RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ: Procesy

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ: Procesy II Liceum Ogólnokształcące im. Mieszka I Szczecin Zachodniopomorski Kurator Oświaty Kuratorium Oświaty w Szczecinie

2 Przebieg ewaluacji: Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego z przedstawionych poniżej obszarów. Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji: - o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach na różnego rodzaju testach, egzaminach), - o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych efektów), - o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się), - o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania decydujących o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce). Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. 2 / 21

3 Opis metodologii: Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli Teresa Konieczna Wysocka, Monika Piątkowska. W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł - dyrektora, uczących w szkole nauczycieli, innych pracowników, uczniów, rodziców, partnerów szkoły i przedstawicieli samorządu lokalnego. Do gromadzenia danych wykorzystano metody ilościowe (ankiety w wersji elektronicznej i papierowej), jakościowe (wywiady indywidualne, grupowe, obserwację i analizę źródeł zastanych). Zestawienie metod, technik doboru próby i liczby osób, które wzięły udział w badaniach znajduje się w tabeli poniżej. Wywiady grupowe zostały przeprowadzone po realizacji i analizie ankiet, pełniąc wobec nich funkcję wyjaśniającą. Kategoria badanych/źródła danych Dyrektor szkoły Nauczyciele Pracownicy niepedagogiczni Uczniowie Rodzice Partnerzy szkoły, przedstawiciele samorządu lokalnego Obserwacja lekcji Obserwacja szkoły Analiza dokumentów Metoda/technika Sposób doboru próby Wielkość próby Indywidualny wywiad pogłębiony Ankieta elektroniczna (CAWI) "Szkoła, w której pracuję" Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Ankieta elektroniczna (CAWI) "Moja szkoła" Ankieta elektroniczna (CAWI) "Mój dzień" Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) nd nd Badanie na próbie pełnej 53 Nauczyciele zróżnicowani pod względem stażu, nauczanego przedmiotu i pracy w zespołach zadaniowych oraz pedagog szkolny Pracownicy inni niż nauczyciele Badanie na próbie pełnej uczniów klas rok niższych od najstarszych Badanie na próbie pełnej uczniów najstarszych klas Przedstawiciele trzech ostatnich roczników, dobrani losowo Przedstawiciele rady rodziców i rad klasowych, reprezentujący różne roczniki Ankieta audytoryjna (PAPI) Badanie na próbie pełnej rodziców uczniów klas rok niższych od najstarszych Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Przedstawiciele samorządu lokalnego i instytucji wskazanych przez dyrektora jako partnerzy Klasy trzecie i czwarte (szkoły podstawowe), klasy pierwsze (gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne) Na zewnątrz, przed i po lekcjach, podczas przerw, podczas zajęć pozalekcyjnych nd nd 3 / 21

4 Informacja o szkole Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica II Liceum Ogólnokształcące im. Mieszka I Mieszko I Liceum ogólnokształcące Szczecin Henryka Pobożnego Numer 2 Kod pocztowy Urząd pocztowy Szczecin Telefon Fax Www Regon Kategoria uczniów Charakter Dzieci lub młodzież Brak specyfiki Uczniowie, wychow., słuchacze Oddziały Nauczyciele pełnozatrudnieni Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) Średnia liczba uczących się w oddziale Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo ZACHODNIOPOMORSKIE (32) Powiat Powiat m. Szczecin (62) Gmina M. Szczecin (01) Typ gminy Liczba mieszkańców Wysokość wydatków na oświatę Stopa bezrobocia 4 / 21

5 Wyniki ewaluacji: Obszar: Procesy Wymaganie: Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy Komentarz: II Liceum Ogólnokształcące im. Mieszka I w Szczecinie posiada koncepcję pracy, którą znają wszyscy pracownicy szkoły, uczniowie i ich rodzice. Koncepcja jest systematycznie analizowana i modyfikowana, co potwierdzają wszyscy respondenci. Koncepcja funkcjonowania i rozwoju liceum powstała we wrześniu 2008 r., w momencie objęcia stanowiska przez dyrektora szkoły. Główne założenia koncepcji w opinii dyrektora, nauczycieli i pracowników niepedagogicznych, to: - zapewnienie wysokiego poziomu nauczania uwieńczonego przyrostem wiedzy uczniów i bardzo dobrze zdanym egzaminem maturalnym, w tym egzaminem międzynarodowym; - stworzenie warunków do rozwoju indywidualnych zainteresowań i zdolności uczniów; - przedstawienie uczniom bogatej oferty kół przedmiotowych, kół zainteresowań, zajęć artystycznych i sportowych; - stosowanie przez nauczycieli aktywizujących metod nauczania; - zapewnienie uczniom poczucia bezpieczeństwa i poszanowania ich praw; - przygotowanie młodzieży do dorosłego życia poprzez kształtowanie osobowości i takich cech charakteru jak tolerancja, odpowiedzialność i samodzielność. Misja i Wizja II Liceum Ogólnokształcącego im. Mieszka I w Szczecinie, które ujęte są w Statucie Liceum odzwierciedlają te założenia: (...) Przygotowujemy młodzież do świadomego i racjonalnego funkcjonowania w świecie ludzi dorosłych oraz do pełnienia ważnych ról społecznych. Ściśle współdziałamy z rodzicami (którzy są najlepszymi sojusznikami nauczycieli, zwłaszcza wychowawców) oraz innymi partnerami zewnętrznymi wspierającymi szkołę w jej rozwoju. Ustawicznie diagnozujemy potrzeby i oczekiwania środowiska lokalnego oraz wszystkich bezpośrednich klientów szkoły (...). Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły została przyjęta przez radę pedagogiczną, co potwierdzają wszyscy badani nauczyciele oraz przedstawiona dokumentacja. 40 (z 53) nauczycieli czuje się współautorami koncepcji. Liceum prowadzi szereg działań realizujących koncepcję pracy szkoły. W opinii nauczycieli i dyrektora szkoły najważniejsze działania, podejmowane w zakresie zapewnienia wysokiego poziomu nauczania oraz rozwoju zainteresowań uczniów, to: - przeprowadzanie w klasach pierwszych diagnoz wstępnych z języka angielskiego i języka niemieckiego w celu utworzenia grup międzyoddziałowych na czterech poziomach zaawansowania; - utworzenie klas z rozszerzonym programem nauczania kilku przedmiotów: kierunek biotechnologiczny, matematyczno-językowy, humanistyczno-dziennikarski, matematyczno-fizyczno-informatyczny, politologiczny, ekonomiczny, matematyczno-chemiczno-fizyczny, biologiczno-chemiczno-fizyczny; - realizacja programu Międzynarodowej Matury (International Baccalaureate Diploma Programme); - wprowadzenie innowacji pedagogicznych w klasie biologiczno-chemiczno-fizycznej oraz matematyczno-chemiczno-fizycznej; - wdrożenie programów autorskich w klasach realizujących polską podstawę programową oraz w klasach realizujących program Międzynarodowej Matury; - wprowadzenie do planu nauczania nowych przedmiotów w klasach realizujących polską podstawę programową (propedeutyka wiedzy dziennikarskiej, współczesne stosunki międzynarodowe, organizacje międzynarodowe, język angielski w biznesie, podstawy makroekonomii, etyka, filozofia) oraz w klasach pre-ib i IB (teoria wiedzy, CAS); - przedstawienie oferty zajęć dodatkowych po przeprowadzeniu przez nauczycieli rozeznania wśród uczniów ; - działalność Komisji do pracy z uczniem zdolnym - realizacja indywidualnych programów nauczania (w roku szkolnym 2010/ programów); - przeprowadzanie diagnozy wstępnej, diagnozy poziomu osiągnięć uczniów w klasach pierwszych i drugich oraz próbnych matur w klasach trzecich; - podpisanie umowy patronackiej z Wydziałem Politologii i Europeistyki Uniwersytetu Szczecińskiego w zakresie patronatu nad klasą politologiczną; 5 / 21

