Analiza stanu i kierunków rozwoju instytucji proinnowacyjnych w województwie dolnośląskim metodologia badania

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Analiza stanu i kierunków rozwoju instytucji proinnowacyjnych w województwie dolnośląskim metodologia badania"

Transkrypt

1 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Analiza stanu i kierunków rozwoju instytucji proinnowacyjnych w województwie dolnośląskim metodologia badania Zamawiający: Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Wykonawca: ECORYS Polska Sp. z o.o. Sierpień 2010

2 Spis treści Cel projektu... 3 Problemy badawcze... 5 Zakres części doradczej projektu Narzędzia badawcze Kwestionariusz dla kadry zarządzającej instytucji proinnowacyjnej Kwestionariusz badania ankietowego przedsiębiorców Scenariusz wywiadu grupowego

3 Cel projektu Celem głównym badania jest dokonanie analizy stanu i kierunków rozwoju instytucji proinnowacyjnych w województwie dolnośląskim. Realizacja tego celu umożliwi późniejsze planowanie interwencji publicznej odpowiadającej rzeczywistym potrzebom tych instytucji i ukierunkowanej na podniesienie ich skuteczności i efektywności. Zebrane informacje pozwolą na sformułowanie rekomendacji dotyczących obszarów wymagających wsparcia oraz optymalnych jego form. Osiągnięcie celu głównego możliwe będzie poprzez realizację następujących celów szczegółowych: 1. Inwentaryzacja istniejących instytucji dokonany zostanie przegląd instytucji proinnowacyjnych w regionie; zgromadzone zostaną dane umożliwiające zweryfikowanie ich profilu (sklasyfikowanie instytucji) i określenie etapu rozwoju, zebrane zostaną m.in. informacje o formach prawnych poszczególnych podmiotów, ich rozmieszczeniu terytorialnym, rozwiązaniach organizacyjnych i strategiach rozwojowych. Zgromadzone informacje umożliwią opracowanie swoistego katalogu instytucji proinnowacyjnych działających na terenie województwa dolnośląskiego. 2. Ocena funkcjonowania istniejących instytucji szczegółowe dane dotyczące funkcjonowania poszczególnych instytucji proinnowacyjnych, ich zasobów i oferty, profilu klientów i stopnia ich zadowolenia z oferowanych usług, współpracy z otoczeniem oraz skuteczności we wspieraniu procesów transferu wiedzy pozwolą na dokonanie diagnozy ich słabych i mocnych stron, wskazanie liderów oraz zidentyfikowanie przykładów dobrych praktyk stosowanych przez najbardziej rozwinięte i aktywne spośród badanych instytucji. Ocena przeprowadzona zostanie tak na poziomie pojedynczych podmiotów jak i całej zbiorowości. 3. Określenie kierunków rozwoju istniejących instytucji na podstawie informacji zgromadzonych w ramach realizacji celów szczegółowych 1 i 2 określone zostaną możliwości i kierunki dalszego rozwoju istniejących w regionie instytucji proinnowacyjnych; prognoza ta uwzględniać będzie zarówno plany i strategie samych instytucji jak i uwarunkowania zewnętrzne (szanse i zagrożenia). Pod uwagę wzięte zostanie również zapotrzebowanie na konkretne usługi zgłoszone przed przedsiębiorców, które należy uwzględnić przy planowaniu rozszerzania działalności usługowej do nich skierowanej a także trendy widoczne w działalności instytucji o podobnym profilu w innych krajach. 4. Określenie potencjału tworzenia nowych instytucji określone zostaną możliwości tworzenia nowych instytucji proinnowacyjnych w regionie, uwzględniające z jednej strony zidentyfikowane nowe inicjatywy, które zawiązują się na terenie regionu (podmioty zidentyfikowane na etapie inwentaryzacji, które nie rozpoczęły jeszcze działalności operacyjnej) a z drugiej zapotrzebowanie ze strony przedsiębiorców, określone na podstawie badania ankietowego skierowanego do tej grupy. Określone zostaną także ewentualne białe plamy na terenie województwa (tereny, na których nie funkcjonują obecnie instytucje proinnowacyjne i których swoim zasięgiem nie obejmują istniejące już pomioty). 3

4 Schemat 1. Cele badania Cel główny Analiza stanu i kierunków rozwoju instytucji proinnowacyjnych w województwie dolnośląskim Cele szczegółowe Inwentaryzacja istniejących instytucji Ocena funkcjonowania istniejących instytucji Określenie kierunków rozwoju istniejących instytucji Określenie potencjału tworzenia nowych instytucji komponent diagnostyczny komponent prognostyczny Źródło: Opracowanie własne na podstawie SOPZ. Cele badania stanowią punkt wyjścia dla określenia problemów badawczych, które poddane zostaną analizie. Problemy badawcze sformułowano na podstawie dotychczasowych doświadczeń Wykonawcy w realizacji badań o podobnej tematyce jak i przeglądu literatury dotyczącej funkcjonowania instytucji proinnowacyjnych. 4

5 Problemy badawcze Przedmiotem badania będą instytucje proinnowacyjne. Na potrzeby badania została przyjęta definicja instytucji proinnowacyjnej. Za instytucję proinnowacyjną będziemy uznawać te, które świadczą przynajmniej jedną z następującego katalogu usług: Doradztwo z zakresu zakładania firm typu spin-off (przedsiębiorczość akademicka), Doradztwo z zakresu komercjalizacji wyników badań, Audyt technologiczny, Pomoc w zdobywaniu finansowania dla innowacyjnych przedsięwzięć (venture capital, kredyty), Doradztwo w zakresie wdrażania nowych usług i produktów, Przygotowanie wniosków do programów wspierających innowacyjność (Programy Ramowe UE, programy PARP), Doradztwo w zakresie ochrony własności intelektualnej, Badania czystości patentowej, Pośredniczenie w kontaktach między przedsiębiorstwami a naukowcami, Udostępnianie laboratoriów, infrastruktury badawczej, Doradztwo / pomoc we wdrażaniu eko-innowacji. Cel 1. Inwentaryzacja istniejących instytucji Punktem wyjścia dla przeprowadzenia analizy stanu i kierunków rozwoju instytucji proinnowacyjnych w województwie dolnośląskim będzie dokonanie przeglądu instytucji proinnowacyjnych funkcjonujących w regionie. Na tym etapie zgromadzone zostaną informacje podstawowe, umożliwiające sklasyfikowanie instytucji (weryfikacja profilu, według rozróżnienia na technologiczny i przemysłowy w przypadku parków i akademicki, technologiczny, przedsiębiorczości w przypadku inkubatorów). Zweryfikowana zostanie także faza rozwoju danej instytucji, co pozwoli na wyselekcjonowanie tych instytucji, które prowadzą faktyczną działalność operacyjną i dla których możliwe jest zebranie pełnego zakresu danych (w przypadku inicjatyw pozostających w fazie planów analizy dotyczyć będą potencjału rozwojowego patrz cel szczegółowy nr 4). Zebrane zostaną także informacje o formach prawnych poszczególnych podmiotów, ich rozmieszczeniu terytorialnym, zasobach, którymi dysponują i zakresie oferowanych usług. Zgromadzone informacje umożliwią opracowanie swoistego katalogu instytucji proinnowacyjnych działających na terenie województwa dolnośląskiego. Problem badawczy: Rozmieszczenie terytorialne i zasięg oddziaływania instytucji proinnowacyjnych Wstępny przegląd istniejących na terenie Dolnego Śląska instytucji proinnowacyjnych (desk study) wskazuje na silną koncentrację tychże instytucji na terenie Wrocławia (patrz sekcja Zakres podmiotowy badania). Rzeczywista ocena poziomu tej koncentracji możliwa będzie dopiero po zweryfikowaniu, które z instytucji figurujących w dostępnych opracowaniach i na stronach internetowych faktycznie funkcjonują (prowadzą działalność operacyjną) oraz jaki jest faktyczny zasięg ich oddziaływania. W Polsce instytucje tego typu 5

6 zaczęły powstawać stosunkowo niedawno i wiele z nich pozostaje jeszcze w fazie pomysłów i planów 1, dlatego istotnym elementem badania będzie weryfikacja, na jakim etapie rozwoju znajdują się poszczególne badane instytucje. Jedynie w przypadku podmiotów już aktywnie działających możliwe będzie zebranie informacji o skuteczności prowadzonych działań i dokonanie ich rzetelnej oceny. Z punktu widzenia budowania sprawnego i efektywnego systemu innowacyjnego na poziomie regionu kwestia rozmieszczenia terytorialnego poszczególnych instytucji nie jest oczywiście sprawą kluczową koncentracja tego typu podmiotów jest naturalną konsekwencją koncentracji instytucji naukowych (z którymi podmioty te współpracują lub nawet są przez nie zakładane/ inicjowane) oraz przedsiębiorców, którzy są gotowi korzystać z ich usług. Ważne jest natomiast, by koncentracja ta nie uniemożliwiała współpracy z podmiotami zlokalizowanymi w innych częściach regionu, które także mogą być zainteresowane wsparciem instytucji proinnowacyjnych. Ze względu na dość wczesne stadium rozwoju poszczególnych instytucji można oczekiwać, że zasięg ich oddziaływania będzie pozostawał ograniczony. Problem badawczy: Organizacja i zarządzanie w instytucjach proinnowacyjnych Ważnym elementem procesu inwentaryzacji instytucji proinnowacyjnych jest poznanie ich systemów organizacji i zarządzania. Problemy, jakie napotykają te instytucje bądź oczekiwania związane z pożądanym wsparciem zewnętrznym mogą bowiem częściowo wynikać z konkretnych rozwiązań organizacyjnych stosowanych przez poszczególne podmioty. W ramach niniejszego badania zgromadzone zostaną informacje o formach prawnych, strukturze własnościowej czy specyfice (profilu) podmiotów zarządzających instytucjami proinnowacyjnymi. Dotychczasowe badania wskazują, że rozwiązania organizacyjne w poszczególnych instytucjach proinnowacyjnych są bardzo zróżnicowane. Często zdarza się, że instytucja taka nie jest wyodrębnionym podmiotem, a jednostką organizacyjną wewnątrz większej struktury (np. urzędu miasta, agencji rozwoju regionalnego, fundacji). 2 Ponadto wstępny przegląd podmiotów proinnowacyjnych na Dolnym Śląsku wskazuje, że w wielu przypadkach inkubatory funkcjonują przy uczelniach bądź parkach technologicznych, zatem są z nimi organizacyjnie powiązane. 3 Należy jednak pamiętać, że konkretne rozwiązania organizacyjne są powiązane ściśle ze specyfiką danej instytucji i powinny być dostosowane do jej profilu i potrzeb. Nie istnieje zatem jeden, optymalny wzorzec dla rozwiązań organizacyjnych i ten aspekt nie powinien podlegać ocenie czy rankingowaniu. Z przyjętych założeń organizacyjno zarządczych wynikać będą m.in. rozwiązanie dotyczące struktur organizacyjnych wewnątrz instytucji (czy wyodrębniono jednostki/ osoby odpowiedzialne za poszczególne zadania) oraz sposób finansowania działalności instytucji. Problem badawczy: Strategie i plany rozwojowe instytucji proinnowacyjnych 1 Por. Benchmarking parków technologicznych w Polsce: Wyniki badania. Warszawa, PARP 2008., Matusiak, K.B. (red.) Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości w Polsce. Raport Warszawa, PARP Por. Matusiak, K.B. Raport z badania niekomercyjnych instytucji otoczenia biznesu w województwie dolnośląskim. Wrocław 2004., Matusiak, K.B. (red.) Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości w Polsce. Raport Warszawa, PARP Por. Instytucje proinnowacyjne na Dolnym Śląsku (strona internetowa Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego), instytucje figurujące na listach SOOIPP 6

7 Spójna i konsekwentnie realizowana wizja rozwoju organizacji jest warunkiem jej efektywnego działania. W ramach niniejszego badania zgromadzone zostaną informacje dotyczące strategii, jaką obrały poszczególne instytucje proinnowacyjne, m.in. tego, czy strategie takie są sformalizowane (czy powstały formalne dokumenty wyznaczające wizję, misję i cele rozwojowe) i w jaki sposób określono profil instytucji (czy zdecydowano się na specjalizację branżową, czy instytucja sprofilowana jest na konkretną grupę klientów, np. MSP). Dla realizacji celów badania istotne będzie także poznanie motywacji stojących za poszczególnymi decyzjami i rozwiązaniami. Dotychczasowe badania wskazują na niewielki stopień specjalizacji branżowej wśród instytucji proinnowacyjnych. Dzieje się tak przede wszystkim ze względu na fakt, że jako relatywnie młode instytucje muszą one w pierwszej kolejności zapewnić sobie stałe i pewne dochody, które umożliwią prowadzenie bieżącej działalności. Ograniczanie liczby potencjalnych klientów/ lokatorów do wybranych branż w oczywisty sposób wiązałoby się z ograniczeniem dochodów. 4 Z drugiej jednak strony, chcąc rozwijać działalność na polu wspierania badań i transferu technologii instytucje proinnowacyjne muszą określić swoją specjalizację, ponieważ bardziej zaawansowane usługi wymagają często inwestycji w specjalistyczny sprzęt i laboratoria oraz nawiązywania sieci trwałych kontaktów z ekspertami na danym polu nauki bądź przemysłu. Dlatego też elementem badania będzie również poznanie zasad rekrutacji stosowanych przez poszczególne instytucje (o ile takie zasady istnieją). Informacje o planach rozwojowych zostaną także wykorzystane przy opracowywaniu analiz dotyczących możliwości dalszego rozwoju istniejących instytucji (scenariusze rozwojowe). Wynikiem tego etapu prac będą: Katalog instytucji proinnowacyjnych prowadzących działalność operacyjną; Katalog instytucji proinnowacyjnych pozostających w fazie zalążkowej; Klasyfikacja istniejących instytucji ze względu na profil. 4 Por. Dzierżanowski M., Szultka, S., Tamowicz, P., Wojnicka, E. Analiza stanu i kierunków rozwoju parków naukowotechnologicznych, inkubatorów technologicznych i centrów transferu technologii w Polsce, Raport końcowy z badań, IBnGR, Warszawa 2005., Benchmarking parków technologicznych w Polsce: Wyniki badania. Warszawa, PARP 2008., 7

8 Cel 2. Ocena funkcjonowania istniejących instytucji Ocena funkcjonowania istniejących na terenie województwa instytucji proinnowacyjnych stanowić będzie zasadniczy komponent niniejszego badania. To właśnie w ramach tej części zebrane zostaną bardziej szczegółowe informacje o zasobach, ofercie, klientach i lokatorach instytucji proinnowacyjnych, finansowaniu ich działalności, ich skuteczności we wspieraniu lokalnej i regionalnej innowacyjności oraz współpracy z otoczeniem zewnętrznym. Zebrane informacje umożliwią zidentyfikowanie liderów pośród instytucji zlokalizowanych w regionie oraz wyselekcjonowanie przykładów dobrych praktyk. Szczegółowe dane dotyczące funkcjonowania poszczególnych instytucji proinnowacyjnych pozwolą na dokonanie diagnozy ich słabych i mocnych stron. Ocena przeprowadzona zostanie tak na poziomie pojedynczych podmiotów jak i całej zbiorowości. Problem badawczy: Zasoby instytucji proinnowacyjnych Kluczowymi determinantami oferty instytucji proinnowacyjnych są zasoby tychże organizacji. W ramach niniejszego badania zebrane zostaną informacje o posiadanych przez poszczególne instytucje zasobach materialnych (nieruchomości, infrastruktura, wyposażenie, zaplecze naukowo-badawcze), niematerialnych (własność intelektualna) i zasobach ludzkich (struktura zatrudnienia, udział kobiet i mężczyzn, udział pracowników z wykształceniem technicznym itp.). To właśnie te elementy w dużej mierze decydują o profilu danej instytucji przykładowo, parki dysponujące dużą powierzchnią gruntu mogą dzierżawić część powierzchni dużym przedsiębiorstwom, które gotowe są postawić na tych terenach własne budynki (tego typu oferta jest charakterystyczna dla parków przemysłowych); instytucje dysponujące własnym zapleczem naukowo-badawczym (laboratoria, specjalistyczne maszyny i urządzenia) mogą w większym stopniu wspierać przedsiębiorstwa zainteresowane prowadzeniem działalności badawczej; instytucje dysponujące pomieszczeniami biurowymi mogą pełnić funkcję inkubacyjną itd. Jednocześnie im bardziej zróżnicowane (bogatsze) zasoby danej instytucji tym bogatsza jej oferta skierowana do przedsiębiorców w praktyce część instytucji funkcjonuje łącząc w sobie park technologiczny/ przemysłowy, inkubator oraz centrum transferu technologii (dotyczy to przede wszystkim instytucji na zaawansowanym stadium rozwoju) 5. Problem badawczy: Oferta instytucji proinnowacyjnych Analizy oferty instytucji proinnowacyjnych działających w regionie pozwolą dokonać klasyfikacji poszczególnych instytucji (doświadczenie Wykonawcy pokazuje bowiem, że terminologia stosowana w nazwach instytucji proinnowacyjnych nie zawsze odpowiada rzeczywistemu profilowi organizacji), ocenić stopień dopasowania oferty do rzeczywistych potrzeb przedsiębiorców z regionu oraz wskazać te obszary/ usługi, które pozostają jeszcze niezagospodarowane, a więc możliwe kierunki dalszego rozwoju instytucji proinnowacyjnych. Jak już wcześniej wspomnieliśmy, oferta poszczególnych instytucji zależeć będzie od zasobów, którymi dana instytucja dysponuje (zarówno zasobów 5 Por. Dzierżanowski M., Szultka, S., Tamowicz, P., Wojnicka, E. Analiza stanu i kierunków rozwoju parków naukowotechnologicznych, inkubatorów technologicznych i centrów transferu technologii w Polsce, Raport końcowy z badań, IBnGR, Warszawa 2005., Matusiak, K.B. (red.) Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości w Polsce. Raport Warszawa, PARP

