Protokół kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej Dom pod platanami w Szczecinie, w dniach lutego 2014 r.

Transkrypt

1 S RK Protokół kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej Dom pod platanami w Szczecinie, w dniach lutego 2014 r. Adres kontrolowanej placówki: Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza Dom pod platanami ul. Broniewskiego Szczecin Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów w składzie: Renata Karwowska p.o. kierownika oddziału - osoba kierująca zespołem, Ilona Jackiewicz-Bara starszy inspektor wojewódzki na podstawie Upoważnienia Nr 8/2014 z dnia 23 stycznia 2014 r. wydanego przez Wicewojewodę Zachodniopomorskiego. Zakres kontroli: Kontrolą objęty był standard opieki i wychowania, a w szczególności: 1) przestrzeganie standardów opieki i wychowania, o których mowa w ustawie z dnia 09 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 154) oraz rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 292, poz. 1720) 2) kwalifikacje zatrudnionych osób, 3) przestrzeganie praw dziecka, 4) zasadność pobytu dziecka w placówce, 5) działania placówki na rzecz powrotu wychowanków do rodziny i utrzymywania przez nich kontaktów z rodzicami, 6) warunki lokalowe, 7) zapewnienie dzieciom wyżywienia, dostosowanego do jego potrzeb rozwojowych, kulturowych, religijnych oraz stanu zdrowia, 8) zapewnienie dostępu do opieki zdrowotnej, 9) zapewnienie dostępu do nauki, 10) zaopatrzenie w produkty lecznicze, 11) zaopatrzenie w środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne wraz z pokryciem udziału środków własnych dziecka - do wysokości limitu przewidzianego w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, 12) zapewnienie dostępu do zajęć wychowawczych, kompensacyjnych, a także terapeutycznych i rewalidacyjnych, o ile takie są wskazane dla dziecka 13) wyposażenie dzieci w odzież, obuwie, bieliznę i inne przedmioty osobistego użytku, stosownie do wieku i indywidualnych potrzeb, zabawki odpowiednie do wieku rozwojowego, środki higieny osobistej, 1

2 14) wypłacanie kwot pieniężnych do własnego dysponowania przez dziecko, 15) dostęp do podstawowych produktów żywnościowych i napojów przez całą dobę, 16) pokrywanie kosztów pobytu w internacie lub bursie, 17) pokrywanie kosztów przejazdu dziecka do uzasadnionych miejsc, 18) prawidłowość prowadzenia dokumentacji, 19) przygotowanie placówki do wypełniania zadań określonych w jej regulaminie, Kontrolą objęto okres od 26 lutego 2013 r. do 03 lutego 2014 r. Wyjaśnień udzielali: Pani Barbara Bartoszewicz dyrektor Centrum Opieki nad Dzieckiem im. Konstantego Maciejewicza Pani Agnieszka Bobrzycka zastępca dyrektora Centrum Opieki nad Dzieckiem im. Konstantego Maciejewicza Pani.. wychowawca Pani.. wychowawca Pan wychowawca Pani. wychowawca Pani.. wychowawca Pani wychowawca Pani młodszy wychowawca Pan wychowawca Pan.. wychowawca Ustalenia kontroli: Ustaleń dokonano w oparciu o informacje przekazane przez dyrektora i zastępcę dyrektora Centrum, pracowników pedagogicznych, analizę ankiet przeprowadzonych wśród wychowanków i pisemnej informacji wychowawców, dokumentacji prowadzonej w Placówce, w Centrum Opieki nad Dzieckiem oraz losowo wybranej dokumentacji dzieci: K.W. - zał. nr 1, K.P. - zał. nr 2, M.S. - zał. nr 3, S.I. - zał. nr 4. Placówka funkcjonuje od 26 lutego 2013 r. Powstała w wyniku przekształcenia Wielofunkcyjnej Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej im. Konstantego Maciejewicza w Szczecinie. Dysponuje 28 miejscami całodobowej opieki dla dzieci i młodzieży. Placówką od momentu powstania kieruje Pani Barbara Bartoszewicz, dyrektor Centrum Opieki nad Dzieckiem im. Konstantego Maciejewicza, przy pomocy zastępcy Pani Agnieszki Bobrzyckiej. Zgodnie z regulaminem jest to placówka specjalistyczno-terapeutyczna. W Placówce na dzień 03 lutego 2014 r. przebywało 28 wychowanków. Wśród wychowanków było 10 dziewcząt i 18 chłopców. W Placówce przebywało 8 wychowanków w wieku 8-12 lat i 20 w wieku lat. W Placówce na dzień kontroli nie było sierot biologicznych, 5 wychowanków było półsierotami. W 20 przypadkach występowało ograniczenie władzy rodzicielskiej, a w 8 jej pozbawienie. Nie było dzieci umieszczonych na prośbę rodziców. Nie było również dzieci systematycznie urlopowanych do domów rodzinnych na dni wolne od nauki szkolnej - zał. nr 5. 2

