Kompensacja mocy biernej podstawowe informacje

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Kompensacja mocy biernej podstawowe informacje"

Transkrypt

1 Łukasz Matyjasek ELMA energia I. Cel kompensacji mocy biernej Kompensacja mocy biernej podstawowe informacje Indukcyjne odbiorniki i urządzenia elektryczne w trakcie pracy pobierają z sieci energię elektryczną czynną i bierną. Odpowiadają temu pojęcia składowych czynnej i biernej prądu elektrycznego. ϕ I CZ U I B I Składowe prądu elektrycznego (I CZ prąd czynny, I B prąd bierny, I prąd wypadkowy) Energia elektryczna czynna jest wynikiem przemian energetycznych określonego surowca energetycznego i może być zamieniona w inną postać energii (mechaniczną, cieplną), użytkowaną w urządzeniu przemysłowym. Moc czynna pobierana przez urządzenie z sieci trójfazowej wyrażona jest wzorem: P = 3 U I CZ Energia elektryczna bierna służy do wytworzenia pola elektromagnetycznego, niezbędnego do działania silników indukcyjnych i transformatorów, i nie może być przemieniona w inną postać energii - przepływa jedynie pomiędzy źródłami i odbiorami prądu przemiennego. Moc bierna pobierana przez urządzenie z sieci trójfazowej wyrażona jest wzorem: Q = 3 U I B Wypadkową mocy czynnej i biernej (sumą geometryczną) jest moc pozorna S, wyrażona wzorem: Współczynnik mocy jest równy: S = P 2 + Q 2 = 3 U I λ = P S Przy zasilaniu napięciem i prądem sinusoidalnym, współczynnik mocy określany jest jako kąt przesunięcia fazowego ϕ pomiędzy prądem a napięciem i przedstawiany jako cosinus albo tangens tego kąta.

2 Przebieg napięcia i prądu sinusoidalnego przy obciążeniu rezystywnym Przebieg napięcia i prądu sinusoidalnego przy obciążeniu indukcyjnym Podstawowym źródłem mocy biernej są generatory w elektrowniach. Jednakże, wytwarzanie tam energii biernej niesie za sobą wiele negatywnych skutków zarówno dla dostawców energii, jak i dla jej odbiorców. Prąd bierny przepływający przez sieć przesyłową powoduje zmniejszenie jej przepustowości oraz zwiększenie strat mocy. Dostawcy energii elektrycznej rekompensują swoje straty poprzez narzucenie odbiorcom energii limitów mocy biernej, których przekroczenie wiąże się z poniesieniem dodatkowych opłat. Dla większości odbiorców energii, szczególnie dla zakładów przemysłowych o prostym systemie zasilającorozdzielczym, jest to podstawowy negatywny skutek. Jednakże zakłady przemysłowe o rozbudowanej sieci rozdzielczej muszą liczyć się również z innymi skutkami, takimi jak m.in.: - zmniejszona przepustowość sieci rozdzielczej, - straty mocy czynnej w transformatorach i kablach zasilających wynikające z przepływu prądu biernego, - spadki napięć w punktach odległych od źródła zasilania. Prawidłowo dobrane urządzenia kompensacyjne pozwalają na zlikwidowanie powyższych problemów. Najbardziej efektywną metodą kompensacji mocy biernej indukcyjnej jest kompensacja przez odbiory pojemnościowe, w szczególności kondensatory energetyczne lub automatycznie regulowane baterie kondensatorów firmy ELMA energia.

3 II. Sposoby realizacji kompensacji mocy biernej Istnieje wiele możliwości konfiguracji układów kompensacji mocy biernej, jednak można wyróżnić trzy główne metody: indywidualna, grupowa i centralna. Kompensacja indywidualna polega na bezpośrednim dołączeniu kondensatora do zacisków kompensowanego urządzenia. Dzięki takiemu rozwiązaniu, sieć jest w maksymalnym stopniu odciążona, gdyż moc bierna generowana jest przy samym odbiorniku. Kompensacja indywidualna nie wymaga dodatkowych urządzeń sterujących, gdyż kondensator jest załączany i wyłączany tym samym łącznikiem, co urządzenie. Wadą takiego rozwiązania jest niewykorzystanie zainstalowanych kondensatorów w czasie, kiedy odbiorniki nie pracują, a co za tym idzie potrzeba zainstalowania dużej ilości jednostek kondensatorowych. Dodatkowo, typoszereg mocy produkowanych kondensatorów nie zawsze pozwala na dopasowanie do zapotrzebowania odbiornika. Bardziej efektywną metodą jest kompensacja grupowa, polegająca na objęciu kompensacją grupy odbiorników zasilanych z jednej rozdzielni. Bateria kondensatorów jest zwykle sterowana automatycznie. Automatyzacja procesu kompensacji mocy biernej wymaga stosowania urządzeń zawierających oprócz kondensatorów także obwody pomiarowe, zabezpieczające, sterujące mocą pojemnościową. Kompensacja centralna polega na zainstalowaniu jednego urządzenia kompensacyjnego dla całego zakładu (w stacji transformatorowej lub w rozdzielni głównej). Dzięki temu, zminimalizowana jest całkowita moc bierna potrzebna do zainstalowania, zaś dzięki zastosowaniu regulacji automatycznej wartość współczynnika mocy jest utrzymywana na poziomie bliskim zadanemu. Negatywnym aspektem jest obciążenie prądem biernym sieci zasilająco-rozdzielczej, transformatorów oraz linii zasilających odbiorniki. Wybór między zastosowaniem kompensacji indywidualnej, grupowej lub centralnej wymaga analizy technicznej i gospodarczej warunków lokalnych w zakładzie. Obliczenia ekonomiczne mogą przy tym wykazać celowość podziału baterii oraz jej lokalizacji po stronie górnego czy też dolnego napięcia zasilania zakładu.

4 III. Ważne aspekty doboru baterii kondensatorów 1. Poziom harmonicznych w sieci zasilającej Szerokie zastosowanie w przemyśle urządzeń energoelektronicznych, przede wszystkim nieliniowych przekształtników (stacje prostownikowe trakcji elektrycznej, regulowane napędy elektryczne, technika grzewcza), jak również takich odbiorników jak zgrzewarki, spawarki i piece łukowe, wiąże się z generowaniem wyższych harmonicznych, czyli przebiegów sinusoidalnych o częstotliwościach wyższych od częstotliwości podstawowej (harmoniczna 3-cia: 150Hz, harmoniczna 5-ta: 250Hz, harmoniczna 7-ma: 350Hz itd.). Przebieg odkształcony obecnością wyższych harmonicznych Praca baterii kondensatorów w zanieczyszczonej sieci niesie za sobą duże zagrożenia wynikające z: - przeciążenia kondensatorów w związku z wyższą wartością skuteczną odkształconego prądu (zgodnie z normami, kondensatory mogą pracować przy prądzie nie przekraczającym 130% prądu znamionowego), - możliwości wystąpienia rezonansu pomiędzy pojemnością baterii a indukcyjnościami sieci zasilającej, co może powodować powstawanie prądów o wartościach zbliżonych do zwarciowych. Możliwość wystąpienia rezonansu można oszacować obliczając częstotliwość rezonansową f r układu: sieć zasilająca-bateria kondensatorów, czyli taką częstotliwość dla której reaktancja układu wyniesie zero: Gdzie: S zw - moc zwarciowa systemu w miejscu zainstalowania baterii wyrażona w MVA; Q - moc baterii wyrażona w MVar; f 1 częstotliwość harmonicznej podstawowej [Hz]. W sieciach, w których przebiegi napięć i prądów odkształcone są przez występujące wyższe harmoniczne stosowane są baterie z dławikami rezonansowymi.