9 materialnych jak i know-how), ale również od popytu na konkretne usługi. Dotychczasowe badania wskazują, że przedsiębiorcy wciąż w niewielkim stopniu korzystają z usług instytucji otoczenia biznesu w zakresie transferu technologii, natomiast w znacznie większym stopniu są oni zainteresowani wsparciem finansowym czy szkoleniami. 6 Stąd też trudno oczekiwać, by instytucje proinnowacyjne na terenie Dolnego Śląska realizowały funkcje związane z transferem wiedzy na dużą skalę. Realizacja usług związanych stricte ze wspieraniem innowacyjności przedsiębiorstw (np. doradztwo technologiczne, pośrednictwo w pozyskaniu partnerów ze środowiska naukowego, udostępnianie infrastruktury badawczej) będzie zatem miarą dojrzałości tak danej instytucji proinnowacyjnej jak i jej klientów. Inne usługi, które należy wziąć pod uwagę to m.in. udostępnianie powierzchni biurowej/ gruntów/ powierzchni warsztatowej, pomoc w zakładaniu działalności gospodarczej, obsługa prawna, obsługa księgowa, działalność szkoleniowa, doradztwo z zakresu zarządzania, pomoc w zdobywaniu finansowania (kredyty, venture capital, projekty współfinansowane ze środków UE bądź w ramach programów krajowych), pośredniczenie w kontaktach z potencjalnymi klientami, dostawcami, partnerami, wsparcie w zakresie promocji, reklamy i marketingu, pomoc w działalności eksportowej czy przygotowywanie analiz rynku 7. W wyniku niniejszego badania możliwe będzie opracowanie swoistego katalogu usług dostępnych na terenie regionu, wraz z informacją o tym, na jakich warunkach są one oferowane (płatnie/ odpłatnie, usługi dostępne tylko dla lokatorów itp.). Ponadto, na postawie badania opinii przedsiębiorców ocenie podlegać będą stopień dopasowania usług do potrzeb ich odbiorców oraz ich jakość. Zebrane informacje umożliwią także określenie, jaką funkcję pełni dana instytucja (np. funkcja inkubacyjna wsparcie tworzenia nowych przedsiębiorstw, akceleracyjna wsparcie rozwoju istniejących firm itp.). Problem badawczy: klienci / lokatorzy instytucji proinnowacyjnych Badaniem objęci zostaną również klienci (w tym lokatorzy) instytucji proinnowacyjnych funkcjonujących na terenie województwa dolnośląskiego. Badanie pozwoli zgromadzić informacje charakteryzujące samych klientów (profil działalności, wielkość przedsiębiorstw itp.), ich potrzeby i oczekiwania względem instytucji otoczenia biznesu, czynniki, które decydują o korzystaniu ze wsparcia oferowanego przez instytucje proinnowacyjne, ich aktywność innowacyjną oraz wpływ, jaki współpraca z instytucjami proinnowacyjnymi ma na rozwój przedsiębiorstwa (np. realizacja nowych projektów, nawiązanie współpracy z nowymi partnerami w tym innymi klientami badanych instytucji, transfer wiedzy itp.). Poznanie preferencji grupy docelowej, do której kierowane są usługi instytucji proinnowacyjnych, umożliwi sformułowanie rekomendacji odnośnie pożądanych kierunków rozwoju oferty, natomiast poziom satysfakcji klientów z obecnie realizowanych usług może być istotnym wskaźnikiem skuteczności działania instytucji proinnowacyjnych. Badanie pozwoli na uzupełnienie informacji zebranych w ramach dotychczasowych badań, m.in. Badanie przedsiębiorstw regionu w zakresie konkurencyjności i innowacyjności oraz zapotrzebowania na usługi proinnowacyjne (2010) i Raport z badania potrzeb 6 Por. Usługi Proinnowacyjne Krajowej Sieci Innowacji KSU w roku 2009, Biuletyn informacyjny Krajowego Systemu Usług, PARP kwiecień 2010 oraz Szultka S. (red.) Badanie przedsiębiorstw regionu w zakresie konkurencyjności i innowacyjności oraz zapotrzebowania na usługi proinnowacyjne. Wrocław Matusiak, K.B. (red.) Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości w Polsce. Raport Warszawa, PARP

10 innowacyjnych przedsiębiorstw z sektora MSP w województwie dolnośląskim (2004). Z punktu widzenia oceny funkcjonowania instytucji proinnowacyjnych ważne będzie także zbadanie, w jakim stopniu klienci i lokatorzy tych instytucji prowadzą działalność innowacyjną i/lub badawczo-rozwojową i na ile do prowadzenia tego typu działalności przyczyniła się współpraca z daną instytucją. Problem badawczy: Skuteczność we wspieraniu innowacyjności Kluczowym elementem oceny funkcjonowania instytucji proinnowacyjnych w regionie będzie przeprowadzenie analizy ich skuteczności w zakresie wspierania innowacyjności lokalnej/ regionalnej gospodarki, a więc zweryfikowanie, na ile instytucje te spełniają swoją najważniejszą rolę pośredniczenie w transferze wiedzy z nauki do praktyki gospodarczej. Instytucje proinnowacyjne mogą przyczyniać się do wzrostu innowacyjności swoich klientów na wiele sposobów organizując szkolenia z zakresu ochrony własności intelektualnej, giełdy współpracy przemysłu z nauką, oferując pośrednictwo w zakupie technologii (przez prowadzenie baz danych, kojarzenie partnerów, doradztwo kwestiach prawnych związanych z konstruowaniem umów sprzedaży technologii, licencjonowania itp.), umożliwiając przedsiębiorcom korzystanie ze specjalistycznego sprzętu badawczego itd. W ramach tej części badania zgromadzone zostaną informacje dotyczące m.in. uzyskanych przez instytucje proinnowacyjne bądź ich klientów patentów, zarejestrowanych wzorów przemysłowych itp., dokonanych transferów technologii, zrealizowanych specjalistycznych szkoleń bądź seminariów czy przeprowadzonych projektów badawczych. Skala tego typu działań zależeć będzie od stopnia zaawansowania rozwoju danej instytucji, ale także od jej związków ze środowiskiem naukowym. Przykładowo, parki o profilu typowo przemysłowym będą raczej skupiać się na udostępnianiu powierzchni/ pomieszczeń i podstawowej infrastruktury dla swoich lokatorów. Natomiast paski o profilu naukowo-technologicznym, utrzymujące bardziej ścisłe związki ze środowiskiem naukowym (często tworzone przy uczelniach wyższych) w większym stopniu zainteresowane będą poszukiwaniem możliwości komercjalizacji wiedzy powstającej w ośrodkach naukowych. Najwyższą aktywność w pośredniczeniu w transferze wiedzy powinny mieć natomiast centra transferu technologii, powołane stricte do realizowania tej funkcji. Problem badawczy: przychody i wydatki instytucji proinnowacyjnych Bardzo istotnym aspektem funkcjonowania instytucji proinnowacyjnych jest ich finansowanie. Dotychczasowe badania wskazują, że znaczna część tego typu instytucji funkcjonuje na zasadzie non-profit. Bardzo często są to komórki organizacyjne wyodrębnione w ramach istniejących już wcześniej instytucji takich jak uczelnie wyższe, agencje rozwoju regionalnego, JST czy fundacje. 8 Wiedza i doświadczenie, jakimi dysponują pracownicy tych instytucji, pozwalają im z sukcesem ubiegać się o wsparcie zewnętrzne, m.in. w ramach funduszy strukturalnych czy Programów Ramowych UE. Instytucje zrzeszone w sieci KSU mogą liczyć także na wsparcie ze środków projektu systemowego PARP, a te należące do KSI również z działania 5.2 PO IG. Pozyskanie zewnętrznego wsparcia czy to na inwestycje w środki trwałe czy na realizację działań 8 Matusiak, K.B. (red.) Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości w Polsce. Raport Warszawa, PARP

11 miękkich stanowi istotny zastrzyk dla instytucji proinnowacyjnej, która może dzięki temu oferować swoim klientom usługi na preferencyjnych warunkach. Z drugiej strony w dłuższej perspektywie konieczne jest zapewnienie finansowania bieżącej działalności w taki sposób, aby instytucje proinnowacyjne w coraz mniejszym stopniu uzależnione były od wsparcia zewnętrznego. Dojrzałe instytucje proinnowacyjne, np. na zachodzi Europy, są organizacjami które utrzymują się nie dzięki dotacjom ze środków publicznych, ale właśnie dzięki przychodom z bieżącej działalności. Zarówno doświadczenie Wykonawcy jak i wyniki innych badań 9 wskazują, że informacje finansowe należą do danych wrażliwych, których pozyskanie przysparza wielu trudności. Dlatego też Wykonawca proponuje, aby w ramach niniejszego badania gromadzone były raczej dane o stosunku pewnych kategorii nakładów do efektów bądź o udziale środków z określonych źródeł w całości przychodów itp. niż dane w wartościach bezwzględnych. Informacje tego typu będą w sposób rzetelny obrazować finansowanie działalności badanych instytucji, a jednocześnie nie będą narażać ich na udostępnianie szczegółowych danych finansowych, co mogłoby zniechęcić respondentów do udziału w badaniu. Dla oceny funkcjonowania instytucji proinnowacyjnych istotna będzie struktura przychodów (np. w podziale na przychody z wynajmu/ dzierżawy pomieszczeń i gruntów, dotacje (subsydia) ze środków krajowych, granty UE i innych organizacji międzynarodowych, przychody z usług dla przedsiębiorców, dochody z inwestycji itd.) oraz struktura ponoszonych wydatków (wydatki inwestycyjne, wynagrodzenia, promocja itd.). Kategorie kosztów dostarczą również istotnej wiedzy odnośnie stadium rozwoju danej placówki bowiem nakłady inwestycyjne przeważać powinny na najwcześniejszych etapach rozwoju instytucji, kiedy konieczne jest przygotowanie pomieszczeń i wyposażenia, natomiast wraz z rozwojem działalności operacyjnej zwiększać się będą wydatki na wynagrodzenia (zwiększenie zatrudnienia) i działalność o charakterze promocyjnym. Zebrane zostaną także informacje dotyczące aktywności i skuteczności w zakresie pozyskiwania wsparcia zewnętrznego (liczba projektów, dla których dana instytucja ubiegała się o wsparcie w ostatnich latach i liczba projektów, dla których pozyskano wsparcie). Ten obszar badawczy jest silnie powiązany z obszarem poświęconym organizacji i zarządzaniu w instytucjach proinnowacyjnych. Problem badawczy: współpraca z otoczeniem Instytucje otoczenia biznesu mają przede wszystkim stanowić pomost między różnymi aktorami regionalnej gospodarki, a więc między przedsiębiorcami, instytucjami badawczonaukowymi i władzami lokalnymi. To właśnie współpraca między poszczególnymi interesariuszami jest warunkiem skutecznych procesów innowacyjnych. Klasyczna koncepcją jest tzw. potrójne śmigło (ang. Triple Helix), gdzie łopatkami śmigła są poszczególne sektory: akademicki (naukowy), publiczny i prywatny. Sektory te wzajemnie na siebie oddziałują dostarczając sobie zasoby materialne i intelektualne, określając wymagania i potrzeby, stwarzając ramy formalne i organizacyjne działania oraz podejmując wspólne programy i projekty. Koncepcja młodsza niż Triple Helix to system innowacyjny. Koncepcja ta wychodzi od tezy, iż innowacyjność nie może być rozumiana jako proces liniowy, począwszy od prac koncepcyjnych aż do wdrożenia. Zamiast tego 9 Por. Benchmarking parków technologicznych w Polsce: Wyniki badania. Warszawa, PARP 2008 i Raport końcowy z realizacji projektu Pilotaż benchmarkingu parków technologicznych w Polsce. SOOIPP dla PARP

12 innowacyjność to proces interaktywny, w który zaangażowane jest wielu aktorów, z których każdy wnosi określony wkład na określonym etapie. 10 Niezależnie od przyjętych założeń teoretycznych, interakcja między kluczowymi aktorami regionalnej gospodarki pozostaje warunkiem koniecznym budowania regionalnej innowacyjności i to właśnie stymulowanie tej interakcji oraz wspieranie poszczególnych aktorów (ze szczególnym naciskiem na sektor prywatny) jest głównym zadaniem instytucji proinnowacyjnych. W ramach niniejszego problemu badawczego prześledzone zostaną dziedziny, formy i kierunki współpracy badanych instytucji z poszczególnymi grupami docelowymi (interakcje z otoczeniem). Ponieważ współpraca z klientami (przedsiębiorcami) jest przedmiotem analiz także w ramach innych problemów badawczych, tu skupimy się na interakcjach z władzami samorządowymi, innymi instytucjami proinnowacyjnymi i sektorem naukowobadawczym. Przedmiotem analiz będzie zarówno to, z jakimi partnerami współpracuje instytucja (np. szkoły wyższe, jednostki badawczo-rozwojowe, firmy konsultingowe, instytucje finansowe, instytucje samorządowe, niezależni eksperci, agencje rozwoju regionalnego, inne instytucje proinnowacyjne) ale także jaki jest zakres tej współpracy (wymiana doświadczeń, realizacja wspólnych projektów, wspólne konferencje i wydarzenia itd.). Ważne jest zweryfikowanie na ile współpraca ta ma faktycznie miejsce a na ile przybiera jedynie formę deklaracji problem ten jest bowiem dość częsty w przypadku polskich instytucji proinnowacyjnych. 11 Z punktu widzenia wypracowania późniejszych rekomendacji istotna będzie także ocena użyteczności poszczególnych form współpracy i partnerów, ewentualnych barier we współpracy oraz diagnoza potrzeb jeśli chodzi o dalszą współpracę oraz wsparcie ze strony władz samorządowych. Informacje zebrane na tym etapie pozwolą na dokonanie syntetycznej oceny współpracy władz lokalnych i regionalnych z instytucjami proinnowacyjnymi oraz wypracowanie rekomendacji w tym zakresie (w tym utworzenie modelu współpracy władz samorządowych z instytucjami proinnowacyjnymi w kolejnym etapie, na podstawie zidentyfikowanych przykładów dobrych praktyk). Wynikiem tego etapu prac będą: Kompleksowa baza danych o instytucjach proinnowacyjnych w województwie dolnośląskim (także w formie interaktywnej mapy); Diagnoza słabych i mocnych stron instytucji proinnowacyjnych; Przykłady dobrych praktyk w zakresie funkcjonowania instytucji proinnowacyjnych z regionu. 10 Weresa M., Formy i metody powiązań nauki i biznesu w: Weresa, M (red.) Transfer wiedzy z nauki do biznesu. Doświadczenia regionu Mazowsze. Szkoła Główna Handlowa, Warszawa Benchmarking parków technologicznych w Polsce: Wyniki badania. Warszawa, PARP 2008 i 12

