Międzyszkolny Konkurs Gimnazjalny. Gimnazjalista - Humanista Starożytność

Transkrypt

1 Międzyszkolny Konkurs Gimnazjalny z zakresu przedmiotów humanistycznych Gimnazjalista - Humanista Starożytność Drogi Gimnazjalisto! Przed tobą test liczący 38 pytań. Przed przystąpieniem do pracy zapoznaj się z poniższą instrukcją: 1. Czytaj uważnie wszystkie teksty, w których znajdziesz potrzebne do rozwiązania zadań informacje 2. Przy każdym zadaniu została podana liczba punktów możliwych do uzyskania 3. W zadaniach zamkniętych wybierz jedną, właściwą odpowiedź i zaznacz ją X 4. Odpowiedzi do zadań otwartych wpisz w oznaczone miejsce na arkuszu 5. Na wykonanie testu masz 45 minut Powodzenia mgr Aleksandra Lipińska j. polski; mgr Anna Paś historia, sztuka Strona 1 z 9

2 1) Uważany za najważniejszego Boga Egipcjan bóg słońca: a) Bóg Re b) Bóg Ozyrys c) Bóg Horus d) Bóg Tota 2) Przeczytaj fragment jednego z najstarszych zbiorów prawa na świecie, a następnie zaznacz kto był jego autorem. Jeżeli obywatel wybił oko jednemu obywatelowi, należy wybić jego oko. Jeżeli złamał kość obywatela, należy złamać jego kość. Jeżeli wybił oko poddanemu pałacu lub złamał kość poddanemu pałacu, zapłaci jedną minę srebra. Jeśli wybił oko niewolnika obywatela lub złamał kość niewolnika obywatela, zapłaci połowę jego ceny kupna. R. Kulesza, Historia. Podręcznik do gimnazjum. Dzieje najdawniejsze i dawne do schyłku XIV w. Starożytność, wyd. Juka 1999, s.37 a) Eurypides b) Juliusz Cezar c) Ramzes d) Hammurabi 3) Agora to: a) Miejsce spotkań ubogiej ludności b) Centrum miasta, rynek, miejsce handlu i ważnych spotkań c) Wydzielony teren za miastem d) Budynek spełniający rolę świątyni 4) Jaki to gatunek literacki? Pradawna opowieść wyrażająca wierzenia starożytnych Greków, dotyczące powstania świata, bogów, ludzi. Utrwala wyobrażenia ludzkie o tajemnicach życia i świata, zawiera pierwotne i zawsze trwałe uczucia oraz postawy ludzkie. a) Powieść psychologiczna b) Komedia c) Mit d) Nowela 5) Kto namalował obraz Zgromadzenie bogów przedstawiający grono bogów podejmujących na Olimpie młodą parę Amora i psyche: a) Donato Bramante b) Michał Anioł c) Rafael d) Leonardo da Vinci 6) Wypisz z notatki dwa porównania: Psyche uosobienie duszy ludzkiej. W sztuce greckiej często wyobrażana jako ptak, (...) w Rzymie jako zwiewna dziewczyna ze skrzydłami ptaka albo motyla. Wł. Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury. PIW a)... b)... (0-2) mgr Aleksandra Lipińska j. polski; mgr Anna Paś historia, sztuka Strona 2 z 9

