Ocena stopnia zagrożenia narkomanią wśród dzieci i młodzieży ze środowisk wielkomiejskich dotkniętych patologiami społecznymi
|
|
- Edyta Mucha
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 276 Probl Hig Epidemiol 2009, 90(2): Ocena stopnia zagrożenia narkomanią wśród dzieci i młodzieży ze środowisk wielkomiejskich dotkniętych patologiami społecznymi The assessment of drug abuse threat among children and teenagers from the metropolitan environment affected by social pathologies Paweł Skoczylas 1/, Michał R. Żebrowski 2/ 1/ Wyższa Szkoła Biznesu i Nauk o Zdrowiu w Łodzi 2/ Klinika Nefrologii, Nadciśnienia Tętniczego i Medycyny Rodzinnej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi Wprowadzenie. Dzieci zaczynają eksperymentować z narkotykami w coraz młodszym wieku. Narkotyki są znacznie bardziej niebezpieczne dla dzieci niż dla osób dorosłych dzieci szybciej uzależniają się od narkotyków, nawet po kilku tygodniach ich przyjmowania. Cele pracy. 1. Ocena skali narażenia dzieci i młodzieży na kontakt z substancjami psychoaktywnymi, 2. Próba identyfikacji i pomiaru czynników wpływających na rozmiary zjawiska. Materiał i metody. Badania zostały przeprowadzone w latach Ogółem wzięło w nich udział 348 osób: 184 chłopców (53%) i 164 dziewczęta (47%) w wieku 7-16 lat. Wszyscy uczestnicy byli uczniami szkół podstawowych lub gimnazjów. Wyniki. W czasie ostatnich 12 miesięcy, przetwory konopi (marihuana, haszysz) używało 18,3% uczniów szkół podstawowych i 32,4% uczniów gimnazjów. W grupie uczniów szkół podstawowych, udział użytkowników konopi wśród chłopców stanowił 22,2%, zaś wśród dziewcząt 14,4%. Analogiczne odsetki w grupie gimnazjalistów wynosiły 43,5% i 21,3%. Nikt z ankietowanych nie ocenił zakupu haszyszu lub marihuany jako niemożliwy. Jako bardzo trudny, określiło taki zakup 3,6% ankietowanych, jako dosyć trudny 3,2%, jako dosyć łatwy 64,7%, bardzo łatwy 23,6%, trudno powiedzieć 4,9%. Wnioski. 1.Spośród wszystkich substancji psychoaktywnych, w ostatnich latach najsilniej wzrosły wskaźniki używania narkotyków. 2. Najbardziej rozpowszechnionymi wśród dzieci i młodzieży substancjami psychoaktywnymi (poza tytoniem i alkoholem) są marihuana i haszysz. 3. Używanie przetworów konopi jest często furtką do stosowania innych substancji psychoaktywnych, w tym tzw. twardych narkotyków. Słowa kluczowe: narkomania, narkomania wśród dzieci i młodzieży Probl Hig Epidemiol 2009, 90(2): Nadesłano: Zakwalifikowano do druku: Introduction. Children begin to experiment with drugs at an increasingly younger age. Drugs are much more dangerous for children than for adults children get addicted to drugs quicker, even after a few weeks of their use. Aims. 1. The assessment of the threat of exposing children and teenagers to psychoactive substances. 2. An attempt to identify and measure factors affecting the severity of this problem. Materials and methods. The research was carried out between It comprised a total number of 348 respondents: 184 boys (53%) and 164 girls (47%) aged 7-16 years. All of the respondents were pupils of primary or secondary schools. Results. In the last 12 months, cannabis products (marihuana, hashish) were taken by 18.3% of primary school pupils and 32.4% of secondary school pupils. In the group of primary school pupils, the number of cannabis users amounted to 22.2% among boys and to 14.4% among girls. By analogy, the percent of cannabis users in the group of secondary school pupils reached respectively 43.5% and 21.3%. None of the respondents said that purchasing hashish or marihuana was impossible ; 3.6% of the respondents considered that such a purchase was very difficult, 3.2% fairly difficult, 64.7% fairly easy, 23.6% very easy, and 4.9 difficult to say. Conclusions. 1. Among all psychoactive substances, the rates of drug consumption have increased the most in recent years. 2. Marihuana and hashish are the most popular psychoactive substances among children and teenagers (besides tobacco and alcohol). 3. Using cannabis products is often a gateway for other psychoactive substances, including the socalled hard drugs. Key words: drug addiction, drug abuse, drug addiction among children and teenagers Adres do korespondencji / Address for correspondence dr n. med. Paweł Skoczylas Wyższa Szkoła Biznesu i Nauk o Zdrowiu, ul. Piotrkowska Łódź, tel.: (42) , fax: (42) p.skoczylas@medyk.edu.pl Wstęp Nielegalny handel narkotykami jest problemem ogólnoświatowym, a próby jego ograniczania znajdują odbicie w wielu międzynarodowych uregulowaniach prawnych [1]. Pod koniec lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia, szacunkowa liczba osób na świecie, używających nielegalne narkotyki, wynosiła około 180 mln, w tym ponad 144 mln osób używało przetworów
2 Skoczylas P i wsp. Ocena stopnia zagrożenia narkomanią wśród dzieci i młodzieży ze środowisk wielkomiejskich konopi (marihuana i haszysz), 28,7 mln substancji stymulujących z grupy amfetamin (w tym ecstasy 4,5 mln). Kokainę oraz opiaty używało po 14 mln osób (w tym ponad 9 mln heroinę) [1]. Liczby te nie sumują się, ponieważ duża część osób stosowała więcej niż jeden narkotyk jednocześnie. Rozpowszechnienie poszczególnych rodzajów narkotyków na całym świecie jest różne. Konopie są uprawiane praktycznie we wszystkich regionach świata. Nielegalna produkcja amfetaminy odbywa się głównie w USA, Meksyku, Kanadzie, Europie Zachodniej, ale także w Polsce, Australii, Azji Południowo-Wschodniej, RPA, Nigerii i Egipcie. Koka uprawiana jest w Kolumbii i kilku krajach andyjskich, a mak z dużą zawartością opium w Azji Środkowej (Afganistan), Azji Południowo- Wschodniej (Birma i Laos) oraz Meksyku i Kolumbii. Najwięcej osób używających nielegalne narkotyki z czterech wyżej wymienionych grup, koncentruje się w Ameryce Północnej, Europie Zachodniej, Australii i niektórych regionach Ameryki Południowej i Afryki, a opiaty, w kilku rejonach Azji [1]. Ogromnym problemem w ostatnich latach stało się także używanie legalnych środków farmakologicznych bez wystarczających, lub wręcz bez żadnych wskazań lekarskich. Przyjmuje się, że ok. 25% do 33% pacjentów na całym świecie przyjmuje leki uspokajająco-nasenne i przeciwlękowe, bez rozpoznania jakiegokolwiek zaburzenia psychicznego [1]. Produkcja i obrót farmaceutykami stanowią ważny, dynamicznie rozwijający się sektor gospodarki światowej. Podlegają one złożonemu mechanizmowi regulacyjnemu, którego celem jest ochrona konsumentów. Ten mechanizm zabezpieczeń znajduje się w rękach rządów poszczególnych państw i ich agencji [1]. Ekspansja wolnego rynku powoduje, że szczególnie ważne stało się odpowiedzialne i etyczne postępowanie zarówno producentów, dystrybutorów leków w zakresie promocji produktów medycznych oraz lekarzy i farmaceutów odpowiedzialnych za właściwe przepisywanie i