Cena numeru tylko 10 groszy

Transkrypt

1 Cena numeru tylko 10 groszy Oplata pocztowa uiszczona ryczałtem DdüJciy Ta*4fi JAtyalhłyc&łitf ftąa&a i J&uj/f&ui CENA 10 ar. Wydawca: 0. K. R. P. P. S. Katowice Wychodzi rano 6 razy tygodniowo i wyjątkiem poniedziałków I dni pofwlątecznyth. Abonament m'es. w ekspedycji, e kolp. I ni poczcie 2.50 zł., zigr. S zł. Ceni ogł.: za wiersz wysokości I mm. w tekście 50 gr. zwycz. 40 gr. Układ ogłoszeń tekstowych I zwyci. 6-!o szpaltowy. Red. 1 Admln. w Katowicach, Teatralna 12. Redaktor przyjmuje oprócz soboty codziennie od g Admin, czynna od Tel P.K.O Nr. 2 Katowice, Niedz.eJa 3 stycznia 1937 r. Rok 41 Wfdarzeiila na froncie i poza frontem Pod Madrytem bez większych zmian Bez pomocy z zagranicy faszyści w H szpanii zostaliby diuno.ozgromieni Korespondent Havasa w Walencji rozmawiał z pods, stanu w min. wojny gen. Asensio, który wyraził życzenie, aby rok 1937 zaznaczy! się przez likwidację całkowitą działań faszyzmu międzynarodowego w Hiszpanii. Wojna mówił on nie zakończy się od jednego wystrzału, ale z chwilą gdy państwa faszystowskie przestaną posyłać ludzi i broń, zakończenie jej będzie bliskie. Cała ta wojna byłaby dawno skończo na zakończył gen. Asensio gdyby nie liczono na pomoc zagraniczną. Włoski torpedowiec usiłował zatopić statek hiszpański Statek Magallanes'- w swej podróży do Barcelony stał się przedmiotem ataku łodzi podwodnych. Na szczęście znajdując się zaledwie u wyjścia portu zręcznym manewrem zdołał się szybko wycofać i schronić w porcie, wobec czego 2 torpedy wysłane przez lodź podwodną ugrzęzły w pobliskiej plaży. Torpeda znaleziona przez rybaków na plaży w llobregat w pobliżu latarni morskiej jest wyrobu włoskiego ma 6 i pół m. dług. i wa ży 2000 kg., zawiera około 100 kg. trilitu, wskutek czego jej koszt oblicza się na jakieś pts. Torpeda nie eksplodowała wskutek ugrzęźnięcia śmigą w piasku. Istnieje przypuszczenie, że torpeda ta została skierowana przeciwko latarni morskiej lub przeciwko flocie wojennej, manewrującej u wylotu portu Barcelony, oddalonego od llobregat o jakieś 10 km Hitlerowscy korsarze Krążownik niemiecki chciał zatrzymać hiizp. statek ale sam ratował się ucieczką Agencja Havasa donosi z Bilbao, że w dniu wczorajszym, płynący wzdłuż wybrzeża baskijskiego, krą żownik niemiecki Koenigsberg zatrzymał hiszpański statek So tun, zdążający z Bilbao do San tander. Po wymianie przyjętych sygnałów, dowódca Koenigsberga" zażądał, aby na pokład krążo wnika przybył drugi oficer statku Sotun". Po przybyciu na po Idąc krążownika został hiszpański oficer zawezwany do podpisania de klaracji, że zatrzymanie statku Su tun nastąpiło, jako represja za zatrzymanie niemieckiego statku Pa los. Równocześnie otrzymał sta tek Sotun polecenie zmiany kui su i zawinięcia do znajdującego się w rękach powstańców portu Gal ce. Po przybyciu na pokład swegc statku oficer zawiadomiwszy zało gę o rezultacie swej rozmowy, nie posłuchał rozkazu i skierował rtatek w kierunku lądu, gdzie osiatit na mieliźnie. W czasie tego manewru Sotun" był ostrzeliwany przez krążownik, nie ponosząc jednak żadnych szkód. Rownoczesnit pojawił się na horyzoncie hiszpański samolot rządowy, wobec czego.koenigsberg skierował się szyb- KO na pełne morze. Po kilku godzinach statkowi Sotun udało się wypłynąć na pełne morze, gdzie wymknąwszy się niemieckiemu krą żownikowi, kontynuował swą drogę do Santander. Fakt, że między chwilą zatrzymania a przybicia do irzegu upłynęło tylko kilka minut, wskazuje na to, że Sotun znajdował się na terytorialnych wodach liszpańskich. Znowu katastrofa kolcowa Pociąg osobowy zdarzyłsię z towarowym Dnia 1 stycznia nastąpiło o godz na linii Lwów - Podhajci zderzenie się pociągu osobowegi nr z pięcioma wagonami to warowymi, które odczepiły się n<. stacji Uunajów i potoczyły się p< pochyłości w kierunku Brzeżan Nieznacznego uszkodzenia ciała do -nali Irena Gorbacz (pasażerka) jraz kierownik pociągu i konuukor bagażowy. Na miejsce wypadku wyjechała komisja dyrekcyjna. Dochodzenia w toku. Pomoc Meksyku dla Hiszpanii W orędziu noworocznym wygłoszonym przez radio do narodu his? pańskiego prezyd. Meksyku Cardi nas oświadczył m. in., że Meksyk sprzedał Rządowi madryckiemu broni i amunicji na sumę iys miliona doi. Do Hiszpanii wysłano 22 ty siąte karabinów, dwie baterie armat kalibru 80 mm., 4 baterie 75 mm. oraz 65 karabinów maszynowych. Do era Cruz przybył z Ameryki drugi 17-osobowy samolot marki Curtis Condor. Pilot amerykanin oświadczył, że jest to już 6-ty samolot, który sprowadził do Aleksy ku ze Stanów Zjednoczonych. 4 m- ne samoloty dostarczono do Tampico, gdzie zostały zdemontowane i będą przewiezione do era Cruz na pokładzie statku hiszpańskiego Motomar. Wszystkie te samoloty, przeznaczone dla Hiszpanii, znajdujące się obecnie na lotnisku w' Meksyku, posiadają również do kumenty amerykańskie. Powstańcy przyznają, że rozstrzeiiwują książy Korespondent Havasa donosi z Avila: Biuro prasowe dowództwa powstańczego zaprzecza doniesie niom prasy angielskiej o prześlado waniu protestantów przez władze powstańcze. Władze powstańcze rozstrzelały wprawdzie w G.renadzie dn. 4 września pastora na zasadzie wyroku sądu wojskowego, ale, wedle komunikatu, był on sympatykiem boiszewizmu ("4 Doniesienia wojsk rebelii Komunikat głównej kwatery powstańczej armii południowej głosi, że Nowy układ sił na Morzu Śródziemnym? et.1 Porozumienie Anglii i Włoch Rzym jednak nie wyrzeka się dalszego współdziałania z Berlinem Przemysłowcy amerykańscy bęiią musłail s ą nsuczyć rokować z robotnikami Cały przemysł samochodowy w okręgu Detroit z wyjątkiem zakła dów Forda został unieruchomiony na skutek strajków, które wybuchły w fabrykach części składu wych. Wedle ostatnich doniesień strajkuje 40 tysięcy robutnikow Dyrekcje odmówiły podjęcia rokowań ze strajkującymi. Z Detroit donoszą, że oczekiwane tam jest przyłączenie się do straj tiu wszystkich fabryk General Mo tors. Wówczas strajk ogarnąłby źli tysięcy robotników. Wczoraj rano ambasador bry- dni po tym minister spr. zagr. W. tyjski w Rzymie sir Brick Drummond Brytanii Eden, oświadczając, iż Mo przybył do pałacu Chigi, rze śródziemne posiada dla Anglii gdzie odbył konferencję z ministrem znaczenie równie żywotne, jak i dla spr. zagr. Ciano. W wyniku Włoch. Był to, zdaniem kół włos tej rozmowy oznajmiono w południe, kich, jeden powód więcej, aby o- iż Gentleman Agreement' oydwa mocarstwa przedsięwzięły włosko - angielski został podpisa rokowania, które dzisiaj doprowadziły do szczęśliwego zakończenia. ny Ẇ sprawie tej ogłoszono następujący Wzajemna wymiana zapewnień do komunikat urzędowy: Konana w tej sprawie posiada cha Minister spr. zagr. Ciano i am rakter układu dwustronnego, które basador brytyjski w Rzymie sir Ł go istotnym punktem porozumienia rick Drummond podpisali wczora, jest potwierdzenie zasady wolności rano w imieniu swoich Rządów mórz. Z ogólnego punktu wi deklaracje, mocą których Rząd wio dzenia układ włosko - angielski ski i Rząd brytyjski dokonywuj; pozwoli na przywrócenie tradycyjnej wymiany zapewnień, dotyczących przyjaźni angielsko - włoskiej, Morza śródziemnego. Tekst dekla która decydująco wpływała na pozycję racji zostanie ogłoszony w najbhv historyczną, geograficzną i szym czasie. polityczną obu krajów. Przypuszczają w Rzymie, że deklaracja Do osi Rzym - Berlin nie wyklu zostanie opublikowana w czającej współpracy z innymi pań poniedziałek. stwami dołącza się obecnie oś Rzym-Londyn. Oś ta posiada tę Zdaniem włoskich kół politycz podwójną wartość, że pozwala na nych, punktem wyjścia deklaracji, zawarcie nowych układów włoskopodpisanej w dniu wczorajszym są brytyjskich, dotyczących różnych słowa Mussoliniego, wygłoszone w zagadnień, będących w zawieszeniu, a ponadto pozostawia otwarte Mediolanie w dniu 1 listopada r. ub. według których Morze Śródziemne jest drogą skróconą, łączącą mi państwami, położonymi nad drzwi dla układów Włoch z inny Anglię z jej zamorskimi posiadłościami, podczas gdy dla Włoch Mo Morzem śródziemnym. ** rze śródziemne jest sprawą życia Ambasador brytyjski przy Kwiryn ale sir Erick Drummond w Na mowę tę odpowiedział kilka rozmowie z dziennikarzami oświadczył, że włosko - angielskie Gentleman Agreement" nie zawiera niczego, co mogłoby być skierowane przeciw Francji. Przeciwnie Genleman Agreement winno wywołać we Francji, jak najlepsze wrażane. (PAT) * i kontynuując ofensywę w prowincji Jaen wojska powstańcze zajęły miasto Porcuna, stanowiące bardzo doaio sły punkt strategiczny. Wojska rządo we poniosły bardzo ciężkie straty, zwłaszcza, jeśli chodzi o oddział "nię_ dzynarodowy. W gajach oliwnych, ota czających miasto, znaleziono liczne trupy żołnierzy francuskich, rosyjskich i czeskich. Nagły zgon słynnego pisarza hiszpańskiego Havas donosi, źe w czwartek o godzinie 18-ej zmarł nagle w Salamance w wieku lat 72 słynny pisarz hiszpański Miguel de Unamuno. * 1 Trzy dm i 3 note trwiły obrady Izay francuskiej Posiedzenie Izby francuskiej roz poczęte 31 grudnia celem ostatecznego uchwalenia reformy podatkowej i budżetu, zostało wznowione po raz 12-ty ' ostatni w sobotę nad ranem. Aby utrzymać legalność u- chwaf, ustalono, że dyskusja nad budżetem na rok 1937 zakończyła się dn. 31 grudnia 1936 r. Po posiedzeniu trwającym 3 dni i 3 noce, kalendarz na sali posiedzeń miał jeszcze wczoraj z rana datę 31 grudnia. Izba w 4 czytaniu przyjęła budżet w brzmieniu, prooonowanym przez senat 467 głosami przeciwko 75, a następnie u- chwaliła również w brzmieniu senackim projekt ustawy o reformie podatkowej 376 głosami przeciwko 210. Minister finansów odczytał dekret o zamknięciu sesji o godz. 1 min. 25. O tej samej godzinie wysłuchał dekretu o zamknięciu sesji senat. Druga nadzwyczajna sesja parlamentu w r została zamknięta. Obrady Parlamentu zostaną wznowione dn. 12 stycznia. Krwawe walki w Abisynii Z Addis Abeby donoszą, że do wództwo włoskie w Abisynii roze słało po całym kraju oddziały woj skowe w sile żołnie bylców miejscową administrację i zabierają zakładników. Utarczki z partyzantami są bardzo krwawe, zwłaszcza w północnej i środkorzy, które organizują z pośród tu wej części kraju. Dynamit w rezydencji arcybiskupa W rezydencji arcybiskupa pra wosławnego w miejscowości Ratnnicul alcea w Rumunii wybuchły dwa naboje dynamitowe, podło żonę w wielkiej sali recepcyjnej. Wybuch spowodował znaczne szko dy i wywołał panikę wśród oto czenia arcybiskupa, który w mo mencie wybuchu znajdował się; w rezydencji. Wdrożono dochodzenie, lecz nikt jeszcze nie został aresztowany. Jak sądzą, chodzi tu o akt zemsty politycznej, ponieważ arcybiskup sympatyzuje ze skrajną prawicą i miał liczne konflikty z ugrupowaniami demokratycznymi, a nawet z lokalnym duchowień«hvem.

2 ''' -I ' > '.BI* wwwpi ^. ' ""i - ; ' Str. 2 Pożyczka francuska w komisji sejmowej1 Przegląd prasy Komisja Skarbowa Sejmu rozpatrywała w sobotę sprawę pożyczki francuskiej dla Polski. Na posiedzeniu obecni byli p. min. Skarbu Kwiatkowski, podsekretarz stanu w M. S. Z. p. Szembek oraz podsekr. stanu w M. S. Wojsk., gen. Głuchowski. Ref. pos. Hołyfiski oświadczył: Ustawa niniejsza jest konsekwen cją porozumienia, zawartego przez Marszałka Rydza śmigłego w cza sie jego pobytu we Francji. Stanowi ona dla nas bardzo duży sukces. Pożyczka przeznaczona jest wyłącznie na cele obrony Państwa, przy czym wyraźnie tu podkreślam, że przetną czona ona jest dla celów defensywnych, a nie zbrojeń pojętych, jako wyścig zbrojeń, jaki widzimy w innych państwach. Tak też ujął sprawę i parlament francuski, który po raz pierwszy w obecnej kadencji jednogłośnie uchwalił odpowiednią n- stawę. Sądzę, że cel tej pożyczki nie wymaga żadnych dalszych uzasadnień. Przeciętne oproeentowaniep ożyczki wyniesie 5,25 proc., czyli będzie to najtańsza pożyczka, jaką dotychczas uzyskaliśmy na rynku międzynarodo wym. Także transza pożyczki kolejowej będzie tańsza, niż była pierwsza, bo oprocentowanie jej siętrać będzie 6 i jedna ósma proc. Pożyczka spła eona będzie częściowo w ciacru 15-tu lat, częściowo w ciągu 34 lat. Referent prosi, by Pożyczkę jednomyślnie uchwalono tak, jak to było we Francji. Mowa min. Skarbu Kwiatkowskiego NIENARUSZALNOŚĆ przyjaźni FRANCUSKO - POLSKIEJ. Istnieją różne formy okazywania przyjaźni i sympatii przez jeden naród innemu narodowi. Forma stwierdzenia nienaruszalności przy jaźni francusko - polskiej, ujawnio na w ostatnich dniach przez jedno myślnc przyjęcie przedłożenia rzą dowego przez Izby ustawodawcze w Paryżu w sprawie układu pożyczkowego, zasługuje na najwyż szy oddźwięk w całym społeczeństwie polskim.! to nie tv!ko diate go, że w danvm wynadku została uiawninna jednomyślność Rządu i całego bez wyjątku społeczeństwa Francji, ale i dlatego, że idzie w danvm wynadku o sorawy szczególnie ważne dla Polski. Omawiana operacja finansowa jest najściślej zwiazana z zagadnieniem obronności naszego Państwa, dla której od szeregu lat całe społeczeństwo polskie ponosi z pełnym zrozumieniem tyle ofiar wobec której społeczeństwo staje zawsze zwarte i zawsze solidarne. Chcę jeszcze dla całkowitej jasności zakomunikować Wysokiej Komisji, że suma globalna, zawarta w umowie pożyczkowej, wvno si mii. franków francuskich Składa się ona z kilku nastęnuiących części: Z części, która obiałbvm nazwa dostaw towarowych z Francji, a która wvnosi milj. franków francuskich; 540 milj. franków francuskich przezna czono na dokończenie i wyposażę n;e linii koleiowvch śiask Gdynia. reszta nrzychodzi w formie gotówkowej. Następnie, p. minister Skarbu o- mówił szczegóły pożyczki, znane już t przemówienia rr-frrenta. WZMOCNIENIE INSTYTUCJI EMISYJNEJ. Jakie walory ogólno - gospodarcze przedstawiać będzie ta tran zakcja? W r. 1936, a mianowicie w okresie od sierpnia do grudnia zdołaliśmy dość poważnie w zmac nić naszą instytucję cmnisyjną. Pożyczka' rancuska wzmacnia po nownie i to dość poważnie stabilizację i instytucji emisyjnej i polityki walutowej, zwłaszcza, że Rząd francuski zaakceptował nasze nronozvcie, ażeby transza go fówkowa nie bvła rozłożona równomierne na okres 4 lat. a e skoncentrowana stosunkowo s inic na rok WZMOCNIENIE ZATRUDNIENIA. W związku z ta pożyczka (foko na się też wzmocnienie zatrudnię nia, zwłaszcza w teł dziedzinie Która jest ściśle zwiazana z zagadnieniem obrony Państwa. Ta praca pochłonie znaczną ilość rąk roboczych i mózgów roboczych, / limo wzmocnienia olane lnwesty cyjnego w roku 1937 w związku z tą właśnie operacją, nie będę potrzebował odwoływać się w roku 1937 do subskrypcji wewnętrznej dla