Standardy kształcenia dla kierunku studiów: Teologia A. JEDNOLITE STUDIA MAGISTERSKIE

Transkrypt

1 Załcznik nr 105 Standardy kształcenia dla kierunku studiów: Teologia A. JEDNOLITE STUDIA MAGISTERSKIE I. WYMAGANIA OGÓLNE Jednolite studia magisterskie trwaj nie krócej ni 10 semestrów. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni Liczba punktów ECTS (European Credit Transfer System) nie powinna by mniejsza ni 300. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent powinien posiada gruntown wiedz teologiczn oraz elementy wiedzy z zakresu biblistyki i filozofii. Powinien by zapoznany z elementami wiedzy z zakresu nauk humanistycznych i społecznych. Absolwent powinien zna jzyk obcy na poziomie biegłoci B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Jzykowego Rady Europy oraz umie posługiwa si jzykiem specjalistycznym z zakresu teologii. Absolwent powinien by przygotowany do pracy w kocielnych i wieckich instytucjach i orodkach zajmujcych si podejmowaniem działa i wiadczeniem usług edukacyjno-kulturowych oraz profilaktyk społeczn. Oprócz przygotowania do podejmowania pracy w rónych instytucjach absolwent powinien posiada wiedz i umiejtnoci niezbdne do pełnienia rónych ról społecznych. Po ukoczeniu specjalnoci nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowujcego do wykonywania zawodu nauczyciela) absolwent powinien by przygotowany do nauczania religii w szkołach objtych systemem owiaty. Absolwent powinien mie wiadomo potrzeby ustawicznego kształcenia oraz umiejtnoci podejmowania samodzielnych bada i podjcia studiów trzeciego stopnia (doktoranckich). III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA 1. GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH Razem SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS

2 godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH Treci kształcenia w zakresie: 1. Historii filozofii Logiki i teorii poznania Etyki Biblistyki Starego Testamentu Biblistyki Nowego Testamentu Teologii fundamentalnej Teologii dogmatycznej/dogmatyki Teologii moralnej/etyki teologicznej 120 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH Treci kształcenia w zakresie: 1. Religiologii Patrologii Historii Kocioła 120 4a. Teologii duchowoci/4b. Symboliki Ekumenizmu Teologii pastoralnej/praktycznej Liturgiki Katechetyki Prawa kanonicznego/wyznaniowego 30 4a teologia rzymskokatolicka, prawosławna i starokatolicka 4b teologia ewangelicka 4a lub 4b inne teologie chrzecijaskie 3. TRECI I EFEKTY KSZTAŁCENIA A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 1. Kształcenie w zakresie historii filozofii Treci kształcenia: Historia filozofii od epoki staroytnej do współczesnoci. Pojcia, problemy i koncepcje filozofii greckiej presokratycy, Sokrates i szkoły sokratyczne, Platon i akademia ateska, Arystoteles i perypatetycy. Szkoły filozofii rzymskiej i wczesnej myli chrzecijastwa patrystyka grecka i łaciska, recepcja platonizmu i arystotelizmu. Spory dialektyków z antydialektykami. Okres rozkwitu myli redniowiecznej logika, metafizyka, filozofia przyrody, szkoły teologiczne, złoty wiek scholastyki i schyłku redniowiecza. Nurty i koncepcje najwaniejszych przedstawicieli filozofii odrodzeniowej (XIV XVI wieku). Pojcia, problemy i koncepcje filozofii nowoytnej (XVII XIX wieku) empiryzm, racjonalizm, naturalizm, spirytualizm, deizm, myl społeczna. Orientacje i stanowiska filozofii XX wieku. Najnowsze nurty filozoficzne fenomenologia, filozofia analityczna, filozofia dialogu, filozofia egzystencji, filozofia ycia, hermeneutyka, neokantyzm, neopozytywizm, pragmatyzm i neopragmatyzm, personalizm, postmodernizm, strukturalizm i poststrukturalizm, psychoanaliza, szkoła frankfurcka, szkoła lwowsko-warszawska. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: dostrzegania i rozumienia problemów wiata i człowieka; nadawania historycznego sensu pojciom: determinizm, dialog, interpretacja, jzyk, metoda naukowa, porozumienie, postp poznawczy, prawda, racjonalizm, relatywizm, rozumienie, sens ycia, wiadomo, wyjanianie, wolno; samodzielnych i systematycznych studiów w zakresie historii myli filozoficznej. 2. Kształcenie w zakresie logiki i teorii poznania Treci kształcenia: Jzyk jako narzdzie poznania i komunikacji jzyk jako system znaków, metajzyk, jzyk naturalny a jzyk sztuczny, kategorie składniowe, nazwy i zdania. 2