13 Cel 3. Określenie kierunków rozwoju istniejących instytucji Po dokonaniu diagnozy stanu obecnego możliwe będzie określenie kierunków rozwoju instytucji proinnowacyjnych funkcjonujących w regionie. Na tym etapie wykorzystane zostaną przede wszystkim informacje o aktualnej ofercie badanych instytucji i stopniu jej dopasowania do potrzeb przedsiębiorców (dalszy rozwój usług musi mieć bowiem na uwadze przede wszystkim zapotrzebowanie ze strony odbiorców). Uwzględnione zostaną również, zidentyfikowane w ramach komponentu diagnostycznego, słabe i mocne strony poszczególnych instytucji. Analiza uwarunkowań zewnętrznych (w tym współpracy instytucji z otoczeniem) pozwoli wskazać szanse i zagrożenia (czynniki sprzyjające rozwojowi i hamujące rozwój instytucji proinnowacyjnych na Dolnym Śląsku). Ponadto pod uwagę wzięte zostaną także plany i strategie rozwojowe samych badanych instytucji. Scenariusze rozwoju systemu Instytucji Proinnowacyjnych uwzględniać będą również zidentyfikowane wcześniej dobre praktyki. Problem badawczy: Rozwój oferty instytucji proinnowacyjnych Zasadniczym zagadnieniem w przypadku wskazywania możliwych kierunków rozwoju instytucji proinnowacyjnych będzie wskazanie możliwości dalszego rozwoju ich oferty. Możliwości te zależeć będą od wielu czynników: obecnych i możliwych do pozyskania zasobów, zapotrzebowania na usługi ze strony przedsiębiorców (obecnego, ale także prognozowanego) czy intensywności i skuteczności współpracy ze środowiskiem naukowym. Jak już wspomniano wcześniej, wyniki dotychczasowych badań wskazują, że instytucje proinnowacyjne w Polsce w niewielkim stopniu pełnią funkcje związane z transferem wiedzy co w znacznej mierze wynika z faktu, że niewielu przedsiębiorców oczekuje tego typu wsparcia. Należy oczekiwać, że zapotrzebowanie na tego typu usługi będzie wzrastać wraz ze wzrostem świadomości wśród przedsiębiorców o konieczności konkurowania jakością i innowacyjnością produktów i usług. Nie bez znaczenia będzie tu także rola samych instytucji proinnowacyjnych, które w ramach działań informacyjnych i popularyzatorskich mogą wpływać na postawy przedsiębiorców, tym samym kształtując rynek na swoje usługi. Jednocześnie konieczne będzie zwiększenie podaży nowych technologii i większe promowanie współpracy z przemysłem wśród instytucji naukowych (obecnie zasady awansu naukowego np. na uczelniach wyższych nie motywują do prowadzenia takiej działalności, w efekcie czego wciąż badania stosowane i projekty na zlecenie przedsiębiorstw prowadzone są w niewystarczającym zakresie). Możliwości dalszego rozwoju oferty w dużym stopniu zależeć będą również od związków instytucji proinnowacyjnych z uczelniami i jednostkami badawczymi. Problem badawczy: Rozwój współpracy z otoczeniem Jak wspomnieliśmy powyżej, rozwój oferty instytucji proinnowacyjnych będzie ściśle związany z rozwijaniem współpracy z różnego rodzaju interesariuszami regionalnego systemu innowacyjnego. Im szersze grono kooperantów, tym większe bowiem możliwości realizacji szerzej zakrojonych działań. Dotychczasowe badania wskazują, że najbardziej rozwinięte instytucje proinnowacyjne to te prowadzące intensywną współpracę z wieloma instytucjami sektora nauki, a także z innymi instytucjami proinnowacyjnymi (w tym spoza 13

14 Polski). 12 Nie do przecenienia jest wymiana doświadczeń i wiedzy z innymi instytucjami pełniącymi podobną rolę, które mogą stać się partnerami, a niekoniecznie konkurentami (możliwa jest realizacja wspólnych projektów lub oferowanie usług komplementarnych). Intensywnie rozwijające się instytucje proinnowacyjne, oferujące szeroki zakres usług, są w stanie przyciągnąć nie tylko klientów (lokatorów) z regionu, ale także z innych terenów kraju, a nawet inwestorów zagranicznych. Należy oczekiwać, że w przypadku liderów pośród instytucji innowacyjnych na Dolnym Śląsku (instytucji najbardziej rozwiniętych) taki proces będzie coraz częściej miał miejsce. Bardzo ważnym elementem otoczenia, w którym funkcjonują instytucje proinnowacyjne są też władze samorządowe. Są one często inicjatorami instytucji (np. parki przemysłowe bądź technologiczne zakładane przez urzędy miast) oraz akcjonariuszami / udziałowcami spółek pełniących funkcję podmiotów zarządzających instytucjami proinnowacyjnymi. Na tym nie kończy się jednak rola władz samorządowych. Na poziomie lokalnym, samorządy mogą odegrać istotną rolę chociażby w przyciąganiu inwestorów czy szeroko rozumianej promocji instytucji proinnowacyjnej. Na poziomie województwa natomiast samorządy odpowiedzialne są za wdrażanie regionalnych strategii innowacji a realizacja celów tychże strategii w dużej mierze zależy także od aktywności i skuteczności działania instytucji proinnowacyjnych regionu. Korzyści ze współpracy możliwe są zatem dla obu stron. Wynikiem tego etapu prac będą: Scenariusze rozwoju systemu Instytucji Proinnowacyjnych; Rekomendacje dotyczące pożądanych kierunków wsparcia dla istniejących Instytucji Proinnowacyjnych; Przykłady dobrych praktyk we współpracy Instytucji Proinnowacyjnych z władzami samorządowymi; Model współpracy władz samorządowych z instytucjami proinnowacyjnymi. 12 Por. Benchmarking parków technologicznych w Polsce: Wyniki badania. Warszawa, PARP 2008 i Raport końcowy z realizacji projektu Pilotaż benchmarkingu parków technologicznych w Polsce. SOOIPP dla PARP

15 Cel 4. Określenie potencjału tworzenia nowych instytucji Drugim elementem prognozy będzie określenie możliwości tworzenia nowych instytucji proinnowacyjnych w regionie. Prognoza ta uwzględniać będzie z jednej strony zidentyfikowane nowe inicjatywy, które zawiązują się na terenie regionu (podmioty zidentyfikowane na etapie inwentaryzacji, które nie rozpoczęły jeszcze działalności operacyjnej) a z drugiej zapotrzebowanie ze strony przedsiębiorców na usługi, które nie są obecnie oferowane, określone na podstawie badania ankietowego skierowanego do tej grupy. Określone zostaną także ewentualne białe plamy na terenie województwa (tereny, na których oferta instytucji proinnowacyjnych nie jest obecna). Problem badawczy: Istniejące inicjatywy w fazie zalążkowej Już na początkowym etapie badania (stworzenie ostatecznej listy respondentów) zidentyfikowane zostaną instytucje proinnowacyjne które nie prowadzą jeszcze działalności operacyjnej i pozostają w fazie planów/ fazie zalążkowej. Ze względu na fakt, że nie oferują one jeszcze żadnych usług instytucje te nie będą mogły zostać włączone do badania zorientowanego na dokonanie oceny ich funkcjonowania. Będą natomiast stanowić punkt wyjścia dla oceny potencjału tworzenia nowych podmiotów tego typu na terenie województwa. Zebrane zostaną informacje dotyczące lokalizacji, planowanego profilu istniejących inicjatyw i ich planów rozwojowych, co pozwoli określić obszary, w których należy się spodziewać rozwoju oferty usług proinnowacyjnych w najbliższych latach. Ze względu na fakt, że na terenie województwa dolnośląskiego funkcjonuje już dość duża liczba instytucji proinnowacyjnych, nowe podmioty, aby utrzymać się na rynku, będą musiały kształtować swoją ofertę w taki sposób, by nie powielała ona tej już istniejącej. Oznacza to konieczność odnalezienia niezagospodarowanych jeszcze nisz rozumianych jako specjalizacja branżowa bądź też typy usług, które nie są oferowane w wystarczającym zakresie. Jednocześnie wsparcie zewnętrzne dla tego typu instytucji powinno promować podmioty specjalizujące się we wspieraniu branż kluczowych dla rozwoju regionu. Istotna będzie także lokalizacja nowopowstających instytucji bowiem dalsza koncentracja instytucji proinnowacyjnych wokół Wrocławia może powodować przesyt tego typu ofertą wśród przedsiębiorców. Problem badawczy: Luki w zakresie zasięgu terytorialnego oraz oferty istniejących instytucji Identyfikacja już istniejących ( funkcjonujących) instytucji proinnowacyjnych oraz ich oferty pozwoli wskazać ewentualne luki zarówno jeśli chodzi o terytoria nie objęte ich usługami jak i typy usług dotychczas nieoferowane bądź oferowane w niewystarczającym stopniu w porównaniu ze zidentyfikowanym zapotrzebowaniem ze strony przedsiębiorców. Luki te stanowić mogą punkt wyjścia dla planowania działań związanych ze wspieraniem tworzenia nowych instytucji proinnowacyjnych na terenie województwa dolnośląskiego, o ile okaże się, że plany rozwojowe już funkcjonujących instytucji nie przewidują zaspokojenia zidentyfikowanych potrzeb. Ponieważ na terenie województwa dolnośląskiego funkcjonuje już dość znaczna liczba instytucji proinnowacyjnych, należy oczekiwać, że ewentualne luki będą nieznaczne i mogą dotyczyć raczej terytoriów, do 15

16 których oferta istniejących instytucji nie dociera (co ma związek ze znaczną koncentracją instytucji wokół Wrocławia) niż typów usług (dotychczasowe badania wskazują, że przynajmniej część istniejących w regionie instytucji to liderzy w skali kraju jeśli chodzi o aktywne wspieranie innowacyjności 13 ). Wynikiem tego etapu prac będą: Rekomendacje dotyczące pożądanych kierunków wsparcia dla nowopowstających instytucji proinnowacyjnych 13 Por. Raport końcowy z realizacji projektu Pilotaż benchmarkingu parków technologicznych w Polsce. SOOIPP dla PARP 2009, Kucharska, A. (red.) Innowacyjność wyróżnikiem Dolnego Śląska? Dolnośląskie Centrum Studiów Regionalnych. Wrocław

17 Zakres części doradczej projektu W ramach komponentu doradczego projektu wypracowany zostanie model współpracy instytucji proinnowacyjnych z władzami samorządowymi. Na model ten będzie się składać szereg rekomendacji dotyczących możliwości wspierania działalności instytucji proinnowacyjnych przez władze samorządowe oraz możliwości realizacji zadań władz samorządowych przez instytucje proinnowacyjne. Należy w tym miejscu podkreślić, że wypracowany model nie będzie miał charakteru regulaminu czy szablonu, którego należy się bezwzględnie trzymać. Będzie on raczej zestawem standardów (wytycznych), opracowanych w oparciu o zebrany materiał badawczy, a zwłaszcza przykłady dobrych praktyk zidentyfikowane tak na gruncie rodzimym jak i w przypadku innych regionów europejskich. Standardy te obejmować będą następujące kwestie współpracy między instytucjami proinnowacyjnymi a władzami samorządowymi: Inicjowanie działalności nowych instytucji proinnowacyjnych; Rola władz samorządowych w zarządzaniu instytucjami proinnowacyjnymi - możliwe formy prawne funkcjonowania instytucji i wynikające z nich możliwości i ograniczenia; Pozyskiwanie kluczowych inwestorów i innych klientów dla instytucji proinnowacyjnej; Promocja działalności instytucji proinnowacyjnej; Udostępnianie zasobów i pozyskiwanie zewnętrznego wsparcia finansowego dla instytucji proinnowacyjnej; Regionalne systemy i programy wsparcia dla instytucji proinnowacyjnych; Rola instytucji proinnowacyjnych w realizacji regionalnych strategii innowacji; Należy pamiętać, że poszczególne instytucje proinnowacyjne funkcjonujące na terenie województwa dolnośląskiego pełnią różne funkcje. Różne są także ich związki i zakres współpracy z władzami samorządowymi; przykładowo, innego rodzaju kontakty i zależności występują w przypadku instytucji funkcjonującej np. w ramach struktur urzędu miasta, instytucji, dla której powołano odrębną spółkę ze znacznym udziałem samorządu gminnego / regionalnego, bądź też instytucji, dla której jednostką inicjującą była uczelnia wyższa. Dlatego też opracowane w ramach projektu standardy nie muszą być przez poszczególne instytucje proinnowacyjne wdrażane w pełnym zakresie. Opracowany model współpracy będzie stanowił zestaw wytycznych, których wykorzystanie zależeć będzie od szczegółowych uwarunkowań funkcjonowania poszczególnych jednostek. Ze względu na zakres tematyczny, którym objęte będą wypracowywane standardy, model ukierunkowany zostanie przede wszystkim na te instytucje, które ze względu na przyjęte rozwiązania prawne i organizacyjne w największym zakresie współpracują z władzami samorządowymi. Punktem wyjścia dla stworzenia modelu współpracy instytucji proinnowacyjnych z władzami samorządowymi będą: 1) Analiza potrzeb oczekiwań instytucji proinnowacyjnych wobec wsparcia ze strony władz samorządowych 2) Zidentyfikowane w ramach badania bariery rozwoju instytucji proinnowacyjnych 17

18 3) Ocena obecnej współpracy władz samorządowych z instytucjami proinnowacyjnymi (w formie analizy SWOT) 4) Przykłady dobrych praktyk w zakresie współpracy z samorządami, zidentyfikowane w badanych instytucjach 5) Przykłady dobrych praktyk w zakresie tworzenia i funkcjonowania instytucji proinnowacyjnych za granicą Przykłady dobrych praktyk, zarówno krajowych jak i zagranicznych, będą odnosić się do konkretnego aspektu współpracy (np. dobra praktyka w zakresie udziału władz samorządowych w zdobywaniu nowych klientów dla instytucji proinnowacyjnej na przykładzie konkretnego parku technologicznego i gminy). Tak więc model współpracy, zawierający uniwersalne standardy, wzbogacony zostanie przykładami faktycznego ich zastosowania w praktyce (przykłady dobrych praktyk wyróżnione zostaną za pomocą ramek w tekście). W przypadku punktów 1-4 źródłami informacji będą dane pierwotne zebrane podczas realizacji badania tak podczas wywiadów indywidualnych jak i podczas zogniskowanego wywiadu grupowego. Dla punktu 5 (przykłady dobrych praktyk zagranicznych) wykorzystane zostaną dane zebrane w ramach desk study oraz wiedza i doświadczenie ekspertów zaangażowanych w realizację projektu, płynące z realizacji podobnych badań. Dodatkowo należy omówić sposób doboru regionów zagranicznych, dla których dokonana zostanie analiza rozwiązań związanych z tworzeniem i funkcjonowaniem instytucji proinnowacyjnych w kontekście współpracy z władzami samorządowymi (lub odpowiednik tych władz w danym regionie) i wyselekcjonowane zostaną także przykłady dobrych praktyk w tym zakresie. Przede wszystkim, ponieważ analizowane regiony mają dostarczyć przykładów dobrych praktyk, należy je wyselekcjonować spośród regionów o wysokim poziomie innowacyjności, które mogą pochwalić się znacznymi sukcesami na tym polu. Do tego celu Wykonawca dokona przeglądu regionalnego rankingu innowacyjności European Regional Innovation Scoreboard (ERIS). Ostatnia wersja rankingu, dla którego skonstruowany został wskaźnik syntetyczny, umożliwiający pozycjonowanie poszczególnych regionów względem poziomu innowacyjności pochodzi z 2006 roku 14. Województwo dolnośląskie nie zostało co prawda wówczas sklasyfikowane (ze względu na brak aktualnych danych, ranking objął jedynie 8 polskich województw), ranking umożliwia natomiast zidentyfikowanie zdecydowanych europejskich liderów pod względem innowacyjności regionalnej. W pierwszej piątce znalazły się szwedzkie regiony Sztokholm oraz Västsverige, duńskie Oberbayern i Karlsruhe oraz fiński region Etelä- Suomi. Najwyżej sklasyfikowanym polskim regionem okazało się województwo Mazowieckie, które uplasowało się jednak dopiero na 65. Miejscu rankingu. Aby jednak zapewnić, że przykłady dobrych praktyk w zakresie tworzenie i funkcjonowania instytucji proinnowacyjnych miały odniesienie do realiów Dolnego Śląska, Wykonawca dokona także analiz pod kątem specyfiki regionów, które umożliwią wyselekcjonowanie regionów porównywalnych do województwa dolnośląskiego. Zastosowane zostaną następujące kryteria porównawcze: uwarunkowania historyczne; uwarunkowania związane z położeniem regionu; 14 Pełen raport dostępny pod adresem Nowa edycja badania, przeprowadzonego w 2009 roku, nie obejmuje wskaźnika syntetycznego, który mógłby posłużyć ułożeniu rankingu regionów. 18