5 W urządzeniach tego typu, w układ kondensatorów włączany jest szeregowo dławik, którego indukcyjność z pojemnością kondensatorów tworzą obwód rezonansowy o częstotliwości rezonansowej własnej f r. Dla częstotliwości mniejszych od f r, w tym dla częstotliwości podstawowej 50Hz, układ posiada charakter pojemnościowy (kompensuje moc bierną indukcyjną). Dla częstotliwości powyżej wartości f r, obwód dławik-kondensatory posiada charakter indukcyjny, uniemożliwiając dla tych częstotliwości wystąpienie rezonansu w obwodzie bateria sieć. W filtrach odstrojonych parametry LC dobierane są tak, aby częstotliwość rezonansowa własna f r baterii przyjmowała wartość poniżej częstotliwości odpowiadającej najniższemu rzędowi zarejestrowanych w sieci wyższych harmonicznych. Przykładowo, jeżeli w sieci zarejestrowano harmoniczne: 5h, 7h, 11h, 13h... parametry L i C filtra dobierane są tak, aby uzyskać częstotliwość rezonansową w przedziale od 174Hz do 210Hz (najczęściej 189Hz). Filtry odstrojone stosuje się najczęściej w automatycznie regulowanych bateriach wieloczłonowych. W filtrach dostrojonych, czyli pasywnych filtrach wyższych harmonicznych, częstotliwość rezonansowa własna f r zbliżona jest, maksymalnie z dokładnością na jaką pozwala tolerancja zastosowanych parametrów LC, do częstotliwości filtrowanej wyższej harmonicznej. Przy analizie możliwości pracy baterii kondensatorów bez dławików rezonansowych należy brać pod uwagę fakt, że wyższe harmoniczne mogą być generowane zarówno przez odbiorniki w zakładzie, jak i wpływać z sieci rozdzielczej (szczególnie w okolicy dużych zakładów przemysłowych), stąd też przed przystąpieniem do niej zalecane jest wykonanie niezbędnych pomiarów analizatorem sieci na obecność harmonicznych w napięciu i prądzie zasilającym. Jako, że szeregowe połączenie kondensatora z dławikiem powoduje podwyższenie napięcia na zaciskach kondensatora, w bateriach kondensatorów z dławikami rezonansowymi zastosowane muszą być jednostki kondensatorowe o wyższym napięciu znamionowym niż napięcie sieci (na przykład, w baterii na napięcie 400V o częstotliwości rezonansowej 189Hz należy zastosować jednostki kondensatorowe o napięciu znamionowym 450V). W związku z tym, po zainstalowaniu baterii kondensatorów bez dławików nie ma prostej możliwości doposażenia jej w dławiki w przypadku, gdy wyniknie taka konieczność. 2. Wartość napięcia zasilania Kondensatory są odbiornikami bardzo czułymi na podwyższone napięcie. Wartością dopuszczalną trwale utrzymującego się napięcia na zaciskach kondensatora jest 110% wartości znamionowej przez 8 godzin dziennie. Przekroczenie tej wartości spowoduje przyśpieszone starzenie się jednostki kondensatorowej lub jej zniszczenie. Jako ochronę przepięciową można zastosować odpowiednio dobrane ograniczniki przepięć, instalowane na zasilaniu baterii, które "ucinają" impulsy napięciowe i absorbują energię. Jednakże ich zastosowanie nie chroni przed długotrwałym wzrostem napięcia powyżej 110% wartości znamionowej, gdyż przy takim napięciu ogranicznik nie zareaguje. W bateriach kondensatorów regulowanych automatycznie funkcję zabezpieczenia kondensatorów przed wzrostem napięcia powyżej dopuszczalnej wartości przejmuje regulator, który w takich sytuacjach odłącza człony baterii.

6 3. Dynamika zmian obciążenia Przy doborze baterii kondensatorów automatycznie regulowanych, należy brać pod uwagę dynamikę zmian obciążenia. W przypadku obciążeń szybkozmiennych, czyli takich których pobór mocy i czynnej jest gwałtowny, baterie kondensatorów załączane łącznikami mechanicznymi mogą okazać się niewystarczające, zarówno w związku z czasem koniecznym na rozładowanie kondensatorów (1 minuta dla kondensatorów niskich napięć, 5 minut dla kondensatorów średnich napięć), jak i ograniczoną żywotnością łączników mechanicznych. W takich przypadkach należy stosować baterie kondensatorów załączane łącznikami półprzewodnikowymi (tyrystorowymi).

7 IV. Dobór mocy baterii kondensatorów do kompensacji grupowej/centralnej Przy doborze urządzeń do kompensacji grupowej i centralnej, szczególnie w mniejszych zakładach przemysłowych, korzysta się ze wzoru: Q k ( ϕ tgϕ ) = P tg, gdzie: Q k moc bierna potrzebna do zainstalowania, P moc czynna pobierana przez odbiornik/odbiorniki, tgϕ 1 współczynnik mocy przed kompensacją tgϕ 2 współczynnik mocy po kompensacji. Istnieje kilka szkół określających jakie wartości należy podstawić do powyższego wzoru: 1 - z rachunków za energię elektryczną wybierany jest rachunek z miesiąca o szczytowym poborze mocy czynnej; odczytywana jest z niego wartość maksymalnej mocy czynnej pobranej oraz wartość osiągniętego współczynnika mocy. Jako docelowy współczynnik mocy przyjmuje się wartość tangensa narzuconą przez dostawcę energii. Wadą tego rozwiązania jest to, że wartość współczynnika mocy wskazana na rachunku jest wartością średnią, tak więc wartość mocy biernej potrzebnej do zainstalowania jest niższa niż rzeczywista. Aby uniknąć niedokompensowania, stosowane są współczynniki korekcyjne (od 1,1 do 1,35), przez które mnoży się otrzymaną wartość. Inną wadą jest fakt, że w ten sposób nie można określić optymalnego stopnia regulacji urządzeń automatycznie regulowanych; - określa się łączną moc czynną odbiorników oraz ich naturalne wartości współczynnika mocy, dla każdej z nich określa się wartość mocy biernej do zainstalowania a następnie sumuje; tak jak w przypadku powyższym, jako docelowy współczynnik mocy przyjmuje się wartość tangensa narzuconą przez dostawcę energii. Wadą tego sposobu jest przede wszystkim to, że pomijany jest fakt, że rzadko się zdarza aby wszystkie obciążenia pracowały jednocześnie, powodując często poważne przewymiarowanie urządzeń kompensacyjnych. Dodatkowo, często zakłady przemysłowe nie posiadają lub nie chcą udostępniać dokładnych danych urządzeń zainstalowanych w sieci rozdzielczej. Dla zakładów przemysłowych, w których realizacja układu kompensacji mocy biernej wymaga poważnych nakładów finansowych, moc oraz stopień regulacji urządzeń do kompensacji mocy biernej dobierane są na podstawie kilkudniowych pomiarów parametrów energetycznych sieci, w celu dokładnego określenia mocy i konfiguracji układu. 2

Lekcja 10. Temat: Moc odbiorników prądu stałego. Moc czynna, bierna i pozorna w obwodach prądu zmiennego.

Lekcja 10. Temat: Moc odbiorników prądu stałego. Moc czynna, bierna i pozorna w obwodach prądu zmiennego. Lekcja 10. Temat: Moc odbiorników prądu stałego. Moc czynna, bierna i pozorna w obwodach prądu zmiennego. 1. Moc odbiorników prądu stałego Prąd płynący przez odbiornik powoduje wydzielanie się określonej

Bardziej szczegółowo

Kompensacja mocy biernej w stacjach rozdzielczych WN/SN

Kompensacja mocy biernej w stacjach rozdzielczych WN/SN mgr inż. Łukasz Matyjasek Kompensacja mocy biernej w stacjach rozdzielczych WN/SN Dla dystrybutorów energii elektrycznej, stacje rozdzielcze WN/SN stanowią podstawowy punkt systemu rozdziału energii, której

Bardziej szczegółowo

WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU WYBORU RODZAJU URZĄDZEŃ DO KOMPENSACJI MOCY BIERNEJ NA BAZIE KONDENSATORÓW ENERGETYCZNYCH.

WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU WYBORU RODZAJU URZĄDZEŃ DO KOMPENSACJI MOCY BIERNEJ NA BAZIE KONDENSATORÓW ENERGETYCZNYCH. dr inż. Krzysztof Matyjasek mgr inż. Łukasz Matyjasek WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU WYBORU RODZAJU URZĄDZEŃ DO KOMPENSACJI MOCY BIERNEJ NA BAZIE KONDENSATORÓW ENERGETYCZNYCH. PREZENTACJA KONKRETNYCH ROZWIĄZAŃ.

Bardziej szczegółowo

Problematyka mocy biernej w instalacjach oświetlenia drogowego. Roman Sikora, Przemysław Markiewicz

Problematyka mocy biernej w instalacjach oświetlenia drogowego. Roman Sikora, Przemysław Markiewicz Problematyka mocy biernej w instalacjach oświetlenia drogowego Roman Sikora, Przemysław Markiewicz WPROWADZENIE Moc bierna a efektywność energetyczna. USTAWA z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej.

Bardziej szczegółowo

PL B1. UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI W OLSZTYNIE, Olsztyn, PL BUP 26/15. ANDRZEJ LANGE, Szczytno, PL

PL B1. UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI W OLSZTYNIE, Olsztyn, PL BUP 26/15. ANDRZEJ LANGE, Szczytno, PL PL 226587 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 226587 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 408623 (51) Int.Cl. H02J 3/18 (2006.01) H02J 3/01 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej

Bardziej szczegółowo

REGULATORY MOCY BIERNEJ DLA SYMETRYCZNYCH I ASYMETRYCZNYCH OBCIĄŻEŃ

REGULATORY MOCY BIERNEJ DLA SYMETRYCZNYCH I ASYMETRYCZNYCH OBCIĄŻEŃ ELMA energia ul. Wioślarska 18 10-192 Olsztyn Tel: 89 523 84 90 Fax: 89 675 20 85 www.elma-energia.pl elma@elma-energia.pl REGULATORY MOCY BIERNEJ DLA SYMETRYCZNYCH I ASYMETRYCZNYCH OBCIĄŻEŃ UNIVAR TRIVAR

Bardziej szczegółowo

Szanowni Państwo, Możliwe rozwiązania obejmują między innymi wykonania: wnętrzowe oraz napowietrzne,

Szanowni Państwo, Możliwe rozwiązania obejmują między innymi wykonania: wnętrzowe oraz napowietrzne, Szanowni Państwo, Firma ELMA energia jako producent oferuje bardzo szeroką gamę rozwiązań w zakresie kompensacji mocy biernej, od najprostszych po najbardziej zaawansowane, a także doskonałej jakości aparaty

Bardziej szczegółowo

Kompensacja mocy biernej maszyny wyciągowej

Kompensacja mocy biernej maszyny wyciągowej mgr inż. Łukasz Matyjasek Kompensacja mocy biernej maszyny wyciągowej Maszyny wyciągowe stanowią bardzo problematyczny odbiór pod względem kompensacji mocy biernej ze względu na swój charakter: - stosunkowo

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Kompensacja mocy biernej

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Kompensacja mocy biernej Ćwiczenie 6 Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Kompensacja mocy biernej Opracował: Grzegorz Wiśniewski Zagadnienia do przygotowania Co to jest kompensacja

Bardziej szczegółowo

PROBLEMY ŁĄCZENIA KONDENSATORÓW ENERGETYCZNYCH

PROBLEMY ŁĄCZENIA KONDENSATORÓW ENERGETYCZNYCH mgr inŝ. Grzegorz Wasilewski ELMA energia, Olsztyn PROBLEMY ŁĄCZENIA KONDENSATORÓW ENERGETYCZNYCH Załączaniu i wyłączaniu baterii kondensatorów towarzyszą stany przejściowe charakteryzujące się występowaniem

Bardziej szczegółowo

Jakość energii Seminarium nt. Jakośd energii elektrycznej Obowiązki dostawcy i odbiorcy energii elektrycznej

Jakość energii Seminarium nt. Jakośd energii elektrycznej Obowiązki dostawcy i odbiorcy energii elektrycznej Jakość energii Seminarium nt. Jakośd energii elektrycznej Obowiązki dostawcy i odbiorcy energii elektrycznej Urządzenia do kompensacji mocy biernej w środowisku napięd i prądów odkształconych Dr inż. Krzysztof

Bardziej szczegółowo

ANALIZA DANYCH POMIAROWYCH:

ANALIZA DANYCH POMIAROWYCH: ANALIZA DANYCH POMIAROWYCH: JAKOŚCI ENERGII ELEKTRYCZNEJ DLA DOBORU BATERII KONDENSATORÓW DO KOMPENSACJI MOCY BIERNEJ zleceniodawca: SAMODZIELNY WOJEWÓDZKI SZPITAL DLA NERWOWO I PSYCHICZNIE CHORYCH IM.

Bardziej szczegółowo

Kompensacja mocy biernej w obecności wyŝszych harmonicznych. Automatycznie regulowane baterie kondensatorów SN w Hucie Miedzi Głogów

Kompensacja mocy biernej w obecności wyŝszych harmonicznych. Automatycznie regulowane baterie kondensatorów SN w Hucie Miedzi Głogów dr inŝ. Krzysztof Matyjasek, ELMA energia, Olsztyn Kompensacja mocy biernej w obecności wyŝszych harmonicznych. Automatycznie regulowane baterie kondensatorów SN w Hucie Miedzi Głogów W szczególnych przypadkach

Bardziej szczegółowo

Baterie kondensatorów

Baterie kondensatorów Baterie kondensatorów / BK, BKD - Baterie kondensatorów WSTĘP W systemie elektroenergetycznym przesył mocy bierniej wpływa na pogorszenie jakości parametrów sieci energetycznej oraz powoduje zwiększenie

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM URZĄDZENIA I STACJE ELEKTROENERGETYCZNE. Badanie układu kompensacji mocy biernej

LABORATORIUM URZĄDZENIA I STACJE ELEKTROENERGETYCZNE. Badanie układu kompensacji mocy biernej LABORATORIUM URZĄDZENIA I STACJE ELEKTROENERGETYCZNE Badanie układu kompensacji mocy biernej . Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z ideą stosowania kompensacji mocy biernej, poznanie jej

Bardziej szczegółowo

Dobór i rodzaje urządzeń do kompensacji mocy biernej

Dobór i rodzaje urządzeń do kompensacji mocy biernej dr inŝ. Krzysztof Matyjasek ELMA energia, Olsztyn Dobór i rodzaje urządzeń do kompensacji mocy biernej 1. Wprowadzenie W rzeczywistych, zawierających źródła wyŝszych harmonicznych układach zasilająco-rozdzielczych

Bardziej szczegółowo

KOMPENSACJA MOCY BIERNEJ DWD 12. Dławiki filtrujące.