celów państwowych, pomimo, że plan inwestycyjny w roku następnym będzie znacznie większy i pełniejszy, niż w roku 1936, o czym będziemy oddzielnie w niedługim czasie mówić na Komisji Budżetowej. DODATNIE ZNACZENIE POŻYCZKI. Rząd francuski i społeczeństwo francuskie zrozumiały, że silniejsza Polska to trwalszy pokój międzynarodowy, zaufały nam, że doj rzałość i spokój naszej polityki czy nią z naszej siły element stabilizacji w znaczeniu międzynarodowym. Z naszej strony należy się zapewnienie, że solidarność uch wał parlamentu francuskiego umie my głęboko odczuć, zrozumieć odwzajemnić. Dlatego w imieniu Rządu zwracam się do Wysokiej Komisji o przyjęcie przedłożenia rządowego. (Oklaski). DYSKUSJA. W dyskusji, jaka wywiązała się po przemówieniu ministra Skarbu Kwiat kowskiego, wszyscy mówcy jednomyślnie podkreślali zarówno gospodarcze, jak 1 polityczne i społeczne znaczenie pożyczki francuskiej. Pos. Gotlib domagał się ponadto spopularyzowania sojuszu z Francją tak, Jak to czyni Rząd francuski w odniesieniu do Polski. Mówca zwraca uwagę na konieczność przeciwdziałania, nieodpowiedzialnym wyntąpieniom w prasie, traktującym bet należytego szacunku polityków francuskich, na których przyjaźni do Polski vote inno nam zależeć. Projekt ustawy przyjęto jednomyślnie. * WOJNA NIE ZAGRAŻA - Jeszcze i jeszcze raz zwracamy uwagę czytelników na niezmiernie szkodliwe, nawet wprost niebezpieczne stanowisko endeków w polityce międzynarodowej. Klasowa i ideologiczna faszystowska sympatia do Hitlera nie pozwala endekom dojrzeć niebezpieczeństwa z tej strony. Półgębkiem protestuje się przeciw polityce hitlerowców w Gdańsku, a jednocześnie wydaje się Hitlerowi świadectwo politycznej moralności że do wojny nie dąży, że wojny nie pragnie etc. Weźmy np. wczorajsze rozmyślania Dz. Narodowego na temat sytuacji, w której znajduje się dzisiejsza Europa. Wszystko idzie jaknajlepiej, bo faszyzm (idea na rodowa ) kontynuuje swą ofensywę! Ale to bynajmniej nie prowadzi do wojny skądże znowu?! A jednak jeśli się uważnie, od- Rola Berlina w wolnem mieście Gdańsku B. prezydent senatu Rauschning o kwestii gdańskiej Agencja PRESS donosi z Katowic: B. prezydent senatu W. Miasta, dr. Rauschning, zam eścił w tygodniku Der Deutsche in Pulen sensacyjny artykuł w kwestii gdań uiv.ej. ui. ikausciui ng oyi p, czy den tern senatu gdańskiego z ramie ma partu hitlerowskiej, ale me po dzielał totalnych tendencji hitleryzmu i zmuszony został do rezygnacji przez gauleitera Forstera Uwagi dr. kauschmnga zasługują na podkreślenie tym bardziej że pojawiają się one w chwili, w której toczą się polsko - gdańskie rokowania na temat wewnętrznej sytuacji politycznej w W. Mieście oraz w sprawie stosunku Gdańska do Ligi Narodów. Dr. Rauschning stwierdza, że pierwszym warunkiem uspokojenia w obszarze nad ujściem Wisły must być deklaracja Rządu ber lińskiego o zamiarach Rzeszy niemieckiej w sprawie W, Miasta Gdańska. Rząd niemiecki musi w jasnej i obowiązującej formie zadeklarować, czy zamierza respektować obecne oparte na Traktacie Wersalskim położenie Gdańska czy też zamyśla w najbliższym cza sie zagarnąć W. Miasto i wcielić je z powrotem do Rzeszy. Sytuacja w Gdańsku jest tak da lece naprężona, że zdaniem dr. Rauschninga dalsze zwlekanie z ogłoszeniem jasnej deklaracji.(zą du niemieckiego jest wręcz nie do zniesienia. Analizując stosunki w Gdańsku, dr. Rauschning sędzi, że obecnie nie jest już możliwym, aby partia hitlerowska zgodziła się na samoograniczenie swej dyktatury partyj nej w W. Mieście. Partia Hitlerów ska nie jest już do tego zdolna. Wobec tego, aby Gdańsk gospodarczo utrzymać przy życiu, powin no się opozycji uważającej za swe istotne zadanie utrzyman e W. Mia sta umożliwić utworzenie nowej bazy rządowej. Byłoby to zgodne z rozumem politycznym, gdyby o- pozycja gdańska porzuciła wszyst ko, co ją dzieli, 1 nagięła się do u- tworzon a zwartej gdańskiej współ noty, gdyż pozytwne cele łączą ł wyzwalają siły żywotne. Dr. Rauschning sadzi, że może jest już za późno dla opozycji w jej obecnym położeniu nadrobić zaniedbaną okazję. Pewne oznaki wskazują, że zamiast wspólnoty ugrupowań opozycyjnych powstanie nowe stronnictwo t zw. Partia Gdańska pod wspólnym polsko - gdańskim kierownictwem. Utworzenie takiej partii to logiczne wy iście z atmosfery teroru stosowanego wobec mehitlcrowsklej ludności W. M$asta. Partia Gdańska może liczyć na znaczny irzvomv zwolenników. EKA1SKIE fgt<;sz HI9 Cenlyśti MÓU LESZNO przyjmuje Wileńska Hr.21, ii.iai.702 iu.fc.x Ni CA wyłącznie dla REUhATYKOW Artretyków mmmm mmmmmm Wierzbowa 11 Godz Warto dodać, że dr. Rauschning uważa za szkodliwe usunięcie pośrednictwa Ligi Narodów ze sio sunków polsko - gaanskich. 1. zw. bezpośrednie zaiaiw.an.e kon fuutów między Polską a Gdans kiem sprowadzone zostało łaktycz nie do bezpośrednich rozmów mię dzy Warszawą i Berlinem. Mimo przejściowego porozumien'a, Pol ska i Niemcy stanowią państwa pełne z konieczności antagonizmów w kwestii gdańskiej. Usunięcie Ligi Narodów jest równoznacz ne z usunięciem buforu między Warszawą i Berlinem w sprawie W. Miasta. Gdańsk stał się obiektem gry politycznej między Polską i N emcami, co łatwo prowadzić może do niepotrzebnego zaostrzę n?a stosunków polsko - niemicc Kich. Przemawiając za wyjaśnieniem sytuacji wewnętrznej w W. Mieście, dr. Rauschning deklaruje się jako zdecydowany przeciwnik mo nopartyjności, faszyzmu, totalnoś ci i dyktatury. ffos yö/mcy souie joya/f\ W razie przeziębienia. qo; raczki.tamania w kościach odda Ci dobre usługi.tabletki Togal stosuje sie również w cierpieniach reumatycznych, artretyeznych i podagrze. Togal udmierzo bóle! przynosi ulgę w tych cierpieniach fiozdźwięki w gabinecie rumuńskim Minister lotnictwa i marynarki Mikołaj Caranfil, który objął ten resort po jego utworzeniu kilka tygodni temu, podał się obecnie do dymisji. Dymisja ta jeszcze nie została przyjęta. Min. Caranfil miał złożyć dymisję na skutek różnicy zdań z premierem, który jednocześnie jest ministrem obrony narodowej. Przed objęciem teki lotnictwa i marynarki Ceranfil wchodził w skład gabinetu premiera Tatarescu w charakterze podsekretarza stanu. Nie należy on do żadnej partii politycznej i został wyznaczony przez króla do oiganizowania lotni etwa rumuńskiego. Dymisja min Caranfila wywarła duże wrażenie w kołach politycznych. Kongresy Trockistów w Paryżu Dziennik Le Matin'* donosi, żc w pierwszych dniach stycznia mają się zebrać w Paryżu dwa kongeesy orga mzacyj trockistowskich, mianowicie kongres Międzynarodowej Partii Ko. botniczej i kongres młodzieży socjalistyczno - rewolucyjnej. Dziennik występuje z tego powodu z alarmem, domagając się od władz francuskich, uby zakazały odbycia tych kongresów. Nie ma.ą większych zmartwień Meksykańska partia komunisty- (społecznych, prezydent Cardenas czna, wchodząca w skład 111-ej mię oficjalnie oświadczył, ze Rząd mek dzynarodówki opublikowała odezwę, wzywającą do przeciwstawię przez siebie stanowiska w tej spra sykański nie ustąpi z zajętego nia się wszelkimi środkami przybyciu Trockiego do Meksyku. Tro że kraju o tak wyraźnie skrystali wie. Organy oficjalne zapewniają, cki oczekiwany jest w Tampico na zowanym układzie sił politycznych pokładzie małego statku pomiędzy jak Meksyk, obawy jakichkolwiek 10 a 15 stycznia. machinacyj ze strony Trockiego są Na skutek licznych interpelacyj bezpodstawne. zrzeszeń politycznych i organizacji Hejnał węg erskich lis'.oncszaw Węgierskie władze pocztowe przywróciły od 1 stycznia dawne zwyczaje panujące wsrud listonoszy wiejskich. Oto każdy pocztylion zaopatrzony został w gwizdek oraz trąbkę, którymi zwiastuje listonosz swu, przyjazd do danej wioski, lub też miasteczka. W starych żyjących tradycją okolicach Węgier poeztylioni posługiwać się będą pięknymi rogami zachowanymi w licz nych muezach pocztowych. Zarządzenie to wywołało wśród węgierskich sfer intelektualnych żywą krytykę. Jakto twierdzono teraz po tylu latach postępu i rozwoju techniki, kiedy urzędy i agencję pocztowe dysponują radiotelegrałią i telewizją, powraca dawna forma sygnalizacyjna, używana w o- kresie dyliżansów. Mimo licznych sprzeciwów wła dze pocztowe nie uchyliły zarządzeń i odtąd do wszystkich wiosek i osad przybywa pocztylion, grając piękny hejnał pocztowy. wróciwszy tyłem do wszelkich dok fcryn pacyfistycznych, przyglądać temu, co się dzieje w Europie, to nte dochodzi się wcale do przekonania, że naszej części świata zagraża w najbliższej przyszłości wojna powszechna. Narody europejskie przechodzą głębokie przeo braźenie wewnętrzne, przychodzą nowe pokolenia, wykazujące wzmo żoną energię i uzdolnienia do ekspansji, państwa stę zbroją i robią wysiłki dla przezwyciężenia kry zysu gospodarczego i moralnego, do którego warunki w spadku po sobie pozostawił wiek XIX. A więc wojna nie zagraża. Po prostu tylko państwa się zbroją" i więcej nic, widocznie dla przy jemności i z powodu nadwyżek budżetowych. Ba, to nie faszyzm to raczej demokracje (11) prowadzą do wojny Jest wierutnym fałszem, że żury cięstwo prądów narodowych w E- uropie prowadzi do wojny, że natomiast najlepszymi obrońcami po koju są Ł Ew. Wielkie Demokracje ^czytaj państwa rządzone przez masonerię). Jest wprost przeciwnie (U), tam gdzie żywioły narodowe dojdą do głosu, zjawia się od razu większe poczucie odpowiedzialności. Wprost przeciwnie. Przy faszyzmie wzmaga się poczucie odpowiedzialności. Jest poprostu skandalem, że podobne bzdury szerzy się w Polsce Żadna agentura Goebbelsa nie zdobyła by się na większy tupet. Jest to poprostu maskowanie niebezpie czeństwa, zagrażającego Europie wogóle i Polsce w szczególności. Warto sobie zapamiętać, do- Öädm tykami Specjalna pasta do tębów «łbowi cm ale riwier«aa* stkodllwej kredy, powoduiscei rysy s srkltwle iębów. Pasta do zębów os SAN* t prsepisu Dra Zapalewicia roipusicza kamień zębowy odświeża i odkaża. brze zapamiętać te brednie. Francuska prasa prawicowa daleko sumienniej ocenia sytuację! Wystarczy chociażby wziąć do ręki artykuły W. D'Ormessona, prawicowego, ultra - antykomunistycznego publicysty ( Temps, Figaro' ), wydane niedawno jako broszura. Cała broszura jest alarmem wobec wojennych przygotowań Hitlera. Ale Dziennik woli usypiać opinię i walczyć z t. z w. pesymizmem. Endecja obecnie nie posiada żadnej polityki zagranicznej: dziś krzywo się uśmiecha w stronę Francji (ale Bluint), jutro zaś spełnia rolę goebbelsowskiej agentury. Co na to endecja w b. zaborze pruskim? Tam te rzeczy lepiej rozumieją.,, ECHA MOSKIEWSKIEGO PROCESU. Proces trockistów w Moskwie (potym proces nowosybirski) do dziś dnia interesuje opinię europejską. Nader ciekawe materiały znajdziemy w ostatnim numerze mieńszewickiego Soc. Wiestnika (w Paryżu). Poco zaaranżowano proces? Moskiewski korespondent Wiestnika dowodzi, że główną przyczyną było to, że publiczne Jy skusje nad projektem nowej konstytucji, prowadzone w całej Rosii Sowieckiej, ujawniły nagle ogromne rozpolitykowanie ludności, nastroje opozycyjne chęć radykalnych zmian i t. p. Tego Stalin i jego grupa się nłe spodziewali. Stąd powstała myśl bezwzględnie przeprowadzonym procesem szybko i radykalnie zana mować szerzący się ruch. Jagodę, kierownika policji politycznej, właśnie dlatego usunięto ze stanowiska i zastąpiono Jeżowem, że nie przewidział tych nowych nastrojów. W tym samym numerze Wiestnika mamy obszerny list starego bolszewika na temat: jak przygotowywano moskiewski proces. Nie możemy, niestety, obszernie go cytować. Zastanawia w* nim podkreślenie ogromnej roił, którą grał (zabity przez terorystów) Kirów. Kirów podobno byt zwolennikiem łagodniejszego kuf su w wewnętrznej polityce ZSSR wobec poprawy gospodarczej i spd dziewanej wojny. Miał już opuścić swe stanowisko w Leningradzie, przenieść się do Moskwy i tu objąć ideologiczne wydziały C. K. par tli. Pojechał do Leningradu tylko na krótko, aby tam zlikwidować swe agendy i właśnie wówczas dosięgła go kula. K. Cz. Świątynia boga Mitry W ogrodzie pałacu Berberini w Rzymie, podczas prac wykopaliskowych, znaleziono niespodziewa nie na głębokości 3-ch metrów pod ziemią doskonale zachowaną świątynię zbudowaną na cztśc bogu perskiego Mitry. Kult Mitry rozpowszechniony był w starożytnym Rzymie i prawdopodobnie wprowadzony został do Republiki za czasów Kompejusza, w r. 67 przeu Chr. i rozwinął się następnie w epoce cesarstwa, świadczą o tym świątynie perskie w Ustti, w San Clemente, w Termach Caracalli, w Santa Maria Capua etere. go rodzaju: Aula odnalezionej obecnie świątyni ma kształt kwadratowy z rozmieszczonymi wzdłuż ścian wygodnymi łożami, gdzie wierni w pozycji leżącej oddawali podczas ceremonii religijnej kult bogowi Mi trze. Na ścianie frontowej znajduje się obraz przedstawiający zasadniczy i kulminacyjny moment obrządku perskiego, polegający na zabiciu wołu ofiarnego przez Mitrę. Sam bóg Mitra widnieje na ścianie tej, odziany we wschodnią szatę. Obok Mitry leży pies zliza jący krew ofiarną, która ma zapłodnić ziemię i przezwyciężyć siły złe i tajemne. Doskonale zachowanych jest pozatym dziesięć malowideł uosabiających rozmai- Noc;! randem tzymrezki Przewidywany przebieg pogody dn. 3 b. m. zachmurzenie zmienne z prze. lotnymi opadami, zwłaszcza na wscho dzie kraju. Nocą i rankiem przymruż ki. W ciągu dnia odwilż. Umiarkowa ne wiatry zachodnia. te metamorfozy Apolla, kierującego słoneczną kwadrygą. Co kraj to obyczaj Hitlerowska rada ministrów u- chwahła ustawę, według której cała młodzież niemiecka na obszarze Trzeciej Rzeszy musi nateżeć do organizacji,jiitler jagend (partyjna organizacja młodzieżowa). Krótko i węzłowato, bez Żadnych intet pretacyj". I niewątpliwym związku z tą uchwalą pozostaje wiadomość te W nadreńskim miasteczku Pirmasens urządzono dla młodzieży wielkie zawody sportowe. Jako pierwszą nagrodę, przeznaczono dla zwycięzców maskę gazową, jako nagt odę drugą karabin Mausera, jako trzecią epokowe dzieło p. Hitlera -~,JAein Kampf'... Co kraj, to obyczaj! Bd. Kłopoty faszystów angielskich Brytyjska unia faszystowska za. mierzą uzyskać od władz sądowych orzeczenie, czy noszenie czarnych koszul pod ubraniem cywilnym jest dozwolone, pomimo ustawy, zakazującej noszenia mundurów partyjnych. Wybitni prawnicy wyrażają opinię, że no szenie czarnych koszul pod ubrań cm cywilnym me jest sprzeczne z ustawą. NezwyTe simo;ójs.w3 W znanej fińskiej miejscowości kąpielowej Hangoe, wydarzył się wstrząsający wypadek samobójstwa szofera, który rozpędził samochód i rzucił się do morza, dokonywując przy tym 60-metrowegd skoku wraz z samochodem.