wydawanie leków [1]. Agresywna promocja i sprzedaż sprzyjają nadmiernej i niezgodnej z potrzebami konsumpcji leków. Takie działania występują przede wszystkich w krajach podlegających szybkiej transformacji ekonomicznej w kierunku struktur rynkowych a więc także w Polsce. W roku 1903, Gabriel Tarde w swojej pracy zatytułowanej Prawa naśladowania (Laws of Imitation), stwierdził, że...bliskość kontaktów międzyludzkich prowadzi do naśladowania różnych zachowań. Praca ta dała początek tzw. teorii dyfuzji (rozprzestrzeniania się, szerzenia się, rozpowszechniania) [2]. Teoria ta znalazła następnie swoje rozwinięcie i kontynuację w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych ubiegłego stulecia, w teoriach komunikacji, teorii społecznego uczenia się i teorii poznania społecznego [2]. W opisanej teorii, proces dyfuzji był zdefiniowany, jako...proces socjologiczny, który charakteryzował się akceptacją pewnych idei i sposobów postępowania, poprzez specyficzne kanały komunikacji, związane ze społeczną strukturą i z określonym systemem wartości. Teoria dyfuzji znalazła swoich zwolenników wśród badaczy problemu niemedycznego używania narkotyków. Dla jego opisu, zastosowano model epidemiczny podobny do modeli wykorzystywanych przy badaniach nad rozprzestrzenianiem się chorób zakaźnych. W obu przypadkach używa się podobnej terminologii. Branie narkotyków jest zaraźliwe. Ocenia się różne stopnie podatności na narkotyki. Drogi ich rozprzestrzeniania są podobne, włączając w to sieć bliskich kontaktów ze znajomymi, przyjaciółmi, sąsiadami, etc. Do zarażenia dochodzić może w ramach działalności tych samych instytucji szkoły, internatu, miejsca pracy lub więzienia. Używa się też medycznego terminu szczepienia, aby opisać sposoby uodparniania młodzieży na stosowanie narkotyków [2]. Ten epidemiczny model często stosowano także w badaniach nad inicjacją w zakresie palenia tytoniu oraz spożycia alkoholu [2]. Dyfuzyjny model epidemiczny był także stosowany w wielu badaniach opisujących geograficzny zasięg używania narkotyków, sugerował pewną hierarchię ich rozprzestrzeniania. Rozpoczyna się ono od wielkich miast, a następnie przechodzi do mniejszych miejscowości. Dużą rolę odgrywają tu miasta portowe, gdzie wcześniej następuje rozpowszechnienie różnych nowinek, w tym używania narkotyków. W epidemicznym modelu rozprzestrzeniania narkotyków, ważną rolę odgrywa także transport lotniczy w oczywisty sposób ułatwiający kontakty między ludźmi. Za pomocą empirycznego modelu dyfuzji (krzywa S ), w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku, przewidziano w USA trendy stosowania narkotyków, alkoholu i tytoniu w latach dziewięćdziesiątych, a więc 20 lat później [2, 3]. Jako model empiryczny, model dyfuzyjny może opisywać okres inicjacji, wprowadzania i rozpowszechniania nowych narkotyków i nowych sposobów ich używania. Badania nad porównaniem modeli dyfuzji naturalnej i planowanej potwierdziły, że przeniesienie nowych wzorów zachowania i używania nowych produktów (np. narkotyków) następuje głównie w relacjach osobistych, w ramach których osoby zaczynające używać narkotyki rekrutują się ze środowisk, gdzie są osoby już ich używające. Choć spostrzeżenie to wydaje się oczywiste, powinno znaleźć odpowiedni wyraz w programach i strategiach ograniczania stosowania substancji psychoaktywnych. Model dyfuzyjny może być także zastosowany w związku z próbami oceny skutków legalizacji prze-
3 278 Probl Hig Epidemiol 2009, 90(2): tworów konopi, zwłaszcza marihuany i ich wpływu na możliwe zmiany w rozpowszechnieniu tego narkotyku, szczególnie w zależności od zakresu regulacji nowo zalegalizowanego produktu. Na przykład zmniejszenie wieku dostępności alkoholu w Kanadzie na początku lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku, z 21 lat do 18, spowodowało istotne zmiany na rynku, np. powstanie dużej liczby dyskotek dla młodych osób i zmiany wzorów picia alkoholu. Podobne zmiany mogą wystąpić w związku z możliwą legalizacją marihuany, gdy wzrośnie jej dostępność, a zmniejszy się ryzyko używania [2]. Według aktualnych danych epidemiologicznych [4] około 15% polskich piętnastolatków pali marihuanę lub używa innych przetworów konopi. Wśród siedemnastolatków odsetek ten jest wyższy i wynosi 26%. Jednocześnie coraz mniejszy odsetek nastolatków uznaje używanie przetworów konopi za zachowanie ryzykowne. Zwiększa się natomiast świadomość zagrożeń związanych z używaniem innych, znacznie mniej rozpowszechnionych wśród młodzieży, narkotyków [4,5]. W ocenie respondentów, marihuana jest zupełnie niegroźnym ziółkiem, natomiast niebezpieczne są tzw. twarde narkotyki (heroina, kokaina). W ostatnich latach zostało zrealizowanych wiele badań jakościowych pozwalających lepiej poznać i zrozumieć kwestie związane z używaniem substancji psychoaktywnych przez młodych ludzi [4, 5]. Podejmowanie zachowań ryzykownych jest cechą charakterystyczną dla okresu dorastania, wiąże się z realizacją zadań rozwojowych, poszukiwaniem własnej tożsamości, autonomii, sprawdzaniem swoich możliwości i sposobów radzenia sobie z trudnościami oraz pełnieniem nowych ról społecznych [6, 7, 8]. Dla wyjaśnienia przyczyn takich zachowań, zwłaszcza używania substancji psychoaktywnych, wykorzystuje się wiele teorii, np. teorię zachowań problemowych [9], teorię społeczno-ekologiczną [10], czy też teorię pierwotnej socjalizacji [11, 12]. Założenia i cele pracy W roku 2003, przeprowadzono w Polsce badania szkolne ESPAD (European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs). Ich celem był pomiar rozpowszechnienia zjawiska używania przez młodzież substancji psychoaktywnych oraz identyfikacja czynników ryzyka [4]. Badania ESPAD są efektem współpracy europejskich badaczy tej problematyki, skupionych wokół Grupy Pompidou, przy Radzie Europy. Badania te, począwszy od roku 1995, są realizowane co cztery lata, według stałej, ściśle określonej i wystandaryzowanej metodologii. Postępowanie takie pozwala na pełną porównywalność wyników badań, zarówno w przestrzeni, jak i w czasie. Polska, włączając się do tego projektu, uzyskała możliwość śledzenia trendów rozwojowych zjawiska na tle sytuacji w Europie i w poszczególnych jej krajach. Podstawowymi pytaniami badawczymi były pytania o liczbę młodych ludzi, którzy mieli doświadczenia z substancjami psychoaktywnymi, oraz o stopień nasilenia tych doświadczeń. Celem badań była także próba identyfikacji i pomiaru czynników wpływających na rozmiary zjawiska zarówno po stronie popytu, jak i podaży, kwestie dostępności substancji psychoaktywnych, gotowości odbiorców do podjęcia prób z tymi środkami. Prezentowane obecnie badanie przeprowadzone zostało na grupie dzieci i młodzieży zagrożonych lub dotkniętych patologiami społecznymi i oparte jest na zasadach zaproponowanych przez ekspertów Rady Europy. Wyniki