3 7) Napisz zaproszenie na wystawę, na której zostanie zaprezentowany obraz Zgromadzenie bogów... 8) Skrzydła i ich symbolika jest bardzo często spotykana w różnych tekstach, których bohaterowie należą do świata antycznego. Wytłumacz znaczenie następujących związków frazeologicznych, które w swoim składzie zawierają rzeczownik skrzydło a) dodać komuś skrzydeł -... b) podciąć komuś skrzydła -... c) wziąć pod swoje skrzydła ) Skrzydlaci i uskrzydleni bohaterowie zaludniali wiele poznanych przez ciebie opowieści. Połącz prawidłowo: 1. Pegaz a. wynalazca i konstruktor skrzydeł z piór i wosku 2. Dedal b. posłaniec bogów olimpijskich ze skrzydełkami u sandałków 3. Nike c. chłopiec, który wzbił się na skrzydłach do słońca 4. Amor d. skrzydlaty bożek miłości 5. Ikar e. skrzydlata bogini zwycięstwa 6. Hermes f. skrzydlaty rumak g (0-2) 10) Podaj imię greckiego boga wojny: a) Hades b) Mars c) Hermes d) Ares 11) Podaj imię żony Zeusa, a zarazem opiekunki kobiet i małżeństw: a) Wenus b) Junona c) Hera d) Atena (0-5) (0-3) mgr Aleksandra Lipińska j. polski; mgr Anna Paś historia, sztuka Strona 3 z 9

4 12) Ku czci jakiego boga odbywały się święta zwane dionizjami: a) Boga wina i winnej latorośli b) Boga słońca i poezji c) Bogini mądrości d) Boga ognia 13) Który z gatunków literackich ma swoją genezę w obrzędach ku czci Dionizosa? a) Komedia b) Tragedia c) Tren d) Oda 14) Wykorzystując swoja wiedzę z mitologii, wyjaśnij, dlaczego tak nazwano: ( 0 4) a) Towarzystwo Ubezpieczeniowe Hestia b) Biuro podróży Itaka c) Zespół adwokacki Temida d) Kawiarenkę lodziarnię Ambrozja ) W którym roku miały miejsce pierwsze odnotowane igrzyska starożytne w Olimpii, ku czci boga Zeusa a) 677 r.p.n.e. b) 776 r.p.n.e. c) 44 r.p.n.e. d) 753 r.p.n.e. mgr Aleksandra Lipińska j. polski; mgr Anna Paś historia, sztuka Strona 4 z 9

5 Do rozwiązania zadań 16 i 17 wykorzystaj tekst 1 Olimpijczycy na start! Kto dalej? Kto wyżej? Kto szybciej? O tyczce jak ptak w powietrze, Co struną drży dźwięczną jak skrzypce. A teraz oszczepy w dal mknijcie! Kto kogo dzisiaj zwycięży? Oszczepy jak strzały w błękicie. A oto dysk zawisł jak księżyc, Ktoś biegnąc zachłysnął się pędem Krew w skroniach, wzmożony rytm serca. Kto pierwszy? - Ja będę! maratończyk zwycięzca. T. Kubiak: Na start 16) Ogólny sens wiersza można odczytać w zdaniu: a) Wiersz jest opisem stadionu podczas zawodów sportowych. b) Tekst jest reportażem z przebiegu imprezy sportowej. c) Wiersz mówi o rywalizacji sportowców, o dążeniach do osiągania jak najlepszych wyników. d) Wiersz charakteryzuje poszczególnych sportowców, którzy biorą udział w zawodach. 17) Wypisz z tekstu wiersza po jednym przykładzie następujących środków artystycznego wyrazu: a) epitet... b) apostrofa... c) pytanie retoryczne d) instrumentacja głoskowa e) anafora... 18) Kto był autorem posągu Zeusa, uważanego za jeden z cudów świata: a. Rafael b. Michał Anioł c. Fidiasz d. Demokryt (0-3) mgr Aleksandra Lipińska j. polski; mgr Anna Paś historia, sztuka Strona 5 z 9