3 Definiowanie, klasyfikacja, podział logiczny. Logika klasyczna rachunek zda i rachunek predykatów w ujciu semantycznym i syntaktycznym (system dedukcji naturalnej, system aksjomatyczny). Rachunek zbiorów i relacji. Elementy teorii mnogoci. Podstawowe pojcia syntaktyki i semantyki logicznej niesprzeczno, zupełno, wynikanie, interpretacja, model. Elementy logiki nieklasycznej, logiki pragmatycznej, logiki formalnej oraz metalogiki. Koncepcje teorii poznania. Podstawowe pojcia epistemologiczne (opisowe i normatywne) w szczególnoci pojcie poznania, wiedzy i prawdy. Moliwoci i granice poznania, ródła poznania, przedmiot poznania, podmiot poznania. Klasyczne i nieklasyczne definicje prawdy. Właciwoci prawdy i kryterium prawdy. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: precyzyjnego i poprawnego formułowania myli; argumentowania i analizy pojciowej w aspekcie formalno-strukturalnym; krytycznej analizy poznania i rezultatów poznania. 3. Kształcenie w zakresie etyki Treci kształcenia: Miejsce etyki w obszarze teologii i filozofii. Etyka a etologia. Podstawowe pojcia z zakresu etyki wartoci, normy i oceny, powinnoci i cnoty moralne, ideały i sankcje moralne. Osoba ludzka. Prawa moralne. Sumienie. Kształtowanie i ewoluowanie zasad etycznych. Normy etyki europejskiej. Problemy współczesnej etyki i metaetyki. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: analizy zagadnie etycznych; wartociowania ludzkiego postpowania i etycznej kwalifikacji czynu; analizy i oceny współczesnych problemów i konfliktów moralnych; kształtowania sdów i postaw moralnych człowieka. 4. Kształcenie w zakresie biblistyki Starego Testamentu Treci kształcenia: Ksigi historyczne, prorockie, mdrociowe autorstwo, kontekst historyczno-kulturowy, pochodzenie, aspekty literackie. Główne tematy i treci teologiczne ksig Starego Testamentu. Analiza egzegetyczno-teologiczna wybranych tekstów. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia ksig Starego Testamentu; interpretowania ksig Starego Testamentu w kontekcie historycznym, literackim i teologicznym. 5. Kształcenie w zakresie biblistyki Nowego Testamentu Treci kształcenia: Ksigi Nowego Testamentu pochodzenie, autorstwo, rodowisko powstania, kontekst historyczno-kulturowy, aspekty literackie. Główne tematy i treci teologiczne ksig Nowego Testamentu. Analiza egzegetyczno-teologiczna wybranych tekstów. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: odczytywania i interpretowania tekstów Nowego Testamentu z perspektywy historycznej, literackiej i teologicznej. 6. Kształcenie w zakresie teologii fundamentalnej Teologia rzymskokatolicka Treci kształcenia: Zaistnienie Objawienia Boego w historii. Wiara jako odpowied na objawienie. Uzasadnienie wiarygodnoci Objawienia. Motywowanie Boskiego posłannictwa Jezusa Chrystusa (transcendentna wiadomo, motywacja). Uzasadnienie Boskiego ustanowienia Kocioła o okrelonej strukturze organizacyjnej. Kociół jako przekaziciel Objawienia w historii. Misja Kocioła w wiecie. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia podstawowych prawd chrzecijastwa w aspekcie jego wiarygodnoci take w odniesieniu do innych religii; podejmowania aktualnych zagadnie w dialogu z przedstawicielami ronych orientacji wiatopogldowych. Teologia ewangelicka, prawosławna i starokatolicka Treci kształcenia: Koncepcje teologii fundamentalnej teologia fundamentalna jako teologia apologetyczna, jako nauka o istocie i uprawomocnieniu teologii, jako nauka o istocie i uprawomocnieniu wiary. Metody teologii fundamentalnej. Objawienie jako fundament wiary jego postaci i moliwoci ludzkiej percepcji. Wiara i rozumienie struktura i uwarunkowania chrzecijaskiego rozumienia w wierze. Kerygmat i jzyk ordzia biblijnego próby jego reinterpretacji. Wiara i jej znaczenie egzystencjalne. Historyczne istnienie Jezusa i Jego zmartwychwstanie. Prawda historyczna w ewangeliach Jezus historii a Chrystus wiary. Istota 3