3 Niema powrotu Sir. 3 Przemiany Dajemy tui obok przedruk kilku ustępów z artykułów noworocznych Kuriera Porannego" i Czasu". Świadczą te artykuły o głębokich przemianach, które zachodzą w polskim życiu politycznym. Kurier Poranny' przyjął już tezę menu socjalistycznego i ruchu ludowego, że ordynacja wyborcza p.p. Sławka, Cara i Podoskiego zawiodła. To jest niewątpli wie duży krok naprzód na drodze, prowadzącej ku wyjściu z tego ślepego zaułka ", w który zostaliśmy wszyscy razem wepchnięci Korzystam ze sposobności, by rozproszyć jedno nieporozumienie, tkwiące jeszcze w psychologii niektórych środowisk, między innymi i środowisk wojskowych. Postulat nowych wyborów i pięcioprzymiotnikowego prawa głosowania (głosowanie powsze ebne, równe, tajne,bezpośrednie i stosunkowe) bywa tam niekie dy pojmowane, jako hasło powrotu" do sytuacji z przed ma ja r Gry" parlamentarne; gry" partyjne; kombinacje zakulisowe; obalanie Rządów w wyniku takich kombinacyj; i t. d., i t. p. Nic lałszywszego, niż takie pojmowanie sprawy. Dlatego trzeba powiedzieć wyraźnie, o CO chodzi naprawdę, bo różni ce Istotne w dążeniach i w poglądach to kategoria zupel nie inna, niż różnice" w cudzysłowie, oparte na nieporozumieniu. Pozwolę sobie sformułować w kilku punktach nasz punki widzenia 1) Kurier Poranny" oświad cza: zawieszono Rząd w próżni"; tak jest! ale nie z powodu rozwiązania B.B.W.R., tylko z powodu braku prawdziwego przedstawicielstwa narodowe go; a przedstawicielstwo prawdziwe to nowe wybory i pięcioprzymiotnikowe prawo głosowania; jakiekolwiek kombinacje elitarne" to zawsze i wszędzie fałszowanie rzeczy wistości; 2) demokracja to nie jest wcale żadna łatwość obalania Rządów"; demokracja to problem kontroli. Rządy au torytatywne są negacją kontroli; stąd nieskończone dia maty i nieskończone... naduży cia; 3) powszechne glosowanie to likwidacja gry" klik; w porównaniu do gry" klik gry" wielkich obozów społeczno-politycznych są znowuż za wsze i wszędzie zjawiskiem o cale niebo mniej niebezpiecznym i dla Państwa i nawet dla... ministrów. A teraz punkt najbardziej istotny. My chcemy, by w wyniku powszechnego głosowania władzę w Państwie objął Rząd przebudowy społecznej. Rząd, który bierze na siebie kierów nictwo przebudowy, kierownictwo gospodarką planową, musi być Rządem nie tylko silnym poprosili, ale bardzo silnym To dla nas aksjomat, nie podlegający dyskusji. Z drugiej zaś strony gospo darka planowa stanowi warunek nieunikniony dla postawienia obronności Państwa na po ziomie, odpowiadającym koniecznościom położenia między narodowego i stanowi zbrojne mu mocarstw sąsiednich. To jest aksjomat drugi. Niema więc mowy o powrocie" do gabinetów pozaparlamentarnych", do drobnych utar czek i szpilek. Chcemy mieć: 1) Rząd, wyrażający masy i wsparty o wolę mas; 2) Rząd, sterujący planowo i zdecydowanie ku nowemu u strojowi; 3) Rząd, podlegający kontroli, kontroli prawdziwej, sumiennej, odważnej i obcej nastawieniom klikowym". Nowy Rok w Trzeciej Rzeszy Zgrzytanie zębami o zęby nie stwarza wrażenia życia przed oknem baru stojąc twarz posiniałą rozcierał...chlusnął nowy rok śmiechem jakby confetti ktoś rzucił kiedy dwunastym gongiem zegar życie mu otwierał. Jak miło ogrzać się w czyimś coctailem pachnącym oddechu słowa pęcznieją bulgocąc w powietrzu ciepłym i miękkim dziś już jest jutro a jutro miałaś być inną kobietą (tamten ślinę na szybę wyplutą rozmazywał zdrewniałą ręką)..głód go dławił a on chciał głód zdławić Wielki wóz wbił się dyszlem w niebo i jak na szubienicy zawisł... Z jakiejś przedmiejskiej fabryki policja na ulicę wypadła patrzał na nich ssąc wargę i nie pojmując walczących biała pałka nad głową jak gromnica nad zmarłym podniósł dłoń w górę i skulił się we wnęce parującej. Z daleka ulicami lśniącymi krzyk przybiegł głośnym akordem coc jasną błyskawicą głosu rozświetliła syrena fabryki krzyk upadł nagle jak człowiek w plecy uderzony kolbą talwal. (oddział policji życzenia składał robotnikom). WITOLD R. LECHOWICZ Napad stada wilków na autobus W Europie Środkowej, a w tej liczbie takie w Polsce, wilki stają się co raz rzadsze i tylko podczas wyjąt kowo mroźnych zim odważają się o- puició ostępy leine i pokazują w pobliżu osiedli ludzkich. Bardziej jednak na północy, a zatym w ZSSR o~ raz w krajach bałtyckich wilki nawet podczas względnie lekkiej zimy chodzą wielkimi stadami i napadają na osiedla oraz pokazują się na szosach. Plagą wilków nawiedzona została bieżącej zimy jedna z prowincji estoń skich, gdzie wilki wpadały do obór, porywały bydło t napadały na podróżnych, jeżdżących nocą po drogach. Niedawno zaszedł wszakże wypadek, który zdaje się nie ma precedensu- Na jadący szosą autobus toypadło s pobliskiego lasu stado zlożo- \W0 M to wilków, zmuszając szof era do zatrzymania pojazdu. Wilki usiłowały wedrzeć się przez okna do środka wozu. Jedyny pasażer posiadający retvolwer lalka razy wystrzelił do drapieżników, lecz był on tak urystra szony i zdenerwowany, is wszystkie strzały chybiły. Inni pasażerowie u- zbroili się w sztaby żelazne, które przypadkowo wiózł jeden * jadących autobusem i tym udało się przez pewien czas obronić autobus przed nacierającym a zgłodniałym stadem. Sytuacja pomimo to, stawała się co raz groźniejsza. W autobusie powsta la panika, kobiety mdlały, ale naraz zagrożonym pasażerom przybyła nie spodziana pomoc. Nadiechala wojsko wa ciężarówka, wioząca karabin ma szynowy. Żołnierze szybko zorientowali się w sytuacji i otworzyli ogień na wilków. Gdy wilki zaczęły padać od kul, reszta stada uciekła do lasu. Określamy taki Rząd, jako Rząd Robotniczo - Włościański. Niema powrotu! Nie walczymy o to, by osłabić władzę państwową. Wręcz odwrotnie! Walczymy o rzeczywi ście silną władzę państwową Rzeczywiście silna władza pan stwowa, zdolna do kierowania gospodarką narodową i zdolna do zapewnienia bezpieczeństwa kraju to władza Świata Pracy;. Mówimy zatym: nowe wybory i pięcioprzy miotnikowe glosowanie, jako droga do silnego Rządu przebu dowy. M NIEDZIAŁKOWSKI. W numerze noworocznym Kuriera Porannego ukazał się artykuł wstępny pióra red. J. Czarnockiego, artykuł p. t. Przed najważniejszymi decyzjami. Artykuł wyraża niewątpliwie poglądy tych kół dawnej t. zw. lewicy sanacyjnej, które skupiły się właśnie dokoła Kuriera Porannego. Napisany jest jasno i szczerze. Przytoczymy kilka najbardziej istotnych wyjątków. ORDYNACJE WYBORCZE. Kurier Poranny stawia sprawę bez ogródek: eksperyment się nie udał. : I wówczas (po śmierci Piłsudsudskiego przyp. nasz) właśnie popełniono ten największy błąd. któ- Przeżyty kształt Formy organizacyjne obozu sanacyjnego uległy dekompozycj. napisała Gazeta Polska. Jeżeli PAL. (Polska Akademia Literatury), oraz Zaiks (Zw. Ar tystów i Kompozytorów Scenicz nych) nie zaprotestują przeciw temu nowotworowi językowemu, lo wzbogaci on wkrótce naszą gwai, podmiejską i zyska prawo obywa telstwa na peryferiach miasta. Nikt nie powie odwalił kitę" lecz zdekomponowal się i nikt nie powie umarł w butach, lecz zde komponował się iv butach; mkl nie powie,,pzdechl pies, lecz pies się zdekomponowal. Warto atoli przypomnieć, że gdy swego czasu prasa opozycyjna szukała właściwych definicji dis obozu sanacyjnego, to wśfoo takich definicji, jak groch z ka pustą, bakalie", bigos hultajski, przekładaniec, znalazła się także łacińska definicja mixtum compositum, określenie, którym p.p. lekarze w porozumieniu z p.p aptekarzami nazywają medykament, iv którego skład wchodzę liczne ingrediencje. Powyższe określenie ^czytaliśmy na łamach prasy niezależnej w tym samym czasie, kiedy prasa sanacyjna zapewniała, że B. Ił W. R. to monolit, to obóz ludzi zwartych i jednolitych w Rządzie zwartych i jednolitych w kraju'. Jeżeli dzisiaj pisze się o dekompozycji, to widocznie najbliższyn. prawdy było określenie mixtum compositum, tym więcej, że obóz sanacyjny istotnie uważał B. B W. R. za medykament, który mii. uleczyć Polskę ze wszystkich tra piących ją bolączek. Ta dry ja kiew Polski nie uleczyła, drogo, bardzo drogo ją kosztowała, o sama kompozycja zdekomponowala się. Monolity, opoki, masy\v\ kamienne także wietrzeją, rozkla dają się, deko mp o nują się, jako że na tym świecie nic ma nic wiccz nego, ale dekompozycja monolitu trwa tysiąclecia, a me głupich pa rę lat. W to nikt nie uwierzy. Tak samo nikt me uwierzy u to, że oboz sanacyjny1 dopuścił do tego z pełną świaodmością Nikt nie buduje wielkiego i kosztownego gmachu po to, by go po paru latach rozebrać, a zapewnie nie o dopuszczeniu do dekompozycji z pełną świadomością jakr żywo przypomina wojenne komunikaty o cofaniu się na uprzednio przygotowane pozycje. Nikł się nie cofa, jeżeli konieczność nrzmusza go do tego, a przygotowane z góry i z pełną świadomością pozycje, nie są niczym innym, jak tylko przysłowiowym cukierkiem który ma osłodzić gorzką pigułkę 1 nie zamierzamy ich (form organizacyjnych obozu sanacji przyp. red.) wskrzesać pisze Gazeta Polska. A zamierzajcie, bardzo prosi my. BBWR. to nie tylko ośmieszonj kształt, ale i przeżyły. A przeżytych kształtów żaden cud nie zwró ci do istnienia powiedział jul dawno temu poeta. avis. PORADNIA Świadomego Macierzyństwa imienia dr. m e d. i. Budzińskiej - Tylickie, Leszno 23 m. 3 7aoobi6i śnie Ciąży, leczenie chorób <obiecych < bezpłodności. Porady przedślubne Wtorek, czwartek, sobota 9-12 Poniedz ałek, środa, piątek 5 7 RADIO DLA WSZYiTK CH K«D N:wy Dział Spółdz.e ni Dnia 28 listopada 1U36 r. poświęco. ny został nowy lokal Spółdzielni Pra ca Ociemniałych, przy ul. Chmielnej Nr. 26, stanowiący oddzielny budynek (oficynę). Spółdzielnia Praca Ociemniałych' zajmuje się produkcją i sprzedażą szczotek, koszyków i t. p., jak również obecnie sprzedażą aparatów radiowych wszystkich typów fabryk kra jowych i zagranicznych oraz prowadzi warsztaty reperacyjne, zatrudniając wyłącznie ociemniałych b. wojskowych i innych. Na specjalne wyróżnienie zasługuje dział radiowy, pod nazwą Radio Dla Wszystkich" R. D. W. zakrojony na szeroką skalę i prawdziwie udostępniony dla wszystkich. 2 salony demonstracyjne (czynne do godz. 9-ej wiecz.) obsługiwane przez ociemniałych pod kierunkiem wybitnego tachowca, duży wybór apa ratów wszystkich typów oraz daleko idąca sprzedaż ratalna, umożliwiają-,.praca üc emniałych" ca nabycie radio - aparatu lampowego na dogodnych warunkach, już od zł, 1.90 tygodniowo, przy tym bezpłatne świadczenia dla nabywców aparatów w postaci całego materiału instalacyj nego, tygodnik Antena" z codziennym programem wszystkich rozgłośni krajowych i zagranicznych i bezpłatna rejestracja w Urzędzie Poczto wym wszystko to daje gwarancję uzyskania licznej klienteli, zadowolonej z uzyskanych korzyści, ze spełnienia obowiązku obywatelskiego i czynu społecznego przez poparcie tak doniosłej placówki Zysk, osiągnięty z pracy ociemniałych, przeznaczony jest na dalszą roz budowę nowych warsztatów pracy. Żywimy nadzieję, że tak doniosły cel znajdzie głęboki oddźwięk w społeczeństwie i każdy obywatel poprze tę placówkę przez udzielenie im zamó wienia, przyczyniając się w ten sposób do jej celowego rozwoju i zatrudnienia jak najszerszego ogółu ociemniałych. (x) Uprowadzenie syna dyplomaty Pomimo walki na śmierć i życie jaką od czasu prezydentury Roosevelta wypowiedziano w Ameryce bandytom i porywaczom dzieci, świat podziemny co pewien czas daje znać o sobie. Oto w sam wieczór wigilijny porwano 15-letniego syna posła Ekwadora, p. Alfaro. Porwania dokonali trzej u- zbrojeni bandyci, którzy chłopca umieścili w samochodzie, zabrali mu posiadane pieniądze i wartościowe rzeczy oraz, uśpiwszy go opiumowanym papierosem, po o godzinach puścili go na wolność. Policji pomimo energicznych poszukiwań, nie udało się dotychczas wpaść na trop przestępców. ry zrodził inne. Mieliśmy już nową konstytucję, znakomicie zabezpieczającą państwo przed koniunkturą dnia, przed szkodliwymi rozgrywkami partyjnymi i nic nie sta to na prezszkodzie, by nowy parlament oprzeć na szerokich podstawach, by przez nowy parlament zbliżyć się do społeczeństwa. A tynttzasem nie skończyły się jeszcze obchody żałobne, a już zaczę to kontynuować prace nad nową, nie wypływającą z sytuacji ówcze snej, pomyślaną jako eksperyment, ordynacją wyborczą. Ordynacja wprowadzona w życie wywołała e- fekt fałszywy, dała przedstawiciel stwo, w którym społeczeństwo nie mogło się doszukać własnego konterfektu. Mówimy to teraz głośno, co już dawno cicho mówią sami tv)6rcy ordynacji. Mówią bowiem: eksperyment się nie udał; to trzeba stwierdzić. OBÓZ KONSERWATYWNY. Kurier Poranny odgradza się jaknajbardziej stanowczo od obozu narodowego i przypieczętowuje fakt rozstania się ostatecznego ugrupowań przezeń reprezentowanych z obozem konserwatywnym: Obóz konserwatywny jest ze względu na swój skład społeczny i wielkie apetyty, jakie ujawnia czynnikiem kompromitującym każdą organizację polityczną i dziś nie może już być partnerem ani dla grup katolickich, przynajmniej dla tych, które opierają się na robotniku i chłopie, ani dla jakiejkolwiek grupy z dawnego Bloku; nie można w Polsce katolickiej opierać organizacji politycznej na wyznaniu, gdyż katolicy są i wśród socjalistów i ludowców i członków radykalnych organizacyj, reprezen tujących świat pracowników umysłowych. Stworzenie więc politycznej partii katolickiej, szczególnie gdyby ta partia pod wpływem konser watystów nabrała wyraźnego charakteru zachowawczego i rozpoezę ła ostrą walkę na terenie politycz nym i społecznym, musiałoby w konsekwencji wciągnąć Kościół w sytuację, w której moralny wpływ jego na cele społeczeństwo katolic kie doznałby poważnego uszczerbku i osłabienia. POROZUMIENIE DEMOKRATY CZNE. Z kolei Kurier Poranny wypowiada się pozytywnie za porozumieniem demokratycznym'': Drugim zjawiskiem, które ukazuje się na naszym firmamencie po litycznym i które w sposób decydujący może oddziałać na ukształtowanie się nowej sytuacji wewnętrznej w Polsce to szerokie porozumienie demokratyczne". I Kurier Poranny kończy: Utworzenie tak szerokiego fron tu porozumienia rozstrzyga najwa żniejsze dziś w Polsce zagadnienia: 1) taktyczne uniemożliwia wy buch wojny domowej i daje krajowi spokój tak potrzebny dla wz.no cnienia obronności państwa, ora? likwiduje niebezpieczeństwo propa gandy komunistycznej, gdyż tylko takie porozumienie może radykalnie oczyścić życie polskie z elemen tów wywrotowych, 2) przez swój charakter demokratyczny rozwiązuje niejako mechanicznie sprawę przedstawicielstwa narodowego, a co za tym i- dzie, przerzuca na mózgi i sumienia społeczeństwa część tej olbrzy miej odpowiedzialności, jaka dziś spoczywa całkowicie na rządzie i Naczelnym Wodzu, 5) zasadnicze przez szerokie zespolenie żywiołów demokratycznych otworzy drogę do głębokiej przebudowy życia zbiorowego w Polsce w kierunku wzmocnienia po tencjału gospodarczego a przeto i obronnego państwa. Czy takie porozumienie powstanie, czy zrodzi się coś innego, równie mocnego i szerokiego, czas już najbliższy powinien nam dać odpo wiedź. Kurier Poranny" rozszerza w swojej koncepcji granice owego porozumienia do granic Centrolewu z lat , a więc aż do kół chrześcijańsko - demokratycznych. Przyjmuje dwie zasady: 1) PPS. i ruch ludowy stapowić mają trzon zorganizowanej i skupionej demokracji polskiej, 2) ordynacje wyborcze muszą ulec gruntownej przebudowie, poczym winny przyjść, oczywiście, nowe wybory na nowych już podstawach. **» * Jednocześnie, tego samego dnia Czas zgłosił ze swojej strony powrót konserwatyzmu polskiego do samodzielnego życia politycznego: Jak powszechnie wiadomo, wszystkie czynne ugrupowania kon serwatywne istniejące w okresie przedwojennym i te, które powstały już w odrodzonej ojczyźnie wzię ły udział w organizacji politycznej powstałej po przewrocie majowym pod nazwą BBWR. Jako lojalne grupy tego szeroko pojętego obozu, organizacje konserwatywne zre zygnowały z samodzielności polityczno - organizacyjnej i swoje organizacje terenowe rozwiązały. Nawet po rozwiązaniu BBWR nie podjęły jeszcze świadomie pracy w kierunku odbudowy tych organize cyj, w oczekiwaniu na zapowiedzią ną organizację polityczną, powierzoną opracowaniu płk. Adama Ko ca. Konserwatyści, którzy byli współ uczestnikami, a za tym i współtwórcami dorobku okresu pomajowego, w szczególności konstytucji kwietniowej, mieli prawo oczekiwać i spodziewać się, że zapowiedziana organizacja polityczna spo łeczeństwa będzie nie tylko naturalnym spadkobiercą tego dorobku, ale że nawiąże do tych zasad i idei, które zdobyły sobie pełne prawo obywatelstwa w rezultacie współpracy różnych elementów, składających się na BBWR. Elementy te łączyła niewątpliwie wiara w Wielkiego Budowniczego Pol ski, elementy te mogła dalej łączyć wiara w to co pozostawił: Kon stytueję i jej wykładnik praworzą dność. Kiedy jednak oczekiwanie żarnie niło się w niepewność i Wedy, co gorsza, niektórzy ambitni i zachłanni na władzę politycy przystąpili na własną rękę do prób> organizacji politycznej, w sposób nie ten, jawego oczewwało całe społeczeństwo, bo w sposób mafijny, sytuacja na przełomie roku 1936 zmienia się w sposób zasadniczy. Nikt nie może łudzić się, a- by poszczególne jednostw, czy organizacje polityczne, które dawniej stanowiły główny trzon B. B. W. R. mogły a la longue pozostawać zmobilizowane. Jeśli mają poczucie potrzeby obrony zdobytych w ciężkiej pracy prawd i zasad po litycznych, jeśli mają jeszcze coś do dania z siebie i m tyle siły przekonania i wiaiy w swe polityczne posłannictwo muszą w peł ni cdżyć w rozumienia samodzielności polityczno - organizacyjnej. ** * W ten sposób dawny obóz sanacyjny został w pierwszym dniu nowego roku 1937 urzędo wo" niejako przekreślony na o- bu jego skrzydłach. Mamy przed sobą laki dokonany. Na porządku dziennym staje z tym większą mocą zasadniczy postulat polityczny, wspólny dla ruchu socjalistycznego i dla ruchu ludowego: 1) nowa ordynacja wyborcza; 2) nowe wybory na podstawie nowej ordynacji wyborczej. Zmierzch Kolei W tym samym czasie, kiedy w wie lu krajach opóźnionych w swym roz woju, pracuje się nad rozszerzeniem sieci kolejowych, w Holandii odbywa się odwrotny proces, a mianowicie Rząd stopniowo unieruchamia niektóre linie kolejowe, gdyż komunika cja autobusowa wypiera ruch kolejowy. W północnej Holandii autobus stał się obecnie jedynym środkiem lokomocji w komunikacji międzymia stowek Przewidują, że nie wiele lat upłynie, a koleje w krajach zachodniej Europy staną się anachronizmem. Robotnicy popierajcie swoje pismo

