Jest takie miejsce, taki kraj

Transkrypt

1 1 Jest takie miejsce, taki kraj Scenariusz z okazji Święta Niepodległości CZĘŚĆ I Plan I (Przyciemniona sala, wszystkie światła zgaszone. Na środku sali, na podwyższeniu stoi tron. W czasie gdy wyświetlany jest film ściągnięty ze strony pt. Historia Polski w 10 minut wchodzi Polska (dziewczyna ubrana w ślubną suknię z koroną na głowie i berłem, z której ramion zwisa tren flaga Polski). Jedna z ukrytych osób czyta w tym czasie komentarz, stanowiący ilustrację słowną do poszczególnych partii do filmu. W trakcie jego czytania, dziewczyna zbliża się powoli do tronu i siada na nim). KOMENTARZ 1. W Roku Pańskim 966 książę Mieszko zjednoczył ziemie polskie przyjmując chrzest. 2. Przez wieki władcy polscy umacniali kraj. W 1385 Litwa poprzez Polskę przyjęła chrzest i stworzyła wraz z nią państwo, które przetrwało ponad 400 lat. 3. Leżące na północy Państwo Krzyżackie dążyło do jego zniszczenia. Polska i Litwa rozpoczęła wojnę w swojej obronie w 1409 roku. 4. Bitwa po Grunwaldem w 1410 była jedną z największych bitew średniowiecznej Europy. Krzyżacy ponieśli ogromną klęskę. 5. XVI wiek polski złoty wiek 6. Anno Domini 1569 unia lubelska. Od tego czasu Polska i Litwa znane są jako Rzeczypospolita Obojga Narodów, państwo o powierzchni miliona kilometrów kwadratowych. 7. W Roku Pańskim 1573 konfederacja warszawska zapewniła wolność religijną. Polska staje się oazą bezpieczeństwa dla chrześcijan, Żydów i muzułmanów pierwsza wolna elekcja. Od tego czasu królowie są wybierani przez szlachtę. 9. XVII wiek jest wiekiem husarii. Dzięki jej potędze Polska zwycięża w wielu wojnach przeciw różnym wrogom. 10. Pod Kircholmem ze Szwecją. 11. W 1610 po wspaniałej bitwie pod Kłuszynem Polacy okupują Moskwę aż do Miłość do ojczyzny jest naszym prawem oto motto husarii 13. Anno Domini Król Jan III Sobieski w ogromnej bitwie pod Wiedniem uchronił Europę przed inwazją islamu. 14. Niestety, w XVIII wieku w państwie narasta kryzys, wymagane są reformy. 15. W 1773 roku Król Stanisław August Poniatowski powołuje Komisję Edukacji Narodowej pierwsze ministerstwo oświaty na świecie mają 1791 roku polski parlament ogłasza podpisanie konstytucji pierwszej w Europie i drugiej na świecie. 17. Niestety, mimo tylu wieków świetności...(zawieszenie głosu, urwanie filmu) (Wchodzą zaborcy, czyli trzej chłopcy ubrani w czarne koszule z przyczepionymi do piersi godłami państw zaborczych). Ukryty chór krzyczy kolejne słowa, a zaborcy podchodzą z trzech stron do Polski i mówią swoje partie):

2 2 Mene Zaborca I: Bóg obliczył twoje panowanie i ustalił jego kres. Chór W: Takel Zaborca II: Zważono cię i okazałaś się za lekka Fares Zaborca III: Twoje królestwo ulegnie podziałowi (Zaborcy wyrywają atrybuty władzy, siadają na tronie, a Polska kuca u ich stóp.) CZĘŚĆ II Plan II (po lewej stronie planu I) (Kocioł zawieszony nad ogniskiem, czarownice i Guślarz przy nim) Ciemno wszędzie, głucho wszędzie co to będzie, co to będzie. Guślarz Do ciebie Panie w dziejowej godzinie Głos Twego ludu z ziemi polskiej płynie Wróć nam o Boże! Ojczyznę kochaną W troje rozdartą i w morzu krwi skąpaną. Ciemno wszędzie, głucho wszędzie co to będzie, co to będzie. Guślarz Sto lat niewoli znieśliśmy w pokorze. Wyzuci z ziemi, pogardą karmieni. Twa sprawiedliwość wszystko zwrócić może, Twoja opatrzność zło w dobro przemieni. Ciemno wszędzie, głucho wszędzie co to będzie, co to będzie. Guślarz Niech nasza Polska wśród narodów stanie. Dzielna i mądra, jednością złączona, O to Cię prosim z głębi duszy Panie. Ojcowskie wyciągnij ku nam ramiona. (H. Bocheńska "Modlitwa za Polskę")