4 chrzecijastwa. Znaczenie chrzecijastwa dla człowieka i wiata. Geneza i natura Kocioła. Kociół i Kocioły. Chrzecijastwo a inne religie. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia swoistoci wypowiedzi teologicznych; ujmowania istoty Objawienia i wiary; uzasadniania wiarygodnoci religii chrzecijaskiej; nakrelania relacji midzy wiar a rozumem; rozpoznawania współczesnego kontekstu chrzecijastwa; formułowania argumentów na rzecz wiary w dyskusji z niewierzcymi, wtpicymi oraz wyznawcami innych religii. 7. Kształcenie w zakresie teologii dogmatycznej/dogmatyki Treci kształcenia: Pojcie dogmatu. Chrzecijaskie i wyznaniowe pryncypia teologii dogmatycznej. Protologia o Bogu jedynym w Trójcy Osób i o stworzeniu. Antropologia teologiczna. Chrystologia i soteriologia. Pneumatologia. Eklezjologia. Sakramentologia. Charytologia. Mariologia. Eschatologia. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: interpretowania i posługiwania si pojciami z zakresu teologii dogmatycznej; rozumienia głównych prawd wiary w aspekcie historycznym i egzystencjalnym. 8. Kształcenie w zakresie teologii moralnej/etyki teologicznej Treci kształcenia: Zarys historii teologii moralnej. Dogmatyczne uwarunkowania teologii moralnej. Pismo wite w teologii moralnej. Antropologia teologiczno-moralna. Prawo moralne. Sumienie. Czyn ludzki. Aretologia. Grzech i nawrócenie. Współczesny kontekst nauczania moralnoci. Ewangelizacja i dialog. Moralno ycia małeskiego i rodzinnego. Chrzecijaska wizja wiata i postawa chrzecijan. Wizja ycia we wspólnocie. Etyka ycia gospodarczego. Teologia pracy i zawodu. Etyka ekologiczna. Wspólnota narodowa i pastwowa. Etyka polityczna. Etyka ycia midzynarodowego. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: odkrywania w doktrynalnych prawdach wiary implikacji moralnych; analizowania zagadnie etycznych; wartociowania ludzkiego działania i etycznej kwalifikacji czynu z perspektywy wiary i nauki Kocioła. B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie religiologii Treci kształcenia: Obszar bada religiologicznych. Nauki religiologiczne. Typologia religii. Geneza religii. Istota Najwysza i jej kult u ludów pierwotnych. Filozoficzne interpretacje religii, jej istoty i funkcji. Teologiczna interpretacja genezy religii. Problem zbawienia w religiach. Chrzecijastwo a główne religie wiatowe. Dialog midzyreligijny i jego teologiczne podstawy. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia istoty religiologii; rozumienia zagadnie religii przeszłoci oraz religii współczesnych; identyfikowania chrzecijastwa w kontekcie innych religii; podejmowania dialogu midzyreligijnego na rónych poziomach. 2. Kształcenie w zakresie patrologii Treci kształcenia: Elementy historii patrologii. Poznanie ycia, twórczoci, teologii i duchowoci Ojców Kocioła i najwybitniejszych pisarzy staroytnego Kocioła myli greckiej i łaciskiej. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: interpretowania ródeł patrystycznych z zakresu historii teologii oraz rozwoju dogmatów i kształtowania ortodoksji; wykorzystywania wiedzy z zakresu patrologii w studiach teologicznych oraz działalnoci pastoralnej. 3. Kształcenie w zakresie historii Kocioła Treci kształcenia: Pocztki i rozwój chrzecijastwa w okresie Cesarstwa Rzymskiego okres staroytny. Rozwój chrzecijastwa w redniowieczu łaciskim i greckim. Pocztki chrzecijastwa w Polsce. Chrzecijastwo w epoce nowoytnej reformy chrzecijastwa, reformacja, walki religijne, próby zjednoczeniowe (unie). Chrzecijastwo wobec nowoytnego sekularyzmu, laicyzacji i owiecenia. Znaczenie chrzecijastwa w Polsce nowoytnej. Chrzecijastwo epoki najnowszej (wieku XIX i XX). Chrzecijastwo wobec doktryn politycznych nacjonalizmu, systemów totalitarnych. Kociół wobec kwestii 4

5 społecznych. Chrzecijastwo i ruchy ekumeniczne. Sobór Watykaski II. Kociół w Polsce rozbiorowej i w Polsce XX wieku. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: interpretowania ródeł historycznych z zakresu historii Kocioła; rozumienia posłannictwa Kocioła w okrelonym kontekcie społeczno-politycznym; rozumienia kontekstu teologicznego, kulturowego oraz społeczno-politycznego przemian w Kociele i w wiecie. 4a. Kształcenie w zakresie teologii duchowoci Treci kształcenia: Kwestie metodologiczne teologii duchowoci. Elementy historii duchowoci. Antropologiczno-teologiczne podstawy ycia duchowego. Rozwój ycia duchowego. Cechy duchowoci. rodki i sposoby ycia duchowego. Duchowo kapłaska, ycia konsekrowanego i laikatu. Współczesne zagroenia chrzecijaskiego ycia duchowego. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: posługiwania si wiedz teoretyczn i praktyczn z zakresu kierownictwa duchowego; analizy i oceny współczesnych problemów ycia duchowego i jego zagroe. 4b. Kształcenie w zakresie symboliki Treci kształcenia: Symbolika wiedza o Kociołach i wyznaniach. Starokocielne symbole wiary. Rodziny i tradycje kocielne. Podstawowe dokumenty wyznaniowe. Ustrój i obrzdowo kocielna. Elementy statystyki wyzna. Kocioły wobec zagadnie ekumenicznych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia podstaw dogmatycznych oraz ycia religijnego Kociołów i wspólnot chrzecijaskich; charakteryzowania i porównywania liturgii i obrzdowoci religijnej Kociołów i wspólnot chrzecijaskich; korzystania z wiedzy w zakresie geografii religii; rozumienia postawy Kociołów i wspólnot chrzecijaskich wobec problemów współczesnoci. 5. Kształcenie w zakresie ekumenizmu Treci kształcenia: Pojcie i zasady ekumenizmu. Historia ruchu ekumenicznego. wiatowa Rada Kociołów. Ekumenizm Soboru Watykaskiego i dokumentów posoborowych. Dokumenty Kociołów odnoszce si do ruchu ekumenicznego i współpracy chrzecijan. Dialogi doktrynalne. Porównanie wyzna chrzecijaskich. Modele jednoci chrzecijan. Pastoralny wymiar ekumenizmu. Duchowo ekumeniczna. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia specyfiki wyznaniowej Kociołów oraz uwarunkowa de ekumenicznych; prowadzenia dialogu ekumenicznego z zachowaniem tolerancji i postawy wyznaniowo otwartej. 6. Kształcenie w zakresie teologii pastoralnej/praktycznej Treci kształcenia: Dzieje teologii pastoralnej/praktycznej. Działy i modele teologii pastoralnej/praktycznej. Teologiczne, psychologiczne i społeczne podstawy duszpasterstwa. Koncepcje i metody duszpasterstwa. Rodzaje duszpasterstwa. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia koncepcji i specyfiki duszpasterstwa; rozpoznawania podstawowych modeli duszpasterstwa; prowadzenia pracy duszpasterskiej w rónych sytuacjach. 7. Kształcenie w zakresie liturgiki Treci kształcenia: Historia liturgii/naboestw. Teologia liturgii. Sakramenty. Teksty liturgiczne. Rok liturgiczny wita. Liturgia a pobono chrzecijaska. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: wyjaniania i komentowania liturgii w rónych jej aspektach; rozumienia znaczenia liturgii w yciu chrzecijaskim. 8. Kształcenie w zakresie katechetyki Treci kształcenia: Podstawowe pojcia katechetyczne. Dokumenty katechetyczne Kociołów. Cele katechezy. Natura katechezy. Modele katechetyczne. Formy katechezy nauczanie religii w szkole, duszpasterstwo katechetyczne w parafii. Programowanie katechezy. Przekazywanie słowa Boego, nauczanie katechetyczne, wychowanie chrzecijaskie. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia uwarunkowa działalnoci katechetycznej w tym w Polsce; prowadzenia katechezy w rónych warunkach. 5