6 - współorganizowanie Szczecińskich Konkursów Przedmiotowych dla uczniów szkół gimnazjalnych; - organizacja imprez szkolnych i konkursów, np.: III Nocny Maraton Matematyczny, Talentynki, Szczeciński Konkurs Piosenki Turystycznej i Poezji Śpiewanej Na szlaku poezji..., Wielki Przegląd Małych Form Teatralnych, konkurs na najlepszego ucznia szkoły, konkurs na najlepszego matematyka i najlepszego fizyka; - realizacja projektów edukacyjnych, np.: Teatr i Szkoła, Inspiracje (we współpracy z Klubem 13 Muz), Młodzieżowa Akademia Medyczna (we współpracy z Pomorskim Uniwersytetem Medycznym); - realizacja inicjatywy Model United Nations (MUN) - po raz pierwszy w roku szkolnym 2010/2011 pod nazwą StetiMUN ; - działalność Towarzystwa na Rzecz Młodzieży Uzdolnionej; - wprowadzenie dwutygodniowych dyżurów klas, podczas których uczniowie mają wpływ na pracę szkoły, prowadzą działania charytatywne, organizują imprezy i zbiórki pieniężne. Działania szkoły skierowane na stworzenie warunków do rozwoju indywidualnych zainteresowań i zdolności uczniów, zapewnienia bezpieczeństwa i poszanowania praw ucznia to: wprowadzenie monitoringu wizyjnego szkoły w wersji standardowej i jego rozszerzenie w części budynku przy ul. Jarowita 3; przeprowadzanie prób ewakuacji; remont sali gimnastycznej i auli oraz pomieszczeń po bibliotece pedagogicznej; rozbudowa bazy szkoły (np. sali multimedialnej); zgłoszenie szkoły do modernizacji boiska; realizacja programu wychowawczego szkoły; współpraca z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi oraz z policją; zapewnienie w szkole opieki medycznej przez 4 dni w tygodniu; zwiększenie dyżurów nauczycieli podczas przerw międzylekcyjnych; opracowanie w Statucie Szkoły rozdziału: Warunki bezpiecznego pobytu uczniów w szkole z uwzględnieniem procedur postępowania w przypadku zagrożenia, podstawowych zasad przestrzegania bezpieczeństwa uczniów, podstawowych zasad bezpieczeństwa na wycieczkach oraz zasad bezpieczeństwa w sali gimnastycznej i na boisku, a także realizacja kampanii profilaktycznych (np. Nie każdy pociąg jedzie do Hollywood ). Nauczyciele pracują z młodzieżą w oparciu o nowoczesne metody (np. metoda projektów) i nowoczesne technologie nauczania. Uczniowie przygotowują prace i prezentacje, które przedstawiane są podczas warsztatów naukowych nie tylko w Polsce, ale i za granicą. Warsztaty naukowe z historii, fizyki i chemii realizowane są podczas zajęć i wykładów na polskich uczelniach wyższych oraz na terenie liceum, np.: Nauka i świat na przełomie wieków, Izotopy promieniotwórcze. Ponadto licealiści biorą udział w warsztatach naukowych dla klas z poszerzonym programem języka niemieckiego, które realizowane są we współpracy z ośrodkiem Spielbau Bad Freienwalde w Niemczech. W opinii dyrektora w realizację koncepcji pracy szkoły włączają się uczniowie, rodzice, instytucje i organizacje, np.: organ prowadzący szkołę, policja, Teatr Współczesny, Teatr Polski, Teatr Kana, Pleciuga, Klub 13 Muz, Kino ZAMEK, Centrum Psychologiczno-Pedagogiczne, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 1, Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji, Uniwersytet Szczeciński, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, Pomorski Uniwersytet Medyczny, Towarzystwo na Rzecz Młodzieży Uzdolnionej, Politechnika Warszawska, SZKOLMED i inne. Dyrektor szkoły deklaruje, że koncepcja pracy liceum jest analizowana poprzez ustalanie mocnych i słabych stron szkoły, analizę osiągnięć uczniów, analizę wyników egzaminów maturalnych oraz klasyfikacji śródrocznej i rocznej. Zdaniem dyrektora w analizie i modyfikacji koncepcji uczestniczy dyrekcja szkoły, rada pedagogiczna, uczniowie i rodzice. Opinię tę potwierdza 45 (z 53) badanych nauczycieli. Wnioski z analiz są wyciągane i wdrażane, np.: - koncepcja szkoły sprzyja rozwojowi uczniów, sprawdza się i trzeba ją kontynuować. Należy rozwijać talenty, ale też pomysły i inicjatywę uczniów; - występuje niedobór środków dydaktycznych, w tym multimedialnych; - uczniowie osiągają bardzo dobre wyniki nauczania. Efektem podjętych działań jest 100% zdawalność matury, wysokie wyniki na poziomie podstawowym i rozszerzonym (8 i 9 stanin). Uczniowie biorą udział w konkursach i olimpiadach i zajmują w nich wysokie lokaty, np. I miejsce w wojewódzkich konkursach dla szkół ponadgimnazjalnych organizowanych przez Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Szczecinie we współpracy z uczelniami wyższymi. W ubiegłym roku szkolnym uczniowie wzięli udział w 21 olimpiadach (5 laureatów i 18 finalistów), 13 konkursach wojewódzkich (26 laureatów i 18 finalistów), 15 konkursach ogólnopolskich i międzynarodowych (20 laureatów i 12 finalistów). Ponadto w roku szkolnym 2009/2010 liceum zajęło 23 miejsce w Ogólnopolskim Rankingu Szkół Ponadgimnazjalnych prowadzonym przez miesięcznik "Perspektywy" i dziennik "Rzeczpospolita". W bieżącym roku szkolnym liceum zajmuje 2 miejsce w Szczecinie i 3 miejsce w województwie zachodniopomorskim oraz 65 w Polsce. Modyfikacje koncepcji pracy szkoły są wynikiem tych analiz, co potwierdzają w wywiadach dyrektor i nauczyciele. W roku szkolnym 2010/2011 wprowadzono zmiany w zapisach wewnątrzszkolnego systemu oceniania, m.in. 6 / 21

7 określono zasady oceniania zachowania uczniów oraz ich frekwencji w szkole. Podjęto decyzję o przeprowadzeniu obligatoryjnego próbnego egzaminu z matematyki we współpracy z Okręgową Komisją Egzaminacyjną, a pozostałych egzaminów - w zależności od uznania nauczyciela danego przedmiotu. Poszerzono bazę lokalową oraz ją unowocześniono, m.in.: utworzono salę multimedialną z projektorem, zainstalowano w czytelni kino domowe, zakupiono 2 rzutniki do wypożyczania przez nauczycieli, złożono w porozumieniu z kadrą pedagogiczną zapotrzebowanie na środki dydaktyczne, w tym tablice interaktywne. Wydłużono czas pracy czytelni do godz. 17:00, w celu umożliwienia korzystania z niej uczniom, nauczycielom, rodzicom i absolwentom szkoły. Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana i akceptowana przez uczniów i ich rodziców, którzy zapoznawani są z koncepcją pracy szkoły na spotkaniach z wychowawcami klas oraz podczas spotkań Rady Rodziców, co potwierdza także dyrektor szkoły. Zdaniem uczniów i rodziców szkoła wyróżnia się wysokim poziomem nauczania. Na uwagę zasługuje szeroki zakres zajęć dodatkowych oraz przygotowywanie młodzieży do wyboru następnego kroku edukacji poprzez działania realizowane przez pedagoga szkolnego i doradcę zawodowego. Drugim ważnym obszarem, na który zwracają uwagę zarówno uczniowie jak i rodzice, jest wychowanie, a zwłaszcza wdrażanie młodzieży do samodzielności i poczucia odpowiedzialności, kształtowanie umiejętności organizacyjnych, pomocy wzajemnej i radzenia sobie w życiu dorosłym. W opinii uczniów jest to możliwe dzięki odpowiedniej atmosferze pomiędzy licealistami i nauczycielami. Badani uczniowie deklarują, że mają możliwość wyrażenia własnego zdania, zgłaszania swoich pomysłów i nawiązywania przyjaźni. Zauważają społeczną dojrzałość kolegów i koleżanek oraz ich kulturę osobistą, są otwarci i traktowani przez nauczycieli jako partnerzy na ścieżce edukacji. Rodzice zwracają uwagę na zapewnienie przez nauczycieli bezpieczeństwa ich dzieci zarówno w szkole, jak i poza nią. Dobre relacje pomiędzy uczniami i nauczycielami, partnerstwo, tolerancja i zaufanie kształtują atmosferę Pobożniaka. Zdaniem rodziców szkoła ma swój prestiż: młodzież lubi szkołę, wychodzi do niej z uśmiechem i wraca do domu z uśmiechem. Powyższe argumenty potwierdzają spełnienie wymagania na bardzo wysokim poziomie. Poziom spełniania wymagania: A Wymaganie: Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej Komentarz: Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej, odpowiada potrzebom uczniów i rynku pracy. Oferta szkoły jest modyfikowana, wzbogacana i umożliwia rozwój zainteresowań uczniów. Oferta edukacyjna szkoły jest spójna z podstawą programową. W opinii dyrektora i nauczycieli w programach nauczania wykorzystywane są następujące elementy podstawy programowej: zadania szkoły, cele edukacyjne ogólne i szczegółowe, treści nauczania i osiągnięcia uczniów. Z informacji uzyskanych od dyrektora liceum wynika, że liczba przedmiotów nauczanych w zakresie rozszerzonym w poszczególnych klasach jest zgodna z przepisami prawa oświatowego i umożliwia uczniom zdobywanie wiedzy i umiejętności wynikających z podstawy programowej. Ilość godzin w ramowych planach nauczania jest dostosowana do zakresu realizowanej podstawy programowej z danych zajęć edukacyjnych. Oprócz programów zatwierdzonych przez Ministra Edukacji Narodowej w szkole realizowane są programy innowacyjne oraz programy autorskie wykraczające poza podstawę programową z obowiązkowych i dodatkowych przedmiotów nauczania. Oferta edukacyjna jest zgodna z potrzebami uczniów. W opinii nauczycieli najważniejsze działania szkoły podejmowane z punktu widzenia potrzeb edukacyjnych uczniów to przedstawienie bardzo bogatej oferty zajęć pozalekcyjnych. W bieżącym roku szkolnym zaplanowano 45 godzin zajęć z programów projakościowych, 39 zajęć pozalekcyjnych finansowanych przez Radę Rodziców oraz zajęcia realizowane przez nauczycieli w ramach art. 42 ustawy Karta Nauczyciela. W opinii większości (52 z 59) rodziców szkoła zaspokaja potrzeby edukacyjne ich dzieci, zwłaszcza w zakresie opanowania wiedzy i umiejętności z przedmiotów ścisłych oraz kontynuacji na poziomie zaawansowanym nauki języków obcych. Ponadto szkoła zapewnia możliwość rozwijania zainteresowań, uczy łączenia teorii z praktyką, przygotowuje do egzaminu maturalnego i studiów wyższych. Zdanie rodziców potwierdza większość (83,4%) uczniów klas drugich. Młodzież deklaruje, że w szkole można zdobyć wiedzę merytoryczną oraz umiejętności konieczne w życiu codziennym, np.: umiejętność pracy w grupie 7 / 21

