DZWON NIEDZIELNY. Polityczne znaczenie konkordatu. ILUSTROWANY TYGODNIK KATOLICKI. Należytość pocztowa opłacona ryczałtem.

Transkrypt

1 Należytość pocztowa opłacona ryczałtem. Nr. 11. Kraków, 15 marca Rok 1. DZWON NIEDZIELNY ILUSTROWANY TYGODNIK KATOLICKI. a<iiiiiniriiiiiłiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiimiiiiiiiiimiiimitiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiimimiiimiimiiiiiiimii P rze d p ła ta w y n o s i: = R e d a k c ja i A d m in is tr a c ja : I na cały rek 7 zł., na n ił roku 3'50 zł., na mięsa 60 gr. gg = N um er pojedyńczy 15 groszy. R e d a k c ja r ę k o p is ó w n ie zw ra c a, Kraków, Sienna 5. E R e k la m a c je n ie z a p ie c z ę to w a n e w o ln e są o d E N r. P. K. O o p ła ty p o c z to w e j. E EiiiimiiiiiiiiiiiiłiiiiiiiiłiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiKiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiłiiiiiiiiiiiiiii Ei ?^ ^lllllllllllllllllłlllllllllllm IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1 IIIIIIIIIIIIIIIIIIU (lllłllllliri)«ceny o g ło sz e ń :...= Cała strona 120 zł pół slron y 60 zł., E E 1/4 30-1/8, 1 '. 1...= Z a je d n o ła m o w y w ie r s z m m. 20 g r o s z y. E Na stronie 1 -szej 4 ra zy drożej, w tekście E 3 ra zy drożej. - N adesłane 500/o drożej E iiiiiiim iiiłiiiiiiiiiiiiiiim im iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim tiiiiiiłiitn M iiih in Polityczne znaczenie konkordatu. K ie d y p o w i e l k i e j r e w o l u c j i f r a n c u s k i e j z a w i e r a ł N a p o l e o n I. k o n k o r d a t z e S t o l i c ą ś w., l a t t e m u 1 2 5, t o n a j g ł ó w n i e j s z y m j e g o c e l e m b y ł o u s p o k o j e n i e s u m i e ń f r a n c u s k i c h. J a k k o l w i e k b o w i e m r e w o l u c j a r o z n i e c i ł a. w e F r a n c j i r ó ż n e o g n i k i s e k c i a r s k i c h n a u k, t o p r z e c i e ż w i ę k s z o ś ć n a r o d u p o z o s t a ł a k a t o l i c k ą i n i e m o g ł a t e g o z n ie ś ć, a b y w k o ś c i o ł a c h i k a p l i c a c h B o g u u t a j o n e m u p o ś w i ę c o n y c h d z i a ł y s ię o r g j e ś w i ę t o - k r a d z k i e. T o t e ż c i ą g l e t r w a ł y w a l k i z k a t o l i c k i m i b r e t o ń c z y k a i m i, k t ó r e n i e z w y k ł ą w h i s t o r j i z a p i s a ł y s i ę z a c i ę t o ś c i ą. O d k o n k o r d a t u r o z p o c z ą ł N a p o l e o n r e f o r m o w a ć p r z e z r e w o l u c j ę z r e f o r m o w a n ą 41 F r a n c j ę i z a l a t k i l k a p o t e m u c z y n i ł z n i e j p i e r w s z ą p o t ę g ę w E u r o p i e. M o ż e m y i m y ś m i a ł o p o w i e d z i e ć, ż e r z ą d p o l s k i, z a w i e r a j ą c k o n k o r d a t z e S t o l i c ą ś w i ę t ą, r z u c i ł t e m s a m e m f u n d a m e n t p o d s p o ł e c z n ą i p o l i t y c z n ą p o t ę g ę P o l s k i. K a t o l i c y s t a n o w i ą w P o l s c e b ą d ź e o b ą d ź 68% l u d n o ś c i, k t ó r a c h c e w i e d z i e ć n a c z e m s t o i 44, j a k i j e s t j e j p r a w n y s t o s u n e k d io r z ą d u, d o s z k o ł y, j a k i e p r a w a j e j p r z y s ł u g u j ą o d n o ś n ie d o p o s i a d ł o ś c i k o ś c i e l n e j. T o t e ż t e r a z, w r a m a c h k o n k o r d a t u, a c z n i e z u p e ł n y c h i n i e w s z ę d z i e j a s n y c h, b ę d z i e j e d n a k c z u ć siię l u d n o ś ć k a t o l i c k a w i ę c e j u s i e b i e 44. K o n k o r d a t, o g ł o s z o n y p r z e z p a ń s t w o j a k o u s t a w a o b o w i ą z u j ą c a, z a p e w n i n p. p a r a f j- a m, że - w r a z i e g d y b y z w o l e n n i c y H o d u r a w p a r a f j i c h c i e l i i m o d e b r a ć b u d y n e k k o ś c i e l n y n a i s w ;o je n a b o ż e ń -. s t w a, t o p a ń s t w o u ż y c z y k a t o l i k o m s w e j p o m o c y d o o b r o n y w ł a s n o ś c i k o ś c i e l n e j, a w ó j t c h o ć b y i s a m i b y ł h ó d u r o w c e m, m iu s i r o z k a z s t a r o s t y l o j a l n i e w y p e ł n i ć. A w i ę c ugruntow anie zgody

2 Str. 2 DZW ON N IE D Z IE L N Y " Nr. 11. w narodzie, k t ó r a j e s t p o d s t a w ą, p o t ę g i p o l i t y c z n e j p a ń s t w a o t o n a jw a ż n i e j s z a k o r z y ś ć p o l i t y c z n a, j a k a d l a n a s p ł y n i e z k o n k o r d a t u. * * * J e s t j e d n a k t y c - h k o r z y ś c i w i ę c e j. O t o a r t. 9 p o w i a d a, ż e ż a d n a c z ę ś ć R z e c z y p o s p o l i t e j ' n i e b ę d z ie z a l e ż a ł a o d b i s k u p a, k t ó r e g o s i e d z i b a z n a j d o w a ł a b y s i ę p o z a g r a n i c a m i p a ń s t w a p o l s k i e g o 11. J e ż e l i p r z y p o m n i m y s o b i e, ż e Ś l ą s k p o l s k i w ł a ś c i w i e j e s z c z e z d i e c e z j i w r o c ł a w s k i e j w y ł ą c z o n y n i e z o s t a ł, t a k j a k n i e z o s t a ł a w y ł ą c z o n a z d i e c e z j i w ę g i e r s k i e j p o l s k a c z ą s t k a. S p i s z ą i O r a w y, j e ż e l i w s p o m n i m y n a u s i ł o w a n i a R u s i n ó w, k t ó r z y c h c i e l i o d e r w a ć o d P o l s k i M a ł o p o ł s k ę w s c h o d n i ą i m i e l i w t e m s p r z y m i e r z e ń c a w k o ś c i e l n y c h s f e r a c h r u s k i c h, j e ś l i w, r e s z c i e s p o g l ą d m i e m y 'n a s y m - p a t j e p e w n y c h o s o b i s t o ś c i w e W i l n i e k u L i t w i n o m, t o n i e m o ż e m y t e g o n i e s p o s t r z e c, j a k w i e l k ą k o r z y ś ć p o l i t y c z n ą, co do utrwalenia n a s z y c h granic, d a j e n a m k o n k o r d a t. T a k i e u s t ę p s t w o S t o l i c y ś w i ę t e j, k u p u j e s ię z w y k l e n a w a g ę z ł o t a, z a ( j a k i e ś s p e c j a l n e d l a K o ś c