3 Na dzień kontroli w Placówce zatrudnieni byli: starszy wychowawca 2 etaty, wychowawca 7 etatów, młodszy wychowawca 3 etaty i wychowawca koordynator 1 etat. Obsługę administracyjno-ekonomiczną oraz specjalistyczną Placówki zapewniało Centrum Opieki nad Dzieckiem im. Konstantego Maciejewicza, które zatrudniało: dyrektora, 2 zastępców dyrektora, głównego specjalistę, 2 psychologów, 2 specjalistów pracy z rodziną, 5 pedagogów, terapeutę w wymiarze 1,5 etatu, terapeutę zajęciowego, instruktora terapii zajęciowej. Ponadto w Centrum zatrudnieni byli pracownicy administracji i obsługi zał. nr 5. Kwalifikacje osób zatrudnionych w placówce do opieki nad dziećmi: Zgodnie z art. 98 ustawy z dnia 09 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( Dz. U. z 2013 r. poz. 154) osobą pracującą z dziećmi w placówce opiekuńczo-wychowawczej, może być osoba, posiadająca następujące kwalifikacje: 1) wychowawca - wykształcenie wyższe: a) na kierunku: pedagogika, pedagogika specjalna, psychologia, praca socjalna, nauki o rodzinie lub na innym kierunku, którego program obejmuje resocjalizację, pracę socjalną, pedagogikę opiekuńczo-wychowawczą, albo b) na dowolnym kierunku uzupełnione studiami podyplomowymi w zakresie psychologii, pedagogiki, nauk o rodzinie lub resocjalizacji; 2) pedagog - tytuł zawodowy magistra na kierunku pedagogika albo pedagogika specjalna, 3) psycholog - prawo wykonywania zawodu psychologa w rozumieniu ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, 4) osoba prowadząca terapię - udokumentowane przygotowanie do prowadzenia terapii o profilu potrzebnym w pracy z dzieckiem i rodziną 5) pracownik socjalny - wykształcenie wyższe uprawniające do wykonywania zawodu pracownika socjalnego, 6) opiekun dziecięcy - ukończoną szkołę przygotowującą do pracy w zawodzie opiekuna dziecięcego lub pielęgniarki albo studia pedagogiczne. W placówce opiekuńczo-wychowawczej z dziećmi może pracować osoba, która: 1) nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie jest jej zawieszona ani ograniczona, 2) Wypełnia obowiązek alimentacyjny - w przypadku, gdy taki obowiązek w stosunku do niej wynika z tytułu egzekucyjnego, 3) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe, 4) jest zdolna do pracy w placówce opiekuńczo-wychowawczej, co zostało potwierdzone zaświadczeniem lekarskim o braku przeciwwskazań do tej pracy. Zgodnie z art. 236 ust. 2 ww. ustawy, pracownicy zatrudnieni na podstawie przepisów dotychczasowych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, którzy nie spełniają wymagań kwalifikacyjnych przewidzianych dla stanowiska zajmowanego przez nich w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, mogą być nadal zatrudniani na tych stanowiskach, nie dłużej jednak niż przez okres 6 lat, tj. do 31 grudnia 2017 r. W Placówce do pracy z dziećmi zatrudnionych było 13 wychowawców. Wszyscy posiadali kwalifikacje adekwatne do zajmowanych stanowisk i zgodne z wymogami 3

4 określonymi w obowiązujących przepisach, tj. ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej - zał. nr 6. Obsługę specjalistów zapewniało Centrum Opieki nad Dzieckiem, które zatrudniało: dyrektora, 2 zastępców dyrektora, głównego specjalistę, 2 psychologów, 2 specjalistów pracy z rodziną, 5 pedagogów, terapeutę w wymiarze 1,5 etatu, terapeutę zajęciowego, instruktora terapii zajęciowej. Pracownicy ci również posiadali kwalifikacje adekwatne do zajmowanych stanowisk zał. nr 6. Zgodnie z informacją przekazaną przez dyrektora Centrum psycholodzy podjęli starania o uzupełnienie wszystkich wymogów do prawa wykonywania zawodu psychologa w rozumieniu ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów. Przestrzeganie praw dziecka w placówce: W celu dokonania oceny tego obszaru kontrolujący przeprowadzili ankietę wśród wychowanków oraz poprosili pracowników merytorycznych o wypełnienie arkusza "Informacja o realizacji zadań opiekuńczo-wychowawczych w placówce". W ankiecie brało udział 9 wychowanków, pisemnej informacji udzieliło również 9 pracowników. Pytania ankietowe dotyczyły m.in. tego, jakie są podstawowe prawa dziecka, prawa do prywatności, do kontaktów z rodzicami i innymi bliskimi osobami, swobody wyboru i decydowania, do uczestniczenia w praktykach religijnych, o stosowanie przemocy, udzielanie kar i nagród (zał. nr 7 i 8). Wychowankowie wskazywali, że mają prawo do: własnego zdania, oglądania telewizji po trzy osoby, nauki, opieki medycznej, wychodzenia do sklepu po dwie osoby. Pojedynczy wychowankowie powiedzieli, że mają prawo do: wyboru religii, nietykalności, do pokoju, posiadania rodziny, swojego miejsca, korzystania z komputera, kąpieli, grania na x-boxie, urlopowania, chodzenia samemu do szkoły, uczęszczania do klubu sportowego, kontaktów z bliskimi, zabawy, nie wiem. Na pytanie, o czym możesz decydować, dzieci odpowiadały następująco: o wyborze koleżanek i kolegów 4 osoby, wyborze odzieży i obuwia 6 osób, wyborze szkoły 3 osoby, o tym, z kim mieszkam w pokoju, do jakiego psychiatry chcę chodzić po 1 osobie. Pracownicy natomiast odpowiadali, że dzieci mogą decydować o: wyborze szkoły, zawodu, wyborze zainteresowań po 8 osób, wyborze ubioru 7 osób, sposobie spędzania czasu wolnego, kontaktach z najbliższymi po 6 osób, wyznawaniu religii 4 osoby, wyborze środków higienicznych 3 osoby, wyglądzie pokoju 2 osoby. Wychowankowie odpowiedzieli, że mają swobodny dostęp do telewizji 8 osób i komputera/internetu 5 osób. Jedno dziecko powiedziało, że do komputera i internetu na pewno nie ma dostępu, chyba, że w weekendy. Na pytanie, czy masz w Placówce osobę, do której możesz zwrócić się ze swoimi problemami albo porozmawiać o swoich sprawach wszystkie dzieci odpowiedziały twierdząco. Pojedyncze dzieci wskazały: Panią Gabrielę, Pana Błażeja, Panią Monikę, Panią Anię, kolegę. Na pytanie, czy poza Placówką masz osobę, do której możesz zwrócić się ze swoimi problemami albo porozmawiać o swoich sprawach 7 dzieci odpowiedziało twierdząco, a 2 odpowiedziało, że nie ma takiej osoby. Pojedyncze dzieci wskazały przyjaciół, koleżankę, mamę, brata, rodziców. Wszyscy pracownicy na pytanie, czy Pani/Pana zdaniem wychowankowie mają osoby, do których mogą zwrócić się ze swoimi problemami odpowiedzieli twierdząco. Na pytanie, co możesz robić w Placówce, dzieci odpowiadały następująco: wysyłać listy 4 osoby, dzwonić do rodziny 9 osób, zapraszać koleżanki i kolegów 5 osób, posiadać swoje rzeczy, do których nikt nie ma dostępu - 2 dzieci wskazało telefon 4

5 komórkowy. Ponadto dwoje dzieci powiedziało, że może obchodzić swoje święta, a pojedyncze wskazały urodziny i Boże Narodzenie. Wszyscy pracownicy powiedzieli, że dzieci mają możliwość wysyłania listów, otrzymywania korespondencji, telefonowania do rodziny. Według pracowników dzieci mogły posiadać prywatne rzeczy, z wyjątkiem takich, które mogłyby stanowić dla nich lub dla innych osób niebezpieczeństwo. Najczęściej jako prywatne rzeczy, do których nikt nie ma dostępu wskazywane były telefony komórkowe, tablety i ubrania. Na pytanie, jakie swoje święta dzieci mogą obchodzić, pracownicy odpowiadali następująco: urodziny 9 osób, komunia święta, bierzmowanie po 7 osób, święta religijne 4 osoby, Wszystkich Świętych, święta narodowe, imieniny, Boże Narodzenie, Wielkanoc po 1 osobie. Na pytanie, czy wychowankowie mają możliwość uczestniczenia w praktykach religijnych zgodnie ze swoim wyznaniem, pracownicy powiedzieli, że przyjmują sakramenty 8 osób, biorą udział we mszach świętych 5 osób, celebrują święta, są ministrantami po 1 osobie. Zgodnie z oświadczeniem dyrektora Centrum Opieki nad Dzieckiem, wszyscy wychowankowie Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej Dom pod platanami są wyznania rzymskokatolickiego zał. nr 9. Na pytanie czy w Placówce spotyka cię przemoc, 8 dzieci odpowiedziało przecząco, a jedno twierdząco. Dziecko nie wskazało jednak formy przemocy ani kto ją stosuje. Żaden z pracowników nie wskazał stosowania przemocy wobec wychowanków, natomiast 5 wskazało na przemoc rówieśniczą, 2 na agresję słowną i 2 na konflikty wśród wychowanków. W przypadku wystąpienia przemocy rówieśniczej prowadzone były rozmowy wychowawcze, zajęcia z terapeutą, zajęcia z pedagogiem, arteterapia i zajęcia relaksacyjne. Dzieci jako najczęściej stosowane w Placówce nagrody wymieniały: słodycze 3 osoby, wyższe kieszonkowe 2 osoby, przywileje, pochwała, nagroda dyrektora, nie wiem po 1 osobie. Pracownicy natomiast wskazywali: wyższe kieszonkowe 9 osób, pochwała słowna 8 osób, dodatkowe przywileje 7 osób, nagroda dyrektora 6 osób, pochwała przy wszystkich wychowankach 4 osoby i nagroda rzeczowa 1 osoba. Najczęściej stosowane kary według dzieci to: ograniczenie dostępu do korzystania z komputera 4 osoby, zakaz korzystania z x-boxa 3 osoby, zmniejszenie kieszonkowego, zabranie kieszonkowego, nie wiem, zakaz wyjścia do miasta po 2 osoby, zakaz wstępu do świetlicy, tydzień dyżurów więcej, sprzątanie terenu, zakaz oglądania telewizji po 1 osobie. Pracownicy natomiast wskazywali: odebranie przywilejów 5 osób, ograniczenie x-boxa, komputera po 2 osoby, ograniczenie atrakcyjnych wyjść, rozmowy dyscyplinujące po 1 osobie. Ponadto pracownicy powiedzieli, że nie stosują kar, a jedynie ograniczają przywileje i stosują ponoszenie konsekwencji za popełnione czyny Na pytanie, co możesz zrobić, jeśli nie zgadzasz się z karą, pojedyncze dzieci odpowiadały następująco: nie miałam takiej sytuacji, powiedzieć, że chcę inną, nic, nie wiem, nie zrobić kary, nie ma sensu się kłócić, bo dołożą drugą. Pracownicy natomiast odpowiedzieli, że nie ma kar 3 osoby, mogą porozmawiać 3 osoby. Na pytanie czy możesz mieszkać ze swoim rodzeństwem w jednym pokoju, jedno dziecko powiedziało, że nie chce, a 6, że nie ma tu rodzeństwa. Pracownicy natomiast na pytanie, czy dzieci mają możliwość mieszkania w jednym pokoju, pozostawać pod opieką jednego wychowawcy prowadzącego oraz jak podtrzymywane są więzi pomiędzy rodzeństwem odpowiadali następująco: dzieci 5