badania mogą być zatem porównywalne z wynikami podobnych badań zagranicznych. Materiały i metody Wszystkie dane i informacje, niezbędne dla zrealizowania założonych celów badawczych, uzyskane zostały w drodze badań kwestionariuszowych, których respondentami były dzieci i młodzież ze środowisk zagrożonych lub dotkniętych patologiami społecznymi z terenu Łodzi. Badania zostały przeprowadzone w latach Ogółem w badaniu wzięło udział 348 osób: 184 chłopców (53%) i 164 dziewczęta (47%) w wieku 7-16 lat. Wszyscy uczestnicy byli uczniami szkół podstawowych lub gimnazjów. Do badań użyte zostały kwestionariusze i kwestionariusze ankiet dostosowane do wieku ankietowanych oraz rodzaju szkoły. Informacje od dzieci młodszych, ze szkół podstawowych, zbierane były za pomocą kwestionariuszy przez ankieterów, natomiast od dzieci starszych i uczniów gimnazjów za pomocą kwestionariuszy ankiet do samodzielnego wypełnienia. Wszystkie kwestionariusze wypełniane były anonimowo. Wyniki Za wskaźnik używania przetworów konopi przyjęto zgodnie z cytowanym piśmiennictwem stosowanie ich w ciągu ostatnich 12 miesięcy przed badaniem. W czasie ostatnich 12 miesięcy, przetworów konopi (marihuana, haszysz) używało 18,3% uczniów szkół podstawowych oraz 32,4% uczniów gimnazjów. W obu grupach, do używania marihuany lub haszyszu częściej przyznawali się chłopcy niż dziewczęta. W grupie uczniów szkół podstawowych, udział użytkowników konopi wśród chłopców stanowił 22,2%, zaś wśród dziewcząt 14,4%. Analogiczne odsetki w grupie gimnazjalistów wynosiły 43,5% oraz 21,3%. Ocena dostępności przetworów konopi w obu grupach dzieci i młodzieży była podobna. Nikt z ankietowanych nie
4 Skoczylas P i wsp. Ocena stopnia zagrożenia narkomanią wśród dzieci i młodzieży ze środowisk wielkomiejskich ocenił zakupu haszyszu lub marihuany jako niemożliwy. Jako bardzo trudny określiło taki zakup 3,6% ankietowanych, jako dosyć trudny 3,2%, jako dosyć łatwy 64,7%, bardzo łatwy 23,6%, trudno powiedzieć 4,9%. Drugim ocenianym wskaźnikiem dostępności narkotyku było narażenie na propozycję sprzedaży. Wynosiło ono 83,4% wśród uczniów szkół podstawowych używających narkotyków i 5,4%, wśród uczniów nie używających przetworów konopi. W grupie gimnazjalistów, wartości ocenianego wskaźnika były podobne i wynosiły 78,6%, wśród osób używających narkotyku i 6,2%, wśród uczniów, którzy go nie używali. Warto zauważyć, że wartości opisywanych wskaźników były wielokrotnie wyższe w grupie osób używających narkotyków, niż w grupie osób, które ich nie używały (15,4 razy większy w przypadku uczniów szkół podstawowych i 12,7 razy większy w przypadku uczniów gimnazjów). Dyskusja Analiza statystyczna relacji pomiędzy dwoma opisanymi wskaźnikami dostępności przetworów konopi, a wskaźnikiem ich używania, wykazała silną, istotną statystycznie zależność. Siła i kierunek tej zależności były podobne w obu grupach dzieci i młodzieży. Oznacza to, że używanie narkotyku miało związek z jego dostępnością, niezależnie od wieku respondentów. W grupie uczniów, którzy nie potrafili ocenić poziomu trudności zdobycia przetworów konopi, rozpowszechnienie ich używania było na podobnym poziomie, co w grupie uczniów, dla których zdobycie narkotyku byłoby bardzo trudne. Wynik ten sugeruje, że do tej grupy należą uczniowie nie zainteresowani narkotykami, więc nawet nie potrafią oni sobie wyobrazić, jak trudno byłoby je zdobyć. Podobne spostrzeżenia pochodzą z cytowanego piśmiennictwa [4]. Wyniki prezentowanego badania potwierdzają, że w Polsce rozpowszechnienie używania przetworów konopi wśród chłopców jest wyższe, niż wśród dziewcząt. Wiąże się to zapewne z odmiennym stylem życia w populacji nastolatków wśród chłopców i dziewcząt [4]. W niektórych krajach europejskich proporcje użytkowników marihuany lub haszyszu wśród chłopców i dziewcząt są niemal wyrównane [13]. W prezentowanym badaniu, uwagę zwraca bardzo duża dostępność narkotyków w ocenie uczniów. Nie przesądza ona o istnieniu zależności przyczynowej, ani tym bardziej o jej kierunku [4]. Nie można więc oczekiwać spadku wskaźników używania narkotyku na skutek zmniejszenia poziomu jego dostępności [4]. Zapewne jednak poziom dostępności nie jest bez znaczenia w złożonych mechanizmach rozprzestrzeniania się zjawiska używania przetworów konopi, biorąc choćby pod uwagę opisaną teorię dyfuzji [2, 4]. Wyniki przeprowadzonych badań potwierdzają obserwacje innych badaczy na temat szczególnego miejsca marihuany wśród narkotyków [4,5,7]. Wprawdzie prawie wszyscy respondenci zaliczyli ją do narkotyków, ale jednocześnie wyraźnie odgraniczali ją od tzw. twardych narkotyków. Marihuana traktowana jest jako nieodłączny element dobrej zabawy, przyjaciel człowieka [14]. Prezentowane badania przeprowadzone zostały wśród dzieci i młodzieży ze środowisk zagrożonych patologiami społecznymi, lub już nimi dotkniętych. Stąd zapewne wynika fakt, iż wskaźniki dotyczące używania przetworów konopi były nieco wyższe w tej grupie badanych, niż wynika to z badań ogólnopolskich [12]. Najczęściej używanymi wśród polskiej młodzieży narkotykami są marihuana lub haszysz. Do używania ich co najmniej 1 raz przyznało się 14,9% nastolatków (20,9% chłopców i 9,3% dziewcząt). Często 10 razy i więcej używało ich 4,9% chłopców i 1,2% dziewcząt. Na drugim miejscu, pod względem częstości używania, znalazły się amfetamina i środki wziewne; wymieniło je ogółem 4% badanych, ale mniej niż 1% używało je często [12]. Do przyjmowania leków w celu odurzania się przyznało się 3,3% badanych, a pozostałych narkotyków 1-2%, w tym 10 razy i częściej ok. 0,2% młodzieży. Biorąc pod uwagę wszystkie analizowane substancje psychoaktywne, co najmniej jedną z nich używało, w ostatnich 12 miesiącach, z różną częstością, 18,3% nastolatków (23,5% chłopców i 13,4% dziewcząt) [12]. Okres pomiędzy średnim wiekiem zapalenia pierwszego papierosa (11,7 lat u chłopców, 12,9 lat u dziewcząt), a użyciem marihuany lub haszyszu i amfetaminy (u obu płci odpowiednio 14,3 i 14,4 lat) wynosił ok. 2,5 lat u chłopców i ok. 1,5 roku u dziewcząt [12]. Wyniki te potwierdzają teorię otwartych drzwi (ang. gateway), zgodnie z którą papierosy i alkohol, a następnie tzw. miękkie narkotyki, otwierają drogę do używania innych substancji psychoaktywnych. Teorię tę potwierdza także analiza wyników badań YRBS (Youth Risk Behavior Survey,) przeprowadzonych w USA, dotyczących młodzieży w wieku lat, gdzie wykazano, że palenie papierosów i picie alkoholu zwiększa prawdopodobieństwo używania marihuany, a użycie marihuany przed 14 rokiem życia zwiększa ponad siedmiokrotnie prawdopodobieństwo używania innych narkotyków [15]. Dane te są tym bardziej niepokojące, gdyż jak wynika z badań ESPAD spośród wszystkich substancji psychoaktywnych, w ostatnich latach najsilniej wzrosły właśnie wskaźniki używania narkotyków [16, 17].