19 obecność ośrodków metropolitalnych o porównywalnej wielkości. Ostateczny wybór trzech regionów, z których zaczerpnięte zostaną przykłady dobrych praktyk, uwzględniać będzie także, w miarę możliwości, reprezentację regionów starej i nowej UE, aby możliwe było uwzględnienie z jednej trony możliwości stworzonych przez programy wsparcia adresowane no nowych krajów członkowskich, a z drugiej strony także przykłady dobrze rozwiniętych, uznanych instytucji proinnowacyjnych, które wyznaczają standardy w zakresie transferu technologii z nauki do biznesu. W miarę możliwości eliminowane będą regiony, na terenie których położone są stolice państw, ponieważ w ich przypadku rozwój gospodarczy (w tym rozwój innowacyjności) może być uzależniony od dodatkowych czynników politycznych, z którymi nie mamy do czynienia w przypadku województwa dolnośląskiego. 19

20 Narzędzia badawcze Poniżej przedstawiamy propozycje narzędzi badawczych: a) kwestionariusz do badania instytucji proinnowacyjnych, b) kwestionariusz do badania przedsiębiorstw klientów instytucji, c) scenariusz wywiadu grupowego z przedstawicielami instytucji proinnowacyjnych. Kwestionariusz dla kadry zarządzającej instytucji proinnowacyjnej Kwestionariusz indywidualnego wywiadu pogłębionego z przedstawicielem instytucji proinnowacyjnej (jednostki zarządzającej instytucją) będzie składać się z 55 pytań. Pytania te uporządkowano w bloki tematyczne, dotyczące następujących zagadnień: I. Organizacja i zarządzanie II. Założenia strategiczne III. Personel IV. Infrastruktura i zasoby V. Oferta VI. Klienci VII. Skuteczność działań związanych ze wspieraniem innowacyjności VIII. Finansowanie IX. Współpraca z otoczeniem X. Promocja i komunikacja XI. Mocne i słabe strony Poza wymienionymi powyżej blokami kwestionariusz zawiera także pytania metryczkowe. Bloki tematyczne w znacznej mierze odpowiadają omawianym we wcześniejszej części niniejszej oferty problemom badawczym, a szczegółowe informacje gromadzone w ramach poszczególnych pytań umożliwią zgromadzenie materiału badawczego dającego pełen obraz funkcjonowania poszczególnych instytucji. Kwestionariusz zawiera kombinację pytań zamkniętych i otwartych. Poza pytaniami odnoszącymi się do danych obiektywnych (np. informacje o zrealizowanych działaniach, ofercie, klientach) przewidziano także kilka pytań ukierunkowanych na poznanie subiektywnych opinii przedstawicieli instytucji (np. ocena współpracy z instytucjami o różnym profilu, ocena mocnych i słabych stron instytucji). Zadaniem moderatora wywiadu będzie nie tylko zebranie odpowiedzi na poszczególne pytania, ale także takie poprowadzenie rozmowy, by możliwe było zebranie maksymalnej ilości materiału o charakterze jakościowym a więc informacji dotyczących przyczyn stwierdzonego stanu rzeczy, czynników które wpłynęły na podjęcie konkretnych decyzji w instytucji itp. Przygotowany na potrzeby niniejszego badania kwestionariusz umożliwi zebranie wszystkich niezbędnych danych, ale możliwe jest także włączenie dodatkowych informacji, o ile respondent będzie skłonny rozwinąć odpowiedzi na pytania zamknięte o dodatkowe komentarze i uwagi o naturze jakościowej. Takie dodatkowe dane, 20

21 wychodzące poza ramy kwestionariusza, będą stanowić istotną wartość dodaną wywiadów, a materiał może zostać wykorzystany przy formułowaniu końcowych wniosków i rekomendacji. Ze względu na fakt, że zakres pytań kierowanych do przedstawicieli instytucji proinnowacyjnych jest dość szeroki, a część gromadzonych danych ma charakter szczegółowy, wzór kwestionariusza będzie każdorazowo przesyłany respondentowi drogą mailową przed planowanym spotkaniem, tak aby mógł on wcześniej przygotować się do rozmowy. Będzie to konieczne zwłaszcza w przypadku pytań o dane ilościowe, np. dotyczące klientów instytucji. Przed przeprowadzeniem wywiadu moderator IDI dokona przeglądu strony internetowej badanej instytucji i zgromadzi te dane do kwestionariusza, które będą na stronie dostępne, aby podczas spotkania możliwe było jedynie ewentualne zweryfikowanie tych informacji (pozwoli to sprawniej zrealizować wywiad). Taki wstępnie uzupełniony kwestionariusz zostanie przekazany respondentowi drogą mailową. Doświadczenie Wykonawcy pokazuje, że wcześniejsze przesłanie respondentowi scenariusza bądź kwestionariusza wywiadu znacznie usprawnia przebieg rozmowy i jest przez respondentów dobrze oceniane. Wykonawca dopuszcza możliwość realizacji wywiadów w diadach bądź triadach (z przedstawicielami 2 lub 3 osób reprezentujących daną instytucję), o ile respondent wyrazi takie preferencje. Podejście takie znajduje uzasadnienie ze względu na szeroki zakres tematyczny pytań (często jedna osoba nie dysponuje pełną wiedzą na temat wszystkich aspektów działania instytucji). Poniżej prezentujemy wzór narzędzia, które zostanie wykorzystane na potrzeby realizacji wywiadów pogłębionych w instytucjach proinnowacyjnych. METRYCZKA Nazwa Instytucji.. Typ instytucji: Park technologiczny/ naukowo-technologiczny Park przemysłowo-technologiczny / przemysłowy Inkubator przedsiębiorczości 4 Inkubator technologiczny 5 Inkubator akademicki 6 Centrum Transferu Technologii 7 Inna (jaka?) Rok powstania instytucji proinnowacyjnej:. Nazwa jednostki zarządzającej instytucją proinnowacyjną:.. 21

22 I. ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE 1. Forma organizacyjno-prawna jednostki zarządzającej instytucją proinnowacyjną 1 Fundacja 5 Spółka cywilna 2 Spółka akcyjna 6 Jednostka organizacyjna uczelni 3 Spółka z o.o. 7 Jednostka organizacyjna samorządu 4 Zakład budżetowy 8 Inna (jaka?) 2. Czy instytucja ma charakter: 1 Non-profit 2 For-profit 3. Kto był założycielem instytucji? 4. Proszę podać kto jest udziałowcem/współwłaścicielem jednostki zarządzającej instytucją proinnowacyjną - proszę podać udział w % Typ instytucji Udziały w %% Typ instytucji Udziały w %% 1 Urząd Miasta / Gminy 6 Fundusz pożyczkowy 2 Urząd Marszałkowski 7 Instytucja badawczorozwojowa 3 Urząd Wojewódzki 8 Przedsiębiorstwa 4 Uczelnia wyższa 9 Osoby fizyczne 5 Agencja Rozwoju Regionalnego 10 Inne (jakie?) Czy jednostka zarządzająca wdrożyła normy i procedury zarządzania jakością: 1 ISO Inne (jakie?).. 2 ISO Żadnych 22

23 6. Czy w ramach instytucji proinnowacyjnej działa: 1 Regionalna instytucja finansująca (RIF) 5 Fundusz pożyczkowy 2 Centrum zaawansowanych technologii 6 Fundusz poręczeniowy 3 Centrum doskonałości (CD) 7 Fundusz kapitału podwyższonego ryzyka (venture capital)/business Angels 4 Punkt konsultacyjny (PK) 8 Biuro panentowe 9 Inne (jakie?).. II. ZAŁOŻENIA STRATEGICZNE 7. Jak brzmi misja instytucji proinnowacyjnej? Jaka jest specjalizacja / orientacja branżowa instytucji proinnowacyjnej? Jakie są główne cele działalności instytucji proinnowacyjnej? 1 Promocja przedsiębiorczości 5 Umożliwienie lepszej współpracy świata nauki i biznesu 2 Zapewnienie dogodnych warunków rozwojowych firmom technologicznym 6 Przyspieszenie procesów komercjalizacji wiedzy 3 Wsparcie rozwoju gospodarczego regionu 7 Promocja regionu 4 Transfer technologii 8 Inne (jakie?). 10. Czy i jakie mierzalne cele strategiczne instytucja zamierza osiągnąć (np. liczba inkubowanych firm na koniec każdego roku, wielkość sprzedaży usług, wielkość przychodów z wynajmu powierzchni biurowej, itd.)? Proszę podać przykłady... 23

24 11. Proszę wymienić najbardziej istotne wydarzenia (kamienie milowe) w działalności instytucji proinnowacyjnej Proszę określić, jakie istotne zmiany/ działania są planowane w ciągu najbliższego roku? Czy jest prowadzony monitoring: TAK 1. Osiągniętych sukcesów 2. Realizacji celów zawartych w strategii rozwojowej 3. Satysfakcji klientów (lokatorów) 4. Działalności innowacyjnej klientów (lokatorów) 5. Rozwoju firm klientów (lokatorów) III. PERSONEL 14. Proszę podać liczbę osób zatrudnionych w podmiocie zarządzającym instytucją proinnowacyjną., w tym (proszę podać liczbę pełnych etatów): Według funkcji: Według wykształcenia: 1 Kadra zarządzająca 5 Z wykształceniem wyższym technicznym 2 Personel zatrudniony w dziedzinie B+R 6 Z tytułem naukowym doktora 3 Personel administracyjny i techniczny 7 Personel będący jednocześnie pracownikami uczelni wyższych 4 Inni pracownicy 8 Pozostali pracownicy 24

25 Według płci: 9 Kobiety Mężczyźni 12 W tym na stanowiskach kierowniczych W tym na stanowiskach kierowniczych 15. Proszę podać liczbę osób zatrudnionych w poszczególnych latach (dane na koniec roku) IV. INFRASTRUKTURA I ZASOBY 16. Jaka jest powierzchnia, którą dysponuje instytucja w m 2? Rodzaj powierzchni m 2 1 Powierzchnia biurowa całkowita 2 Powierzchnia biurowa pod wynajem 3 Udział powierzchni biurowej wykorzystanej (wynajętej) w %% 4 Powierzchnia gruntów (całkowita) 5 Powierzchnia gruntów (uzbrojona) 6 Powierzchnia działek inwestycyjnych 7 Udział wykorzystanej powierzchni działek inwestycyjnych w %% 8 Tereny rekreacyjne i zielone 17. Czy w ramach instytucji funkcjonują? 1 Laboratoria (świadczące usługi dla lokatorów i innych firm) 2 Sale konferencyjne / dydaktyczne 3 Pracownie techniczne 25

26 4 Eksperymentatoria 5 Inne (jakie?) 18. Jakie zasoby niematerialne posiada instytucja? Typ zasobów Liczba Wyszczególnienie Patenty Licencje Wzory użytkowe Znaki towarowe Inne prawa własności intelektualnej (jakie?) Inne zasoby niematerialne (jakie?) V. OFERTA 19. Jaki rodzaj usług oferuje instytucja? Wyszczególnienie TAK dla wszystkich klientów TAK dla lokatorów Usługa bezpłatna Wynajem powierzchni biurowej Dzierżawa/ sprzedaż terenów inwestycyjnych Doradztwo z zakresu zakładania działalności gospodarczej Doradztwo z zakresu komercjalizacji wyników badań Obsługa prawna Audyt technologiczny 26

27 Doradztwo z zakresu zarządzania Szkolenia (jakie?) Pomoc w zdobywaniu finansowania (venture capital, kredyty) Doradztwo w zakresie wdrażania nowych usług i produktów Prowadzenie baz danych przedsiębiorstw Prowadzenie baz danych projektów, dla których poszukiwane jest finansowanie Przygotowanie wniosków do programów wspierających innowacyjność (Programy Ramowe UE, programy PARP) i badania czystości patentowej Pośredniczenie w kontaktach między przedsiębiorcami, a ich potencjalnymi klientami Pośredniczenie w kontaktach między przedsiębiorstwami a naukowcami Obsługa księgowa Przygotowywanie analiz rynku Promocja/reklama/marketing Udostępnianie laboratoriów Udostępnianie innej infrastruktury (jakiej?).. Pomoc przy eksporcie i poszukiwaniu partnerów zagranicznych Doradztwo/ pomoc we wdrażaniu eko-innowacji Doradztwo w zakresie optymalizacji kosztów Inne (jakie?) O jakie usługi instytucja planuje rozszerzyć swoją ofertę w najbliższych latach?

28 VI. KLIENCI 21. Proszę określić strukturę klientów instytucji proinnowacyjnej 1 Przedsiębiorstwa..% 2 Inne instytucje (proszę wymienić):..% % % Proszę podać liczbę przedsiębiorców-klientów instytucji proinnowacyjnej Wyszczególnienie Liczba firm - lokatorów Liczba firm korzystających z usług (pozostali klienci) 23. Jaka jest wielkość firm będących klientami instytucji proinnowacyjnej (dane za rok 2009)? Lp. Liczba pracowników Liczba firm - lokatorów Liczba klientów niebędących (mikro) (mała) (średnia) i więcej (duża) Jaka jest struktura klientów instytucji proinnowacyjnej ze względu na pochodzenie firm (dane za rok 2009)? Lp. Pochodzenie firm Udział %% 1 Lokalne 2 Z regionu 3 Z kraju 4 Z zagranicy 28

29 25. Proszę załączyć listę lokatorów wraz z nazwą branży w jakiej działa przedsiębiorstwo lub klasyfikacją PKD i informacją o liczbie osób zatrudnionych (dotyczy parków i inkubatorów) 26. Czy instytucja stosuje jakieś kryteria selekcji dla potencjalnych lokatorów? Jeśli tak, to jakie? (dotyczy parków i inkubatorów) Czy (i w jakim stopniu) liczba zgłoszeń do parku/ inkubatora przewyższa możliwości instytucji? Proszę podać liczbę firm wywodzących się ze szkoły wyższej lub JBR (spin-off) (dotyczy parków i inkubatorów) Ile przedsiębiorstw akademickich (start-up) działa w parku/ inkubatorze? (dotyczy parków i inkubatorów) Ile firm działających w parku/ inkubatorze prowadzi własną działalność B+R? (dotyczy parków i inkubatorów) Jaki odsetek firm z inkubatora przeżywa 3 lata?...(dotyczy inkubatorów) VII. SKUTECZNOŚĆ DZIAŁAŃ ZWIĄZANYCH ZE WSPIERANIEM INNOWACYJNOŚCI 32. Ile innowacji objętych objęli ochroną prawną klienci w wyniku współpracy z instytucją proinnowacyjną w ostatnich latach? L.p. Rodzaj ochrony prawnej Liczba zgłoszeń Patenty 2 Wzory przemysłowe 3 Znaki towarowe 29

30 33. Jakiego typu innowacje wdrażają klienci instytucji? Uwaga: wartości nie sumują się do 100% Lp. Typ innowacji %% klientów 1 Nowe/ ulepszone produkty 2 Nowe/ ulepszone usługi 3 Nowe/ ulepszone procesy 4 Innowacje organizacyjne 5 Innowacje marketingowe 33a. Jaki jest (szacunkowo) udział projektów innowacyjnych realizowanych w oparciu o współpracę firm z innymi przedsiębiorstwami/instytucjami i z nauką (udział w ogóle innowacji) 33b.Czy można zaobserwować projekty innowacyjne w oparciu o współpracę między samymi lokatorami / klientami instytucji (współpraca między przedsiębiorstwami)? Jeśli tak, jaka jest skala tego zjawiska? 33c. Ile następujących projektów z zakresu transferu technologii udało się zrealizować przy pomocy instytucji w ostatnich 3 latach: transfer(komercjalizacja) technologii z uczelni transfer (sprzedaż) technologii firm -klientów innym firmom (licencje, patenty) ( w tym zagranicznym) transfer technologii zagranicznej do firm klientów 34. Ile szkoleń/ seminariów zorganizowała instytucja w ostatnich trzech latach? Lp. Zakres szkolenia Liczba szkoleń Liczba uczestników Ilość szkoleń Liczba uczestników Liczba szkoleń Liczba uczestników 1 Transfer technologii 2 Finansowanie innowacji 3 Inne 35. Jakie usługi związane ze wspieraniem transferu wiedzy i innowacyjności cieszą się największym zainteresowaniem? Dlaczego?

