VI. Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Kąty Wrocławskie

Transkrypt

1 VI. Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Kąty Wrocławskie

2 VI. PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY KĄTY WROCŁAWSKIE... 1 STRESZCZENIE... 3 SKRÓTY I DEFINICJE... 4 VI.1. OGÓLNA STRATEGIA GMINY KĄTY WROCŁAWSKIE... 7 VI.1.1. Cele strategiczne i szczegółowe... 7 VI.1.2. Stan obecny... 8 VI Dane ogólne... 8 VI Dane demograficzne... 9 VI Energetyka VI Budownictwo i gospodarstwa domowe VI Transport VI Gospodarka VI Gospodarka odpadami VI Edukacja/Dialog społeczny VI Administracja publiczna VI Analiza SWOT VI.2. IDENTYFIKACJA SEKTORÓW PROBLEMOWYCH VI.2.1. Budownictwo i mieszkalnictwo VI.2.2. Transport VI.2.3. Oświetlenie VI.3. EMISJA ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA I GAZÓW CIEPLARNIANYCH VI.3.1. Emisja gazów cieplarnianych VI.3.2. Jakość powietrza VI.4. WYNIKI BAZOWEJ INWENTARYZACJI EMISJI DWUTLENKU WĘGLA GMINA KĄTY WROCŁAWSKIE VI.5. DZIAŁANIA, ZADANIA I ŚRODKI ZAPLANOWANE W PERSPEKTYWIE DŁUGOTERMINOWEJ I KRÓTKOTERMINOWEJ DLA GMINY KĄTY WROCŁAWSKIE VI.5.1. Długoterminowa strategia, cele i zobowiązania VI Hierarchia obszarów działań VI Strategia długoterminowa VI.5.2. Krótkoterminowe i średnioterminowe działania oraz zadania do roku VI Energetyka VI Budownictwo i gospodarstwa domowe VI Transport VI Rolnictwo i rybactwo VI Lasy i tereny zielone VI Przemysł VI Handel i usługi VI Gospodarka odpadami VI Edukacja i dialog społeczny VI Administracja publiczna VI.5.3. Aspekty organizacyjne i finansowe VI Koordynacja i struktury organizacyjne przeznaczone do realizacji planu VI Zasoby ludzkie VI Zaangażowane strony - współpraca z interesariuszami VI Budżet i przewidziane finansowanie działań VI Środki na monitoring i ocenę realizacji planu VI.5.4. Harmonogram rzeczowo-finansowy realizacji działań VI.5.5. Podsumowanie przewidywanych efektów wdrożenia strategii długoterminowej i realizacji działań

3 Streszczenie Plan gospodarki niskoemisyjnej (PGN) jest strategicznym dokumentem, który wyznacza kierunki rozwoju gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Kąty Wrocławskie, należącej do Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego, w skład której poza miastem Kąty Wrocławskie wchodzą 43 miejscowości. Kierunki te dotyczą działań inwestycyjnych i nieinwestycyjnych w takich obszarach jak: transport publiczny i prywatny, budownictwo i mieszkalnictwo, gospodarka przestrzenna, energetyka i oświetlenie, gospodarka odpadami, gospodarka wodno-ściekowa oraz informacja i edukacja. Strategia długoterminowa gminy w zakresie gospodarki niskoemisyjnej, zakładająca osiągnięcie 40% redukcji emisji gazów cieplarnianych w pespektywie do roku 2050, realizowana będzie we wszystkich wyznaczonych sektorach działania Planu Gospodarki Niskoemisyjnej. Cele Planu to: Ograniczenie do roku 2020 emisji gazów cieplarnianych o 20% w stosunku do roku bazowego; Ograniczenie do roku 2020 zużycia energii o 20% w stosunku do roku bazowego; Zwiększenie do roku 2020 udziału energii ze źródeł odnawialnych do 15% w końcowym zużyciu energii. Realizacja PGN przyczyni się również do ograniczenia emisji innych ubocznych produktów spalania (pyły, benzo(a)piren, tlenki siarki, inne) i w konsekwencji poprawi jakości powietrza na terenie gminy. Działania przewidziane do realizacji przez gminę zostały zestawione w harmonogramie rzeczowo-finansowym. Opierają się w części na już realizowanych przez nią działaniach i zatwierdzonych planach działań i są z nimi zgodne. Zadania w PGN koncentrują się głównie na rozwoju nowych rozwiązań w zakresie energetyki (w tym OZE), niskoemisyjnego transportu (w szczególności rozwój komunikacji zbiorowej), budownictwa (termomodernizacje) oraz wsparciu i edukacji mieszkańców w zakresie efektywnego wykorzystania energii. Rozwój gospodarki niskoemisyjnej jest szczególnie ważnym aspektem dla realizacji Planu. Wielkość emisji w roku bazowym oszacowano na poziomie Mg CO 2e (8,73 Mg CO 2e na mieszkańca). Określone w harmonogramie rzeczowo-finansowym działania pozwalają na zaoszczędzenie MWh energii i Mg CO 2e emisji redukcja emisji o 0,73% w stosunku do roku bazowego. Ponieważ Plan jest zbiorem zadań, kierunków rozwoju i obejmuje wiele dziedzin funkcjonowania gminy konieczna jest jego skuteczna koordynacja oraz monitoring realizacji. Za monitoring realizacji PGN odpowiedzialni będą Koordynatorzy Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Kąty Wrocławskie. Zapewnienie rozwoju gospodarki niskoemisyjnej jest bardzo ważnym aspektem w polityce gminy, ZIT WrOF, jak i Polski. Ograniczenie emisji gazów cieplarnianych przyczynia się w znacznym stopniu do zmniejszenia się poziomu negatywnego oddziaływania sektorów gospodarczych na społeczeństwo i środowisko naturalne oraz zwiększenie komfortu życia mieszkańców. PGN jest również dokumentem, wymaganym w procesie pozyskiwania środków finansowych w nowej perspektywie finansowej UE na lata

4 Skróty i definicje ARiMR B&R B+R BZT5 C.O. C.W.U. ChZT ESCO EU ETS GHG Gospodarka niskoemisyjna GPZ GUS ICT ITS LED M.S.C. MEW Mg CO 2e MŚP NFOŚiGW Niska emisja nn Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Bike & Ride Zaparkuj rower i jedź Działalność badawcza i rozwojowa Pięciodniowe biochemiczne zapotrzebowanie tlenu Centralne ogrzewanie Ciepła woda użytkowa Chemiczne zapotrzebowanie tlenu Przedsiębiorstwo usług energetycznych (ang. Energy Service Company) Europejski System Handlu Emisjami (ang. European Union Emissions Trading System) Gazy cieplarniane (ang. Greenhouse Gases) Przez gospodarkę niskoemisyjną w Planie rozumie się gospodarkę nakierowaną na redukcję emisji gazów cieplarnianych Główny Punkt Zasilania Główny Urząd Statystyczny Technologie informacyjno-komunikacyjne (ang. Information and Communication Technologies) Inteligentne systemy transportowe Light-Emitting Diode, dioda elektroluminescencyjna Miejska sieć ciepłownicza Mała Elektrownia Wodna Tony ekwiwalentu dwutlenku węgla Małe i średnie przedsiębiorstwa Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Przez niską emisję w Planie rozumie się emisję zanieczyszczeń do powietrza z emitorów o wysokości nieprzekraczających 40 m Niskie napięcie 4