6 mają możliwość mieszkania w tym samym pokoju i rodzeństwa pozostają pod opieką jednego wychowawcy prowadzącego. Ponadto dzieci utrzymują ze sobą kontakt telefoniczny, odwiedzają się, są umieszczane w jednej grupie. Na pytanie, co chcesz zmienić w Placówce dzieci odpowiadały: nic 2 osoby, moim zdaniem wszystko jest w porządku, żebym był wypuszczany kiedy chcę i na kilka godzin, żeby wychowawcy nie czepiali się moich spraw i jedzenie, wygląd, żeby było więcej jedzenia, zasady, regulamin po 1 osobie. Na pytanie dotyczące tajemnicy korespondencji, 4 dzieci odpowiedziało, że otrzymuje listy zaklejone i 4, że nie otrzymuje listów. Zasadność pobytu dziecka w placówce: Zgodnie z art. 95 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego, interwencyjnego lub specjalistyczno-terapeutycznego są umieszczane dzieci powyżej 10 roku życia, wymagające szczególnej opieki lub mające trudności w przystosowaniu się do życia w rodzinie. Umieszczenie dziecka poniżej 10 roku jest możliwe w wyjątkowych przypadkach, szczególnie, gdy przemawia za tym stan jego zdrowia lub dotyczy to rodzeństwa. Zgodnie z art. 231 ww. ustawy w placówkach tych można umieszczać dzieci powyżej 7 roku życia do 31 grudnia 2015 r. Zgodnie z 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej, dziecko do placówki opiekuńczo-wychowawczej kieruje powiat właściwy do ponoszenia wydatków na opiekę i wychowanie dziecka. Przy kierowaniu dziecka do placówki, zgodnie z 8 ww. rozporządzenia przekazuje się dostępną dokumentację dotycząca dziecka, a w szczególności: 1) odpis aktu urodzenia, a w przypadku sierot lub półsierot również odpis aktu zgonu zmarłego rodzica, 2) orzeczenie sądu o umieszczeniu dziecka w placówce albo wniosek rodziców, dziecka lub osoby trzeciej o umieszczenie dziecka w placówce, 3) dokumentację o stanie zdrowia dziecka, w tym kartę szczepień, 4) dokumenty szkolne, a w szczególności świadectwa szkolne, 5) informacje o prowadzonej pracy z rodziną dziecka i jej rezultatach. Oceny sytuacji dziecka oraz zasadności dalszego pobytu dziecka w placówce zgodnie z art. 135 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej dokonuje zespół ds. okresowej oceny sytuacji dziecka, w skład którego wchodzą: 1) dyrektor placówki lub osoba przez niego wyznaczona, 2) pedagog, psycholog oraz pracownik socjalny, jeżeli są zatrudnieni w placówce, 3) wychowawca kierujący procesem wychowawczym dziecka, 4) przedstawiciel organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, 5) lekarz i pielęgniarka w miarę indywidualnych potrzeb dziecka, 6) inne osoby, w szczególności asystent rodziny prowadzący pracę z rodzina dziecka oraz przedstawiciel ośrodka adopcyjnego. Do udziału w posiedzeniu zespołu mogą być zapraszani przedstawiciele: sądu właściwego ze względu na miejsce położenia placówki, właściwego powiatowego centrum pomocy rodzinie, ośrodka pomocy społecznej, Policji, ochrony zdrowia, instytucji oświatowych oraz organizacji społecznych statutowo zajmujących się problematyką dziecka i rodziny, a także osoby bliskie dziecku. 6

7 Oceny stopnia realizacji tego zadania dokonano w oparciu o analizę dokumentacji: K.W. - zał. nr 1, K.P. - zał. nr 2, M.S. - zał. nr 3, S.I. - zał. nr 4. W kontrolowanych przypadkach dzieci umieszczone w Placówce posiadały postanowienia sądu o objęciu ich taką opieką oraz skierowania wydane przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Szczecinie. W aktach znajdował się komplet wymaganej dokumentacji. Ocena zasadności pobytu dziecka w placówce oraz modyfikacja indywidualnych planów pracy, była dokonywana przez zespół ds. okresowej oceny sytuacji dziecka. Wnioski odnośnie zasadności dalszego pobytu dzieci w Placówce były formułowane na piśmie. Informacja o podjętych wnioskach przekazywana była do sądu. W skład zespołu wchodzili pracownicy Placówki, organizatora rodzinnej pieczy zastępczej w Szczecinie, Publicznego Ośrodka Adopcyjnego w Szczecinie, asystenci rodzin. Sporadycznie brakowało przedstawiciela Ośrodka Adopcyjnego, ale Placówka każdorazowo informowała o planowanym posiedzeniu. W okresie