8 i szacunku dla drugiego człowieka; umiejętność radzenia sobie w każdej sytuacji, opanowania stresu i pokonywania własnych słabości; krytycznego i logicznego myślenia. Uczniowie zwracają także uwagę na kształtowanie umiejętności, które przydadzą się im w życiu dorosłym, np. jak założyć firmę i odpowiednio się zaprezentować. Oferta edukacyjna szkoły uwzględnia kształtowanie kompetencji potrzebnych na rynku pracy, co znajduje potwierdzenie w opinii dyrektora, nauczycieli oraz partnerów szkoły. Wśród najważniejszych kompetencji wyróżnionych przez respondentów znajdują się: znajomość języków obcych; umiejętność poruszania się w obszarach ekonomii, rynku pracy i przedsiębiorczości; umiejętności komunikacyjne; samodzielność i odpowiedzialność. Kompetencje te są kształtowane poprzez: naukę języka obcego na 4 poziomach zaawansowania; wprowadzenie dodatkowych przedmiotów nauczania; realizację różnorodnych przedsięwzięć; wdrażanie programu Międzynarodowej Matury oraz udział uczniów w licznych kołach zainteresowań. Zdaniem nauczycieli uczniowie uczą się na lekcjach i zajęciach dodatkowych autoprezentacji, komunikatywności, kreatywności oraz pracy w zespole. Młodzież przyzwyczajana jest do rzetelnej i systematycznej nauki oraz właściwego organizowania warsztatu pracy. W opinii partnerów szkoły wprowadzenie międzynarodowej matury, dostosowanie kierunków klas do potrzeb uczniów, nauka języków obcych na wysokim poziomie oraz współpraca liceum z doradcami zawodowymi i poradniami psychologiczno-pedagogicznymi przygotowuje uczniów do wejścia na rynek pracy. Realizacja podstawy programowej, w opinii dyrektora i nauczycieli, jest monitorowana poprzez analizę programów nauczania, analizę dokumentacji, obserwacje lekcji i imprez szkolnych, śledzenie losów absolwentów, prowadzenie diagnoz wstępnych, bieżących i końcowych oraz próbnych egzaminów maturalnych. Większość (42 z 59) badanych rodziców uważa, że szkoła pomaga rozwijać zainteresowania i aspiracje ich dzieci, co znajduje potwierdzenie w opiniach 59% uczniów klas drugich. Oferta edukacyjna szkoły jest modyfikowana w celu umożliwienia pełniejszego rozwoju uczniów, co potwierdzają wszyscy respondenci. Najważniejsze zmiany w ofercie edukacyjnej szkoły wprowadzone w ostatnich dwóch latach dotyczyły: - wdrożenia w roku szkolnym 2010/2011 programu Międzynarodowej Matury; - utworzenia dodatkowych klas o kierunku humanistyczno-dziennikarskim oraz biologiczno-chemiczno-fizycznym; - rezygnacji z klasy o kierunku polonistycznym; - otworzenia klasy z językiem angielskim w miejsce języka niemieckiego, z uwagi na duży spadek zainteresowania językiem niemieckim; - wprowadzenia dodatkowej godziny matematyki w roku szkolnym 2009/2010 w klasie drugiej matematyczno-językowej i we wszystkich klasach trzecich oraz w ofercie klasy o kierunku biotechnologicznym. Aby umożliwić uczniom pełniejszy rozwój, zmodyfikowano, w opinii nauczycieli, ofertę zajęć pozalekcyjnych, wprowadzono olimpijskie koła przedmiotowe, koła zainteresowań, fakultety, kluby dyskusyjne, zajęcia wyrównawcze i konsultacje. Nowe kierunki klas dostosowano do potrzeb i zainteresowań uczniów, wprowadzono przedmioty rozszerzone i nowe przedmioty nauczania wykraczające poza podstawę programową. Poprzez współpracę z licznymi partnerami szkoły, w tym uczelniami wyższymi, realizowane są warsztaty naukowe, wyjazdy językowe, warsztaty artystyczne i dziennikarskie, zajęcia sportowe oraz liczne programy edukacyjne (np. Pierwszy Tutor ). Szkoła zapewnia uczniom pomoc psychologiczno-pedagogiczną oraz doradztwo zawodoznawcze. Partnerzy szkoły zwracają uwagę na umożliwienie uczniom korzystania nieodpłatnie z całej bazy sportowej miasta oraz realizację programów projakościowych. Ponadto szkoła występuje co roku z wnioskami do poradni psychologiczno-pedagogicznych o przebadanie uczniów pod kątem indywidualnych programów lub indywidualnego toku nauczania. Argumentem potwierdzającym spełnienie wymagania jest realizacja przez szkołę nowatorskich rozwiązań programowych, czego przykładem wskazanym przez dyrektora i nauczycieli jest wdrożenie programu Międzynarodowej Matury (International Baccalaureate Diploma Programme). W roku szkolnym 2010/2011 utworzono klasę pierwszą pre-ib, rekrutującą się z uczniów gimnazjów i klasę IB, rekrutującą się z uczniów klas pierwszych szkół ponadgimnazjalnych. Nowatorstwo programu polega m.in. na umożliwieniu uczniom wyboru przedmiotów spośród 6 grup przedmiotowych, które realizują w wymiarze 6 lub 4 godzin tygodniowo. Ponadto uczniowie są zobowiązani do uczestniczenia w zajęciach teorii wiedzy, na których badają relacje między poszczególnymi dyscyplinami nauki oraz uczą się krytycznego myślenia. Obowiązkowy jest również udział w programie CAS (Creativity, Action, Service), kształtującym wrażliwość społeczną oraz propagującym ideę wolontariatu. Każdy uczeń pisze pracę dyplomową, będącą przygotowaniem do samodzielnej pracy naukowej 8 / 21

9 na studiach wyższych. Uczniowie klasy pre-ib poznają wymogi i wyzwania IB DP, przygotowują się do nauki w języku angielskim, biorą udział w zajęciach teorii wiedzy, zapoznają się z elementami CAS, korzystają z pomocy i konsultacji indywidualnych, mających na celu ułatwienie uczniom wyboru przedmiotów i poziomów do realizacji w programie IB DP. W trakcie nauki w klasie pre-ib realizowana jest, w oparciu o programy autorskie, polska podstawa programowa. Ponadto za nowatorskie rozwiązania programowe w opinii kadry pedagogicznej uznano: - wprowadzenie klas realizujących programy innowacyjne i autorskie o kierunkach: matematyczno-fizyczno-chemicznych, matematyczno-językowych, biologiczno-chemiczno-fizycznych z rozszerzonymi przedmiotami oraz z podziałem na grupy na takich przedmiotach jak: biologia, fizyka i chemia; - podział uczniów na zajęciach z języków obcych na grupy międzyoddziałowe na czterech poziomach zaawansowania; - wprowadzenie nowych metod nauczania (np. debaty na języku niemieckim). Bogata oferta szkoły i jej nowatorskie założenia ukierunkowane na potrzeby uczniów oraz wyzwania współczesnego świata potwierdzają spełnienie wymagania na bardzo wysokim poziomie. Poziom spełniania wymagania: A Wymaganie: Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany Komentarz: Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany i są realizowane w szkole z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobu realizacji podstawy programowej. Procesy edukacyjne przebiegające w szkole są monitorowane i doskonalone. Ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach w nauce oraz motywuje do dalszej pracy. W opinii dyrektora w szkolnym zestawie programów nauczania uwzględnione są zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. Wprowadzono podział uczniów na grupy na zajęciach: języka obcego, wychowania fizycznego, informatyki i technologii informacyjnej oraz dodatkowo chemii, biologii i fizyki. Ankietowani nauczyciele wskazują na stosowanie zalecanych warunków i sposobów realizacji podstawy programowej, m.in.: - indywidualizację treści; - stosowanie aktywizujących metod pracy; - stworzenie szkolnego zestawu programów nauczania; - aktywizację uczniów zdolnych i słabszych; - wprowadzanie atmosfery zrozumienia i akceptacji dla siebie nawzajem; - dbanie o harmonijny rozwój ucznia; - współpracę z rodzicami, innymi nauczycielami i dyrekcją; - rozwijanie zdolności: dostrzegania związków i zależności, myślenia analitycznego i syntetycznego, planowania, oceniania i organizowania własnej nauki, rozwiązywania problemów w sposób twórczy, poszukiwania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł, odnoszenia zdobytej wiedzy do praktyki; - organizowanie zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych. Planowanie procesów edukacyjnych w szkole, zdaniem dyrektora i 52 (z 53) badanych nauczycieli, odbywa się na poziomie planowania pracy przez zespoły przedmiotowe nauczycieli, Zespół Wychowawczy oraz zespoły problemowo-zadaniowe, np.: zespół ds. statutu, zespół ds. osiągnięć uczniów, zespół ds. ewaluacji wewnętrznej, zespół ds. pracy z uczniem zdolnym. Odrębną rolę odgrywają nauczyciele realizujący program międzynarodowej matury, którzy współpracują ze sobą, ustalając najważniejsze kierunki działań, układając plan zajęć i określając zasady oceniania w klasach pre-ib i IB. Praca szkoły opisywana jest co roku w harmonogramie zadań do końca pierwszego semestru, harmonogramie zadań na miesiąc styczeń i luty, harmonogramie zadań do końca roku szkolnego oraz kalendarzu imprez szkolnych. Ponadto pod koniec klasy drugiej, na ostatnim spotkaniu wychowawców z rodzicami przyszłorocznych maturzystów, przedstawiany jest terminarz spraw związanych z egzaminem maturalnym. W planowaniu procesów edukacyjnych nauczyciele uwzględniają przede wszystkim: potrzeby uczniów i ich możliwości, czas potrzebny do zrealizowania poszczególnych treści, organizację roku szkolnego i liczebność klas. W mniejszym stopniu uwzględniane są: możliwości techniczne, infrastruktura oraz możliwości finansowe szkoły; kierunki klas; zainteresowania uczniów; zainteresowania i możliwości nauczycieli oraz kontakty ze środowiskiem naukowym i artystycznym. 9 / 21