5 OSiR OZE P&R PGN/Plan POiIŚ PONE POP PPP PVC SN SRP TEN-T UE WFOŚiGW WPF RPO WD WrOF ZIT Ośrodek Sportu i Rekreacji Odnawialne źródła energii Park & Ride Parkuj i jedź Plan gospodarki niskoemisyjnej Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Program Ograniczania Niskiej Emisji Program ochrony powietrza Partnerstwo publiczno-prywatne Polichlorek winylu Średnie napięcie Stacja redukcyjno-pomiarowa Transeuropejska sieć transportowa (ang.trans-european Transport Networks) Unia Europejska Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Wieloletnia Prognoza Finansowa Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego Wrocławski Obszar Funkcjonalny Zintegrowane Inwestycje Terytorialne kilo (k) = 10 3 = tysiąc mega (M) = 10 6 = milion giga (G) = 10 9 = miliard tera (T) = = bilion peta (P) = = biliard kg = kilogram t =tona W = wat 5

6 kwh MWh MWt MWe MJ GJ TJ = kilowatogodzina = megawatogodzina (tysiąc kilowatogodzin), 1 MWh = 3,6 GJ = megawat cieplny = megawat elektryczny = megadżul = tysiąc kj = gigadżul = milion kj = teradżul = miliard kj 6

7 OGÓLNA STRATEGIA GMINY KĄTY WROCŁAWSKIE W związku ze znaczącym oddziaływaniem człowieka na środowisko przyrodnicze, wynikającym z rozwoju technologii i cywilizacji, zaistniała potrzeba podjęcia działań rekompensujących szkody środowiskowe. Na przestrzeni lat dynamiczny rozwój gospodarki, połączony z wprowadzaniem nowych technologii przemysłowych, odbił się negatywnie na jakości środowiska. Emisje zanieczyszczeń i energii (zarówno te lokalne jak i transgraniczne) do powietrza, gleby, wody i innych komponentów środowiska spowodowały w wielu przypadkach degradację i dewastację przyrodniczą. Jakość życia człowieka jest również determinowana przez stan środowiska, dlatego idea ekorozwoju jest coraz szerzej realizowana. Gmina Kąty Wrocławskie w swojej Strategii rozwoju ujęła cele i zadania strategiczne dotyczące środowiska, które realizować mają wizję regionu charakteryzującego się wysoką jakością komponentów środowiskowych objętych systemem sprawnego monitoringu i wymiany informacji. Ważnym aspektem jest również wykształcenie świadomości ekologicznej wśród mieszkańców, co przyczyni się do wzrostu skuteczności realizacji zadań środowiskowych. VI.1.1. Cele strategiczne i szczegółowe Plan gospodarki niskoemisyjnej dla gminy Kąty Wrocławskie realizuje cele określone dla Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego. Cele te są zbieżne z celami na poziomie UE oraz krajowym. Celem strategicznym PGN dla gminy Kąty Wrocławskie jest: Ograniczenie emisji gazów cieplarnianych z obszaru gminy o 40% w stosunku do roku bazowego, poprzez redukcję emisji, ograniczenie zużycia energii (ze źródeł konwencjonalnych) i surowców, a także zwiększenie udziału energii ze źródeł odnawialnych w bilansie energetycznym, w perspektywie do roku Cele szczegółowe w perspektywie średnioterminowej: 1. Ograniczenie do roku 2020 emisji gazów cieplarnianych o 20% w stosunku do roku bazowego. 2. Ograniczenie do roku 2020 zużycia energii o 20% w stosunku do roku bazowego. 3. Wzrost do roku 2020 udziału energii ze źródeł odnawialnych do 15% w końcowym zużyciu energii, w stosunku do roku bazowego 1. Realizacja celów szczegółowych przyczyni się bezpośrednio do realizacji celów w zakresie ochrony powietrza wyznaczonych w obowiązującym POP. Powyższe cele są zgodne z dokumentami strategicznymi na poziomie UE, krajowym i regionalnym (dokumenty scharakteryzowano w rozdziale II.3 i II.4). 1 Zgodnie z przyjętym w 2009 r. pakietem energetyczno-klimatycznym do 2020 r. Unia Europejska: - o 20% zredukuje emisje gazów cieplarnianych w stosunku do poziomu emisji z 1990 r.; - o 20% zwiększy udział energii odnawialnej w finalnej konsumpcji energii (dla Polski 15 %); - o 20% zwiększy efektywność energetyczną, w stosunku do prognoz BAU na rok

8 Plan gospodarki niskoemisyjnej dla Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego jest zgodny z wymaganiami NFOŚiGW określonymi w Załączniku nr 9 do Regulaminu Konkursu nr 2/POIiŚ/9.3./2013 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko , Szczegółowe zalecenia dotyczące Planu Gospodarki Niskoemisyjnej, Priorytet IX, Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna, Działanie 9.3. Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej, plany gospodarki niskoemisyjnej. Plan gospodarki niskoemisyjnej dla gminy Kąty Wrocławskie jest zgodny z następującymi aktami prawnymi: Ustawa z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz.U. z 2013 r. poz.594 z późn. zm.); Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz.U. z 2013 r., poz.1232 z późn. zm.); Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. nr 199, poz z późn. zm.); Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (Dz.U. z 2011 r. Nr 94, poz. 551 z późn. zm.); Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (tekst jednolity Dz.U. z 2012r., poz. 1059, z późn. zm.). Plan gospodarki niskoemisyjnej dla gminy Kąty Wrocławskie jest zgodny z następującymi dokumentami gminy Kąty Wrocławskie: Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska Gminy Kąty Wrocławskie na lata z perspektywą do roku 2017, przyjęta Uchwałą Nr VII/42/11 Rady Miejskiej w Kątach Wrocławskich z dnia 31 marca 2011 roku; Plan Urządzeniowo-Rolny Gminy Kąty Wrocławskie; Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla gminy Kąty Wrocławskie; Strategia Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Kąty Wrocławskie do roku 2020; Strategia Rozwoju Turystyki w Gminie Kąty Wrocławskie na tle Subregionu Ślęża ; Wieloletnia prognoza finansowa gminy Kąty Wrocławskie na lata VI.1.2. Stan obecny VI Dane ogólne Kąty Wrocławskie są gminą miejsko-wiejską położoną na Nizinie Śląskiej, we wschodniej części Równiny Wrocławskiej oraz w południowo-zachodniej części województwa dolnośląskiego w powiecie wrocławskim. Graniczy ona: od północnego-zachodu z gminą Miękinia, od północy z miastem Wrocław, od zachodu z gminą Kostomłoty, od wschodu z gminą Kobierzyce, od południowego-wschodu z gminą Sobótka, od południowego-zachodu z gminą Mietków. 8

9 źródło: Rysunek VI-1 Gmina Kąty Wrocławskie granice administracyjne Gmina Kąty Wrocławskie leży w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim. Powierzchnia gminy Kąty Wrocławskie wynosi 176,5 km 2. W skład gminy, obok miasta Kąty Wrocławskie, wchodzą 43 miejscowości, należące do 36 sołectw. Miejscowościami w gminie są: Baranowice, Bliż, Bogdaszowice, Cesarzowice, Czerńczyce, Gądów, Gniechowice, Górzyce, Jaszkotle, Jurczyce, Kamionna, Kębłowice, Kilianów, Kozłów, Krobielowice, Krzeptów, Małkowice, Mokronos Dolny, Mokronos Górny, Nowa Wieś Kącka, Nowa Wieś Wrocławska, Pełcznica, Pietrzykowice, Romnów, Różaniec, Rybnica, Sadków, Sadkówek, Sadowice, Samowtór, Skałka, Smolec, Sokolniki, Sośnica, Stary Dwór, Stoszyce, Strzeganowice, Szymanów, Wojtkowice, Wszemiłowice, Zabrodzie, Zachowice, Stradów, Zybiszów. Obszar gminy położny jest na wysokości m n.p.m. Przez teren gminy przepływa rzeka Bystrzyca-dopływ Odry. W obrębie dolin rzecznych występują lasy na siedliskach wilgotnych i mokrych zaliczanych do lasu wilgotnego, łęgowego. Około 23% obszaru gminy zajmuje Park Krajobrazowy Dolina Bystrzycy, w którym charakterystyczną roślinnością jest roślinność wodna. Wśród fauny parku szczególne miejsce zajmują ptaki. VI Dane demograficzne Gmina Kąty Wrocławskie liczy mieszkańców (GUS, stan na r.). Od 2005 roku obserwuje się systematyczny wzrost liczby ludności gminy. Gęstość zaludnienia w gminie Kąty Wrocławskie stale rośnie, w szczególności na terenach wiejskich. Pod koniec 2011 r. gęstość zaludnienia przekroczyła 113 osób na 1 km 2. Dla porównania, w 2007 roku wskaźnik ten wynosił 104 osoby na km 2. Spowodowane jest to wzrostem atrakcyjności 9