i o ł a p r z y w i l e j e. Ś w i a d c z y o t e m h i s t o r j a d y p l o m a c j i, n p. k o n k o r d a t f r a n c u s k i z n o k u i b a r d z o w i e l e i n n y c h. O d P o l s k i j e d n a k S t o l i c a ś w. n i e ż ą d a ł a ż a d n y c h s z c z e g ó l n y c h u p r a w n i e ń d l a k a t o l i k ó w, j a k t o z r e s z t ą z o b a c z y m y w n a s t ę p n y m a r t y k u l e. & & $ P r z e z u t w o r z e n i e pięciu metropolij w P o l s c e, p r z e z z w i ą z a n i e p r a w n o - k o ś c i e l n e n p. Ś l ą s k a, C z ę s t o c h o w y i K i e l c z K r a k o w e m, Ł o m ż y i P i ń s k a z W i l n e m, Ł u c k a z e L w o w e m, u ł a t w i a k o n k o r d a t z a p o m n i e n i e o k o r d o n a c h r o z b i o r o w y c h. W s z a k w i a d o m o, ż e i s t n i e j ą w ś r ó d n a s j e s z c z e a n t a g o n i z m y d z i e l n i c o w e. K r ó l e w i a k ", g a l i - l e u s z " i p o z n a n i a k 11, p a t r z ą j e s z c z e n i e r a z n a s i e b i e z p o d e ł b a 11, a c h o ć z k a ż d y m r o k i e m j e s t l e p i e j, t o p r z e c i e ż t a k i p o d z i a ł p r o w i n c y j k o ś c i e l n y c h. j a k i w p r o w a d z a k o n k o r d a t, t y l k o t o z a b l i ź n i e n i e r a n n a c i e l e P o l s k i p r z y s p i e s z y ć m o ż e. P r z e d k i l k u l a t y t r z e b a b y ł o m i e ć p a s z p o r t, a b y m ó d z p o j e c h a ć z K r a k o w a d o C z ę s t o c h o w y ; d z iś C z ę s t o c h o w a w ę z ł e m k o ś c i e l n y m z ł ą c z o n a j? t b e z p o ś r e d n i o z K r a k o w e m. A p r z e c i e ż S t o l i c a ś w. n i e b y ł a o b o w i ą z a n ą t a k i e g o w ł a ś n i e p o d z i a ł u z a p r o w a d z i ć. J e ś l i z a ś z g o d z i ł a s i ę n a t e n p l a n, a n a w e t s a m a g o p o d d a ł a, t o t y l k o d l a t e g o, ż e r o z u m i e u c z u c i a n a r o d o w e P o l a k ó w, ż e p o t ę p i a j e s z c z e r a z r o z b i ó r P o l s k i, k t ó r e g o z r e s z t ą S t o l i c a ś w i ę t a n i g d y n i e u z n a ł a. M ó w i ą c o p o d z i a l e d i e o e z y j m u s i m y j e d n a k p o d k r e ś l i ć ja k io w ielką w ad ę konkordatu, ż e r z u c a o n n a p a s t w ę b o l s z e w i k o m dw a m iljony polskich katolików w Rosji, k t ó r z y p r z e z o b e c n y p o d z i a ł d i e c e z j a l n y c z u j ą, s ię d u c h o w o, z w i ą z a n i z P o l s k ą. Jest to bolesny cios, jak i w b r e w ż y c z e n i u O j c a ś w. p. G rabski zadał katolikom w Rosji, c i o s, n i c z e m n i e u s p r a w i e d l i w i o n y, j e d y n i e c h y b a o b a w ą p r z e d k r z y k a m i 11 l e w i c y, * & * N i e m a ł ą t e ż z d o b y c z ą p o l i t y c z n ą j e s t poddanie G dańska p o d j u r y s d y k c j ę n u n c j u s z a w W a r s z a w i e, a n i e w B e r l i n i e. W i a d o m o j u ż d z i s i a j p o w s z e c h n i e, ż e o u n i e m o ż l i w i e n i e t e g o p o s t a n o w i e n i a S t o l i c y ś w. z a b i e g a ł y N i e m c y c a ł ą s i ł ą s w o i c h w p ł y w ó w w R z y m i e, a m a j ą j e t a m n i e b y l e j a k i e. C h o ć j e d n a k p r z e c i w n a m b y l i d y p l o m a c i, z a n a m i b y ł O j c i e c ś w i ę t y i t o n a m w y s t a r c z y ł o! W t e n s p o s ó b a r t t r a k t a t u w e r s a l s k i e g o, k t ó r y p r z y z n a j e P o l s c e p r a w o r e p r e z e n t o w a n i a G d a ń s k a 1 w p o l i t y c e m i ę d z y n a r o d o w e j, z o s t a ł p o w a g ą S t o l i c y ś w. w z m o c n i o n y. D o d a j m y t u j e s z c z e, ż e S t o l i c a ś w. u n i e m o ż l i w i a s z o iw iin is t o m r u s k i m, l i t e w s k i m l u b n i e m i *.c k i m w r o g ą a g i t a c j ę p r z e c i w p a ń s t w u p o l s k i e m u w ł o n i e t e g o p a ń s t w a. A r t. b o w i e m t - y k o n k o r d a t u p o w i a d a, i ż d u c h o w n i i w i e r n i w s z e l k i c h o b r z ą d k ó w, z n a j d u j ą c y s ię p o z a s w -e m i d i e c e z j a m i. p o d l e g a ć b ę d ą b i s k u p o m m i e j s c o w y m w e d l e p r a w a k a n o n i c z n e g o 11. * & & P o l i t y c z n e k o r z y ś c i j e d n a k, k t ó r e P o l s k a z k o n k o r d a t u o d ln o & i, n i e w y c z e r p u j ą s ię w t e m. c o w y ż e j p o w i e d z i a n o. A r t. 2 3 z a p e w n i a j ę z y k o w i p o l s k i e m u n a k r e s a c h u t r z y m a n i e w k o ś c i e l e w s z ę d z i e t a m, g d z i e d o t ą d j e s t u ż y w a m y w k a z a n i a c h,. n a b o ż e ń s t w a c h d o d a t k o w y c h i w w y k ł a d a c h. p c z e d e w s i z y s t k ie m w w y k ł a d a c h k a l e e h i z m u. G d y b y j a k a ś z m i a n a m i a ł a t u b y ć w p r c w a d z o n ą, p o t r z e b a d o t e g o z e z w o l e n i a k o n f c r e n c y j w s z y s t k i c h b i s k u p ó w o b r z ą d k u ł a c i ń s k i e g o. A r t. 2 4 p r a k t y c z n i e d a r u j e r z ą d o w i p o l s k i e m u w i e l k i e o b s z a r y z i e m i k o ś c i e l n e j, z a g r a b i o n e j n i e g d y ś p r z e z R o s j ę, A u s t r j ę i P r a s y. W p r a w d z i e k o n k o r d a t p r z e w i d u j e b l i ż e j n i e o k r e ś l o n y u k ł a d p ó ź n i e j s z y 11 w t e j s p r a w i e, a ile p. G r a b s k i s a m o ś w i a d c z y ł, ż e t a k i e g o u k ł a d u n i e m a c o p r ę d k o s ię s p o d z i e w a ć. T a k w i ę c k w e s t j ę z a b o r u p o l s k i e j w ł a s n o ś c i k o ś c i e l n e j p r z e z R o s j ę, k t ó r a o d la c n i e z a s t a ł a u r e g u l o w a n ą, z a ł a t w i a k o n k o r d a t w s p o s ó b d l a r z ą d u p o l s k i e g o, m o ż l i w i e n a j p o m y ś l n i e j s z y.