objętym kontrolą przyjęto do Placówki 9 wychowanków, a 10 ją opuściło, w tym, 1 powróciło do domu rodzinnego, 7 usamodzielniło się i 2 przebywających na długoterminowych ucieczkach zostało skreślonych z listy wychowanków po ukończeniu 18 roku życia - zał. nr 10. W Placówce, w kontrolowanym okresie nie umieszczano dzieci poniżej 7 roku życia. Działania podejmowane na rzecz powrotu wychowanków do rodziny i utrzymywania przez nich kontaktów z rodzicami: Na podstawie rozmów z pracownikami, przeprowadzonych ankiet, rozmów z dziećmi (zał. nr 7 i 8) oraz analizy dokumentacji kontrolujący stwierdzili, że Placówka podejmowała prawidłowe działania w kierunku powrotu dzieci do domów rodzinnych i utrzymywania kontaktów z rodzicami. Wszyscy pracownicy i 8 ankietowanych dzieci potwierdziło, że rodzice mogli odwiedzać wychowanków w Placówce. Na pytanie, w jaki sposób Placówka dba o związki emocjonalne dziecka z rodziną, pracownicy odpowiadali następująco: rodzice zapraszani są na różne imprezy i uroczystości odbywające się w Placówce 8 osób, odwiedziny w Placówce 6 osób, kontakt telefoniczny 5 osób, angażowanie rodziców w opiekę nad dziećmi 4 osoby, urlopowanie do domów rodzinnych 2 osoby, rodzice są informowani o sytuacji dziecka 1 osoba. W przypadku dzieci, których rodzice zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej, byli oni zgłaszani do ośrodka adopcyjnego w celu umieszczenia w rodzinie przysposabiającej. W Placówce opracowywane były plany pracy z rodziną, które uwzględniały: dane rodziców/opiekunów, dane pracowników placówki, diagnozę sytuacji rodzinnej, cele do osiągnięcia, zadania zaplanowane do realizacji wraz ze wskazaniem sposobu realizacji i dane osób odpowiedzialnych za ich realizację oraz wskazanie terminu dokonania oceny realizacji zadań określonych w planie. W okresie objętym kontrolą 1 dziecko powróciło do domu rodzinnego - zał. nr 10. Warunki lokalowe: Zgodnie z 18 ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 292, poz. 1720, placówka opiekuńczo-wychowawcza oraz regionalna placówka opiekuńczoterapeutyczna zapewnia dzieciom: 7

8 1) pokoje mieszkalne nie większe niż 5-osobowe, właściwie oświetlone, o powierzchni zapewniającej przechowywanie rzeczy osobistych i swobodne korzystanie z wyposażenia, 2) łazienki z miejscem do prania i suszenia rzeczy osobistych i toalety, w ilości umożliwiającej korzystanie z nich w sposób zapewniający intymność i zgodność z zasadami higieny, 3) miejsce do nauki, 4) miejsce do przygotowywania posiłków, zapewniające odpowiednie warunki do przechowywania i obróbki żywności, 5) wspólną przestrzeń mieszkalną, w której można spożywać posiłki, stanowiącą miejsce spotkań i wypoczynku. Placówka posiadała wszystkie pomieszczenia zgodne z obowiązującym standardem. Pomieszczenia były urządzone estetycznie i funkcjonalnie. Liczba pomieszczeń była dostosowana do liczby dzieci przebywających w Placówce - zał. nr 11. Zapewnienie dzieciom wyżywienia, dostosowanego do jego potrzeb rozwojowych, kulturowych, religijnych oraz stanu zdrowia, w tym dostępu do produktów żywnościowych i napojów przez całą dobę, dostępu do nauki, zapewnienie dostępu do zajęć wychowawczych, kompensacyjnych, a także terapeutycznych i rewalidacyjnych, zaopatrzenie w środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne, zapewnienie dostępu do opieki zdrowotnej i zaopatrzenie w produkty lecznicze: Wychowankowie ocenili jedzenie jako bardzo dobre 3 osoby, dobre, czasami dobre, bardzo często brakuje jedzenia po 1 osobie. W związku ze wskazaniem przez jedno dziecko, że brakuje jedzenia przeprowadzono rozmowę w dyrektorem i zastępcą dyrektora Centrum. Zobowiązano do wyjaśnienia tej sytuacji. Wszyscy pracownicy potwierdzili, że dzieci mają dostęp do produktów żywnościowych i napojów przez całą dobę. Wskazali jednak, że są takie godziny w ciągu doby, kiedy aneksy są otwierane na prośbę poszczególnych wychowanków, którzy chcą zrobić sobie kanapkę. Pouczono dyrekcję, że nie należy zamykać aneksów. Całodobowych dostęp do produktów żywnościowych i napojów potwierdziło również 7 wychowanków, a jeden odpowiedział, że zależy zał. nr 7 i 8. Wychowankowie, z wyjątkiem jednej osoby realizowali obowiązek szkolny. Na dzień kontroli 12 wychowanków było uczniami szkoły podstawowej, 11 uczniami gimnazjum, 3 było uczniami szkoły zawodowej. W przypadku 19 wychowanków występowały opóźnienia szkolne - zał. nr 12. Wśród wychowanków 2 osoby mieszkały w internatach. W Placówce na dzień kontroli przebywało 5 wychowanków niepełnosprawnych, w tym 1 przyjeżdżało na dni wolne od nauki szkolnej. Dwoje dzieci nie miało