10 Organizacja procesów edukacyjnych sprzyja uczeniu się. W opinii 47 (z 53) nauczycieli szkoła zapewnia możliwość korzystania z potrzebnych podczas zajęć pomocy dydaktycznych. 49 (z 53) nauczycieli deklaruje, że pomieszczenia, w których prowadzą zajęcia, sprzyjają osiąganiu zamierzonych celów. Liczba godzin zajęć dla poszczególnych klas jest rozłożona równomiernie na poszczególne dni tygodnia, a ułożenie przedmiotów w planie dnia sprzyja uczeniu się poprzez zachowanie higieny pracy, co potwierdza 43 (z 59) badanych rodziców oraz analiza planu. 60,2% uczniów klas trzecich czuje się zmęczonych, z powodu liczby zajęć w ciągu jednego dnia. Tego samego zdania są uczniowie klas drugich, których większość (55,7%) czuje się zmęczonych z powodu liczby zajęć kilka razy w tygodniu. Baza dydaktyczna szkoły, w opinii nauczycieli, umożliwia realizację podstawy programowej, należy jednak zwrócić uwagę na konieczną modernizację bazy sportowej. Stosowane w szkole metody nauczania sprzyjają uczeniu się. Zdaniem dyrektora, aby zwiększyć efektywność procesu uczenia się w szkole, nauczyciele diagnozują wyniki nauczania, intensyfikują współpracę z uczelniami wyższymi poprzez organizację warsztatów naukowych i udział uczniów w wykładach oraz współpracę zagraniczną. W ramach współpracy zagranicznej w roku szkolnym 2009/2010 zrealizowano m.in.: - spotkanie młodzieży w ramach wymiany z uczniami z Lubeki: Baltic-Gesamtschule - realizacja projektu Szczecin-Lubeck - miasta hansatyckie ; - warsztaty polsko-niemieckie w Bad Freinwalde (językowo-realioznawcze i fotograficzne) organizowane we współpracy ze stowarzyszeniem Spielbau e.v; - wyjazdy edukacyjne i seminaria, np.: do Stralsundu i na wyspę Rugię, do Lubeki, Krzyżowej oraz do Berlina. W bieżącym roku szkolnym uczniowie klas maturalnych wzięli udział w transgranicznych targach edukacyjnych, ponadto kontynuowana jest wymiana młodzieży z Lubeki, zorganizowano warsztaty językowe oraz językowo-matematyczne w Bad Freienwalde i spotkanie we Frankfurcie na Uniwersytecie VIADRINA. Planowane są warsztaty dziennikarskie dla uczniów klasy o kierunku humanistyczno-dziennikarskim w Norymberdze we współpracy z Euroregionem Pomerania, wyjazd uczniów klas pierwszych do Drezna oraz dalsza współpraca ze szkołą partnerską w Lubece i Bad Freienwalde. Nauczyciele deklarują stosowanie różnorodnych metod sprzyjających uczeniu się, np.: metody aktywizujące, metody problemowe, pracę laboratoryjną, metody podające, metody bezpośredniego kontaktu ze sztuką i kulturą. Na wybór metod pracy z uczniami, zdaniem ankietowanych nauczycieli, wpływają przede wszystkim: cele i treści zajęć, możliwości uczniów, dostęp do pomocy, a także propozycje współpracy z instytucjami wspierającymi inicjatywy młodzieżowe. Z obserwacji zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych wynika, że nauczyciele stosują formy pracy zespołowej, stwarzają uczniom możliwość samodzielnego wykonania zadań oraz takie sytuacje, w których uczniowie mogą rozwiązywać problemy i/lub być badaczami. Podczas lekcji wykorzystywane są pomoce dydaktyczne (podręczniki, tablice tematyczne, teksty źródłowe, karty pracy, sprzęt sportowy oraz komputerowy). W opinii dyrektora oraz uczniów klas drugich i trzecich na lekcjach najczęściej wykorzystywany jest: projektor i komputer, rzadziej Internet. W liceum funkcjonują dwa gabinety informatyczne, gabinety do nauki języków obcych oraz sala multimedialna. Nauczyciele mają do dyspozycji komputer, drukarkę i kserokopiarkę. W czytelni znajduje się 6 stanowisk komputerowych z podłączeniem do Internetu, kserokopiarka oraz kino domowe. Większość uczniów, odpowiednio: 214 (z 244) uczniów klas drugich i 106 (z 176) uczniów klas trzecich, deklaruje, że pracuje w grupach na niektórych zajęciach. Młodzież z klas drugich (240 z 244) twierdzi, że rozwiązuje na lekcjach problemy sformułowane przez nauczycieli lub uczniów. W dniu badania 153 (z 176) uczniów klas trzecich miało możliwość postawienia pytania i poszukiwania odpowiedzi na nie samodzielnie lub w grupie. 79 (z 176) uczniów klas trzecich czuło się w tym dniu zaciekawionych nauką, 98 - aktywnie uczestniczyło w zajęciach, natomiast 58 uczniów deklarowało, że ktoś pomógł im zastanowić się, czego się w tym dniu nauczyli. Ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach w nauce. Prawie wszyscy nauczyciele (52 z 53) deklarują, że przekazują uczniom informację zwrotną uzasadniającą ocenę. Informacja ta, według nauczycieli, zawiera najczęściej: cenne wskazówki do dalszej pracy, określenie stopnia spełniania przyjętych wcześniej kryteriów oceny, zakres realizacji założonych zadań, analizę popełnionych błędów i wskazanie możliwości ich poprawy, oraz informację o słabych i mocnych stronach ucznia. Na pytanie: Czy wiesz, dlaczego otrzymałeś taką, a nie inną ocenę?, wszyscy ankietowani uczniowie klas drugich udzielili odpowiedzi pozytywnej. 223 (z 244) uczniów klas drugich stwierdziło, że nauczyciele, wystawiając ocenę, odnoszą się do tego, co uczniowie umieli lub wiedzieli wcześniej. 208 (z 244) uczniów klas drugich zadeklarowało, że nauczyciele, wystawiając ocenę, odnoszą się do ich wcześniejszych osiągnięć lub trudności. W szkole widoczne są informacje o osiągnięciach uczniów, które zamieszczane są na tablicach informacyjnych razem ze zdjęciami najlepszych uczniów, nie tylko w zakresie wyników w poszczególnych konkursach i olimpiadach przedmiotowych, ale również w sporcie i turystyce (np. I miejsce we współzawodnictwie sportowym 10 / 21

11 w kategorii dziewcząt i II miejsce w kategorii chłopców) oraz w dziedzinach artystycznych, filozofii i teologii, np.: laureat XXXIV Olimpiady Artystycznej; laureatka II Archidiecezjalnego Konkursu Papieskiego Poznajemy Dokumenty Ojca Świętego Jana Pawła II - Redemptor Hominis ; laureat XXII Olimpiady Filozoficznej. Informacje o sukcesach uczniów umieszczane są także na stronie internetowej szkoły oraz w gazetkach wydawanych przez uczniów, np. Celulit i Cekady. Ocenianie uczniów motywuje ich do dalszej pracy, co znajduje potwierdzenie w opiniach uczniów uczestniczących w wywiadzie, 39 (z 53) ankietowanych nauczycieli oraz 27 (z 59) ankietowanych rodziców. Zdaniem 105 (z 244) uczniów nauczyciele rozmawiają z nimi na temat przyczyn ich sukcesów, natomiast 136 potwierdza, że rozmawiają z nimi także na temat przyczyn ich trudności w nauce. Na pytanie wielokrotnego wyboru: Jak się zazwyczaj czujesz, kiedy jesteś oceniany(a)?, ankietowani uczniowie najczęściej wybierali odpowiedź: wiem, co mam poprawić i postanawiam, że się poprawię (141 wskazań). Zdaniem dyrektora i nauczycieli w szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów poprzez analizę: dokumentacji, klasyfikacji śródrocznej i rocznej, wyników diagnoz, próbnych matur i egzaminów maturalnych, udziału oraz wyników uczniów w konkursach i olimpiadach. Nauczyciele wskazali również na działalność komisji ds. ucznia zdolnego, zespołów samokształceniowych i zespołu ds. ewaluacji. Głównym celem prowadzonego w szkole monitoringu osiągnięć uczniów, w opinii nauczycieli, jest ustalenie stopnia i przyrostu opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu podstawy programowej oraz efektywności nauczania. Jeżeli jakieś treści nauczania nie zostały opanowane w stopniu zadowalającym, wówczas nauczyciel zobowiązany jest do uzupełnienia, utrwalenia i powtórzenia tych treści. Wszyscy nauczyciele deklarują, że monitorują postępy uczniów (w tym 47 uczestniczy w monitorowaniu osiągnięć wszystkich uczniów, 3 - wybranych klas, a kolejnych 3 - wybranych uczniów). 37 (z 53) nauczycieli monitoruje postępy uczniów w sposób systematyczny i zorganizowany. Procesy edukacyjne przebiegające w szkole są monitorowane i doskonalone. W opinii dyrektora monitorowanie procesów edukacyjnych realizowane jest poprzez: obserwację, analizę dokumentów, rozmowy z nauczycielami, uczniami i Radą Rodziców, analizę wyników diagnoz i egzaminów oraz badanie ankietowe wśród nauczycieli dotyczące realizacji zajęć wynikających z art. 42 ustawy Karta Nauczyciela. 52 (z 53) nauczycieli potwierdza monitoring procesów edukacyjnych zachodzących w szkole poprzez: - systematyczne sprawdzanie wiadomości i umiejętności uczniów podczas prac pisemnych i wypowiedzi ustnych, kontrolę zadań domowych, prezentacji, wykonywanych prac i projektów; - diagnozę wstępną, bieżącą i końcową oraz analizę wyników próbnych matur; - obserwację aktywności uczniów podczas lekcji i na przerwach; - analizę frekwencji i ocen; - sprawdzanie umiejętności rozwiązywania problemów teoretycznych; - analizę udziału i wyników uczniów w konkursach i olimpiadach; - rozmowy z uczniami i ich rodzicami oraz nauczycielami; - porównywanie wyników i umiejętności uczniów, np. w zakresie motoryki; - analizę udziału uczniów w zajęciach pozalekcyjnych; - analizę poziomu czytelnictwa na radach pedagogicznych. Podczas monitoringu procesów edukacyjnych nauczyciele stawiają pytania o cele, metody, sposoby realizacji zajęć i osiągnięcia uczniów w stosunku do innych uczniów/grup/klas i lat, np.: Co wpływa na dobry lub zły wynik i co należy zrobić, aby go poprawić? ; Jaki wpływ ma frekwencja uczniów na ich wyniki w nauce? ; Jakie metody stosuję na zajęciach w celu ich uatrakcyjnienia?. Nauczyciele pytają także o przyczyny problemów, czy potrzebna jest pomoc uczniom w ich rozwiązaniu oraz jakie są wnioski na przyszłość. Analizowane są także zainteresowania młodzieży i ich sugestie dotyczące zajęć w ramach art. 42 ustawy Karta Nauczyciela oraz potrzeby szkoleniowe kadry pedagogicznej. Wnioski z monitoringu są wykorzystywane do planowania procesów edukacyjnych. Przykładem decyzji dyrektora wynikającej z monitorowania procesów edukacyjnych jest podpisanie w roku szkolnym 2010/2011 umowy patronackiej z Uniwersytetem Szczecińskim nad klasami politologicznymi oraz dla uczniów zainteresowanych z innych klas, a także nawiązanie współpracy z Teatrem Współczesnym podczas realizacji programu edukacyjnego Teatr i Szkoła oraz Klubem 13 Muz przy organizacji Inspiracji i Szczecińskiego Konkursu Piosenki Turystycznej i Poezji Śpiewanej Na szlaku poezji.... W wyniku monitorowania procesów edukacyjnych nauczyciele występują co roku do Centrum Psychologiczno Pedagogicznego w Szczecinie z wnioskami o przebadanie uczniów celem przyznania indywidualnego programu lub toku nauczania. Współpraca nauczycieli i uczniów dotyczy procesów edukacyjnych. W opinii dyrektora podejmowane przez szkołę 11 / 21