3 Nr. 11. DZW ON N IE D ZIE LN Y*1 Str. 3 N i e j e s t r ó w n i e ż b e z z n a c z e n i a p o l i t y c z n e g o p o s t a n o w i e n i e a r t. 1 1, k t ó r y r z ą d o w i p o l s k i e m u d a j e w p ł y w n a n o m i n a c j ę b i s k u p ó w, p o s t a u o w i e - n i e a r t. 12, k t ó r y n a k a z u j e b i s k u p o m z ł o ż e n i a p r z y s i ę g i n a w i e r n o ś ć konstytucji w i m i e n i u s w o - j e m, i o o c i e k a w s z e p o n i e k ą d, w i m i e n i u s w e g o d u c h o w i e ń s t w a, w r e s z c i e a ir t. 10, k t ó r y p o w i a d a, i ż c u d z o z i e m c y n i e b ę d ą n a p r z y s z ł o ś ć o t r z y m y w a l i s t a n o w i s k p r z e ł o ż o n y c h p r o w i n c y j z a k o n n y c h c h y b a z a s p e c j a ł n e m p o z w o l e n i e m r z ą d u p o l s k i e g o. J e ż e l i d o t e g o w s z y s t k i e g o d o d a m y z g o d ę O j c a ś w. m a p a r c e l a c j ę z i e m i k o ś c i e l n e j i o p o d a t k o w a n i e d u c h o w i e ń s t w a n a r ó w n i z i n n y m i o b y w a t e l a m i, t o b ę d z i e m y m i e ć m n i e j w i ę c e j d o k ł a d n y o b r a z k o r z y ś c i, j a k i e p a ń s t w o p o l s k i e z y s k u j e n a. p o d s t a w i e k o n k o r d a t u. N a p r z y s z ł y r a z z o b a c z y m y, j a k i e k o r z y ś c i o d n o s z ą z k o n k o r d a t u k a t o l i c y w P o l s c e. P r z e k o n a m y s ilę, ż e k o r z y ś c i t e s ą s t o s u n k o w o b a r d z o n i e d u ż e. K s. Dr. Fr. Mirsk. R o z s z e r z a j c i e D z w o n 3 \ [ i e d z i e l n y! Kościół klęczący. K o ś c i ó ł k l ę c z ą c y. t o k o ś c i ó ł m o d l ą c y s i ę ; t y l k o w t e j p o s t a w i e z a n o s i p r o ś b y, w o l a o p r z e b a c z e n i e i b ł a g a o l i t o ś ć B o g a. P i e r w o t n i e p o d c z a s m o d l i t w y, k l ę c z e l i k a t e c h u m e n i i p o k u t n i c y, z w ł a s z c z a w W. P o ś c i e i w e w s z y s t k i e w i g i l j e. P ó ź n i e j w i e r n i n a ś l a d o w a l i t e n z w y c z a j. K o ś c i ó ł k l ę c z ą c y j a k p i ę k n i e i z n a c z ą c o u j a w n i a s ię,n a z e w n ą t r z w t e j p o z y c j i, j e g o d u c h p o k u t y, d u c h p o k o r y i u n i ż e n i a, a p r z e d e w s z y s t - k i e m d u c h m o d l i t w y. W s z a k K o ś c i ó ł, o b l u b i e n i c a. C h r y s t u s a r o z m a w i a z a w s z e z e s t v y m o b l u b i e ń c e m ; w o ł a d o m e g o, t ę s k n i z a n i m w t y m c z a s i e p o s t u, k i e d y o b c h o d z i p a m i ą t k ę s m u t n e j r o z ł ą k i w W i e c z e r n i k u, r o z ł ą k i w ż y c i u s w y c h o w i e c z e k p r z e z g r z e c h y. K o ś c i ó ł k l ę c z ą c y, t o K o ś c i ó ł u w i e l b i a j ą c y. Z g i n a t a k c z ę s t o k o l a n o w l i i t u r g j i z g ł ę b o k i e j c z c i i p o d z i w u, n a w s p o m n i e n i e w i e l k i c h t a j e m n i c n a s z e g o z b a w i e n i a. Z a w s z e p r z e d N a j ś w. S a k r a m e n t e m. p r z y z d a n i u w o s t a t n i e j E w a m g e ł j i : g d y w y m a w i a l u b ś p i e w a s ł o w a I w z i ą ł c i a ł o p r z e z D u c h a Ś w i ę t e g o z M a r j i P a n n y i s t a ł s ię c z ł o w i e k i e m * 1, p r z y ś p i e w a n i u M ę k i P a ń s k i e j w n i e d z i e l ę P a l m o w ą,, w. W t o r e k, w. Ś r o d ę i w. S T E F A N Z A L E S K L 5 Stary fornal. G d y W a ł e k p r z y s z e d ł w i e c z o r e m d o d io m u, b y ł c z e g o ś n i e s p o k o j n y. P o ł o ż y ł s i ę s p a ć, a l e n i e m ó g ł z a s n ą ć ; r z e c z k a z a j e c h a ł a m u k l i n e m d o g ł o w y. Z n a ł o n d o b r z e j e j - w y b r y k i. C z a s e m n a c h w i l ę w o d a o p a d ł a i z d a w a ł o s ię, ż e j u ż p o s t r a c h u, a ż t u z a g o d z i n ę, z a d w i e, w z b i e r a j e s z c z e g w a ł t o w n i e j i w y s t ę p u j e z b r z e g ó w. O k o ł o p ó ł n o c y z e r w a ł s i ę z p o ś c i e l i i - w y s z e d ł n a d w ó r. D e s z c z p a d a ł, r e g u l a r n i e d r o b n e m u k r o p l a m i ; z d a - la d o l a t y w a ł g o o -d g ło s s z u m i ą c e j r z e k i. S t a r y f o r n a l n i e m ó g ł w y t r z y m a ć i p o b i e g ł n a 1 d ó ł k u t a r t a k o w i. S p o j r z y m a w o d ę r ó w n a s ię z b r z e g a m i, p a t r z y n a u p u s t y n i e p o d n i e s i o n e, a, k a r b o w e g o a n i w i d n o. W a ł e k - o b s z e d ł t a r t a k d o k o ł a n i g d z i e ż y w e j d u is z y. N a r e s z c i e z b l i ż y ł s i ę d o s z o p y i u s ł y s z a ł z w n ę t r z a g ł o ś n e c h r a p a n i e. A n i g a d k i, d o b r z e p i l n u j e! z a ś m i a ł s ię i w r ó c i ł d o u p u s t ó w. W o d a r o s ł a j a k n a d r o ż d ż a c h. T u i ó w d z i e w ciskała s ię j u ż d ł u g i e m i j ę z y k a m i w s ą s ie d n i e p o l a. W y l e w b y ł n i e u c h r o n n y. P o d n i e s i e n i- e u p u - Z a c z ą ł ż a ł o w a ć s w o j e j z a w z i ę t o ś c i, s t ó w m o g ł o b y t e m u z a p o - b ie d z. W a ł e k n a m y ś l a ł s ię : c o z r o b i ć ; o b u d z i ć Z w i r k a, c z y n i e o - b u d z ić? A m o ż e l e p i e j s a m e m u p o d n i e ś ć u p u s t y? J u ż c i, ż e t a k z r o b i ę r z e k ł. P r z e k o n a j ą s i ę, k t o w i e r n i e j s z y. W s z e d ł n a - m o s t e k i s i ę g n ą ł r ę k ą. do- k o r b y. N a g l e s z a r p n ą ł s i ę, j a k b y g o c o ś u k ą s i ł o. W i e r n i e j s z y? A t o ć m i d a l i w y ć w i k ę z a w i e r n o ś ć, a ż m -i w g a r d l e s to -i. Ż w i r e k m ą d r y, Ż w i r e k z g r a b n y d o w s z y s t k i e g o j a n i e d o ł ę g a! N i e c h ż e i m s ię t e r a z o c z y o t w o r z ą! W r ó c i ł n a b r z - e g i p r z y g l ą d a ł s ię w z b i e r a j ą c e j r z e c e. W o d a p r z e d z i e r a ł a s i ę j u ż p r z e z p ł o t d o d w o r s k i e g o o g r o d u i z a k r y w a ł a p i e r w s z e g r z ę d y. M ó g ł b y j ą j e s z c z e n a w r ó c i ć, j e s z c z e b y ł c z a s. C o ć g o p c h a ł o d e u p u s t ó w i m ó w i ł o : p o d n i e ś! C h w i l ę w a l c z y ł z e s o b ą. A n i e p o d n i o s ę! u p a r ł s i ę w k o ń c u. J a k a i c h w y w d z i ę k a, t a k a i m o j a. T y m c z a s e m o g r ó d z a m i e n i a ł s ię s z y b k o w o b s z e r n e j e z i o r o. W a r z y w a, k w i a t y, g r z ę d y i - k l o m b y z n i - k a ł y k - o le jn o w t e j w o d n e j t o p i e l i. W i d o k t e n p r z y k r y - m b y ł d l a W a l k a. T y l e c h l e b a p ó j d z i e n a m a r n e! m ó w i ł

