WAŻNE DLA PRAKTYKI ORZECZENIA SĄDOWE W SPRAWACH BUDOWLANYCH
|
|
- Lidia Borkowska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ALERT PRAWNY czerwiec 2016 WAŻNE DLA PRAKTYKI ORZECZENIA SĄDOWE W SPRAWACH BUDOWLANYCH I. Wstęp Kancelarii JARA DRAPAŁA & PARTNERS jest niezależną polską kancelarią utworzoną w 2005 r. przez adwokatów i radców prawnych działających uprzednio jako partnerzy i senior associates w renomowanych międzynarodowych firmach prawniczych. Nasz Dział Infrastruktury/Sporów Sądowych i Arbitrażowych, kierowany przez partnera prof. dra hab. Przemysława Drapałę, składa się z prawników posiadających kilku- lub kilkunastoletnie doświadczenie w kompleksowym doradztwie prawnym dla generalnych wykonawców, podwykonawców oraz inwestorów prywatnych. Doradzamy przy realizacji złożonych projektów drogowych, mostowych, kubaturowych, modernizacjach linii kolejowych, modernizacji infrastruktury energetycznej oraz budowie i modernizacji obiektów użyteczności publicznej (obiekty sportowe, oczyszczalnie ścieków). W naszej praktyce zauważyliśmy jak istotnego znaczenia, zarówno w zakresie doradztwa w toku realizacji kontraktów, jak i w sporach sądowych z największymi zamawiającymi, nabrała znajomość bieżącego orzecznictwa dotyczącego inwestycji budowlanych. Prawnicy naszego Działu Infrastruktury/Sporów Sądowych i Arbitrażowych rozwijając swoje know-how prowadzą bieżącą analizę orzecznictwa i wynikające stąd wnioski przekładają na praktykę. Celem nadrzędnym naszego Alertu jest przybliżenie Państwu wypowiedzi judykatury w sprawach, które mogą mieć znaczenie zarówno w fazie realizacji inwestycji budowlanych (w szczególności przygotowania lub obrony przed roszczeniami), jak w toku sporów sądowych lub arbitrażowych. Alert będzie miał formę wyboru najistotniejszych - naszym zdaniem - fragmentów z przywoływanych orzeczeń. Postaramy się także o krótkie wprowadzenie do sprawy.
2 II. Problematyka zmian w dokumentacji projektowej wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia r., sygn. I ACa 946/14 W toku realizacji inwestycji okazało się, że dokumentacja projektowa będzie musiała zostać zmodyfikowana w celu dostosowania jej do obowiązujących przepisów. Inwestor zlecił przygotowanie modyfikacji i przekazał ją wykonawcy do realizacji, czego rezultatem była konieczność zrealizowania przez wykonawcę robót dodatkowych. Główną osią sporu była dopuszczalność zrealizowania przez wykonawcę robót objętych zmianami i żądania za nie dodatkowego wynagrodzenia, w sytuacji gdy strony formalnie nie zawarły aneksu na piśmie. Ponadto, wykonawca domagał się zwrotu kosztów zamówionej stolarki, która nie została wbudowana albowiem już po jej zamówieniu inwestor przyjął odmienny sposób realizacji tego zakresu robót. Wybrane fragmenty orzeczenia: [Zmiana przedmiotu umowy poprzez przekazanie zmodyfikowanej dokumentacji] Nie ulega również wątpliwości, że w toku wykonywania robót doszło do zmiany dokumentacji projektowej. W prawdzie inicjatywę w tej mierze podjęła powódka, jednak wynikało to z jej profesjonalizmu - zasygnalizowała ona taką potrzebę inwestorowi na skutek stwierdzenia, że dokumentacja projektowa, wykonana wiele lat wcześniej, nie odpowiada aktualnym wymogom. Po tej sygnalizacji pozwana mogła nakazać powódce wykonanie przedmiotu umowy bez zmian, bądź też dokonać sugerowanej zmiany. Poza sporem pozostaje, że pozwana wybrała tę ostatnią możliwość i zleciła wykonanie zmian w dokumentacji projektowej autorowi projektu. Po wykonaniu zmian pozwana dostarczyła je powódce, co jednoznacznie wskazuje, że w ten sposób wyraziła swoją wolę wykonania przedmiotu umowy z uwzględnieniem zmian projektowych zawartych z zmienionej dokumentacji. Powódka zaś zgodziła się na wykonanie robót według zmienionego projektu. [Dokonanie przez inwestora zmian w dokumentacji projektowej wymaga zgody wykonawcy] Jak trafnie wskazał Sąd I instancji z art KC w zw. z art. 647 KC jednoznacznie wynika, że wymagana przez właściwe przepisy dokumentacja, w tym dokumentacja projektowa, stanowi część składową umowy o roboty