12 działania uwzględniają propozycje i opinie uczniów, np.: dobór kierunków klas; propozycje zajęć pozalekcyjnych; organizowanie imprez szkolnych, m.in. Otrzęsin dla uczniów klas pierwszych i Turnieju wiedzy ogólnej. W klasie IB uczniowie wyszli z propozycją, aby w ich zajęciach uczestniczyli młodsi uczniowie z klasy pre IB, co również zostało uwzględnione. Nauczyciele 52 (z 53) deklarują, że biorą pod uwagę opinie uczniów o tym, jak powinien przebiegać proces nauczania. Pomysły uczniów, które najczęściej są uwzględniane przez nauczycieli, to: terminy testów i sprawdzianów, tematyka lekcji, metody pracy na lekcji oraz formy zajęć pozalekcyjnych. W mniejszym stopniu uwzględniane są uwagi dotyczące: sposobu oceniania, indywidualnych preferencji uczenia się, organizacji akcji charytatywnych, nowych form zajęć pozalekcyjnych i wyboru podręcznika. Na języku angielskim stosowana jest ankieta ewaluacyjna, która pozwala nauczycielom na dobór najlepszych form i metod pracy we współpracy z młodzieżą. Większość (54 z 59) badanych rodziców uważa, że nauczyciele uwzględniają opinie uczniów dotyczące tematyki zajęć czy sposobu ich prowadzania, choć czynią to rzadko (40 z 59), co potwierdzają także obserwacje zajęć. Zdaniem rodziców i 157 (z 244) uczniów klas drugich młodzież ma wpływ na to, co dzieje się w szkole (np. poprzez dyżury tygodniowe klas); na ugruntowanie i powtórzenie treści, których uczniowie nie zrozumieli; na wybór tematu dodatkowej pracy oraz na udział uczniów w wykładach z różnych przedmiotów, mimo że nie ma ich w programie nauczania. Uczniowie podają wiele przykładów wspólnych przedsięwzięć oraz zmian w szkole, które zostały przygotowane przez nauczycieli i młodzież, np.: zorganizowanie Nocnego Maratonu Matematycznego; doposażenie na wniosek uczniów koła filmowego; zorganizowanie dodatkowych zajęć z matematyki i wykładu z filozofii; nagranie przy udziale około 80 uczniów oraz kilku nauczycieli LipDub II LO w Szczecinie. Nauczyciele stosują zróżnicowane metody wspierania uczniów, choć zdaniem tych ostatnich, nie ma takiej potrzeby, ponieważ do szkoły przychodzi młodzież, która chce się uczyć. Opinię tę potwierdzają również rodzice, którzy deklarują, że nauczyciele są autorytetami dla uczniów i fachowcami w swoich dziedzinach. Uczniowie mogą wziąć także udział w zajęciach prowadzonych przez innego nauczyciela z tego samego przedmiotu, jeżeli uważają, że potrzebują innego sposobu wytłumaczenia danego zagadnienia. W opinii nauczycieli uczniowie wspierani są podczas lekcji, zajęć pozalekcyjnych, indywidualnych rozmów i konsultacji. Nauczyciele deklarują, że starają się, aby atmosfera na lekcji sprzyjała wszechstronnemu rozwojowi uczniów, diagnozują ich potrzeby, wzmacniają pozytywnie, omawiają sposoby efektywnego uczenia się, przygotowują ciekawe i ambitne zadania, tworzą z uczniami kalendarium i plan pracy, udostępniają dodatkowe materiały, umożliwiają poprawienie ocen, utrzymują kontakt z rodzicami uczniów, którzy mają trudności w nauce. Podczas zajęć z poradnictwa zawodowego młodzież otrzymuje pomoc w wytyczeniu i określeniu planów na przyszłość, co zwiększa ich motywację do nauki. Uczniowie zdolni kierowani są pod opiekę Krajowego Funduszu na Rzecz Dzieci, umożliwia się im również konsultacje z pracownikami naukowymi. Nauczyciele starają się przekazać informacje w ciekawej formie, często także poza lekcjami i w weekendy, poprzez wyjścia do ośrodków kultury i sztuki oraz wspólne wyjazdy. Uczniowie zachęcani są do udziału w konkursach, a ich systematyczna praca i aktywność na zajęciach jest zawsze zauważana. Grono pedagogiczne stosuje zróżnicowane metody motywowania, co potwierdzają podczas wywiadów uczniowie i rodzice. Nauczyciele motywują uczniów do nauki poprzez: dodatkowe oceny za aktywność; dawanie możliwości poprawy materiału, który nie został najlepiej przez uczniów opanowany; nagrody i pochwały ustne; wyznaczanie celów do osiągnięcia i pomaganie w ich realizacji; systematyczne ocenianie i monitorowanie postępów uczniów; wskazywanie konkretnych korzyści wynikających z opanowania umiejętności i poszerzenia wiedzy; stosowanie oceniania kształtującego; wskazywanie przykładów wziętych z życia znanych ludzi nauki; dzielenie się własnym doświadczeniem; docenianie wysiłku wkładanego w realizację zadań; inspirowanie własną postawą i przestrzeganie zasad, które przekazywane są uczniom. Wnioski z monitorowania osiągnięć uczniów są wdrażane, czego przykładem są wnioski podane przez dyrektora i nauczycieli, np.: - doprecyzowanie zapisów w wewnątrzszkolnym systemie oceniania dotyczących oceny osiągnięć uczniów i zachowania ze szczególnym zwróceniem uwagi na frekwencję; - ustalenie warunków podwyższania rocznej oceny przewidywanej z poszczególnych przedmiotów oraz trybu postępowania w przypadku wystawienia oceny niezgodnie z przepisami prawa; - ujednolicenie sposobu analizy wyników maturalnych. Informacja o postępach w nauce pomaga uczniom uczyć się, o czym świadczą opinie młodzieży i większości (39 z 59) rodziców. Ponadto rodzice (51 z 59) uważają, że ich dzieci umieją się uczyć. Zdaniem uczniów w szkole rozmawia się o tym, jak się uczyć, np. w klasach pierwszych przeprowadzane są zajęcia z pedagogiem dotyczące metod nauki i zapamiętywania. 139 (z 244) uczniów klas drugich potwierdza, że nauczyciele rozmawiają z nimi o postępach w nauce i dzięki temu wiedzą, jak się uczyć, choć rozmowy te 12 / 21

13 odbywają się rzadko. W dniu badania 68 (ze 176) uczniów klas trzecich potwierdziło, że dostało wskazówkę od nauczyciela, która pomogła im się uczyć. Powyższe argumenty potwierdzają spełnienie wymagania na poziomie wysokim. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli Komentarz: Nauczyciele współdziałają w tworzeniu i analizie procesów edukacyjnych. Nauczyciele wspomagają siebie nawzajem w organizowaniu i realizacji procesów edukacyjnych. Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych następuje w wyniku wspólnych ustaleń między nauczycielami. Nauczyciele współdziałają przy tworzeniu i analizie procesów edukacyjnych. Zdecydowana większość nauczycieli (50 z 53) konsultuje swoje plany zajęć edukacyjnych z innymi nauczycielami. Wspólne planowanie przez nauczycieli procesów edukacyjnych jest zapisane w Statucie Szkoły i dotyczy: Szkolnego Systemu Opieki nad Uczniem Zdolnym (opiekun naukowy współpracuje ze wszystkimi nauczycielami uczącymi danego ucznia); wszystkich uczniów, którzy mają indywidualny program nauczania bądź zakwalifikowali się do olimpiad i konkursów; opracowywania na radzie pedagogicznej Programu Wychowawczego na dany rok z uwzględnieniem aktualnych potrzeb; współdziałania zespołów: wychowawczych, oddziałowych, przedmiotowych, problemowo-zadaniowych, realizujących program matury międzynarodowej. Działania wychowawcze mają charakter systemowy i podejmują je wszyscy nauczyciele zatrudnieni w szkole. Analiza procesów edukacyjnych prowadzona jest przez dyrektora szkoły głównie poprzez rozmowy z uczniami, nauczycielami, rodzicami, pedagogiem i pielęgniarką szkolną. Analizowana jest dokumentacja z całego roku szkolnego. Na koniec pierwszego półrocza dyrektor przedstawia radzie pedagogicznej realizację zadań wynikających z planu nadzoru; na radzie sierpniowej przedstawia wnioski i zalecenia na następny rok szkolny. W działaniach tych dyrektora wspierają wicedyrektorzy. Analiza procesów edukacyjnych prowadzona jest poprzez ewaluację, kontrolę, monitorowanie i wspomaganie nauczycieli. Podczas badania ankietowego, przeprowadzonego przez dyrektora szkoły, nauczyciele mogli sprecyzować swoje potrzeby w zakresie doskonalenia zawodowego. Dyrektor dokonuje przeglądu szkoły w zakresie wymagań technicznych budynku, na bieżąco analizuje wyposażenie szkoły w środki dydaktyczne i pomoce naukowe. Ponadto kontroluje: dyżury nauczycielskie, dokumentację wychowawców klas, zajęcia nauczania indywidualnego i zajęcia pozalekcyjne. W obszarze monitorowania - sprawdza, czy nauczyciele stosują nowe procedury w zakresie oceniania oraz współpracę opiekunów i nauczycieli odbywających staż na kolejny stopień awansu zawodowego; w obszarze wspomagania - organizuje szkolenia (np. Mózg, półkulowość i dominacja sensoryczna"). W zakresie ewaluacji dyrektor szkoły bada: Wewnątrzszkolny System Oceniania, wyposażenie i warunki do realizacji zadań szkoły oraz zajęcia nauczycieli wynikające z art. 42 ustawy Karta Nauczyciela. Kadra pedagogiczna dokonuje analizy procesów edukacyjnych zachodzących w szkole poprzez: współpracę z innymi nauczycielami, np. w zespołach zadaniowych (45 z 53 nauczycieli); samodzielną analizę (36) oraz analizę prowadzoną z innymi nauczycielami przy okazji nieformalnych spotkań i rozmów (30). Podczas wywiadu nauczyciele dodatkowo wskazali na wspólne działania podejmowane przy organizacji różnorodnych imprez, konkursów czy warsztatów, a przede wszystkim na posiedzeniach Rady Pedagogicznej. W opinii dyrektora nauczyciele wspierają się wzajemnie w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych poprzez pracę w zespołach przedmiotowych i zadaniowych. Współpracują przy organizacji diagnoz, zajęć pozalekcyjnych, olimpiad, konkursów i zawodów oraz praktyk studenckich, warsztatów naukowych, imprez popularno-naukowych, konsultacji, opiekują się też nauczycielami stażystami. Wspólnie wybierają programy nauczania i podręczniki. Organizują spotkania nauczycieli danego oddziału w celu omówienia sytuacji ucznia, wskazują młodszym kolegom dobre rzemiosło dydaktyczno-metodyczne oraz prezentują różne metody nauczania na lekcjach otwartych i pokazowych. Nauczyciele podczas wywiadu wskazali ponadto na współpracę w ramach korelacji międzyprzedmiotowej, przy tworzeniu projektów edukacyjnych, a nauczyciele języków obcych na pomoc w tłumaczeniu tekstów obcojęzycznych niezbędnych przy realizacji programu klas IB. Wsparcie, jakie uzyskują nauczyciele od innych nauczycieli, jest wystarczające zdaniem większości ankietowanych (34 z 53). Pomoc ze strony innych nauczycieli 13 / 21