10 obszarów podmiejskich, a także bliskością centralnego ośrodka, jakim jest miasto Wrocław. W pierwszym kwartale 2012 r. liczba mieszkańców przekroczyła 20 tys. Wybrane dane statystyczne Ludność, w tym: Kobiety Mężczyźni Miasto Kąty Wrocławskie Tereny wiejskie Przyrost naturalny źródło: GUS, Urząd Miasta i Gminy w Kątach Wrocławskich Podział ludności na kobiety i mężczyzn na przestrzeni kilku ostatnich lat nie uległ większym zmianom: 51% mieszkańców stanowią kobiety, 49% - mężczyźni. Zmianie uległa natomiast struktura wiekowa. Struktura wieku ludności gminy odzwierciedla strukturę ludności typu regresywnego. Jest to spowodowane stosunkowo wysoką liczbą urodzeń oraz dużą liczbą ludności w wieku oraz lat, a także przyrostem migracyjnym osób o ustabilizowanej sytuacji bytowej i posiadających dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. VI Energetyka VI Energia elektryczna Aktualnie wszystkie miejscowości na terenie gminy Kąty Wrocławskie są zelektryfikowane. Na terenie gminy znajduje się Główny Punkt Zasilania 110/20 kv R199 (zlokalizowany w Kątach Wrocławskich) o mocy 26 MVA (dwa transformatory o mocy 25 MVA). Polskie Sieci Elektroenergetyczne Operator SA wybudowały na terenie gminy Kąty Wrocławskie dwa odcinki napowietrznej linii elektroenergetycznej dwutorowej o napięciu kv relacji Świebodzice-Wrocław w gminie Kąty Wrocławskie. Odcinek ten wiąże nową rozdzielnię 400 kv w stacji elektroenergetycznej 220/110kV Świebodzice z nową stacją 400/110 kv Wrocław. Linia zastępuje wyeksploatowaną i biegnącą wzdłuż niej jednotorową linię 220 kv relacji Świebodzice Klecina. Długość tej linii, na obszarze Gminy Kąty Wrocławskie to około 3,4 km. Pozostałe, napowietrzne linie wysokich napięć przechodzące przez teren gminy: linia 110 kv S-104 relacji GPZ Klecina GPZ Przybków; inia 110 kv S-173 relacji GPZ Klecina GPZ Kąty Wrocławskie; linia 110 kv S-173 relacji GPZ Kąty Wrocławskie GPZ Pawłowice. Linia najwyższego napięcia 400kV należy do Polskich Sieci Elektroenergetycznych Operator S.A., który posiada aktualną koncesję na pełnienie funkcji operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego. Na terenie gminy Kąty Wrocławskie działalność w zakresie dystrybucji energii elektrycznej prowadzi przedsiębiorstwo Tauron Dystrybucja S.A. Do niego należą 3 linie napowietrzne wysokiego napięcia (110kV) zaopatrujące gminę w energię. Gmina zasilana jest za 10

11 pośrednictwem jednej stacji 110/20 kv R-199 GPZ Kąty Wrocławskie, zlokalizowanej na obszarze miasta Kąty Wrocławskie. Elementami tworzącymi infrastrukturę lokalną, zasilającą bezpośrednio miasto oraz gminę Kąty Wrocławskie są linie średniego napięcia, stacje transformatorowe SN/nN i linie niskiego napięcia należące do Tauron Dystrybucja S.A. Sieć średniego napięcia tworzą głównie linie napowietrzne z przewodami gołymi 20 kv w większości typu 3 x AFl 6 70 mm 2 (szczególnie w mieście Kąty Wrocławskie) oraz linie napowietrzne typu 3 x AFL6 35 mm 2 w systemie trójprzewodowym, występujące w większości na terenach wiejskich gminy. Liczba stacji transformatorowych SN/nN zlokalizowanych w tym rejonie wynosi 183 sztuki. Niewielki wkład w zaspokojenie potrzeb energetycznych gminy wnoszą elektrownie wodne zlokalizowane na tym obszarze. W głównej mierze są to nieliczne inwestycje prywatne wybudowane w miejscowościach Pełcznica oraz Sadowice. Największa siłownia wodna znajduje się w miejscowości Skałka na terenie Parku Krajobrazowego "Dolina Rzeki Bystrzycy" i wykorzystuje m.in. turbiny śmigłowe oraz Kaplana. Obiekt ten odznacza się mocą sięgającą 75 kw. VI Oświetlenie uliczne W 2013 roku na terenie miasta i gminy Kąty Wrocławskie znajdowało się 27 lamp rtęciowych i sodowych, będących własnością spółki Tauron Dystrybucja. Zużycie energii na oświetlenie ulic tylko dla odbiorców posiadających umowy o świadczenie usług kompleksowych wyniosło kwh (Tauron Dystrybucja S.A., 2013). Zgodnie z danymi otrzymanymi od Urzędu Gminy Kąty Wrocławskie, na terenie gminy znajduje się 541 lamp ulicznych sodowych o mocy 70, 100, 150, 250 W oraz 163 lampy LED o mocy 40, 50 i 60 W. Roczne zużycie energii elektrycznej na oświetlenie uliczne wynosi ok kwh, co równa się kosztom ok zł. W mieście Kąty Wrocławski funkcjonuje sygnalizacja świetlna, wyposażona w 2 lampy sodowe o mocy 20 W. Roczne zużycie energii wynosi kwh. W gminie Kąty Wrocławskie 13 budynków posiada iluminację świetlną, z halogenowymi punktami oświetlenia o mocy 70,100, 150, 250 W. Roczne zużycie energii na iluminację wynosi kwh a koszt zużycia energii wynosi zł. VI Zaopatrzenie w paliwa gazowe Na terenie gminy zaopatrzenie w paliwa gazowe jest realizowane dla odbiorców w miejscowościach: Kąty Wrocławskie, Smolec, Nowa Wieś Kącka, Mokronos Górny, Mokronos Dolny, Pietrzykowice i Krzeptów. Przez teren gminy przebiegają gazociągi wysokiego ciśnienia (gaz ziemny): śr. 300 mm: Zdzieszowice Wrocław Ołtaszyn Szewce; Ołtaszyn Szewce; śr. 200 mm Ołtaszyn Załęcze; śr. 100 mm doprowadzający gaz do stacji redukcyjno-pomiarowej w Kątach Wrocławskich. Przedsiębiorstwami gazowniczymi, których działanie związane jest z zaopatrzeniem Gminy Kąty Wrocławskie w gaz sieciowy są: 11