5 280 Probl Hig Epidemiol 2009, 90(2): Wnioski 1. Spośród wszystkich substancji psychoaktywnych, w ostatnich latach najsilniej wzrosły wskaźniki używania narkotyków. 2. Najbardziej rozpowszechnionymi wśród młodzieży substancjami psychoaktywnymi (poza tytoniem i alkoholem) są marihuana i haszysz. 3. Używanie przetworów konopi jest często furtką do stosowania innych substancji psychoaktywnych. Piśmiennictwo / References 1. Brodniak WA. Międzynarodowe raporty i strategie dotyczące kontroli substancji psychoaktywnych. Alkohol Narkomania 2002, 15, Brodniak WA. Przegląd wybranych pozycji piśmiennictwa naukowego na temat polityki i strategii wobec narkotyków. Alkohol Narkomania 2002, 15, Blackford LC. Summary report surveys of student drug use. Department of Public Health and Welfare, San Mateo County Sierosławski J. Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną. Raport z ogólnopolskich badań ankietowych zrealizowanych w 2003 roku. Europejski program badań w szkołach ESPAD. IPiN, Warszawa Fatyga B, Sierosławski J. Uczniowie i nauczyciele o stylach życia młodzieży i narkotykach. Raport z badań jakościowych. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa Di Clemente RJ. Handbook of adolescent health risk behaviour: issuess in clinical child psychology. Plenum Press, NY Fatyga B, Rogala-Obłękowska J. Style życia młodzieży a narkotyki. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa Frączek A. Rozwój w okresie dorastania a nawykowe palenie i picie. Now Psychol 1990, 5-6: Jessor R, Jessor SL. The perceived environment on behavioral science: Some conceptual issues and some illustrative data. Am Behav Sci 1973, 16: Kumpfer KL, Turner CW. The social ecology model of adolescent substance use: implicationfor prevention. Int J Addict , 25 (4A): Oetting ER, Donnermeyer JF. Primary socialisation theory: the aetiology of drug use and deviance. Subst Use Misuse 1998, 33: Woynarowska B, Mazur J. Używanie substancji psychoaktywnych i inne zachowania ryzykowne u młodzieży w wieku lat w Polsce w 2002 roku. Alkohol Narkomania 2003, 16, 3-4: Hibell B, Andersson B, Bjarnasson T, et al. The ESPAD Report Alcohol and Other Drug Use Among Students in 35 European Countries. The European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs. Stockholm: CAN. The Pompidou Group at the Council of Europe, Kocoń K, Okulicz-Kozaryn K, Pisarska A. Młodzież o narkotykach wyniki badań jakościowych. Alkohol Narkomania 2004, 17, 1-2: Merrill JC, Kleber HD, Shwartz M. Cigarettes, alcohol, marihuana, other risk behaviors, and American youth. Drug Alcohol Depend 1999, 56: Oblacińska A, Woynarowska B (red): Zdrowie subiektywne, zadowolenie z życia i zachowania zdrowotne uczniów szkół ponadgimnazjalnych w Polsce w kontekście czynników psychospołecznych i ekonomicznych. IMiD, Warszawa Sierosławski J, Zieliński A. Narkotyki a młodzież. Serwis Informacyjny Narkomania 2000, 12/13: 26,46.
Janusz Sierosławski. Instytut Psychiatrii i Neurologii. MŁODZIEŻ A SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNE W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM W 2015 r.
Janusz Sierosławski Instytut Psychiatrii i Neurologii MŁODZIEŻ A SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNE W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM W 2015 r. EUROPEJSKI PROGRAM BADAŃ ANKIETOWYCH W SZKOŁACH NA TEMAT UŻYWANIA ALKOHOLU
Bardziej szczegółowoJanusz Sierosławski. Instytut Psychiatrii i Neurologii. ODZIEŻ W 2011 r.
Janusz Sierosławski Instytut Psychiatrii i Neurologii UŻYWANIE SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH PRZEZ MŁODZIEM ODZIEŻ W 11 r. EUROPEJSKI PROGRAM BADAŃ ANKIETOWYCH W SZKOŁACH NA TEMAT UŻYWANIA ALKOHOLU I NARKOTYKÓW
Bardziej szczegółowoJanusz Sierosławski UŻYWANIE SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH PRZEZ MŁODZIEŻ W 2015 r.
Janusz Sierosławski UŻYWANIE SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH PRZEZ MŁODZIEŻ W 215 r. EUROPEJSKI PROGRAM BADAŃ ANKIETOWYCH W SZKOŁACH NA TEMAT UŻYWANIA ALKOHOLU I NARKOTYKÓW ESPAD Badanie zostało wykonane przez
Bardziej szczegółowoJanusz Sierosławski Instytut Psychiatrii i Neurologii UŻYWANIE SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ MIASTA WROCŁAW ESPAD
Janusz Sierosławski Instytut Psychiatrii i Neurologii UŻYWANIE SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ MIASTA WROCŁAW EUROPEJSKI PROGRAM BADAŃ ANKIETOWYCH W SZKOŁACH NA TEMAT UŻYWANIA ALKOHOLU
Bardziej szczegółowoDostępność przetworów konopi a ich używanie
Alkoholizm i Narkomania 2005, Tom 18: nr 4, 65-72 Dostępność przetworów konopi a ich używanie Zakład Badań nad Alkoholizmem i Toksykomaniami Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa Streszczenie Wstęp.
Bardziej szczegółowoOcena częstości występowania zespołu zachowań problemowych wśród młodzieży szkolnej w środowisku wielkomiejskim
Probl Skoczylas Hig Epidemiol P i wsp. Ocena 2009, częstości 90(2): 281-285 występowania zespołu zachowań problemowych wśród młodzieży szkolnej... 281 Ocena częstości występowania zespołu zachowań problemowych
Bardziej szczegółowoUŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ
Janusz Sierosławski email: sierosla@ipin.edu.pl Zakład Badań nad Alkoholizmem i Toksykomaniamii tel.: 22 642 75 01 Instytut Psychiatrii i Neurologii Warszawa UŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ
Bardziej szczegółowoESPAD. EUROPEJSKI PROGRAM BADAŃ ANKIETOWYCH W SZKOŁACH NA TEMAT UśYWANIA ALKOHOLU I NARKOTYKÓW. Janusz Sierosławski
Janusz Sierosławski Instytut Psychiatrii i Neurologii MŁODZIEś A SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNE W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM W 2015 r. EUROPEJSKI PROGRAM BADAŃ ANKIETOWYCH W SZKOŁACH NA TEMAT UśYWANIA U
Bardziej szczegółowoMonitoring lokalny West Pomerania Szczecin 2014
Monitoring lokalny West Pomerania Szczecin 2014 Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego Wydział Współpracy Społecznej ul. Korsarzy 34, 70-540 Szczecin www.wws.wzp.pl Do zadań Samorządu Województwa
Bardziej szczegółowoMłodzież Miasta Rzeszowa wobec problematyki przemocy w szkole, używania środków psychoaktywnych i uzależnień behawioralnych
Młodzież Miasta Rzeszowa wobec problematyki przemocy w szkole, używania środków psychoaktywnych i uzależnień behawioralnych Narkotyki, alkohol, papierosy dopalacze, przemoc czy problem istnieje w naszej
Bardziej szczegółowoUchwała Nr XLVI / 242 /2014 Rady Miasta w Brzezinach z dnia 24 stycznia 2014 r.