6 Do rozwiązania zadań 19, 20, 21, 22, wykorzystaj tekst 2 Teatrzyk Zielona Gęś ma zaszczyt przedstawić Pomysł Zeusa Osoby: Zeus,, Cały Zespół Najmniejszego Teatru Świata Zeus Powiedz mi, piękna Ledo, dlaczego jesteś niewrażliwa na moje zaloty? Dlatego, że jesteś szkaradnym staruchem Zeus Poczekaj! (Przemienia się w zloty deszcz) Prawda, jak pięknie szumię? Lipa. Banał i zgaga. Bajkę o złotym deszczu przewałkowały wszystkie podręczniki mitologii. Zeus ( speszony) Rzeczywiście. Ale zaraz, może coś z bykiem? ( przemienia się w byka) O, biedny Zeusie i ten numer jest ograny. Przecież pod postacią byka uwodziłeś Europę. Zeus Istotnie [...] ( próbuje przemienić się w orła) O! Do bani. Mit z orłem jest mitem z taką brodą! Zeus Eureka! Mam! Wymyśliłem! Będziesz moją! ( przemienia się w Zieloną Gęś) No, nareszcie! Pójdź w moje objęcia! Och! ( Znosi jajko, z którego zamiast Heleny i Kastora z Polluksem wykluwają się: Hermenegilda Kociubińska, Alojzy Gżegżółka, Pies Faflik, Osiołek Porfirion, Piekielny Piotruś i na końcu profesor Bączyński) Prof. Bączyński I to jest właśnie, proszę państwa, geneza teatrzyku Zielona Gęś, NAJMNIEJSZEGO TEATRU ŚWIATA PREMIERA CO NIEDZIELA K. I. Gałczyński, Próby teatralne, Czytelnik, Warszawa ) W jakie postacie kolejno wciela się Zeus? a) byk, orzeł, złoty deszcz, Zielona Gęś; b) orzeł, Zielona Gęś, byk, złoty deszcz; c) Zielona Gęś, złoty deszcz, orzeł, byk; d) złoty deszcz, byk, orzeł, Zielona Gęś mgr Aleksandra Lipińska j. polski; mgr Anna Paś historia, sztuka Strona 6 z 9

7 20) odpowiada na zaloty Zeusa: a) agresją i bojowością b) wdziękiem i czułością c) drwiną i ironią d) spokojem i taktem 21) Jakie zadanie sceniczne miał profesor Bączyński? a) reklamował przedstawienia teatrzyku b) był konferansjerem c) malował plakat do przedstawienia d) wyjaśnił powstanie teatrzyku Zielona Gęś 22) Autor szuka korzeni najmniejszego teatru świata w mitologii greckiej, aby: a) ośmieszyć bezzasadne powoływanie się postaci na szlachetne pochodzenie b) skrytykować swobodę obyczajowa prezentowanych bogów greckich c) uzasadnić wprowadzenie do sztuki postaci Zeusa d) podnieść znaczenie teatrzyku Zielona Gęś 23) Kto był autorem najstarszych poematów Greckich Iliady i Odysei : a) Herakles b) Tacyt c) Odyseusz d) Homer 24) Trzej najwięksi dramarurgowie greccy to: a) Ajschylos, Sofokles, Eurypides b) Homer, Sofokles, Achilles c) Eurypides, Ajschylos, Tacyt d) Homer, Herodot, Tacyt 25) Którą z bohaterek literackich można scharakteryzować powyższymi słowami? Czcić zmarłych to szlachetna rzecz, nie wolno jednak podważyć woli władcy panującego na ziemi. Ciebie zgubiła samowola. a) Persefonę b) Penelopę c) Antygonę d) Helenę 26) Dramaty antyczne charakteryzowała zasada trzech jedności. Wymień je: a)... b)... c)... mgr Aleksandra Lipińska j. polski; mgr Anna Paś historia, sztuka Strona 7 z 9