12 w zakresie przesyłu gazu - Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. Oddział we Wrocławiu; w zakresie technicznej dystrybucji gazu - Dolnośląska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. O/Zakład Gazowniczy we Wrocławiu; w zakresie obrotu gazem Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. Dolnośląski Oddział Obrotu Gazem Gazownia Wrocławska. Na terenie gminy znajdują się trzy stacje gazowe redukcyjno-pomiarowe I stopnia należące do OGP GAZ-SYSTEM zlokalizowane w miejscowościach: Kębłowice (o przepustowości nm 3 /h); Krzeptów (o przepustowości nm 3 /h); Smolec (o przepustowości 320 nm 3 /h). Podane stacje zaopatrują poszczególne miejscowości oraz miasto przekazując gaz gazociągami średniego podwyższonego ciśnienia do kolejnych stacji redukcyjnych bądź redukcyjno-pomiarowych. Miasto Kąty Wrocławskie oraz miejscowość Nowa Wieś Kącka zaopatrywane są ze stacji I o Kębłowice za pośrednictwem gazociągu średniego podwyższonego ciśnienia. Doprowadzony gaz rozprowadzany jest przez stacje I o zlokalizowane przy ul. Popiełuszki i Wrocławskiej za pośrednictwem sieci niskiego ciśnienia w mieście Kąty Wrocławskie i średniego ciśnienia w Nowej Wsi Kąckiej. Miejscowości Smolec, Krzeptów, Mokronos Górny i Mokronos Dolny zaopatrywane są ze stacji I o Smolec i Krzeptów. Za pośrednictwem sieci gazociągów niskiego ciśnienia i SRP II o Smolec gaz dostarczany jest do Smolca. Miejscowości Krzeptów, Mokronos Górny i Mokronos Dolny zasilane są za pośrednictwem sieci gazociągów średniego ciśnienia. Do miejscowości Pietrzykowice gaz dostarczany jest za pośrednictwem gazociągu średniego ciśnienia biegnącego przez gminę Kobierzyce. Łączna długość sieci gazowniczej na terenie gminy jest szacowana na około 99,4 km (wraz z przyłączami). Zgodnie z danymi krajowego operatora systemu dystrybucji gazu - Polskiej Spółki Gazownictwa, w Gminie Kąty Wrocławskie w 2013 roku zanotowano odbiorców gazu, w tym gospodarstw domowych Całkowite zużycie gazu w 2013 roku uwzględniając wszystkich odbiorów gazu w gminie, tj. gospodarstwa domowe, sektor przemysłowy, usługowy i handel wyniosło 8 270,1 tys. m3. Zużycie gazu przez gospodarstwa domowe wyniosło 4 971,3 tys. m3. (PSG 2013). Zużycie gazu według sektorów w gminie Kąty Wrocławskie w roku 2013 przedstawia poniższy diagram (Rysunek 2). 12

13 Zużycie gazu wg sektorów w 2013 r. 3,13% 0,02% 21,87% 14,86% 60,11% Gospodarstwa domowe Przemysł Usługi Handel Pozostali źródło: PSG 2013 Rysunek 2 Gmina Kąty Wrocławskie zużycie gazu według sektorów w VI Energia cieplna Gmina Kąty Wrocławskie posiada rozproszony system gospodarki cieplnej ze względu na brak centralnych urządzeń zaopatrujących mieszkańców w ciepło. Istniejący system oparty jest na lokalnym wytwarzaniu energii cieplnej do ogrzewania i produkcji ciepłej wody użytkowej na potrzeby własne. Na terenie gminy znajdują się lokalne kotłownie na opał stały. Do produkcji energii cieplnej wykorzystywane są też: energia elektryczna, olej opałowy oraz gaz ziemny. Ciepło wytwarzane jest również w średnich i dużych kotłowniach osiedlowych lub blokowych i rozprowadzane sieciami podziemnymi krótkiego zasięgu. W miejscowości Gniechowice należącej do gminy Kąty Wrocławskie działa kotłownia osiedlowa o mocy 2,2 MW należąca do Spółdzielni Mieszkaniowej Ślęża. Kotłownia obsługuje 8 budynków mieszkalnych dostarczając energię do 156 mieszkań dla pokrycia potrzeb cieplnych oraz wytworzenia ciepłej wody użytkowej. Przeważająca liczba odbiorców ciepła z terenu gminy pokrywa swoje potrzeby grzewcze głównie poprzez wykorzystanie paliwa stałego (węgla kamiennego) oraz gazowego (gaz ziemny), spalając go we własnych kotłach węglowych lub piecach kaflowych. Mniejsza grupa mieszkańców wykorzystuje do ogrzewania pomieszczeń i na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej pompy ciepła, kolektory słoneczne, moduły fotowoltaiczne, a także kotły bazujące na źródłach kopalnych tj.: olej opałowy, gaz ziemny. Zapotrzebowanie na ciepło na terenie miasta i gminy Kąty Wrocławskie wyniosło w 2011 roku blisko 86 MW. Około 77% tej wartości przedstawia potrzeby dla budownictwa mieszkaniowego, 6,4% potrzeby dla użyteczności publicznej natomiast reszta odnosi się do potrzeb dla usług komercyjnych i wytwórczości. Szacuje się, że tereny wiejskie gminy Kąty Wrocławskie w 2011 roku wykazywały zapotrzebowanie na ciepło rzędu ponad 60 MW, a miasto około 25 MW. VI Alternatywne źródła energii Elektrownia Wodna "SKAŁKA" (51 05'21.9"N 16 49'36.9"E) zlokalizowana jest we wsi Skałka gm. Kąty Wrocławskie, na terenie Parku Krajobrazowego "Dolina Rzeki Bystrzycy", na rzece 13

14 Bystrzyca. Elektrownia powstała na dawnym obiekcie młyna gospodarczego (w latach 70- tych turbina Francisa napędzała urządzenia młyna). W roku 1997 rozpoczął się remont obiektu. Turbina została doprowadzona do stanu używalności, wykonano nowe kraty, zastawki na jazie młynówki, zamontowano generator. Zmodernizowano wirnik Francisa zamieniając go wirnikiem Kaplana. Zastosowano turbinę Kaplana pionową o średnicy mm, z przekładnią na pasie płaskim i manualną regulacją kierownicy i wirnika. W okresach zrzutów wody ze zbiornika retencyjnego w górze rzeki uruchamiane są dodatkowe dwie turbiny w układzie lewarowym. Są to turbiny śmigłowe o średnicach jednostkowych mm o przekładni z pasów klinowych i pasków klinowych zespolonych oraz możliwością regulacji wirnika na postoju. Maksymalny przepływ objętościowy wynosi 2,7 m 3 /s. Osiągana jest maksymalna moc 32 kw przy 210 obr./min dla dwóch generatorów asynchronicznych 22 i 37 kw. Tabela VI.1 Parametry techniczne MEW Skałka Parametr Wartość Jednostka Prędkość objętościowa przepływu (Q) 0,5-15 m3/s Wysokość hydrauliczna (H) 1,7 2,2 m Moc turbin 90 kw źródło: GUS, Urząd Miasta i Gminy w Kątach Wrocławskich Mała Elektrownia Wodna istnieje również w Sadowicach (51 03'17.5"N 16 47'48.4"E). Zastosowano tam w 2011 roku turbinę Kaplana o średnicy wirnika mm. Szczytowa moc elektrowni wynosi 75 kw. Poniżej przedstawiono zestawienie podsumowujące istniejących i planowanych instalacji OZE na terenie gminy Kąty Wrocławskie wg. Stanu na lipiec 2012 r. Tabela VI.2 Zestawienie instalacji OZE na terenie gminy Kąty Wrocławskie Lp Typ instalacji OZE Lokalizacja Moc [kw] Data powstania 1. Mała Elektrownia Wodna Skałka Mała Elektrownia Wodna Pełcznica b.d. b.d. 3. Mała Elektrownia Wodna Sadowice 75 b.d. 4. Pompa ciepła Bliż 1B b.d Kolektory słoneczne Jaszkotle 20A b.d Kolektory słoneczne Gądów 2 b.d Kolektory słoneczne Zabrodzie 5A b.d Kolektory słoneczne Krzeptów, ul. Akacjowa 7 b.d źródło: Urząd Miasta i Gminy w Kątach Wrocławskich Gmina Kąty Wrocławskie przyjęła Program Ograniczania Niskiej Emisji (PONE) Uchwałą nr XXXIX/411/13 z dnia r. W ramach programu mieszkańcy uzyskali możliwość dofinansowania trwałej zmiany systemu ogrzewania opartego na paliwie stałym na gazowe, elektryczne, olejowe, OZE (kolektory słoneczne, pompy ciepła). Dofinansowanie przekazywane było w formie dotacji jako zwrot części udokumentowanych kosztów realizacji zadania po jego zakończeniu. VI Budownictwo i gospodarstwa domowe Na obszarze Gminy znajduje się budynków mieszkalnych (2012 r.) w tym 238 mieszkań komunalnych (Urząd Miasta i Gminy Kąty Wrocławskie, 2013). Zasoby mieszkaniowe gminy wynoszą mieszkań. Mieszkania posiadają bardzo dobrze rozwinięte zaplecze techniczno-sanitarne. Ponad 94,8 % mieszkań posiada łazienkę. 14