Uchwała Nr XLVI / 242 /2014 Rady Miasta w Brzezinach z dnia 24 stycznia 2014 r. w sprawie uchwalenia Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2014 Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy
Bardziej szczegółowoScena narkotykowa Część I - Epidemiologia
Scena narkotykowa Część I - Epidemiologia Michał Kidawa Centrum Informacji o Narkotykach i Narkomanii KBPN Urząd Dzielnicy Ochota 01.10.2010 Warszawa Epidemiologia zjawiska używania narkotyków oraz narkomanii
Bardziej szczegółowoWnioski z badań przeprowadzonych w 2007 roku
Wnioski z badań przeprowadzonych w 2007 roku 1. Problemy związane z piciem alkoholu, używaniem narkotyków i przemocą rówieśniczą w szkole w ocenie uczniów. Palenie papierosów: Wśród uczniów klas szóstych
Bardziej szczegółowoProblem uzaleŝnień w województwie zachodniopomorskim
Problem uzaleŝnień w województwie zachodniopomorskim Dźwirzyno 11-12 grudnia 2014 Monitorowanie definicja Systematyczna, zazwyczaj naukowa, ale zawsze kontynuowana obserwacja wybranych aspektów rzeczywistości,
Bardziej szczegółowoZałącznik do Uchwały Nr /../16 Rady Miejskiej w Zalewie z dnia 21 grudnia 2016r.
Załącznik do Uchwały Nr /../16 Rady Miejskiej w Zalewie z dnia 21 grudnia 2016r. GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII DLA GMINY ZALEWO NA ROK 2017 Spis treści ROZDZIAŁ I. Wprowadzenie...3 1. Postanowienia
Bardziej szczegółowoGMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII DLA MIASTA JAROSŁAWIA NA ROK
GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII DLA MIASTA JAROSŁAWIA NA ROK 2014-2016 WSTĘP Problem zażywania środków psychoaktywnych przez młodzież jest jednym z głównych problemów społecznych zarówno w Polsce
Bardziej szczegółowoI. Wprowadzenie Aby zapewnić porównywalność wyników badań Picie alkoholu i używanie narkotyków przez młodzież szkolną w województwie mazowieckim reali
Picie alkoholu i używanie narkotyków prpep młodpież spkolną w wojewódptwie mapowieckim Raport porównawcpy Warspawa-Sopot I. Wprowadzenie Aby zapewnić porównywalność wyników badań Picie alkoholu i używanie
Bardziej szczegółowoUżywanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną w Lesznie
A Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną w Lesznie Najważniejsze wyniki badań Ogólnopolskiego Stowarzyszenia RoPSAN Rodzice Przeciwko Sprzedaży Alkoholu Nieletnim zrealizowanych w 2012 roku
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XXXII/434/2016 RADY MIEJSKIEJ W CZELADZI z dnia 19 grudnia 2016 r.
UCHWAŁA NR XXXII/44/206 RADY MIEJSKIEJ W CZELADZI z dnia 9 grudnia 206 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii dla Miasta Czeladź na lata 207-202. Na podstawie art.8 ust. 2
Bardziej szczegółowoDziałania Samorządu Województwa Łódzkiego w obszarze przeciwdziałania uzależnieniom i przemocy
Działania Samorządu Województwa Łódzkiego w obszarze przeciwdziałania uzależnieniom i przemocy konferencja prasowa Łódź, 08 kwietnia 2016 r. DOKUMENTY STRATEGICZNE W ZAKRESIE POLITYKI SPOŁECZNEJ W PRZEDMIOCIE
Bardziej szczegółowoUŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ
INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII ------------------------------------------------------------------------------------------------- Katarzyna Charzyńska, Janusz Sierosławski UŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW
Bardziej szczegółowoOcena stopnia zagrożenia alkoholizmem wśród dzieci i młodzieży ze środowisk wielkomiejskich dotkniętych patologiami społecznymi
Probl Skoczylas Hig Epidemiol P i wsp. Ocena 2009, stopnia 90(2): zagrożenia 271-275 alkoholizmem wśród dzieci i młodzieży ze środowisk wielkomiejskich... 271 Ocena stopnia zagrożenia alkoholizmem wśród
Bardziej szczegółowoRaport za rok 2015 z realizacji Małopolskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata
Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XXI/291/16 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 21 marca 2016 r. Raport za rok 2015 z realizacji Małopolskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2014-2020 Departament
Bardziej szczegółowoUŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ
INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII ------------------------------------------------------------------------------------------------- Katarzyna Charzyńska, Janusz Sierosławski UŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW
Bardziej szczegółowoUżywanie legalnych i nielegalnych substancji psychoaktywnych wśród młodzieży
Używanie legalnych i nielegalnych substancji psychoaktywnych wśród młodzieży Artur Malczewski Centrum Informacji o Narkotykach i Narkomanii Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii Konferencja PAP,
Bardziej szczegółowoGMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII DLA MIASTA I GMINY JUTROSIN NA LATA
Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XXII/93/2016 Rady Miejskiej w Jutrosinie z dnia 26.10.2016. GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII DLA MIASTA I GMINY JUTROSIN NA LATA Urząd Miasta i Gminy Jutrosin ul.