budowlane. To zaś oznacza, że dokonanie przez inwestora zmiany projektu w toku wykonywania umowy i przedstawienie zmienionego projektu wykonawcy do wykonania stanowi zmianę umowy, której skuteczność jest w tej sytuacji uzależniona wyłącznie od zgody wykonawcy na wykonanie zmienionego zakresu robót. [Zmiana dokumentacji projektowej nie narusza wymogu pisemności] Poczynione przez strony w pisemnej umowie o roboty budowlane zastrzeżenie pisemnej formy wszelkich zmian umowy pod rygorem nieważności (art. 76 KC) nie stanowi przeszkody dla ważności i skuteczności opisanego wyżej sposobu zmiany umowy, należy bowiem uznać, że poprzez zmianę projektu nie dochodzi do naruszenia wymogu pisemności zmiany umowy
3 III. Odpowiedzialność inwestora a kara umowna naliczana podwykonawcy wyrok Sądu Najwyższego z dnia r., sygn. II CSK 215/15 Inwestor wypłacił generalnemu wykonawcy należne wynagrodzenie, ale ten nie rozliczył się z zaakceptowanym podwykonawcą realizującym cześć prac. Jednym z głównych argumentów inwestora było umorzenie wierzytelności podwykonawcy (o zapłatę wynagrodzenia) poprzez potrącenie z karą umowną za opóźnienie (należną generalnemu wykonawcy), które jednak zostało dokonane wyłącznie przez inwestora (generalny wykonawca sam wcześniej nie potrącił należnej mu kary umownej od podwykonawcy). Wybrane fragmenty orzeczenia: [Jak (nie) może bronić się inwestor przed roszczeniem podwykonawcy] Inwestor zatem nie może zwolnić się od przewidzianej w art k.c. odpowiedzialności wobec podwykonawcy, powołując się na wykonanie swojego zobowiązania wobec wykonawcy wynikającego z innego stosunku zobowiązaniowego. Analogicznie, nie może zwolnić się od zapłaty całego wynagrodzenia należnego wykonawcy, powołując się na to, że zapłacił wynagrodzenie należne podwykonawcom. W świetle takiej regulacji inwestor jest zobowiązany zapłacić podwykonawcom należne im wynagrodzenie także wtedy, gdy już zapłacił całe wynagrodzenie należne wykonawcy, jak również nie jest zwolniony od zapłaty całego wynagrodzenia należnego wykonawcy, tylko dlatego, że zapłacił na podstawie art k.c. wynagrodzenie należne podwykonawcom. Jak słusznie wskazał Sąd Apelacyjny, inwestor ma w takiej sytuacji roszczenie do wykonawcy o zwrot kwoty wynagrodzenia wypłaconej podwykonawcom (art. 376 k.c.) i tę swoją wierzytelność może potrącić z wierzytelnością wykonawcy z tytułu wynagrodzenia za roboty budowlane. [Inwestor odpowiada za spełnienie świadczenia, a nie wykonania zobowiązania] Istotną cechą tej solidarności nie jest zobowiązanie inwestora do spełnienia świadczenia, tylko ponoszenie przez niego odpowiedzialności za spełnienie świadczenia (verba legis: za zapłatę wynagrodzenia) przez wykonawcę. Innymi słowy inwestor w istocie nie jest współdłużnikiem w wykonaniu zobowiązania. Wynikają stąd znaczące różnice sytuacji prawnej inwestora i wykonawcy, w szczególności ich obowiązki (powinne zachowania) nie muszą być identyczne, a stosunki wewnętrzne wynikające z umowy inwestor - wykonawca oraz postanowienia wykraczające poza świadczenie ciążące na wykonawcy z umowy wykonawca podwykonawca pozbawione są znaczenia prawnego dla przedmiotu i zakresu odpowiedzialności inwestora. [Inwestor nie może bronić się karą umowną za opóźnienie, jeżeli wcześniej potrącenia nie dokonał generalny wykonawca] Do tych ostatnich zarzutów można zaliczyć umorzenie zobowiązania na skutek zaspokojenia wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników prowadzącego do umorzenia długu, przy czym zaspokojenie w całości lub części wierzyciela może być wynikiem potrącenia w
