cisz i słabych nie wentylacyjnych wiatrów. Wszystkie te cechy sprzyjają uprawom rolniczym, są też poważnym atutem w rozwoju turystyki. c) gospodarka i rolnictwo Rejon Płaskowyżu Tarnowskiego stanowi obszar o średnich i słabych glebach. Przeważają tutaj gleby piaszczyste, naglinowe i nilowe oraz wytworzone z glin i iłów. Odczyn tych gleb bywa zazwyczaj obojętny lub zasadowy. W wierzchnich warstwach gdzie występuje proces bielicowania, odczyn tych gleb jest przeważnie bardzo kwaśny. Rolnictwo Gminy Lisia Góra charakteryzuje się, podobnie jak w całym województwie małopolskim znacznym rozdrobnieniem gospodarstw rolnych co wpływa na niską ich rentowność. Aż 82,6% gospodarstw posiada powierzchnię w granicach 1-5 ha, więc są to gospodarstwa małe. Blisko 16,1% stanowią gospodarstwa o wielkości 5-10 ha, natomiast tylko 1,3% to gospodarstwa większe o powierzchni powyżej 10 ha. 9

10 Przemysł Na wsi nie ma ulokowanych większych zakładów przemysłowych. Główną role pełnia małe zakłady i rodzinne firmy Brak jest instrumentów i narzędzi stymulujących rozwój przedsiębiorczości, umożliwiających np. dostęp do tanich kredytów, uproszczenie zasad działania działalności gospodarczej. Rolnictwo Struktura użytkowania ziemi przedstawia się następująco: Użytki rolne: - grunty orne 308,37ha - sady 29,88ha - użytki zielone 37,34ha Lasy: 36,13ha Pozostałe grunty i nieużytki 39,45ha d) infrastruktura społeczna Szkoła Podstawowa. Ochotnicza Straż Pożarna. Przedwojenny budynek po byłej szkole. e) infrastruktura techniczna Wieś jest w pełni skanalizowana. Każde gospodarstwo korzysta z sieci energetycznej i wodociągowej Potrzeby w zakresie telefonii stacjonarnej i komórkowej są w pełni zaspokojone. 10

11 Istnieje możliwość podłączenia do sieci internetowej bezprzewodowej. W związku z dużym rozwojem budownictwa jednorodzinnego, sukcesywnie rozszerzany jest obszar pod zabudowę i na bieżąco uzbrajany. f) kapitał społeczny i ludzki Wysoki poziom wykształcenia. Mieszkańcy otwarci na nowe pomysły i rozwój technologii. h) obiekty i tereny Budynek starej szkoły Centrum wsi miejscowości Pawęzów w którym znajduje się Szkoła Podstawowa, Budynek Domu Ludowego wraz z OSP oraz budynek starej szkoły. 11

12 4. Opis założeń Strategii Rozwoju Gminy Lisia Góra. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości Pawęzów. Gmina czysta ekologicznie, z dobrze wykształconym, zamożnym społeczeństwem, tworząca przyjazne warunki do inwestowania, zamieszkania i wypoczynku. Ponadto władze Gminy jak i mieszkańcy biorący udział w sesjach strategicznych wyodrębnili kilka celów Zgodnie ze Strategią Rozwoju Społeczno Gospodarczego Gminy Lisia Góra na lata , misją Gminy Lisia Góra jest strategicznych rozwoju Gminy. Są to: Zamożne społeczeństwo Wysoki poziom wykształcenia Gminy Czyste środowisko Gminy Trwałe więzi emocjonalne ze środowiskiem lokalnym Dobra struktura agrarna i wysoka świadomość rolników Atrakcyjne warunki do wypoczynku w Gminie ANALIZA SWOT Gminy Lisia Góra Mocne Strony Korzystna lokalizacja oraz dobra komunikacja Dobre warunki do inwestowania i zamieszkania, zadowalający poziom bezpieczeństwa obywateli Mieszkańcy otwarci na nowe pomysły i rozwój technologii Dobrze rozwinięta i funkcjonująca sieć szkół i przedszkoli Korzystne warunki naturalne i ekologiczne do rozwoju różnych form aktywnego wypoczynku 12