8 27) Starożytni byli wielbicielami teatru. Wyjaśnij następujące pojęcia związane z teatrem: a) Proscenium b) Orchestra c) Scene 28) Słynny filozof, uczeń Sokratesa, twórca pierwszej szkoły filozoficznej Akademii to: a) Demokryt b) Tales a Miletu c) Platon d) Arystoteles 29) Którą bitwę Greków z Persami opisuje Herodot:... A przecież Persowie okazali się w owym dniu bardzo dzielni, bo wszyscy wytężali swe siły w obawie przed Kserksesem, każdy też sądził, że król na niego będzie patrzył. W walce padło wielu znacznych Persów i ich sprzymierzeńców, z Hellenów zaś tylko garstka. Albowiem umieli pływać, więc ci, których okręty zniszczono, o ile nie polegli w walce wręcz przepłynęli... Natomiast barbarzyńcy, nie umiejący pływać, masowo ginęli w morzu... T. Małkowski, J. Rześniowiecki, Historia I, wyd. GWO 2000, s.94 a) Bitwa pod Maratonem 490 r. p. n.e. b) Bitwa pod Termopilami 480 r. p. n.e. c) Bitwa pod Salaminą 480 r. p. n.e. d) Bitwa pod Platejami 479 r. p. n.e. 30) Co oznacza pochodzące z Grecji słowo Demokracja : a) Władza ludu b) Władza najlepszych c) Władza wysoko urodzonych d) Władza dekretowa 31) W jakiej sytuacji w Republice Rzymskiej powoływano dyktatora: a) Na czas igrzysk b) Na czas świąt obchodzonych ku czci bogów c) W razie zagrożenia państwa d) W razie ślubu konsula 32) Pierwszy Cesarz Rzymu to: a) Juliusz Cezar b) Marek Aureliusz c) Oktawian August d) Konstantyn Wielki (0-3) mgr Aleksandra Lipińska j. polski; mgr Anna Paś historia, sztuka Strona 8 z 9

9 33) Niewolnik, który dla przyjemności rzymian walczył i ginął na arenie to: a) Hellota b) Strateg c) Hoplita d) Gladiator 34) Urzędnicy stojący na czele Republiki Rzymskiej. Zwoływali zgromadzenie narodowe, kierowali polityką państwa: a) Konsulowie b) Cenzorowie c) Trybuni ludowi d) Patrycjusze 35) Podaj imię rzymskiej bogini mądrości i rzemiosła: a) Atena b) Minerwa c) Hestia d) Junona 36) Data przyjmowana umownie jako koniec Starożytności, a także data upadku Cesarstwa Zachodniorzymakiego to: a) 395 r. b) 1453 r. c) 476 r. d) 44 r. p. n. e. 37) Przeczytaj tekst rzymskiego autora Swetoniusza, a następnie zaznacz osobę, o której jest w nim mowa: Sprawował dowództwo wojskowe przez lat dziesięć. Oto czego mniej więcej dokonał. Całą Galię, której granicami są: łańcuchy Pirenejów, Alpy i góry Sewenny, rzeki Ren, Rodan, przestrzeń w obwodzie wynosi do trzech milionów dwustu tysięcy kroków, zmienił w prowincję rzymską, z wyjątkiem państw sprzymierzonych dobrze dla Rzymu zasłużonych oraz nałożył na nią czterdzieści milionów sestercjów rocznego podatku. Pierwszy z rzymian napadł germanów, którzy mieszkają za Renem, zbudował most przez rzekę i zadał im dotkliwe klęski. Napadł również na Brytanów, dotychczas nieznanych i zażądał okupu oraz zakładników R. Kulesza, Historia. Podręcznik do gimnazjum. Dzieje najdawniejsze i dawne do schyłku XIV w. Starożytność, wyd. Juka 1999, s.160 a) Oktawiania Augusta b) Brutusa c) Teodozjusza Wielkiego d) Juliusza Cezara 38) Narysuj wykres zdania, nazwij zdania składowe: Pierwszy z Rzymian napadł Germanów, którzy mieszkają za Renem, zbudował most przez rzekę i zadał im dotkliwe klęski. (0-3) mgr Aleksandra Lipińska j. polski; mgr Anna Paś historia, sztuka Strona 9 z 9