15 Powyżej 98% mieszkań jest podłączona do instalacji wodociągowej, zaś centralne ogrzewanie posiada 87,2% mieszkań. Każde gospodarstwo domowe w przeliczeniu ogółem na 1 mieszkańca zużywa średnio rocznie 218 m 3 gazu ziemnego. W obszarze miejskim średnie zużycie roczne energii elektrycznej na mieszkańca wynosi 759,4 kwh. Na terenie całej gminy przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania na 1 osobę wynosi 40,4 m 2. W strukturze wiekowej budynków dominują te, które były budowane w XX wieku, głównie na początku i na końcu stulecia. Zdecydowana większość budynków gminnych nie zrealizowała żadnego programu termomodernizacyjnego. W zakresie budynków mieszkalnych prywatnych i spółdzielni zastosowano docieplenie w postaci styropianu. Zasób budynków mieszkalnych komunalnych obejmuje 1 budynek o powierzchni użytkowej ok 832 m 2 oraz obiekty mieszkaniowe o powierzchni łącznej 15,9 tys. m 2. W budynku na cele przygotowania C.O. oraz C.W.U. wykorzystywany jest kocioł gazowy. Zasób budynków użyteczności publicznej wynosi 40 budynków o łącznej powierzchni użytkowej 29,69 tys. m 2. W zakresie budynków użyteczności publicznej termomodernizacja nie została jeszcze przeprowadzona w: Gimnazjum w Kątach Wrocławskich oraz Szkoły Podstawowe na obszarze gminy; Gminne Ośrodki Zdrowia (za wyjątkiem Smolca); Świetlice Wiejskie; W części budynków wielofunkcyjnych. VI Transport VI Transport drogowy Gmina posiada dobre powiązania komunikacyjne z Wrocławiem oraz z gminami i powiatami przyległymi. Drogi o największym znaczeniu dla komunikacji ponad lokalnej to drogi krajowe i wojewódzkie: autostrada A4 Wrocław Legnica Krzywa przebiegająca równoleżnikowo przez teren gminy, długość odcinka 20,50 km; autostradowa obwodnica Wrocławia A8; droga krajowa nr 35 Wrocław Wałbrzych Jelenia Góra, przebiegająca przez południowo-wschodnią część gminy, przez miejscowość Gniechowice, długość odcinka 11,35 km; droga wojewódzka nr 346 relacji granica gminy Pełcznica Kąty Wrocławskie Krobielowice Gniechowice granica gminy (w stronę Kobierzyc), długość odcinka 18,84 km; droga wojewódzka nr 347 relacji A4 - Kąty Wrocławskie Sośnica Sadków Pietrzykowice Jaszkotle Cesarzowice Mokronos Dolny Wrocław, długość odcinka 15,13 km; droga wojewódzka nr 362 relacji Kąty Wrocławskie Wszemiłowice Stoszyce Romnów Skałka - Samotwór Wrocław, długość odcinka 12,60 km; droga wojewódzka nr 370 relacji Mokronos Dolny Mokronos Górny - Smolec, długość odcinka 4,26 km. 15

16 Pozostałe szlaki komunikacyjne stanowią liczne drogi powiatowe i gminne. Łączna długość dróg gminnych wynosi 82,89 km (drogi gminne pozamiejskie 75,05 km oraz drogi gminne miejskie 7,84 km). VI Transport kolejowy Przez teren gminy przebiega linia kolejowa nr 247 relacji Wrocław-Wałbrzych-Jelenia Góra. Na terenie gminy pociągi zatrzymują się na stacjach w Kątach Wrocławskich, Smolcu i Sadowicach. Transport kolejowy jest bardzo wygodnym środkiem komunikacji dla mieszkańców Kątów Wrocławskich, którzy pracują we Wrocławiu ze względu na krótki czas podróży wynoszący ok. 20 minut między stacjami Kąty Wrocławskie Wrocław Główny. W ostatnich latach liczba połączeń kolejowych znacznie zmalała. Proces ten, głównie dzięki samorządom lokalnym, został zatrzymany. Część połączeń przywrócono. Szybki rozwój gminy rokuje na powstanie w przyszłości większej liczby szybkich lokalnych połączeń kolejowych. VI Transport publiczny Na terenie gminy nie ma głównego węzła komunikacyjnego, jednak w jej granicach znajduje się wiele tras przelotowych autobusów dalekobieżnych. Ruch tych autobusów odbywa się autostradą A4. Pomimo dużej liczby przewoźników (6 firm), niektóre miejscowości na terenie gminy nie posiadają połączenia autobusowego z Wrocławiem. Największą liczbę połączeń posiada miejscowość Gniechowice. Problemem gminy w zakresie komunikacji autobusowej jest brak połączeń nowopowstających osiedli mieszkaniowych w Smolcu i Krzeptowie z Miastem Wrocław. W związku z rosnąca liczbą mieszkańców tego obszaru oraz biorąc pod uwagę ich powiązania z Wrocławiem (szkoła, praca) gmina podjęła starania utworzenia nowej linii komunikacyjnej na trasie Smolec Wrocław oraz Krzeptów Wrocław. W obszarze gminy realizowanych jest 19 regularnych połączeń komunikacyjnych. Gmina posiada bardzo dobrze rozwiniętą sieć połączeń z Wrocławiem. Tabor autobusowy przewoźników stanowią w większości pojazdy wyprodukowane przed rokiem 2000, w związku z czym spełniają one wymagania pojazdów w zakresie normy EURO2. VI Transport rowerowy Przez teren gminy Kąty Wrocławskie przebiega kilka tras rowerowych: niebieska (łączy Wrocław z parkiem krajobrazowym Dolina Bystrzycy), zielona (łączy miasto Kąty Wrocławskie z Leśnicą, Mrozowem, Środą Śląską, Lubiążem i Wołowem) i żółta (łączy Brzezinkę Średzką z gminą Czernica). Projektowana jest nowa trasa rowerowa łącząca miasto Kąty Wrocławskie ze zbiornikiem retencyjnym w Mietkowie. Ponadto, przez teren gminy przebiega także międzynarodowy trasa rowerowa EuroVelo 9- Szlak Bursztynowy, składająca się z sieci mniejszych szlaków rowerowych, które łączą Gdańsk, Poznań, Wrocław, Ołomuniec, Brno, Wiedeń, Graz i Pulę. Łączna długość trasy to km. Na obszarze gminy trasa przecina następujące miejscowości: Krzeptów, Kębłowice, Małkowice, Sadowice, Wszemiłowice i Kąty Wrocławskie. VI Gospodarka Władze gminy Kąty Wrocławskie realizują przejrzystą politykę inwestycyjną, otwartą na rozwiązania wpisujące się w opracowaną i konsekwentnie realizowaną strategię rozwoju. 16