Bardziej szczegółowoZałącznik do Uchwały nr Rady Miejskiej Leszna z dnia 2014r. MIEJSKI PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA LATA 2015-2018
Załącznik do Uchwały nr Rady Miejskiej Leszna z dnia 2014r. MIEJSKI PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA LATA 2015-2018 A. Wprowadzenie Narkotyki są problemem wielowymiarowym, ograniczającym rozwój gospodarczy,
Bardziej szczegółowoUŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ
INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII ------------------------------------------------------------------------------------------------- Katarzyna Charzyńska, Janusz Sierosławski UŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW
Bardziej szczegółowoMay 21-23, 2012 Białystok, Poland
6 th International Forum May 21-23, 2012 Białystok, Poland Study of socio psychological and biological risk factors, causing the introduction to the consumption of psychoactive substances and to encourage
Bardziej szczegółowoUŜywanie substancji psychoaktywnych przez młodzieŝ szkolną wyniki badania ESPAD 2007
1 z 8 2009-02-06 12:21 Artur Malczewski Centrum Informacji o Narkotykach i Narkomanii Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii Robert Frączek Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
Bardziej szczegółowopożycie alkoholu przez uczniów po 18. roku życia uczęszczających do warszawskich szkół ponadgimnazjalnych
P R A C A O R Y G I N A L N A Mariola Joanna Pietrzak, Zofia Sienkiewicz, Jacek Imiela Zakład Pielęgniarstwa Społecznego, Warszawski Uniwersytet Medyczny S pożycie przez uczniów po. roku życia uczęszczających
Bardziej szczegółowoUŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ
INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII ------------------------------------------------------------------------------------------------- Janusz Sierosławski, Marta Jabłońska UŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ
Bardziej szczegółowoUŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ
INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII ------------------------------------------------------------------------------------------------- Katarzyna Dąbrowska, Janusz Sierosławski UŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW
Bardziej szczegółowoTrend in drug use in Poland
Prevalence and patterns of drug use among general population Indicator (GPS) Annual Expert Meeting 214 Trend in drug use in Poland Janusz Sierosławski Institute of Psychiatry i Neurology Warsaw Lisbon,
Bardziej szczegółowoAnna Radomska konferencja. 5 listopada 2014 Warszawa. Zwiększanie skuteczności działań wychowawczych i profilaktycznych
Używanie substancji psychoaktywnych przez młodzież. Rekomendowane działania podejmowane przez jednostki samorządu terytorialnego oraz szkoły i placówki systemu oświaty. Anna Radomska konferencja Zwiększanie
Bardziej szczegółowoUŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ
INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII ------------------------------------------------------------------------------------------------- Janusz Sierosławski, Piotr Jabłoński UŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ
Bardziej szczegółowoUżywanie substancji psychoaktywnych w Polsce 1
Pod koniec 2010 roku przeprowadzone zostały ogólnopolskie badania na temat postaw i zachowań dotyczących substancji psychoaktywnych. Badania na młodzieży przeprowadzone w 2010 roku (CBOS) oraz 2011 roku
Bardziej szczegółowoUŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ
INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII ------------------------------------------------------------------------------------------------- Janusz Sierosławski, Marta Jabłońska UŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ
Bardziej szczegółowoPicie alkoholu i uŝywanie narkotyków przez młodzieŝ szkolną w mieście Kraków. Raport porównawczy
Picie alkoholu i uŝywanie narkotyków przez młodzieŝ szkolną w mieście Kraków Raport porównawczy Warszawa-Sopot ANALIZA WYNIKÓW I. Wprowadzenie Aby zapewnić porównywalność wyników badań UŜywanie alkoholu
Bardziej szczegółowoUŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ
INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII ------------------------------------------------------------------------------------------------- Janusz Sierosławski, Piotr Jabłoński UŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ
Bardziej szczegółowoUŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ
INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII ------------------------------------------------------------------------------------------------- Katarzyna Charzyńska, Janusz Sierosławski UŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW
Bardziej szczegółowoUchwała Nr XLIII/360/2009 Rady Miejskiej w Krobi z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2010 rok
Uchwała Nr XLIII/360/2009 Rady Miejskiej w Krobi z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2010 rok Na podstawie art. 18 ust.2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca
Bardziej szczegółowoProgram Przeciwdziałania Narkomanii dla Gminy Szczekociny na 2011r.
Program Przeciwdziałania Narkomanii dla Gminy Szczekociny na 2011r. Szczekociny 2010 Wstęp Narkotyki powszechnie uwaŝa się za niezwykle groźne substancje wykluczające moŝliwość kontrolowanego ich uŝywania,
Bardziej szczegółowoInstytutu Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Biura Polityki Społecznej Urzędu m.st. Warszawy
INSTYTUT PSYCHOLOGII ZDROWIA Polskiego Towarzystwa Psychologicznego Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną w Warszawie w ocenie uczniów Najważniejsze wyniki badań Instytutu Psychologii Zdrowia
Bardziej szczegółowoAKTUALNE TRENDY UCZNIÓW W GIMNAZJUM W ŚWIETLE BADAŃ HBSC. Joanna Mazur Instytut Matki i Dziecka
AKTUALNE TRENDY OTYŁOŚCI I AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ UCZNIÓW W GIMNAZJUM W ŚWIETLE BADAŃ HBSC Joanna Mazur Instytut Matki i Dziecka Informacja o badaniach HBSC Sieć HBSC obejmuje 43 kraje/regiony Europy i Ameryki
Bardziej szczegółowoUżywanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną w Lesznie
Pracownia Badawczo-Szkoleniowa A PERSPEKTYWA Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną w Lesznie Najważniejsze wyniki badań Pracowni Badawczo-Szkoleniowej PERSPEKTYWA zrealizowanych w 2015
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR 264/XXVIII/2016 RADY MIEJSKIEJ W ŚREMIE. z dnia 24 listopada 2016 r.
UCHWAŁA NR 264/XXVIII/2016 RADY MIEJSKIEJ W ŚREMIE z dnia 24 listopada 2016 r. w sprawie Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2017 rok Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca
Bardziej szczegółowoUŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ
INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII ----------------------------------------------------------------------------------------------- Janusz Sierosławski UŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ
Bardziej szczegółowoUŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ
INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII ------------------------------------------------------------------------------------------------- Janusz Sierosławski UŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ
Bardziej szczegółowoGminny Program Przeciwdziałania Narkomanii Gminy Jordanów Śląski
Załącznik nr. 3 do Uchwały Nr IV/12/2007 Rady Gminy Jordanów Śląski z dnia 5 lutego 2007 r. Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii Gminy Jordanów Śląski 1 Wstęp Diagnoza problemów narkotykowych na
Bardziej szczegółowoOCENA ROZPOWSZECHNIENIA SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH WŚRÓD MŁODZIEŻY SZKOLNEJ MIASTA POZNANIA
Nowiny Lekarskie 2007, 76, 4, 322-326 WANDA HORST-SIKORSKA 1, JOLANTA SKALSKA-SADOWSKA 2 OCENA ROZPOWSZECHNIENIA SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH WŚRÓD MŁODZIEŻY SZKOLNEJ MIASTA POZNANIA EVALUATION OF PSYCHOACTIVE
Bardziej szczegółowoRozpowszechnienie stosowania substancji psychoaktywnych wśród młodzieży szkół ponadpodstawowych z wybranych miast województwa śląskiego
Rozpowszechnienie stosowania substancji psychoaktywnych wśród młodzieży szkół ponadpodstawowych z wybranych miast województwa śląskiego The prevalence of psychoactive substances use among secondary school
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR 543/L/2014 RADY MIEJSKIEJ W ŚREMIE. z dnia 30 października 2014 r. w sprawie Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2015 rok
UCHWAŁA NR 543/L/2014 RADY MIEJSKIEJ W ŚREMIE z dnia 30 października 2014 r. w sprawie Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2015 rok Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca
Bardziej szczegółowoSzacowana liczba narkomanów w 2009 r. to 2936 osób
prof. UG dr hab. Tomasz Michalski Prezentację oparto o fragment: RAPORT DOTYCZĄCY LOKALNEGO MONITOROWANIA PROBLEMU NARKOTYKÓW I NARKOMANII ORAZ EWALUACJA GMINNEGO PROGRAMU PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII ZA
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 520 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 520 SECTIO D 2005 Zakład Wychowania Zdrowotnego Wydział Nauk Przyrodniczych Uniwersytet Szczeciński Kierownik prof. zw.
Bardziej szczegółowoZałącznik Nr 2 do Uchwały Nr XXXII./195/09 Rady Gminy Sieroszewice z dnia 18 grudnia 2009 roku GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA ROK 2010
Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr XXXII./195/09 Rady Gminy Sieroszewice z dnia 18 grudnia 2009 roku GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA ROK 2010 SIEROSZEWICE 2009 1 SPIS TREŚCI 1. Podstawy prawne
Bardziej szczegółowoMotywy picia alkoholu a zachowania problemowe młodzieży
remedium Profilaktyka problemowa i promocja zdrowia psychicznego 2013 luty Motywy picia alkoholu a zachowania problemowe młodzieży Joanna Mazur W badaniach uwarunkowań picia alkoholu przez młodzież coraz
Bardziej szczegółowoUŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Instytut Psychiatrii I Neurologii -------------------------------------------------------------------------------------------------
Bardziej szczegółowoUŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Instytut Psychiatrii I Neurologii -------------------------------------------------------------------------------------------------
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA nr XXVIII/.../2012 Rady Gminy Godkowo z dnia 19 grudnia 2012 roku
UCHWAŁA nr XXVIII/.../2012 Rady Gminy Godkowo z dnia 19 grudnia 2012 roku w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2013 rok Na podstawie art. 10 ust. 1,3,4 ustawy z dnia 29
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Nr XIV/152/11 RADY MIEJSKIEJ W WIELUNIU. z dnia 15 grudnia 2011 r.