4 Str. 4 D ZW O N N IE D Z IE L N Y Nr. 11. P i ą t e k, g d y p r z y j d z i e d o m i e j s c a, g d z i e m o w a 0 ś m i e r c i J e z u s a ; p r z y a d o r a c j i ' K r z y ż a w. P i ą t e k, a l b o g d y ś p i e w a s ł o w a : A b y n a i m i ę J e z u s w s z e l k i e k o l a n o k l ę c z a ł o ", w l e k c j i w d n i u Z n a l e z i e n i a i P o d w y ż s z e n i a ś w. K r z y ż a ; p r z y n a t a r c z y w e j i u s i l n e j p r o ś b i e, p r z y ś p i e w i e p i e r w s z e j z w r o t k i h y m n u Y e n i C r e a t o r ", z a w s z e p r z y m o d l i t w i e d o D u c h a ś w., P r z y j d ź D u c h u Ś w i ę t y ". W w. P o ś c i e n a j c z ę ś c i e j j e d n a k m o d l i s ię K o ś c i ó ł k l ę c z ą c o, z w ł a s z c z a W s u c h e d n i i w W. T y g o d n i u b r z m i w e z w a n i e Flectam us g e n u a!" P r z y k l ę k n i j m y! Z g i n a j m y k o l a n a! Z a m i a s t A l l e l u j a " w G r a d u a l e ś p i e w a w e w s z y s t k i e p o n i e d z i a ł k i, ś r o d y i p i ą t k i p o s t n e, s ł o w a p s. 7 8 N i e p a m i ę t a j n a m P a n i e, d a w n y c h p r z e w i n i e ń. R y c h ł o n i e c h a j n a s s p o t k a z m i ł o w a n i e T w o j e, b o ś m y j a k ż e b r a c y o p u s z c z e n i! W s p o m ó ż n a s B o ż e! T y ś r a t u n k i e m! I d l a c h w a ł y i m i e n i a T w e g O i, w y b a w n a s ; o d p u ś ć n a m g r z e c h y n a s z e d l a i m i e n i a T w e g o ". A l e n i e t y l k o w e M s z y ś w. p r z y k l ę k a k a p ł a n t a k c z ę s t o w w. P o ś c i e : j e s z c z e m o d l i t w a c h b r e - w j a r r z o w y c h, p o d c z a s o d m a w i a n i a p r ó ś b l a u d e s o - w y c h, n i e s z p o r n y c h i w p r y m i e c z y l i m o d l i t w i e ' p o r a n n e j. W t y c h n a j s t a r s z y c h s ł o w a c h b ł a g a l n y c h z a n o s i K o ś c i ó ł d o B o g a n a j ż a r l i w s z e p r o ś b y i w e s t c h n i e n i a : m o d l i s i ę z a r ó ż n e s t a m y 1 w r ó ż n y c h p o t r z e b a c h, w e d l e w s k a z ó w k i ś w. P a w ł a : a b y u c z y n i o n e b y ł y p r o ś b y, m o d l i t w y, d z i ę k o w a n i a z a w s z y s t k i c h l u d z i " (1 T y m., 2, 1 ). J u ż z a c z a s ó w ś w. K l e m e n s a w k a t a k o m b a c h m o d l o n o s ię z a w ł a d z ę p u b l i c z n ą, o p o k ó j, z a p a p i e ż a, z a z m a r ł y c h. T e n a j s t a r s z e m o d ł y, w i e k a m i u ś w i ę c o n e i d z i s i a j K o ś c i ó ł r z y m s k i k a ż e o d m a - w i a ć s w y m s ł u g o m k a p ł a n o m n a k o l a n a c h. J a k ż e o n e p i ę k n e, z p s a l m ó w w y j ę t e, s a m D u c h Ś w i ę t y j e p o d s u n ą ł i p o d y k t o w a ł. O t o w y j ą t k i z t y c h p r ó ś b, n a p r z e m i a n z l u d e m o d m a w i a n y c h : n p. z n i e s z p o r n y c h p r ó ś b : O j c z e n a s z ( p o c i c h u d o k o ń c a ). R J a m r z e k ł : P a n i e, z m i ł u j s i ę n a d e m n ą. y. U z d r ó w d u s z ę m o j ą, b o m z g r z e s z y ł p r z e c i w T o b i e. A l b o z a P a p i e ż a : R M ó d l m y s i ę z a O j c a. n a s z e g o P i u s a. y P a n, n i e c h a j z a c h o w a ; n i e c h a j g o t r z y m a p r z y ż y c i u, s z c z ę ś l i w y m g o c z y n i n a z i e m i i m e c h g o n i e p o d d a z a w z i ę t o ś c i w r o g ó w j e g o ( P S. 4 0 ). Z a b i s k u p a : R N i e c h ż y j e i p a s t e r z u j e m o c ą T w o j ą P a n i e, i w w y n i e s i e n i u i m i e n i a T w e g o ( M i c h. 5. ). J a k p i ę k n ą j e s t m o d l i t w a p o r a n n a w p r y m i e, z ł o ż o n a z e s ł ó w 5 0 p s a l m u. B ł a g a n i a, p r o ś b y p o s t a n o w i e n i a m i i o b i e t n i c a m i p o p r z e p l a t a n e. O t o i c h w y j ą t k i : O j c z e n a s z ( p o c i c h u ). W i e r z ę w B o g a O j c a ( p o c i c h u ). R J a z a ś, P a r n ie, w o ł a m d o C i e b i e, y I z m o d l i t w ą r a n n ą s t a j ę p r z e d T o b ą. R O d w r ó ć o b l i c z e T w e o d g r z e c h ó w m o i c h, y A z g ł a d ź w s z y s t k i e n i e p r a w o ś c i m o j e. R S e r c e c z y s t e s t w ó r z w e m n i e o P a n i e, y i D u c h a p r a w e g o o d n ó w w e m n i e ; n i e o d r z u c a j m n i e, d u c h a T w e g o, n a t c h n i e ń T w o i c h n i e o d s u w a j o d e m n i e ; n a p e ł n i j m n i e r a d o ś c i ą, d a j m i s i l n a w o l ę, o d z ł y c h l u d z i, z ł o ś l i w y c h i p r z e w r o t n y c h, o d g o r s z y c i e l i, w y b a w m n i e... P o t e m o d e z w a d o d u s z y. R B ł o g o s ł a w d u s z o m o j a P a n u! C o t o b ę d z i e l a m e n t u w e d w o r z e! S t a r s z a p a n i t o i s p ł a c z e s i ę z a s w o i m i k a r a f i o ł a m i. A n o s t a ł o s i ę! u s p o k o i ł s ię w d u c h u. M o g l i m i n i e r o b i ć t a k i e j k r z y w d y n a m o j e s t a r e l a t a. W t e m p o w s t a ł h a ł a s w e w s i. W a r t o w n i c y p o c z ę l i n a i g w a ł t t r ą b i ć. N a w i a d o m o ś ć o w y l e w i e, k t o ż y w, b i e g ł d o r z e k i. W y s z e d ł i Ż w i r e k z e s w o j e j s z o p y, a z o b a c z y w s z y, c o s i ę ś w i ę c i, j ę k n ą ł w r o z p a c z y : O, n i e s z c z ę ś l i w a g o d z i n o! D a ł e m s e t e ż d a ł! S t a r y f o r n a l n i e m i a ł t u j u ż c o r o b i ć. N i e c h c ą c b y ć p o z n a n y, o d d a l i ł s i ę s p i e s z n i e i c h y ł k i e m, j a k z b r o d n i a r z, b i e g ł k u d w o r o w i. K o ł o o f i c y n d w o r s k i c h s p o t k a ł s ię o k o w o k o z e k o n o m e m. G d z i e t y c h o d z i ł. W a ł e k? s p y t a ł g o. W a ł e k s ię z a c i ą ł, n i e w i e d z i a ł, c o p o w i e d z i e ć. B y ł e m p a t r z e ć n a. w o d ę, r z e k ł o t w a r c i e p o c l i w i l i. C ó ż t a m n a d o l e s ł y c h a ć? Ż l e, c a ł y o g r ó d z ą l a m y. T o n i e m o ż e b y ć! T o n i e c h s ię p a n p r z e k o n a j ą s a m i. E k o n o m p o b i e g ł p ę d e m k u r z e c e. N a z a j u t r z p o n a b o ż e ń s t w i e, b o t o b y ł a n i e d z i e l a. e k o n o m w e z w a ł W a l k a i Ż w i r k a d o k a n - c e ł a r j i i r o z p o c z ą ł ś l e d z t w o w s p r a w i e w c z o r a j s z e g o w y l e w u. Ż w i r e k, d o p u s z c z o n y n a p r z ó d d o g ł o s u, o ś w i a d c z y ł b e z z a j ą k n i ę c i a, ż e j e s t n i e w i n n y. U p u s t y n a c z a s p o d n i ó s ł, a g d y s i ę n a c h w i l ę o d n i c h o d d a l i ł, a b y z b u d z i ć w a r t o w n i k ó w, t > r z v s z e d ł W a ł e k i z d r a d z i e c k o s p u ś c i ł ś l u z y, ż e b y s i ę n a n i m z e m ś c i ć. W a ł e k, s ł y s z ą c t e s ł o w a, o n i e m i a ł z e z d u m i e n i a. P ą s o w i a ł i b l a d ł n a p r z e m i a n, p r z e w r a c a ł o c z y m a, m y ś l i p o ł a p a ć n i e m ó g ł. O o, j a s p u ś c i ł e m ś l u z y, j a., j a? w y k s z t u s i ł n a r e s z c i e i u r w a ł. A k t o? z a g a d n a ł e k o n o m. S a m c i ę p r z e cie w i d z i a ł e m, j a k ociekałeś c h y ł k i e m o d ś lu z ó w 7. S t a r y f o r n a l z a ł a m a ł r ę c e w r o z p a c z y. S ł y s z e l i ś c i e l u d z i e? J a s p u ś c i ł e m ś l u z y! A niechże t u z a r a z s p a d n ą c i e m n o ś c i k a l w a r y j - skie, j a k t o p r a w d a! T w o j e w y k r ę t y n i e z d a d z ą s ię n a n i c, b o j a,.. A l e n i e c h ż e p a n p r z e c i e w y s ł u c h a j ą... M i l c z, k i e d y j a m ó w i ę. T a k i c h n i e b e z p i e c z n y c h p t a s z k ó w n i e m o ż n a...