6 9. Kształcenie w zakresie prawa kanonicznego/wyznaniowego Treci kształcenia: ródła prawa kanonicznego. Najwysza władza w Kociele. Prawo wewntrzne Kociołów. Normy ogólne pojcie prawa kocielnego, ustawy kocielne, zwyczaj kocielny, reskrypty, przywileje, dyspensy, osoby fizyczne i prawne. Kociół partykularny. Prawo wyznaniowe. Relacje pastwo zwizki wyznaniowe w Konstytucji. Osobowo prawna zwizków wyznaniowych i ich jednostek organizacyjnych. Regulacja spraw majtkowych i podatkowych. Ochrona prawna małestwa i rodziny. Działalno owiatowo-wychowawcza i charytatywna instytucji wyznaniowych. Stowarzyszenia wiernych. Dostp do mediów. Ochrona prawna uczu religijnych. Zwizki wyznaniowe jako podmiot umów midzynarodowych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia przepisów prawa kanonicznego/wyznaniowego; stosowania przepisów prawa kanonicznego/wyznaniowego w rónych sytuacjach. IV. PRAKTYKI Praktyki powinny trwa nie krócej ni 4 tygodnie. Zasady i form odbywania praktyk ustala jednostka uczelni prowadzca kształcenie. V. INNE WYMAGANIA 1. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu wychowania fizycznego w wymiarze 60 godzin, którym mona przypisa do 2 punktów ECTS; jzyków obcych w wymiarze 120 godzin, którym naley przypisa 5 punktów ECTS; technologii informacyjnej w wymiarze 30 godzin, którym naley przypisa 2 punkty ECTS. Treci kształcenia w zakresie technologii informacyjnej: podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika menederska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i przetwarzanie informacji powinny stanowi co najmniej odpowiednio dobrany podzbiór informacji zawartych w modułach wymaganych do uzyskania Europejskiego Certyfikatu Umiejtnoci Komputerowych (ECDL European Computer Driving Licence). 2. Programy nauczania powinny obejmowa treci poszerzajce wiedz ogóln w wymiarze nie mniejszym ni 60 godzin, którym naley przypisa nie mniej ni 3 punkty ECTS. 3. Programy nauczania powinny przewidywa nauk jzyka łaciskiego lub jzyka biblijnego (hebrajskiego, greckiego) w wymiarze 120 godzin, którym naley przypisa 5 punktów ECTS. 4. W programach nauczania naley uwzgldni odpowiednie do wymienionych wyzna treci z zakresu teologii fundamentalnej. W przypadkach innych wyzna ni wymienione naley wybra jeden z zakresów kształcenia. 5. Za przygotowanie pracy magisterskiej i przygotowanie do egzaminu dyplomowego student otrzymuje 20 punktów ECTS. ZALECENIA Wskazana jest znajomo jzyka angielskiego, niemieckiego lub rosyjskiego w stopniu umoliwiajcym samodzielne czytanie tekstów fachowych. B. STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA 6

