A niech to! Szlak?! 66 DruŜyna Harcerska Knieje Hufiec ZHP Sochaczew

Transkrypt

1 66 DruŜyna Harcerska Knieje Hufiec ZHP Sochaczew A niech to! Szlak?! Opiekunowie druŝyny: DruŜynowa dh. Beata Ciura Przyboczny hm. Marek Lewandowski HR Młodzieszyn, listopad 2008r. 1

2 Rozpoczęcie zadania Podczas biwaku patriotyczno-szkoleniowego w Szkole Podstawowej w Młodzieszynie kadra biwaku zapoznała harcerzy i harcerki z Programem Chorągwi Mazowieckiej A niech to! Szlak?!. DruŜyna z duŝym entuzjazmem zapoznała się z programem i następnego dnia zaczęła realizować punkty programu. Pierwszym naszym zadaniem było naniesienie waŝnych punktów naszej miejscowości na czystą mapę przygotowaną przez dh. Marka. Wieczorem podczas podsumowania naszego biegu dh. Marek z dh. Beatą dokonali podsumowania. Byli z nas bardzo zadowoleni i obiecali, Ŝe następnego dnia rozpoczniemy układanie trasy konkursowej. Miejsca, które wybraliśmy do pierwszego etapu Programu A niech to! Szlak?! nie są przypadkowe. Związane są bowiem z bogatą historią naszej gminy i szkoły. Doskonale wiemy, iŝ aby poznawać przyszłość, nie moŝemy zapominać o przeszłości. Nasza trasa prowadziła szlakiem pól bitewnych i cmentarzy wojennych. Teren gminy Młodzieszyn, leŝący przy ujściu Bzury do Wisły, gdzie znajduje się kilka dogodnych przepraw przez rzekę, wielokrotnie w swych dziejach stawał się miejscem działań wojennych. Tak było m. in. w latach 1794, 1914, czy w 1939 r. W skład gminy wchodzi 21 wsi, z których największe to: Juliopol, Adamowa Góra, Stare Budy, Janów, Witkowice, Mistrzewice. Te i inne nazwy na stałe weszły do historii. W czasie bitwy nad Bzurą w 1939 roku na terenie gminy rozgrywał się ostatni, decydujący etap walk. W rejonie Rokiciny i Starych Bud powstał kocioł, w którym znalazły się resztki armii Poznań i Pomorze. We wsi Witkowice znajdowała się przeprawa wojsk polskich przez Bzurę. Pozostałością po tamtych wydarzeniach jest pięć cmentarzy wojennych, kryjących prochy poległych. 2

3 Przebieg trasy: 1. Szkoła Podstawowa w Młodzieszynie Szkoła znajduje się przy ulicy Wspólnej 13A. Od 14 października 1989r. nosi imię generała Stanisława Grzmota- Skotnickiego. Patron naszej szkoły związany jest z największą bitwą kampanii wrześniowej 1939r., stoczonej przez cofające się ku Warszawie wojska Armii Poznań i Pomorze. śołnierze generała osłaniali od zachodu siły polskie przebijające się przez Bzurę do Puszczy Kampinoskiej. 18 września gen. Stanisław Grzmot Skotnicki przechodził wraz z oddziałem piechoty przez Bzurę na południe od Witkowic. Oddział napotkał obstawę czołgową wroga. Po zaciętej walce dostał się pod silny ogień karabinów maszynowych. Generał został śmiertelnie ranny serią pocisków w brzuch i nogę. Zmarł pod Tułowicami w nocy z dnia 18 na 19 września 1939 r. Poległ, dowodząc bezpośrednio oddziałem piechoty. Generał Grzmot Skotnicki został pochowany w Tułowicach na terenie gospodarstwa Ireny i Jana Borków. W 1941 r. zwłoki zostały przewiezione na zbiorowy cmentarz wojskowy w Janowie w gminie Brochów. Kilka lat po wojnie została przeprowadzona ekshumacja zwłok i ciało generała złoŝono na Powązkach w Warszawie. 3