31 .. VIII. FINANSOWANIE 36. Jaki jest udział poniższych kategorii wydatków w wydatkach ogółem? Uwaga: wartości nie sumują się do 100 Kategoria wydatków Udział w %% 1 Nakłady na świadczenie usług w ramach celów statutowych 2 Nakłady na inwestycje 3 Promocja 37. Jaka jest struktura przychodów instytucji? (proszę podać udział procentowy): Źródło Udział w %% Źródło Udział w %% 1 Przychód z wynajmu 5 Dotacje (subsydia) z budżetów JST lub z budżetu państwa 2 Inne opłaty od firm-lokatorów np. z kontraktów usługowych 6 Dotacje od instytucji komercyjnych (banki, przedsiębiorstwa) 3 Przychód z usług dla firm 7 Kredyty i pożyczki 4 Środki pochodzące z funduszy Unii Europejskiej lub granty z innych organizacji międzynarodowych (jakie?). 8 Dochód z inwestycji 9 Pozostałe (jakie?) 38. Ile środków pozyskano (np. w formie grantów czy dotacji) na rozwój infrastruktury technicznej w ostatnich 3 latach w mln zł? Jaka jest skuteczność instytucji w pozyskiwaniu wsparcia zewnętrznego (w ramach funduszy strukturalnych, FP7 itp.)? Dla ilu projektów/ przedsięwzięć/ inwestycji starano się w ostatnich latach o dofinansowanie, a dla ilu pozyskano dofinansowanie? Liczba projektów, dla których starano się o wsparcie Liczba projektów, dla których pozyskano wsparcie Proszę wymienić, jakie projekty proinnowacyjne realizowała w ciągu ostatnich lat Państwa 31

32 instytucja z wykorzystaniem wsparcia zewnętrznego Tytuł projektu / przedsięwzięcia / inwestycji Tematyka Wysokość wsparcia zewnętrznego Źródło finansowania (np. nazwa programu operacyjnego) IX. WSPÓŁPRACA Z OTOCZENIEM 41. Proszę podać z iloma instytucjami danego typu współpracuje Państwa instytucja, jaki jest zakres tej współpracy, oraz ocenić intensywność i użyteczność tej współpracy, szeregując znaczenie grupy w skali od 1 do 5 (gdzie 1- najbardziej znaczące, a 5 - najmniej znaczące). Typ instytucji Liczba Znaczenie Zakres współpracy 1. Szkoły wyższe. 2. Jednostki badawczo-rozwojowe. 3. Agencje rozwoju regionalnego. 4. Instytucje rządowe i samorządowe. 5. Niezależni eksperci. 6. Fundusze venture capital. 7. Fundusze pożyczkowe, poręczeniowe,. 8. Firmy konsultingowe. 9. Inne (jakie?). 42. Czy w instytucji wydzielono jednostkę organizacyjną / osoby odpowiedzialne za współpracę z zewnętrznymi instytucjami (władze lokalne, instytucje, uczelnie)? Jeśli tak, jaki jest zakres zadań takiej jednostki / osób? Jeśli nie, dlaczego? Czy instytucja współpracuje z innymi instytucjami proinnowacyjnymi? (jeśli tak, proszę podać nazwy) 32

33 1 Z regionu.. 2 Z kraju.. 3 Z zagranicy Jeśli tak, jaki jest zakres współpracy z innymi instytucjami o podobnym profilu? 1 Wspólne szkolenia, konferencje 3 Poszukiwanie dostawców i kooperantów 2 Wymiana baz technologii 4 Wspólne publikacje 5 Inne (jakie?). 45. Proszę podać nazwy sieci i organizacji (np. branżowych), do których przynależy instytucja Jakie korzyści czerpie instytucja z przynależności do sieci i organizacji?. 47. Jakiego typu wsparcie uzyskała instytucja ze strony władz samorządowych? 1 Finansowe (subwencje, dotacje) 4 Wsparcie merytoryczne i zarządzanie instytucją 2 Ulgi podatkowe 5 Promocja 3 Przekazanie gruntów 6 Nie uzyskano żadnego wsparcia 7 Inne (jakie?) Jakiego wsparcia oczekuje instytucja ze strony władz samorządowych (lokalnych i regionalnych)? X. PROMOCJA I KOMUNIKACJA 33

34 49. Czy instytucja posiada własną stronę internetową? (wypełnia ankieter) 1 TAK 2 NIE 50. Ile osób jest zatrudnionych przy promocji instytucji?. Czy są to stanowiska wyodrębnione stricte do celów marketingowo-promocyjnych? 51. Sposoby promocji instytucji proinnowacyjnej (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) 1 Wystawiennictwo na targach 4 Udział w konferencjach 2 Foldery informacyjne 5 Ogłoszenia w gazetach branżowych 3 Ogłoszenia w serwisach internetowych 6 Inne (jakie?) Ile razy w ciągu ostatniego roku (2009) prezentowano instytucję na konferencjach, seminariach itp.?. 53. Ilu było uczestników konferencji organizowanych przez instytucję proinnowacyjną w ciągu ostatniego roku?. 54. Proszę określić wysokość środków finansowych przeznaczonych na cele promocyjne w latach ? XI. SŁABE I MOCNE STRONY 55. Proszę wymienić mocne strony instytucji 1 (bardzo ważna) 2 (ważna) 3 (średnio ważna) 4 (mało ważna) 5 (nieważna) 1. Jakość usług 2. Zakres usług 34

35 3. Konkurencyjna cena usług 4. Jakość infrastruktury 5. Inspirowanie sieci współpracy w gospodarce 6. Transfer technologii z nauki do biznesu 7. Tworzenie nowych miejsc pracy 8. Tworzenie nowych firm 9. Dobra lokalizacja 10. Inne (jakie?) Proszę wymienić słabe strony/ bariery w rozwoju instytucji instytucji 1 (bardzo istotna) 2 (istotna) 3 (średnio istotna) 4 (mało istotna) 5 (nieistotna) 1. Braki w zapleczu technicznym 2. Braki w zapleczu kadrowym 3. Wysokie koszty działalności 4. Problemy z pozyskaniem kapitału 5. Niski poziom zainteresowania usługami ze strony potencjalnych klientów 6. Konkurencja ze strony innych instytucji proinnowacyjnych w regionie 7. Niska podaż nowych rozwiązań technologicznych ze strony instytucji naukowych 8. Inne (jakie?) Inne uwagi (np. największe sukcesy instytucji w jej opinii) 35

36 36

37 Kwestionariusz badania ankietowego przedsiębiorców Kwestionariusz badania ankietowego przedsiębiorców składa się z 21 pytań, w znakomitej większości zamkniętych. Pytania te uporządkowano w dwa bloki: I. Profil firmy II. Ocena instytucji proinnowacyjnej Poza wymienionymi wyżej blokami kwestionariusz zawiera także pytania metryczkowe. Pytania pozwolą zebrać informację zarówno o specyfice firm innowacyjnych działających w regionie (a więc dostarczą wiedzy o charakterystyce klientów instytucji proinnowacyjnych, w tym skali prowadzonych przez nich działań innowacyjnych) jak i opinie o działaniu instytucji proinnowacyjnych i oczekiwaniach przedsiębiorców w zakresie oferowanych im usług. Ponieważ zakładamy możliwość sytuacji, w której ten sam przedsiębiorca korzystał z usług kilku instytucji proinnowacyjnych, pytania dotyczące oceny jakości usług skonstruowano w taki sposób, by możliwe było dokonanie oceny dla każdej z instytucji z osobna. Ze względu na zakres informacji objętych kwestionariuszem wywiady przeprowadzane będą z osobami dysponującymi możliwie najszerszą wiedzą o działalności firmy i o jej doświadczeniach we współpracy z instytucjami proinnowacyjnymi. Z tego względu preferowani będą właściciele firm, respondenci na stanowiskach kierowniczych w firmach, bądź specjaliści odpowiedzialni za prowadzenie działalności innowacyjnej w firmie. Należy pamiętać, że przedsiębiorcy stanowią bardzo specyficzną grupę respondentów badań są to osoby bardzo zajęte, z którymi zazwyczaj trudno jest się skontaktować. Ponieważ działanie firmy musi być nastawione na zysk, przedsiębiorcy niechętnie poświęcają swój czas na udział w badaniach. Stąd też bardzo ważne możliwie maksymalne skrócenie czasu realizacji wywiadu poprzez ograniczenie liczby pytań i zadawanie przede wszystkim pytań zamkniętych. W przypadku, gdy respondent wyrazi chęć uzupełnienia swoich odpowiedzi na pytania zamknięte w formie dodatkowych komentarzy, wypowiedzi takie będą również rejestrowane. dodatkowy materiał o charakterze jakościowym może zostać wykorzystany dla zrozumienia motywacji i czynników decyzyjnych wśród przedsiębiorców i użyty przy formułowaniu wniosków i rekomendacji. Poniżej prezentujemy wzór narzędzia, które zostanie wykorzystane na potrzeby realizacji wywiadów z przedsiębiorcami. 37

38 METRYCZKA: 1. Nazwa przedsiębiorstwa:. 2. Rok założenia przedsiębiorstwa. 3. Proszę podać nazwę branży, w jakiej działa Przedsiębiorstwo lub klasyfikację PKD. 4. Liczba osób zatrudnionych: I. PROFIL FIRMY 5. Proszę określić rodzaj firmy 1 Spin-off 2 Start-up 3 Inna 6. Czy siedziba firmy znajduje się w instytucji proinnowacyjnej (parku/ inkubatorze)? 1 TAK 2 NIE 7. Skąd pochodzą główni klienci przedsiębiorstwa? 1 Lokalni 3 Z kraju 2 Z regionu 4 Z zagranicy 8. Czy firma wprowadziła w ciągu ostatnich 3 lat istotne usprawnienia swojej działalności? Proszę wskazać rodzaj, liczbę usprawnień i informację czy były one opracowywane/ wdrażane z pomocą instytucji proinnowacyjnych: Typ usprawnień Samodzielnie Z pomocą instytucji proinnowacyjnej 1 Nowe/ istotnie ulepszone produkty Nowe/ istotnie ulepszone usługi Nowe/ istotnie ulepszone procesy Nowe/ istotnie ulepszone rozwiązania organizacyjne

39 5 Nowe/ istotnie ulepszone rozwiązania marketingowe Czy firma w ciągu 3 ostatnich lat ubiegała się o prawną ochronę swojej własności intelektualnej? jeśli tak, proszę podać liczbę złożonych wniosków: Rodzaj ochrony Samodzielnie Z pomocą instytucji proinnowacyjnej 1 O rejestrację patentu O rejestrację wzoru przemysłowego O rejestrację znaku towarowego Jaki jest udział wydatków na działalność badawczo-rozwojową w wydatkach na działalność innowacyjną firmy (w %%)? 11. Jaki jest udział przychodów z udzielania licencji / sprzedaży technologii w przychodach firmy (szacunkowo ostatnie 3 lata) II. OCENA INSTYTUCJI PROINNOWACYJNEJ 12. Z usług jakich instytucji proinnowacyjnych korzystała Państwa firma? Typ instytucji Nazwa(y) 1 2 Park technologiczny/naukowotechnologiczny Park przemysłowy 3 Inkubator przedsiębiorczości 4 Inkubator technologiczny 5 Inkubator akademicki 6 Centrum Transferu Technologii 7 Inna (jaka?) 39

40 13. Co wpłynęło na decyzję o skorzystaniu z usług instytucji proinnowacyjnej? 1 Dostęp do laboratoriów 2 Cena wynajmu działki / nieruchomości 3 Możliwość współpracy z innymi klientami/ lokatorami instytucji 4 Możliwość nawiązania współpracy z naukowcami 5 Oferta doradcza 6 Chęć zdobycia zewnętrznego wsparcia finansowego 7 Inne (jakie?). 14. Jak oceniają Państwo jakość zarządzania instytucją proinnowacyjną (bądź instytucjami), z której usług Państwo korzystają? Dotyczy tych zlokalizowanych w parkach lub inkubatorach Bardzo dobrze Raczej dobrze Średnio Raczej źle Bardzo źle Nie mam zdania Instytucja nr 1 Instytucja nr 2 Instytucja nr Jak oceniają Państwo warunki oferowane przez instytucję proinnowacyjną (bądź instytucje), do transferu wiedzy i realizacji przedsięwzięć innowacyjnych? Bardzo dobrze Raczej dobrze Średnio Raczej źle Bardzo źle Nie mam zdania Instytucja nr 1 Instytucja nr 2 Instytucja nr 3 Uwagi dotyczące kompetencji pracowników instytucji, zaplecza badawczego, pomocy w nawiązywaniu kontaktów ze środowiskiem naukowym/ innymi kooperantami w procesie innowacyjnym:

41 16. Proszę wskazać, z których usług Państwo korzystali i ocenić ich jakość w skali od 1 do 5 gdzie 1 oznacza ocenę najniższą a 5 najwyższą Rodzaj usługi Firma korzystała z usługi Ocena: instytucja 1 Ocena: instytucja 2 Ocena: instytucja 3 Wynajem powierzchni biurowej Dzierżawa/ sprzedaż terenów inwestycyjnych Doradztwo z zakresu zakładania działalności gospodarczej Doradztwo z zakresu komercjalizacji wyników badań Obsługa prawna Audyt technologiczny Doradztwo z zakresu zarządzania Szkolenia (jakie?) Pomoc w zdobywaniu finansowania (venture capital, kredyty) Doradztwo w zakresie wdrażania nowych usług i produktów Prowadzenie baz danych przedsiębiorstw Prowadzenie baz danych projektów, dla których poszukiwane jest finansowanie Przygotowanie wniosków do programów wspierających innowacyjność i badania czystości patentowej Pośredniczenie w kontaktach między przedsiębiorcami, a ich potencjalnymi klientami Pośredniczenie w kontaktach między przedsiębiorstwami a naukowcami Obsługa księgowa Przygotowywanie analiz rynku Promocja/reklama/marketing Udostępnianie laboratoriów Udostępnianie innej infrastruktury (jakiej?).. 41

42 Pomoc przy eksporcie i poszukiwaniu partnerów zagranicznych Doradztwo/ pomoc we wdrażaniu eko-innowacji Doradztwo w zakresie optymalizacji kosztów Inne (jakie?) Czy dzięki pomocy instytucji proinnowacyjnej podjęli Państwo współpracę z innymi podmiotami? 1 TAK 2 NIE 18. Jeśli tak to z jakimi? 1 Z firmami produkcyjnymi 5 Z firmami doradczymi 2 Z inkubatorem przedsiębiorczości 6 Z niezależnymi ekspertami 3 Z jednostką badawczo-rozwojową 7 Z centrum transferu technologii 4 Z uczelnią wyższą 8 Z instytucjami finansowymi (venture capital, fundusze pożyczkowe, itp.) 19. W jaki sposób współpraca z instytucją proinnowacyjną przyczyniła się do rozwoju/sukcesu firmy? Jakie dostrzegają Państwo bariery rozwoju przedsiębiorstwa? 1 Trudności w nawiązywaniu kontaktów z ośrodkami naukowymi 10 Brak zainteresowania nowymi produktami ze strony klientów 2 Trudności w pozyskiwaniu kapitału 11 Brak informacji na temat nowych technologii 3 Wysokie koszty pozyskania kapitału 12 Brak informacji o rynkach zbytu 4 5 Trudności w pozyskiwaniu wykwalifikowanych kadr Wysokie ryzyko wprowadzania innowacji 13 Wąski rynek zbytu dla oferowanych produktów / usług 14 Polityka zakupowa odbiorców 6 Wysokie koszty inwestycji w nowe technologie 15 Trudności w znalezieniu dostawców 42

43 7 Skomplikowane przepisy prawne 16 8 Słaba ochrona własności intelektualnej 17 Trudności w nawiązywaniu współpracy technologicznej z innymi przedsiębiorstwami Niechęć instytucji badawczych (naukowych) do współpracy 9 Nieznajomość tematyki będącej przedmiotem działalności firmy przez instytucje naukowe 18 Wysokie koszty współpracy ze sferą B+R Inne (jakie?): Jakie są główne oczekiwania przedsiębiorstwa w stosunku do instytucji proinnowacyjnych? 1 Dostęp do wysoko wykwalifikowanej kadry 5 Organizacja szkoleń 2 Zapewnienie usług doradczych 6 Udostępnianie laboratoriów badawczych 3 Pomoc w pozyskiwaniu finansowania / grantów na badania 7 Ułatwienie dostępu do nowych technologii 4 Pomoc w pozyskaniu funduszy na inne cele (jakie?) 8 Udostępnienie powierzchni biurowej/ gruntów na preferencyjnych warunkach Inne (jakie?): Jakie są oczekiwania i potrzeby przedsiębiorstwa w zakresie tworzenia nowych instytucji proinnowacyjnych?