7 I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia pierwszego stopnia trwaj nie krócej ni 6 semestrów. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni Liczba punktów ECTS (European Credit Transfer System) nie powinna by mniejsza ni 180. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent powinien posiada gruntown wiedz teologiczn opart na podstawowych wiadomociach z zakresu biblistyki i patrologii. Powinien by zaznajomiony z podstawami wiedzy humanistycznej i społecznej, mieszczcej si w kanonie wykształcenia teologicznego. Absolwent powinien by przygotowany do pracy duszpasterskiej oraz do pracy w kocielnych i wieckich instytucjach i orodkach zajmujcych si profilaktyk społeczn oraz wiadczeniem usług edukacyjno-kulturalnych i wychowawczych. Po ukoczeniu specjalnoci nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowujcego do wykonywania zawodu nauczyciela) absolwent powinien by przygotowany do podjcia pracy w szkolnictwie (nauczania religii jako głównej specjalnoci nauczycielskiej). Absolwent powinien zna jzyk obcy na poziomie biegłoci B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Jzykowego Rady Europy oraz umie posługiwa si jzykiem specjalistycznym z zakresu teologii. Absolwent powinien mie wpojone nawyki ustawicznego kształcenia oraz by przygotowany do podjcia studiów drugiego stopnia. III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA 1. GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH Razem SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS 7

8 godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH Treci kształcenia w zakresie: Logiki i teorii poznania Etyki Wstpu do teologii Biblistyki Starego Testamentu Biblistyki Nowego Testamentu Podstaw teologii dogmatycznej/dogmatyki Podstaw teologii moralnej/etyki teologicznej 45 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH Treci kształcenia w zakresie: Patrologii Podstaw historii Kocioła 45 3a. Teologii duchowoci/3b. Homiletyki Teologii pastoralnej/praktycznej Liturgiki Prawa kanonicznego/wyznaniowego 30 3a teologia prawosławna i starokatolicka 3b teologia ewangelicka 3a lub 3b inne teologie chrzecijaskie 3. TRECI I EFEKTY KSZTAŁCENIA A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 1. Kształcenie w zakresie logiki i teorii poznania Treci kształcenia: Jzyk jako narzdzie poznania i komunikacji jzyk jako system znaków, metajzyk, jzyk naturalny a jzyk sztuczny, kategorie składniowe, nazwy i zdania. Definiowanie, klasyfikacja, podział logiczny. Logika klasyczna rachunek zada i rachunek predykatów w ujciu semantycznym i syntaktycznym (system dedukcji naturalnej, system aksjomatyczny). Rachunek zbiorów i relacji. Elementy syntaktyki i semantyki logicznej niesprzeczno, zupełno, wynikanie, interpretacja, model. Elementy logiki pragmatycznej, logiki formalnej oraz metalogiki. Koncepcje teorii poznania. Podstawowe pojcia epistemologiczne (opisowe i normatywne), w szczególnoci pojcie poznania, wiedzy i prawdy. Moliwoci i granice poznania, ródła poznania, przedmiot poznania. Klasyczne i nieklasyczne definicje prawdy, właciwoci prawdy, kryterium prawdy. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: precyzyjnego i poprawnego formułowania myli; argumentacji i analizy pojciowej w aspekcie formalno-strukturalnym; krytycznej analizy poznania i rezultatów poznania. 2. Kształcenie w zakresie etyki Treci kształcenia: Miejsce etyki w obrbie filozofii. Etyka normatywna i opisowa. Metodyka bada w obszarze etyki. Podstawowe pojcia z zakresu etyki wartoci, normy i oceny, powinnoci i cnoty moralne, ideały i sankcje moralne (sumienie). Systemy etyki europejskiej. Przemiany w myleniu etycznym. Kwestie sporne, kształtowanie si i ewoluowanie podstawowych poj z zakresu etyki. Problemy współczesnej etyki i metaetyki. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: analizy zagadnie etycznych; wartociowania ludzkiego postpowania i etycznej kwalifikacji czynu. 8