4 ~ Str. 4 Ha szlakach globelrotterów polskich Amazonka, ta przedziwna rze uląkł się współzawodnictwa z Fiej ka, wypływająca z Kordytierćw dlerem, który bujnej przyrodzie tuż prawie przy wybrzeżu oceanu naducayalskiej poświęcił lwia Spokojnego i tocząca swe obfite część dwóch swoich pierwszych wody ku oceanowi Atlantyckiemu książek. Opowieść p. Warchałowna przestrzeni 5000 km., tworząc skiego jest, zdaje się, odgłosem dorzecze o powierzchni 7 milionów nieudanej próby założenia polskiej kilometrów kwadratowych (bez- kolonii w Kumaril nad Ucayali, mała obszar Europy!), wciąż przy w której to próbie autor brał bez kuwa tiwagę podróżników. Po pośredni udział. Wytrwałość i nie tężna ta rzeka ma przy ujściu 90 ustępliwość chłopa polskiego nie kilometrów szerokości. Normalne zdołała niestety pokonać niezliczo statki oceaniczne dochodzą swo nych przeciwności, które piętrzy bodnie do dawnej stolicy kauczu ły się przed nim na niegościnnych ku, Manaos, miasta, znajdującego trzęsawiskach kumaryjskich. się w odległości 1700 km. od ujś Książka p. Warchalowskiego, cia Amazonki do Atlantyku, a na przeznaczona przypuszczalnie ra wet do lquitos, odległego od uj czej dla młodzieży,niż dla dojrza ścia o 4bOU kin.! łego czytelnika, przynosi sporo Całe olbrzymie dorzecze Ama wiadomości o faunie i florze nad zonki, obejmujące obszar Peruwii, ucayalskiej i o folklorze tamecz Equadoru, Koiumbii, Boliwii i roz nych Indian. Podczas, gdy Fiedler ległej Brazylii, pokrywa groźna daje nam niewątpliwie dobry re dziewicza, równikowa puszcza, portaż w artystycznej formie, opo sprawiająca że życie ludzkie jest wieść p. Warchtałowskiego nie tam możliwe tylko na brzegach rości sobie nawet do tego preten samej rzeki lub też jej licznych, sji. Bohaterem jej jest młodocia a wielkich dopływów, stanowią ny harcerz polski Staś Irski, syn cych jedyne arterie komunikacji. emigranta-inźyniera, zrządzeniem Mimo to, że glob nasz kurczy się nieubłaganego losu zapędzonego ostatnio, zawdzięczając udoskona do dalekiej Peruwii. Staś Irski to lonym, szybkobieżnym środkom młodszy o całe pokolenie brat lokomocji, puszcza nad Amazon sienkiewiczowskiego Stasia Tar ką broni zazdrośnie swych taj cm kowskiego. W zetknięciu z nie nic, nie mając dotychczas ani je bezpieczeństwami puszczy amery dnego kilometra drogi żelaznej i kańskiej okazuje się nietylko kusi nadal żądnych przygód włó ucieleśnieniem absolutnej dżeutei czykijów swą pełną zagadek głę menerii, gdy chodzi o stosunek do bią. * dzielącej z nim przygody ekscen Plastyczny obraz tej puszczy trycznej Angielki, lecz również... dał nam w zeszłym roku Arkady chodzącą encyklopedią. Mniejsza Fiedler w swych dwóch pierwszych jednak o sztuczną i naiwną fabu książkach, które ódrazu zjednały łę opowieści. Punkt ciężkości książ mu wielki rozgłos i niedawno przy ki znajduje się w opisach przyrody niosły nagrodę literacką m. Poz puszczańskiej i w trafnych o niej nania. Raczej satyryczne - humo uwagach, rozrzuconych tu i ów rystyczny opis puszczy brazylij dzie na jej kartach. Młodociany skiej przyniosła nam zeszłoroczna czytelnik znajdzie tu niejedną cie ciekawa książka pisarza angiel kawą i pożyteczną wiadomość o skiego, Petera Fleminga, który, zda odległych, a mało znanych krajach jąc sprawę z przebiegu jed i sprawach. nej z licznych wypraw, poszuku W książce o Zwierzętach z jących zaginionego w 1926 r. u źródeł rzekł Xingu (dopływu A- dziewiczego lasu Arkady Fiedler mazunki) angielskiego pułkownika zapowiedział czytelnikom, te od Fawcetta, dworuje sobie z nie będzie podróż do Kanady. Głód bezpieczeństw podróży po dzie przestrzeni i nowych wrażeń za wiczych lasach brazylijskich i z pędził go też ponownie na tamtą stronę Atlantyku, ale tym już ra krwiożerczości kaimanów. O nowy opis puszczy nad Uca zem nie na południe, lecz na pół yali, dopływem peruwiańskim A- noc Ameryki. Na łamach Gazety mazonkł, pokusił się niedawno p. Polskiej spotykaliśmy w ciągu Kazimierz Warchalowskił) Nie ostatnich miesięcy relacje z tej po dróży, Teraz autor zebrał je w no *) Kazimierz WarchalowskL Na wy tom, który świeżo ukazał się na krokodylim szlaku. Z ilustracjami E. półkach księgarskich Znajdując się wciąż jeszcze pod Kanarka. Wydawnictwo J. Mortkowi cza. Warszawa Kraków 1936 r. nieodpartym urokiem puszczy amazońskiej, p. Fiedler powraca Str A natur, sok czosnku /b.c\choynowsk1ego puy łritruzie, artretyzmie reumatyzmie, wyczerpaniu, cierpień ach dróg oddechowych. Sprzedał w aptekach i składach apteczn. po zł za Hakom W razie hralca zwracać sie do Labor. Warszawa K. RUSZKOWSKI JEDYNIE I FIRMIE fflarszałi[qw3ka 117 diodowa 14 tei nieustannie do tak silnych prze żyć południowo. amerykańskich i porównywa to, co widział tam, z tem, co się roztacza w Kanadzie przed jego łaknącymi oczami, ł zaraz na wstępie robi odkrycie, że Wolter, który w Kanadzie widział tylko kilka morgów śniegu", omylił się, gdyż nie dostrzegł go rącego lata z porażeniem słonecz nym, skoczkami, piewikami i koli brami. Nie dostrzegł też przedziw nego aromatu żywicy lasów ka nadyjskich. Fiedler pisze: Przenikliwa woń żywicy wstrząsa nerwami i oszołamia. Tak przejmującego aromatu nie doznałem w żadnym lesie euro pejskim, ani nad Amazonką'*. Wspomnienie uwodzicielki Amazonki powraca wciąż niby re fren w pieśni: Znam przecież inną puszczę, hen daleko na południu, nad Amazonką. Kocham ją i tę sknię do niej. Jest wspaniała, wybuchowa, tajemnicza, gorąca jak piękna kobieta, jest przy tym pełna spazmów i zasadzek, zdradliwa, okrutna i zachłanna. Jak namiętna, zła kobieta, pu szcza nad Amazonką najpierw upaja, potem męczy i pożera. Człowiek boi się jej, a jednak tęskni. Pod palmami i wśród lian pieni się upiorność i szaleń stwo. Na północy wśród świer ków panuje spokój i wytchnie nie. Wśród świerków chciało by się mieszkać"... Istnieje jakiś głęboki, ukryty związek, który w najpilniej strze żonych tajemnicach przyrody łą czy bujną obfitość puszczy równi kowej z majestatycznym spokojem woniejącego żywicą lasu północy. Ale i tu spotykamy na każdym kroku głębokie kontrasty: tuż obok jodły, roztaczającej wspania ły aromat żywiczny, widzimy skunksa śmierdziela, kalające go wszystko wokoło swą odraża jącą wydzieliną. A i powierz chnia wodna cichych jezior jest jak kurtyna, zasłaniająca przed o. kiem ludzkim tajemniczy świat. Tam, pod tą spokojną powierzćhnią, wre nieustanna walka. Małe szczupaczki pochłaniają pchły wo dne, jedno, dwufuntowe wyrostki żywią się tymi właśnie małymi szczupakami i rakami, większe zaś kilko i kilkunastofuntowe sztuki pożerają wyłącznie inric szczupa ki, nieco mniejsze od siebie. Nieubłagana walka o byt roz grywa się nietylko w świecie zwierzęcym. Okrucieństwo białe go człowieka zdziesiątkowało luddność tubylczą. Ale wtedy nawet, kiedy biały człowiek ma najlepsze zamiary, staje bezradny wobec ta jemnicy innej, obcej rasy: Tragiczna jest cywilizacja białej rasy. Dotknięcie jej, nie szczęsne dla ras pierwotnych, jest jak dotknięcie rubasznym TELEFUNKEM QOEÖN I COLUMBIA nabędziesz najidealoiejsze aparaty radiowe po nn zt miesięczni. 4. U gramofony płyty, s) Arkady Fiedler, Kanada pachną ca żywicą. T-wo Wydawnicze Rój. Warszawa 1937 r. Str. 274 i liczne ilustracje ze zdjęć fotograficznych au. po cenie zniżonej w dużym wyborze. tora. Bartiraeus Biurokracja Departamenty ministerialne zna* ne są z tego, że w bardziej frywol nych momentach pozwalają sobie na ministerialne dowcipy. Ale jed nostki nic są zachęcane, aby śmiać się ich kosztem. Próbują te go, oczywiście, od czasu do cza su, ale w tej grze ten śmieje się najgłośniej, kto śmieje się ostatni. A departament ministerialny za zwyczaj śmieje się ostatni. W każ dej regule jednak są wyjątki, X wypadku, o którym zamierzam opowiedzieć, wyjątkiem tym był Jan Oktawiusz Peglar, obywatel Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Dla niego zarezerwo wane zostało to szczególne wy różnienie, że wystrychnął, na dud ka Angielską Admiralicję w każdym razie jeden z jej departa mentów i że właśnie on śmiał się ostatni". Nie wyglądał na dowcipnisia. Prawdziwie dowcipni ludzie rzadko tak wyglądają. Poza tym nie miał wcale zamiaru bawić się kosztem Admiralicji do pewnego punk tu przynajmniej. Admiralicja naj wyraźniej dopraszała się tego. W umyśle moim istnieje tylko wątpił wość co do tego, w jakim miano wicie momencie Jan Oktawiusz zdecydował się pójść pod tym względem na rękę. Był to pogodny, gładko ogolo ny człowieczek, noszący binokle bez oprawy, dokładny i pedanty czny w sposób nie rzucający się w oczy, jak przystało dyrektorowi wielkiej amerykańskiej firmy han dlowej, zatrudniającej głównie w buchalterii paruset pracow ników, i zarządzający kilkoma mi bonami dolarów. Jan Peglar był właśnie w Lon dynie, gdzie załatwiał interesa z ramienia swej firmy, gdy Wielka Brytania wypowiedziała wojnę Niemcom. Poza względami handlo wemi, pan Peglar uważał, źe fakt ten nie wymagał żadnych czyn nych kroków z jego strony. Skłon ny był pozwolić Wielkiej Bryta nii i Niemcom bić się, podczas gdy on w dalszym ciągu załatwiał spo kojnie swoje interesa. Ale pewne go pięknego dnia została zatopio na Lusitania" i pan Peglar do strzegł pewne decydujące okolicz ności sprawy, na które dotychczas nie zwracał żadnej uwagi. Dal swej własnej ojczyźnie czterdzie ści osiem godzin czasu do namy słu, a po tym zwrócił się do swe go znajomego, bardzo wpływowe go Anglika, z którym spędził kwa drans na prywatnej rozmowie. Po opuszczeniu biura przyjacie la, wysłał dwie depesze: jedną do swego handlowego wspólnika w firmie, drugą do żony. Po tym skierował się do Admiralicji i po słał urzędnikowi swoją kartę, z li stem od wpływowego znajomego. Gdy został wprowadzony do ga binetu, urzędnik podniósł wzrok z palcem motylich skrzydeł: zdzie barwę i niszczy. Niszczy na wet wtedy, gdy biały człowiek okazuje przyjaźń i pragnie za chować przy życiu. TANIO OLA LUDZI PRACY NALEWKI Nr. 34. Parter 41 m. najnowsze modele poleca wytwórnia Nalewki 41 SUKNIE A. SZAJNMAN m, * ^eś& d&asz o fcdrovne Wślad za białym człowiekiem idą jego nieodłączni towarzysze: alkohol, kiła, gruźlica. WIE pozwoi. ABY DAWANO Jak i poprzednie książki Fiedle Cl INNE. LECZ TYLKO ra, Kanadę owiewa panteistyczne umiłowanie świata zwierzęce go. A skala tu nielada w tym ra ju myśliwskim : od jeżozwierzy i»mtolcan»tw it od bobrów, (które zdołały obronić SZCZYT jakości! W PEŁNI ot ŁA DOWOLNI A się przed wszystkimi wrogami ze świata zwierzęcego wilkami, niedźwiedziami, rosomakami, lisa mi i uznane zostały przez Indian za czworonożnych przyjaciół, lecz nie potrafiły okiełzać nieposkro mionej chciwości białego trapera z Hudson's Bay Company, po przez trzy odmiany niedźwiedzia z Seton Thompsonowskim grizzly'ni na czele, aż po wspaniałe, rosochate łosie, nie mówiąc już o licznej pomniejszej zwierzynie. Fiedler całą piersią wchłania do sa cuda przyrody kanadyjskiej, usiłu do jąc wniknąć w to, co tkwi głę IDEALNI! szycia biej". Przygoda jego nie ma CZYŚCI ZĘB\ cerowania nic z efekciarskiego bohaterstwa MYDEKKC jest cicha, skromna, lecz wnikliwa Żądajcie stanowczo z marką DO ZĘBOM i budząca zadumę. Nie znajdzie TRZY LILJE» w niej miedzi brząkającej, i na tern właśnie polega szczególny uniezrównanym smaku rok Fiedlera. Observer. AflJZANMA JEROZOLIMSKA 2* EnÄIiIX GUM. POLONIA JEDWAB NICI A FRYÖ 88 Projekt ustawy o Izbach Pracy" Wywiad z Iow. Janem Kwapi (kkim, przewód,i. Komisji Centr. Zw. Zaw. Ministerium Opieki Społecznej opracowało projekt ustawy o Iz bach Pracy" w Polsce. W sprawie projektu odbyły się w M. O, S. dwie konferencje przedstawicieli wszystkich central zawodowych robotniczych i pracowniczych. Pier wszą w styczniu 1936 r., druga 10 grudnia 1936 r. Centrale pracowniczo robotni cze porozumiały się w tej ważnej sprawie, a rezultatem porozumie nia była, jak wiadomo wspólna de klaracja, złożona na konferencji grudniowej. Pragnąc dowiedzieć się nieco szczegółów w tej dziedzinie zrwóciliśmy się do tow. Jana Kwapińskiego, przewodniczącego Kom. Centr. Zw, Zawodowych z prośbą o parę informacyj szczegółowych: Czy uważacie wprowadzenie Izb pracy za celowe w chwili obe cnej? Komisja Centralna odpowia da nam tow. Kwapiński jak ró wnież i inne centrale zawodowe, stoją na stanowisku, iż przed wprowadzeniem Izby Pracy, nie przesądzając zakresu jej działania, najważniejszym zadaniem w dzie dzinie polskiej polityki społecznej jest samorząd w ubezpieczeniach; by robotnicy i pracownicy nabrali zaufania do tej nowej instytucji, Izba Pracy również winna mieć charakter samorządowy. Izba Pra cy, jako instytucja nadrzędna, o prawno - publicznym, ma być charakterze prawno. publicznym, ma być przedstawicielką intere sów ruchu robotniczego. Czy należy zorganizować jedną Izbę Pracy, obejmującą całą Rze czypospolitą, czy też powołać do życia także izby regionalne? Należy powołać do życia od powiada tow. Kwapiński jed ną Izbę Pracy, obejmującą całe Państwo. Na tym stanowisku stoi ruch klasowy od pierwszej chwili. Z zadowoleniem muszę stwierdzić» iż inne centrale ruchu zawodowe go popierają to stanowisko. Wy chodzimy bowiem z założenia, iż Izbę należy uważać za parlament klasy robotniczej i pracowniczej, rządzony jednolicie. Wobec tego tworzenie izb regionalnych byłoby bezcelowe, wypaczałoby ideę za sadniczą i cel tej instytucji. Jaki ma być zakres działania Izby Pracy? Odpowiedź na to pytanie mó wi tow. Kwapiński daje ogól nie deklaracja wspólna z dnia 10 grudnia 1936 r., złożona p. Min. Op. Spoi. Odpowiedź moja będzie negatywna, t. j. Izba Pracy nie mo że zastąpić niezależnych związków zawodowych, a winna uzupełniać ich działalność. Nie może to być jak powiada projekt M. O. S. * dało doradcze (sławetny Bajrat ) i opiniodawcze w zakresie polity ki pracy, Izba musi być reprezen tacją Interesów ogółu robotników i pracowników. A sprawa ordynacji wyborcze}? Mimo formalny charakter zaga dnienia, ordynacja wyborcza w dtt źej mierze przesądza charakter!z by Pracy powiada tow. Kwa piński. Wszystkie Centrale ruchu zawodowego stoją na stanowisku^ iż Izba powinna pochodzić z wy borów powszechnych i proporcjo nalnych. Wyborcy powinni być po dzieleni na dwie grupy: robotni czą i pracowniczą. Grupa pracow nicza obejmować winna pracow ników prywatnych, państwowych i samorządowych i Innych praw no - publicznych, z wykluczeniem nominałów. Jaki winien być stosunek wła dzy państwowej do Izby Pracy? Zakres działania Izby określi usfawa odpowiada tow. Kwapili ski, wobec tego rola władzy ograniczyć się winna do kontroli finansów. Dodam jeszcze kończy wywiad tow. Kwapiński, Iż spra wa Izby Pracy została w całości uzgodniona przez wszystkie cen trale ruchu zawodowego, wobec czego wvsfenowaly one w tej spra wie jednolicie. downc, chociaż sam nie określał chwilach, trzymając między zęba nad listu. Dzień dobry. tego w taki sposób. Nic, nawet mi nieuniknione cygaro, studiował Dzień dobry. choroba morska, nie nadwyrężyła olbrzymi tom, który, zdawało się, Pan jest Kanadyjczykiem? jego niewrzuszonej i filozoficznej był dla niego źródłem niewyczer E... e... tak rzekł pan Pe pogody. Co się tyczy jednak an panych zainteresowań. Nazywa! glar *). gielskiego systemu buchalterii, sto się: Regulamin królewski i In Chce pan wstąpić do angiel so w an ego w marynarce, pozwolił strukcje Admiralicji. skiej marynarki w charakterze sobie na wygłoszenie pewnych upo upływie dwuch miesięcy po płatniczego Floty Królewskiej, wag, wobec wtajemniczającego go godę pana Peglara zaćmiła chmur gdyż nic przyjęto pana do armii z w te sprawy oficera. ka. Z dolnego pokładu przybyła powodu słabego wzroku? Niedawno rzekł z westch do niego delegacja z żądaniem wy Tak rzekł znowu pan Pe nieniem stałem tu pod oknem, dania świeżego mięsa. glar. Ponieważ okręt był ciągle jesz z którego Król Karol Pierwszy wy Jest pan obeznany z buchal prowadzony został na szafot. Uś cze na pełnym morzu, zdała od lą terią? wiadomiłem sobie wówczas, że du, życzenie to wydało się panu Znam pierwsze cztery dzia Anglicy otoczeni są ze wszystkich Peglarowi dość nierozsądne. Gra łania arytmetyczne zabrzmiała stron wspomnieniami z przeszło natowy mundur angielskiej floty skromna odpowiedź kierownika ści. Ale to tutaj sięga jeszcze daw" był dla niego jeszcze zjawiskiem firmy Peglar i Ziegland. niejszych czasów: łączy człowie nieznanym. Starał się ułagodzić de Nie jest to opowiadanie wojen ne; gdyby nim było, pokusiłbym ka t Noem i jego arką. Piękny sy legację i przyrzekł, że załoga otrzyma świeże mięso, gdy tylko ostem, ale dość uciążliwy. się o opowiadanie niektórych przyj Pan Peglar przekonał się, że o- kręt nawiate kontakt z lądem. gód pana Peglara, w okresie gdy Następnego dnia około południa pomagał w przeprowadzania blo bowiązek żywienia, ubierania i pła okręt zbliżył się do wyspy, nale cenią załodze okrętowej, składają kady niemieckiego wybrzeża, jako żącej do grupy Północnych Hebry płatniczy na uzbrojonym okręcie. cej się z pięćdziesięciu ludzi, nie dów i pan Peglar, z polecenia przedstawia zbyt wielkich trudno Niewątpliwie były to przygody cu ści. Prowadził księgi, sprawdzał komendanta okrętu, spuścił się ło rachunki oficera żywnościowego, dzią na morze. Po niebezpiecznej *) 'Pamiętajmy, że w owym czasie przesyłał nieskończone i, według przeprawie, która omal nie skoń kraje kulturalne obchodziły się boz.~ wszelkich danych, bezcelowe ra czyła się rozbiciem łodzi o skałyj an Peglar Ttrlar wvlartrvwat paszportów. porty do Admiralicji. W wolnych pan wylądował A3 na opus» <