5 Nr. 11. D ZW O N N IE D Z IE L N Y * Str. 5 y I n i e z & p o ń m i a j o ż a d n e m d o b r o d z i e j s t w i e, b o O n o d p u s z c z a t w e w i n y, u z d r o w i t w e n i e m o c e, w y r a t u j e o d ś m i e r c i, u w i e ń c z y c i ę ł a s k ą i m i ł o s i e r d z i e m, p r a g n i e n i a t w e d o b r a m i n a s y c a i s p r a w i, i ż j a k o u o r ł ó w o d n o w i s ię m ł o d o ś ć t w o j a... U N i e g o t y l k o z a z n a, b o m o c n y, O n s t w o r z y ł n i e b o i z i e m i ę. ( P o t e m s i ę o d m a w i a s p o w i e d ź p o w s z e c h n ą ). T a k s i ę m o d l i K o ś c i ó ł w d n i p o s t n e, K l ę c z ą c, w o ł a d o B o g a i t y m s p o s o b e m j e s t w y r a z e m u c z u ć s w y c h d z i e c i, z ł a m a n y c h, o p u s z c z o n y c h, s k r u s z o n y c h i p r a w i e b e z s i l n y c h w o b e c s p r a w i e d l i w o ś c i B o ż e j. G o ś 2 0 r a z y p r z e z w. P o s t k a p ł a n w e M s z y ś w. p o l e k c j i m o d l i s i ę s ł o w a m i p s : P a n i e, n i e c z y ń n a m p o d ł u g z ł o ś c i n a s z y c h, a n i g r z e c h ó w n a s z y c h, n i e o d d a w a j n a m, n i e k a r z n a s! G h ó r p o w i n i e n k l ę c z ą c e, ś p i e w a ć t e s ł o w a a ż d o k o ń c a. P r z y k l ę k a n i e a l b o k l ę c z e n i e p r z y p o m i n a n a m, j a k n i s k o u p a d l i ś m y. P o d ł u g s t a r e g o m n i e m a n i a w s k a z u j e t o n a z a k ł o p o t a n i e d u s z y s p l a m i o n e j i p r z y w a l o n e j z b r o d n i a m i. Z e w s t y d u i b o j a ź n i w i j e s ię c z ł o w i e k w p r o c h u s i ę t a c z a i z a p y t u j e : G d z i e s i ę u k r y j ę o B o ż e, p r z e d g n i e w e m T w o i m? D l a t e g o k l ę k a i o p r z e b a c z e n i e p r o s i. D o g r z e c h u b i e g ł p r ę d k o, w y p r o s t o w a n y r o z ł ą c z y ł s i ę z B o g i e m, w r ó c i ć m u s i n a k o l a n a c h, z p o c h y l o n ą g ł o w ą i p ł a k a ć, ż e s i ę o d ł ą c z y ł o d s w e g o B o g a! Z g i n a j m y k o l a n a! F l e o t a m u s g e n u a! " w z y w a n a s K o ś c i ó ł. W d u c h u p o k o r y i p o k u t y, z e s k r u s z o n e m s e r c e m b ł a g a j m y B o g a o p r z e b a c z e n i e. K s. Dr. M. Kordel. Pieśń Związków a/o/ic ic/i młodzieży polskiej. (n a n u t ę W a r s z a w ia n k a ) H ej Koledzy! w górę czoła, Do szeregu stańmy wraz! Polska nas do pracy woła, Więc młodości ceńmy czas! Na bok głupstwa, na bok fraszki, Cnota praca sztandar nasz, Żyjemy nie dla igraszki, M y narodu przednia straż! H ej! kto Boga kocha szczerze, Kto się Polski synem zwie, Niech stoi twardo przy wierze, Niech Ojczyźnie służyć chce! (bis) Cnota, praca i oświata To narodu dźwignie są, Miłość niech nam serca splata, Niech się wszyscy braćmi zwią! Precz z rozpustą, precz z pijaństwem, Precz z próżniactwem, z kłótnią precz! A będziemy silnem państwem, Polska to jest wielka rzecz! H ej! kto Boga kocha szczerze, Kto się Polski synem zwie, Niech stoi twardo przy wierze, Niech Ojczyźnie służyć chce! (bis) Ks. Mateusz Jeż. W a ł e k uderzył pięścią W s t ó ł. P a n m n i e m u s z ą w y s ł u c h a ć!... A n i s ł o w a w i ę c e j! W y d a l a m c i ę z e s ł u ż b y, a t e r a z p a s z o ł, w o n! S o d o m a! G o m o r a! r y c z a ł s t a r y f o m a n, j a k l e w z r a n i o n y. Ż e b y s ię z i e m i a r o z p a ś ć m i a ł a, m u s i m o j a n i e w i n n o ś ć w y j ś ć n a w i e r z c h! Z t e r n i s ł o w a m i p o b i e g ł W a ł e k p r o s t o d o p a ł a c u. W b r a m i e z a s t ą p i ł m u l o k a j d r o g ę. S p ó ź n i l i ś c i e s i ę r z e k ł, b o t u j u ż b y ł 'e k o n o m i w s z y s t k o z d z i e d z i c e m o m ó w i l i. W y t e r a z o d e j d z i e c i e, a Ż w i r e k o d N o w e g o. r o k u. A l e m n i e n i e i d z i e o s ł u ż b ę, j e n o O1 h o n o r, b o p r z e c i e n i e j a s p u ś c i ł ś l u z y. C ó ż, k i e d y w a s p u ś c i ć n i e m o g ę. b o m i z a k a z a l i. O ś w i e o i e, ś w i ę c i e! b i a d a ł s t a r y f o r n a l. A g d z i e ż t e r a z b i e d n y c z ł o w i e k z n a j d z i e s p r a w i e d l i w o ś ć?! L o k a j r u s z y ł r a m i o n a m i. N i e w i e c i e? a ja już w i e m. O s t a ń c i e z B o g i e m! P o p r a w i ł m a g i e r k ę n a g ł o w i e, z a c i s n ą ł p i ę ś c i i p o s z e d ł w s t r o n ę m i e s z k a n i a k a r b o w e g o. P o d r o d z e d o w i e d z i a ł s i ę, ż e Ż w i r e k p o s z e d ł z a l a ć r o b a k a. W a ł e k p o w l ó k ł s ię z a n i m d o k a r c z m y. W i e c z o r e m k a r b o w y w r ó c i ł d o d o m u b e z t r z e c h z ę b ó w, a s t a r y f o r n a l z p r z e t r ą c o n ą r ę k ą,... & & & D w a m i e s i ą c e n o s i ł W a ł e k r ę k ę n a s z a l i k u, n i e m o g ą c j e j u ż y ć d o p r a c y. W y d a l o n y z e s ł u ż b y d i w o r s k i e j, z a m i e s z k a ł z r o d z i n ą w l e p i a n c e s t a r e g o g r a b a r z a, k t ó r y t e r a z z a a w a n s o w a ł n a d z i a d a k o ś c i e l n e g o. P ó k i r o b o t a b y ł a w p o l u, M a g d a, c h o d z i ł a d o k o p a n i a z i e m n i a k ó w, s t a r s z e z a ś d z i o c i p a s a ł y c u d z e g ę s i i t a k t r o c h ę z a r o b k i e m, a t r o c h ę j a ł m u ż n ą o p ę d iz a n o n a j p i l n i e j s z e p o t r z e b y. A l e z i e m n i a k i p r ę d k o w y k o p a n o., g ę s i p o s p r z e - d a w a n o i w W a ł k o w e j i z b i e n a s t a ł g ł ó d. R u c h o m o ś c i d o s p r z e d a ż y n i e s t a ł o, l u d z i e n i e c n c i e l i a n i p o ż y c z a ć, a n i d a w a ć, a d z i e c i c o r a z ż a ł o ś n i e j w o ł a ł y : j e ś ć! N a s t a ł t a k i d z i e ń, ż e M a g d a n i e m i a ł a d o c z e g o r o z p a l a ć o g n i a. W a ł e k p o r w a ł d z i u r a w y k o s z y k i p o b i e g ł d o l a s u. P o d w i e c z ó r p r z y n i ó s ł w n i m g a r ś ć g r z y b ó w. N a ś c i, r z e c z e d o ż o n y, b ę d z i e c h o ć n a j e d e n z ą ib p r z y ł o ż y ć. A i d ź ż e t y z t a k i m i g r z y b a m i, o b u r k n ę - ł a g o M a g d a, d y ć t o w i l c z e! ( C i ą g d a l s z y n a s t ą p i ).