17 Świadomie prowadzona polityka przyciąga inwestorów, dając im tym samym szanse i możliwości korzystnego inwestowania własnych środków finansowych na terenie gminy Kąty Wrocławskie. Analizując dane statystyczne dla gminy Kąty Wrocławskie można zaobserwować wzrost liczby podmiotów gospodarczych z w roku 2000 do w roku W podziale na sektory sytuacja gospodarcza przedstawia się następująco: sektor rolniczy 93 podmioty, sektor przemysłowy 221 podmiotów, sektor budowlany 361 podmiotów. VI Przemysł Spośród głównych zakładów przemysłowych na terenie gminy Kąty Wrocławskie należy wymienić: CABINPLANT SP. Z O.O.; KNAUF INDUSTRIES POLSKA SP. Z O.O.; CEDO SP. Z O.O.PPHU CERAMIKA SP. Z O.O.; STEMMANN-POLSKA SP. Z O.O.; Nestlé Polska S.A Firma Panattoni jest jednym z największych developerów powierzchni przemysłowych w Europie. Jedna z inwestycji firmy znajduje się w miejscowości Nowa Wieś Wrocławska, leżącej w obszarze gminy Kąty Wrocławskie. Najemcą tzw. Panattonii Park Wrocław jest mi.in. wymieniona powyżej firma KNAUF INDUSTRIES POLSKA SP. Z O.O. Jest to znany producent styropianu i tworzyw sztucznych, oferujący klientom opakowania styropianowe, kształtki techniczne, płyty izolacyjne oraz elementy wtryskiwane z tworzyw sztucznych. Firma CABINPLANT SP. Z O.O. jest światowym liderem dostarczającym rozwiązania dla przemysłu spożywczego w dziedzinie pakowania, ważenia oraz przetwarzania żywności. Główne produkty spożywcze, dla których świadczone są usługi to ryby, owoce morza, owoce, warzywa, jagody oraz dania gotowe. CEDO SP. Z O.O. jest firmą o wiodącej pozycji na rynku europejskim, wytwarzającą szeroką gamę artykułów gospodarstwa domowego jednorazowego użytku. Produkuje między innymi: woreczki na mrożonki, worki na śmieci, filtry do kawy, folię aluminiową i spożywczą i temu podobne artykuły. Kolejna firma zlokalizowana na terenie gminy Kąty Wrocławskie to PPHU CERAMIKA SP. Z O.O. Przedsiębiorstwo położone jest w miejscowości Sośnica leżącej w pobliżu miasta Kąty Wrocławskie i zajmuje się produkcją wysokiej jakości ceramiki budowlanej. Oferta firmy obejmuje: cegłę pełną, cegłę gotycką, cegłę klasztorną, cegłę ręcznie formowaną oraz pustaki ścienne i wentylacyjne. Przedsiębiorstwo STEMMANN-POLSKA SP. Z.O.O. to przedstawiciel branży elektrotechnicznej. Zlokalizowana w gminie firma należy do brytyjskiego przedsiębiorstwa Fandstan Electric Group i zajmuje się produkcją przede wszystkim złącz obrotowych, szynoprzewodów, odbieraków prądowych oraz styków uziemiających. Nestlé Polska S.A. - Produkcja karmy dla zwierząt. W marcu 2015 r. nastąpiło otwarcie zakładu produkcyjnego Nestlé PURINA PetCare w Nowej Wsi Wrocławskiej. Koncern Nestlé z produktami dla zwierząt domowych jest obecny na polskim rynku od 16 lat. Placówka 17

18 w Nowej Wsi Wrocławskiej jest pierwszym w Polsce zakładem produkującym karmę dla zwierząt PURINA PetCare na rynki europejskie. VI Handel i usługi Obecnie Kąty Wrocławskie są prężnie rozwijającym się ośrodkiem handlu i usług, w północnej części powstaje nowa zabudowa wielorodzinna, a w południowej domy szeregowe i jednorodzinne. Władze miasta przeznaczyły w zachodniej części miasta teren 700 ha pod rozwój przemysłu i usług. W obszarze gminy inwestycję realizuje m.in. Panattoni oferując 60 tys. m 2 powierzchni pod inwestycje. Sieć handlową na terenie gminy tworzą małe placówki handlowe wśród których znaczącą część stanowią sklepy ogólnospożywcze. Funkcjonuje również targowisko. Bazę gastronomiczną gminy tworzą restauracje, zajazdy, bary i pizzerie o zróżnicowanym standardzie obsługi. VI Rolnictwo i rybactwo Grunty użytków rolnych zajmują w gminie ponad 14 tys. ha (w tym grunty orne ponad 12 tys. ha). Użytki rolne zajmują 81,3% gminy. Istotnym czynnikiem wpływającym na rozwój rolnictwa w gminie Kąty Wrocławskie jest duża przydatność rolnicza gleb na terenie gminy. 84,5% gruntów ornych należy do najlepszych, pszennych kompleksów rolniczej przydatności gleb. W strukturze zasiewów w gminie Kąty Wrocławskie dominują zboża, którymi obsiewa się ha, czyli 65,1% ogólnej powierzchni zasiewów. Drugą pod względem powierzchni uprawą jest rzepak zajmujący ha (11,5% udziału w strukturze zasiewów). Ziemniaki i buraki cukrowe charakteryzują się podobnym udziałem w ogólnej produkcji rolnej gminy kształtującym się na poziomie odpowiednio 4,0% i 3,9%. Znaczący jest także udział uprawy warzyw (cebula, marchew, szparagi) oraz pozostałych roślin (w tym kukurydza) 15,5%. Wśród zbóż przeważa pszenica, którą obsiewa się 70,1% powierzchni wykorzystywanej pod uprawy zbożowe. Ilość zarejestrowanych zwierząt na terenie gminy Kąty Wrocławskie w 2013 roku wyniosła (ARiMR): świnie: 240; bydło: 112; owce: 4; Całkowita powierzchnia gruntów ornych zgłoszonych we wnioskach dot. płatności bezpośrednich w 2013 roku wyniosła ,31m 2 (ARiMR). VI Leśnictwo Lesistość gminy jest bardzo niska, wynosi 7,9% (lasy zajmują ha powierzchni gminy), jest zdecydowanie niższa niż średnia lesistość województwa dolnośląskiego (29,4%). Występują tu lasy na siedliskach wilgotnych i mokrych zaliczanych do lasów wilgotnych, łęgowych, olsu i olsu jesionowego. Należą one do lasów wodochronnych, chroniących zasoby wodne. Występują w nich: dęby, jesiony, olchy, jawory, topole, brzozy, świerki 18