4 relacji wykonawca (generalny wykonawca) - podwykonawca. ( ) Warunkiem skuteczności tego zarzutu jest jednak złożenie przez współdłużnika, stosownie do treści art k.c., oświadczenia o potrąceniu jego wierzytelności z wierzytelnością podwykonawcy. Jak wynika z pisemnych motywów omawianego wyroku Sądu Najwyższego takie oświadczenie woli o potrąceniu zostało złożone przez wykonawcę. Jest to uprawnienie osobiste możliwe do zrealizowania jedynie wtedy, gdy generalny wykonawca i podwykonawca są jednocześnie wobec siebie dłużnikami i wierzycielami ( ) Pomimo istniejących więzi pomiędzy podmiotami ponoszącymi solidarną odpowiedzialność na podstawie art k.c. nie ma podstaw do ich wzajemnej reprezentacji. Dłużnik solidarny, który składa wierzycielowi oświadczenie o potrąceniu własnej wierzytelność, jaka przysługuje mu przeciwko wierzycielowi realizuje prawo przysługującego mu osobiście. Natomiast dłużnik solidarny, który powołuje się na potrącenie dokonane przez któregokolwiek ze współdłużników solidarnych jako przyczynę wygaśnięcia zobowiązania podnosi w ten sposób zarzut wspólny. IV. Podwyższenie wynagrodzenia wykonawcy z uwagi na wzrost cen wyrok Sądu Najwyższego z dnia r., sygn. I CSK 901/14 W umowie o roboty budowlane przewidziano, iż należne wykonawcy wynagrodzenie będzie miało charakter ryczałtowy, a ponadto że nie będzie ono podlegało waloryzacji. Już w toku realizacji umowy (lata ) na rynku nastąpił istotny wzrost cen materiałów budowlanych. Wykonawca zwrócił się do inwestora o podwyższenie wynagrodzenia, ten jednak odmówił. Wykonawca wytoczył więc powództwo o zapłatę dodatkowego wynagrodzenia. Wybrane fragmenty orzeczenia: [Przesłanki z art. 632 są mniej rygorystyczne niż z art kc] Nie można w pełni podzielić stanowiska Sądu Apelacyjnego o prawnej tożsamości przesłanki nadzwyczajnej zmiany stosunków uzasadniających zastosowanie art KC i zmiany stosunków w art KC, aczkolwiek istotnie opinię taką wyraża się niekiedy w literaturze. Za samym zrównaniem tych pojęć nie może przemawiać założenie, że w obu tych sytuacjach chodzi o pojawienie się po zawarciu umowy zdarzeń, które nie są objęte typowym ryzykiem kontraktowym, wyznaczonym przez określony rodzaj umowy (np. umowy o roboty budowlane). Jeżeli Sąd Apelacyjny trafnie zaznaczył, że obie kategorie nie muszą nawiązywać do zdarzeń o charakterze katastroficznym, to z pewnością zdarzenie w postaci nadzwyczajnej zmiany stosunków powinno zawierać w sobie więcej elementów niezwykłości niż zmiana stosunków w rozumieniu art KC, skoro ustawodawca jednak różnicuje terminologię i jednocześnie inne są funkcje ogólnej (wyrażonej w art KC) i szczególnej (ujętej w art KC) klauzuli rebus sic stantibus. Jeżeli bowiem w pierwszej sytuacji chodzi o zmianę treści stosunku obligacyjnego także przy uwzględnieniu elementu słuszności (rozważenie interesów stron i zasad współżycia społecznego), to w sytuacji drugiej podstawowe znaczenie ma czynnik
5 natury ekonomicznej, tj. zachowanie względnej, odpowiedniej równowagi pomiędzy świadczeniem niepieniężnym wykonawcy robót budowlanych i poziomem należnego mu wynagrodzenia ryczałtowego (relacja rozmiaru lub kosztów prac i określonego w umowie ryczałtu ). [Istotna zmiana stosunków to skala, przedmiotowy zasięg i tempo] Już element skali tej podwyżki (23,87 %, w tym - inflacja w zakresie materiałów budowlanych 7,8 %, wzrost cen ponad poziom inflacji o 16 %), przedmiotowy zasięg wzrostu (zdecydowana większość materiałów budowalnych w związku z odnotowanym boomem na rynku budowlanym) oraz sam okres (tempo) wspomnianego wzrostu, mogłoby - obiektywnie rzecz biorąc - świadczyć o wystąpieniu istotnej zmiany stosunków w rozumieniu art KC. [Umowne wyłączenie waloryzacji nie wyłącza zastosowania art. 632 kc] Wskazany przez Sąd 13 umowy wykluczający umowną waloryzację należnego powodowi wynagrodzenia ryczałtowego (nieprzesądzający, oczywiście, o niemożności zastosowania obecnie art KC) stanowił konsekwencję treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia ( 14.7, s. 12 i n. akt sprawy). [Nie istnieje powszechny obowiązek uwzględniania ryzyka wzrostu cen] Nawet starannie kalkulujący przedsiębiorca budowlany nie zawsze jest w stanie przewidzieć nagły wzrost cen materiałów budowlanych o znacznej skali, mimo określonych, wcześniejszych zaszłości na rynku budowlanym. Nie ma bowiem powodu do sugestii, że są to przewidywalne zmiany cykliczne. Przyjmowanie cen kosztorysowych niższych od średnich cen krajowych w toku procedury zamówieniowej może być brane pod uwagę przy określaniu skali rażącej