6 Str. 6 DZW ON N IE D Z IE L N Y Nr. 11. M in is te r s tw o s p r a w w e w m ę t r z n y c h r e s k r y p te m z d n ia 11 s ty c z n ia 1925 r. N r B. P. 97;.S/24= z e z w o liło n a z b ie r a n ie d o b r o w o ln y c h o f ia r i d a tk ó w n a b u d o w ę k o ś c io ła p a r a fja ln e g o w P r ą d n ik u C z e r w o n y m n a całym te ry to rium M ałopolski, t. j. n a o b s z a rz e w o je w ó d z t w a K r a k o w s k ie g o, L w o w s k ie g o, T a r n o p o ls k ie g o i S t a n is ła w o w s k ie g o. K o m it e t p r a g n ie w b ie ż ą c y m r o k u d o k o ń c z y ć b u d o w y k o ś c io ła i u p o r z ą d k o w a ć je g o z e w n ę trz n e 'o to c z e n ie. P a t r o n e m n o w e g o k o ś c io ła r n o w e j p a r a f ji je s t P. J e z u s D o b r y P a s te r z *. ( D r u k a r n i a ś w. W o jc ie c h a w P o z n a n ia w y k o n a h Y a r t y - s ty c z n ie d la K o m it e t u r o to g r a w u r ą p r z e ś lic z n e o b r a z y ś c ie n n e P. J e z u s a D o b re g o P a s te r z a *,1 w ie lk o ś c i 2 4 X 3 8 c m. O d b itk ę ty c h o b r a z ó w 'z a m ie s z c z a m y o b o k. K to n a b y w a te n o b r a z s k ła d a te m s a m e m 2 (dwa) złote na budowę kościoła a z a r a z e m p o s ia d a p ię k n ą p a m ią t k ę z ło ż o n e j o fia r y. O b r a z te n b ę d z ie p r a w d z iw ą o z d o b ą k a ż d e g o k a to lic k ie g o d o m u. N a b y ć go m o ż n a w s k ła d z ie o b r a z ó w J a n a P a u ll y ego w K r a k o w ie, u l. B a s z to w a N r. 1 8, a lb o w z a k r y s t ji k o ś c io ła w P r ą d n ik u C z e r w, lu b u k w e s ta r z y, u p o w a ż n io n y c h p r z e z K o m it e t do z b ie r a n ia s k ła d e k n a k o ś c ió ł. K om itet zw raca się do p olsk iego społeczeń stw a z g o rą c ą i usilną p ro śb ą o życzliw e p o p a r cie i ła sk a w ą dalszą pom oc w b u d o w ie kościoła. W e w s z e lk ic h s p r a w a c h n a le ż y a d r e s o w a ć : Komitet budowy kościoła parafjalnago w Prądniku Czerwonym poczta Kraków Szkoły nielegalne". P r ó c z s z k ó ł r z ą d o w y c h i p r y w a t n y c h z. p r a w e m p u b lic z n o ś c i, d o k t ó r y c h p o s y ł a j ą r o d z ic e s w o je d z ie c i i d u ż o i c h t o k o s z t u j e, s ą je s z c z e s z k o ł y nielegalne, k t ó r e r o d z i c ó w n ic n ie k o s iz tu ją. S z k o ł y te d z ie l ą s ię n a t r z y s t o p n ie : na szkoły powszechne, szkoły średnie i uniwersytety. S z k o ł y p o w s z e c h n e " t o s ą u lic e, p a r k i i j a k w K r a k o w i e p l a n t y, p o k t ó r y c h b i e g a j ą d z ie c i b e z ż a d n e g o d o z o r u z e s t r o n y r o d z i c ó w i u c z ą s ię p r ó ż n ia c t w a, p a le n ia p a p ie r o s ó w, w y r z ą d z a n i a b liź n ie m u s z k o d y p r z e z n is z c z e n ie d r z e w i t r a w n i k ó w i r o z b i j a n i e o k ie n, u c z ą s ię b r z y d k i c h w y r a z ó w i k ie s z o n k o w e g o z ł o d z ie js t w a. Szkoły średnie" t o n ie m o r a ln e k s i ą ż k i i g a z e t y, w k t ó r y c h o p is u je s ię b y ł e i n ie b y łe z b r o d n ie, o s z u s t w a i n i e t y l k o d z ie ją c e s ię u n a s, a l e i z a g r a n ic ą, k t ó r e t o o p is y dają wzory do naśladowania z e p s u t e j j u ż n a u l i c y m ł o d z i e ż y. T e a t r z y k i, w k t ó r y c h w y s t a w i a s ię s z t u c z k i e r o t y c z n e, d e m o r a liz u ją c e i g o r s z ą c e. K i n ą n ie m o r a l n e, k t ó r e p o z w a l a j ą s o b ie p r z e d s t a w i a ć w o b r a z a c h n a w e t n a u l i c a c h w K r a k o w i e g o r s z ą c e s c e n y. D a l e j, d l a d o r o s ły c h już l u d z i b e z w y k s z t a ł c e n i a, ś r e d n ią s z k o łą, t o k a r c z m a, g d z ie r o b o t n i c y u p i j a j ą s ię i k s z t a ł c ą w z ł o d z i e j s t w i e, b o w k a r c z m a c h z w y k l e s c h o d z ą s ię z ło d z ie je i n a m a w i a j ą, g d z ie k o g o o k r a ś ć i t. d. Nakoniec najwyższą uczelnią dla ludzi zepsutych są więzienia, g d z i e o n i o d s ie d z ą c y c h t a m k o l e g ó w d o k s z t a ł c a j ą s ię i w y c h o d z ą z w i ę z ie n i a z u p e łn ie j u ż w y k w a l i f i k o w a n i w s w o je m r z e m io ś le. N i c w ię c d z iw n e g o, ż e b a n d y t y z m i z ł o d z i e j s t w a z w ł a m a n i e m c ią g le s ię u n a s m n o ż ą i m o r a l n o ś ć c o r a z w i ę c e j u p a d a. C h c ą c u m o r a l n i ć s p o łe c z e ń s tw o i p o z b y ć s ię w i ę z ie ń, a p r z y n a j m n i e j w ię k s z e j ic h c z ę ś c i, trzeba rozpocząć umoralnienie społeczeństwa od podstaw, od ulicy. P r ó c z w y ż e j w s p o m n ia n y c h c z y n n i k ó w, d e m o r a l i z u j ą c y c h s p o łe c z e ń s tw o s ą je s z c z e in n e, a m ia n o w i c i e : n i e k t ó r e s z k o ł y t. z w. k o e d u k a c y j n e, w k t ó r y c h k s z t a ł c ą s ię d z ie c i o b o jg a p łc i. O z ^ t o s ię ta m z d a r z a, ż e k o l e g a o d g r y w a TOlę n a r z e c z o n e g o i u ś w i a d a m ia " k o l e ż a n k i. A.p r z e z t a k i e r o m a n t y c z n e s t o s u n k i m i ę d z y k o l e g ą i k o l e ż a n k ą, z a n i e d b u j e się n a u k ę. J a k i a ś r e z u l t a t t y c h w c z e s n y c h r o m a n s ó w,, d o m y ś le ć s ię ł a t w o. Juljan Trzesiński Kraików.