19 i sosny. Na terenie lasów śródpolnych i pozadolinnych dominują: dęby, brzozy. Tabela VI.3 Zestawienie danych dotyczących powierzchni gruntów leśnych w gminie Kąty Wrocławskie Grunty leśne [ha] 1281,2 1313,3 1318,9 1347,09 Powierzchnia lasów [ha] 1255,7 1286,7 1290,9 1320,4 Lesistość [%] 7,2 7,3 7,3 7,5 źródło: GUS VI Obszary chronione W celu ochrony najcenniejszych fragmentów lasów w 1998 roku utworzony został Park Krajobrazowy Doliny Bystrzycy o powierzchni ha. Dolina rzeki Bystrzycy włączona została również do Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura W obszarze gminy wydzielone są dwa obszary chronione: Przeplatki nad Bystrzycą (Natura 2000 Obszar siedliskowy) - Kod: PLH o powierzchni 834,6 ha. Obszar chroniony obejmuje miejscowości: Kąty Wrocławskie, Mietków, Sobótka i pokrywa się częściowo z granicami Parku Krajobrazowego; Łęgi nad Bystrzycą (Park Krajobrazowy Doliny Bystrzycy) - Kod: PLH o powierzchni 2 084,4 ha znajdujący się w rozwidleniu rzek Strzegomki i Bystrzycy. Dominują tam lasy liściaste i to one są głównym przedmiotem ochrony, a szczególnie mało przekształcone grądy i unikalne w skali regonu łęgi. Obszar chroniony obejmuje miejscowości: Kąty Wrocławskie, Wrocław Oraz część gminy Miękinia. Stara piaskownia Użytek ekologiczny ustalony uchwałą nr. LIV/389/06 Rady Miejskiej w Kątach Wrocławskich zlokalizowany w miejscowości Skałka, powierzchnia 0,57 ha. Użytek ekologiczny powstał w celu ochrony cennych przyrodniczo gatunków flory i fauny: traszka grzebieniasta, ropucha zielona, zaskroniec, jaszczurka zwinka i jaszczurka żyworodna. Należy podkreślić że od lat gmina uczestniczy w programach zadrzewieniowych. W ramach programu Drogi dla Natury ( od roku 2010 przy drogach znajdujących się na terenie gminy posadzonych ostało blisko 800 lip. Sporą szansą dla ochrony zadrzewień wydają się być wycinki topoli, które są sukcesywnie zastępowane bardziej szlachetnymi gatunkami (Obszary Natura 2000, 2012). VI Gospodarka odpadami Od kwietnia 2004 r. zaprzestano składowania na gminnym składowisku w Sośnicy odpadów komunalnych odbieranych od mieszkańców gminy. Odpady te są wywożone do unieszkodliwienia poza teren gminy, a składowisko zrekultywowano. W 2009 roku zebrano ok. 8,2 tys. t odpadów komunalnych, czyli ok. 414 kg/osobę. W roku 2012 zebrano ogółem 9 2 tys. ton odpadów komunalnych, gdzie na mieszkańca przypadało średnio 358,1 kg. Na terenie gminy prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów surowcowych. Do jej realizacji przyjęto system pojemników zbiorczych, ustawionych we wszystkich miejscowościach gminy. Wprowadzono również system workowy w zabudowie 19

20 jednorodzinnej. Zbierane są cztery frakcje: szkło białe, kolorowe, makulatura i tworzywa sztuczne. Gmina Kąty Wrocławskie posiada gminną oczyszczalnię komunalna w miejscowości Wszemiłowice-Jurczyce z podwyższonym usuwaniem biogenów o przepustowości 2400 m 3 /dobę. Z oczyszczalni ścieków korzysta osób w mieście oraz osób w regionie wiejskim (stan na 31 grudnia 2013 roku). Skład ładunku zanieczyszczeń w ściekach po oczyszczeniu przedstawia Tabela VI.4. Tabela VI.4 Skład ładunku zanieczyszczeń w ściekach po oczyszczeniu w oczyszczalni w Kątach Wrocławskich Lp Typ ładunku Jednostka Ilość 1. BZT5 kg/rok ChZT kg/rok zawiesina ogólna kg/rok azot ogólny kg/rok fosfor ogólny kg/rok źródło: Urząd Miasta i Gminy w Kątach Wrocławskich W roku 2012 wytworzono 137 t osadu, z czego w rolnictwie znalazło zastosowanie 77,4%, w celu rekultywacji terenów (w tym gruntów na cele rolne) użyto 7%, a czasowo magazynowanych jest 15% wytworzonego osadu. Oczyszczone ścieki z oczyszczalni odprowadzane są kanałem do rzeki Bystrzycy w ujściu na km W obszarze gminy istnieją również kilka mniejszych, grupowych punktów oczyszczania ścieków. Największy z nich stanowi własność Spółdzielni Mieszkaniowej w Gniechowicach. Zastosowano oczyszczalnię ścieków mechaniczno-biologiczną typu Bioblok Mu-100. Oczyszczalnia zlokalizowana jest w obrębie wsi Gniechowice. W obszarze gminy znajduje się sztuk zbiorników bezodpływowych, 113 oczyszczalni przydomowych i 2 stacje zlewne. VI Edukacja/Dialog społeczny Na terenie gminy funkcjonuje 9 publicznych jednostek oświatowych: 2 gimnazja, 6 szkół podstawowych oraz 2 przedszkola (jedno z nich w ramach zespołu szkolno-przedszkolnego). Cztery spośród nich to placówki miejskie usytuowane w Kątach Wrocławskich: gimnazjum, 2 szkoły podstawowe oraz przedszkole. W Smolcu funkcjonuje szkoła podstawowa i przedszkole, w Jaszkotlu gimnazjum, a w Sadkowie, Małkowicach i Gniechowicach szkoła podstawowa. Ogółem do jednostek oświaty publicznej i niepublicznej uczęszcza uczniów (stan na rok 2012). Blisko 90% dzieci w wieku przedszkolnym korzysta z opieki przedszkolnej. Na terenie gminy nie funkcjonują placówki ponadgimnazjalne. Jednostki oświaty publicznej funkcjonują w 11 budynkach z których 6 to obiekty zbudowane po roku Pozostałe budynki po przeprowadzonych pracach remontowych adaptacyjnych, modernizacyjnych oraz rozbudowach także spełniają współczesne wymagania placówek oświatowych. Realizowane obecnie i zaplanowane inwestycje oświatowe mają na celu przygotowanie szkół podstawowych do wzrastającej liczby uczniów wynikającej ze zjawisk demograficznych oraz dodatniego salda migracji ludności. Na terenie gminy działa 5 jednostek oświaty niepublicznej; szkoła podstawowa w Zachowicach, przedszkola w Kątach Wrocławskich i Mokronosie Górnym oraz punkty przedszkolne w Smolcu i Zabrodziu. 20