straty, jaką ponosi wykonawca zastrzegający wynagrodzenie ryczałtowe w umowie o roboty budowlane. Nie ma natomiast związku z zagadnieniem przewidywalności istotnych zmian stosunków. [Elementy stanu faktycznego istotne dla żądania podwyższenia wynagrodzenia] Niezbędna byłaby tu m.in. analiza elementów obecnie ustalonego przez powoda wynagrodzenia ryczałtowego i zestawienie jej z analizą takich elementów, przyjętych pierwotnie w umowie, z wyraźnym wyodrębnieniem zysku, dochodu i innych elementów pozwalających określić to, czy strata (nie szkoda) istotnie powstała, czy powstała właśnie w związku ze zmianą stosunku, czy z innych przyczyn, czy miała charakter rażący i jak ewentualnie liczbowo można ją wyrazić. Ciężar dowodu wykonania omawianej przesłanki dopuszczalnej modyfikacji umowy o roboty budowlane spoczywa oczywiście na powodzie (art. 6 KC), ale Sądy meriti mogły przy określeniu rozmiaru rażącej straty skorzystać z art. 322 KPC.
6 NINIEJSZA OGÓLNA INFORMACJA NIE ZASTĘPUJE INDYWIDUALNEGO DORADZTWA UWZGLĘDNIAJĄCEGO KONKRETNY PRZYPADEK Wojciech Bazan Associate Prof. dr hab. Przemysław Drapała Radca prawny, Partner Zarządzający
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Antoni Górski
Sygn. akt I CSK 901/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 29 października 2015 r. SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN
Bardziej szczegółowoNOWA PERSPEKTYWA FINANSOWANIA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH W INWESTYCJACH BUDOWLANYCH KARY UMOWNE W ZAMÓWIENIACH PUBLICZNYCH
NOWA PERSPEKTYWA FINANSOWANIA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH W INWESTYCJACH BUDOWLANYCH KARY UMOWNE W ZAMÓWIENIACH PUBLICZNYCH Funkcje kary umownej Jakie funkcje w umowach powinny pełnić kary umowne? Dyscyplinującą?
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Jan Górowski
Sygn. akt V CSK 163/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 19 listopada 2015 r. SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt V CK 869/04 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 7 lipca 2005 r. SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący) SSN Zbigniew Kwaśniewski SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt III CSK 111/07 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 22 listopada 2007 r. SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Zbigniew
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Katarzyna Tyczka-Rote
Sygn. akt III CSK 202/07 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie Dnia 17 stycznia 2008 r. SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Katarzyna
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Katarzyna Jóskowiak
Sygn. akt IV CSK 687/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 6 lipca 2016 r. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Anna Owczarek SSN Władysław
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt III CSK 209/10 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 1 kwietnia 2011 r. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Barbara
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Anna Owczarek (przewodniczący) SSN Zbigniew Kwaśniewski SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)
Sygn. akt II CSK 215/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 18 lutego 2016 r. SSN Anna Owczarek (przewodniczący) SSN Zbigniew Kwaśniewski SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Dnia 29 marca 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :
Sygn. akt I CSK 355/11 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 29 marca 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie : SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Anna Kozłowska SSN Katarzyna Tyczka-Rote
Bardziej szczegółowoUchwała z dnia 25 czerwca 2009 r., III CZP 39/09
Uchwała z dnia 25 czerwca 2009 r., III CZP 39/09 Sędzia SN Gerard Bieniek (przewodniczący) Sędzia SN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) Sędzia SN Iwona Koper Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Tomasza R.