14 w planowaniu procesu nauczania umożliwia m.in: wybór podręczników, planowanie konkursów przedmiotowych, diagnoz, warsztatów, imprez, dobór odpowiednich do kierunku klasy metod pracy, porad w zakresie metodyki i dydaktyki danego przedmiotu, sposobów realizacji podstawy programowej, udostępnienie interesujących pomocy dydaktycznych, materiałów, pomysłów, wymianę doświadczeń, itp. Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych następuje w wyniku wspólnych ustaleń między nauczycielami. Większość (36 z 53) ankietowanych nauczycieli, na pytanie: Czy uważa Pan(i), że Pana(i) głos jest brany pod uwagę w trakcie podejmowania decyzji o wprowadzaniu koniecznych zmian w realizacji procesów edukacyjnych?, udzieliło odpowiedzi pozytywnej. Innego zdania jest 17 nauczycieli ( zdecydowanie nie - 5; raczej nie - 12). Jednocześnie w uzasadnieniu wielu nauczycieli podaje, że: każda konstruktywna uwaga jest rozpatrywana i dyskutowana w szerszym gronie; podczas rad pedagogicznych można zadać pytania lub podjąć dyskusję; ponadto pewne rozwiązania bywają ustalane większością głosów; w szkole każdy rozsądny wniosek jest brany pod uwagę, niezależnie od tego, kto go formułuje; pomysły są zawsze wysłuchane, a niektóre wprowadzane w życie, itp. Zdaniem dyrektora w wyniku wspólnie podjętych decyzji zostały wprowadzone zmiany dotyczące procesów edukacyjnych. Przykładowo: nauczyciele matematyki podjęli decyzję o zmianie podręcznika w klasach pierwszych, członkowie zespołów przedmiotowych zdecydowali o przeprowadzaniu dodatkowych diagnoz z poszczególnych przedmiotów, a zespół ds. statutu pracował nad wprowadzeniem zmian w Statucie, jak również w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania. Najistotniejszą zmianą jest wprowadzenie w roku szkolnym 2010/2011 programu Międzynarodowej Matury. Nauczyciele realizujący ten program współpracują ze sobą ustalając najważniejsze kierunki działań, przy układania planu zajęć i ustalaniu zasad oceniania w klasach pre-ib i IB. Działania edukacyjne podejmowane przez szkołę mają charakter systemowy i warunkują współdziałanie nauczycieli. Powyższe argumenty potwierdzają spełnienie wymagania na poziomie wysokim. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Kształtuje się postawy uczniów Komentarz: Działania wychowawcze podejmowane w szkole są spójne i adekwatne do potrzeb uczniów. Planowanie i modyfikacja działań wychowawczych przebiega przy współudziale uczniów. Działania wychowawcze podejmowane w szkole są analizowane, a wnioski z analiz wdrażane. Zdaniem dyrektora w szkole podejmowane są spójne działania wychowawcze, nad czym pracuje Komisja Wychowawcza pod opieką pedagoga szkolnego we współpracy z Centrum Psychologiczno-Pedagogicznym i z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną nr 1 w Szczecinie. W ramach współpracy wdrożono: - procedury postępowania określone w Statucie Liceum w rozdziale "Warunki bezpiecznego pobytu uczniów w szkole": procedurę postępowania w przypadku zagrożenia; podstawowe zasady przestrzegania bezpieczeństwa uczniów; podstawowe zasady bezpieczeństwa na wycieczkach; podstawowe zasady bezpieczeństwa w sali gimnastycznej i na boisku; - działania profilaktyczne (np. profilaktyka uzależnień czy profilaktyka antynikotynowa); - działania zawodoznawcze (np. testy zawodoznawcze); - zajęcia psychoedukacyjne. Zgodnie z programem wychowawczym i profilaktycznym wszyscy uczniowie objęci są opieką pedagoga szkolnego. Programy wychowawczy i profilaktyczny poddawane są ewaluacji, np. w bieżącym roku szkolnym dołączono harmonogram działań profilaktycznych. Zespół Wychowawczy jest zespołem zadaniowym, do którego powoływani są nauczyciele w ramach czynności dodatkowych. Głównym celem działania Zespołu Wychowawczego jest: Poszukiwanie i wypracowanie form i metod pracy, które pomogą uczniom w rozwiązywaniu trudnych problemów związanych z wypełnianiem obowiązków szkolnych, z okresem dorastania oraz z podejmowaniem właściwych decyzji w sytuacjach trudnych. Cel ten realizowany jest głównie poprzez: - koordynowanie i monitorowanie przebiegu realizacji szkolnego programu wychowawczego i profilaktyki; - omawianie trudnych sytuacji wychowawczych zaistniałych w szkole; - wypracowywanie wniosków oraz podejmowanie decyzji w sprawie organizacji różnych form przeciwdziałania negatywnym zjawiskom wychowawczym; - czuwanie nad przestrzeganiem praw i obowiązków ucznia; 14 / 21

15 - wspieranie nauczycieli w ich pracy wychowawczej poprzez tworzenie im możliwości wzbogacania wiedzy i umiejętności w zakresie wychowania; - organizowanie w ramach współpracy z rodzicami spotkań konsultacyjno-interwencyjnych. Nauczyciele podczas wywiadu wskazali na znaczenie działań wychowawczych podejmowanych w szkole i ich wpływ, m.in. na wzajemną komunikację, elastyczność i otwartość nauczycieli na bieżące potrzeby uczniów. W opinii nauczycieli i pracowników niepedagogicznych uczniowie II Liceum Ogólnokształcącego im. Mieszka I w Szczecinie są samodzielni, przedsiębiorczy, kulturalni, tolerancyjni, empatyczni, otwarci i wrażliwi na problemy społeczne. Absolwenci świetnie radzą sobie w dalszym życiu, zajmują wysokie stanowiska i robią karierę. Słabą stroną uczniów jest frekwencja w szkole (na poziomie 90-91%). Zdaniem pracowników niepedagogicznych negatywne zachowania młodzieży zdarzają się w szkole bardzo rzadko, ponieważ wszyscy pracownicy szkoły pracują nad właściwymi postawami uczniów. Większość ankietowanych uczniów (72,4%) uważa, że nauczyciele traktują ich sprawiedliwie. Ponadto (77,1%) badanych czuje się traktowana w równy sposób z innymi uczniami, a tę opinię uczniów potwierdza 49 (z 59) badanych rodziców. Według opinii nauczycieli i 46(z 59) ankietowanych rodziców działania wychowawcze podejmowane w szkole są adekwatne do potrzeb uczniów. Już na początku roku szkolnego w klasach pierwszych przeprowadzana jest diagnoza potrzeb wychowawczych uczniów (m. in.: nauczyciele przeprowadzają ankiety, rozmowy z uczniami, organizują zajęcia integracyjne). Ankiety pozwalają zdiagnozować różnorodne potrzeby (np. uczniowie mają potrzebę zaistnienia i pokazania w różnych aspektach swoich talentów) oraz określić działania szkoły, np.: tematykę lekcji wychowawczych, program wycieczki, skierowanie do szkolnego pedagoga, do Centrum Psychologiczno-Pedagogicznego lub poradni psychologiczno-pedagogicznej. Nauczyciele wnioskują o przydzielenie stypendiów, prowadzą wspierające rozmowy w przypadku pojawiających się napięć emocjonalnych czy problemów rodzinnych. Zdaniem nauczycieli kadra pedagogiczna poświęca uczniom bardzo dużo czasu i wkłada w swoją pracę dużo serca. Każdy uczeń ma szansę na realizację swoich zainteresowań, może się realizować naukowo, artystycznie, sportowo i społecznie. Potrzeby indywidualne różnego typu diagnozuje także pedagog szkolny, a uczniowie chętnie korzystają z jego pomocy. Zdaniem większości (75,5%) ankietowanych uczniów postawy promowane przez szkołę są zgodne z postawami, które respondenci uważają za ważne. Do najważniejszych cech kształtowanych w uczniach przez szkołę należą: tolerancyjność, troska o bezpieczeństwo swoje i innych, aktywność, ciekawość świata, zdolność do współpracy, uczciwość i prawość, przestrzeganie prawa, obowiązkowość, samodzielność, altruizm, zdolność do dokonywania właściwych wyborów oraz życzliwość wobec świata i ludzi. Uczniowie uczestniczą w działaniach sprzyjających kształtowaniu pożądanych społecznie postaw, pracują w: hospicjum, schroniskach dla zwierząt, w rodzinnych domach dziecka, świetlicach środowiskowych, Ośrodku na Rzecz Pracy z Osobami z Autyzmem. Wszyscy chętni uczniowie mają możliwość uczestnictwa w wolontariacie, w Wielkiej Orkiestrze Świątecznej Pomocy, mogą przeprowadzać kwesty, kiermasze, zbierać pieniądze dla powodzian, dla dzieci z ubogich rodzin, itp. Zdaniem 52 (z 53) ankietowanych nauczycieli w szkole na bieżąco dyskutuje się na temat pożądanych postaw uczniów. Z obserwacji zajęć wynika, że nauczyciele kształtują pożądane społecznie postawy poprzez swój sposób zachowania (są spokojni, taktowni, okazują uczniom szacunek, mają poczucie humoru). Relacje z uczniami podczas lekcji są prawidłowe, a komunikacja właściwa. Uczniowie są zachęcani do aktywności, do podejmowania prób rozwiązania zadania czy problemu. Większość (88,9%) ankietowanych uczniów potwierdza udział w rozmowach na temat odpowiedniego zachowania oraz w innych zajęciach związanych z zachowaniem i relacjami z innymi ludźmi (80,5%). W obu przypadkach różnica pomiędzy badaną szkołą, a szkołami uwzględnionymi w porównaniu w skali kraju jest istotna statystycznie i jest korzystna dla badanego liceum. Zdaniem dyrektora i większości (50 z 53) ankietowanych nauczycieli uczniowie uczestniczą we współtworzeniu i modyfikowaniu działań wychowawczych w szkole poprzez: - działalność Rady Samorządu Uczniowskiego; - dyskusje na godzinach wychowawczych (uczniowie wyrażają swoje opinie, dzielą się problemami i spostrzeżeniami, proponują tematy i formy godzin wychowawczych; - organizację wspólnych imprez (np. Nocny Maraton Matematyczny ), konkursów, wycieczek i wyjazdów. Uczniowie inicjują przedsięwzięcia wychowawcze; wyrażają opinię na temat akcji organizowanych przez nauczycieli; pracują nad ustaleniem ocen z zachowania; uczestniczą w kreowaniu postaw obywatelskich, etycznych i moralnych; są organizatorami spotkań z ciekawymi ludźmi, m.in.: Sybirakami, specjalistami ds. AIDS, specjalistami z zakresu politologii. Każda klasa ma dwutygodniowy dyżur, podczas którego proponuje tematykę danego tygodnia czy imprezy, np.: Dzień Uśmiechu, korzystanie z radiowęzła, akcje charytatywne, promocja 15 / 21