kontaktu z Placówką, ponieważ z Ośrodka na dni wolne jeździły do domów rodzinnych. Dzieci uczęszczały do odpowiednich szkół, objęte były działaniami specjalistów, miały dostosowany program do ich możliwości. Szczegółowy opis działań stanowi zał. nr 13. Brak realizacji obowiązku szkolnego przez jednego z wychowanków spowodowany był długotrwałą ucieczką, obecnie trwa procedura diagnostyczna ze względu na upośledzenie umysłowe. Ponadto wychowanek oczekiwał na miejsce na Oddziale Psychiatrii Sądowej o Wzmożonym Zabezpieczeniu Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Starogardzie Gdańskim zał. nr 14. Wśród wychowanków 19 osób wymagało pomocy w związku z występującymi trudnościami w nauce. W stosunku do tych wychowanków podjęto następujące 8

9 działania: zostali przebadani w poradni psychologiczno pedagogicznej, objęto ich zajęciami wyrównawczymi, opieką terapeutyczną, indywidualną pomocą w nauce. Wszyscy wychowankowie mieli zapewniony dostęp do pomocy specjalistów: 15 osób objętych było zajęciami wyrównawczymi na terenie Placówki, 19 zajęciami wyrównawczymi poza Placówką, wsparciem psychologicznym poza Placówką objętych było 11 wychowanków, wsparciem pedagogicznym objętych było 15 wychowanków na terenie Placówki i 19 poza nią, 10 wychowanków objętych było oddziaływaniami terapeutycznymi na terenie Placówki i 7 poza Placówką - zał. nr 12. Na dzień kontroli Placówka nie miała psychologa, ponieważ dotychczasowy odszedł z pracy, a procedura zatrudnienia nowego psychologa była w trakcie. Na dzień kontroli jedna wychowanka była umieszczona w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Czaplinku. Przebywała w Ośrodku od 03 grudnia 2012 r. - zał. nr 15. Placówka ściśle współpracowała z Ośrodkiem, co zostało pozytywnie ocenione w piśmie z dnia 28 stycznia 2014 r. zał. nr 16. Dzieci i wychowawcy potwierdzili właściwe wyposażenie w podręczniki i przybory szkolne. Placówka dbając o rozwój zainteresowań swoich podopiecznych stworzyła warunki do udziału w dodatkowych zajęciach: treningi piłki nożnej Klub Hutnik 3 osoby, Klub Sternik 3 osoby, treningi piłki siatkowej Klub Sternik 1 osoba - zał. nr 12. Na pytanie, co robisz w czasie wolnym dzieci odpowiadały: oglądam telewizję 3 osoby, uczę się, słucham mużyki po 2 osoby, spotykam się ze znajomymi, siedzę w pokoju, gram na x-boxie, rozmawiam z koleżankami, sprzątam, gram w piłkę, gram na komputerze po 1 osobie. Na pytanie, w jaki sposób organizowany jest czas wolny wychowankom, pracownicy odpowiadali następująco: wyjścia do kina 8 osób, wyjścia na basen, zajęcia sportowe, wyjścia na lodowisko, zajęcia świetlicowe, spacery po 5 osób, wyjazdy wakacyjne, zajęcia plastyczne 4 osoby, wyjścia na rowery, wyjścia do kręgielni, na zakupy, zajęcia kulinarne, gry planszowe po 3 osoby, korzystanie z siłowni, wyjścia do muzeów, udział w imprezach na terenie miasta po 2 osoby, oglądanie telewizji, treningi, teatr, czytanie książek, wyjścia na mecze, imprezy okolicznościowe po 1 osobie. Szczegółowe informacje dotyczące sposobów organizowania wychowankom czasu wolnego zawarte zostały w zał. nr 17. Wszyscy wychowankowie Placówki posiadali ubezpieczenie zdrowotne i byli zapisani do lekarza pierwszego kontaktu. Wśród wychowanków 15 wymagało leczenia w poradniach specjalistycznych zał. nr 18. Na dzień kontroli w Placówce nie było wychowanków wymagających stosowania specjalnej diety. Nie było dzieci wymagających zaopatrzenia w środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne zał. nr 19. W kontrolowanym okresie 6 wychowanków leczonych było w szpitalach psychiatrycznych, w tym troje dzieci umieszczane było 2-krotnie. W 3 przypadkach umieszczenie było na podstawie skierowania lekarskiego, 3 umieszczenia były na podstawie postanowienia sądu i 3 umieszczenia były interwencyjne na podstawie art. 23 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Szczegółowe działania podejmowane w odniesieniu do poszczególnych wychowanków zostały określone w zał. nr 20. Recepty były realizowane na bieżąco. Podstawowe leki kupowane były zgodnie ze wskazaniami lekarza. 9