44 Scenariusz wywiadu grupowego Na potrzeby wywiadu grupowego z przedstawicielami instytucji proinnowacyjnych wykorzystany zostanie scenariusz wywiadu obejmujący 4 bloki tematyczne: I. Potencjał innowacyjny województwa dolnośląskiego II. Wspieranie współpracy sektora przedsiębiorstw ze środowiskiem naukowym III. Współpraca samorządu województwa i samorządów lokalnych z instytucjami wspierającymi innowacyjność IV. Pożądane działania Wywiad grupowy umożliwi dodatkowe pogłębienie wybranych zagadnień omawianych w ramach wywiadów indywidualnych i zaprezentowanie ich w szerszym kontekście całego systemu innowacyjnego województwa dolnośląskiego. Dodatkową różnica między wywiadami indywidualnymi a wywiadem grupowym jest fakt, że wywiad grupowy umożliwi wypracowanie wspólnego stanowiska wielu przedstawicieli instytucji proinnowacyjnych, a więc końcowe wnioski nie będą obarczone błędem indywidualizmu (wyprowadzania wniosków o grupie instytucji na podstawie pojedynczych opinii). Ponieważ zogniskowany wywiad grupowy jest metodą, która opiera się na interakcji poszczególnych uczestników (kluczem do pozyskania możliwie najpełniejszych informacji jest konfrontowanie różnych stanowisk poszczególnych uczestników w toku dyskusji), moderator dysponował będzie listą głównych zagadnień do omówienia w trakcie wywiadu (odpowiadających czterem blokom tematycznym), natomiast konkretne pytania zadawane uczestnikom spotkania będą każdorazowo dostosowywane do toku rozmowy. W poniższym scenariuszu zaprezentowano pytania pomocnicze, które mogą zostać zadane celem animowania rozmowy. Obowiązkiem moderatora będzie także zapewnienie, że każdy z uczestników będzie miał okazję do wypowiedzenia się i podzielenia się swoimi doświadczeniami odnośnie omawianych zagadnień (a więc że rozmowa nie zostanie zdominowana tylko i wyłącznie przez osoby bardziej aktywne). Fakt, że poszczególni uczestnicy dyskusji reprezentować będą różne instytucje pozwoli zebrać opinie różnych stron i wypracować wnioski obejmujące specyficzne problemy czy doświadczenia poszczególnych instytucji. Poniżej prezentujemy wzór narzędzia, które zostanie wykorzystane na potrzeby realizacji wywiadu grupowego. I. POTENCJAŁ INNOWACYJNY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO 1. Jakie są najmocniejsze strony regionu jeśli chodzi o budowanie jego innowacyjności? 2. W jaki sposób poszczególne środowiska (nauka, przedsiębiorcy, władze samorządowe) mogą przyczynić się do ich wzmocnienia? 3. Gdzie widzą Państwo rolę instytucji proinnowacyjnych? II. WSPIERANIE WSPÓŁPRACY SEKTORA PRZEDSIĘBIORSTW ZE ŚRODOWISKIEM NAUKOWYM 4. Czy taka współpraca jest podejmowana w regionie? Kto ją inicjuje? 5. W jaki sposób nawiązywane są kontakty (jaka jest rola instytucji proinnowacyjnych, pośredniczących w nawiązywaniu współpracy)? 6. Jakie instrumenty najlepiej promują nawiązywanie partnerstw i współpracy? Jakich działań 44

45 zabrakło? III. WSPÓŁPRACA SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA I SAMORZĄDÓW LOKALNYCH Z INSTYTUCJAMI WSPIERAJĄCYMI INNOWACYJNOŚĆ 7. Jak wygląda współpraca władz samorządowych z takimi instytucjami jak centra transferu technologii, parki naukowe, technologiczne i przemysłowe, inkubatory itd.? 8. Jakie problemy były do tej pory napotykane przy nawiązywaniu tej współpracy? 9. Czy istnieją przykłady dobrych praktyk w tym zakresie? 10. Jak wygląda współpraca władz samorządowych z tymi instytucjami proinnowacyjnymi, w przypadku których władze są właścicielem bądź współwłaścicielem? W jaki sposób instytucje angażowane są w realizację celów regionalnej strategii innowacji (np. sposób przekazywania zadań, monitoring realizacji zadań)? Jakie dobre praktyki można tu wskazać? 11. Jakiego rodzaju pomocy ze strony samorządu oczekują instytucje proinnowacyjne? 12. Czy potrzeby instytucji kluczowych dla rozwoju innowacyjności zostały poprawnie zidentyfikowane? Czy są monitorowane zmiany w tym zakresie? 13. Na ile Państwa zdaniem potrzeby te zostały zaspokojone? 14. W jakich obszarach widoczne są jeszcze braki? IV. POŻĄDANE DZIAŁANIA 15. Jakie są potrzeby instytucji proinnowacyjnych w zakresie wsparcia zewnętrznego? 16. Jakie bariery napotykają instytucje w swojej działalności? 17. akie potrzeby zgłaszają w bezpośrednich kontaktach z Państwa instytucjami przedsiębiorcy? 18. Jak widzą Państwo dalszy rozwój swoich instytucji? 45

Stan i kierunki rozwoju instytucji proinnowacyjnych w województwie dolnośląskim

Stan i kierunki rozwoju instytucji proinnowacyjnych w województwie dolnośląskim Stan i kierunki rozwoju instytucji proinnowacyjnych w województwie dolnośląskim Seminarium konsultacyjne III Wrocław, 10 grudnia 2010 r. Plan prezentacji I. Cele i zakres badania II. Metodologia i przebieg

Bardziej szczegółowo

Fiszka oferty usług proinnowacyjnych

Fiszka oferty usług proinnowacyjnych Fiszka oferty usług proinnowacyjnych I. Akredytowany wykonawca 1. Nazwa wykonawcy "MERITUM" LUBELSKA GRUPA DORADCZA SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ 2. Forma prawna prowadzonej działalności Spółka

Bardziej szczegółowo

Potencjał i działalność Instytucji Otoczenia Biznesu w województwie podkarpackim. Prezentacja wstępnego raportu z badania

Potencjał i działalność Instytucji Otoczenia Biznesu w województwie podkarpackim. Prezentacja wstępnego raportu z badania Potencjał i działalność Instytucji Otoczenia Biznesu w województwie podkarpackim Prezentacja wstępnego raportu z badania Rzeszów, 14 grudnia 2017 r. 1. Cele badania 2. Zakres badania 3. Metody 4. Zdiagnozowane

Bardziej szczegółowo

ZGŁOSZENIE POMYSŁU do Konkursu INNOWACYJNY POMYSŁ 2008

ZGŁOSZENIE POMYSŁU do Konkursu INNOWACYJNY POMYSŁ 2008 ZGŁOSZENIE POMYSŁU do Konkursu INNOWACYJNY POMYSŁ 2008 KONKURS Zgłoszenie pomysłu do Konkursu należy przysłać do 17 listopada, e-mailem na adres konkurs@uni.lodz.pl Rozstrzygnięcie Konkursu do 12 grudnia

Bardziej szczegółowo

Tekst Zadanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Tekst Zadanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego WPŁYW PRZEDSIĘBIORCZOŚCI AKADEMICKIEJ NA ROZWÓJ INNOWACYJNOŚCI DOLNEGO ŚLĄSKA - EWALUACJA MID TERM I EX POST PROJEKTU PRZEDSIĘBIORCZY DOKTORANT INWESTYCJA W INNOWACYJNY ROZWÓJ REGIONU dr Marcin Haberla

Bardziej szczegółowo

KONFERENCJA OTWARCIA OTK 2015 PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ NA ŚCIEŻKACH KARIERY

KONFERENCJA OTWARCIA OTK 2015 PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ NA ŚCIEŻKACH KARIERY KONFERENCJA OTWARCIA OTK 2015 PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ NA ŚCIEŻKACH KARIERY Organizatorzy: Urząd Miasta Rybnika Izba Przemysłowo - Handlowa Rybnickiego Okręgu Przemysłowego GRUPA FIRM MUTAG Temat: CIT RYBNIK

Bardziej szczegółowo

Anna Ober Aleksandra Szcześniak 09.05.2014

Anna Ober Aleksandra Szcześniak 09.05.2014 Anna Ober Aleksandra Szcześniak 09.05.2014 http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/2014_2020/strony/ glowna.aspx 2 I Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa oraz konsorcja naukowoprzemysłowe

Bardziej szczegółowo

FUNDUSZE UE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW PROGRAM OPERACYJNY INNOWACYJNA GOSPODARKA Działania realizowane przez PARP

FUNDUSZE UE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW PROGRAM OPERACYJNY INNOWACYJNA GOSPODARKA Działania realizowane przez PARP FUNDUSZE UE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW PROGRAM OPERACYJNY INNOWACYJNA GOSPODARKA Działania realizowane przez PARP Iwona Szendel Dyrektor Zespołu Instrumentów Inwestycyjnych Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości

Bardziej szczegółowo

RAPORT Z KONSULTACJI SPOŁECZNYCH. projektu Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, 2014-2020. Grudzień 2013 r.

RAPORT Z KONSULTACJI SPOŁECZNYCH. projektu Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, 2014-2020. Grudzień 2013 r. RAPORT Z KONSULTACJI SPOŁECZNYCH projektu Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, 2014-2020 Grudzień 2013 r. 1 1. Podstawy prawne Zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach

Bardziej szczegółowo

PROGRAMY SEMINARIÓW. TEMAT A Innowacje w biznesie przegląd dobrych praktyk. Godziny spotkania: 10:00 13:00

PROGRAMY SEMINARIÓW. TEMAT A Innowacje w biznesie przegląd dobrych praktyk. Godziny spotkania: 10:00 13:00 PROGRAMY SEMINARIÓW TEMAT A Innowacje w biznesie przegląd dobrych praktyk 1. Pojęcia podstawowe z obszaru innowacyjnej przedsiębiorczości 2. Proces poszukiwania innowacyjności 3. Proces wprowadzania innowacji

Bardziej szczegółowo

Wsparcie dla przedsiębiorców w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny

Wsparcie dla przedsiębiorców w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Wsparcie dla przedsiębiorców w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, 2014-2020 Marcin Łata Departament Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Katowice, 16 maja

Bardziej szczegółowo

Budowa systemu monitoringu i podstaw ewaluacji wdrażania Regionalnej Strategii Innowacji dla Mazowsza

Budowa systemu monitoringu i podstaw ewaluacji wdrażania Regionalnej Strategii Innowacji dla Mazowsza Strona główna Działania PROJEKTY ZAKOŃCZONE Budowa systemu monitoringu i podstaw ewaluacji wdrażania Regionalnej Strategii Innowacji dla Mazowsza Budowa systemu monitoringu i podstaw ewaluacji wdrażania

Bardziej szczegółowo

Współpraca nauka przedsiębiorstwa - Business Angels na Dolnym Śląsku 10.05.2010r.

Współpraca nauka przedsiębiorstwa - Business Angels na Dolnym Śląsku 10.05.2010r. Współpraca nauka przedsiębiorstwa - Business Angels na Dolnym Śląsku 10.05.2010r. Tomasz Niciak Koordynator Regionalny Ponadregionalnej Sieci Aniołów Biznesu Kierownik Dolnośląskiego Ośrodka Transferu

Bardziej szczegółowo

INKUBATOR TECHNOLOGICZNY KPT JAKO MIEJSCEWSPIERANIA INNOWACYJNYCH PROJEKTÓW. Idea Inkubatora i projekty UE. Misja Inkubatora

INKUBATOR TECHNOLOGICZNY KPT JAKO MIEJSCEWSPIERANIA INNOWACYJNYCH PROJEKTÓW. Idea Inkubatora i projekty UE. Misja Inkubatora INKUBATOR TECHNOLOGICZNY KPT JAKO MIEJSCEWSPIERANIA INNOWACYJNYCH PROJEKTÓW Kraków, 12 marca 2008 r. Łukasz Frydrych Krakowski Park Technologiczny Sp. z o.o. Idea Inkubatora i projekty UE Siećwspółpracy

Bardziej szczegółowo

Stymulowanie innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez klastry propozycja działań

Stymulowanie innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez klastry propozycja działań 2013 Joanna Podgórska Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Stymulowanie innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez klastry propozycja działań 2014-2020 II Forum Innowacji Transportowych

Bardziej szczegółowo

Środki strukturalne na lata

Środki strukturalne na lata Środki strukturalne na lata 2007-2013 Prof. Tadeusz Więckowski Prorektor ds. Badań Naukowych i Współpracy z Gospodarką Plan wystąpienia: Część I Charakterystyka ogólna Część II Finansowanie infrastruktury

Bardziej szczegółowo

Partnerzy regionalni Wrocławskiego Parku Technologicznego w realizacji celów statutowych

Partnerzy regionalni Wrocławskiego Parku Technologicznego w realizacji celów statutowych WROCŁAWSKI PARK TECHNOLOGICZNY Partnerzy regionalni Wrocławskiego Parku Technologicznego w realizacji celów statutowych Marek Winkowski Wiceprezes WPT S.A. Anna Madera - Kierownik DAIP Gdańsk, 09.03.2009

Bardziej szczegółowo

W jaki sposób park technologiczny może wspomóc transfer wiedzy na Mazowszu. Michał Dzierżawski Płocki Park Przemysłowo-Technologiczny S.A.

W jaki sposób park technologiczny może wspomóc transfer wiedzy na Mazowszu. Michał Dzierżawski Płocki Park Przemysłowo-Technologiczny S.A. W jaki sposób park technologiczny może wspomóc transfer wiedzy na Mazowszu Michał Dzierżawski Płocki Park Przemysłowo-Technologiczny S.A. Rys historyczny: Koncepcja Parku Przemysłowo- Technologicznego

Bardziej szczegółowo

Wsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej

Wsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej Wsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej Iwona Wendel Podsekretarz Stanu Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Warszawa, 22 maja 2014

Bardziej szczegółowo

Instrumenty II i III osi priorytetowej Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020

Instrumenty II i III osi priorytetowej Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 Instrumenty II i III osi priorytetowej Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020 Założeniem POIR jest wsparcie realizacji całego procesu powstawania

Bardziej szczegółowo

Finansowanie MŚP w ramach funduszy strukturalnych

Finansowanie MŚP w ramach funduszy strukturalnych Finansowanie MŚP w ramach funduszy strukturalnych Marceli Niezgoda Podsekretarz Stanu Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Lublin, 22 czerwca 2015 r. Wyzwanie na najbliższe lata zwiększenie poziomu zatrudnienia

Bardziej szczegółowo

Wnioski z Raportu NIK o działaniu Parków Technologicznych

Wnioski z Raportu NIK o działaniu Parków Technologicznych Wnioski z Raportu NIK o działaniu Parków Technologicznych Badane ośrodki Badaniu zostało poddanych 26 ośrodków innowacji: 16 parków technologicznych 5 samodzielnych inkubatorów 2 akceleratory 1 Centrum

Bardziej szczegółowo

Warsztaty dla początkujących czyli o co chodzi w Funduszach Europejskich?