21 W latach Gmina Kąty Wrocławskie we współpracy z Fundacją EkoRozwoju i 55 zarządcami dróg oraz Dolnośląską Służbą Dróg i Kolei uczestniczyła w programie Drogi do Natury. W wyniku realizacji programu pojawiły się nowe nasadzenia w miejscach dawnych alei topolowych, które ze względu na swoją krótkowieczność, a także kruche konary są sukcesywnie wycinane. Od 2012 roku program Drogi dla Natury w główniej mierze poświęcony został edukacji urzędników i drogowców w zakresie: zarządzania drzewostanem na terenie gminy, oceny stanu zdrowotnego drzew oraz ich właściwej pielęgnacji. Do roku 2016 szkolenia obejmą łącznie 90 gmin. W gminnym parku Cicha Dolina została utworzona ścieżka przyrodniczo-edukacyjna. Ścieżka znajduje się na Żwirowni w okolicach ulicy Sobótki. Dialog społeczny wśród mieszkańców prowadzony jest przede wszystkim poprzez konsultacje społeczne. Konsultacje prowadzone są drogą elektroniczną oraz tradycyjną za pośrednictwem spotkań z mieszkańcami. Informacje na temat konsultacji znajdują się na platformie BIP gminy Kąty Wrocławskie. VI Administracja publiczna Urząd Miasta i Gminy mieści się Kątach Wrocławskich. Funkcjonuje w nim 12 wydziałów, 4 stanowiska pełnomocników, Biuro Rady Miejskiej, zespół radców prawnych oraz audytor wewnętrzny oraz 2 punkty obsługi interesantów w Smolcu i Gniechowicach. Przedstawiciele Rady Gminy, pracują w 6 stałych komisjach: Komisja Rewizyjna, Komisja Bezpieczeństwa i Porządku Publicznego,, Komisja Spraw Społecznych, Komisja Infrastruktury Technicznej i Zagospodarowania Przestrzennego, Komisja Budżetu i Rozwoju oraz Komisja Kultury, Oświaty i Sportu. W ramach administracji publicznej w gminie funkcjonują również jednostki organizacyjne i spółki: Urząd Stanu Cywilnego, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Ośrodek Kultury i Sportu, Zakład Gospodarki Mieszkaniowej, Zakład Gospodarki Komunalnej Sp. z o. o., Zespół Obsługi Jednostek Oświatowych, dwa Gimnazja, cztery Szkoły podstawowe (dwie w Kątach Wrocławskich, jedna w Małkowicach, jedna w Sadkowie) oraz Zespół Szkolno- Przedszkolny w Smolcu. VI Analiza SWOT Podsumowaniem analizy uwarunkowań oraz dokumentów strategicznych i planistycznych jest analiza SWOT. Analiza ta prezentuje zidentyfikowane czynniki wewnętrzne: silne strony (S strenghts), słabe strony (W weaknesses) oraz czynniki zewnętrzne: szanse (O opportunities) i zagrożenia (T threats), które mają, albo mogą mieć wpływ na realizację w gminie działań w zakresie zrównoważonej energii i ograniczania emisji. Wyniki analizy SWOT (Tabela VI.5) są podstawą do planowania działań w zakresie ograniczania emisji gazów cieplarnianych w gminie. Silne strony i szanse są czynnikami sprzyjającymi realizacji planu, natomiast słabe strony oraz zagrożenia wpływają na ryzyko niepowodzenia konkretnych działań, bądź całego planu. W związku z tym, zaplanowane w PGN działania koncentrują się na wykorzystaniu szans i mocnych stron, przy jednoczesnym nacisku na minimalizację zagrożeń. 21

22 Tabela VI.5 Analiza SWOT uwarunkowania realizacji celu redukcji emisji gazów cieplarnianych w gminie Kąty Wrocławskie do roku 2020 (S) SILNE STRONY (W) SŁABE STRONY UWARUNKOWANIA WEWNĘTRZNE dobre uzbrojenie miasta w sieci infrastruktury technicznej (m.in. wodociągowe, kanalizacyjne, energetyczne); strefa handlowo-przemysłowa; dobre miejsce dla biznesu świadomie prowadzona polityka przyciąga inwestorów znaczący wzrost liczby podmiotów gospodarczych; potencjał do wykorzystania energii słonecznej; dostęp do sieci wysokiego napięcia; aktywna postawa jednostek komunalnych działających na rzecz racjonalnego zużycia energii; rozwinięta sieć transportowa na poziomie autostrad, dróg krajowych, powiatowych i gminnych; ograniczone środki finansowe w budżecie miasta na realizację działań; niewielki potencjał energii wodnej i wiatrowej na terenie gminy/miasta; problem niskiej emisji na obszarze gminy/miasta; zanieczyszczenie powietrza pochodzące z komunikacji; stosunkowo niska lesistość regionu; niedostateczna liczba ciągów rowerowych i pieszych; budynki o niskim stopniu termomodernizacji. (O) SZANSE (T) ZAGROŻENIA UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE wymagania dotyczące efektywności energetycznej i OZE (dyrektywy UE); wzrastająca presja na racjonalne gospodarowanie energią i ograniczanie emisji w skali europejskiej i krajowej; rozwój technologii energooszczędnych oraz ich coraz większa dostępność; naturalna wymiana floty transportowej na pojazdy zużywające coraz mniej paliwa; wzrost cen nośników energii powodujący presję na ograniczenie końcowego zużycia energii; wzrost świadomości brak kompromisu w skali globalnej co do porozumienia w sprawie celów redukcji emisji GHG i osłabienie roli polityki klimatycznej UE; ogólnokrajowy trend wzrostu zużycia energii elektrycznej; wzrost udziału transportu indywidualnego i tranzytu w zużyciu energii i emisjach z sektora transportowego na terenie gminy/miasta; kryteria zadłużenia samorządów niekorzystne dla prowadzenia inwestycji w mieście; brak aktualnych regulacji prawnych - zagrożona realizacja wypełnienia celów 22

23 ekologicznej społeczeństwa a także znaczenia ekologii w mediach wzrost wymagań społeczności lokalnej dotyczącej stanu środowiska; nowa perspektywa unijna jako wsparcie dla inwestycji w OZE, termomodernizację i rozbudowę sieci ciepłowniczej, fundusze zewnętrzne i rządowe na działania na rzecz efektywności energetycznej i redukcji emisji. wskaźnikowych OZE (15%) w skali kraju; przewidywane utrzymywanie się wysokich cen gazu (lub wzrost cen); 23

24 Identyfikacja sektorów problemowych Na podstawie analizy uwarunkowań prawnych, opisanych w rozdziale II.3 i rozdziale II.4 oraz stanu obecnego w 2013 r. w kontekście realizacji strategii niskoemisyjnego rozwoju, w gminie Kąty Wrocławskie wyznaczono sektory problemowe. W każdym z analizowanych sektorów, wskazano kwestie problemowe w znacznym stopniu przyczyniające się do niekorzystnej sytuacji w mieście w zakresie emisji gazów cieplarnianych i jakości powietrza. Na podstawie analizy uwarunkowań prawnych oraz stanu obecnego w kontekście realizacji strategii niskoemisyjnego rozwoju, w gminie Kąty Wrocławskie należy wskazać następujące sektory problemowe : 1. Budownictwo i mieszkalnictwo. 2. Transport. 3. Oświetlenie. VI.2.1. Budownictwo i mieszkalnictwo Do podstawowych problemów w sektorze mieszkalnym należy zaliczyć wysokie zapotrzebowanie energetyczne. Przyczynami wysokiego zapotrzebowania energetycznego są: niski stopień termomodernizacji budynków (z reguły wymienione tylko okna na PVC, brak ocieplenia ścian, stropów i dachów), duża liczba starych i niewyremontowanych budynków. Takie budynki charakteryzują się wysokim zapotrzebowaniem na paliwa i energię, zwłaszcza na ogrzewanie. Ponadto należy również wskazać, że najczęściej źródłem ogrzewania w takich budynkach są indywidualne piece węglowe, które w znacznym stopniu przyczyniają się do zanieczyszczenia powietrza dwutlenkiem węgla CO 2. Prowadzenie działań służących poprawie złego stanu jest utrudnione, ze względu na: konieczność zachowania zabytkowych cech starej zabudowy, (co utrudnia prowadzenie termomodernizacji); kapitałochłonność działań w zakresie termomodernizacji brak wystarczających środków finansowych (właściciele lokali i budynków). Jako główne kierunki działań w tym obszarze należy wskazać: realizację działań w zakresie renowacji i termomodernizacji oraz wymiany ogrzewania na efektywne; wsparcie finansowe działań mieszkańców w zakresie termomodernizacji i wymiany ogrzewania na efektywne; działania informacyjno-edukacyjne w zakresie efektywności energetycznej i właściwych postaw wśród mieszkańców. VI.2.2. Transport Z biegiem czasu zwiększyło się zapotrzebowanie na energię w obszarach transportu stale wzrasta liczba osób korzystających z transportu samochodowego prywatnego, co powoduje zwiększoną emisję zanieczyszczeń do powietrza. Ponadto, z uwagi na bliskość Wrocławia w gminie Kąty Wrocławskie, wzrasta liczba mieszkańców, co powoduje konieczność poprawy infrastruktury transportowej. Oprócz tego zwiększająca się liczba mieszkańców powoduje coraz większe natężenie ruchu w gminie, wynikające z powiązania Kątów 24