3 Plan III (po prawej stronie planu I) (Zawieszony biały materiał, za nim pojawiają się postacie zjawy, czyli uczniowie, których sylwetki są podświetlone od tyłu tak, aby rzucały cień na materiał. W tym samym czasie wyświetlane są wizerunki postaci tak, aby można je było zidentyfikować). 3 Czarownica wywołuje pierwszego ducha słowami kard. S. Wyszyńskiego: Non enim possumus quae vidimus et audivimus non loqui. Albowiem nie możemy tego cośmy widzieli i słyszeli nie mówić. (Pojawia się duch Tadeusza Rejtana, na slajdzie widać obraz Jana Matejki Rejtan ) Duch Rejtana: Kiedy wszystko struchlało z obawy Moskali, Ja padam jako kłoda na progu sali Z tą jedna myślą w głowie: "Ja wszystko ocalam", Rozdzieram swoje szaty, krzycząc "Nie pozwalam!". Dziś kiedy na świat cały grzmią moskiewskie spiże, Gdy niejedno poselstwo stopy w Moskwie liże A oklask dla przemocy brzmi na wszystkie strony - Ja, Rejtan, znów podnoszę nie łeb podgolony, Lecz głowę wychynioną z dantejskiego piekła, Z której, zda się, krew cała narodu wyciekła. I gdy wszystko przemocy gotuje owacje, Ja wołam: "Nie pozwalam!". I to ja mam racje. (J. Lechoń - Rejtan ) Ciemno wszędzie, głucho wszędzie co to będzie, co to będzie. (Czarownica wywołuje ducha, na slajdzie pojawia się Stańczyk Matejki.) Z głębokości wołam do Ciebie Błaźnie, wysłuchaj mego głosu! Niech Twe uszy będą otwarte na głos mojego zaklęcia! (Psalm Z głębokości wołam do Ciebie, Panie!) Duch Matejki Ile jeszcze będzie nowych Rzeczypospolitych wyniesionych z pęt niewoli na wolności szczyty? Ile razy zmowa zmiecie nas rusko-teutońska, wymazując z mapy świata dumne słowo Polska? Ile jeszcze będzie krwawych powstań narodowych i tych z głową, ale również tych całkiem bez głowy? Ile groźnych fal represji i pacyfikacji i samobójstw rozpaczliwych hen na emigracji?

4 4 (J. Kaczmarek - Litania ) Czarownica wywołuje trzeciego ducha: (Pojawia się duch Piotra Wysockiego, na slajdzie jego portret) Mgła. Mgła. Mgła. Cała Warszawa to mgła. Cała Polska to mgła. Pyta przechodzeń przechodnia, jak wczoraj, jak dziś, jak co dnia: - Kiedy się skończy mgła? -...Piotrze, to ty? (K. I. Gałczyński - Noc listopadowa ) Piotr Wysocki: - To ja. Czarownica: - Czy idziesz ze mną? Mgła... Duch Wysockiego Zapamiętajcie rok trzydziesty, dzień dwudziesty dziewiąty listopada: dzień wzeszedł dla was, ta noc! Hej, bracia, dzieci, żołnierze, za broń, za broń, za broń! Oto godzina wybija, gnana tęsknotą lat: do broni, Jezus, Maryja! Do broni za Polskę, za krew, (St. Wyspiański - Noc listopadowa ) (Czarownica wywołuje duchy poetów, na slajdzie portret Mickiewicza) Masz rację Piotrze. Nasz naród jak lawa, Z wierzchu zimna i twarda, sucha i plugawa, Lecz wewnętrznego ognia sto lat nie wyziębi; Plwajmy na tę skorupę i zstąpmy do głębi. (A, Mickiewicz Dziady cz. III) Duch Mickiewicza Gdy tu mój trup w pośrodku was zasiada, W oczy zagląda wam i głośno gada, Dusza w ten czas daleka, ach, daleka,