Warsztaty dla początkujących czyli o co chodzi w Funduszach Europejskich? Warsztaty dla początkujących czyli o co chodzi w Funduszach Europejskich? Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Irena Romańczuk Departament Programów Regionalnych Główny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich

Bardziej szczegółowo

IX Świętokrzyska Giełda Kooperacyjna Nowych Technologii Energii Odnawialnej Technologia Przyszłości

IX Świętokrzyska Giełda Kooperacyjna Nowych Technologii Energii Odnawialnej Technologia Przyszłości W imieniu Świętokrzyskiego Centrum Innowacji i Transferu Technologii Sp. z o.o. oraz Targów Kielce pragnę Państwa serdecznie zaprosić do bezpłatnego udziału w IX Świętokrzyskiej Giełdzie Kooperacyjnej

Bardziej szczegółowo

Konferencja prasowa Projekt Opracowanie Polityk Sektorowych Województwa Łódzkiego

Konferencja prasowa Projekt Opracowanie Polityk Sektorowych Województwa Łódzkiego www.pwc.com Konferencja prasowa Projekt Opracowanie Polityk Sektorowych Województwa Łódzkiego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu

Bardziej szczegółowo

Fiszka oferty usług proinnowacyjnych

Fiszka oferty usług proinnowacyjnych Fiszka oferty usług proinnowacyjnych I. Akredytowany wykonawca 1. Nazwa wykonawcy Pracodawcy Pomorza i Kujaw Związek Pracodawców 2. Forma prawna prowadzonej działalności Związek pracodawców 3. Status Wnioskodawcy

Bardziej szczegółowo

CO NOWEGO W RPO WK-P dla PRZEDSIĘBIORCÓW? Opracował: Lech Światły

CO NOWEGO W RPO WK-P dla PRZEDSIĘBIORCÓW? Opracował: Lech Światły CO NOWEGO W RPO WK-P dla PRZEDSIĘBIORCÓW? Opracował: Lech Światły URZĄD MARSZAŁKOWSKI WK-P zamierza uruchomić wsparcie m.in. na następujące projekty w ramach osi priorytetowej 1 Wzmocnienie innowacyjności

Bardziej szczegółowo

Budowa systemu monitoringu i podstaw ewaluacji wdrażania Regionalnej Strategii Innowacji dla Mazowsza

Budowa systemu monitoringu i podstaw ewaluacji wdrażania Regionalnej Strategii Innowacji dla Mazowsza Budowa systemu monitoringu i podstaw ewaluacji wdrażania Regionalnej Strategii Innowacji dla Mazowsza www.ris.mazovia.pl Projekt realizowany przez Samorząd Województwa Mazowieckiego w ramach Programu Operacyjnego

Bardziej szczegółowo

Sieć Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych. Radlin, 14 marca 2014 r.

Sieć Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych. Radlin, 14 marca 2014 r. Sieć Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych Radlin, 14 marca 2014 r. Sieć Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych Cele Obserwatoriów Specjalistycznych 1. Wsparcie i usprawnienie zarządzania

Bardziej szczegółowo

I oś priorytetowa Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020. Szczecinek, 24 września 2015r.

I oś priorytetowa Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020. Szczecinek, 24 września 2015r. I oś priorytetowa Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020 Szczecinek, 24 września 2015r. GOSPODARKA- INNOWACJE- NOWOCZESNE TECHNOLOGIE Celem głównym OP 1 jest podniesienie

Bardziej szczegółowo

Fundusze unijne dla przedsiębiorców wdrażane przez PARP, ze szczególnym uwzględnieniem dofinansowania na tworzenie i świadczenie e-usług

Fundusze unijne dla przedsiębiorców wdrażane przez PARP, ze szczególnym uwzględnieniem dofinansowania na tworzenie i świadczenie e-usług 2009 Fundusze unijne dla przedsiębiorców wdrażane przez PARP, ze szczególnym uwzględnieniem dofinansowania na tworzenie i świadczenie e-usług Tomasz Czerwoniak Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości

Bardziej szczegółowo

Rozwijanie współpracy dla innowacji

Rozwijanie współpracy dla innowacji Rozwijanie współpracy dla innowacji Warsztat dr inż. Anna Sworowska na zlecenie Górnośląskiej Agencji Przedsiębiorczości i Rozwoju Sp. z o.o. Radlin, 14 marca 2014 r. Cel spotkania Po co to wszystko? uzasadnienie

Bardziej szczegółowo

Określenie indywidualnych oraz partnerskich inicjatyw [wyzwania dla biznesu]

Określenie indywidualnych oraz partnerskich inicjatyw [wyzwania dla biznesu] Określenie indywidualnych oraz partnerskich inicjatyw [wyzwania dla biznesu] Tomasz Bogdan Ekspert Strategiczny Miasta Chełmek Prezes Zarządu Certus Partnerzy Sp. z o.o. Urząd Miasta i Gminy Chełmek /

Bardziej szczegółowo

Prowadzenie badań naukowych pod kątem skutecznej komercjalizacji wiedzy na dolnośląskich uczelniach wyższych

Prowadzenie badań naukowych pod kątem skutecznej komercjalizacji wiedzy na dolnośląskich uczelniach wyższych Prowadzenie badań naukowych pod kątem skutecznej komercjalizacji wiedzy na dolnośląskich uczelniach wyższych Rekomendacje z Rady Programową Dolnośląskiego Ośrodka Transferu Wiedzy i Technologii, która

Bardziej szczegółowo

Metodologia badania. Cele szczegółowe ewaluacji zakładają uzyskanie pogłębionych odpowiedzi na wskazane poniżej pytania ewaluacyjne:

Metodologia badania. Cele szczegółowe ewaluacji zakładają uzyskanie pogłębionych odpowiedzi na wskazane poniżej pytania ewaluacyjne: Ewaluacja ex post projektu systemowego PARP pt. Utworzenie i dokapitalizowanie Funduszu Pożyczkowego Wspierania Innowacji w ramach Pilotażu w III osi priorytetowej PO IG Metodologia badania Cel i przedmiot

Bardziej szczegółowo

Ocena realizacji celu strategicznego RIS: Integracja środowisk społecznogospodarczych. Wanda M. Gaczek Józef Komorowski Rober Romanowski

Ocena realizacji celu strategicznego RIS: Integracja środowisk społecznogospodarczych. Wanda M. Gaczek Józef Komorowski Rober Romanowski Ocena realizacji celu strategicznego RIS: Integracja środowisk społecznogospodarczych regionu Wanda M. Gaczek Józef Komorowski Rober Romanowski Struktura opracowania 1. Źródła informacji, metoda oceny

Bardziej szczegółowo

Zwiększanie dynamiki rozwoju przedsiębiorczości i innowacji w regionie w oparciu o kapitał prywatny

Zwiększanie dynamiki rozwoju przedsiębiorczości i innowacji w regionie w oparciu o kapitał prywatny Zwiększanie dynamiki rozwoju przedsiębiorczości i innowacji w regionie w oparciu o kapitał prywatny - z doświadczeń regionalnej sieci aniołów biznesu przy Lubelskiej Fundacji Rozwoju Lubelska Sieć Aniołów

Bardziej szczegółowo

Nazwa Beneficjenta: Warmińsko-Mazurska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Olsztynie

Nazwa Beneficjenta: Warmińsko-Mazurska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Olsztynie Tytuł projektu: Oś 1 Przedsiębiorczość Działanie 1.1 Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw Poddziałanie 1.1.11 Regionalny System Wspierania Innowacji Nazwa Beneficjenta: Warmińsko-Mazurska Agencja Rozwoju

Bardziej szczegółowo

Bieżące wyzwania dla Ośrodków Transferu Technologii. dr Aleksander Bąkowski

Bieżące wyzwania dla Ośrodków Transferu Technologii. dr Aleksander Bąkowski Bieżące wyzwania dla Ośrodków Transferu Technologii dr Aleksander Bąkowski BIURO ZARZĄDU Ul. Baśniowa 3, pok.312, 02-349 Warszawa, tel./fax +48 22 465 84 16; E-mail: biuro@sooipp.org.pl; www.sooipp.org.pl;

Bardziej szczegółowo

Możliwości pozyskania dofinansowania dla przedsiębiorców z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój

Możliwości pozyskania dofinansowania dla przedsiębiorców z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój Możliwości pozyskania dofinansowania dla przedsiębiorców z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój Struktura PO IR Osie priorytetowe 1. Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa 2. Wsparcie

Bardziej szczegółowo

WORTAL TRANSFERU WIEDZY

WORTAL TRANSFERU WIEDZY WORTAL TRANSFERU WIEDZY Biuro Projektu WORTAL TRANSFERU WIEDZY Wrocławska Rada Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT ul. Marsz. Józefa Piłsudskiego 74, pokój 320 tel./fax 71 347 14 18 tel. 71

Bardziej szczegółowo

Świętokrzysko Podkarpacki Klaster Energetyczny OFERTA USŁUG

Świętokrzysko Podkarpacki Klaster Energetyczny  OFERTA USŁUG OFERTA USŁUG Prezentujemy ofertę usług skierowanych do przedsiębiorstw oraz jednostek samorządu terytorialnego. Oferta obejmuje usługi, które związane są z efektywnym wykorzystaniem energii. Oferta usług

Bardziej szczegółowo

Wrocławskie Centrum Transferu Technologii Politechniki Wrocławskiej

Wrocławskie Centrum Transferu Technologii Politechniki Wrocławskiej Wrocławskie Centrum Transferu Technologii Politechniki Wrocławskiej Prof. zw. dr hab. inż. Jan Koch Wrocław, 14 grudnia 2011 r. Akt powołania i statut WCTT Centrum powołano 23 marca 1995 r. WCTT jest pierwszym

Bardziej szczegółowo

Rozwój konkurencyjności polskiej gospodarki poprzez cyfryzację Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020.

Rozwój konkurencyjności polskiej gospodarki poprzez cyfryzację Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020. Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020. Raport Społeczeństwo informacyjne w liczbach 2012 http://www.mac.gov.pl/raporty-i-dane/ 2 3% populacji firm w Polsce 1540 firm dużych Potencjał sektora

Bardziej szczegółowo

Badanie potrzeb dotyczących inicjatyw promujących postawy przedsiębiorcze i wspierających rozwój przedsiębiorczości

Badanie potrzeb dotyczących inicjatyw promujących postawy przedsiębiorcze i wspierających rozwój przedsiębiorczości 2010 Badanie potrzeb dotyczących inicjatyw promujących postawy przedsiębiorcze i wspierających rozwój przedsiębiorczości STRESZCZENIE Zamawiający: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości ul. Pańska 81/83

Bardziej szczegółowo

Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020

Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020 Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020 Daniel Szczechowski Departament Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Opole, 13 listopada 2014 r. Potencjał innowacyjny

Bardziej szczegółowo

ZAWARTOŚĆ I STRUKTURA BIZNES PLANU

ZAWARTOŚĆ I STRUKTURA BIZNES PLANU ZAWARTOŚĆ I STRUKTURA BIZNES PLANU I. STRESZCZENIE to krótkie, zwięzłe i rzeczowe podsumowanie całego dokumentu, które powinno zawierać odpowiedzi na następujące tezy: Cel opracowania planu (np. założenie

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do Funduszy Europejskich na lata 2014-2020

Wprowadzenie do Funduszy Europejskich na lata 2014-2020 1 Wprowadzenie do Funduszy Europejskich na lata 2014-2020 2 Stan prac wdrożeniowych System informatyczny Wytyczne i wzory dokumentów Szczegółowe opisy priorytetów Negocjacje programów operacyjnych z KE

Bardziej szczegółowo

FUNDUSZE EUROPEJSKIE monitoring konkursów dla przedsiębiorstw

FUNDUSZE EUROPEJSKIE monitoring konkursów dla przedsiębiorstw B+R INNOWACJE RYNKI ZAGRANICZNE str. 1/10 PROGRAMY KRAJOWE Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Badania przemysłowe i prace rozwojowe realizowane przez nabór dla MŚP posiadających Pieczęć Doskonałości

Bardziej szczegółowo

Mapa drogowa przygotowania procesu wyłaniania KKK - perspektywa PARP

Mapa drogowa przygotowania procesu wyłaniania KKK - perspektywa PARP 2014 Joanna Podgórska Departament Rozwoju Przedsiębiorczości i Innowacyjności Mapa drogowa przygotowania procesu wyłaniania KKK - perspektywa PARP Wsparcie klastrów na poziomie krajowym i regionalnym Konferencja

Bardziej szczegółowo

Finansowanie MSP z funduszy europejskich w perspektywie oraz Konferencja SOOIPP Warszawa, maj 2019

Finansowanie MSP z funduszy europejskich w perspektywie oraz Konferencja SOOIPP Warszawa, maj 2019 Finansowanie MSP z funduszy europejskich w perspektywie 2014-20 oraz 2021-27 Konferencja SOOIPP Warszawa, maj 2019 Wsparcie przedsiębiorstw w POIR Finansowanie: badań i prac rozwojowych, inwestycji, w

Bardziej szczegółowo

Kierunki wspierania. Wyniki projektu Insight 2030

Kierunki wspierania. Wyniki projektu Insight 2030 Warszawa, 1 marca 2012 Kierunki wspierania innowacyjności ci przedsiębiorstw. Wyniki projektu Insight 2030 Beata Lubos, Naczelnik Wydziału Polityki Innowacyjności, Departament Rozwoju Gospodarki, Ministerstwo

Bardziej szczegółowo

Fundacja Małych i Średnich Przedsiębiorstw

Fundacja Małych i Średnich Przedsiębiorstw 2012 Fundacja Małych i Średnich Przedsiębiorstw Centrum Rozwoju Przedsiębiorczości Punkt Konsultacyjny KSU- usługi informacyjne i doradcze dla przedsiębiorców i osób zamierzających założyć działalność

Bardziej szczegółowo

Analiza benchmarkingowa innowacyjności polskich regionów aneks dla województwa pomorskiego

Analiza benchmarkingowa innowacyjności polskich regionów aneks dla województwa pomorskiego Analiza benchmarkingowa innowacyjności polskich regionów aneks dla województwa pomorskiego Niniejsze opracowanie stanowi uzupełnienie Raportu pt. W czym tkwi sekret liderów innowacji? - analiza benchmarkingowa

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN CENTRUM PRZEDSIĘBIORCZOŚCI I TRANSFERU TECHNOLOGII UNIWERSYTETU ZIELONOGÓRSKIEGO

REGULAMIN CENTRUM PRZEDSIĘBIORCZOŚCI I TRANSFERU TECHNOLOGII UNIWERSYTETU ZIELONOGÓRSKIEGO Załącznik do uchwały nr 463 Senatu UZ z 29.04.2015r. REGULAMIN CENTRUM PRZEDSIĘBIORCZOŚCI I TRANSFERU TECHNOLOGII UNIWERSYTETU ZIELONOGÓRSKIEGO 1. Centrum Przedsiębiorczości i Transferu Technologii Uniwersytetu

Bardziej szczegółowo

Wsparcie dla MŚP w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, 2014-2020. 23 stycznia 2014 r.