4 2. Miejsce przeprawy przez Bzurę - Witkowice. Od 16 do 19 września 1939r. znajdowała się tu przeprawa przez Bzurę oddziałów Armii Poznań i Pomorze. W 45 rocznicę bitwy, dnia 8 września 1984 r. w Witkowicach odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą walczącym i poległym tam Ŝołnierzom. W miejscowości tej w dniach od 16 do 19 września znajdowała się przeprawa przez Bzurę oddziałów armii Poznań i Pomorze. Odsłonięcia tablicy dokonali harcerze Chorągwi Skierniewickiej ZHP. 14 lat później, 26 września 1998 r., w 59 rocznicę walk wrześniowych, w Witkowicach uroczyście otwarto nowy most na Bzurze. Otrzymał on imię gen. Tadeusza Kutrzeby, dowódcy armii Poznań. Most w Witkowicach: 4

5 3. Cmentarz wojskowy w Mistrzewicach. We wsi Mistrzewice znajduje się cmentarz rzymskokatolicki - dawny cmentarz parafialny. Jest tam kwatera wojenna, kryjąca prochy 120 Ŝołnierzy poległych w bitwie nad Bzurą. Znane są dane 28 poległych, w tym 5 oficerów. LeŜą tu m.in.: mjr Kazimierz Franciszek DoroŜyński, d-ca I batalionu 18 DP, poległy r., mjr Stanisław Molenda, d-ca II batalionu 37 pp 26 DP, poległy r., ppor. rez. Stefan Duk, adiutant I batalionu 18 pp 26 DP, poległy r., ppor. Marian Grzela z 29 pp 25 DP, poległy r. Mistrzewice- cmentarz: 4. Cmentarz wojskowy w Młodzieszynie. W wydzielonej kwaterze spoczywa tu około 2200 Ŝołnierzy armii Poznań i Pomorze. Ustalono dane 237 Ŝołnierzy, w tym ponad pięćdziesięciu oficerów i podchorąŝych. Wśród poległych oficerów spoczywających na cmentarzu w Juliopolu znajdują się m. in. płk. dypl. Andrzej Ludwik Czerwiński, d-ca artylerii dywizyjnej 4 DP, poległy r. w Budach Starych, mjr Wacław Gaj, d-ca 48 dal 27 DP, poległy r. w Młodzieszynie, mjr Wiktor Adam SoŜyński, d-ca III batalionu 23 pp 27 DP, poległy r. w Witkowicach, mjr Władysław Kazimierz Konstanty Szczerbik, d-ca kawalerii dywizyjnej 17 DP, poległy r. w Adamowej Górze. Polegli pochowani są w zbiorowych mogiłach. 5

6 Młodzieszyn- cmentarz: Centralne miejsce w kwaterze wojskowej na cmentarzu w Młodzieszynie zajmuje pomnik poświęcony Ŝołnierzom, którzy oddali Ŝycie za ojczyznę we wrześniu 1939 roku. 6

7 5. Dzwonnica w Młodzieszynie. Bardzo waŝnym miejscem pamięci narodowej na terenie gminy jest budynek dzwonnicy stojącej przy kościele parafialnym w Młodzieszynie. Jest to pamiątka po wcześniejszej świątyni, która została zburzona przez Niemców w 1939 roku. Dzwonnica w latach pełniła funkcję więzienia, w którym zginęło ponad trzydziestu więźniów rozstrzelanych przez okupanta. Wśród ofiar byli przewaŝnie mieszkańcy Młodzieszyna i okolicy. Po drugiej stronie szosy, w budynku, gdzie obecnie mieści się organistówka, mieszkał znany z okrucieństwa komendant Ŝandarmerii niemieckiej Dehring. Znalazł się na terenie tej gminy po raz drugi w Ŝyciu. Wcześniej, pod koniec I wojny światowej, będąc Ŝołnierzem niemieckiej armii, został w Młodzieszynie rozbrojony. Zapowiedział wówczas, Ŝe wróci tu jeszcze, lecz w innym charakterze 1, aby się zemścić. Gdy objął funkcję komendanta Ŝandarmerii, natychmiast rozpoczął prześladowania miejscowej ludności. To on przekształcił dzwonnicę w katownię, która dla wielu była pierwszym etapem przed dalszą gehenną w hitlerowskich więzieniach czy obozach koncentracyjnych. O losie więźniów świadczą zachowane do dziś napisy na ścianach budynku. Zrujnowana dzwonnica została po wojnie odrestaurowana. W ściany wmurowano dwie tablice upamiętniające męczeństwo miejscowej ludności. Młodzieszyn- dzwonnica: 1 7