9 3. Kształcenie w zakresie wstpu do teologii Treci kształcenia: Istota i ródła teologii. Miejsce teologii w strukturze nauk. Struktura i typologia nauk teologicznych. Nauki pomocnicze teologii. Zarys dziejów teologii. Elementy teologii konfesyjnej. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia teologii w relacji do innych nauk; okrelania zasigu nauk teologicznych; okrelania podstaw wyznaniowych. 4. Kształcenie w zakresie biblistyki Starego Testamentu Treci kształcenia: Kanon biblijny i typologia ksig Starego Testamentu. rodowisko historyczne, kulturowe i społeczne Starego Testamentu. Autorstwo, kontekst historyczno-kulturowy oraz pochodzenie i aspekty literackie ksig Starego Testamentu. Główne tematy teologiczne ksig Starego Testamentu. Analiza egzegetyczno-teologiczna wybranych tekstów. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia Starego Testamentu; interpretowania Starego Testamentu w kontekcie historycznym, literackim i teologicznym. 5. Kształcenie w zakresie biblistyki Nowego Testamentu Treci kształcenia: Kanon biblijny i typologia ksig Nowego Testamentu. rodowisko historyczne, kulturowe i społeczne Nowego Testamentu. Autorstwo, kontekst historycznokulturowy oraz pochodzenie i aspekty literackie ksig Nowego Testamentu. Główne tematy teologiczne ksig Nowego Testamentu. Analiza egzegetyczno-teologiczna wybranych tekstów. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia Nowego Testamentu; interpretowania Nowego Testamentu w kontekcie historycznym, literackim i teologicznym. 6. Kształcenie w zakresie podstaw teologii dogmatycznej/dogmatyki Treci kształcenia: Zakres teologii dogmatycznej. Pojcie dogmatu. Ogólnochrzecijaskie i wyznaniowe pryncypia teologii dogmatycznej. Rozwój teologii dogmatycznej i jej podstawowe koncepcje. Nauczanie o Bogu w Trójcy witej i o stworzeniu. Antropologia teologiczna. Chrystologia i soteriologia. Eklezjologia i sakramentologia. Eschatologia. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia nauczania dogmatycznego Kocioła; interpretowania poj teologii dogmatycznej w kontekcie ycia Kocioła. 7. Kształcenie w zakresie podstaw teologii moralnej/etyki teologicznej Treci kształcenia: Zarys historii teologii moralnej. Dogmatyczne uwarunkowania teologii moralnej. Modele teologii moralnej. Pismo wite w teologii moralnej. Prawo moralne. Sumienie. Czyn ludzki. Aretologia. Grzech i nawrócenie. Współczesny kontekst nauczania moralnoci. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: odkrywania implikacji moralnych w doktrynalnych prawdach wiary; analizy zagadnie etycznych; oceny współczesnych problemów i konfliktów moralnych; wartociowania ludzkiego działania; etycznej kwalifikacji czynu z perspektywy wiary i nauki Kocioła. B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie patrologii Treci kształcenia: Elementy historii patrologii. ycie, twórczo, teologia i duchowo Ojców Kocioła i najwybitniejszych pisarzy staroytnego Kocioła myli greckiej i łaciskiej. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: interpretowania ródeł patrystycznych, historii teologii, rozwoju dogmatów i kształtowania ortodoksji. 2. Kształcenie w zakresie podstaw historii Kocioła Treci kształcenia: Pocztki i rozwój chrzecijastwa w okresie Cesarstwa Rzymskiego (okres staroytny). Rozwój chrzecijastwa w redniowieczu łaciskim i greckim. Chrzecijastwo w epoce nowoytnej szczególnie w okresie reformacji, reform kocielnych, prób zjednoczeniowych. Chrzecijastwo epoki najnowszej (wieku XIX i XX). Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia kontekstu teologicznego, kulturowego oraz społeczno-politycznego przemian w Kociele. 9

10 3a. Kształcenie w zakresie teologii duchowoci Treci kształcenia: Elementy historii duchowoci. Antropologiczno-teologiczne podstawy ycia duchowego. Rozwój ycia duchowego. Cechy duchowoci. Monastycyzm. rodki i sposoby ycia duchowego. Współczesne zagroenia chrzecijaskiego ycia duchowego. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: posługiwania si wiedz teoretyczn i praktyczn z zakresu kierownictwa duchowego; analizy i oceny współczesnych problemów ycia duchowego i jego zagroe. 3b. Kształcenie w zakresie homiletyki Treci kształcenia: Miejsce homiletyki w teologii praktycznej. Typologia gatunków homiletycznych. Retoryka kocielna a Biblia. Metody pracy nad kazaniem (lub kazualiami). Pragmatyka wypowiedzi kaznodziejskiej. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: wykorzystywania Biblii w zwiastowaniu kocielnym; formułowania koncepcji i przygotowywania kaza i innych wypowiedzi pastoralnych. 4. Kształcenie w zakresie teologii pastoralnej/praktycznej Treci kształcenia: Dzieje teologii praktycznej. Działy i modele teologii praktycznej. Teologiczne, psychologiczne i społeczne aspekty duszpasterstwa. Koncepcje i metody duszpasterstwa. Rodzaje duszpasterstwa. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia specyfiki oddziaływania duszpasterskiego; rozumienia pracy duszpasterskiej w rónych sytuacjach; sprawowania posługi duszpasterskiej. 5. Kształcenie w zakresie liturgiki Treci kształcenia: Historia naboestw. Teologia liturgii i tekstów liturgicznych. Hoertologia. Liturgia a pobono chrzecijaska. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: wyjaniania i komentowania liturgii w rónych jej aspektach; rozumienia i wyjaniania znaczenia liturgii w yciu chrzecijaskim. 6. Kształcenie w zakresie prawa kanonicznego/wyznaniowego Treci kształcenia: ródła prawa kanonicznego. Pojcie najwyszej władzy w Kociele. Prawo wewntrzne poszczególnych Kociołów. Normy ogólne pojcie prawa kocielnego, ustawy kocielne, zwyczaj kocielny, reskrypty, przywileje, dyspensy, osoby fizyczne i prawne. Pojcie prawa wyznaniowego i jego rozwój. Relacje pastwo zwizki wyznaniowe w Konstytucji. Osobowo prawna zwizków wyznaniowych i ich jednostek organizacyjnych. Regulacje dotyczce spraw majtkowych i podatkowych. Ochrona prawna małestwa i rodziny. Działalno owiatowo-wychowawcza i charytatywna instytucji wyznaniowych. Stowarzyszenia wiernych. Dostp do mediów. Ochrona prawna uczu religijnych. Zwizki wyznaniowe jako podmiot umów midzynarodowych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: posługiwania si przepisami prawa kanonicznego/wyznaniowego; stosowania prawa kanonicznego/wyznaniowego w rónych sytuacjach. IV. PRAKTYKI Praktyki powinny trwa nie krócej ni 3 tygodnie. Zasady i form odbywania praktyk ustala jednostka uczelni prowadzca kształcenie. V. INNE WYMAGANIA 1. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu wychowania fizycznego w wymiarze 60 godzin, którym mona przypisa do 2 punktów ECTS; jzyków obcych w wymiarze 120 godzin, którym naley przypisa 5 punktów ECTS; technologii informacyjnej w wymiarze 30 godzin, którym naley przypisa 2 punkty ECTS. Treci kształcenia w zakresie technologii informacyjnej: podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika menederska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i 10