UCHWAŁA Nr XIV/152/11 RADY MIEJSKIEJ W WIELUNIU z dnia 15 grudnia 2011 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii w Gminnie Wieluń na rok 2012 Na podstawie art. 10 ust 3 ustawy
Bardziej szczegółowoUchwała Nr IV/36/2015 Rady Gminy Pokój z dnia 5 lutego 2015 r.
Uchwała Nr IV/36/2015 Rady Gminy Pokój z dnia 5 lutego 2015 r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2015 Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r.
Bardziej szczegółowoCzy polska młodzież pali, pije, bierze?
Czy polska młodzież pali, pije, bierze? Wyniki badania ankietowego zrealizowanego przez CBOS w terminie 8-24 października 2008 r. na próbie N = 1 400 na zlecenie Krajowego Biura do spraw Przeciwdziałania
Bardziej szczegółowoCharakterystyka Projektu Badania Wybrane wyniki badań i wnioski (Polska) Spostrzeżenia końcowe
Iwona Knitter Charakterystyka Projektu Badania Wybrane wyniki badań i wnioski (Polska) Spostrzeżenia końcowe Projekt MakE StudentS Addiction-frEe Uwolnić uczniów od nałogów Cele: o o Zebranie danych na
Bardziej szczegółowoUżywanie substancji psychoaktywnych przez młodzież. Wyniki Europejskiego Programu Badań Ankietowych w Szkołach (ESPAD) w 2011 roku
Używanie substancji psychoaktywnych przez młodzież. Wyniki Europejskiego Programu Badań Ankietowych w Szkołach (ESPAD) w 2011 roku Janusz Sierosławski 0 UŻYWANIE SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH PRZEZ MŁODZIEŻ.
Bardziej szczegółowoSZKOŁA WOLNA OD UZALEŻNIEŃ
Nasz autorski program (SZKOŁA WOLNA OD UZALEŻNIEŃ) polega na zapobieganiu chęci spożywania alkoholu i innych substancji psychoaktywnych wśród dzieci i młodzieży. Pierwszym, a zarazem najważniejszym elementem
Bardziej szczegółowoProgram Przeciwdziałania Narkomanii Miasta Hajnówka na lata
Załącznik Nr 1 do uchwały Nr... Rady Miasta Hajnówka z dnia.grudnia 2016 roku Program Przeciwdziałania Narkomanii Miasta Hajnówka na lata 2017 2019 I. WSTĘP Narkomania należy do poważnych problemów społecznych
Bardziej szczegółowoU C H W A Ł A NR XLIV/426/2013 RADY MIEJSKIEJ TOMASZOWA MAZOWIECKIEGO z dnia 18 grudnia 2013 roku
U C H W A Ł A NR XLIV/426/2013 RADY MIEJSKIEJ TOMASZOWA MAZOWIECKIEGO z dnia 18 grudnia 2013 roku w sprawie uchwalenia Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2014-2015 Na podstawie art.
Bardziej szczegółowoPercepcja profilaktyki szkolnej i domowej wśród nastolatków Mira Prajsner
OFERTA BADAWCZA Percepcja profilaktyki szkolnej i domowej wśród nastolatków Mira Prajsner Konsultacja Naukowa: dr Ewa Stępień Kontakt telefoniczny: 0 604 634 580 Kontakt mailowy: mirabo@mirabo.pl; miraprajs@o2.pl
Bardziej szczegółowoBadania Rynku i Opinii Publicznej... 2... 3... 3... 4... 5... 6... 7... 8
... 2... 3... 3... 4... 5... 6... 7... 8 Ocena stopnia fizycznej dostępności (łatwości zakupu) papierosów, alkoholu i narkotyków; Oszacowanie poziomu psychologicznej dostępności czyli subiektywne przekonanie
Bardziej szczegółowoUchwała XXV/210/2016 Rady Gminy Pokój z dnia 21 grudnia 2016 r.
Uchwała XXV/210/2016 Rady Gminy Pokój z dnia 21 grudnia 2016 r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2017 Na podstawie art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 o
Bardziej szczegółowoAlicja Drohomirecka, Katarzyna Kotarska
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 384 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR 20 2003 ALICJA DROHOMIRECKA KATARZYNA KOTARSKA SPRAWNOŚĆ FIZYCZNA DZIECI PRZEDSZKOLNYCH ZE STARGARDU SZCZECIŃSKIEGO
Bardziej szczegółowoWYNIKI ANKIETY MŁODZI I SUBSTANCJE PSYCHOAKTYWNE
WYNIKI ANKIETY MŁODZI I SUBSTANCJE PSYCHOAKTYWNE Główne cele badania Diagnoza występowania zjawiska używania substancji psychoaktywnych wśród uczniów gimnazjum. Pomiar natężenia zjawiska używania substancji
Bardziej szczegółowoMonitoring problemu narkotyków i narkomanii w Polsce
Monitoring problemu narkotyków i narkomanii w Polsce Marta Struzik Centrum Informacji o Narkotykach i Narkomanii Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii Spotkanie z przedstawicielami gmin z terenu
Bardziej szczegółowoUŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ RAPORT Z BADAŃ ANKIETOWYCH ZREALIZOWANYCH W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM W 2011 R.
UŻYWANIE ALKOHOLU I NARKOTYKÓW PRZEZ MŁODZIEŻ SZKOLNĄ RAPORT Z BADAŃ ANKIETOWYCH ZREALIZOWANYCH W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM W 2011 R. EUROPEJSKI PROGRAM BADAŃ ANKIETOWYCH W SZKOŁACH ESPAD Szczecin
Bardziej szczegółowoŹródło: opracowanie własne 49,1 50,5 0,4. liczba. tak nie brak odpowiedzi
242 3.2. Doświadczenia badanych uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Miasta Rzeszowa ze środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi, legalnymi i nielegalnymi Poprzednia grupa zagadnień
Bardziej szczegółowoDiagnoza Mazowsza w zakresie problematyki narkotyków i narkomanii
Diagnoza Mazowsza w zakresie problematyki narkotyków i narkomanii Używanie narkotyków przez młodzież szkolną diagnoza Mazowsza 1. Ostatnie wyniki badania ESPAD 2 na młodzieży szkolnej z 2015 roku pokazują,
Bardziej szczegółowoSocjokulturowe aspekty spożycia alkoholu w Polsce
Socjokulturowe aspekty spożycia alkoholu w Polsce Dr hab. n. med. Maciej Pilecki Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Katedry Psychiatrii UJ CM Za panowania Augusta III kraj cały nie wytrzeźwiał jeszcze
Bardziej szczegółowoWybrane programy profilaktyczne
Wybrane programy profilaktyczne Program UNPLUGGED Ogólne informacje na temat programu Program Przeciwdziałania Przyjmowaniu Substancji Uzależniających przez Uczniów Unplugged opracowany został w ramach
Bardziej szczegółowoSYTUACJA ZAGROŻENIA. ZJAWISKIEM UŻYWANIA SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH oraz UZALEŻNIENIAMI BEHAWIORALNYMI WŚRÓD UCZNIÓW
SYTUACJA ZAGROŻENIA ZJAWISKIEM UŻYWANIA SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH oraz UZALEŻNIENIAMI BEHAWIORALNYMI WŚRÓD UCZNIÓW GIMNAZJÓW i SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH w Złotoryi ( 216 r. ) Opracowa badań ankietowych
Bardziej szczegółowoGMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA ROK 2014
Załącznik do Uchwały Nr XXVIII.316.2013 Rady Miejskiej w Białej z dnia 30 grudnia 2013r. GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA ROK 2014
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 113 SECTIO D 2004
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 113 SECTIO D 2004 Katedra Higieny i Promocji Zdrowia, Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie Department of Hygiene
Bardziej szczegółowoRECENZJA ROZPRAWY DOKTORSKIEJ
Lublin, dnia 20 września 2016r. dr hab. n. med. Jolanta Masiak Kierownik Samodzielnej Pracowni Badań Neurofizjologicznych Katedry Psychiatrii Uniwersytet Medyczny w Lublinie Głuska 2 20-439 Lublin RECENZJA
Bardziej szczegółowoPRACOWNIA PROGRAMÓW SPOŁECZNYCH
PRACOWNIA PROGRAMÓW SPOŁECZNYCH --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Janusz Sierosławski RAPORT Z BADAŃ SZKOLNYCH ESPAD WARSZAWA
Bardziej szczegółowo1. Najwięcej, 62% rodziców uczniów zaznaczyła odpowiedź: poszanowanie godności własnej i innych.