16 zdrowego stylu życia, itp. Szkoła, zdaniem nauczycieli, uczniów i rodziców, promuje właściwe postawy. W opinii uczniów nauczyciele oczekują (ważnych dla obu stron) zachowań, m.in.: odpowiedzialności, dorosłości, uczciwości, szacunku dla drugiego człowieka i kultury osobistej. Pomysły i oczekiwania uczniów mają wpływ na to, w jaki sposób w szkole kształtuje się właściwe zachowania i pożądane postawy, co potwierdza 71,2% uczniów. Uczniowie podejmują działania charytatywne, np. pomoc emerytowanym nauczycielom i zbieranie funduszy dla osób potrzebujących. Ponadto w klasach pre-ib i IB na obowiązkowym przedmiocie CAS (kreatywność, aktywność i wolontariat) uczniowie sami podejmują różnorodną działalność w tych trzech obszarach. Zdaniem rodziców uczniowie od samego początku mają jasno określone zasady współżycia w szkole (np. podczas spotkań integracyjnych w klasach pierwszych). Wychowawcy zapoznają też rodziców z zasadami, jakie obowiązują w szkole, m.in. zwracają uwagę na frekwencję, która jest systematycznie kontrolowana. Starsze klasy dają dobry przykład młodszym. W opinii rodziców nauczyciele znają swoich uczniów, a zajęcia w grupach i łączenie klas sprzyjają integracji uczniów. Nie ma wyścigu szczurów, choć jest pęd do wiedzy, a tak zwane szare myszki też mogą zaistnieć w różnych dziedzinach, np. w teatrze. Kadra pedagogiczna utrzymuje stały kontakt z rodzicami, dysponuje czasem dla rodziców i oferuje wsparcie. Wnioski z analizy działań wychowawczych są wdrażane. Potwierdzają to dyrektor i nauczyciele, którzy podają przykłady dotyczące analiz, np.: zbierania informacji o uczniach przez pedagoga; prowadzenia rozmów z nauczycielami i obserwacji lekcji; analizowania wyników klasyfikacji i ocen zachowania oraz ich wdrażania, np.: modyfikacje programów wychowawczych i Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania; podejmowanie działań interwencyjnych wśród uczniów klas pierwszych oraz działań profilaktycznych stosownie do potrzeb. W roku szkolnym 2010/2011 w harmonogramie działań profilaktycznych ujęto m.in.: pogadanki i filmy: Narkotyki i inne środki psychoaktywne, Szkodliwość substancji psychoaktywnych, Anoreksja, Białaczka czy Samokontrolne badanie piersi - rak piersi. W opinii nauczycieli kierunek działań wychowawczych jest właściwy, ale cały czas trzeba doskonalić i dostosowywać te działania, należy zacieśniać współpracę z rodzicami, poprawiać frekwencję uczniów i uświadamiać rodzicom, że to wspólny interes. Zebrania z rodzicami odbywają się co półtora miesiąca - w piątki, aby rodzice uczniów spoza Szczecina, mogli przyjechać na zebranie i jednocześnie zabrać swoje dzieci do domu. Podejmowane w szkole działania wychowawcze są spójne, planowane i modyfikowane przy współudziale uczniów, co pozwala na podejmowanie przez młodzież odpowiedzialności za kształtowanie pożądanych społecznie postaw. Powyższe argumenty świadczą zatem o bardzo wysokim poziomie spełnienia wymagania przez szkołę. Poziom spełniania wymagania: A Wymaganie: Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych Komentarz: W szkole prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych. Uczniowie osiągają sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości. Prowadzone są także działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów, uwzględniające indywidualizację procesu edukacji. Nauczyciele znają możliwości swoich uczniów. Zdaniem 36 (z 53) ankietowanych nauczycieli w szkole diagnozuje się możliwości edukacyjne wszystkich uczniów. Z przeprowadzonych diagnoz nauczyciele wyciągają wnioski. Przykładowo: diagnoza wstępna umożliwia podział na grupy językowe; diagnoza klas drugich pokazuje, jak uczniowie radzą sobie z zadaniami maturalnymi; diagnozy pozwalają lepiej dobierać sposoby prowadzenia zajęć dla uczniów o różnym poziomie wiedzy i umiejętności; ponadto diagnozy wskazują: kierunek koniecznych zmian i wnioski do dalszej pracy; potrzeby uczniów; przyczyny niepowodzeń szkolnych; poziom, jaki prezentują uczniowie po przyjściu z gimnazjum, itp. Według respondentów diagnozy dostarczają cennych informacji zarówno dla nauczyciela jak i dla uczniów. Zdaniem przedstawicieli samorządu i partnerów szkoły w środowisku, w jakim funkcjonuje szkoła problemów społecznych raczej nie ma, ale ważne jest działanie prewencyjnie. Dlatego też szkoła przy współpracy z policją i innymi instytucjami aktywnie przygotowuje uczniów do dorosłego życia. Działania prewencyjne policji realizowane są w trzech obszarach: przygotowanie do świadomości i odpowiedzialności prawnej; przeprowadzanie cyklicznych spotkań z uczniami i rodzicami klas drugich na temat handlu ludźmi; uzależnienia. Zdaniem pracowników poradni psychologiczno-pedagogicznej wśród uczniów sporadycznie zdarzają się przypadki stanów nerwicowych czy 16 / 21