11 przetwarzanie informacji powinny stanowi co najmniej odpowiednio dobrany podzbiór informacji zawartych w modułach wymaganych do uzyskania Europejskiego Certyfikatu Umiejtnoci Komputerowych (ECDL European Computer Driving Licence). 2. Programy nauczania powinny obejmowa treci poszerzajce wiedz ogóln w wymiarze nie mniejszym ni 60 godzin, którym naley przypisa nie mniej ni 3 punkty ECTS. 3. Za przygotowanie do egzaminu dyplomowego (w tym za przygotowanie pracy dyplomowej, jeli przewiduje j program nauczania) student otrzymuje 10 punktów ECTS. ZALECENIA 1. Zaleca si, aby kształcenie obejmowało nauk jzyka biblijnego (hebrajskiego lub greckiego). 2. Zaleca si, aby kształcenie obejmowało nauk jzyka łaciskiego. 3. Programy nauczania mog obejmowa treci z zakresu metodyki pracy badawczej. 11

12 C. STUDIA DRUGIEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia pierwszego stopnia trwaj nie krócej ni 4 semestrów. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni 800. Liczba punktów ECTS (European Credit Transfer System) nie powinna by mniejsza ni 120. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent powinien posiada pogłbion wiedz teologiczn oraz umiejtnoci jej praktycznego wykorzystania. Powinien zna biecy stan bada w zakresie teologii oraz pokrewnych dziedzin humanistycznych. Powinien zna stan biecych dyskusji metodologicznych i umie samodzielnie si do nich odnosi. Powinien zna szczegółowe koncepcje teologii oraz tradycje, sposoby i metody jej rozwijania. Absolwent powinien umie dostosowywa wiedz akademick do potrzeb praktyki oraz powinien rozumie potrzeby współczesnoci. Powinien by przygotowany do pracy w kocielnych i wieckich instytucjach i orodkach działajcych w obszarze edukacji, kultury oraz wychowania i profilaktyki społecznej. Po ukoczeniu specjalnoci nauczycielskiej (zgodnie z rozporzdzeniem ministra właciwego do spraw szkolnictwa wyszego w sprawie standardów kształcenia nauczycieli) absolwent powinien uzyska uprawnienia do podjcia pracy w szkolnictwie (nauczania religii jako głównej specjalnoci nauczycielskiej). Absolwent powinien by przygotowany do podjcia studiów trzeciego stopnia (doktoranckich) oraz pracy badawczej w obszarze teologii. III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA 1. GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH Razem SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS 12

13 godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH Treci kształcenia w zakresie: Historii filozofii Teologii Starego Testamentu Teologii Nowego Testamentu Teologii fundamentalnej Teologii dogmatycznej/dogmatyki Teologii moralnej/etyki teologicznej 30 B. GRUPA TRECI KIERUNOWYCH Treci kształcenia w zakresie: Historii Kocioła Pedagogiki religii TRECI I EFEKTY KSZTAŁCENIA A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 1. Kształcenie w zakresie historii filozofii Treci kształcenia: Elementy historii filozofii od epoki staroytnej po współczesno. Pojcia, problemy i koncepcje filozofii greckiej presokratycy, Sokrates i szkoły sokratyczne, Platon i akademia ateska, Arystoteles i perypatetycy, szkoły filozofii rzymskiej i wczesnej myli chrzecijastwa (patrystyka grecka i łaciska, recepcja platonizmu i arystotelizmu). Okres rozkwitu myli redniowiecznej logika, metafizyka i filozofia przyrody, szkoły teologiczne, złoty wiek scholastyki i schyłku redniowiecza. Nurty i koncepcje najwaniejszych przedstawicieli filozofii odrodzeniowej (XIV XVI wieku). Pojcia, problemy i koncepcje filozofii nowoytnej (XVII XIX wieku) empiryzm, racjonalizm, naturalizm, spirytualizm, deizm, myl społeczna. Orientacje i stanowiska filozofii XX wieku. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: dostrzegania i rozumienia problemów wiata i człowieka; nadawania historycznego sensu pojciom: determinizm, dialog, interpretacja, jzyk, metoda naukowa, porozumienie, postp poznawczy, prawda, racjonalizm, relatywizm, rozumienie, sens ycia, wiadomo, wyjanianie, wolno; podejmowania samodzielnych i systematycznych studiów w zakresie historii myli filozoficznej. 2. Kształcenie w zakresie teologii Starego Testamentu Treci kształcenia: Stary Testament jako wiadectwo i ródło wiary. Podstawowe działy teologii Starego Testamentu nauka o Bogu, kosmologia, antropologia, hamartiologia. Szczegółowa teologia Starego Testamentu soteriologia (droga nomistyczna i prorocka, teologia Przymierza), eschatologia (idea Królestwa Boga, Mesjasz i czasy mesjaskie w Starym Testamencie). Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: interpretowania tekstów Starego Testamentu; syntetycznego i analitycznego podejcia do biblijnych wypowiedzi teologicznych. 3. Kształcenie w zakresie teologii Nowego Testamentu Treci kształcenia: Kontekst historyczny teologii Nowego Testamentu. Teologia apostoła Pawła. Antropologia, chrystologia, soteriologia i eschatologia w Nowym Testamencie. Kociół i pojmowanie urzdu. Etyka Nowego Testamentu. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: interpretowania tekstów Nowego Testamentu; syntetycznego i analitycznego podejcia do biblijnych wypowiedzi teologicznych. 4. Kształcenie w zakresie teologii fundamentalnej Treci kształcenia: Koncepcje teologii fundamentalnej teologia fundamentalna jako teologia apologetyczna, jako nauka o istocie i uprawomocnieniu teologii, jako nauka o wiecie i uprawomocnieniu wiary. Metody teologii fundamentalnej. Objawienie jako fundament wiary jego postaci i moliwoci ludzkiej percepcji. Wiara i rozumienie struktura i uwarunkowania chrzecijaskiego rozumienia w wierze. Kerygmat i jzyk ordzia biblijnego próby jego 13