W maju 2018 roku przeprowadzona została wśród rodziców ankieta, której celem było zbadanie potrzeb i określenie kierunku działań szkoły w zakresie wychowania i profilaktyki. Rodzice uczniów klas 1-3 Szkoły
Bardziej szczegółowoGminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na 2016r
Załącznik do Uchwały Nr XV/132/15 Rady Miasta w Myszkowie z dnia 29 grudnia 2015r Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na 2016r Spis treści: I Diagnoza Środowiska 1.Badania ankietowe w ramach diagnozy
Bardziej szczegółowoGminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na 2014 rok
Załącznik do uchwały RG Nr.. dnia Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na 2014 rok WSTĘP Narkomania jest zjawiskiem ogólnoświatowym. Powstaje na podłożu przeobrażeń zachodzących we współczesnym cywilizowanym
Bardziej szczegółowoGMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA LATA 2013 2016
Załącznik nr 1 do Uchwały nr 571/2013 Rady Miejskiej w Radomiu z dnia 1.07.2013 roku GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA LATA 2013 2016 Wprowadzenie Przeciwdziałanie i zwalczanie narkomanii jest
Bardziej szczegółowoGMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA 2018 ROK
GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA 2018 ROK Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr XII/16/2017 Rady Miejskiej w Starachowicach z dnia 24 listopada 2017 r. Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii w
Bardziej szczegółowoSytuacja w województwie małopolskim w zakresie zagrożeń uzależnieniami. Perspektywa lokalna
Sytuacja w województwie małopolskim w zakresie zagrożeń uzależnieniami. Perspektywa lokalna DEBATA REGIONALNA - ORGANIZACJE POZARZĄDOWE W PROFILAKTYCE UZALEŻNIEŃ 4 GRUDNIA 2015 KRAKÓW MAŁGORZATA NOWOBILSKA
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. ROZDZIAŁ 4. ANALIZY UZYSKANYCH WYNIKÓW BADAŃ Charakterystyka badanych Rozmiary podejmowania zachowań ryzykownych
SPIS TREŚCI Wstęp................................................................ 7 ROZDZIAŁ 1. MŁODZIEŻ W SPECYFICZNYM OKRESIE DORASTANIA... 11 1.1. Okres dorastania wybrane zagadnienia............................
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2 do Uchwały Nr V/30/2015 Rady Gminy Kowala z dnia 30 stycznia 2015 roku GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII. NA 2015r.
Załącznik nr 2 do Uchwały Nr V/30/2015 Rady Gminy Kowala z dnia 30 stycznia 2015 roku GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA 2015r. Kowala 2015 1 Spis treści Wstęp... 3 I. Cele, zadania, sposób
Bardziej szczegółowoPROBLEM UŻYWANIA ŚRODKÓW PSYCHOAKTYWNYCH PRZEZ MŁODZIEŻ. BADANIA UCZNIÓW SZKÓŁ ŁÓDZKICH
PROBLEM UŻYWANIA ŚRODKÓW PSYCHOAKTYWNYCH PRZEZ MŁODZIEŻ. BADANIA UCZNIÓW SZKÓŁ ŁÓDZKICH Jan Chodkiewicz, Zygfryd Juczyński Zakład Psychologii Zdrowia Instytutu Psychologii Uniwersytetu Łódzkiego WSTĘP
Bardziej szczegółowoUchwała Nr III/14/2018 Rady Gminy Pokój z dnia 27 grudnia 2018 r.
Uchwała Nr III/14/2018 Rady Gminy Pokój z dnia 27 grudnia 2018 r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2019 Na podstawie art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005
Bardziej szczegółowoSprawozdanie roczne 2011: stan problemu narkotykowego w Europie. Piotr Jabłoński Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii
Sprawozdanie roczne 2011: stan problemu narkotykowego w Europie Piotr Jabłoński Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii 2 Roczny pakiet sprawozdawczy sytuacja w zakresie narkotyków > publikacje Charakterystyki
Bardziej szczegółowo1. Zgodnie z art. 10 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, zadania własne gminy
Projekt realizowany w ramach programu Transition Facility Wsparcie regionalnych i lokalnych społeczności w przeciwdziałaniu narkomanii na poziomie lokalnym (PL/1-9..1.) współfinansowany ze środków Unii
Bardziej szczegółowo266 milionów dorosłych Europejczyków pije średnio dziennie alkohol w ilości nieprzekraczającej 20g (kobiety) lub 40g (mężczyźni), Ponad 58 milionów
266 milionów dorosłych Europejczyków pije średnio dziennie alkohol w ilości nieprzekraczającej 20g (kobiety) lub 40g (mężczyźni), Ponad 58 milionów dorosłych (15 %) przekracza ten poziom; 20 milionów (6
Bardziej szczegółowoGMINA MIASTO AUGUSTÓW BADANIE ESPAD WYNIKI + PORÓWNANIE DO BADAŃ OGÓLNOPOLSKICH
GMINA MIASTO AUGUSTÓW BADANIE ESPAD WYNIKI + PORÓWNANIE DO BADAŃ OGÓLNOPOLSKICH CZĘŚĆ I UCZNIOWIE Struktura badanej grupy W badaniu łącznie wzięło udział 300 uczniów (158 z III gimnazjum oraz 142 z II
Bardziej szczegółowoSzkolenie przygotowujące do zawodu profilaktyka uzależnień. Osoba uzależniona od przetworów konopi w systemie lecznictwa odwykowego w Polsce
Szkolenie przygotowujące do zawodu profilaktyka uzależnień Osoba uzależniona od przetworów konopi w systemie lecznictwa odwykowego w Polsce Boguslawa Bukowska Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii
Bardziej szczegółowoGminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2014
Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr XXXVII/219/2013 Rady Gminy Lipusz z dn. 30 grudnia 2013 r. Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2014 WSTĘP Narkomania jest poważnym problemem społecznym. Uzależnienie
Bardziej szczegółowo