KOMPENSACJA MOCY BIERNEJ DWD 12. Dławiki filtrujące. KOMPENSACJA MOCY BIERNEJ DWD 12 Dławiki filtrujące www.twelvee.com.pl Wprowadzenie Zastosowanie w przemyśle całej gamy urządzeń energoelektronicznych spowodowało znaczne pogorszenie się parametrów jakościowych

Bardziej szczegółowo

Przyczyny dla których oszacowanie mocy biernej na etapie projektu jest bardzo trudne:

Przyczyny dla których oszacowanie mocy biernej na etapie projektu jest bardzo trudne: SPOSOBY DOBORU BATERII KONDENSATOROWYCH Konin, 30.05.2012 r. Przyczyny dla których oszacowanie mocy biernej na etapie projektu jest bardzo trudne: Odbiorniki pobierające moc bierną nie pracują z mocą nominalną,

Bardziej szczegółowo

Przemienniki częstotliwości i ich wpływ na jakość energii elektrycznej w przedsiębiorstwie wod.-kan.

Przemienniki częstotliwości i ich wpływ na jakość energii elektrycznej w przedsiębiorstwie wod.-kan. Przemienniki częstotliwości i ich wpływ na jakość energii elektrycznej w przedsiębiorstwie wod.-kan. Wrzesień 2017 / Alle Rechte vorbehalten. Jakość energii elektrycznej Prawo, gdzie określona jest JEE

Bardziej szczegółowo

HARMONICZNE W PRĄDZIE ZASILAJĄCYM WYBRANE URZĄDZENIA MAŁEJ MOCY I ICH WPŁYW NA STRATY MOCY

HARMONICZNE W PRĄDZIE ZASILAJĄCYM WYBRANE URZĄDZENIA MAŁEJ MOCY I ICH WPŁYW NA STRATY MOCY POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 86 Electrical Engineering 2016 Ryszard NAWROWSKI* Zbigniew STEIN* Maria ZIELIŃSKA* HARMONICZNE W PRĄDZIE ZASILAJĄCYM WYBRANE URZĄDZENIA MAŁEJ MOCY

Bardziej szczegółowo

ELMA energia ul. Wioślarska Olsztyn

ELMA energia ul. Wioślarska Olsztyn ELMA energia ul. Wioślarska 18 10-192 Olsztyn Automatycznie regulowane baterie kondensatorów niskiego napięcia typu KMD do kompensacji mocy biernej w sieciach z podwyższonym poziomem wyższych harmonicznych

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ DRUGA Obliczanie rozpływu prądów, spadków napięć, strat napięcia, współczynnika mocy

CZĘŚĆ DRUGA Obliczanie rozpływu prądów, spadków napięć, strat napięcia, współczynnika mocy CZĘŚĆ DRUGA Obliczanie rozpływu prądów, spadków napięć, strat napięcia, współczynnika mocy ZADANIE.. W linii prądu przemiennego o napięciu znamionowym 00/0 V, przedstawionej na poniższym rysunku obliczyć:

Bardziej szczegółowo

I. Cel ćwiczenia: Poznanie własności obwodu szeregowego zawierającego elementy R, L, C.

I. Cel ćwiczenia: Poznanie własności obwodu szeregowego zawierającego elementy R, L, C. espół Szkół Technicznych w Skarżysku-Kamiennej Sprawozdanie PAOWNA EEKTYNA EEKTONNA imię i nazwisko z ćwiczenia nr Temat ćwiczenia: BADANE SEEGOWEGO OBWOD rok szkolny klasa grupa data wykonania. el ćwiczenia:

Bardziej szczegółowo

Aspekty techniczne i ekonomiczne kompensacji mocy biernej w obiektach użyteczności publicznej

Aspekty techniczne i ekonomiczne kompensacji mocy biernej w obiektach użyteczności publicznej Aspekty techniczne i ekonomiczne kompensacji mocy biernej w obiektach użyteczności publicznej 1. Wprowadzenie Katarzyna Strzałka Gołuszka 1) Marcin Gołuszka 1) Jan Strzałka 2) 1) FPI ELDES 2) Oddział Krakowski

Bardziej szczegółowo

PL B1. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL BUP 10/16. JAROSŁAW GUZIŃSKI, Gdańsk, PL PATRYK STRANKOWSKI, Kościerzyna, PL

PL B1. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL BUP 10/16. JAROSŁAW GUZIŃSKI, Gdańsk, PL PATRYK STRANKOWSKI, Kościerzyna, PL PL 226485 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 226485 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 409952 (51) Int.Cl. H02J 3/01 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

POMIARY CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ IMPEDANCJI ELEMENTÓW R L C

POMIARY CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ IMPEDANCJI ELEMENTÓW R L C ĆWICZENIE 4EMC POMIARY CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ IMPEDANCJI ELEMENTÓW R L C Cel ćwiczenia Pomiar parametrów elementów R, L i C stosowanych w urządzeniach elektronicznych w obwodach prądu zmiennego.

Bardziej szczegółowo

Impedancje i moce odbiorników prądu zmiennego

Impedancje i moce odbiorników prądu zmiennego POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LABORATORIUM ELEKTRYCZNE Impedancje i moce odbiorników prądu zmiennego (E 6) Opracował: Dr inż.

Bardziej szczegółowo

I. Cel ćwiczenia: Poznanie własności obwodu szeregowego, zawierającego elementy R, L, C.

I. Cel ćwiczenia: Poznanie własności obwodu szeregowego, zawierającego elementy R, L, C. espół Szkół Technicznych w Skarżysku-Kamiennej Sprawozdanie PAOWNA EEKTYNA EEKTONNA imię i nazwisko z ćwiczenia nr Temat ćwiczenia: BADANE SEEGOWEGO OBWOD rok szkolny klasa grupa data wykonania. el ćwiczenia:

Bardziej szczegółowo

Pasywne filtry drugiego rzędu typu C Kompensacja mocy biernej pieców łukowych

Pasywne filtry drugiego rzędu typu C Kompensacja mocy biernej pieców łukowych dr inŝ. Krzysztof Matyjasek EMA energia Olsztyn Pasywne filtry drugiego rzędu typu C Kompensacja mocy biernej pieców łukowych Piece łukowe charakteryzują się: - stanowią najbardziej niespokojne odbiory

Bardziej szczegółowo

Efektywność środków ograniczających oddziaływanie napędów przekształtnikowych na sieć zasilającą

Efektywność środków ograniczających oddziaływanie napędów przekształtnikowych na sieć zasilającą mgr inż. JULIAN WOSIK dr inż. MARIAN KALUS dr inż. ARTUR KOZŁOWSKI Instytut Technik Innowacyjnych EMAG Efektywność środków ograniczających oddziaływanie napędów przekształtnikowych na sieć zasilającą W

Bardziej szczegółowo

Wzmacniacz jako generator. Warunki generacji

Wzmacniacz jako generator. Warunki generacji Generatory napięcia sinusoidalnego Drgania sinusoidalne można uzyskać Poprzez utworzenie wzmacniacza, który dla jednej częstotliwości miałby wzmocnienie równe nieskończoności. Poprzez odtłumienie rzeczywistego

Bardziej szczegółowo

2.3. Bierne elementy regulacyjne rezystory, Rezystancja znamionowa Moc znamionowa, Napięcie graniczne Zależność rezystancji od napięcia

2.3. Bierne elementy regulacyjne rezystory, Rezystancja znamionowa Moc znamionowa, Napięcie graniczne Zależność rezystancji od napięcia 2.3. Bierne elementy regulacyjne 2.3.1. rezystory, Rezystory spełniają w laboratorium funkcje regulacyjne oraz dysypacyjne (rozpraszają energię obciążenia) Parametry rezystorów. Rezystancja znamionowa

Bardziej szczegółowo

Poprawa jakości energii i niezawodności. zasilania

Poprawa jakości energii i niezawodności. zasilania Poprawa jakości energii i niezawodności zasilania Technologia Technologia Technologia Technologia Technologia Technologia Technologia Technologia Poziom zniekształceń napięcia w sieciach energetycznych,