13 Autostrada A4 Słabe Strony Zbyt duże bezrobocie oraz niska zamożność społeczna Niska opłacalność produkcji rolnej, duże rozdrobnienie gospodarstw oraz słabe organizowanie się rolników do wspólnych działań Brak pełnego skanalizowania i słaba świadomość ekologiczna Brak szkoły średniej i ośrodków kultury i niepełna infrastruktura sportowa i rekreacyjna Brak bazy turystycznej i rozrywkowej Słabe zaangażowanie w działalność lokalną Szanse Autostrada A4 Rozwój Miasta Tarnowa Połączenie powiatów: grodzkiego tarnowskiego i dąbrowskiego Istnienie programów Unii Europejskiej Wzrost zamożności społeczeństwa oraz tendencje osiedlania się poza ośrodkami miejskimi 13

14 Zagrożenia Ubożenie społeczeństwa Lokalizacja autostrady A4 Niewłaściwa polityka rolna Centralizacja i biurokratyzacja życia społecznego Wzrost zjawisk patologicznych, zagrożenie poczucia bezpieczeństwa Ograniczenie środków z budżetu państwa na rozwój nowych inwestycji1 Cele strategiczne Cel I : Wzrost atrakcyjności miejscowości poprzez właściwe zagospodarowanie przestrzeni. Cel ma służyć zaspokojeniu potrzeb społecznych, kulturalnych i rekreacyjnych mieszkańcom wsi. - uzbrajanie działek budowlanych. - budowa i remont obiektów sportowych, rekreacyjnych i kulturalnych. - organizowanie imprez rekreacyjnych, sportowych, patriotycznych,kulturalnych. - zwiększenie obszaru pod zabudowę jednorodzinną w nowym Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego -opracowanie Planu Przestrzennego Zagospodarowania Sołectwa Pawęzów Cel II : Poprawa bezpieczeństwa na obszarze miejscowości. - remont i budowa dróg i chodników - modernizacja centrum wsi - rozbudowa oświetlenia 1 Beata Bujak Szwaczka, Strategia Rozwoju Społeczno Gospodarczego Gminy Lisia Góra na lata

15 Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego dla Pawęzowa 15

16 5. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną na lata w miejscowości Pawęzów. Lp. Nazwa inwestycji/przedsięwzięcia Cel Przeznaczenie Harmonogram realizacji Kwota końcowa, źródło pozyskania środków finansowych 1. Parking przy cmentarzu Kwota końcowa 100tys. zł Budżet Gminy 2. Modernizacja drogi Kolonia Pawęzowska Kwota końcowa 1550tys. zł Kwota końcowa 60 tys. zł Budżet Gminy, środki unijne np. PROW Kwota końcowa 100tys.zł 3. Wykonanie szlaku pamięci na terenie Pawęzowa 4. Remont budynku OSP Budżet Gminy Budżet sołectwa, środki zewnętrzne krajowe Modernizacja szkolnego boiska sportowego Uzbrojenie terenu pod budownictwo jednorodzinne Poprawa stanu dróg gminnych Kwota końcowa 630tys.zł 2014 Budżet sołectwa, Budżet Gminy Kwota końcowa 80 tys.zł Budżet Gminy Kwota końcowa 210 tys.zł Budżet Gminy

17 8. Odnowa centrum wsi - wykonanie elewacji budynków wiejskich, - zagospodarowanie terenów wokół budynków, wykonanie chodnika wzdłuż drogi gminnej, - zagospodarowanie poddasza na Izbę Pamięci Kwota końcowa 610 tys.zł Budżet sołectwa, środki zewnętrzne krajowe, oraz środki unijne np. PROW Organizowanie imprez sportowych, rekreacyjnych aktywnego wypoczynku Modernizacja oświetlenia Kwota końcowa Budżet sołectwa 35 tys.zł Kwota końcowa 140 tys.zł Budżet sołectwa, Budżet Gminy 6. Opis i charakterystyka obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb, sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych, ze względu na ich położenie oraz cechy funkcjonalnoprzestrzenne, w szczególności poprzez odnawianie lub budowę placów parkingowych, chodników lub oświetlenia ulicznego. Centrum wsi Pawęzów jest terenem publicznym, w którym znajdują się budynki użyteczności publicznej tj. szkoła podstawowa, hala sportowa, dom ludowy z OSP oraz budynek starej szkoły. 17

18 Teren wokół istniejącego budynku domu ludowego jest terenem ogólnodostępnym ale niezagospodarowanym, nieuporządkowanym, w dużym nieładzie urbanistycznym. W planach ujęta została realizacja projektu pn. Odnowa centrum wsi Pawęzów obszaru o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb wsi, sprzyjającym nawiązywaniu kontaktów społecznych. Zaplanowano zagospodarowanie terenów wokół istniejących budynków użyteczności publicznej w zakresie komunikacji kołowej ( w tym parkingów), pieszej i zieleni a także remont budynku OSP i budynku starej szkoły. 18