7 Nr. 11. Ewangelia na niedziele 3 Wielkiego Postu z a p is a n a u ś w. Ł u k a s z a w r o z l z, X I w Onego czasu Jezus wyrzucał czarta, a on był niemy. A gdy wyrzucił czarta, przemówił niemy: i dziwowały się rzesze. A niektórzy z nichm ów ili: Przez Beelzebuba, książęcia czartowskieyo, wyrzuca czarty A drudzy kusząc, domagali się znaku od niego z nieba. A on skoro ujizał myśli ich, rzekł im : Wszelkie królestwo przeciw sobie rozdzielone, będzie spustoszone, i dom na dom upadnie. A jeśliż i szatan rozdzielony jest przeciw sobie: jakoż się ostoi królestwo jego? gdyż powiadacie, iż ja przez Beelzebuba wyrzucam czarty. A jeżliż ja przez Beelzebuba wyrzucam czarty: synowie wasi przez kogo wyrzucają? dlatego oni sędziami waszymi będą. Lecz jeśli palcem Bożym wyrzucam cza rty: zaiste na was przyszło królesśwo Boże. Gdy mocarz zbrojny strzeże dworu swego: w pokoju jest to, co ma. Ale jeśli mocniejszy nad niego nadszedłszy, zwycięży go: odejmie wszystką broń jego, w której ufał, i korzyści jego rozda. Kto nie jest ze mną, przeciw mnie jest; a kto nie zgromadza ze mną, rozprasza. Gdy duch nieczysty wynijdzie od człowieka, chodzi po miejscach bezwodnych, szukają c odpoczynku. A nie znalazłszy, m ów i: Wrócę się do domu mego, skądem wyszedł. A przyszedłszy, znajduje yo umieciony i oczyszczony. Wtedy idzie i bierze z sobą siedmiu innych duchów gorszych nad siebie, a wszedłszy mieszkają tam. I stają się pośledniejsze rzeczy człowieka oneyo gorsze, niźli pierwsze, I stało się: gdy mówił, podniósłszy głos niektóra niewiasta z rzeszy, rzekła m u : Błogosławiony żywot, który cię nosił i piersi, któreś ssał. A on rzekł : 1 owszem, błogosławieni, którzy słuchają słowa Bożego, i strzegą yo. Zła wola. K t o n ie je s t z e m n ą, m n ie je s t.. ( Ł u k. X I. 2 3 ). DZWON N IE D Z IE LN Y ' btr. < p r z e c iw N i e z w y k ł y d o w ó d d o b r o c i i m iło ś c i o k a z iu je P a n J e z u s. N ie s z c z ę ś liw y c z ł o w i e k, p o z b a w io n y p r z e z s z a t a n a w z r o k u i m o w y z o s t a ł u z d r o w i o n y. W r a ż e n i e t e g o c u d u b y ł o t a k w i e l k i e, ż e z d u m io n e r z e s z e p y t a j ą, c z y J e z u s je s t. M e s ja s z e m ( M a t. X I I. 2 2, 2 3 ). L e c z f a r y z e u s z e, p e ł n i z ło ś liw o ś c i n ie p r z y j a c ie l e C h r y s tu s a, c h c ą c z n iw e c z y ć t e n p o d z iw r z e s z i u w i e l b ie n ie d l a C h r y s t u s a, w y m y ś l a j ą n ę d z n e o s z c z e r s t w o : P r z e z B e lz e b u b a k s ią ż ę c ia c z a r t o w s k i e g o w y r z u c a c z a r t y " ( Ł u k. X I. 1 5 ). P o d o b n ie ja,k z a c z a s ó w C h r y s t u s a, t e k i d z iś s ą l u d z i e, k t ó r y c h s io w a i c z y n y c e c h u je z ła w o l a. Z ł a w o l a je s t -z a p o rą w p o z n a n iu p r a w d y A l b o w i e m w z ł o ś l i w ą d u s z ę n ie w n i j d z i e m ą d r o ś ć, a n i b ę d z ie m ie s z k a ć w c ie le g r z e c h o m p o d d a n ie m " ( M ą d r. I. 4 ). A b y s ię u s t r z e c z g u b n y c h s k u t k ó w z łe j w o l i, r o z w a ż m y j a k z ła w o la 1 ) o b ja w ia ła, s ię u n i e p r z y j a c ió ł C h r y s t u s a ; 2 ) j a k s ię o b j a w i a o n i e p r z y j a c ió ł K o ś c io ła ś w. 1. a ) E w a n g e ł j a ś w. -u k a z u je n ie z lic z o n e d o w o d y z ło j w o l i n i e p r z y j a c ió ł C h r y s t u s o w y c h. J e d n i g ło s z ą, ż e P a n J e z u s d z i a ł a w s p ó ln ie z s z a t a n e m, i n n i d o m a g a j ą s ię z ło ś liw ie z n a k ó w n a n ie b ie ( Ł u k. X I. 1 6 ). b o j e ż e l i P a n J e z u s ic-h n ie o k a ż e, to u c z y n i ą M u z a r z u t., ż e n ie j e s t p o s ła ń c e m B o ż y m, a je ś li o k a ż e, to p o w ia d -z ą, ż e to c z y n i m o c ą s z a t a n a. Z e z ł ą w o l ą s p r o w a d z a j ą c z ł o w i e k a o p u c h łe g o w s a b a t i s z p ie g u j ą, c-o P a n J e z u s u c z y n i ( Ł u k. X I V. 1 6). A g d y ic h P a n J e z u s z a p y t u j e, c z y s ię g o d z i w s a b a t u z d r a w i a ć, t e d y m i l c z ą. J e ż e l i u z d r o w i, p o w ie d z ą, ż e z n ie w a ż a d z ie ń ś w ię t.y, je ś li n ie u z d r o w i, z a r z u c a ć M u b ę d ą ta ra k lit o ś c i. Z e z ł ą w o l ą p r z y p r o w a d z a ją d o P a n a J e z u s a c u d z o ło ż n ic e. p r z y ł a p a n ą n a g r z e c h u i z c -h y tr o ś c ią m ó w ią : M o jż e s z r o z k a z a ł n a m t a k i e k a m ie n o w a ć. T y t e d y c o m ó w is z? " ( J. Y. I I I. 5.). J a ś li j ą P a n J e z u s w e ź m i e Y-- o b r o n ę, p o w ie d z ą, ż e ła m i e p r a w o B o ż e, j e ś l i j ą k a ż e u k a m i e n o w a ć p o w i e d z ą, ż e j e s t o k r u t n y. Z e z ł ą w o l ą p o s y ł a j ą d o P -a n a J e z u s a f a r y z e u s z ó w, w r o g ó w r z y m s k i e g o p a n o w a n i a i h e r o d ja n ó w, z w o le n n i k ó w c e s a r z a i p y t a j ą c h y t r z e : C z y s ię g o d z i d a ć c z y n s z c e s a r z o w i, c z y l i n ie? ( M a t, X X I I. 1 7 ). J e ś li P a n J e zu -s p o le c i.-p ła c ić, f a r y z e u s z e o s k v ż ą G o p r z e d lu d e m, ż e j e s t z d r a j c ą O j c z y z n y, je ś li p o w ie, ż e n ie n a l e ż y -p ła c ić, h e r o d,ja n ie s p o w o d u ją T e g o w ię z ie n ie, j a k o b u n t o w n i k a. C h c ą c C h r y s t u s a z a m o r d o w a ć, p r z e k u p u j ą f a ł s z y w y c h ś w i a d k ó w, b y w y m y ś l a l i z a r z u t y..w ie d z ą d o - b rz-e, ż e ś w i a d e c t w a t.e s ą k ł a m s t w e m, m im o t o a g i t u j ą p r z e d bezkrytycznym t łu m e m : O n c h c e z b w. y ć ś w ią t y n ię! G d y s t r a ż p r z y b i e g ł a o d g r o b u C h r y s t u s a P a n a i o z n a jm ił a, i ż Z m a r t w y c h w s t a ł, c z y u w ie - iz y li w J e g o b ó s tw o? N a to t r z e b a b y ł o m ie ć d o b r ą w o l ę. T o t e ż ż y d z i p r z e k u p u j ą s t r a ż i k a ż ą i m m ó w ić : i ż u c z n i o w ie J e g o w n o c y p r z y s z l i i u k r a d l i s p a l i " ( M a t, X X V I I I. 1 3 ). G o, g d v ś m y -b) O t o n i e k t ó r e p r z y k ł a d y z łe j w o l i. C o b y ło j e j p r z y c z y n ą? W s k a z u j e n a n ią P a n J o ; a s, g d y m ó w i f a r y z e u s z o m : R o d z a j u j a s z c z u r c z y, j a k o m o ż e c ie d o b r e r z e c z y m ó w ić, g d y ż e ś c ie ź li! p o n ie w a ż z o b f i t o ś c i s e r-ca u s t a m ó w ią ". ( M a t. X I I. 3 4 ). P y c h a, z ło ś ć i n ie n a w iś ć je s t p r z y c z y n ą z le j w o l i. D l a t e g o w s z e lk ie u s i ł o w a n i a C h r y s t u s a P a n a, b y f a r y z - u s z ó w d la B o g a z je d n a ć, z o s t a ł y p r z e z ic h z ł ą w o l ę u d a r e m n io n e ( M a t, X X ] I T. 3 7 ). N i e t r z e b a d o d a w a ć, ż e p r /.e z tę z ł ą w o l ę ś c ią g n ę li f a r y z e u s z e n ie s z c z ę ś c ia, n a s ie b ie i n a c a ł y n a r ó d. 2. a ). A w s -z y s c y w r o g o w i e K o ś c io ła ś w. ilu i c h b y ł o w c ią g u w i e k ó w i d z is ie js i z j a k i e m u s p o s o b ie n ie m o d n o s z ą s ię d o K o ś c io ła, J e g o o r g a n i z a c j i, je g o r e p r e z e n t a n t ó w, i n s t y t n c y j, p r a c? C z y n ie w i d z im y, j a k k a ż d y ic h c z y n, k a ż d e s ło w o, n a c e c h '.w a ri e je s t. z ł ą w o lą? F a r y z e u s z e p r z y p i s y w a l i c u d a P. J e z u s a m o c y s z a t a n a, d z is ie js i w r o g o w i e C h r y s t u s a p r z e c z ą w s z e l k i m c u d o m. A j e d n a k d z iś w X X w ie k u d z ie j ą s ię c u d a i w o b e c t y s i ę c y l u d z i, c u d a z b a l a u e i u z n a n e p r z e z n a j w i ę k s z y c h u c z o n y c h ś w i a t a. n p.