Bardziej szczegółowo

Wyłączny Przedstawiciel firmy w Polsce -

Wyłączny Przedstawiciel firmy w Polsce - KATALOG AUTOMATYCZNYCH BATERII KONDENSATORÓW 1 ICAR TECHNOLOGIA WYBIEGAJĄCA W PRZYSZŁOŚĆ Założona w 1946 r spółka ICAR bardzo szybko osiągnęła i utrzymała silną, wręcz awangardową pozycję w świecie badań,

Bardziej szczegółowo

Kompensacja mocy biernej jako jeden z elementów poprawy efektywności energetycznej

Kompensacja mocy biernej jako jeden z elementów poprawy efektywności energetycznej Kazimierz HERLENDER 1,Maciej ŻEBROWSKI 2 Politechnika Wrocławska, Instytut Elektroenergetyki (1) REBUD Sp. z o.o (2) Kompensacja mocy biernej jako jeden z elementów poprawy efektywności energetycznej Streszczenie:

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki

Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i utomatyki 1. Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PĄDU SINUSOIDLNEGO

Bardziej szczegółowo

f r = s*f s Rys. 1 Schemat układu maszyny dwustronnie zasilanej R S T P r Generator MDZ Transformator dopasowujący Przekształtnik wirnikowy

f r = s*f s Rys. 1 Schemat układu maszyny dwustronnie zasilanej R S T P r Generator MDZ Transformator dopasowujący Przekształtnik wirnikowy PORTFOLIO: Opracowanie koncepcji wdrożenia energooszczędnego układu obciążenia maszyny indukcyjnej dla przedsiębiorstwa diagnostyczno produkcyjnego. (Odpowiedź na zapotrzebowanie zgłoszone przez przedsiębiorstwo

Bardziej szczegółowo

Prąd przemienny - wprowadzenie

Prąd przemienny - wprowadzenie Prąd przemienny - wprowadzenie Prądem zmiennym nazywa się wszelkie prądy elektryczne, dla których zależność natężenia prądu od czasu nie jest funkcją stałą. Zmienność ta może związana również ze zmianą

Bardziej szczegółowo

Maszyny i urządzenia elektryczne. Tematyka zajęć

Maszyny i urządzenia elektryczne. Tematyka zajęć Nazwa przedmiotu Maszyny i urządzenia elektryczne Wprowadzenie do maszyn elektrycznych Transformatory Maszyny prądu zmiennego i napęd elektryczny Maszyny prądu stałego i napęd elektryczny Urządzenia elektryczne

Bardziej szczegółowo

Miernictwo I INF Wykład 13 dr Adam Polak

Miernictwo I INF Wykład 13 dr Adam Polak Miernictwo I INF Wykład 13 dr Adam Polak ~ 1 ~ I. Właściwości elementów biernych A. Charakterystyki elementów biernych 1. Rezystor idealny (brak przesunięcia fazowego między napięciem a prądem) brak części

Bardziej szczegółowo

z ćwiczenia nr Temat ćwiczenia: BADANIE RÓWNOLEGŁEGO OBWODU RLC (SYMULACJA)

z ćwiczenia nr Temat ćwiczenia: BADANIE RÓWNOLEGŁEGO OBWODU RLC (SYMULACJA) Zespół Szkół Technicznych w Skarżysku-Kamiennej Sprawozdanie PAOWNA EEKTYZNA EEKTONZNA imię i nazwisko z ćwiczenia nr Temat ćwiczenia: BADANE ÓWNOEGŁEGO OBWOD (SYMAJA) rok szkolny klasa grupa data wykonania.

Bardziej szczegółowo

LAMPY WYŁADOWCZE JAKO NIELINIOWE ODBIORNIKI W SIECI OŚWIETLENIOWEJ

LAMPY WYŁADOWCZE JAKO NIELINIOWE ODBIORNIKI W SIECI OŚWIETLENIOWEJ Przedmiot: SEC NSTALACJE OŚWETLENOWE LAMPY WYŁADOWCZE JAKO NELNOWE ODBORNK W SEC OŚWETLENOWEJ Przemysław Tabaka Wprowadzenie Lampy wyładowcze, do których zaliczane są lampy fluorescencyjne, rtęciowe, sodowe

Bardziej szczegółowo

Wyprowadzenie wzorów na impedancję w dwójniku RLC. ( ) Przez dwójnik przepływa przemienny prąd elektryczny sinusoidalnie zmienny opisany równaniem:

Wyprowadzenie wzorów na impedancję w dwójniku RLC. ( ) Przez dwójnik przepływa przemienny prąd elektryczny sinusoidalnie zmienny opisany równaniem: Wyprowadzenie wzorów na impedancję w dwójniku RLC. Dwójnik zbudowany jest z rezystora, kondensatora i cewki. Do zacisków dwójnika przyłożone zostało napięcie sinusoidalnie zmienne. W wyniku przyłożonego

Bardziej szczegółowo

Wpływ szybkości komutacji baterii kondensatorów na zawartość wyższych harmonicznych

Wpływ szybkości komutacji baterii kondensatorów na zawartość wyższych harmonicznych Kazimierz HERLENDER 1, Maciej ŻEBROWSKI 2 Politechnika Wrocławska, Katedra Energoelektryki (1) REBUD Sp. z o.o. (2) Wpływ szybkości komutacji baterii kondensatorów na zawartość wyższych harmonicznych Streszczenie:

Bardziej szczegółowo

Prostowniki. Prostownik jednopołówkowy

Prostowniki. Prostownik jednopołówkowy Prostowniki Prostownik jednopołówkowy Prostownikiem jednopołówkowym nazywamy taki prostownik, w którym po procesie prostowania pozostają tylko te części przebiegu, które są jednego znaku a części przeciwnego

Bardziej szczegółowo

Pomiar mocy czynnej, biernej i pozornej

Pomiar mocy czynnej, biernej i pozornej Pomiar mocy czynnej, biernej i pozornej 1. Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z różnymi metodami pomiaru mocy w obwodach prądu przemiennego.. Wprowadzenie: Wykonując pomiary z wykorzystaniem

Bardziej szczegółowo

Elektronika przemysłowa

Elektronika przemysłowa Elektronika przemysłowa Kondycjonery energii elektrycznej Katedra Energoelektroniki, Napędu Elektrycznego i Robotyki Wydział Elektryczny, ul. Krzywoustego 2 PAN WYKŁADU Definicja kondycjonera energii elektrycznej

Bardziej szczegółowo

KOMPENSACJA MOCY BIERNEJ W SIECIACH OŚWIETLENIOWYCH

KOMPENSACJA MOCY BIERNEJ W SIECIACH OŚWIETLENIOWYCH Przedmiot: SIECI I INSTALACJE OŚWIETLENIOWE KOMPENSACJA MOCY BIERNEJ W SIECIACH OŚWIETLENIOWYCH Wprowadzenie Kompensacja mocy biernej w sieciach oświetleniowych dotyczy różnego rodzaju lamp wyładowczych,

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI

ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI 1 ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI 15.1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych właściwości wzmacniaczy mocy małej częstotliwości oraz przyswojenie umiejętności

Bardziej szczegółowo

Parametry elektryczne i czasowe układów napędowych wentylatorów głównego przewietrzania kopalń z silnikami asynchronicznymi

Parametry elektryczne i czasowe układów napędowych wentylatorów głównego przewietrzania kopalń z silnikami asynchronicznymi dr inż. ANDRZEJ DZIKOWSKI Instytut Technik Innowacyjnych EMAG Parametry elektryczne i czasowe układów napędowych wentylatorów głównego przewietrzania kopalń z silnikami asynchronicznymi zasilanymi z przekształtników

Bardziej szczegółowo

dr inŝ. Krzysztof Matyjasek ELMA capacitors, Olsztyn Urządzenia do kompensacji mocy biernej w środowisku napięć i prądów odkształconych.