5 Tajemnice, wydarte pustyniom śmierci Nieznaną kulturę odkryto na lodowych obszarach półwyspu Samojedzkiego ZSSR. nie ustaje w naukowym podboju przeważnie nieznanych do tej pory szerokich połaci na szego globu w okolicach bieguna północnego, jak również ziem, położonych nad Oceanem Lodowatym. Do Moskwy wróciła niedawno ekspedycja, która pracowała przez szereg miesięcy na półwyspie Samojedzkim, znajdującym się w okolicach ujścia rzeki Ob do Oceanu Lodowatego. Półwysep Samojedzki należy terytorialnie do północno. zachód niego Uralu sowieckiego, a położony jest pomiędzy morzem Karski em a ujściem neki Ob do O ceanu Lodowatego. Powierzchnia jego wynosi kim. kwatr., a zamieszkały jest tylko przez ok koczujących Samojedów. Nie urodzajność tego wielkiego obszaru ziemi nie zr "4«'e żadnego podobnego miejsca na olbrzymich obszarach całej Syberii tak, że rzadko występująca tundra pozwala na wyżywienie tylko bardzo skąpej Mości renów. Nic w;ęc dziwnego, źe istotne możliwości osadnicze na tej ziemi wyrażają się stosunkiem: jeden człowiek na 5 kim. kw. Był to główny powód, dla którego półwysep Samojedzki jest wlaśc.włe do dziś dnia niezbadany, kryjąc wiele jeszcze tajemnic. Sprawozdanie komisji, która po wróciła z tego kraju, wzbudziło wielkie zainteresowanie, przynosząc szereg sensacyjnych szczegółów, dotyczących zupełnie nieznanego olbrzymiego zakątka*4 naszego globu. Konus ja przywtozla najrozmaiiszycn wykopalisk, które wskazują niezbicie, że w opoce między okresem kamiennym a bronzowym ta dzika dzisiaj pustynia lodowa zatniesz kana była przez potężny naród, stojący na wysokim stopniu rozwoju kulturalnego. Niezwykle interesująco przedstawiają się rysunki na wyrobach z kości zwierzęcej. Nie wykazują one żadnych analogii w odniesieniu do innych wykopalisk europejskich. Znaleziska metalowe pokryte są oryginalną ornamentyką, dla której również nie można znaleźć odpowiednika w wykopaliskach eu ropejskich epoki bronzu. Kierownik sowieckiej ekspedycji, dr. Die- Coraz więcej nieszczęść i wypadków Wbrew wszelkim środkom o* strożności i nawoływaniom w pra sie, liczby nieszczęść na ulicach miast nie zmniejszają się, lecz się wybitnie podnoszą. Władze angielskie opublikowały ostatnio dokładne cyfry z tej dziedziny. Wsku tek wypadków w ruchu ulicznym zginęło w styczniu 193b r. w samej Anglii osób. Obrażeniom Większa część z nich pozostała na zawsze niezdolna do normalnych czynności wskutek utraty nóg łub rąk. Powyższe zestawienie budzi prawdziwą grozę, tym bardziej, że większość ofiar stanowią dzieci. Dziatwa chodząca bez opieki, tak często wskutek nieświadomości staje się ofiarą straszliwych cielesnym uległo osób. katastrof lub wypadków. Kina dźwiękowe w szkołach W najbliższych tygodniach ma być rozpoczęta akcja instalowania w szkołach polskich kinematografów dźwiękowych. Zapadła decyzja, że aparaty dźwiękowe instalowane będą nie tylko w tych miej cowościach, które posiadają prąd elektryczny, ale również i tam gdzie elektryczności nie ma. W szkołach, pozbawionych prądu elektrycznego, ma być energia ekktryczna wytwarzana na miejscu przy współpracy dzieci szkolnych W ten sposób rozwiązana została możliwość zakładania kin dźwiękowych także w szkołach miejscowości, położonych zdała od większych osiedli.. Koszt aparatu dźwiękowego o konstrukcji prostej i łatwej w u- życiu wynosi około złotycn, przy czym szkoły korzystać mają z ulg w spłacie należności. Celem zaopatrywania szkół w filmy dźwiękowe o charakterze naukowym i wychowawczym stworzona będzie specjalna centrala wypożyczania tych filmów po niskich cenach. Ogród zoolog czny króla Azteków W Europie pierwszy ogród zoologiczny został założony w Londynie w r Do najstarszych na świecie należy ogród zoologiczny króla Azteków, który po zdo byciu Meksyku przez Hiszpanów dostał się do ich rąk. Szczególną opieką cieszyło się tam ptactwti wodne. Żyło ono w ogrodzie na stawach, odpowiednio zbudowanych i posiadających wszystkie właściwości odpowiadające trybo wi życia tych ptaków. Ogród byt wspaniale urządzony. 300 dozorców pilnowało porządku w ogrodzie. Chorymi zwierzętami opiekowało się kilku specjalnie przeszkolonych dozorców. sełbow, po powrocie do Moskwy, udzieli! zagranicznym dziennikarzom wywiadu na temat swej o- sta tnie j podróży naukowej. Wyrazi! chi przekonanie, że Azja północna kryje jeszcze w sobie wiele podobnych niespodzianek. Wykopalibka, przywiezione przez sowiecką ekspedycję z półwyspu Samojedów, wykazują pewne pokrewieństwo ze zt alez skami przeć historycznymi, wykopanymi przed kilku laty w okolicach morza Beringa. Znajdują się m. in. kose, mamutów ozdobione swoistym, mot) wami omamenlacyjnymi. lampki tianowe 1 inne przedmioty świadczące wyraźnie, że daleką północ w odległych epokach przed historycznych zamieszkiwał lud, stojący na znacznie wyższym stopniu rozwoju, niż współcześni fc»- kimosi. Według opinii dr. Diesel sowa, biorąc pod uwagę ilość znalezisk i ich charakter, należy przyjąć, że nieznany kraj, wynurzający się obecnie z lodów półwyspu Samojedów, wykazywał niemal taką gęstość zaludnienia, jak obe cna Łuropa. Głównym zajęciem a zarazem źródłem wyżywienia tajemniczego ludu było, co jest naj ciekawsze rolnictwo. Wpraw dzie na pierwszy rzut oka twier dzenie to wydaje się dość fantastyczne, albowiem dziś półwysep Samojedzki jest Saharą lodową wypadek jednak takiej klimatycznej metamorfozy, którego terenem była ziemia Samojedów, nie jes. bynajmniej odosobniony. Dziś można już przyjąć za pewnik, że np. Scytowie w epoce bronzowej, mieszkający nad brzegami rzeki Jem* siej, również niemal wyłącznie trudnili się rolnictwem. Udowadniają to gęste osiedla i narzędzi rolnicze, znajdowane w rozmai- I tych punktach. A zatym gdyby w epoce bronzu warunki życiowe na półwysp.e Samojedzkim były analogiczne, jak obecnie, nie mógłby tam żyć żaden lud, nie mogłaby (a mpowstać żadna kultura materialna. Rozpoczęte badania naukowe przez uczonych sowieckich nie odsłaniają w tej chwili jeszcze wszy stkich tajemnic tych mroźnych, zakutych w lody, olbrzymich połaci naszej ziemi, lecz to, czym dzisiaj już nauka rozporządza, pozwala twierdzić, że w dawnych czasach na tych pustyniach kwitło życie. Zagadki mózgu ludzkiego ćąote GC/zJj bywają często skutkiem nadwyrężęmto wzroku przy złym oświetleniu. Więcej światła przez zastosowanie żarówki ^^e kału me nowej (d) wuskrątnym (5) rucfo:em es chowane; w akalumenach. Minimafne zużycie prądu. Gdzie leży najgorętsze miejsce na świecie? Przez długi czas utrzymywana, dała, że najgorętsze miejsce na że do najbardziej gorącego miej-1 świecie znajduje się we wschodnio sca na świecie należy dolina perskiej pustyni Luf. Temperatura śmierci w Kalifornii. Ostatnio w cieniu dochodzi tam do 60 stopni. ekspedycja naukowa geografa mt mieckiego dr. Stratil-Sauera zba- Tajemnice wysp Galapagos Jeden strzał wywołał przewrót Na wyspy Galapagos przybył j wał się znaleźć znośne niedawno miody rolnik Romero z ' Ekwadoru. Zamieszkał on na bezludnej wysepce, na której spodzie Znaleziono człowieka, Który wale nie sypiał Instytut Imienia Rockfellera w Monaco nabył w tych dniach głowę zmarłego Rumuna J. Griina. Według opowiadań rodziny i znajomych Grün nie sypiał wcale i jako portier jednego z najwytworniejszych hoteli w Bukareszcie mógł pełnić swą służbę przez całą dobę. Nie ogarniało go wcale zmę czenie. Kiedy inni zmuszeni byli udawać się na spoczynek, on przy nosił Sobie świeży posiłek i duże ilości kawy i herbaty. Próbował parokrotnie zasnąć, lecz zawsze odczuwał niezwykłe bóle głowy, ilekroć pragnął odpoczywać spokojnie. Grün kilkakrot nie oświadczał dyrekcji hotelu, że jedynym żywiołem dającym mu wytchnienie, po solidnie przepracowanym okresie czasu, jest ruch i mocna czarna kawa. Z tajemnic Sfinksa Znakomity archeolog egipski pro- nych egiptologów, jest to potwier fesor Selim Hassan dokonał podczas systematycznie prowadzonym rych taib. dzeniem niezwykłej trwałości sta prac wykopaliskowych sensacyjnego odkrycia. Oto stwierdził, źe prowadzone są dalsze planowe po Dokoła tajemniczego Sfinksa pud cokołem legendarnego sfinksa znajduje się płyta marmurowa nalizuje prasa naukowa wyniki szukiwania. Co pewien czas syg oędąca pozostałością z sarkofagu nowych badan i prac. Nauka pragnie przeniknąć mroki tajemniczo już dziś zupełnie zniszczonego. Płyta pochodząca z X w. przed ści, zdobyć jasną prawdę i wchłonąć dawne zdobycze wielkich fa narodzeniem Chrystusa zawiera częściowo zatarty napis wskazujący, źe faraon Amenhotep li poraonów i władców Egiptu. chodził z ósmej dynastii i wywodzi się od bożka słońca. Marmurowa płyta otoczona jest niby barwnym wieńcem z pięknymi rysunkami, które zachował} ARMTYZM jeszcze w pełni swą świeżość i prawdziwy artyzm. Zdaniem uczt. bytu Kiedy Romero poraź pierwszy zetknął się na wysepce z dzikimi zwierzętami, te ostatnie nie okazy wały najmniejszego lęku przed człowiekiem. Drapieżne ptaki przy latywały do zagrody Romera, gdzie zbierały okruchy, spadające ze stołu i siadywały nawet bez obawy na jego ramienia. Olbrzymie nietoperze, niebezpieczne i unikane w innych okolicach, bawiły się z dziećmi osadnika. Wielkie żółwie, z których słyną wyspy Galapagos, zaglądały z ciekawością do chaty Romera 1 tak ją sobie upodobały, że pozostawały przez wiele dni, przybiegały posłusznie na każde zawołanie, a w nocy służyły za poduszkę. Nawet niezwykłe płoche leguany, olbrzymie jaszczórki o niesamowitym wyglądzie, ostatnie zabytki dawno zaginionego świata zwierzęcego, bawiły się z dziećmi osadnika, nie robiąc im żadnej krzywdy. Zgoda i przyjaźń między człowiekiem i zwierzęciem panowała na wyspie. Aż jeden wypadek zburzył całkowicie to szczęście zgodnego współżycia. Pewnego dnia synek Romera bawił się z legwanem, któ ry biegał w pobliżu zagrody. Chin piec drażnił zwierzę. Wtem zniecierpliwiony legwan chwycił go za rękę. Malec zaczął uciekać w stronę zagrody, ale jaszczur pobiegł 8S8B ^I3W ftęskie, jmm-bi zarinie. mea w 33 a ty1 Ba 1 wy«ri,ni.ia. cen) o?inlsze. MmnirtlM «warunki I za nim i nie chciał odeń odstąpić nawet, kiedy pojawił się ojciec, Ko mero, sądząc, że leguan zagraża życiu dziecka, celnym strzałem w serce położył jaszczurkę trupem. Ciało legwana tej samej nocy za kopał w lesie. Nazajutrz wszystkie zwierzęta, które napotykał, zmieniły swe zachowanie. Poczęły nagle ujawniać wrogie wobec osadnika zamiary. Kilkakrotnie Romero jedynie przez szybką ucieczkę do domu, zdołał uratować życie. Leguany atakowa ły zaciekle także dzieci, których ani na chwilę nie można było pozostawić bez opieki. Pozostało zagadką, w jaki sposób zwierzęta wogóle dowiedziały się o zabiciu owego leguana. A jeszcze dziwniejszą rzeczą wydawało się osadnikowi, że wszystkie bez wyjątku zwierzęta ten pierwszy strzał przyjęły jako wyzwania do walki. Tygodnie mijały, a poło żenie się nie zmieniło, przeciwnie stawało się coraz groźniejsze, tak, źc rodzina Romera nie czuła się bezpieczna nawet w czterech ścianach domu. Kiedy przybył pierwszy statek pocztowy, Romero opuścił wyspę, a gubernator w Porto Chico zabro nił odwiedzania wyspy na przeciąg roku. Sądzi on, źe w tym cza sie zwierzęta zapomną o nieszczęsnym wypadku i staną się znowu zgodnymi towarzyszami człowieka. ' Rf M Jerozolimska 3a m.»* K " #>Ł,5g Brack e, front I p. powstaje wskutek złej przemiany materii. Stosujcie zioła ru,11 Cif IM A 7A H. U3M3JWS U5G». Lab. fi z chera. Cho etfl«n ULCfNlrlACirA nara. Warszawa, Nowyowia 5, Apteki i akt. apt. czonej i nagiej wyspie. Skierował się ku jedynemu osiedlu ludzkiemu, jakie zauważył: chałupie, zbudowanej z torfu, zc strzechą z trzciny. Do drzwi podeszła stara głucha kobieta I pan Peglar przedstawił jej cci swego przybycia. Staruszka rozumiała tylko po galicku i znajdowała się pod wrażeniem, że na wyspę napadli Niem cy. Po dłuższych wyjaśnieniach panu Peglarowi udało się dać jej zrozumienia, o co mu chodziło, po czyni zapłacił za osiem owiec. Staruszka wskazała pomarszczoną ręką nagie zbocze góry, co mia ło oznaczać, źe przybysz może za brać, co chce. Pan Peglar wrócił na okręt i sprowadził trzech członków załogi. Z ich pomocą udało mu się, po dwuch i pół godzinie najgwałtowniejszych fizycznych wysiłków, ja kich zaznał kiedykolwiek w życiu, osaczyć pięć beczących owiec i za nieść je, szamocące się rozpaczliwie, na okręt. W trakcie tego stłukł sobie szkła i w końcu wrócił na pokład potargany i zmęczony, ale łagodnie triumfujący; stad ko jego zostało zebrane w zaimprowizowanej owczarni i pan Peglar zwrócił się do załogi o ochotnika do wykonania roboty rzeźnickiej. Ale, jak powiedzieliśmy, nie był on obeznany z tym najbardziej za gadkowym zjawiskiem ludzkim i z umysłem obywatela w granatowym mundurze. W pięć minut po przybyciu na okręt owce zostały zaadoptowane przez załogę, nazwane, przystrojone wstążeczkami i nakarmione w urozmaicony sposób papierosami, mlekiem skondensowanym, jarzynami z puszek i grochem. Prośby pana Peglara o zgładzenie ich spotkały się z ogólnym zgorszeniem i oburzeniem. To były pieszczochy o- krętowe i nikt nie podniesie na nie ręki chyba tylko poto, aby je popieścić. Szczęka Jana Oktawiusza Peglara przybrała twardy wyraz. Nie był on jeszcze znany załodze, ale pewna liczba ludzi na ulicy Wall w New Jorku poznałaby go od razu i postarałaby się w tym momen de usunąć panu Pegfaraw? z drogi. Wziął on rewolwer automatyczny i zrobił tak, źe marynarze mieli świeże mięso, którego przed tym żądali. W odpowiednim czasie, gdy owce DStały zjedzone, pan Peglar posłał sprawozdanie do Admiralicji. Przedstawione przez nie go rachunki były wzorowe, ale w oczach urzędników w Whitehall brakowało w nich pewnego ważnego szczegóły. Pan Peglar zapomniał wziąć pod uwagę tak zwane odpadki" owcze i wydatkować je przez prosty proces rzucania do morza. Odpadki stanowią bardzo ważną pozycję w raportach floty. Obejmuje ona wszystko to, co pozostaje. Naprzykład odpadki" świecy to wosk, który stanowi własność państwa. Odpadki z owiec po odarciu ich ze skóry, poćwiartowaniu i zjedzeniu - stanowią właściwie również własność państwa. W tym i podob nych wypadkach państwo zgadza się łaskawie zrzec przyjemności istotnego posiadania, jeżeli przedstawi mu się wyraźnie, źe odpadki te nic zostały zużyte, w taki sposób, aby mogła z nich korzystać jednostka. Innemi słowy, jeżeli stwierdzi się, że zostały wrzucone do morza. Ale pan Peglar, z właściwą Nowemu światu po gardą dla rzeczy nieważnych, tego właśnie nie zrobił. Minęło parę tygodni.sprawozda nie zwrócone zostało panu Peglarowi z urzędowym dopiskiem, że musi być zaznaczone, co stało się z odpadkami owiec, w liczbie pięciu. Pan Peglar wogólc nie zrozumiał, o co chodzi. Gdy mu to wytłomaczono, oświadczył; Dobrze, mogą zrewidować mnie, czy ich przypadkiem n c mam. Czy przypuszczacie zresztą, że je zjadłem? Nie mógłbym tego stwierdzić, odpowiedział pociesza jąco jego pomocnik. Napiszę i zapytam ich rzekł pan Peglar i zrobił to. Nie potrzebujemy powtarzać szczegółów korespondencji, która się wywiązała. Doszła ona do kulminacyjnego punktu, gdy Admiralicja oskarżywszy pana Pcglara o niewłaściwą trzpiotowatość, usły szala w odpowiedzi od tego pogodnego jegomościa, że byłaby niewątpliwie innego zdania, mogąc go zobaczyć w chwili, kiedy załatwiał się z owcami przy pomocy automatycznego rewolweru Wówczas Admiralicja znudziła się żartami, jak przystało departamentowi Wielkiego Rządu, czującemu, że sprawy zaszły już zbyt daleko. Zwrócono się do pana Peglara z lakonicznym żądaniem, aby zdał sprawę, na co zuzyłe zo' stały odpadki", lub teł zapłacił za nie. Dalej poinformowano g'> w niedwuznacznych słowach, zt wszelka korespondencja na M temat musi ustać. Potem Admiralicja, uważając, źe śmieje się ostatnia.skierowała swoją uwagę na inne sprawy. Ale gładka szczęka pana Peglara znowu, przybrała złowróżbny wyraz. O nie! rzekł kierownik firmy Peglar i Ziegland Nie zapłacę! Ale jeżeli chcecie mieć odpadki będziecie je mieli. Okręt stał właśnie w Dundee. Pan Peglar wyszedł na ląd i poprosił policjanta, aby go zaprowadził do najbliższej rzeźni. Tam pan Peglar zwrócił się do jegomościa w zakrwawionym kitlu, wyjaśniając mu cel swego przybycia. Ekwiwalent mniej więcej pięciu owiec zakończy!. Jegomość wskazał stos odpadków i zachęcał pana Pcglara,aby wziął je sobie sam. Pan Peglar napełnił nimi pięć worków i zawiózł je na wozie na okręt. Tam przeniósł ich zawartość do skrzyni, przybił skrzynię gwoździami i nadał pocztą do urzędnika Admiralicji, którego podpis figurował na przeprowadzonej ostatnio urzę dowej korespondencji. W chwilę później jeden z of!«* cerów wręczył mu wieczorną gazetę. Ameryka przystąpiła dc wojny oznajmił. Tłum. B. K.