5 5 Błąka się i narzeka, ach, narzeka. Ojczyzno moja, ty jesteś jak zdrowie ile cię trzeba cenić ten tylko się dowie kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie. Powrócimy cudem na ojczyzny łono. (A, Mickiewicz - Gdy tu mój trup, Pan Tadeusz ) Czarownica Do kraju tego, gdzie kruszynę chleba Podnoszą z ziemi przez uszanowanie Dla darów Nieba... Tęskno mi, Panie... Do kraju tego, gdzie winą jest dużą Popsować gniazdo na gruszy bocianie, Bo wszystkim służą... Tęskno mi, Panie... Do kraju tego, gdzie pierwsze ukłony Są, jak odwieczne Chrystusa wyznanie, "Bądź pochwalony!" Tęskno mi, Panie... (C. K. Norwid - Moja piosenka II) Piosenka W żółtych płomieniach liści Łucji Prus i Skaldów śpiewana przez chłopaka i dziewczynę Polskę. Chłopak W żółtych płomieniach liści brzoza dopala się ślicznie. Grudzień ucieka za grudniem, styczeń mi stuka za styczniem. Wśród ptaków wielkie poruszenie, ci odlatują, ci zostają, na łące stoją jak na scenie - czy też przeżyją, czy dotrwają? I ja żegnałem nieraz kogoś, i powracałem już nie taki, choć na mej ręce lśniła srogo obrączka jaką noszą ptaki. I ja żegnałem nieraz kogoś za chmurą, za górą, za drogą, i ja żegnałem nieraz kogoś, i ja żegnałem nieraz... Polska

6 6 Ognisko palą na polanie, w nim liszka przez pomyłkę gore, a razem z liszką, drogi panie, me serce biedne, ciężko chore. Lecz nie rozczulaj się nad sercem, na cóż mi kwiaty, pomarańcze, ja jeszcze z wiosną się rozkręcę, ja jeszcze z wiosną się roztańczę! I ja żegnałam nieraz kogoś, i powracałam już nie taka, choć na mej ręce lśniła srogo obrączka srebrna jak u ptaka. I ja żegnałam nieraz kogoś za chmurą, za górą, za drogą, i ja żegnałam nieraz kogoś, i ja żegnałam nieraz... Czarownica wywołuje ducha Piłsudskiego, slajd z jego podobizną Wy, którym nieśmiertelność dam, stawajcie żywe, przytomnie! Powietrznym okrążajcie szlakiem! Do mnie sam! Do mnie! Do mnie! (St. Wyspiański Noc listopadowa ) Duch Józefa Piłsudskiego Kiedy prawdziwie Polacy powstaną, To składek zbierać nie będą narody, Lecz ogłupieją... i na pieśń strzelaną Wytężą uszy... odemkną gospody... I będą wieści z wichrami wchodziły, A każda będzie serce ludów pasła; Nieznajomemi świat poruszą siły Na nieznajome jakieś wielkie hasła. (J. Słowacki - Kiedy prawdziwie Polacy powstaną... Zapalają się wszystkie światła, wszyscy, łącznie z widzami, śpiewają hymn Polski (w tym czasie osoby przy kotle podbiegają do zaborców i ściągają ich z tronu, Polska powstaje z ziemi i staje przy tronie)