14 reinterpretacji. Wiara i jej znaczenie egzystencjalne. Historyczne istnienie Jezusa i Jego zmartwychwstanie. Prawda historyczna w ewangeliach Jezus historii a Chrystus wiary. Istota chrzecijastwa i jego znaczenie dla człowieka i wiata. Geneza i natura Kocioła. Kociół i Kocioły. Chrzecijastwo a inne religie. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia swoistoci wypowiedzi teologicznych; ujmowania istoty Objawienia i wiary; uzasadniania wiarygodnoci religii chrzecijaskiej; nakrelania relacji midzy wiar a rozumem; rozumienia współczesnego kontekstu chrzecijastwa; formułowania argumentów na rzecz wiary w dyskusji z niewierzcymi, wtpicymi czy wyznawcami innych religii. 5. Kształcenie w zakresie teologii dogmatycznej/dogmatyki Treci kształcenia: Zakres teologii dogmatycznej. Współczesne problemy dogmatyczne. Elementy historii teologii i dogmatów. Współczesna dogmatyka w kontekcie porównawczym. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia nauczania dogmatycznego Kociołów; interpretowania poj teologii dogmatycznej w kontekcie ycia Kociołów. 6. Kształcenie w zakresie teologii moralnej/etyki teologicznej Treci kształcenia: Ewangeliczny i eklezjalny wymiar teologii moralnej. Chrzecijaska wizja wiata i postawy człowieka. Dekalog w wietle współczesnej refleksji teologiczno-moralnej. Zagadnienia: odpowiedzialnoci, wojny i pokoju, terroryzmu, granic transplantologii, eutanazji, globalizacji, moralnego wymiaru relacji midzy bied a bogactwem, bezrobocia. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: odkrywania implikacji moralnych w doktrynalnych prawdach wiary wyzwa wobec ycia chrzecijaskiego w odniesieniu do Boga i człowieka; posługiwania si jzykiem i metodami przekazu treci moralnych Objawienia. B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie historii Kocioła Treci kształcenia: Pocztki chrzecijastwa w Polsce. Historia Kociołów w Polsce nowoytnej. Kocioły w Polsce XIX i XX wieku. Zagadnienie tolerancji religijnej. Postawa Kociołów wobec kwestii społecznych, doktryn politycznych i systemów totalitarnych. Chrzecijastwo a ruchy ekumeniczne. Analiza ródeł z historii Kocioła. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia historii chrzecijastwa w Polsce; interpretowania ródeł historycznych; rozumienia postawy Kociołów wobec wyzwa współczesnoci; posługiwania si wiedz z zakresu historii Kocioła. 2. Kształcenie w zakresie pedagogiki religii Treci kształcenia: Miejsce pedagogiki religii w obszarze nauk społecznych. Status edukacji religijnej w pastwach Unii Europejskiej i USA. Status edukacji religijnej w Polsce. Lekcje religii w Polsce w wietle regulacji owiatowych. Religia w kontekcie: zada edukacyjnych, szkoły publicznej, rozwoju człowieka, modernizacji ycia. Cele edukacji religijnej. Koncepcje nauczania religii hermeneutyczna, tematyczno-problemowa. Nowe tendencje koncepcja emancypacyjno-krytyczna, dydaktyka symbolu. Modele edukacji religijnej. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia przesłanek i roli edukacji religijnej; stosowania narzdzi teoretycznych i praktycznych właciwych z punktu widzenia pedagogiki religii; wykorzystywania modeli koncepcyjnych pedagogiki religii zwłaszcza nauczania religii. IV. INNE WYMAGANIA Za przygotowanie pracy magisterskie i przygotowanie do egzaminu dyplomowego student otrzymuje 20 punktów ECTS. 14