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIE PRAWNE. Uzasadnienie
Sygn. akt III CZP 76/14 ZAGADNIENIE PRAWNE W sprawie z powództwa A. T. przeciwko C. spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G. o zapłatę na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego w B. z
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt V CSK 379/09 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 22 kwietnia 2010 r. SSN Marek Sychowicz (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Hubert Wrzeszcz
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Józef Frąckowiak (przewodniczący) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz SSA Andrzej Struzik (sprawozdawca)
Sygn. akt V CK 537/04 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 29 kwietnia 2005 r. SSN Józef Frąckowiak (przewodniczący) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz SSA Andrzej Struzik
Bardziej szczegółowoOdpowiedzialność zamawiającego za zapłatę podwykonawcy na gruncie art. 143c PZP
Odpowiedzialność zamawiającego za zapłatę podwykonawcy na gruncie art. 143c PZP Geneza instytucji ustawa z dnia 28 czerwca 2012 roku o spłacie niektórych niezaspokojonych należności przedsiębiorców, wynikających
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt III CSK 288/06 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 7 lutego 2007 r. SSN Barbara Myszka (przewodniczący) SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca) SSN Henryk
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt III CSK 337/08 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 4 czerwca 2009 r. SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Katarzyna Tyczka-Rote SSN Dariusz Zawistowski
Sygn. akt V CSK 437/07 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 22 lutego 2008 r. SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Katarzyna Tyczka-Rote SSN Dariusz
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Wojciech Katner (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca) SSN Karol Weitz
Sygn. akt II CSK 323/16 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 27 kwietnia 2017 r. SSN Wojciech Katner (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca) SSN
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący) SSN Marian Kocon (sprawozdawca) SSN Maria Szulc
Sygn. akt V CSK 526/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 kwietnia 2016 r. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący) SSN Marian Kocon (sprawozdawca) SSN Maria
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt I CSK 373/11 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 20 stycznia 2012 r. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Marta Romańska
Bardziej szczegółowoKary umowne czy to zabezpieczenie interesów zamawiającego w umowie o zamówienie publiczne marzec 2015
Kary umowne czy to zabezpieczenie interesów zamawiającego w umowie o zamówienie publiczne PROJEKT WYZWANIE ROZWIĄZANIE Kancelaria Radców Prawnych Brudkiewicz, Suchecka i Partnerzy www.brudkiewicz-suchecka.pl
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt IV CSK 258/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 30 stycznia 2014 r. SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Jan Górowski SSN Anna Owczarek
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący) SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca) SSA Michał Kłos. Protokolant Bożena Kowalska
Sygn. akt III CZP 88/07 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 23 października 2007 r. SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący) SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca) SSA Michał Kłos Protokolant Bożena
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Bogumiła Gruszka
Sygn. akt IV CSK 36/17 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 27 października 2017 r. SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Anna Kozłowska SSN Kazimierz
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt V CSK 577/16 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 8 czerwca 2017 r. SSN Maria Szulc (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Mirosław Bączyk SSA Bogusław Dobrowolski
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. w sprawie z powództwa L. Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa. przeciwko Polskiej Izbie Inżynierów Budownictwa z siedzibą w W.
Sygn. akt I CSK 550/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 14 czerwca 2012 r. SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz SSA Andrzej Niedużak w sprawie z
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Józef Frąckowiak (przewodniczący) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (sprawozdawca) SSN Tadeusz Żyznowski
Sygn. akt I CK 460/04 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 21 stycznia 2005 r. SSN Józef Frąckowiak (przewodniczący) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (sprawozdawca) SSN
Bardziej szczegółowoKary umowne w zamówieniach publicznych - element dyscyplinujący czy poprawa budżetu inwestycji? 27-28 listopada 2014 r.