7 7 Dziewczyna Polska (mówi): Gdy widzisz ptaka w locie jak wolny jest Jak płynie sobie, aż po nieba kres Wiedz - niebo bywa pełne wichrów i burz A z lotu ptaka już nie widać róż Bo wolność - to nie cel lecz szansa by Spełnić najpiękniejsze sny, marzenia Wolność - to ta najjaśniejsza z gwiazd Promyk słońca w gęsty las, nadzieja Wolność to także i odporność serc By na złą drogę nie próbować zejść (M. Grechuta - Wolność ) Guślarz zwraca się do Polski i kłaniając się mówi: O pani! Jest wiele osób, które Cię wielbią w dzisiejszych czasach. Posłuchaj twórczości naszych młodych poetów. Osoba I (Wiersz Najpiękniejsze miasteczko napisany przez jedną z uczennic szkoły w Cegłowie. W czasie recytacji pojawiają się slajdy ze zdjęciami najbardziej charakterystycznych miejsc w gminie Cegłów) Nie tak dawno temu, przed kilkoma wiekami było sobie miasteczko, miasteczko nad miastami. Autor zadaje zagadkę, ale przecież wiecie! Tu chodzi o miasteczko najpiękniejsze w świecie. Nazwa do cegły podobna, rozpływa się jak miód, pachnąca jak owoc sadu, po prostu zwala z nóg! Brzmi Cegłów po prostu... niczym niewinny koteczek, ale uwierzcie mi słowo jest znane na całym świecie. A stało się tak dlatego - to sprawa bardzo prosta. Poprzez pewnego rzeźbiarza, Co nam wyrzeźbił ołtarz.

8 8 Już wielokrotnie chciano wykupić nam ten skarb, rzeźb nam oddać nie dał honor i ducha hart. Cegłów to piękne miasto, nikt teraz nie zaprzeczy, można je szczerze pokochać patrząc na tyle rzeczy. Które mają moc dobra, które nam mówią wiele, które nas uczą mówić na wszystkich przyjaciele. Osoba II (Wiersz Moja ojczyzna napisany przez jedną z uczennic szkoły w Cegłowie) Gdy ci przyszło żyć tu nad Wisłą To ciesz się mój drogi kolego To Twoja Ojczyzna wspaniała i bliska To wsie i miasta Gdzie od dziecka wzrastasz To bocianie gniazda Tu dłoń przyjazna Skowronków koncert rano I nasze rozmowy z mamą To nasza szkoła I piękne lasy dokoła To biel i czerwień Orzeł w koronie Warszawa tak blisko I jeszcze nie wszystko... Dlatego zostań mój drogi kolego W naszej ojczyźnie - w kraju nad Wisłą. (Fragment piosenki Edyty Geppert Nie żałuję śpiewa jedna z uczennic) Że w tym kraju przeżyłam Tych trudnych parę lat Że na koniec się dowiem Ot tak się toczy świat Że nie załatwią mi urlopu od pogardy I że nie zwrócą mi uśmiechu jak kokardy Pieszczoty szarej tych udręczonych dni Nie żal mi nie żal mi Przeciwnie bardzo ci dziękuję mój kraju

9 9 Za jakiś czwartek jakiś piątek jakiś wtorek I za nadziei cały worek Przeciwnie bardzo ci dziękuję za to, że jesteś moim krajem Że jesteś piekłem mym i rajem Przeciwnie bardzo ci dziękuję kochana Żeś mi odejść pozwoliła Po to bym żyła tak jak żyłam Osoba III (mówi zwracając się do Polski) Nie pragnę wcale byś była wielka Zbrojna po zęby od morza do morza I nie chcę także by cię uważano Za perłę świata i wybrankę Boga Chcę tylko domu w twoich granicach Bez lokatorów stukających w ściany Gdy ktoś chce trochę głośniej zaśpiewać O sprawach które wszyscy znamy. (L. Wójtowicz - Moja litania ) Wszyscy uczestnicy śpiewają fragment piosenki Taki kraj J. Pietrzaka Jest takie miejsce u zbiegu dróg gdzie się spotyka z zachodem wschód nasz pępek świata nasz biedny raj jest takie miejsce, taki kraj Nadziei uczą, Ci co na stos Umieli rzucić, swój życia los Za ojców groby, za Trzeci Maj Jest takie miejsce, taki kraj Z pokoleń trudu,z ofiarnej krwi Zwycięskiej chwały nadejdą dni Dopomóż Boże i wytrwać daj Tu nasze miejsce, to nasz kraj. Opracowanie: J. Różycka, J. Radzikowska