6 Rok 1936 w zdarzeniach Najważniejsze wypadki polityczne w Polsce i na świecie w roku ubiegłym STYCZEŃ. 1-go Rok rozpoczyna się pod zna kiem wojny włosko - abisyńskiej. W dz,eń Nowego Roku oddziały włoskie zbombardowały ambulans szwedzkiego Czerwonego Krzyża. 7-go. Rozw.ązanie Kortezów w Hiszpanii i rozpisanie nowych wyborów. 13. go. Wyrok w procesie o zabójstwo min. Pie rac kiego. 3 kary śmierci zamienione na dożywotnie więzienie. 16-go. Japonia wycofuje się z Konferencji Morskiej i otwiera okres wyścigu zbrojeń na morzu. 18- go. Komisarz Ligi Narodów dla spraw Gdańska, Lester, złożył ra port, stwierdzający systematyczne ła manie konstytucji przez hitlerowski senat gdański. 20- go. Zgon króla Jerzego. Pro Marnowanie księcia Walii królem An glii, jako Edwarda III. 22*go. Rząd Lavala obalony przez lewicę francuską spowodu popierania lig faszystowskich i polityki podziału Abisynii 24-go. Utworzenie nowego Rządu Sarraut we Francji go. Wybory w Grecji, zwycięstwo republikanów. 29-go. Podpisanie pokoju pomiędzy Boliwią a Paragwajem, po kilku letniej wojnie o Gran Chaco. LUTY 20.go. Demonstracje bezrobotnych 13- go. Napad bojówki faszystow skiej we Francji na przywódcę socja. 20- go. świtalsłd i Matuszewski strajkujących robotników fabryki w Poznaniu. Zagłębiu Krośnieńskim dla poparcia listów francuskich tow. Leona Blu- usunięci z zajmowanych stanowisk. Krośnie. ma. Wielkie wzburzenie opinii publicznej. Rozwiązanie lig monarchisty- go an Z eel and a w Warszawie. striackiego z Hitlerem. 27- go. Wizyta premiera belgijskie 11-go. Porozumienie faszyzmu au cznych. 28- go. Wielkie zwycięstwo Frontu Ludowego w Hiszpanii podczas wy krakowskie. 18 oskarżonych skazano 13-go. Wyrok w procesie o zajścia 14- go. Strajk powszechny w enezueli przeciwko dekretowi o cenzurze prasowej. 28- go. Zgon króla Egiptu Fuada. oskarżonym od 5 do 11 miesięcy za. borów elektorów Prezydenta. na kary od 10 miesięcy do 2 lat go. Wybory do Kortezów w 29- go. Demonstracja bezrobotnych wieszono wykonanie kary, 10 unie Hiszpanii Wielkie zwycięstwo socjalistów i lewicy. Amnestia dla boha 23 rannych. w Chrzanowie. Jedna osoba zabita, a winniono. 13- go. Zabójstwo przywódcy reak terów rewolucji październikowej. MAJ cji hiszpańskiej Calvo Soteli w odwe 17- go. Wielka bitwa pod Makalle. nej. 2-go. Rozruchy głodowe w Trzeciej Rzeszy. Policja hitlerowska prze 19-go. Początek procesu w ZSRR cie za zamordowanie przez monarch! przeciwko opozycji trocki stowskiej. prowadza masowe aresztowania. rozbioru Hiszpanii. Porażka Abisyńczyków. 2- go. Cesarz Abisynii Haile Selassie opuszcza kraj i wyjeżdża do 20-go. Konferencja przedstawicieli stów porucznika gwardii cywilnej. 16 opozycjonistów oskarżono o akty terorystyczne i kontakt z Gesta łaczów socjalistycznych w Gdańsku. 4- go. Masowe aresztowania dzia- 19- go. Wykrycie spiskowej antypolskiej organizacji hitlerowskiej na Dżibutti. partii socjalistycznych PPS i Bun- 14- go. Wielkie manifestacje ludu francuskiego z okazji Święta Narodo po". 5- go. Dewaluacja lira we Włoszech, mimo szumnych frazesów Mu Śląsku, mającej na celu oderwanie 3- go. Wielkie zwycięstwo socjalistów i Frontu Ludowego w wyborach ków Zawodowych w Polsce, określaj du oraz Komisji Centralnej Związ wego Francji wykazały wielką popularność Rządu Ludowego. moskiewskim. ssolini ego o stałości waluty. 23- go. Wyrok śmierci w procesie śląska od Polski. 21- go. Wybory do parlamentu japońskiego. Poważny wzrost głosów ści zdobyli 146 mandatów. go ruchu robotniczego w Polsce. do Parlamentu francuskiego; socjali jednolite stanowisko całego klasowe 17. go. Wielka manifestacja ludno 24- go. Dekret Hitlera, wprowadza 5-go. Zgon dyktatora węgierskiego Gemboesa.* Węgry w przededniu śd Warszawy przeciwko hitlerowskim jacy dwuletnią służbę wojskową w partii robotniczej, która zdobyła go. Demonstracje bezrobotnych 22-go. Proces w Nowosybirsku zamachom na Gdańsk. Trzeciej" Rzeszy. Pokój świata znaj zmiany polityki. mandatów. w Inowrocławiu. obywatel niemiecki Stickling i 8 oby 19-go. Nowe zarządzenia Senatu duje się w poważnym niebezpieczeństwie. 26- go. Wojskowy zamach stanu w 5- go. Wojska włoskie wkroczyły 10- go Rozwiązanie Heimwehry wateli sowieckich, skazanych na Gdańskiego, gwałcące wszelkie podstawy konstytucji gdańskiej. Nowy 30-go. Gen. Rydz-śmigły przybył Japonii. Rewolta militarystów skrajnego kierunku stłumiona. S-go. Mussolini proklamuje cesar muje dyktaturę, na rozkaz Mussolira Stickling został ułaskawiony. do Addis-Abeby. w Austrii. Kanclerz Schuschnigg obej śmierć. Na skutek interwencji Hitle etap liitleryzacji wolnego miasta. z rewizytą do Paryża. 27- go. Francuska Izba Deputowanych uchwaliła większością 353 gło siwo abisyńskie z królem włoskim niego. 18-go. Wybuch powstania faszystowskiego w Marokku hiszpańskim. skiego. Dymisja min. Titulescu, tłu- 30-go. Zmiana gabinetu rumuń 24- go. Wybitny pacyfista niemiec 11- go. Socjalista tow. Hakkila wy ki Karl von Ossietzky, więziony przez sów przeciwko 164 gł. ratyfikację brany został an przewodniczącego Sej wiele lat przez władze hitlerowskie paktu francusko-sowieckiego. mu finladzkiego. otrzymał pokojową nagrodę Nobla. MARZEC nych stronnictw i dają organizacyjną ^portowe 1- go. Zjazd Unii Pracowników U- podstawę frontu robotniczo-chłopskie mysłowyeh w Warszawie uchwalił so go. lidamośó z ruchem robotniczym. 10- go. Azana wybrany prezydentem Hiszpanii. Koke! 2- go, Wybuchł strajk włókniarzy w Łodzi i okręgu przeciwko łamaniu 11- go. Strajk generalny w Grecji. Z WYCU^öi'WO WĘGIERSKICH umowy zb "orowej. 12- go. Krwawe zajścia żydowsko- HOKClóToW W KRAKOWIE. 4- go. Nadzwyczajna Komisja Roz arabskie w Palestynie. Ogłoszenie W piątek odbył się w Krakowie jemcza odrzuciła wysuwane przez ba stanu wyjątkowego w Jerozolimie. pierwszy w bieżącym sezonie międzynarodowy mecz hokejowy między ronów węglowych żądanie obniżki 13. go. Nowy Rząd w Hiszpanii płac górników. ukonstytuował się na podstawie programu w Frontu Ludowego. niezasłużonym zwycięstwem Węgrów mistrzem Węgier drużyną B.K.E. z Budapesztu a Cracovią, zakończony 5- go. Min. Hirota tworzy Rząd Japonii. 15- go. Ustąpienie Rządu p. Ko- w stosunku 2:1 (1:1, 0:0, 1:0). 6- go Strajk powszechny w przemyśle włókienniczym w Łodzi i w o- du stanął gen. Sławoj-Składkowski. ściałkowskiego. Na czele nowego Rzą MISTRZOSTWO HOKEJOWE W meczu hokejowym o mistrzostwo kręgu łódzkim objął włókniarzy. gijskiego. Socjaliści uzyskali 70 man kabi pokonała niespodziewanie łatwo Boks 24-go. Wybory do parlamentu bel klasy A okręgu krakowskiego Ma- 7«go. Wojska niemieckie wkracza riatfjw, stając się najsilniejszą oartią robotniczą Legią w stosunku 3:0 (2:0, 1:0, 0:0). ją do nadreńskiej strefy zdemilitaryzowanej. Locamo porwane na strzę O MISTRZOSTWO HOKEJOWE w Belgii. py. Wielk;e wzburzenie w Europie. CZERWIEC LWOWA. 9-go. Krwawe ekscesy endeckie w 1-go. Ogłoszono wyniki wyborów W meczu hokejowym o mistrzostwo Przytyku. samorządowych w Zgierzu. PPS uzyskała 11 mandatów (przedtem 5), z Kresami (Tarnopol). Czarni mieli okręgu lwowskiego, mistrzowska drużyna Polski, Czarni, rozegrała mecz 16-go. Zwycięskie zakończenie strajku włókniarzy w okręgu łódzkim. nacja 5 (przedtem 8). łatwością 7:1 (1:1, 3:0, 3:0). Str. Narodowe 10 (przedtem 16), sa b. znaczną przewagę, wygrywając z 18-go. Sąd Apelacyjny uniewinnił 8- go. Krwawy strajk w Toruniu. KANADYJSCY HOKEIŚCI wszystkich oskarżonych o zamach Dwaj robotnicy zabici i wielu rannych. Kanadyjska drużyna hokeja lodo GROMIĄ NIEMCÓW 10:0. bombowy na Marsz. Piłsudskiego. 18-go. Zgon enizelosa. 9- go. Krwawy strajk w Gdyni. wego Kimberley Dynamiters walczyła w Hamburgu w obecności 6, go Strajk powszechny w Krakowie w związku z zajściami w fa 13 go. Utworzenie Rządu koali grywając w stosunku 10:0. 9. go. Komedia wyborów na Litwie widzów z reprezentacją Niemiec, wy bryce Semperit Na uilcach doeho. cyjnego w Belgii z an Zeełandem dzi do krwawych starć, w wyniku jako prem erem. P tka ro* których padło 10 robotników. 14. go. Powstanie arabskie w Palestynie, wymierzone przeciwko Ży ZWYCIĘSTWO ruchu 24 go. Wielka manifestacja solidarności w związku z zajściami kra- dom i Anglikom. W NIEMCZECH. kowalcmi. W piątek mistrz piłkarski Polski, 15 go. Krwawe zajścia z robotnikami w Krasnymstawie. drużyną FB. Stuttgart, bijąc ją Ruch, rozegrał mecz w Stuttgarcie z 26-go. Krwawe zajścia w Częstochowie, przed gmachem Funduszu 17- go. Rewolta na Litwie, krwawo stłumiona przez faszystowski Polacy mieli wyraźną przewagę zdecydowanie 3:1. (1:1). Pracy, podczas demonstracji bezrobotnych. Rząd. nad przeciwnikiem. 29- go. Hitlerowska komedia wy 18- go. śmierć Maksyma Gorkie borów do Reichstagu. Mimo terom i sztuczek wyborczych, CC0 ludzi wypowiedziało się przeciw hitleryzmowi. 30- go. Komisja Centralna Zw. Za w odo wy ch uchwaliła 1-godzinny strajki powszechny na dzień 2-go kwietnia, w rwiązku z krwawymi zajściami w różnych miastach Polski. KWIECIEŃ 2-gc. Jednogodzinny strajk powszechny w całej Polsce na znak solidarności robotniczej, spowodu zajść krakowskich. Imponująca manifestacja Świata Pracy. Udział w strajku po raz pierwszy wzięły organizacje pracowników umysłowych. 5-go. Zgon Bronisława Sławińskie go go, członka Pierwszego Proletariatu. 8-go. Zgon tow. Budzińskiej-Tylic sce wiecznego spoczynku. 3-go. P. Roosevelt wybrany olbrzymią większością głoósw ponownie Prezydentem Stanów Zjednoczo 9- go. Zaostrzenie walk wewnętrznych w Palestynie. Na czele powstań SIERPIEŃ ki ej w Warszawie, zasłużonej działaczki społecznej. politycznej i amnestii dla emigrannych. 3- go. Anglia i Francja proklamu ców arabskich stanął przywódca pow 5- go. Nowy Rząd hiszpański z tow, 13- go. Turcja żąda rewizji statutu dardanelskiego, w kierunku zdoby panii go. Hitlerowski Kongres wanie naczelnego dowództwa, oraz tów brzeskich. ją neutralność wobec walk w Hisz stańoów syryjskich Fauzi Bey. Caballero przeprowadza scentralizo LIPIEC cła prawa ufortyfikowania cieśniny. 4- go. Międzynarodowy Kongres w Norymberdze. Hitler wskazał, że organizuje Milicję Ludową. 14- go. Krwawe demontsracje bez 1- go. Krwawe zajścia z robotnika górników wypowiedział się jednogtoś cele Trzeciej Rzeszy leżą na Wshco 6- go. Wybory na Prezydenta Peru przyniosły wielkie zwycięstwo so robotnych we Lwowie. mi w pow. Rudeckim. 7 osób zabitych, nie za wprowadzeniem 6.godzinnego dzie, że Ural i Ukraina mogłyby dać 16- go. Krwawe zajścia podczas 3 osoby ranne. dnia pracy i 36-godzinnego tygodnia Niemcom dobrobyt. cjaliście Haga de la Tore. Rząd faszystowski nie uznał wyboru, gwałcąc pogrzebu poległych robotników lwów 2- go. W Krzeczowicach polała się pracy w górnictwie. 12-go. Masowe aresztowania człon skich. krew walczących o ludzkie warunki 5- go. Zamach stanu w Grecji. ków opozycji w Gdańsku. cynicznie wolę ludu. 19-go. Obrady III Kongresu Zwiąż pracy robo uników rolnych. 8 zabitych, Strajk generalny przeciwko dyktator 16-go. Krwawe zajścia w pow. hru 7- go. Wybuch strajku w portach ku Zawodowego Małorolnych wykazały kolosalny wzrost nastrojów so 4. go. Ogłoszenie wyników wybonie stanu wojennego. i ranni. wielu robotników rannych. skiej akcji gen. Mataxasa. Ogłosze bieszowskim i zamojskim. Są zabici amerykańskich. cjalistycznych na wsi. rów do parlamentu w Finlandii. Socjaliści stali się najsilniejszą partią, ska zawiesiły ostatnią opozycyjną ga nej PPS zakończono powzięciem waż 5-go. Hitlerowskie władze Gdań 7 8-gro. Obrady Rady Naczel 21.go. Wielkie zwycięstwo socjali 19- go. Klęska Abisyńczyków na stów w Szwecji. Pierwszy raz w dzie froncie południowym. uzyskując 83 mandaty. zetę gdańską Panziger olksztg". kich uchwał, dotyczących obrony kra jach Szwecji partia socjalistyczna 26- go. Strajk demonstracyjny we 4-go. Niesłychany atak prezyden 7- go. Ogłoszenie dyktatury gen. ju, sprawy Gdańska i stosunków w zdobyła absolutną większość w parła mchu robotniczym. Lwowie i Przemyślu w związku z zaj ściami lwowskimi. jako cesarzem go. Obrady Rady Naczel nej PPS w Warszawie. Uchwały o- kreślają stanowisko PPS wobec in go. Dni Kultury Robotniczej w Krakowie. Imponujący przebieg uroczystości. 20-go. Wyrok w katowickim procesie spiskowej antypolskiej organizacji hitlerowskiej. Trzech oskarżonych skazano na 10 lat więzienia, trzech na 8 lat, pozostali 93 oskarżeni od 1 i pół roku do 7 lat. Czternastu uniewinniono. 23-go. Napad endeckiej bandy Do boezyńskiego na Myślenice. 28-go. Manifestacja chłopów w Nowosielcach z okazji 300-nej roczcy wójta Michała Pyrza. Zgromadzeni chłopi pod sztandarem Stronnictwa Ludowego złożyli gen. Rydz-Śmigłemu rezolucję z żądaniem demokracji ta Senatu Gdańska Greisera na Ligę Narodów. 9-go. Strajk demonstracyjny w HUjadOmosci Karcrarsftwo go, wielkiego pisarza Rosji. 19- go. Senat francuski uchwali! STRZELEC MISTRZEM NAR CIARSKIM POLSKI W SZTAFEustawę 40-godzinnego tygodnia pracy. Rząd francuski rozwiązał ligi fa CIE. W Zakopanem odbył się narciarski szystowskie. bieg sztafetowy 4 z 10 kim, o mi- Rozpoczyna się wojna domowa w Hiszpanii Prawie cały korpus oficerski po stronie faszystów. 2l-go. Strajk w fabryce Opel w Hiilerii objął robotników. Dra końskie represje władz hitlerowskich. 23-go. Tow. Seitz, b. burmistrz Czerwonego Wiednia, wypuszczony został na podstawie amnestii na wol ność. 28-go. Rozłam w Legionie Młodych. Legion Młodych-Frakcja wy stąpił przeciw knowaniom sanacyjnym Komendy Głównej Leg. Mł. i opowiedział się za jaknajściślejszą współpracą z PPS. Metaxasa w Grecji. menele. Tow. Hannson tworzy Rząd. 8- go. Senat francuski przyjął pro 9- go. Konferencja Austrii, Węgier 22- go. Zwycięstwo socjalistów duń jekt ustawy o nacjonalizacji przemysłu zbrojeniowego. stowski blok wojenny. skich w wyborach do Landsthingu i Włoch w Wiedniu zacieśniła faszy (izba druga). 11-go, Przyjazd szefa sztabu generalnego armii francuskiej, gen. Ga melin, do Warszawy. Serdeczna mani festacja społeczeństwa polskiego. 15-go. Wielkie manifestacje Stron nictwa Ludowego z okazji rocznicy odparcia najazdu bolszewików. Impo nujące zgromadzenia chłopów wypowiedziały się za Rządem ludowym i zaprowadzeniem demokracji politycz. strzostwo Polski. Do zawodów stanę- I ło 22 sztafet, z których bieg ukoń-! czyło 19. Pierwsze miejsce i tytuł mistrza Polski zdobyła sztafeta zakopiańskiego Strzelca w czasie 8:11:18 sek. 2) Wisła Zakopane w czasie 3:13:49 sek. Najsłabszym w sztafecie Wisły był Bochenek, który spowodował przegraną sztafety. 3) S.N.P.F.T. w czasie 3:13:54 sek. Indywidualnie pierwsze miejsce zajął Karpiel ze Strzelca, który na dystansie 10 kim. uzyskał najlepszy czas 44:36. TRZECIE ZWYCIĘSTWO BOKSE RÓW ŁOTEWSKICH W WILNIE. Wilnianie rozegrali w piątek trzecie spotkanie bokserskie z Łotyszami. Tym razem przeciwnikiem drużyny L. A. S. był zespół złożony z zawodników Śmigłego i Elektritu. Łotysze odnieśli trzecie zwycięstwo w stosunku 10:4. Różne wiadomości ROBOTNICZY TURNIEJ SZA CHOWY O MISTRZOSTWO WARSZAWY. W pierwszych czterech dniach Robotniczego Turnieju Szachowego o Mistrzostwo Warszawy rozegrano 33 partie (5 partii niedokończone). Pierwsze miejsce zajmuje tow. Fiszman (Związek Włókienniczy), który z ośmiu granych party] wygrał 7 i jedną przegrał. Na drugim miejscu są tow. tow. Feigenbaum (art. malarz) i Feldman (Zw. Handl.) po 3 punkty. Na trzecim miejscu tow. Esterson (Jutrznia). Dalszy <r:ąg turnieju odbywa się w godzinach wieczorowych w Klubie Robotniczym przy ul. Długiej 26. Zapisy na turniej są jeszcze przyjmowane w Zarządzie Głównym Jutrzni, Długa 45, telefon maczona jako wzmocnienie wpływu.niemiec. WRZESIEŃ 4.go Largo Caballero stanął na czele Rządu hiszpańskiego. 5- go. Zajęcie Ironu przez hiszpań ssich faszystów. Krwawa rzeź kobiet i dzieci 6- go. Wielkie manifestacje PPS w rocznicę.krwawej Środy wykazały moc i potęgę Socjalizmu polskiego. 8- go. Bunt załogi krążowników portugalskich przeciw faszystowskie, mu dowództwu. 26- go. Zawarcie porozumienia wa 11- go. Gen. śmigły-rydz miano, lutowego Francji, W. Brytanii i St. Zjednoczonych. wany marszałkiem Polsku 14-go. Hitleryzm gwałci znów 27- go. WIELKIE ZWYCIĘSTWO Traktat Wersalski, wypowiadając klau PPS W WYBORACH W ŁODZI. N&rodowcy ponieśli druzgocącą kię skę; sanacja nie uzyskała ani jednego mandatu. PAŹDZIERNIK 12- go. Kongres szwajcarskich zw zawodowych wypowiedział się przeciwko współpracy z komunistami i ze wszelkimi organizacjami o tendencjach antydemokratycznych. 14- go. Rozwiązanie partii socjalistycznej w Gdańsku. Konstytucja Gdańska porwana na strzępy. 15- go. Dwie doniosłe rezolucje C. K. W. P. P. S. 1) za demokratycznymi wyborami na podstawie demokratycznej ordynacji wyborczej, 2) C. K. W. P. P. S. wyraża kategoryczny protest przeciwko rozwiązaniu partii socjalistycznej w Gdańsku i domaga się obrony konstytucji gdańskiej. 15- go. N. K. W. Stronnictwa Ludowego wypowiedziało się za rozpisa. niem swobodnych wyborów na podstawie demokratycznej ordynacji wy bmrzej. 16- go. Orędzie króla belgijskiego ogłaszające neutralność Belgii. 5-go. Uchwalenie nowej konstytu 17- go. Rozwiązanie Zw. Rob. Stow. cji ZSRR. Sport, w Gdańsku. 7-go. Zamach stanu w Peru. Faszystowski 18- Rząd unieważnił wybór go. Sukces socjalistów w wybo rach do parlamentu norweskiego. So. socjalisty na Prezydenta. cjafści zdobyli 71 mandatów. 10- go. Abdykacja króla Edwarda 19- go. Spalenie głównej kwatery faszystów angielskich. Społeczeństwo angielskie nie dopuści do u gruntowa III. Książę Yorku królem Anglii. 10. go. Zgon tow. Leona Wasilew skiego. ni a «de faszystowskich prób Mosley a go. Przemysłowcy polscy od go. Konferencja w sprawie Izb rzuca ią źadan'e górników w sprawie 6 podzinneirn dnia pracy. 25. go. W'plka konferencja Organizaevj Robotniczych Warszawy wyraz"ła kategoryczny nrotest przeciwko hpleryzacji Gdańska. 25-go 70 rocznca urodzin wodza pro letariatu polskiego tow. Ignacego Daszyńskiego była obchndzona uroczyście przez klasę robotniczą całej Pol. ski. 28- go. Zgon tow. dr. Jerzego Michałowicza, twórcy robotniczego ruchu sportowego. 29- go. Premier SkładkowsM o- świadczył delegacji górników, że Rząd wniesie do Sejmu wniosek o udziele«nie mu pełnomocnictw dla skrócenia czasu pracy górników. 31-go. Zgon tow. Ignacego Daszyńskiego. LISTOPAD l.go. Faszyści napróżno usiłują zdobyć Madryt Bohaterska obrona stolicy. 3-go. Pogrzeb tow. Ignacego Daszyńskiego. Polska klasa pracująca odprowadziła swego Wodza na miej zulę, dotyczącą umiędzynarodowienia rzek. 18go. Samobójstwo francuskiego min. spraw wewnętrznych tow. Salem gro, wskutek łajdackiej, oszczerczej kampanii faszystowskiej. 18. go. Niemcy i Włochy uznałyj Rząd gen. Franco, szykując się do 25- go. Zawarcie układu niemiecko-japońslriego. Pod płaszczykiem walki z Komintemem szykują się państwa faszystowskie do wojny. 30-go Bohaterska obrona Madrytu zadaje faszystom ciężkie straty materialne i moralne. GRUDZIEŃ 1- go. Otwarcie Konferencji Panamerykańskiej. Prezydent Roosevelt ostrzega świat przed rozpętaniem no wej pożogi wojennej. 2- go. Zamach na premiera Hirotę. 3- go. Krwawo odparty atak faszy stów na Madryt. 3-go. Wybuch ostrego zatargu konstytucyjnego w Anglii na tle projektowanego małżeństwa króla Edwarda III z panią Simpson. Pracy. Związki robotnicze domagają się jednomyślnie przywrócenia samorządu w ubezpieczeniach społecznych. 12-go. Uwięzienie marsz. Czang- Kai-Szeka prze? zbuntowaną armię marsz. Czang-Sue.Lianga. 16-go. Masowe areszty socjalistów w Austrii. 19- go. Pakt państw Ameryki odrzuca wojnę, jako narzędzie rozwiązy wania sporów w Ameryce. 20- go. Trzęsienie ziemi na San Salwadorze. Kilkaset osób zginęło. 26- go. Zwolnienie Marsz. Czang- Kai-Szeka. Marsz. Czang-Sue-Liang zatrzymany w Nankinie,