dr inŝ. Krzysztof Matyjasek ELMA capacitors, Olsztyn Urządzenia do kompensacji mocy biernej w środowisku napięć i prądów odkształconych. dr inŝ. Krzysztof Matyjasek ELMA capacitors, Olsztyn Urządzenia do kompensacji mocy biernej w środowisku napięć i prądów odkształconych. 1. Informacje wstępne Jednym z podstawowych zadań przemysłowych

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie. Budowa. Zasada działania

Wprowadzenie. Budowa. Zasada działania Wprowadzenie Racjonalna gospodarka mocą bierną w przedsiębiorstwie polega na utrzymaniu współczynnika mocy cosφ na poziomie określonym w umowie na dostawę energii elektrycznej. W efekcie skutkuje to minimalizacją

Bardziej szczegółowo

JAKOŚĆ ENERGII ELEKTRYCZNEJ Odkształcenie napięć i pradów. Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki

JAKOŚĆ ENERGII ELEKTRYCZNEJ Odkształcenie napięć i pradów. Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki JAKOŚĆ ENERGII ELEKTRYCZNEJ Odkształcenie napięć i pradów Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki KONDENSATORY W SYSTEMIE ELEKTROENERGETYCZNYM sieć zasilająca X S X C I N XS +X T

Bardziej szczegółowo

Pomiary i automatyka w sieciach elektroenergetycznych laboratorium

Pomiary i automatyka w sieciach elektroenergetycznych laboratorium Pomiary i automatyka w sieciach elektroenergetycznych laboratorium Lab 1: Opracowanie wyników pomiarów JEE. http://www.mbmaster.pl Data wykonania: Data oddania: Ocena: OPIS PUNKTU POMIAROWEGO Czas trwania

Bardziej szczegółowo

Wpływ mikroinstalacji na pracę sieci elektroenergetycznej

Wpływ mikroinstalacji na pracę sieci elektroenergetycznej FORUM DYSTRYBUTORÓW ENERGII NIEZAWODNOŚĆ DOSTAW ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE LUBLIN, 15 LISTOPADA 2016 R., TARGI ENERGETICS Wpływ mikroinstalacji na pracę sieci elektroenergetycznej Sylwester Adamek Politechnika

Bardziej szczegółowo

(54) Filtr aperiodyczny

(54) Filtr aperiodyczny RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (21 ) Numer zgłoszenia. 327022 (22) Data zgłoszenia: 25.06.1998 (19) PL (11) 186399 (13) B1 (51 ) IntCl7 B60M 1/06 G07F

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PODZESPOŁÓW ELEKTRONICZNYCH. Ćwiczenie nr 2. Pomiar pojemności i indukcyjności. Szeregowy i równoległy obwód rezonansowy

LABORATORIUM PODZESPOŁÓW ELEKTRONICZNYCH. Ćwiczenie nr 2. Pomiar pojemności i indukcyjności. Szeregowy i równoległy obwód rezonansowy LABORATORIUM PODZESPOŁÓW ELEKTRONICZNYCH Ćwiczenie nr 2 Pomiar pojemności i indukcyjności. Szeregowy i równoległy obwód rezonansowy Wykonując pomiary PRZESTRZEGAJ przepisów BHP związanych z obsługą urządzeń

Bardziej szczegółowo

1. Wiadomości ogólne 1

1. Wiadomości ogólne 1 Od Wydawcy xi 1. Wiadomości ogólne 1 dr inż. Stefan Niestępski 1.1. Jednostki miar 2 1.2. Rysunek techniczny 8 1.2.1. Formaty arkuszy, linie rysunkowe i pismo techniczne 8 1.2.2. Symbole graficzne 10 1.3.

Bardziej szczegółowo

Oferta BOŚ Banku promująca kompensację mocy biernej: - Rachunek z Mocą - Kredyt z Mocą - Kompensator za 1 zł

Oferta BOŚ Banku promująca kompensację mocy biernej: - Rachunek z Mocą - Kredyt z Mocą - Kompensator za 1 zł Oferta BOŚ Banku promująca kompensację mocy biernej: - Rachunek z Mocą - Kredyt z Mocą - Kompensator za 1 zł Podstawowe informacje Do kogo skierowane są Promocje BOŚ Banku? Rachunek z Mocą Kredyt z Mocą

Bardziej szczegółowo

2.Rezonans w obwodach elektrycznych

2.Rezonans w obwodach elektrycznych 2.Rezonans w obwodach elektrycznych Celem ćwiczenia jest doświadczalne sprawdzenie podstawowych właściwości szeregowych i równoległych rezonansowych obwodów elektrycznych. 2.1. Wiadomości ogólne 2.1.1

Bardziej szczegółowo

Wykład Drgania elektromagnetyczne Wstęp Przypomnienie: masa M na sprężynie, bez oporów. Równanie ruchu

Wykład Drgania elektromagnetyczne Wstęp Przypomnienie: masa M na sprężynie, bez oporów. Równanie ruchu Wykład 7 7. Drgania elektromagnetyczne Wstęp Przypomnienie: masa M na sprężynie, bez oporów. Równanie ruchu M d x kx Rozwiązania x = Acost v = dx/ =-Asint a = d x/ = A cost przy warunku = (k/m) 1/. Obwód

Bardziej szczegółowo

Pracownia Technik Informatycznych w Inżynierii Elektrycznej

Pracownia Technik Informatycznych w Inżynierii Elektrycznej UNIWERSYTET RZESZOWSKI Pracownia Technik Informatycznych w Inżynierii Elektrycznej Ćw. 5. Badanie rezonansu napięć w obwodach szeregowych RLC. Rzeszów 206/207 Imię i nazwisko Grupa Rok studiów Data wykonania

Bardziej szczegółowo

str. 1 Temat: Wyłączniki różnicowo-prądowe.

str. 1 Temat: Wyłączniki różnicowo-prądowe. Temat: Wyłączniki różnicowo-prądowe. Podstawowym elementem wyłącznika różnicowoprądowego jest przekładnik sumujący (rys. 4.19). Przy jednakowej liczbie zwojów przewodów fazowych i neutralnego, nawiniętych

Bardziej szczegółowo

XXXIII OOWEE 2010 Grupa Elektryczna

XXXIII OOWEE 2010 Grupa Elektryczna 1. W jakich jednostkach mierzymy natężenie pola magnetycznego: a) w amperach na metr b) w woltach na metr c) w henrach d) w teslach 2. W przedstawionym na rysunku układzie trzech rezystorów R 1 = 8 Ω,

Bardziej szczegółowo

Przesył Energii Elektrycznej i Technika Zabezpieczeniowa

Przesył Energii Elektrycznej i Technika Zabezpieczeniowa Wykład dla studentów II roku MSE Kraków, rok ak. 2006/2007 Przesył Energii Elektrycznej i Technika Zabezpieczeniowa Źródła wysokich napięć przemiennych Marcin Ibragimow Typy laboratoriów WN Źródła wysokich

Bardziej szczegółowo

Kod przedmiotu: EZ1C Numer ćwiczenia: Kompensacja mocy i poprawa współczynnika mocy w układach jednofazowych

Kod przedmiotu: EZ1C Numer ćwiczenia: Kompensacja mocy i poprawa współczynnika mocy w układach jednofazowych P o l i t e c h n i k a B i a ł o s t o c k a W y d z i a ł E l e k t r y c z n y Nazwa przedmiotu: Techniki symulacji Kierunek: elektrotechnika Kod przedmiotu: EZ1400 053 Numer ćwiczenia: Temat ćwiczenia:

Bardziej szczegółowo

Obciążenia nieliniowe w sieciach rozdzielczych i ich skutki

Obciążenia nieliniowe w sieciach rozdzielczych i ich skutki Piotr BICZEL Wanda RACHAUS-LEWANDOWSKA 2 Artur STAWIARSKI 2 Politechnika Warszawska, Instytut Elektroenergetyki () RWE Stoen Operator sp. z o.o. (2) Obciążenia nieliniowe w sieciach rozdzielczych i ich

Bardziej szczegółowo

Elementy elektrotechniki i elektroniki dla wydziałów chemicznych / Zdzisław Gientkowski. Bydgoszcz, Spis treści

Elementy elektrotechniki i elektroniki dla wydziałów chemicznych / Zdzisław Gientkowski. Bydgoszcz, Spis treści Elementy elektrotechniki i elektroniki dla wydziałów chemicznych / Zdzisław Gientkowski. Bydgoszcz, 2015 Spis treści Przedmowa 7 Wstęp 9 1. PODSTAWY ELEKTROTECHNIKI 11 1.1. Prąd stały 11 1.1.1. Podstawowe

Bardziej szczegółowo

Wartość średnia półokresowa prądu sinusoidalnego I śr : Analogicznie określa się wartość skuteczną i średnią napięcia sinusoidalnego:

Wartość średnia półokresowa prądu sinusoidalnego I śr : Analogicznie określa się wartość skuteczną i średnią napięcia sinusoidalnego: Ćwiczenie 27 Temat: Prąd przemienny jednofazowy Cel ćwiczenia: Rozróżnić parametry charakteryzujące przebieg prądu przemiennego, oszacować oraz obliczyć wartości wielkości elektrycznych w obwodach prądu

Bardziej szczegółowo

Pomiary i automatyka w sieciach elektroenergetycznych laboratorium

Pomiary i automatyka w sieciach elektroenergetycznych laboratorium Pomiary i automatyka w sieciach elektroenergetycznych laboratorium Lab 1: Opracowanie wyników pomiarów JEE. http://www.mbmaster.pl Data wykonania: Data oddania: Ocena: OPIS PUNKTU POMIAROWEGO Czas trwania

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDALNEGO

Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDALNEGO Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki 1. Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Mechatronika (WM) Laboratorium Elektrotechniki Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDALNEGO

Bardziej szczegółowo

BADANIE REGULATORA KOMPENSACJI MOCY BIERNEJ

BADANIE REGULATORA KOMPENSACJI MOCY BIERNEJ Ćwiczenie nr 1 BADANIE REGULATORA KOMPENSACJI MOCY BIERNEJ 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie sposobów na skuteczne kompensowanie mocy biernej oraz poznanie zasady działania regulatora mocy

Bardziej szczegółowo

Artykuł techniczny. Harmoniczne żłobkowe. w systemach wytwarzania prądu elektrycznego. Wprowadzenie

Artykuł techniczny. Harmoniczne żłobkowe. w systemach wytwarzania prądu elektrycznego. Wprowadzenie Technologia zapewniająca wydajność energetyczną www.circutor.com Artykuł techniczny Harmoniczne żłobkowe w systemach wytwarzania prądu elektrycznego Wprowadzenie Technicy i inżynierowie spotykają się dość

Bardziej szczegółowo

Andrzej Kowal Jerzy Tenerowicz

Andrzej Kowal Jerzy Tenerowicz ZASADY OBNIŻENIA KOSZTÓW ENERGII ELEKTRYCZNEJ ORAZ POMNIEJSZANIA WIELKOŚCI NAKŁADÓW INWESTY- CYJNYCH W SYSTEMIE ZASILANIA NA PRZYKŁADZIE OD- DZIAŁU ZG LUBIN Andrzej Kowal Jerzy Tenerowicz 1. Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

XXXIV OOwEE - Kraków 2011 Grupa Elektryczna

XXXIV OOwEE - Kraków 2011 Grupa Elektryczna 1. Przed zamknięciem wyłącznika prąd I = 9A. Po zamknięciu wyłącznika będzie a) I = 27A b) I = 18A c) I = 13,5A d) I = 6A 2. Prąd I jest równy a) 0,5A b) 0 c) 1A d) 1A 3. Woltomierz wskazuje 10V. W takim

Bardziej szczegółowo

4.1. Kontrola metrologiczna przyrządów pomiarowych 4.2. Dokładność i zasady wykonywania pomiarów 4.3. Pomiary rezystancji przewodów i uzwojeń P

4.1. Kontrola metrologiczna przyrządów pomiarowych 4.2. Dokładność i zasady wykonywania pomiarów 4.3. Pomiary rezystancji przewodów i uzwojeń P Wstęp 1. Zasady wykonywania sprawdzeń urządzeń i instalacji elektrycznych niskiego napięcia 1.1. Zasady ogólne 1.2. Wymagane kwalifikacje osób wykonujących sprawdzenia, w tym prace kontrolno-pomiarowe

Bardziej szczegółowo

PROTOKÓŁ POMIARY W OBWODACH PRĄDU PRZEMIENNEGO

PROTOKÓŁ POMIARY W OBWODACH PRĄDU PRZEMIENNEGO PROTOKÓŁ POMIAROWY LABORATORIUM OBWODÓW I SYGNAŁÓW ELEKTRYCZNYCH Grupa Podgrupa Numer ćwiczenia 4 Lp. Nazwisko i imię Data wykonania ćwiczenia Prowadzący ćwiczenie Podpis Data oddania sprawozdania Temat

Bardziej szczegółowo

TRANSFORMATORY. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

TRANSFORMATORY. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego TRANSFORMATORY Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Maszyny elektryczne Przemiana energii za pośrednictwem pola magnetycznego i prądu elektrycznego

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki

Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i utomatyki 1) Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDLNEGO

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA TECHNICZNE DLA JEDNOSTEK WYTWÓRCZYCH PRZYŁĄCZANYCH DO SIECI ROZDZIELCZEJ

SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA TECHNICZNE DLA JEDNOSTEK WYTWÓRCZYCH PRZYŁĄCZANYCH DO SIECI ROZDZIELCZEJ Załącznik nr 5 do Instrukcji ruchu i eksploatacji sieci rozdzielczej ZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA TECHNICZNE DLA JEDNOTEK WYTWÓRCZYCH PRZYŁĄCZANYCH DO IECI ROZDZIELCZEJ - 1 - 1. POTANOWIENIA OGÓLNE 1.1. Wymagania

Bardziej szczegółowo

OCENA PARAMETRÓW JAKOŚCI ENERGII ELEKTRYCZNEJ DOSTARCZANEJ ODBIORCOM WIEJSKIM NA PODSTAWIE WYNIKÓW BADAŃ

OCENA PARAMETRÓW JAKOŚCI ENERGII ELEKTRYCZNEJ DOSTARCZANEJ ODBIORCOM WIEJSKIM NA PODSTAWIE WYNIKÓW BADAŃ OCENA PARAMETRÓW JAKOŚCI ENERGII ELEKTRYCZNEJ DOSTARCZANEJ ODBIORCOM WIEJSKIM NA PODSTAWIE WYNIKÓW BADAŃ Jerzy Niebrzydowski, Grzegorz Hołdyński Politechnika Białostocka Streszczenie W referacie przedstawiono

Bardziej szczegółowo

Regulator mocy biernej MRM-12. Regulator mocy biernej MRM - 12

Regulator mocy biernej MRM-12. Regulator mocy biernej MRM - 12 Regulator mocy biernej MRM - 12 Budowa Rodzina regulatorów mocy biernej serii MRM - 12 to grupa nowoczesnych i profesjonalnych urządzeń przeznaczonych do regulacji współczynnika mocy cosφ, wykonanych w

Bardziej szczegółowo

Słownik energetyczny B

Słownik energetyczny B Słownik energetyczny B Bezpiecznik - urządzenie zabezpieczające instalację odbiorczą przed skutkami zwarć. Jest łącznikiem zdolnym do jednorazowego działania. D Dokumentacja techniczna - dokumentacja opracowana

Bardziej szczegółowo

KOMPENSACJA MOCY BIERNEJ. Dł aw iki. filtrujące szybkorozładowcze.