17 depresji. Poradnia ściśle współpracuje ze szkolnym pedagogiem, prowadzi zajęcia terapeutyczne indywidualne i rodzinne. Rada Rodziców zajmuje się sferą socjalną, m.in. przydziela stypendia w przypadkach losowych. Uczniowie osiągają sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości. W opinii dyrektora czynniki, które sprawiają, że uczniowie średnio lub bardzo zdolni nie osiągają sukcesu edukacyjnego, to problemy emocjonalne uczniów wynikające najczęściej z sytuacji rodzinnej młodzieży (rozwody, separacje rodziców). Wzrasta odsetek uczniów z problemami emocjonalnymi. Nie występują natomiast problemy związane z migracją zarobkową rodziców. Ankietowani uczniowie klas drugich, myśląc o swoich wynikach pracy w szkole, najczęściej czują, że "wszystko jest w porządku" (58,2%). Zdaniem ankietowanych rodziców (59) ich dziecko osiągnęłoby sukces, gdyby otrzymało pomoc: w nauce (42 wskazania); w dziedzinach artystycznych (23 wskazania); w działaniach społecznych (20 wskazań) i w sporcie (13 wskazań). W szkole prowadzone są działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów, uwzględniające indywidualizację procesu edukacji. Szkoła prowadzi działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów organizując: - zajęcia pozalekcyjne (w roku 2010/2011 finansowane przez Radę Rodziców): zajęcia dla maturzystów z wiedzy o społeczeństwie i fizyki; koła przedmiotowe: koło fizyczne dla klas pierwszych, warsztaty chemiczne, zajęcia teoretyczne z chemii; zajęcia sportowe: Szkolne Igrzyska Sportowe dla dziewcząt, Szkolne Igrzyska Sportowe dla chłopców, SKS (koszykówka, piłka nożna, siatkówka, piłka ręczna i badminton dziewcząt oraz siatkówka, piłka ręczna i badminton chłopców); inne formy pozalekcyjne: zespół wokalno-instrumentalny, Szkolne Koło Krajoznawczo-Turystyczne; - zajęcia finansowane z programów projakościowych (w roku szkolnym 2010/2011: zajęcia wyrównawcze z języka niemieckiego i języka angielskiego, koło matematyczne, analiza matematyczna dla chemików i fizyków, koło olimpijskie literatury i języka polskiego, olimpijskie warsztaty języka angielskiego, olimpijskie koło historyczne, koło olimpijskie z wiedzy o społeczeństwie, olimpijskie koło teologiczne, olimpijskie koło filozoficzne, olimpijskie warsztaty laboratoryjne z chemii, olimpijskie warsztaty teoretyczne z chemii, biblijne koło teologiczne, fakultet z języka niemieckiego i języka rosyjskiego - grupa podstawowa i zaawansowana, olimpijskie warsztaty geograficzne, polonistyczne koło olimpijskie nr 1, koło języka niemieckiego, fakultet z języka niemieckiego, koło chemiczne dla gimnazjalistów, koło matematyczne dla gimnazjalistów, międzyszkolne koło polonistyczne dla gimnazjalistów, biblijne koło teologiczne); - indywidualne programy nauki (w roku szkolnym 2010/ programów); - godziny wynikające z realizacji art. 42 ust.2 pkt 2 lit. b Karty Nauczyciela: koła olimpijskie i przedmiotowe, konsultacje, koła zainteresowań, np: klub dyskusyjny, zespół wokalno-instrumentalny, warsztaty fotograficzne i filmowe, pierwsza pomoc i strzelectwo; zajęcia wyrównawcze, fakultety, praca z uczniem zdolnym, np. warsztaty chemiczne, koło biotechnologiczne, koło informatyczne, koło ekonomiczne, koło samorozwoju, koło teologiczne, koło bioetyki chrześcijańskiej; dodatkowa praca w bibliotece, wolontariat. Nauczyciele z własnej inicjatywy organizują wyjścia do teatru i na wystawy oraz fakultety, konsultacje czy kluby dyskusyjne. Ponadto analizują osiągnięcia uczniów i wspierają ich w rozwoju poprzez dostosowanie form i wymagań edukacyjnych do potrzeb uczniów z trudnościami (np. kierują uczniów z dysleksją czy dysgrafią do poradni). Uczennica słabo widząca objęta jest 1 godziną tygodniwo zajęciami rewalidacyjnymi na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. Kadra pedagogiczna systematyczne wyszukuje uczniów zdolnych, dla których, po odpowiednich badaniach w Centrum Psychologiczno-Pedagogicznym, organizuje indywidualny tok nauki lub wdraża indywidualny program nauczania. Zapewnia też uczniom pomoc doradcy zawodowego oraz możliwość udziału w zajęciach etyki (2 godziny tygodniowo dla wszystkich chętnych uczniów z danego poziomu). Dany uczeń uczestniczy w więcej niż jednych zajęciach dodatkowych. Szkoła, poprzez stały monitoring, stara się rozpoznać problemy wychowawcze uczniów. Pedagog szkolny prowadzi zajęcia z racjonalnej terapii zachowań, wspiera też uczniów klas pierwszych poprzez stałe zajęcia dotyczące metod uczenia się i zapamiętywania. Uczniowie są objęci opieką socjoterapeutyczną i specjalistyczną pomocą terapeutyczną w Centrum Psychologiczno-Pedagogicznym i w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 1. Ponadto szkoła współpracuje z bursą i internatami, w których mieszkają dojeżdżający uczniowie. Zdaniem przedstawicieli samorządu i partnerów szkoły każdy uczeń ma możliwość rozwoju, jeśli tylko chce skorzystać z bardzo bogatej i wszechstronnej oferty edukacyjnej. Szkoła oferuje dużą ilość konsultacji, kół zainteresowań oraz różnego rodzaju konkursów, które są również dostępne dla uczniów z innych szkół. Ponadto młodzież może liczyć na współpracę i pomoc ze strony pedagoga szkolnego oraz poradni psychologiczno-pedagogicznej i Centrum Psychologiczno-Pedagogicznego. Szkoła postrzegana jest w środowisku jako bardzo aktywna (liceum jest pierwszą szkołą, która podjęła się organizacji StetiMUN ), szkoła współpracuje (m. in.: z Instytutem Politologii i Europeistyki oraz Instytutem Polonistyki i Kulturoznawstwa Uniwersytetu Szczecińskiego; z Wydziałem Chemii Politechniki Warszawskiej oraz Wydziałem Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu); uczniowie mogą zweryfikować poziom swojej wiedzy i z powodzeniem startować 17 / 21

18 w licznych olimpiadach i konkursach. Ponadto liceum współpracuje z zagranicą (np. uczniowie wyjeżdżają do Niemiec i Czech), działa wolontariat, uczniowie pomagają w hospicjum, w domach opieki społecznej. Szkoła także współpracuje z Teatrem Współczesnym i Klubem 13 Muz, gdzie uczniowie mogą rozwijać się artystycznie. W opinii rodziców szkoła podejmuje starania, aby umożliwić wszystkim uczniom odniesienie sukcesu szkolnego na miarę ich możliwości, organizując bardzo liczne i zróżnicowane zajęcia dodatkowe dla wszystkich zainteresowanych. 30 (z 54) ankietowanych rodziców uważa, że szkoła podejmuje starania, by ich dzieci miały poczucie sukcesu w nauce na miarę swoich możliwości. Nauczyciele wspierają uczniów głównie poprzez: motywujące ocenianie, wyróżnienia i nagrody, docenianie na forum klasy, skuteczne motywowanie do udziału w olimpiadach. W opinii dyrektora w szkole prowadzone są działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacji. Uczniowie są motywowani do pełnego wykorzystania swoich możliwości podczas zajęć rozwijających ich zdolności i zainteresowania (np na kołach zainteresowań czy podczas realizacji indywidualnych programów nauczania) oraz poprzez zgłaszanie uczniów do nagród: Ministra Edukacji Narodowej, Prezesa Rady Ministrów, Prezydenta Miasta Szczecin; zgłaszanie do Krajowego Funduszu na Rzecz Dzieci; występowanie o nagrody książkowe i pieniężne (przy współudziale Rady Rodziców); organizowanie konkursu na najlepszego ucznia szkoły, najlepszego matematyka czy fizyka; współzawodnictwo sportowe; nagradzanie uczniów na rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego (prezentowani są najlepsi z najlepszych); szczególnie zasłużeni uczniowie są wybierani do Pocztu Sztandarowego. Uczniowie mogą również wykazać się swoimi umiejętnościami przy organizacji dyżurów klasowych; działalności społecznej w Samorządzie Uczniowskim. Nad wyłonieniem uczniów uzdolnionych pracuje komisja rekrutacyjna oraz komisja koordynująca pracę z uczniem zdolnym. Nauczyciele kierują konkretną ofertę edukacyjną do wybranego ucznia jeszcze przed rozpoczęciem zajęć w pierwszej klasie. W opinii pedagoga nie do przecenienia jest obszar doradztwa zawodoznawczego, który pozwala uczniom odkryć swoje mocne strony, co motywuje ich do dalszej wytężonej pracy. Zdaniem nauczycieli indywidualizacja procesu edukacji polega głównie na organizacji: konsultacji, zajęć wyrównawczych, ale także na sprawowaniu opieki nad uczniami niepełnosprawnymi czy chorymi (np. nad cukrzykami); stosowaniu się do zaleceń poradni psychologiczno-pedagogicznej, itp. Praca z uczniem zdolnym oraz realizacja indywidualnego programu nauczania wymaga od nauczycieli wielu wyrzeczeń (m.in. z powodu zamykania bursy szkolnej na weekend, co utrudnia pracę z uczniami spoza Szczecina). Zdania ankietowanych rodziców są podzielone: 17 (z 59) badanych ma poczucie, że w szkole ich dziecko traktowane jest indywidualnie; natomiast 40 (z 59) badanych, że nie. 47,5% ankietowanych uczniów klas drugich uważa, że nauczyciele pomagają im się uczyć, gdy mają trudności z nauką. Zdaniem większości (78,1%) ankietowanych uczniów klas drugich nauczyciele mówią im, że mogą się nauczyć nawet trudnych rzeczy; ponadto nauczyciele wierzą w swoich uczniów, co potwierdza 62,2% badanych. Powyższe argumenty wskazują na spełnianie wymagania na poziomie wysokim. Poziom spełniania wymagania: B 18 / 21

19 Wnioski z ewaluacji: 1. Koncepcja funkcjonowania II Liceum Ogólnokształcącego im. Mieszka I w Szczecinie zapewnia wysoki poziom nauczania, bezpieczne warunki do rozwoju talentów, zainteresowań i predyspozycji uczniów oraz przygotowanie młodzieży do świadomego funkcjonowania w świecie ludzi dorosłych. 2. Dobre relacje pomiędzy uczniami i nauczycielami, partnerstwo, tolerancja i zaufanie kształtują wyjątkową atmosferę Pobożniaka. 3. Bogata i różnorodna oferta szkoły jest modyfikowana zgodnie z potrzebami uczniów, umożliwia rozwój ich zainteresowań oraz kształtowanie kompetencji potrzebnych na rynku pracy. 4. Szkoła realizuje nowatorskie rozwiązania programowe oraz innowacje pedagogiczne we współpracy z uczelniami wyższymi, instytucjami krajowymi i zagranicznymi, co wpływa na postrzeganie jej jako szkoły nowoczesnej i otwartej na wyzwania współczesnego świata. 5. Nauczyciele stosują zróżnicowane metody wspierania i motywowania uczniów; natomiast informacja zwrotna, jaką uczniowie otrzymują od nauczycieli podczas oceniania, nie zawsze motywuje ich do dalszej pracy. 6. Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych następuje w wyniku wspólnych ustaleń między ;nauczycielami jednak nie wszyscy nauczyciele mają poczucie, że ich głos jest brany pod uwagę, a także, że wsparcie, jakie uzyskują od swoich kolegów i koleżanek, jest wystarczające. 7. Młodzież przejmuje odpowiedzialność za kształtowanie pożądanych społecznie postaw dzięki temu, że podejmowane w szkole działania wychowawcze są spójne oraz planowane, modyfikowane i analizowane przy współudziale większości uczniów. 19 / 21

20 Wymaganie Obszar: Procesy Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli Kształtuje się postawy uczniów Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych Poziom spełniania wymagania A A B B A B 20 / 21