7 Gehenna ludności polskiej na Śląsku Opolskim POGŁOSKI O WYWIEZIENIU POLAKÓW Z POGRANICZA NA ŚLĄSKU OPOLSKIM. Przyjaciele nasi hitlerowci w dalszym ciągu gnębią Polaków na Śląsku Opolskim. Ostatnio zanotowano wiele wypadków wywiezienia Polaków z pogranicza w głąb Niemiec na przymusowe roboty. Akcję tę przeprowadzają hitlerowcy z wielką brutalnością, nie zwracając żadnej u- wagł na rodziny wywiezionych Polaków. Często odrywa się ojców od swych dzieci i wysyła ich do niewiadomych okolic. Wśród ludności polskiej akcja ta wywołuje ogromne rozgoryczenie. Mówi się, że z Bytomia i okolicy zostanie wysiedlonych 5500 rodzin polskich, a na ich miejsce mają być sprowadzeni niemieccy koloniści. Opór przeciwko wysiedleniu ka rają hitlerowcy bardzo surowo. Niejaki Mutka został skazany na rok przymusowej pracy, a dzieci jego oddano do domu sierot. Niejaką Kiry sową, która nie chciała pojechać w głab Niemiec, dokąd jut odtransportowano jej męża eksmitowano z mieszkania, a dziej ci jej zostały uprowadzone przez hitlerowców i wywieziono. Cóż Komisja Mieszana, urządzająca w Bytomiu, robi w obronie Polaków? CORAZ NOWE PRZEJAWY GOSPODARKI WOjENNEJ*4. Prasa niemiecka donosi o wpro wadzeniu w źyde przepisów, zobowiązujących rolników na Śląsku Opolskim do oddania nadwyżek mleka do okręgowych mlecza» ń na rzecz niemieckich konsumentów. Prasa pisze o powyższym zarządzeniu jako o obowiązku narodowym 1 podkreśla, że sabotaż gospodarki wyżywienia narodu niemieckiego" karany będzie bezwzględnym więzieniem. Zarządzenie to wywołało zrozu miale rozgoryczenie wśród ludności rolniczej na Śląsku Opolskim, gdyż produkcja mleka w tym kra ju jest minimalna. Wedle tego roz porządzenia, rolnik posiadający 60 mórg magdeburskich i 5 krów, musi oddawać dziennie 25 30, litrów mleka. Kronika Zagłeba Dąbrowskiej Spóźnione żale, ale czy słuszne Prasa zaglębiowska nie szczędzi słów krytyki, a nawet krytyki ostrej wobec sposobom zaopatrywania bezrobotnych miasta Sosnowca w kartofle. Nie brak było giosow krytycznych na sposoby praktykowane przez Dyrekcje kopalń węgla, przydzielające zamiast tego, co górnicy wykopali to jest węgla miału, który został oddzielony od ilości węgla wy dobytego w dniu pracy przeznaczonej na rzecz bezrobotnych. Nawet p. (as) w Kurierze Zachodnim, organie kapitalistów zaglębiowskich przedstawił ponury obraz zbiurokratyzowania całej akcji. Te narzekania na zbiurokratyzowanie całej akcji są już przesadne. Nie dziwimy się temu zjawisku źe czynniki miarodajne, zarządzające samą akcją pomocy zimowej wydały całą masę przepisów, uciążliwych, zestawień, zarządzając ścisły nadzór i kontrolę nad akcją. Jak słuszne były obawy dowodzą już tego fakty nadużyć, jakie miały miejsce w niezbyt odległym od nas Chrzanowie. Jeśli mowa o zbiurokratyzowaniu tej akcji, to jaki czynnik społeczny miał tu wziąć inicjatywę? Czyż obecni burmistrzowie, prezydenci, wszyscy reprezentują czynnik społeczny? 1 Województwo Kieleckie pewnie wie, jak umieją pracować tacy panowie prezydenci, jak potrafią dopilnować akcji Jakżeż dobitny wyraz temu dał nawet sanacyjny Express Zagłębia, skoro tylko użył swawolnej formy w Szopkach Zagłębia Prezydent gada Słucha go rada, A gdy przesianie, Nic nie zostanie, taki jest wiersz pod fascynującą fotogeniczną, wytwornie uczesaną głowę pana prezydenta jednego z miast Zagłębia. P. PA WLEWKO to) BARYKADY * rosyjskiego przełożyła HALINA PILSCHOWSKA W nocy pożary się wzmogły. Federaci cofając się podpalab budynki. Zdawało się, że się Paryż ZWtja w olbrzymią spiralę płomieni i dymu. Dwudziestego czwartego federaci sami opuścili X okręg, Delecluse był w XI okręgu, więc tam pobiegłem. Jourde, spokojny, jak w mmisterium finansów, siedział z szkatułką pieniędzy i wypłacał żołd batalionom. Tu/ obok mego Ferrće badał z niezmąconym spokojem szpiegów. Powiada: Trzeba posłać dwóch szubrawców do Rigol" i natychmiast skruszony przypomina sobie: Ach, tak... Rauia Rigot rozstrzelano Na placu Joanny d Arc Wróblewski odpiera ataki całego korpusu. Biją dzwony na trwogę. Spędziłem noc drzemiąc przy ogniskach na ulicach. Z rana, zaraz po obudzeniu dowiedziałem się o rozstrzelaniu Milierda i o tym, że federaci z zem sty stracili pięćdziesięciu zakładników. Gdzieś ktoś jeszcze walczył, ale nic sensownego me zdołałem się dowiedzieć. Przeszło mi przez myśl, iż jedynym celem mego pobytu w mieście jest uratowanie kogokolwiek z pozostałych przy życiu wodzów Komuny. Doświadczę nie Komuny powinno być natychmiast prześwietlone, aby się me powtórzyły losy powstań 48 i 51 roku, o których materiały dotychczas spoczywają w niezakłóconym spokoju w archiwach Ratusza Kontynuowanie moich notatek wydaje mi się niemo możliwe. Ręka mi odmawia posłuszeństwa. Zda rżeń jest tak wiele, że przestają zahaczać o świadomość. Niemcy nie mają co jeść, ale na faszystów hiszpańskich wydawa. ją miliony marek. Ludzie pracy muszą się coraz bardziej ograniczać w spożyciu mięsa, masła, słoniny ł szmalcu, a teraz nawet mleko będą wydawać na kartki. Tak wygląda raj hitlerowski w ill Rzeszy. Wiadomości z cale] Polski WYPADŁ Z JADĄCEGO SAMO CHODU. Zamieszkali w Nakle bracia Ciszewscy odbywali podróż samochodem ciężarowym do Bydgoszczy, w pewnej chwili otworzyły się drzwiczki w budce szoferskiej i jeden z braci Władysław wypadł z mknącego wozu na jezdnię, u- j legł bardzo ciężkim kontuzjom we ; wnętrznym. Rannego w stanie nie Maria Szapiro j W końcu r. ub. zmarła Marla Sza pi r o. Maria Szapiro (panieńskie nazwisko Frendzlówna), była na stu diach w Zurychu, gdy wybuchła rewolucja 1905 r. Na odgłos tych wypadków c- puszcza studia w Zurychu i jedzie na robotę do kraju. Wstępuje w szeregi P. P. S. Wkrótce została aresztowana na konferencji przy ul. Mokotowskiej. Po manifeście konstytucyjnym Frendzlówna zo staje zwolniona, lecz wkrótce ponownie aresztowana * zesłana administracyjnie du stepów kirg: skich. Stamtąd z narażeniem ty cia ucieka do kraju i, jako wierny żołnierz Rewolucji, staje znowu do szeregów partyjnych, tym ra zem w Lewicy P.P.S. W r jest bardzo czynna w Łodzi, gdzie rozkonspirowana, przenosi się d" Zagłębia Dąbrowskiego, skąd zo staje wybrana delegatem na zjazd lewicy P.P.S. w Cieszynie. Na po czątku 1908 r. zostaje aresztowa na w Dąbrowie Górniczej pod cu dzym nazwiskiem. Przewieziona do Piotrkowa, przechodzi ciężką głodówkę więzienną, wreszcie zo staje przewieziona do X pawilonu i oddana pod sąd wojenny, któ ry ją skazał na 4 lata katorg1. Dzięki staraniom obrony politycznej z adwokatem Patkiem na cze le, wyrok ten zostaje zamieniony przez Skałiona na 2 lata i 8 miesięcy więzienia. Po wyjściu z więzienia zostaje wydalona za granicę. Przyjeżdża do Krakowa i na emigracji staj" do czynnych szeregów partyjnych Maria Szapiro należała do naj piękniejszych postaci w ruchu re wolucyjnym r. Bezwzględne oddanie służbie publicznej było jej cechą, która pozostała na całe życie. Cześć jej pamięci? Kronika lwowska Członkowie Związku Budowlanych w Berez el Przed świętami Bożego Narodzenia odstawiono do Berezy 8-iu członków Związku Zawodowego Robotników Budowlanych pod zarzutem roboty wywrotowej. Jak wiadomo Związek Budowlanych został zawieszony, kilku członków Związku aresztowano, lokal organizacji jest dotychczas zapieczętowany. Wszelkie protesty 1 interwencje tak w sprawie otwarcia Związku, jak aresztu i Berezy pozostały dotychczas bez skutku. Nakładem TYGODNIA ROBOTNIKA ukazał się Zbiór felietonów POOR YORIKA P t OD NIEDZIELI DO NIEDZIELI Cena zł gr. Książkę nabyć można w administracji Tygodnia Robotnika" w Warszawie, Warecka 7, oraz we wszystkich większych księgarniach. Wydaje mi się, że nic się nie dzieje oprócz egze kucyj. Rozstrzeliwują na każdym rogu. Dziś już dwukrotnie zatrzymywały mię wersalskie patrole jednakże paszport angielski wyratował mię bez trudu. Nie mam jednak sił ani na to, aby wrócić ćn do swego pokoju, ani też na to, aby się oddać pod opiekę oficera porządku". Naturalnie, tutaj pośród tych, też jest dużo ciekawego. Właściwie, mo>e spośród dzienikarzy jedynie ja błądzę teraz pomiędzy Uniami ognia. Decyduję się pójdę na Pere - Lachaise. Tam, na wzniesieniu cmentarza pomiędzy pomnikami, walczą ostatni federaci. Pragnę jeszcze zanotować jedną tylko myśl. Nie jestem federatem. Ale czuję teraz, iż siła zdarzeń historycznych jest silniejsza, niż osobiste moje po glądy i wygody. Nie mam innego wyjścia, niż stanąć obok ostatnich komunardów. Żadnego innego wyj ścia nie ma. W tym może tkwi moje nieszczęście. Collins nie widząc prawie nic z tego, co się wokoło działo, znalazł się na nabrzeżu, koło mostu. Nad rzeką unosił się głuchy, jazgotliwy zgiełk i dalekie krzyki. Dreszcz pokonanego podniecenia, jak po ćwiczeniach gimnastycznych, przebiegł po skórze łaskocząc ją i zwilżając potem. W ciągu siedemdziesięciu dwóch dni widmo komunizmu stało nad starą Europą. Było jak kometa zewsząd widzialna. Wróżąc z tej zapowiadającej wojnę i krew komety o swej przyszłości, oficerowie rezerwy gromadzili się w Dahomeju; Alzatczycy, ro Hzma za rodziną zdążali do Algieru do prac nad fosforem; bankierzy zamykali kantory. Francja nabawiła się tej Komuny w ataku roztargnienia ", mówiono na giełdzie, Wypsdki zwierały się jeden z drugim, jak uchodźcy przy wsiadaniu do pociągu, odsłaniając nagle wspólne cede i interesy w najbardziej nieoczekiwanych zestawieniach. przytomnym przewieziono do lecz nicy miejskiej w Bydgoszczy. NIESZCZĘŚLIWY WYPADEK. W czasie zbierania węgla na hałdzie kopalni Dębieńsko w Czer wionce, bezrobotny Jan Drachmae z Zwonowic został uderzony w głowę spadającym kamieniem, w następstwie czego utraci! przytomność. Drachmana odstawiono do szpitala w Rybniku, gdzie lekarz stwierdził u niego nader niebezpieczny wstrząs mózgu. SAMOBÓJSTWO LISTONOSZA. Wystrzałem z rewolweru pozba wił się życia listonosz, zatrudniony w agencji pocztowej w Niwce pod Sosnowcem, Stefan Płociński Powód samobójstwa nieustalony. SAMOBÓJSTWA. 16-fetni goniec bankowy Tadeusz Wypicr, zam. w Katowicach, w celach samobójczych, wy pił większa ilość amoniaku. Powo dem tragicznego kroku była niemożność spłaty pożyczek. 49-cio letni Józef Rusin z Katowic, targnął się na życie, wypijając pewną ilość lisolu. Przewiezie ny do szpitala, pomimo zabiegów lekarzy, zmarł ni? odzyskawszy przytomności. Powodem samobójstwa była obawa przed mającą na stąpić eksmisją z zajmowanego mieszkania. Był on od kilku lal bezrobotnym i w ostatnim czasie zalegał z płaceniem komornego. Targnął się na życie, wieszając się na pętli w komórce przylegającej do mieszkania, emerytowany post. 33-letni Józef Więckiewicz z Bielszo wic fpias':owa 101). Przyczyna śmierci nie została dotąd ustalona, bowiem zmarły przed śmiercią nie zdradzał zupełnie źad nego przygnębienia, ani też nic nie wskazywało, by nosił się on z zamiarami samobójczymi. POŻAR POD NOWYM SĄCZEM. W zabudowaniach Marii Steczo wicz w Tymbarku, wybuchł nocą pożar, który strawił doszczętnie dom mieszkalny oraz zabudowania gospodarcze. Akcja miejscowej straży pożarnej zdołała ochro nić sąsiednie domy przed spłonięciem. Strata przez pożar spowodowana wynosi kilka tysięcy złotych. TRAGEDIA BEZROBOTNEGO. Z pociągu towarowego, pędzącego z całą szybkością z Tczewa do Torunia, usiłował zaskoczyć w pobliżu stacji Subkowy, po dokonanej kradzieży węgla 2b-iefnl bez robotny Franciszek Tessmer, który dostał się pod koła wagonów. Krok ten przypłacił utratą prawej Bardzo swojsko rozbrzmiewał nagle gdzieś w Atre ryce lub w San-Domingo dekret Komuny, apel zaś Tbiersa czytano z szacunkiem w Moskwie czy Sanki- Petersburgu, łącząc go z własnymi losami. Zespalały się teraz w jedno takie zdawałoby się różne rzeczy, jak plan Disraelego o stworzeniu Wisi kiej Brytanii w Azji t podróże Karola Diuka, jak na bycie przez konsula francuskiego w Kairze od sul tana Somali miasteczka Oboka za pięćdziesiąt tysię cy franków i zjawienie się w Nubii niejakiego Mak* di ego, zapowiadającego rzeź chrześcian, jak zdanie markiza de Pleque, wicedyrektora banku francuskie go pieniądze zaczęły się jakoś licho odżywiać we Francji" i zwiększenie zainteresowania w stosunku do podróży i otwierania się nowych rynków. Podróż nicy i geografowie stali się poetami bankierów euro pejskich. Handlowano wszystkim. Wodospadami Południc wej Afryki, bytem plemion australijskich, egzotyką indyjskich fakirów i chałupniczych wyrobów chińskich. Podróże i odkrycia stały się katalogami tęgi potwornego handlu. Tak pogrążony w samym sobie wyszedł Collins ns plac Saint-Michel. Nie prędko jeszcze uporałby się z dręczącym doprowadzeniem siebie do ładu, gdyby nań nie zawołano. Obywatelu! Wasz kamień! Dziewczyna w czarnym kaftaniku j różowej pcrkalowej spódnicy, trąciła go ze śmiechem w ramię Kamień, kamień, bo was, obywatelu, nie pusz czą, widzicie? Wskazała barykadę, ustawioną z pustych i wypełnionych kamieniami faszyn. Każdy przechodzień mu siał przynieść kamień. Dziesiątki ludzi w melonikach, kaszkietach, kapeluszach i czapkach drążyło jezdnię. nogi, którą odcięły niu koła w o- kolicy kolana, jego współtowarzysz Paweł Karpiński zbiegł w niewiadomym kierunku, Tessmera w stanie ciężkim przewioziono do szpitala w Tczewie. ttgcik radiowy rtjfto/oczfia BhDiieitätja llgküju Juk cu roku, Międzynarodowa Unia iüuiiuioa.czna oxgan.zuje audycję o ciuuakierze mattuoslacji pvku uwej, ułusęcej pukuj ludziom dobrej woli. będę to zycieiua noworoczne, skła. dane luuom caiej ziemi przez ' & rozgłośnie europejskie. Życzenia szczęśliwego Nowego Koku rozpocznie Szwaj urna, która jest siedziby Unii Radiofonicznej, po niej wystąpię inne rozgłośnie w kolejności alfabetycznej. Anglia nada dźwięki dzwonu małego kubuoła i słynnego v eastmuuiuer Abbey. Z Austrii popłynie ludowa piet»n noworoczna, śpiewana po małych górskich wiosnach. Ludową pieśń obyczajową, śpiewaną przez dzieci naua Belgia. Czechosłowacja prześle dźwięki narodowej polkr. Cams krótkie życzenia oraz dzwony z kopenhaskiego ratusza i starą pieśń miłosną. Ustom a wyśpiewa p.oeenkę ludową w wyk dziecięcego chóru. Z Hnlandii usłyszą radiosłuchacze prze robioną na chór melodię, skompono. waną przez Sybehusa na dzwony nowo-wybudowanego kościoła w tieisin kach. Francja odezwie się słynnym Chan lec terem RosLanda, skomponowanym przez Jacques de la Frecie, w wykonaniu sola tenorowego, fortepia. nu i małego choru. Przed mikrofonem w Irlandii wykonany zostanie wesoły taniec ludowy, z Islandii rozlegnie się chór dziecięcy, z Jugosławii rytmy tańca narodowego,jło1o, a z Litwy stara litewska pieśń pasterska. Ło twa nada słowa dziękczynne. Norwegia przekaże recytacje utworów Björn stjerna Bjömsona. Niderlandy, które posiadają najsłyn niejsze prastare dzwony wygrywające melodie", nadadzą dawną pieśń rewolucyjną z czasów powstania Niderlandów przeciw władzy hiszpańsko - habsburskiej. Portugalia wystąpi z popularną w swym kraju pieśnią noworoczną, Rumunia zaś z kanonem, Szwecja dołączy do ogólnej audycji poetyckie słowa Wiktora Rydberga o bratnich uczuciach zjednoczonej ludz kości. Wiktor Rydberg jest znakomitym poetą szwedzkim. Z Węgier zabrzmi marsz Rakoczego. Z Włoch pieśń ludowa piemoncka. Audycję zakończy rozgłośnia niemiecka melodią chóru końcowego IX Symfonii Reeathovena, Tekst Schille. ra, opiewający braterstwo wszystkich ludów. W audycji tej nie zabraknie również i Polski, która przyłąo^* do życzeń wymienionych narodów toastem w rytmach zadzierżystego mazura z opery Hrabina Monuszki, opracowanym przez M. Rudnickiego, w wykonaniu chóru i orkiestry Pol* skiego Radia pod dyrekcją G. Fitelberga z udziałem J. Czaplickiego. Audycja odbędzie się dn. 3 stycznia o godz i trwać będzie 30 mi. nut. Słu.hoiisko o Irland i Dn. 3.1 o godz Polskie Radio nada urywek sztuki Księżyc w żółtej rzece ', której autorem jest najwy bi.niejszy dramaturg irlandzki Denis Johnston. I.'twór oparty jest na emocjonującej walce nacjonalistów tr. landzldch ze zwolennikami protektoratu Imperium Brytyjskiego. Aud. opr. L. Pomlrowski. Olgi Kam liska uyjią.i w podwieczorku Popularne już podwieczorki przy mikrofonie cieszą cię coraz większą sympat ą sad osłuchaczy. Tym razem t. j. w niedzielę dn. 3.1 o godz wystąpi znana pieśniarka, Olga Kamieńska, oraz dowcipny, doskonale zgrany Chór Juranda jak również ma ła orkiestra Polskiego Radia pod dyr. Z. Górzyńskiego. Redo wanzewskie NIEDZIELA, 3 stycznia Sygnał czasu Audycja dla wsi Dz ennik poranny Tr. nabożeństwa z Kościoła Garnizonowego św. Katarzyny w Toruniu. Po Nabożeństwie muzyka z płyt Sygnał czasu Poranek muzyczny ze Lwowa Reportaż z życia Muzyka o słońcu (płyty) Koncert z Wilna Au. dycja dla wsi Koncert reklamo wy Fragment słuchowiskowy ze sztuki Den sa Johnstona pl Księ życ w żółte; rzece Podwieczorek przy mikrofon'e. W przerwie Szczęśliwego Nowego Roku dla całego świata' Rzut oka wstecz i horoskopy literackie szkic literacki Romana Zrębowieża Pro. gram na jutro Styl zowane tań ce wszystkich czasów (płyty) Wiadomości sportowe Przegląd poptyezny Dziennik wieczorny Na wesołej lwowskiej fali Jtwory fortepianowe odegra Janina Famillier-Hepnerowa Koncert orkiestry wileńskiej pod dyr. WŁ Szczepańskiego Muzyka taneczna z płyt.