10 Zgodnie z pisemną informacją dyrektora Centrum - zał. nr 21, w kontrolowanym okresie na środki farmakologiczne i zabezpieczenie medyczne wydatkowano kwotę ,02 zł. Wyposażenie dzieci w odzież, obuwie, bieliznę i inne przedmioty osobistego użytku, zabawki odpowiednie do wieku rozwojowego, środki higieny osobistej: Na podstawie odpowiedzi pracowników - zał. nr 8, rozmów z dziećmi, oględzin wyposażenia dzieci, stwierdzono, że posiadały one odzież i obuwie w odpowiedniej ilości i adekwatne do pory roku. Zgodnie z pisemną informacją dyrektora Centrum - zał. nr 21, w kontrolowanym okresie na odzież i obuwie wydatkowano kwotę ,48 zł., a na środki higieny osobistej kwotę 5 434,00 zł. Pomieszczenia zajmowane przez dzieci były wyposażone w zabawki i materiały dydaktyczne. Wypłacanie drobnych kwot do własnego dysponowania przez dziecko: Zgodnie z odpowiedziami udzielonymi przez wychowanków i pracowników na pytania - zał. nr 7 i 8 stwierdzono, że wychowankowie otrzymywali systematycznie kieszonkowe w zróżnicowanej wysokości od 15 do 40 zł. Na pytanie, czy kieszonkowe może być zabrane, wstrzymane czy zmniejszone, 2 dzieci odpowiedziało, że może być zabrane, 4, że może być zmniejszone, a 1 że wstrzymane. Na pytanie za co kieszonkowe może być zabrane, wstrzymane lub zmniejszone, wychowankowie odpowiadali następująco: ucieczki 3 osoby, złe zachowanie 2 osoby, złe oceny, nie miałam takiej sytuacji, zniszczenie czegoś, za wszystko, nie wiem po 1 osobie. Pracownicy odpowiedzieli, że wychowankowie zawsze otrzymują kieszonkowe, z wyjątkiem tych, którzy przebywają na długotrwałych ucieczkach. Kieszonkowe przyznaje wychowawca po rozmowie z wychowankami na podstawie obowiązującego w Placówce regulaminu. Skontrolowano listy wypłat kieszonkowego za miesiące czerwiec 2013 r. zał. nr 22, październik 2013 r. zał. nr 23. W Placówce opracowany był regulamin przyznawania kieszonkowego wprowadzony Zarządzeniem Nr 10/2013 Dyrektora Centrum Opieki nad Dzieckiem im. Konstantego Maciejewicza w Szczecinie z dnia 28 lutego 2013 r. zał. nr 24. Pokrywanie kosztów przejazdu dziecka do uzasadnionych miejsc oraz kosztów pobytu w internacie lub bursie: Na podstawie odpowiedzi 9 pracowników pedagogicznych na temat realizacji zadań opiekuńczo wychowawczych w placówce zał. nr 8 ustalono, że dla dzieci kupowane były bilety. W Placówce było umieszczonych 3 wychowanków przebywających w Ośrodkach Szkolno Wychowawczych, którym Placówka opłacała pobyt w bursach i internatach. Dla ww. wychowanków kupowane były książki i przybory szkolne, a także odzież, obuwie i inne niezbędne rzeczy. Prawidłowość prowadzenia dokumentacji: Zgodnie z 17 ust. 1 rozporządzenia w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej, w placówce opiekuńczo-wychowawczej, z wyłączeniem placówki typu rodzinnego, dla każdego dziecka prowadzi się: 1) plan pomocy dziecku, 10

11 2) kartę pobytu, która zawiera w szczególności: opis relacji dziecka w rodzicami i innymi osobami bliskimi, opis funkcjonowania społecznego dziecka w placówce i poza nią, z uwzględnieniem samowolnego opuszczania placówki, informacje o przebiegu kontaktów placówki ze szkołą, do której dziecko uczęszcza oraz jego nauki szkolnej, opis rozwoju dziecka ze szczególnym uwzględnieniem stanu emocjonalnego i samodzielności dziecka, informacje o stanie zdrowia dziecka, w tym stanie zdrowia psychicznego, informacje o podawanych dziecku lekach, informacje o pobytach w szpitalu, w tym w szpitalu psychiatrycznym, informacje o szczególnych potrzebach dziecka i znaczących dla dziecka wydarzeniach, opis współpracy placówki z instytucjami i organizacjami działającymi na rzecz dziecka i rodziny, w tym z asystentem rodziny, 3) kartę udziału w zajęciach prowadzonych przez psychologa, pedagoga lub osobę prowadzącą terapię, z opisem ich przebiegu, o ile dziecko tego wymaga, 4) arkusze badań i obserwacji psychologicznych oraz pedagogicznych. Na podstawie analizy dokumentacji K.W. - zał. nr 1, K.P. - zał. nr 2, M.S. - zał. nr 3, S.I. - zał. nr 4 stwierdzono, że w Placówce prowadzona była dokumentacja określona w ww. rozporządzeniu. Prowadzone były plany pomocy dziecku, karty pobytu dziecka w placówce, arkusze badań i obserwacji pedagogicznych i psychologicznych, karty udziału w zajęciach specjalistycznych wraz z opisem ich przebiegu. Dokumentacja prowadzona była prawidłowo, wskazywała na dużą znajomość podopiecznych. W Placówce była prowadzona księga ewidencji wychowanków, która zawierała: lp., imię i nazwisko dziecka, datę i miejsce urodzenia, informacje o ostatnim miejscu zamieszkania dziecka, PESEL, imiona i nazwiska rodziców oraz adres ich zamieszkania i miejsce pracy, informacje o rodzeństwie datę przyjęcia i odejścia z Placówki - zał. nr 25. Przygotowanie placówki do wypełniania zadań określonych w regulaminie: Placówka działa na podstawie statutu przyjętego Uchwałą Nr XXIII/659/12 Rady Miasta Szczecin z dnia 22 października 2012 r. oraz regulaminu Placówki Opiekuńczo- Wychowawczej Dom pod platanami. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych można stwierdzić, że Placówka przygotowana była do realizowania zadań określonych w regulaminie. Pracownicy posiadali zakresy czynności uwzględniające szeroko pojętą opiekę i wychowanie oraz współpracę z rodzinami wychowanków. Praca prowadzona była w oparciu o plan pracy opiekuńczo-wychowawczej grupy I i grupy II na dany rok kalendarzowy. Prawidłowo zabezpieczona była opieka w ciągu dnia i w godzinach nocnych. W kontrolowanym okresie Placówka nie korzystała ze wsparcia wolontariuszy - zał. nr 26. Jednym z podstawowych zadań placówki jest przygotowanie dzieci do dorosłego, samodzielnego, odpowiedzialnego życia. Wychowankowie przygotowywani byli m.in. do gospodarowania środkami finansowymi, organizowania zajęć, utrzymania porządku w swoim otoczeniu, przygotowywania posiłków. W Placówce pracuje się nad utrzymywaniem więzi pomiędzy rodzeństwem i podejmuje się działania, aby nie rozdzielać rodzeństw. W kontrolowanym okresie nie wystąpiła sytuacja rozdzielenia rodzeństwa po umieszczeniu w Placówce - zał. nr

12 W Placówce były opracowany i realizowany program profilaktyczno-wychowawczy zał. nr 28 oraz 21 procedur postępowania w różnych sytuacjach zał. nr 29. Zgodnie z oświadczeniem dyrektora Centrum, w celu podniesienia jakości pracy, w roku 2014 zaplanowane jest szkolenie dla wszystkich wychowawców zatrudnionych w Placówce zawierające elementy pracy terapeutycznej zał. nr 30. Ocena kontrolowanej działalności Placówki: Pracownicy zatrudnieni do opieki nad dziećmi w Placówce oraz specjaliści zatrudnieni w Centrum Opieki nad Dzieckiem im. Konstantego Maciejewicza posiadali kwalifikacje adekwatne do zajmowanych stanowisk. Prawa dziecka były przestrzegane: dzieci miały zaspokojone m.in. prawo do prywatności, swobód religijnych, kontaktów z rodzicami, decydowania i wyboru. Dzieci umieszczane były w Placówce zgodnie w obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Pracownicy podejmowali prawidłowe działania w celu powrotu dzieci do rodziców biologicznych bądź umieszczenia w rodzinie zastępczej lub adopcyjnej. Dbali również o utrzymywanie kontaktów dzieci z rodzicami i innymi członkami rodziny. Ocena zasadności dokonywana była przez zespół ds. okresowej oceny sytuacji dziecka nie rzadziej niż co pół roku. Skład zespołu nie w każdym przypadku był zgodny z obowiązującymi przepisami, ale Placówka każdorazowo informowała wszystkie właściwe instytucje o planowanych spotkaniach. Warunki lokalowe były dobre, dostosowane do liczby dzieci przebywających w Placówce. Placówka zapewniała dzieciom całodzienne wyżywienie, które zostało ocenione przez wychowanków pozytywnie. Dzieci miały dostęp do jedzenia i picia przez całą dobę. Wychowankowie w wieku szkolnym objęci były nauczaniem w odpowiednich typach szkół. Dzieci, u których występowały opóźnienia szkolne miały zapewnioną pomoc zarówno na terenie Placówki jak i poza nią. Placówka dbała również o rozwój zainteresowań swoich podopiecznych, proponując im różne formy zajęć w Placówce i poza nią. Wszystkie dzieci objęte były ubezpieczeniem zdrowotnym i zapisane do lekarza pierwszego kontaktu. Dzieci wymagające leczenia specjalistycznego otrzymywały taką pomoc. Dzieci niepełnosprawne otrzymywały odpowiednią pomoc i wsparcie. Placówka prawidłowo realizowała wyposażenie dzieci w odzież, obuwie, zabawki, środki higieny osobistej, leki, podręczniki i przybory szkolne. Dzieci otrzymywały kieszonkowe w wysokości zgodnej z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Placówka pokrywała koszty dojazdu dzieci do szkół i innych uzasadnionych miejsc pobytu oraz koszty pobytu w internatach. W Placówce systematycznie prowadzona była obowiązująca dokumentacja. 12

13 Stwierdza się, że zagadnienia objęte kontrolą realizowane były prawidłowo, w związku z czym nie zachodzi konieczność wydawania zaleceń pokontrolnych. Dokonano wpisu w książce kontroli pod pozycją 1. Przedstawicielowi kontrolowanej jednostki, po zapoznaniu z treścią protokołu, przysługują następujące uprawnienia: 1. Przed podpisaniem protokołu kontroli kontrolowany może zgłosić umotywowane zastrzeżenia na piśmie co do jego treści w ciągu 7 dni od dnia otrzymania do podpisu. 2. Prawo odmowy podpisania protokołu powinno być poprzedzone złożeniem pisemnych przyczyn odmowy, co nie stanowi przeszkody do wszczęcia postępowania pokontrolnego. Protokół sporządzono 17 lutego 2014 r. w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, które otrzymują: - Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza Dom pod platanami w Szczecinie egzemplarz nr 1 - a/a - egzemplarz nr 2 kierownik jednostki kontrolowanej: kontrolujący: Szczecin, dnia lutego 2014 r. Protokół otrzymałam dnia,.. 13