8 8

9 6. Pomnik poległych w czasie II wojny światowej Młodzieszyn. O heroicznych wrześniowych zmaganiach na terenie dzisiejszej gminy Młodzieszyn świadczą nie tylko cmentarze z 1939 r. Upamiętniają je takŝe pomniki i tablice pamiątkowe. W centrum Młodzieszyna, obok Urzędu Gminy, stoi pomnik poświęcony poległym w latach w walkach z hitlerowcami Ŝołnierzom Wojska Polskiego oraz partyzantom. Jego odsłonięcie nastąpiło dnia 9 października 1960 r. i związane było z obchodami 21 rocznicy bitwy nad Bzurą. Podczas tej uroczystości odbył się apel poległych, złoŝono wieńce na cmentarzach wojskowych w Juliopolu i Budach Starych. Ulica, przy której stoi pomnik, otrzymała nazwę Walk nad Bzurą. Młodzieszyn - pomnik: 9

10 Podsumowanie pierwszej części Bogata przeszłość historyczna regionu sprawia, Ŝe wydarzenia minionych lat są wciąŝ aktualne i Ŝyją w pamięci wielu mieszkańców gminy. Przekazują oni swe wspomnienia młodym pokoleniom. DruŜyna nasza poprzez wytyczenie trasy historycznej, stara się przybliŝyć wydarzenia, jakie miały miejsce w 1939 roku. Będziemy chcieli pokazać uczniom wszystkich szkół miejsca związane z drugą wojną światową. Musimy zatem zadbać o to, aby kształtować postawy patriotyczne, poszanowanie tradycji kraju i najbliŝszego regionu. 66 DruŜyna Harcerska Knieje bierze aktywny udział w realizowaniu programów i zadań zaplanowanych przez Szkołę Podstawową w Młodzieszynie, przy której działa druŝyna. Szkoła stara się jak najlepiej realizować przyjęte zadania wychowawcze. Sprzyjają temu odpowiednio opracowane programy, zwłaszcza Program wychowawczy szkoły oraz Ceremoniał i tradycje Szkoły Podstawowej w Młodzieszynie. Poprzez aktywny udział w realizacji zadań szkolnych chcemy jako druŝyna przybliŝyć postać gen. Stanisława Grzmota Skotnickiego. Do tradycji 66 DruŜyny Harcerskiej Knieje na stałe weszły coroczne uroczystości związane z rocznicą bitwy nad Bzurą oraz śmierci patrona. W chwili obecnej przygotowujemy się do poszerzenia naszej mapy o zabytki Sochaczewa i okolic m.in.: Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i pola Bitwy nad Bzurą, Ruiny Zamku w Sochaczewie, Muzeum Kolejnictwa, Muzeum urodzin Fryderyka Chopina w śelazowej Woli, miejsce chrztu F. Chopina w Brochowie oraz zachodniej części Puszczy Kampinoskiej. Czeka nas duŝo pracy, ale pracy którą wykonamy z największą starannością, aby w przyszłości inne druŝyny harcerskie, szkoły, kluby turystyczne i inne grupy odwiedziły naszą małą ojczyznę z wyznaczoną przez nas mapą. CZUWAJ!!! DruŜynowa 66 DH Knieje - dh. Beata Ciura Rada 66 DruŜyny Harcerskiej Knieje 10