w zamówieniach publicznych - element dyscyplinujący czy poprawa budżetu inwestycji? 27-28 listopada 2014 r. PROJEKT WYZWANIE ROZWIĄZANIE Kancelaria Radców Prawnych Brudkiewicz, Suchecka i Partnerzy www.brudkiewicz-suchecka.pl
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt IV CSK 434/14. Dnia 15 kwietnia 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:
Sygn. akt IV CSK 434/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 15 kwietnia 2015 r. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Agnieszka Piotrowska SSN Krzysztof Strzelczyk w sprawie
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt I CSK 342/10 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 30 września 2010 r. SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Katarzyna Tyczka-Rote SSN
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt I CSK 246/11 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 20 stycznia 2012 r. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Marta Romańska
Bardziej szczegółowoWyrok z dnia 17 września 2008 r., III CSK 119/08
Wyrok z dnia 17 września 2008 r., III CSK 119/08 Jeżeli jeden z wykonawców (uczestników konsorcjum) umowy zawartej w wyniku udzielenie zamówienia publicznego zawarł umowę w podwykonawcą, któremu nie zapłacił
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Władysław Pawlak
Sygn. akt IV CSK 353/17 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 22 grudnia 2017 r. SSN Władysław Pawlak w sprawie z powództwa Zakładu W. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w L. przeciwko E. Spółce
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Gerard Bieniek (przewodniczący) SSN Hubert Wrzeszcz SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)
Sygn. akt I CSK 126/08 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 15 października 2008 r. SSN Gerard Bieniek (przewodniczący) SSN Hubert Wrzeszcz SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Marian Kocon
Sygn. akt V CK 350/05 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 16 listopada 2005 r. SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Marian
Bardziej szczegółowoStwierdzić wobec tego należy, że wyżej przywołana klauzula umowna zawarta w 11 ust. 2 umowy stron nie zawierała odwołania się do żadnego konkretnego kryterium stanowiącego podstawę do zmiany oprocentowania,
Bardziej szczegółowoWyrok z dnia 16 lutego 2001 r., IV CKN 244/00
Wyrok z dnia 16 lutego 2001 r., IV CKN 244/00 Ocena, czy ustalenie treści stosunku zobowiązaniowego lub jego celu jest dopuszczalne w odniesieniu do zagadnień, które ustawa normuje w sposób imperatywny,
Bardziej szczegółowoWyrok z dnia 14 stycznia 2011 r., II CSK 343/10
Wyrok z dnia 14 stycznia 2011 r., II CSK 343/10 Waloryzacja sądowa renty płaconej na podstawie umowy ubezpieczenia renty odroczonej (art. 358 1 3 k.c.) wyłącza możliwość jej podwyższenia na podstawie postanowień
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt IV CSK 120/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 2 grudnia 2015 r. SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Jan Górowski SSN Anna Kozłowska Protokolant
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Tadeusz Żyznowski (przewodniczący) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz SSN Bronisław Czech (sprawozdawca)
Sygn. akt IV CK 653/04 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 13 kwietnia 2005 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Tadeusz Żyznowski (przewodniczący) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz SSN Bronisław Czech
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Maria Szulc (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSA Bogusław Dobrowolski
Sygn. akt V CSK 585/16 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 8 czerwca 2017 r. SSN Maria Szulc (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSA Bogusław Dobrowolski
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt I CSK 309/10 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 4 marca 2011 r. SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Marta Romańska
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Antoni Górski (przewodniczący) SSN Władysław Pawlak SSN Karol Weitz (sprawozdawca)
Sygn. akt III CNP 3/16 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 13 stycznia 2017 r. SSN Antoni Górski (przewodniczący) SSN Władysław Pawlak SSN Karol Weitz (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt I CSK 136/06 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 7 lipca 2006 r. SSN Gerard Bieniek (przewodniczący) SSN Jan Górowski SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt V CSK 179/07 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 11 stycznia 2008 r. SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak SSN Irena Gromska-Szuster
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt IV CSK 668/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 13 czerwca 2013 r. SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący) SSN Marian Kocon SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowo4. Zgłoszenie oraz sprzeciw, o których mowa w 1, wymagają zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności.
Warszawa, 12 czerwca 2018 r. Stanowisko Polskiego Stowarzyszenia Zamówień Publicznych w sprawie obowiązywania znowelizowanego art. 647 1 kodeksu cywilnego w umowach o wykonanie zamówienia publicznego Ustawą
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt II CSK 119/07 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 27 czerwca 2007 r. SSN Stanisław Dąbrowski (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Jan
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA. Protokolant Bożena Kowalska
Sygn. akt III CZP 66/13 UCHWAŁA Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 21 listopada 2013 r. SSN Jan Górowski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Marian Kocon SSN Grzegorz Misiurek Protokolant Bożena Kowalska w
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt V CSK 221/06 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 15 listopada 2006 r. SSN Gerard Bieniek (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Antoni Górski SSN Iwona Koper
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Maria Szulc (przewodniczący) SSN Antoni Górski SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
Sygn. akt V CSK 124/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 5 listopada 2015 r. SSN Maria Szulc (przewodniczący) SSN Antoni Górski SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Anna Kozłowska (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSN Agnieszka Piotrowska
Sygn. akt II CSK 50/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 31 stycznia 2014 r. SSN Anna Kozłowska (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSN Agnieszka
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Władysław Pawlak. SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)
Sygn. akt IV CSK 586/16 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 lipca 2017 r. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Władysław Pawlak SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt I CSK 162/10 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 12 stycznia 2011 r. SSN Marek Sychowicz (przewodniczący) SSN Wojciech Katner SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIE PRAWNE. W sprawie o zapłatę na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego z dnia 26 maja 2015 r.