KOMPENSACJA MOCY BIERNEJ. Dł aw iki. filtrujące szybkorozładowcze. KOMPENSACJA MOCY BIERNEJ Dł aw iki filtrujące szybkorozładowcze www.twelvee.com.pl Dławiki filtrujące Wprowadzenie Zastosowanie w przemyśle całej gamy urządzeń energoelektronicznych spowodowało znaczne

Bardziej szczegółowo

2. Zwarcia w układach elektroenergetycznych... 35

2. Zwarcia w układach elektroenergetycznych... 35 Spis treści SPIS TREŚCI Przedmowa... 11 1. Wiadomości ogólne... 13 1.1. Klasyfikacja urządzeń elektroenergetycznych i niektóre definicje... 13 1.2. Narażenia klimatyczne i środowiskowe... 16 1.3. Narażenia

Bardziej szczegółowo

rezonansu rezonansem napięć rezonansem szeregowym rezonansem prądów rezonansem równoległym

rezonansu rezonansem napięć rezonansem szeregowym rezonansem prądów rezonansem równoległym Lekcja szósta poświęcona będzie analizie zjawisk rezonansowych w obwodzie RLC. Zjawiskiem rezonansu nazywamy taki stan obwodu RLC przy którym prąd i napięcie są ze sobą w fazie. W stanie rezonansu przesunięcie

Bardziej szczegółowo

Tematyka G1. Obwód elektryczny, podstawowe prawa elektrotechniki. Zjawiska magnetyczne i elektromagnetyczne

Tematyka G1. Obwód elektryczny, podstawowe prawa elektrotechniki. Zjawiska magnetyczne i elektromagnetyczne Tematyka G1 1. Podstawowe wiadomości z podstaw elektrotechniki: Obwód elektryczny, podstawowe prawa elektrotechniki Zjawiska magnetyczne i elektromagnetyczne Wielkości charakterystyczne dla prądu sinusoidalnego

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób i układ tłumienia oscylacji filtra wejściowego w napędach z przekształtnikami impulsowymi lub falownikami napięcia

PL B1. Sposób i układ tłumienia oscylacji filtra wejściowego w napędach z przekształtnikami impulsowymi lub falownikami napięcia PL 215269 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 215269 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 385759 (51) Int.Cl. H02M 1/12 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

Generatory drgań sinusoidalnych LC

Generatory drgań sinusoidalnych LC Generatory drgań sinusoidalnych LC Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Generatory drgań sinusoidalnych

Bardziej szczegółowo

Obwody liniowe. Sprawdzanie praw Kirchhoffa

Obwody liniowe. Sprawdzanie praw Kirchhoffa POLTECHNK ŚLĄSK WYDZŁ NŻYNER ŚRODOWSK ENERGETYK NSTYTT MSZYN RZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LBORTORM ELEKTRYCZNE Obwody liniowe. Sprawdzanie praw Kirchhoffa (E 2) Opracował: Dr inż. Włodzimierz OGLEWCZ 3 1. Cel

Bardziej szczegółowo

Przenoszenie wyższych harmonicznych generowanych przez odbiory nieliniowe przez transformatory do kablowych sieci zasilających

Przenoszenie wyższych harmonicznych generowanych przez odbiory nieliniowe przez transformatory do kablowych sieci zasilających prof. dr hab. inż. BOGDAN MIEDZIŃSKI dr inż. ARTUR KOZŁOWSKI mgr inż. JULIAN WOSIK dr inż. MARIAN KALUS Instytut Technik Innowacyjnych EMAG Przenoszenie wyższych harmonicznych generowanych przez odbiory

Bardziej szczegółowo

Technologia dla efektywności energetycznej Podział Jakość sieci

Technologia dla efektywności energetycznej  Podział Jakość sieci 1 Podział Jakość sieci Artykuł techniczny Aktywny filtr wielofunkcyjne Najbardziej wszechstronne rozwiązanie problemów dotyczących jakości sieci Wprowadzenie Odbiorniki domowe i przemysłowe posiadają coraz

Bardziej szczegółowo

12.7 Sprawdzenie wiadomości 225

12.7 Sprawdzenie wiadomości 225 Od autora 8 1. Prąd elektryczny 9 1.1 Budowa materii 9 1.2 Przewodnictwo elektryczne materii 12 1.3 Prąd elektryczny i jego parametry 13 1.3.1 Pojęcie prądu elektrycznego 13 1.3.2 Parametry prądu 15 1.4

Bardziej szczegółowo

ALGORYTMY OBLICZENIOWE - wykorzystanie danych pomiarowych z liczników bilansujących na stacjach SN/nn

ALGORYTMY OBLICZENIOWE - wykorzystanie danych pomiarowych z liczników bilansujących na stacjach SN/nn ALGORYTMY OBLICZENIOWE - wykorzystanie danych pomiarowych z liczników bilansujących na stacjach SN/nn DANE POBIERANE ZE STACJI BILANSUJĄCYCH Dane ilościowe Rejestracja energii czynnej i biernej w obu kierunkach

Bardziej szczegółowo

IMPULSOWY PRZEKSZTAŁTNIK ENERGII Z TRANZYSTOREM SZEREGOWYM

IMPULSOWY PRZEKSZTAŁTNIK ENERGII Z TRANZYSTOREM SZEREGOWYM Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego. IMPSOWY PRZEKSZTAŁTNIK ENERGII Z TRANZYSTOREM SZEREGOWYM Przekształtnik impulsowy z tranzystorem szeregowym słuŝy do przetwarzania energii prądu jednokierunkowego

Bardziej szczegółowo

JAKOŚĆ ENERGII ELEKTRYCZNEJ Odkształcenie napięć i pradów

JAKOŚĆ ENERGII ELEKTRYCZNEJ Odkształcenie napięć i pradów JAKOŚĆ ENERGII ELEKTRYCZNEJ Odkształcenie napięć i pradów Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki Wykład nr 8 PRZEKSZTAŁTNIK PFC Filtr pasywny L Cin przekształtnik Zasilacz impulsowy

Bardziej szczegółowo

Podstawy Elektroenergetyki 2

Podstawy Elektroenergetyki 2 POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY Katedra Elektroenergetyki, Fotoniki i Techniki Świetlnej Laboratorium z przedmiotu: Podstawy Elektroenergetyki 2 Kod: ES1A500 037 Temat ćwiczenia: BADANIE SPADKÓW

Bardziej szczegółowo

ANALIZA WPŁYWU PRZEKRACZANIA DOPUSZCZALNYCH WARTOŚCI WSPÓŁCZYNNIKA MOCY W SIECI NN NA PRACĘ SYSTEMU ELEKTROENERGETYCZNEGO

ANALIZA WPŁYWU PRZEKRACZANIA DOPUSZCZALNYCH WARTOŚCI WSPÓŁCZYNNIKA MOCY W SIECI NN NA PRACĘ SYSTEMU ELEKTROENERGETYCZNEGO POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 74 Electrical Engineering 213 Ryszard NAWROWSKI* Zbigniew STEIN* Maria ZIELIŃSKA* ANALIZA WPŁYWU PRZEKRACZANIA DOPUSZCZALNYCH WARTOŚCI WSPÓŁCZYNNIKA

Bardziej szczegółowo

EUROELEKTRA Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 2014/2015

EUROELEKTRA Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 2014/2015 EROELEKTR Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 014/015 Zadania z elektrotechniki na zawody II stopnia (grupa elektryczna) Zadanie 1 W układzie jak na rysunku 1 dane są:,

Bardziej szczegółowo