8 = Uchwały metalowców szopienickich Pod koniec r. ub. odbyło się w Szopienicach, w starym browarze zgromadzenie metalowców. Zebrani uchwalili, że w zupełności solidaryzują się z wysuniętym przez górników żądaniem wprowadzenia 6-godzinnego dnia pracy, bez obniżki zarobków, jako jedynego i najważniejszego śród ka, który nie tylko przyczyni się do zmniejszenia bezrobocia, ale również i do ożywienia całego życia gospodarczego w kraju. Zebrani wyrazili gotowość przy łączenia się do walki o 6-godzin ny dzień pracy, gdyby górnicy do tej walki zostali zmuszeni. Zebrani uchwalili również rczo lucję, protestującą przeciwkr gwałceniu i likwidowaniu statutu wolnego miasta Gdańska przez hitlerowców, stwierdzając, że t«stopniowe przyłączanie Gdańska do IH-ciej Rzeszy zagraża dostępowi Polski do morza niepudle głości narodu polskiego. Zgromadzeni napiętnowali również tworzenie bojówek hitlerow skich na Śląsku. Wreszcie przyjęto uchwały w sprawie przywrócenia pięcioprzy miotnikowego prawa wyborczego Wyrzucili bezrobotnego za drzwi W środę o godz. 4-tej rano zna leziono na podwórzu restauracji Nawrata w Piaśnikach zemdlonego Ryszarda Czecha z Szarlocińca ze złamaną prawą nogą w kostce Karetką pogotowia przewieziono go do szpitala powiatowego w Pic karach Śl. Jak wykazały dochodzenia Czech, który jest od dłuższego cza su bezrobotnym, będąc podchmielony dostał się na salę Nawrata gdzie odbywała się gwiazdka dla Ofiara czarnej śmierci delegatów Związku Powstańców śl. Czecha wyproszono stamtąd i zamknięto przed nim drzwi wejściowe. Wobec tego Czech chcąc się koniecznie dostać do sali, obszedł zabudowania, przeszedł przez parkan do ogrodu a następnie wy drapał się na dach chlewików, skąd można było wejść przez okno do sali. Na dachu poślizgnęła mu się noga i runął na podwórze, łamiąc nogę i tracąc przytomność W podziemiach kopalni Mysio wice, należącej do Wspólnoty Interesów zdarzył się śmiertelny wypadek przy pracy. Zatrudniony w jednym z pokładów na 6 mtr. wysokim filarze rębacz 45-letni Jó zef Leśnik z Brzęczkowic (Piłsudskiego 11) został przysypany obrywającymi się zwałami węgla i pod gruzami poniósł śmierć na miejscu. Zwłoki nieszczęśliwego górnika przewieziono do kostnicy Spółki Brackiej w Mysłowicach. Leśnik osierocił liczną rodzinę. Z robotniczego ruchu kulturalnego W drugie święto Bożego Narodzenia odegrał RKS. Siła w La ziskach Górnych dramat z ruchu rewolucyjnego z roku 1905 pod ty tulem Śmierć Stefana Okrzei Sala była pełna. Dramat wywarł b. głębokie, wrażenie na widzach. Zespół amatorski wywią zał się znakomicie ze swoich zadań. Role główniejsze były naprawdę dobrze obsadzone. Okrzeję grał tow. Biela, któremu trzeba przyznać duży talent sceniczny Reżyseria leżała w rękach tow. Loski, który już od wielu lat ćwi czy i reżyseruje przedstawienia amatorskie. Okolicznościowe przemówienie na powitanie, jak również i na zakończenie wygłosił tow. Tomecki, zwracając uwagę na walki, jakie prowadziła wówczas klasa robot nicza i na jej nowe zadania w walce z faszyzmem. W imieniu RKS. Siła złoży tow. Tomecki wszystkim życzenia na Nowy Rok, życząc pomyślności i spokoju. Echa afery Parylewiczowej na Śląsku W związku z aferą Parylewiczowej i wysuwanym przez nią twierdzeniem, że obejmując preze surę w Klubie Pracy Obywatel sklej Kobiet, nie zastała w kask żadnych pieniędzy, ani też Zarząd nie przekazał jej żadnych pozostałości, zgłosiła się do władz sądowo - śledczych na Śląsku p. Janina Wilczyńska, podinspektorka szkolna terenu kuratorium ślą skiego i złożyła zeznania, stwierdzające, że p. Parylewiczowa poza innym majątkiem związko wym przejęła z jej rąk proto Warnie sumę około 3,000 zł., stanowiącą pozostałość z udzielonei przez województwo krakowski? subwencji na świetlice. Z subwencji tej p. Wilczyńska w zupełności się wyliczyła i pozostałość złożona została na ksią żeczkę, którą doręczono p. Parylewiczowej. Co z tymi pieniędzm. zrobiła p. Parylewiczowa nie wiadomo, albowiem wkrótce p ustąpieniu p. Wilczyńskiej z prezesury na skutek przeniesienia na Śląsk, dowiedziała się, że Paryle wieżowa nie wypłaca skromnych wynagrodzeń za prowadzenie świe tlić rzekomo z braku funduszów. Drugi proces hitlerowców Do wydziału karnego Sądu O kręgowego w Katowicach wpłynął z prokuratury akt oskarżenia w sprawie drugiej transzy członków organizacji hitlerowskiej irre denty N. S. D. A. B. Akt oskarżę nia doręczono już 18 oskarżonym, przebywającym w więzieniu i 19 znajdującym się na wolnej stopie. Sprawa przeciwko dalszym zgórą 40 oskarżonym została zawieszo na wobec ich ucieczki zagranicę. Natychmiast po uprawomocnieniu się aktu oskarżenia zostanie rozpisana rozprawa, której term mu można się spodziewać z końńcem stycznia lub najdalej z początkiem lutego r. b. Z codziennej tragedyj nędzy W czwartek rano o godz. 4, i U na szlaku kolejowym Miasteczko śl. Kalety, w odległości około 2 km. od stacji Miasteczko został postrzelony z rewolweru przez jednego z konduktorów pociągu węglowego bezrobotny, 39-letn: Paweł Dyrgała z Miasteczka, kto ry dostał się na wagony ł chciał zaopatrzyć się w węgiel. Kula trafiła Dyrgałę tak nieszczęśliwie w lewe udo, że strza skała mu kość biodrową, a poza tym poraniła mu części płciowe. Nieszczęśliwego bezrobotnego przewieziono do szpitala powiatowego w Tarnowskich Góracn. Stan jego jest groźny. Władze wdrożyły dochodzenia, czy użycie broni nie nastąpiło zbyt pochopnie. Str. 8 KROIN lii A ŚLĄSKA Konferencja w sprawie zatargu w przemyśle szklanym W związku z zaostrzeniem s.ę zatargu w przemyśle stolarskim Śląska, Komisarz Demobilizacyj ny wyznaczył w tej sprawie kun ferencję na dzień 5 b. m.. celem zapobieżenia proklamowanemu strajkowi. Na konferencję tę zostali zaproszeni przedstawiciele prucouaaców tego przemysłu i związki zawodowe. Organizacje robotnicze zamierzają swą akcję znaczniv rozszerzyć i bezpośrednio po konferencji zwołują wielkie zebrań - stolarzy z powiatu świętochlowickiego i taraogórskiego do Chorzu wa na 6 b. m. Wyjazd dziewcząt szkolnych do Jastrzębia-Zdroju We wtorek, dnia 5 stycznia 1937 r. wyjeżdża 50 dziewcząt szkolnych, zakwalifikowanych przez lekarzy szkolnych do uzdrowisk, na 4-ro tygodniową kurację do Miejskiego Sanatorium dla dzieci w Jastrzębiu - Zdroju. Rodzice, których dzieci zostały wyznaczone przez Miejski Urząd Opieki Społecznej do Jastrzębia - Zdroju, winni ze swymi dziećmi stawić się w powyższym dniu punktualnie o godzinie 11-ej na dwór cu w Katowicach w hali Ii-giej. Złodziejski pech...! W noc wigilijną dokonano niezwykle zuchwałego rabunku, umie szczonych na wystawie kantoru wymiany W. Kaftala przy ul. Dy rekcyjnej w Katowicach obcych walut i monet wartości zł. Za wykrycie sprawców wyznaczył właściciel kantoru wymiany nagrodę w wys. 500 zł. Nagrodę tęz dobyła policja, która spraw ców wytropiła i przekazała władzom sądowym. Nazwiska złodzic, trzymane są ze względu na dobro śledztwa w tajemnicy. Sprawców byio dwóch, z których pierwszy szedł w pewnej odległości od drugiego i jednym uderzeniem cegły rozbił olbrzymią szybę wystawową. Drugi tymczasem, kiedy na orzęk stłuczonej tafli nikt nie pokazał się na ulicy, podszedł spokoj nic do okna i zgarnął całą dekoruję z banknotów i monet. Najpikantniejszym momentem w ej sprawie jest fakt, że jeden z rabusiów później okradł drugiego. Obaj złodzieje zostali osadzeni w więzieniu. Z ruchu kulturalnego w Chorzowie III Pen i ierowiiik nie lubi ssortu ro otn czego Robotnicy Chorzowa 111 pusta nowili urządzić z okazji przedsta wienia teatralnego występy rytmiczne dziewcząt. Prosili rodziców, zorganizowanych w ruchu klasowym, aby wyrazili na to swą zgodę. O powyższym dowiedział się p. Krząkała, kierownik szkoły, i zaczął wymyślać przed dziewczyna mi na sport robotniczy i na R.K.3. Zapytujemy się kto dał prawe panu kierownikowi Krząkaic do lżenia i poniżenia sportu robotniczego? P. Krząkałę boli widocz nie, że młodzież garnie się do ruchu robotniczego, du kulturalnego ruchu robotniczego. Zapewniamy p. Krząkałę, że je go pogróżki wcale nas od naszej kulturalnej pracy nie odstręczą, - że potrafimy sobie prawo obywa telskie w Chorzowie lii, wbrew jego woli wywalczyć. * * W drugie święto Bożego Nam dzenia robotnicza młodzież sportowa RKS. Naprzód wystawiła sztukę sceniczną, napisaną prze-, tow. Maruszczyka i Kaniula p-'d tytułem Wigilia bogacza i nędza rza. Swojski sposób podejścia i dobre odegranie sprawiły duże Znnle.szene tur usńw na Kop.,.Nemt> U Komisarza Uemobilizacyjne go odbyła się konferencja, zwoła na na wniosek Rady Zakładowej, która domagała się zniesienia urlopów turnusowych. Wniosek swój umotywowała Rada Zakładowa wzrostem zbytu węgla. Na kopalni Niemcy załoga przepracowała ostatnio nie tyik: wszystkie dniówki, lecz ponadto dodatkowe dniówki w niedzielę. Na urlopie turnusówym znajdo wało się zaś 150 osób. Po dłuższych rokowaniach wydał inż. Seroka decyzję, mocą której zmniejszono liczbę turnusowo ur lopowanych o 70 ludzi. Z Chorzowa W Chorzowie odbyło się posiedzenie Magistratu, na którym u chwalono rozpocząć budowę rafinerii i przetapialni tłuszczów na terenie Rzeźni Miejskiej za kwotę 160,000 zł. W dalszym ciągu uchwalono plany i kosztorysy gmachu admini stracyjnego przy ul. Bytomskiej, który stanie kosztem około pół miliona złotych. wrażenie na słuchaczach. Zwłaszcza wszystkie dziewczęta wy w tą zały się ze swych ról doskonale. t-unaato wystąpił zespół IC dziewcząt z pomysłowymi tańcami, który zdobył sobie huczne oklask' widzów. Zagajenie tej uroczystości dokonał przewodniczący tow. Mżyk, zaś okolicznościowe przemówienie wygłosił prezes Zarządu Okręgo wego RKS., tow. Rochowiak. Dla rozrywki odegrano korne dyjkę pod tytułem U fotografa, itóra rozweseliła zebranych, po budzając ich do śmiechu. Po przedstawieniu odbyła się zabawa taneczna, która upłynęła w miłym nastroju. Afera kolej.wa W związku z rozszerzeniem się afery kolejowej wykrytej na ślą sku, i na teren innych dyrekcyj, przybył do Katowic delegat Min: sterstwa Komunikacji, który za poznał się ze stanem sprawy i szczegółami śledztwa. Po zap^ znaniu się z dowodami winy u- rzędników innych dyrekcyj i po konferencji z władzami kolejowymi, delegat ministerialny wyjechał na teren dalszych dyrekcyj gdzie sięgają nici tej afery, dla porozumienia się z odnośnym1 władzami sądowo - śledczymi w kwestii aresztowania dalszych niesumiennych urzędn:ków. vidietv! Poradnia świadomego Macierzyństwa udziela tanich, wyjątkowo bezpłatnych porad lekarskich w sprawach zapobiegania niepożądanej ciąży i eußenicznych. W poradni ciąży się nie przerywa Porady w poniedziałki godz, 20 21, czwartki od 8,30 do 9,30, Katowice, ul. Kochanowskiego 6, I p. Repertuar teatrów TEATR IM. ST. WYSPIAŃSKIE GO W KATOWICACH. Sobota, dnia 2 stycznia Tessa o godz. 20. Niedziela, dnia 3 stycznia Matura" o godz. 16, zaś o godz. 20 Niespodzianka". Wtorek, dnia 5 stycznia Madame Butterfly", o godz. 20. Środa, dnia 5 stycznia Podwójna buchalteria" g dla Zakł. Hohenlohe i o godz. 20 dla K. P. W. SPRZEDAŻ GWIAZDKOWA Dla P T Odbiorców którzy w okresie od 15 listopada do końca grudnia b. r. nabędą w naszym sklepie radioodbiornik dodajemy różnego rodzaju upominki i podarki w postaci różnych aparatów elektrycznych,ak: żelazk»e ienbryki, poduszki, kuchenki i t. p. Śląskie Zakłady Elektryczne S. A. KatowiCć d-go Ma,a 11, lei SląsKa SzHoła Muzyczna w Katowicach i tu,a w larnowiiuii Surach podaje do wiadomości,że zapisj na drugie półrocze szkolne 1936/37 dla nowo wstępujących uczniów rozpoczynają się od dn. 4 b. m. i trwać będą przez ca ły miesiąc. Przyjęcia oraz egza miny wstępne w szkole katowic klej odbywać się będą codziennie, a w szkole tarnugórskiej tylko we wtorki i piątki. Pierwsze lekcje poświąteczne rozpoczynają się w poniedziałek 4 b. m. w szkole katowickiej, a we wtorek, 5 b.m., w szkole-tarnogórskiej. Sekretariaty czynne od 4 b. m. ud godz i w Katowicach, ul. Szopena 16, w Tarn. Górach ul. Zamkowa 3. Przyjmowani będą uczniowie na wydziały: teorii i kompozycji, śpic w u solowego, fortepianu, skrzypiec i altówki, szkoły organistów, araz szkoły rytmiczno-plastycznej ę baletowej). Robotnicy w hutach Gieszego zm.emają stanowisko Najbardziej podatny grunt dla rożbijackiej agiltacji przeciwko kia soweniu ruchowi zawodowemu, znaleziono wśród robotników hut Uieszego. Robotnicy jednak powoli zaczynają rozumieć, że na ich nieuświadomieniu korzystali inni a ucierpieli tylko oni sami. Radykalni lewicowcy dopomogli do upadku wpływu klasowego Związku i przyczynili się do tego, że za pomocą ich destrukcyjnej roboty powstały: sanacyjny ZZZ i BBS reprezentowany na ŚląsKU przez Musioła, ekschadeka i ekszetzetowca. Wbrew zaciekłej agitacji ZZZ-ców powstał jednak ponownie u Gieszego oddział Związku Robotników Przemysłu Metal, w Polsce. Pierwszą próbą ogniową były wybory do Rady Zakł. Aczkolwiek przy obliczeniu głosów nie wystarczyło 86 głosów klasowych dla zdobycia na mandat, jednak jest to dowód, że 86 robotników poczuwa się ao solidarności z ruchem klasowym. Przez dwa dni odbywały się wy bory i to w dwóch hutach: Bernarda i Uihemana. Obliczenie głosów nie nastąpiło po ukończeniu głosowania w pierwszym dniu, a urna rzekomo zamknięta i przechowana w portjerni czy w straży ognio- Życie robotnicze ZEBRANIA P. P. S. 3 stycznia 1937 r. Bielszow-ce zebranie P. P. S. i Młodzieży Socjalistycznej o godz. 3-ej; lokal na afiszach. Ref. tow. Kramorz. Ruda śl. II Zebranie PPS i CZG Młodzieży Socjalistycznej o godz. 10 u Gajdy Ref. Low. Kramorz. ZEBRANIA Z W. INWALIDÓW PRZY P. P. S. dnia 3 stycznia Giszowiec o godz. 14-ej walne zebranie u p. Heczkiego, ref. tow. Markowa. Murcki o godz. 15-ej w szkole, ref. tow. Marek. ZEBRANIA C. Z. G. na 3 stycznia 1937 r, Rybnik o godz. 12-ej wiec; po wiecu konferencja C. Z. G. Orzegów o godz. 10-ej u Led wich a ul. Bytomska. wej znów była postawiona do dalszego głosowania w następnym dniu w drugiej hucie. Takie wybory nie mogą być ważne. Protest będzie napewno wniesiony do Insp. Pracy przeciwko takim wyborom! Radio śląskie NIEDZIELA, 3 stycznia 6.03 Surmy śląskie Miryka lek ka Przypomnienie z zakresu niektórych ustaw rolniczych Koncert życzeń Dziennik ^»ranny Poranek muzyczny Ignacy Jan Paderewski: Wariacie i fuga na temat własny i alady pieśni białe niskie na Boże Naraąk dzenie Audycja dla wsi \ Przygarść cyfr z działalności Wojewódzkiego Biura 1' nduszu Pracy w Katowicach f ragment słuchowi skowy ze sztuki Denisa Johnstcma p. t. Księżyc w żółtej rzece Podwieczorek przy mikrofonie Rzut oka wstecz i horoskopy litera/- ekie Koncert orkiestry wojskowej W niedziela przy żeloźnio» ku audycja pogodna Wiadomości sportowe ze wszystkich rozgłośni P. R Przegląd polityczny Dziennik wieczorny Na wesołej lwowskiej fali Utwory fortepianowe Koncert orkiestry wileńskiej. PONIEDZIAŁEK, 4 stycznia 6.03 Melodie polskie Muzyka Dziennik poranny Różne wiązanka Uroczyste mar sze wykona orkiestra wojskowa Dziennik południowy Dziecko a szkoła pogadanka, Koncert życzeń Ryzykujmy (płyty) Muzyka hiszpańska Skrzynka językowa. 16,30 Zespół Pawła Ryn asa Co Polska wniosła do kultury Udział Polski w światowym ruchu ochrony nrzyrody Koncert solistów Podbie. minowe zwierzątko w tatrzańsk m sta wie odczyt Czynnik estetyczny w wychowaniu fizycznym kobiety Tanga w wyk. orkiestry E- duarda B;anco Koncert Małej Ork. P. R Dziennik wieczorny Z epoki nagiej duszy" Wieczór poświęcony St. Przybyszewskiemu Koncert chóru Związku turzyń skirh chłopców" (Thüringer Fängerknabenverein) Koncert symfoniczny. Redaktor odpowiedzialny: LUDWIK WINTfcRUK. Odbito w drukarni Sp. Nakładowo Wydawniczej Robotnik, Warszawa, Warecka 7.