Sygn. akt III CZP 16/16 ZAGADNIENIE PRAWNE W sprawie o zapłatę na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego z dnia 26 maja 2015 r. Czy zakładowi ubezpieczeń, który wypłacił odszkodowanie z tytułu
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt II CSK 100/11 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 25 sierpnia 2011 r. Sąd Najwyższy w składzie : SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Iwona Koper (sprawozdawca) SSN Dariusz
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt I CSK 404/13. Dnia 20 marca 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Jan Górowski
Sygn. akt I CSK 404/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 marca 2014 r. SSN Jan Górowski w sprawie z powództwa "M." Biura Podróży Spółki z o.o. w W. przeciwko W. Spółce z o.o. w W., następcy
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt V CSK 233/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 25 kwietnia 2013 r. SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Józef Frąckowiak SSN Dariusz
Bardziej szczegółowoSENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ IX KADENCJA. Warszawa, dnia 14 kwietnia 2016 r. Druk nr 152
SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ IX KADENCJA Warszawa, dnia 14 kwietnia 2016 r. Druk nr 152 KOMISJA PRAW CZŁOWIEKA, PRAWORZĄDNOŚCI I PETYCJI Pan Stanisław KARCZEWSKI MARSZAŁEK SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Dnia 28 marca 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie :
Sygn. akt III CSK 155/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 28 marca 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie : SSN Marta Romańska (przewodniczący) SSN Bogumiła Ustjanicz SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Marian Kocon SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
Sygn. akt IV CSK 508/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 15 maja 2014 r. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Marian Kocon SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Dnia 8 lutego 2013 r. Sąd Najwyższy w składzie :
Sygn. akt IV CSK 299/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 8 lutego 2013 r. Sąd Najwyższy w składzie : SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSN Marta
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Zbigniew Strus
Sygn. akt II CK 444/04 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 25 lutego 2005 r. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Zbigniew Strus
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca)
Sygn. akt I CSK 625/16 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 23 czerwca 2017 r. SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski SSN Agnieszka Piotrowska
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Gerard Bieniek (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Irena Gromska-Szuster SSN Henryk Pietrzkowski
Sygn. akt I CSK 258/08 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 17 grudnia 2008 r. SSN Gerard Bieniek (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Irena Gromska-Szuster SSN Henryk
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Irena Gromska-Szuster
Sygn. akt III CSK 67/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 10 kwietnia 2013 r. SSN Irena Gromska-Szuster w sprawie z powództwa G. sp. z o.o. w P. przeciwko T. (POLSKA) sp. z o.o. w K. o zapłatę,
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Zbigniew Strus (przewodniczący) SSN Bronisław Czech (sprawozdawca) SSN Henryk Pietrzkowski
1 Sygn. akt I CK 690/04 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 13 maja 2005 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Zbigniew Strus (przewodniczący) SSN Bronisław Czech (sprawozdawca) SSN Henryk Pietrzkowski
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Anna Owczarek (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Iwona Koper
. Sygn. akt IV CSK 95/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 7 listopada 2014 r. SSN Anna Owczarek (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Iwona Koper
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt I CZ 27/14. Dnia 28 maja 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie:
Sygn. akt I CZ 27/14 POSTANOWIENIE Dnia 28 maja 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący) SSN Jan Górowski (sprawozdawca) SSN Bogumiła Ustjanicz w sprawie z powództwa M.