8 Str. 8 DZWON N IE D Z IE LN Y " Nr. 11. w L o u r d e s, P a d w i e, L is ie u x i w w i e l u, w i e l u m ie js c o w o ś c ia c h. C o r o k u K o ś c ió ł ś w. w y n o s i n a o ł t a r z e d z ie s i ą t k i ś w ię t y c h i b ł o g o s ła w io n y c h, a. d o t.i-g o m u s z ą is t n ie ć s t w ie r d z o n e n ie z b ic ie l i c z n e c u l a... L e c z z ł a w o l a n i e p r z y j a c ió ł B o g a n ie c h -c te g o w i d z ie ć. P o s t ę p u ją o n i j a k c z ł o w i e k, k t ó r y p o z a m y k a ł o k ie n n ic e i k r z y c z y : p a t r z c ie j a k t u c ie m n o! a w y m ó w ic ie, ż e s ło ń c e ś w ie c i! T a k! o n o ś w ie c i, n ie d o z n a s z n a s o b ie je g o o ż y w c z y c h p r o m ie n i, d i p ó k i n ie o t w o r z y s z o k ie n n ic, l u b n ie o p u ś c is z c ie m n e g o p o k o ju, d o p ó k i b ę d z ie s z m i a ł z ł ą w o lę. A p o w ie d z c ie s a m i, c z y t o z m iło ś c i p r a w d y H o d u r z e r w a ł je d n o ś ć z K o ś c io łe m C h i '/o t u s o w y m? i s e t k i, a m o ż e t y s i ą c e d u s z p r o w a d z i z a s o b ą n a p o tę p ie n ie? K t o m u d a ł u p o w a ż n ie n ie d o z a k ł a d a n i a n o w e g o k o ś c io ła? C z y t o d,o H o d u r a p o w i e d z i a ł P a n J e z u s : T y ś j e s t o p o k a, a n a t e j o p o c e z b u d u ję K o ś c i ó ł M ó j? A l b o c z y d o F a r u n a p o w i e d z i a ł :. cok o l w i e k z w ią ż e s z n a z ie m i b ę d z ie z w ią z a n e i w n ie b ie? O t o z ła w o l a... T a k o n i j a k i ic h p o p le c z n ic y w i e d z ą d o b r z e, g d z ie je s t p r a w d a i j a k i e p a s m ó w i e n i e C h r y s tu s a. P a n a, le c z p y c h a, n i e d o p u s z o? a im z n a ć s w e g o b łę d u. A c z y t o m iło ś ć p r a w d y i p r a g n ie n ie d o b r a lu d u s t a w i a z a s a d ę : K ł a m c i e, k ł a m c ie, b y l e n a j w i ę o - j, p lu jc ie, b o c h o c ia ż z e t r ą p la m a z o s t a n ie f F o l t a i r e ). C z e g o n ie n.a w y m y ś la łi n i e p r z y j a c ie l e U u iy s t u s a P., i l e o s z c z e r s t w w y p l u l i... p r z e c iw O jc u ś w., b is k u p o m, k a p ł a n o m, p r z e c iw z a k o n o m, i n s t y t u c j o m k o ś c ie ln y m, p r z e c iw o s o b o m r e l i g i j n y m, p o b o ż n y m, p r z e c i w p r z y k a z a n i o m K o ś c io ła, n a b o ż e ń s t w u, Ś w. S a k r a m e n t o m! C ó ż p r z e z n ic h n ie b y ł o w K o ś c i e l e a t a k o w a n e, w y s z y d z a n e, w y ś m ie w a n e! b ) O t o z ł a w o l a! S p o t y k a m y j ą n a k a ż d y m k r o k u! A c ó ż je s t j e j p r z y c z y n ą. T b.s a m o, CO b y ł o p r z y c z y n ą z ł e j w o l i f a r y z e u s z ó w : P y c h a i r o z p u s t a i n ie n a w iś ć p r a w d y, k t ó r a o d k r y w a ic h z ło ś c i. Z ł a w o l a i n ie n a w iś ć, to g r z e c h y s z a t a ń s k ie, b o s z a t a n z n a p r a w d ę, le c z z n ią w a l c z y, z n a B o g a, le c z G o n ie n a w i d z i. Z ł a w o l a n i e p r z y j a c ió ł C h r y s t u s a n ie z n is z c z y ła K o ś c io ła C h r y s t u s o w e g o i n ie z n is z c z y! W s z y s c y h e - r e z j a r c h o w i e u m i e r a l i z w y r z u t a m i s u m ie n ia, w s z y s c y w r o g o w i e K o ś c io ła, b y l i w p r o c h u p o g a r d y l u b z a p o m n ie n iu, a K o ś c i ó ł C h r y s t u s o w y i d z i e p r z e z w ek i. J e d n a k g i n ę ł y d u s z e z ł ą w o l ą n i e p r z y j a c ió ł K o ś c i o ł a z b a ła m u c o n e, d l a t e g o u t w i e r d z a j m y s ię w wwrze i m iło ś c i, b y ś m y n i c d a l i s ię s p r o w a d z ić z I r o g i p r a w d y i n ie ś c ią g n ę li n a s ie b ie p i ę t n a h a ń b y i p r z e k l e ń s t w a B o ż e g o. X. Litwin. Illlllllll!lllll!lllllllllllllllllllllllllll!lllll!llllllllllllllll!lllll!lllllllllllllllllllllllll!ll!llllllll!ll!llllllllllllllll!llllllllllll F ISHARMONJp n a jle p s z e j ś w ia to w e j f i r m y Labiga (wyłączne zastępstwo), M annborga, H ofberga, Tucka także i użvwane w wielkim wyborze poleca ZYGM. RABA nast. Kraków, św. Anny 3. N A PO Ś W IĘ C E N IE D Z W O N U W PODGÓRSKIEJ FAR ZE. D z w o n ję c z a ł z e ł k a n i e m, m ie s z a ją c g ło s s r e b r n y, A s k a r g a w n im d r g a ł a i b o le ś c i l ę k i, W s z a k p o r a z o s t a t n i ż e g n a o n l u d w i e r n y D z iś z j ę k a m i d z w o n u s ły c h a ć lu d u j ę k i : B o k t ó ż t o w a r z y s z y ć d o g r o b u n a m b ę d z ie G d y c ie b ie z a b r a k n i e t u n a n a s z e j w i e ż y, T e D e u m r a d o s n e k t o r o z n ie s ie w s z ę d z ie? T w o j e A l l e l u j a 11 j u ż w ś w i a t n ie p o b ie ż y. K t ó ż n a s w o ł a ć b ę d z ie p r z e d P a ń s k ie o łt a r z e G d y n i e d z i e l n y r a n e k z a w i t a d o n a s z n ó w, K t o g ło ś n o z a h u c z y : p a d n ijc ie n a t w a r z e K t o o t u c h y d o d a? p o w ie d z n a m d z w o n i e m ó w! A d z w o n j ę c z a ł d ł u g o s m u t n a je g o m o w a Z d a s ię c h c ia ł w y d z w o n i ć o s t a t n i t e s t a m e n t, N a g l e z a m i l k ł... s k o n a ł n ie d o k o ń c z y ł s ło w a... W ś r ó d l u d u g w a r p o w s t a ł j r o z g ło ś n y l a m e n t... D a l e k o p o f r o n t a c h a r m a t y h u c z a ł y... Z d z w o n n i c y s i e r o t y p ł y n ę ł o w e s t c h n ie n ie... A s p iż e, c o P a n u p ie ś ń c h w a ł y ś p ie w a ły Ś m ie r ć s i a ł y n a w o j n ie i k r w a w e z n is z c z e n ie... D z iś w m ie ś c ie r u c h w i e l k i, s e r c e ż y w i e j b ije ; C o z n a c z ą te t ł u m y p ły n ą c e d o f a r y? D z w o n t o n o w y w o ł a z r o d z o n z ic h o f i a r y, S łu c h Ic h w y t ę ż o n y, c h c iw ie t o n y p ije Ś w i ą t y n i a P o d g ó r z a l u d e m w y p e ł n i o n a A c is z a w n i e j w i e l k a i ś w ię t e m ilc z e n ie, K o ł y s z ą s ię t ł u m y, j a k f a l a s p ie n io n a S a m b is k u p s p r a w u je d z w o n u p o ś w ię c e n ie. D z w o ń J ó z e f i e " m ó w i l u d o w i w ie r n e m u O z y r a d o ś ć g o s p o t k a, c z y w e ń u d e r z y c io s, D ź w i g a j j e g o s e r c a k u n ie b io s s k le p ie n iu N i e c h im d o lę o s ło d z i t w o j e j p ie r s i g ło s! I m i o n a t y c h, k t ó r z y c ię u f u n d o w a l i P o z ie m i h e n r o z n ie ś i n ie b ie s z e r o k o, I l e k r o ć u d e r z y t.w e s e r c e z e s t a l i B o s k ie n ie c h ł a s k a w i e n a n ic h s p o c z n ie o k o! " A d z w o n s n a ć z r o z u m i a ł P a s t e r z a z le c e n ie H e n, a ż p r z e d t r o n B o g a p ie ś ń r a d o ś c i z a n ió s ł, I ś p ie w a z r a d o ś c ią P a n u u w ie lb ie n ie W c i ą ż je s z c z e r o z b r z m i e w a : T e D e u m la u d a m u s. W. Długosz.