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Izabella Janke
Sygn. akt V CSK 330/16 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 10 lutego 2017 r. SSN Maria Szulc (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Mirosław Bączyk SSA Agata Zając Protokolant
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący) SSN Stanisław Dąbrowski (sprawozdawca) SSN Henryk Pietrzkowski
Sygn. akt IV CK 740/04 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 30 czerwca 2005 r. SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący) SSN Stanisław Dąbrowski (sprawozdawca) SSN Henryk
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Marta Romańska (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSN Paweł Grzegorczyk
Sygn. akt V CSK 519/16 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 7 kwietnia 2017 r. SSN Marta Romańska (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSN Paweł Grzegorczyk
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIE PRAWNE U Z A S A D N I E N I E
Sygn. akt III CZP 33/14 ZAGADNIENIE PRAWNE W sprawie z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej "M." w W. przeciwko Miastu [ ] W. o zapłatę na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego w W.z dnia
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (sprawozdawca) SSN Zbigniew Strus
Sygn. akt V CK 423/05 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 7 grudnia 2005 r. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (sprawozdawca) SSN
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt III CSK 11/06 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 20 kwietnia 2006 r. SSN Kazimierz Zawada (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Zbigniew
Bardziej szczegółowoOpinia UZP: Zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego w związku z ustawową zmianą stawki podatku od towarów i usług (VAT)
Opinia UZP: Zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego w związku z ustawową zmianą stawki podatku od towarów i usług (VAT) I. Stosownie do postanowienia art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt V CSK 48/05 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 9 lutego 2006 r. SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Hubert Wrzeszcz SSN Krzysztof
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Marta Romańska (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca) SSN Dariusz Zawistowski
Sygn. akt I CSK 748/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 27 września 2013 r. SSN Marta Romańska (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca) SSN Dariusz
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Katarzyna Tyczka-Rote
Sygn. akt I CSK 1022/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 14 stycznia 2016 r. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Katarzyna
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Agnieszka Piotrowska
Sygn. akt I CSK 175/17 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 4 października 2017 r. SSN Agnieszka Piotrowska w sprawie z powództwa A. spółki z o.o. spółki komandytowej w Ł. przeciwko Samodzielnemu
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Zbigniew Kwaśniewski SSN Katarzyna Tyczka-Rote
Sygn. akt I CSK 462/09 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 25 marca 2010 r. SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Zbigniew Kwaśniewski SSN Katarzyna Tyczka-Rote w sprawie z wniosku
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt V CSK 631/16 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 31 sierpnia 2017 r. SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Józef Frąckowiak SSN Paweł
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Irena Gromska-Szuster
Sygn. akt I CSK 814/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 22 września 2016 r. SSN Irena Gromska-Szuster w sprawie z powództwa Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przeciwko Bank (...)
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt III CSK 357/06 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 16 marca 2007 r. SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSN Irena
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt I CSK 155/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 25 października 2012 r. SSN Antoni Górski (przewodniczący) SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca) SSN Kazimierz
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Stanisław Dąbrowski (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Iwona Koper
Sygn. akt I CK 67/05 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 13 lipca 2005 r. SSN Stanisław Dąbrowski (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Iwona Koper
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Izabella Janke
Sygn. akt V CSK 62/16 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 9 września 2016 r. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Anna Kozłowska SSN Marta Romańska
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Dnia 11 kwietnia 2013 r. Sąd Najwyższy w składzie :
Sygn. akt II CSK 368/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 11 kwietnia 2013 r. Sąd Najwyższy w składzie : SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Bogumiła
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Izabella Janke
Sygn. akt V CSK 668/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 6 sierpnia 2015 r. SSN Iwona Koper (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Wojciech Katner SSN Zbigniew Kwaśniewski
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt III CSK 115/11 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 9 grudnia 2011 r. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSA Roman Dziczek
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Jan Górowski (sprawozdawca) SSA Michał Kłos. Protokolant Bożena Nowicka
Sygn. akt III CZP 131/07 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 27 lutego 2008 r. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Jan Górowski (sprawozdawca) SSA Michał Kłos Protokolant Bożena Nowicka w
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt III CSK 152/10 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 4 lutego 2011 r. SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (sprawozdawca) SSA
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt II CSK 35/06 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 23 marca 2006 r. SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Kazimierz Zawada SSN Dariusz Zawistowski
Bardziej szczegółowoUchwała z dnia 24 lutego 2005 r., III CZP 86/04
Uchwała z dnia 24 lutego 2005 r., III CZP 86/04 Sędzia SN Mirosława Wysocka (przewodniczący) Sędzia SN Marek Sychowicz (sprawozdawca) Sędzia SA Dariusz Zawistowski Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa "S.A.S.",
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt I CSK 695/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 4 lipca 2013 r. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Wojciech Katner
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Anna Kozłowska (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Irena Gromska-Szuster
Sygn. akt II CSK 341/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 17 marca 2016 r. SSN Anna Kozłowska (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Irena Gromska-Szuster
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt III SK 57/14. Dnia 16 kwietnia 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Dawid Miąsik
Sygn. akt III SK 57/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 16 kwietnia 2015 r. SSN Dawid Miąsik w sprawie z powództwa Zakładu Wodociągów i Kanalizacji Gminy i Miasta W. Sp. z o.o. w W. przeciwko
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Dnia 10 stycznia 2013 r. Sąd Najwyższy w składzie :
Sygn. akt IV CSK 403/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 10 stycznia 2013 r. Sąd Najwyższy w składzie : SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Wojciech Katner (sprawozdawca) SSN Iwona Koper
Bardziej szczegółowoUSTAWA z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym 1)
Kancelaria Sejmu s. 1/1 USTAWA z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym 1) Opracowano na podstawie: Dz. U. z 2010 r. Nr 7, poz. 44. Art. 1. 1. Ustawa normuje sądowe postępowanie
Bardziej szczegółowo