Wsparcie dla MŚP w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, 2014-2020. 23 stycznia 2014 r. Wsparcie dla MŚP w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, 2014-2020 23 stycznia 2014 r. Założenia PO IR Najważniejsze założenia Programu: realizacja projektów B+R w konsorcjach biznesu i nauki,

Bardziej szczegółowo

Ankieta: Badanie podażowe z przedstawicielami podmiotów świadczących doradztwo dla JST

Ankieta: Badanie podażowe z przedstawicielami podmiotów świadczących doradztwo dla JST Ankieta: Badanie podażowe z przedstawicielami podmiotów świadczących doradztwo dla JST Szanowni Państwo, poniższa ankieta jest częścią badania odbywającego się z inicjatywy i na zlecenie Ministerstwa Rozwoju,

Bardziej szczegółowo

Dofinansowanie na rozwój działalności i wdrożenie innowacji

Dofinansowanie na rozwój działalności i wdrożenie innowacji RPO Lubuskie 2020 Oś Priorytetowa 1 Gospodarka i innowacje PI 3 c Zwiększone zastosowanie innowacji w przedsiębiorstwach sektora MŚP W ramach PI mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa mogą uzyskać wsparcie

Bardziej szczegółowo

2010 Kierunki i instrumenty wsparcia działalności innowacyjnej mikroprzedsiębiorstw. Dr Barbara Grzybowska. Warszawa, maj 2010

2010 Kierunki i instrumenty wsparcia działalności innowacyjnej mikroprzedsiębiorstw. Dr Barbara Grzybowska. Warszawa, maj 2010 2010 Kierunki i instrumenty wsparcia działalności j mikroprzedsiębiorstw Dr Barbara Grzybowska Warszawa, maj 2010 PLAN WYSTĄPIENIA 1. Współpraca mikroprzedsiębiorstw z innymi podmiotami w zakresie realizacji

Bardziej szczegółowo

Instytucja otoczenia biznesu na przykładzie Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. Mariusz Bednarz Prezes Zarządu RARR S.A.

Instytucja otoczenia biznesu na przykładzie Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. Mariusz Bednarz Prezes Zarządu RARR S.A. Mariusz Bednarz Prezes Zarządu RARR S.A. Instytucja Otoczenia Biznesu (IOB) to podmiot prowadzący działalność na rzecz rozwoju przedsiębiorczości i innowacyjności, niedziałający dla zysku lub przeznaczający

Bardziej szczegółowo

Biznes plan innowacyjnego przedsięwzięcia

Biznes plan innowacyjnego przedsięwzięcia Biznes plan innowacyjnego przedsięwzięcia 1 Co to jest biznesplan? Biznes plan można zdefiniować jako długofalowy i kompleksowy plan działalności organizacji gospodarczej lub realizacji przedsięwzięcia

Bardziej szczegółowo

Czym jest SIR? Cele szczegółowe SIR:

Czym jest SIR? Cele szczegółowe SIR: Czym jest SIR? Sieć na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich funkcjonuje w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich (podsieć KSOW) i ma charakter otwarty. Uczestnikami Sieci mogą być wszystkie

Bardziej szczegółowo

Sieć Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych. Gliwice, 21 listopada 2013 r.

Sieć Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych. Gliwice, 21 listopada 2013 r. Sieć Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych Gliwice, 21 listopada 2013 r. Sieć regionalnych obserwatoriów specjalistycznych Cele Obserwatoriów Specjalistycznych 1. Wsparcie i usprawnienie zarządzania

Bardziej szczegółowo

WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA Oś Priorytetowa I Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka

WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA Oś Priorytetowa I Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA 2014-2020 Oś Priorytetowa I Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka Alokacja środków na WRPO 2014+ WRPO 2014+ 2 450,2 mln euro (EFRR 1 760,9 mln euro;

Bardziej szczegółowo

Konkursy dla przedsiębiorców w ramach ZIT WrOF

Konkursy dla przedsiębiorców w ramach ZIT WrOF Konkursy dla przedsiębiorców w ramach ZIT WrOF Do końca 2016 roku planowane jest ogłoszenie 6 konkursów skierowanych dla przedsiębiorców w ramach Osi Priorytetowej 1 Przedsiębiorstwa i innowacje. PODDZIAŁANIE

Bardziej szczegółowo

Czy ochrona środowiska i odnawialne źródła energii są efektywne finansowo?

Czy ochrona środowiska i odnawialne źródła energii są efektywne finansowo? Czy ochrona środowiska i odnawialne źródła energii są efektywne finansowo? Dariusz Lipka, Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Kraków, 11.12.2013 r. Specyfika projektów energetyki odnawialnej -

Bardziej szczegółowo

Pozycja mikroprzedsiębiorstw w regionalnych systemach innowacji

Pozycja mikroprzedsiębiorstw w regionalnych systemach innowacji 2010 Pozycja mikroprzedsiębiorstw w regionalnych systemach innowacji Paweł Czyż Warszawa, maj 2010 WPROWADZENIE Ewolucja teorii wzrostu gospodarczego i podejścia do innowacji Od podejścia neoklasycznego

Bardziej szczegółowo

Wsparcie dla przedsiębiorców w nowej perspektywie finansowej 2014-2020

Wsparcie dla przedsiębiorców w nowej perspektywie finansowej 2014-2020 Wsparcie dla przedsiębiorców w nowej perspektywie finansowej 2014-2020 Marcin Łata Departament Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Katowice, 15 kwietnia 2015 r. Alokacja

Bardziej szczegółowo

Zielona Góra, 7 lipca 2014 r.

Zielona Góra, 7 lipca 2014 r. Zielona Góra, 7 lipca 2014 r. Wymiar terytorialny: Województwo Lubuskie, podobnie jak pozostałe regiony w Polsce, realizuje nową politykę regionalną z wykorzystaniem tzw. terytorialnego podejścia do prowadzenia

Bardziej szczegółowo

Regionalna Strategia Innowacji dla Mazowsza raport z realizacji projektu

Regionalna Strategia Innowacji dla Mazowsza raport z realizacji projektu Regionalna Strategia Innowacji dla Mazowsza raport z realizacji projektu Konferencja Innowacyjność i e-rozwój Województwa Mazowieckiego Warszawa, dnia 26 października 2006 r. Regionalna Strategia Innowacji

Bardziej szczegółowo

Programowanie perspektywy finansowej w Wielkopolsce. Oś Priorytetowa I- Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka

Programowanie perspektywy finansowej w Wielkopolsce. Oś Priorytetowa I- Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka 1 Programowanie perspektywy finansowej 2014-2020 w Wielkopolsce Oś Priorytetowa I- Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka 2 Alokacja środków na WRPO 2014+ WRPO 2014+ 2 450,2 mln euro (EFRR 1 760,9 mln

Bardziej szczegółowo

FUNDUSZE EUROPEJSKIE monitoring konkursów dla przedsiębiorstw

FUNDUSZE EUROPEJSKIE monitoring konkursów dla przedsiębiorstw B+R INNOWACJE RYNKI ZAGRANICZNE str. 1/9 PROGRAMY KRAJOWE Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Badania przemysłowe i prace rozwojowe realizowane przez przedsiębiorstwa nabór dla MŚP posiadających Pieczęć

Bardziej szczegółowo

Warszawska Przestrzeń Technologiczna - Centrum Zarządzania Innowacjami i Transferem Technologii Politechniki Warszawskiej

Warszawska Przestrzeń Technologiczna - Centrum Zarządzania Innowacjami i Transferem Technologii Politechniki Warszawskiej Warszawska Przestrzeń Technologiczna - Centrum Zarządzania Innowacjami i Transferem Technologii Politechniki Warszawskiej Projekt Warszawska Przestrzeń Technologiczna Centrum Zarządzania Innowacjami i

Bardziej szczegółowo

Wewnątrzinstytucjonalne formy wsparcia badań i komercjalizacji wiedzy w jednostkach naukowych - wyniki badań

Wewnątrzinstytucjonalne formy wsparcia badań i komercjalizacji wiedzy w jednostkach naukowych - wyniki badań Wewnątrzinstytucjonalne formy wsparcia badań i komercjalizacji wiedzy w jednostkach naukowych - wyniki badań Koncepcja międzyinstytucjonalnego ośrodka wspierania badań Dominika Walec Uniwersytet Ekonomiczny

Bardziej szczegółowo

Współpraca przedsiębiorców z nauką możliwości i doświadczenia. Lech Światły

Współpraca przedsiębiorców z nauką możliwości i doświadczenia. Lech Światły Współpraca przedsiębiorców z nauką możliwości i doświadczenia Lech Światły P r o j e k t y z w iązane z I N N O W A C J A M I z r e a l i z o w a n e p r z e z K u j a w s k o - P o m o r s k i Z w iązek

Bardziej szczegółowo

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Cel główny: Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa Cele szczegółowe: zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw, wzrost konkurencyjności

Bardziej szczegółowo

Dotacje dla wiedzy i technologii

Dotacje dla wiedzy i technologii Dotacje dla wiedzy i technologii Ewelina Hutmańska, Wiceprezes Zarządu Capital-ECI sp. z o.o. Polskie firmy wciąż są wtórnymi innowatorami Ponad 34,5 mld zł wydały na innowacje firmy, zatrudniające powyżej

Bardziej szczegółowo

PARP przyjmuje wnioski związane z dofinansowaniem innowacyjnych projektów dla firm.

PARP przyjmuje wnioski związane z dofinansowaniem innowacyjnych projektów dla firm. PARP przyjmuje wnioski związane z dofinansowaniem innowacyjnych projektów dla firm. W poprzednim wydaniu biuletynu BDO informowaliśmy, że od 12 maja br. PARP przyjmuje wnioski związane z dofinansowanie

Bardziej szczegółowo

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (IG)

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (IG) Priorytet 1 - Badania i rozwój nowoczesnych technologii Działanie1.1. Wsparcie badań naukowych dla budowy gospodarki opartej na wiedzy Identyfikacja kierunków prac B+R mających na celu zdynamizowanie rozwoju

Bardziej szczegółowo

Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia i wynikające z nich Programy Operacyjne. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka

Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia i wynikające z nich Programy Operacyjne. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia i wynikające z nich Programy Operacyjne ze szczególnym uwzględnieniem Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Warszawa, 28 stycznia 2007 1 Narodowe Strategiczne

Bardziej szczegółowo

Finansowanie innowacji. Adrian Lis

Finansowanie innowacji. Adrian Lis 2011 Finansowanie innowacji Adrian Lis Plan prezentacji Część teoretyczna Wewnętrzne i zewnętrzne źródła finansowania innowacji Programy wspierające innowacyjność Część praktyczna Główne problemy i najlepsze

Bardziej szczegółowo

REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO

REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO OŚ PRIORYTETOWA 1.Inteligentna gospodarka Warmii i Mazur PODDZIAŁANIE 1.2.1. Działalność B+R przedsiębiorstw Rodzaje projektów: Czynniki sukcesu: Poziom wsparcia: Terminy naboru: Alokacja środków: programie

Bardziej szczegółowo

Klastry- podstawy teoretyczne

Klastry- podstawy teoretyczne Klastry- podstawy teoretyczne Dr inż. Anna Szerenos Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego, Program Innet Plan prezentacji Koncepcja klastra

Bardziej szczegółowo

WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY

WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY WZROST KONKURENCYJNOŚCI KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW 2004-2006 Krzysztof Gulda p.o. Dyrektora Departament Innowacyjności

Bardziej szczegółowo

Żabia Wola, 19 maja 2016 r. Beata Ostrowska.

Żabia Wola, 19 maja 2016 r. Beata Ostrowska. Żabia Wola, 19 maja 2016 r. Beata Ostrowska Fundacja Małych i Średnich Przedsiębiorstw została powołana przez Mazowiecką Izbę Rzemiosła i Przedsiębiorczości w 1992 roku. MISJA FUNDACJI MSP: Propagowanie

Bardziej szczegółowo

Fiszka oferty usług proinnowacyjnych

Fiszka oferty usług proinnowacyjnych Fiszka oferty usług proinnowacyjnych I. Akredytowany wykonawca 1. Nazwa wykonawcy Fundacja Poszanowania Energii 2. Forma prawna prowadzonej działalności Fundacja 3. Status Wnioskodawcy - przedsiębiorstwo

Bardziej szczegółowo

PREZENTACJA PROJEKTU. Grzegorz Grześkiewicz - PTE Robert Lauks - WSG

PREZENTACJA PROJEKTU. Grzegorz Grześkiewicz - PTE Robert Lauks - WSG 1 PREZENTACJA PROJEKTU Grzegorz Grześkiewicz - PTE Robert Lauks - WSG 2 Projekt Przedsiębiorczość akademicka skuteczny transfer wiedzy Realizowany przez Polskie Towarzystwo Ekonomiczne w Bydgoszczy w partnerstwie

Bardziej szczegółowo

Przedsiębiorczość akademicka. Spółki spin-off i spin-out. 10 lipca 2008 r.

Przedsiębiorczość akademicka. Spółki spin-off i spin-out. 10 lipca 2008 r. Przedsiębiorczość akademicka Spółki spin-off i spin-out Uwarunkowania prawne: -Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (DZ.U. Nr 164 poz. 1365 z poźn. zmianami) -Ustawa z dnia 15 września

Bardziej szczegółowo

Innowacyjność i działania badawczo- -rozwojowe wśród małopolskich przedsiębiorstw

Innowacyjność i działania badawczo- -rozwojowe wśród małopolskich przedsiębiorstw Innowacyjność i działania badawczo- -rozwojowe wśród małopolskich przedsiębiorstw Działalność wynalazcza w Małopolsce Streszczenie Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego Departament Polityki Regionalnej

Bardziej szczegółowo

dla badań i rozwoju: Osie Priorytetowe PO IG Osie Priorytetowe PO IG

dla badań i rozwoju: Osie Priorytetowe PO IG Osie Priorytetowe PO IG Osie Priorytetowe PO IG Osie Priorytetowe PO IG dla badań i rozwoju: Oś Priorytetowa 1. - Badania i rozwój nowoczesnych technologii Oś Priorytetowa 2. Infrastruktura sfery B+R Oś Priorytetowa 3. Kapitał

Bardziej szczegółowo

WSPARCIE FIRM TYPU START-UP I FIRM TYPU SPIN-OFF

WSPARCIE FIRM TYPU START-UP I FIRM TYPU SPIN-OFF WSPARCIE FIRM TYPU START-UP I FIRM TYPU SPIN-OFF ZARZĄDZANIE SIECIĄ WSPÓŁPRACY MŚP Łukasz Pytliński CEM Instytut Badań Rynku i Opinii Publicznej Wrzesień 2010 1 WSPARCIE FIRM TYPU START-UP I FIRM TYPU

Bardziej szczegółowo

Działalność Obserwatorium specjalistycznego w obszarze energetyki

Działalność Obserwatorium specjalistycznego w obszarze energetyki Działalność Obserwatorium specjalistycznego w obszarze energetyki Gliwice, 22 listopada 2013 Plan prezentacji 1. Kim jesteśmy? 2. Co zrobiliśmy? 3. Co przed nami? 2 Grupa Euro-Centrum Skoncentrowana jest

Bardziej szczegółowo

Działanie 1.1. Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności

Działanie 1.1. Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności Działanie 1.1. Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności Kryteria merytoryczno-techniczne dopuszczające szczególne L.p. Kryterium tak nie nie dotyczy 1 Trwałość prowadzonej działalności z zakresu innowacji

Bardziej szczegółowo

TWORZYMY DROGĘ OD POMYSŁU DO EFEKTYWNEGO BIZNESU

TWORZYMY DROGĘ OD POMYSŁU DO EFEKTYWNEGO BIZNESU TWORZYMY DROGĘ OD POMYSŁU DO EFEKTYWNEGO BIZNESU BTM Innovations wspiera przedsiębiorców, jednostki naukowe, grupy badawcze i wynalazców w tworzeniu innowacji. PRZYGOTOWUJEMY STRATEGIĘ ZABEZPIECZAMY WŁASNOŚĆ

Bardziej szczegółowo

Regulamin Centrum Transferu Technologii Uniwersytetu Łódzkiego

Regulamin Centrum Transferu Technologii Uniwersytetu Łódzkiego Załącznik do Zarządzenia nr 5 Rektora UŁ z dnia 18.10.2011 r. Regulamin Centrum Transferu Technologii Uniwersytetu Łódzkiego I. Postanowienia ogólne. 1 1. Celem powołania Centrum Transferu Technologii

Bardziej szczegółowo

Klastry wyzwania i możliwości

Klastry wyzwania i możliwości Klastry wyzwania i możliwości Stanisław Szultka Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową 29 września 2015 Klastry wyzwania nowej perspektywy 1. Klastry -> inteligentne specjalizacje 2. Organizacje klastrowe

Bardziej szczegółowo

Analiza strategiczna SWOT innowacyjności gospodarki Małopolski. Kraków, 9 marca 2012 r.

Analiza strategiczna SWOT innowacyjności gospodarki Małopolski. Kraków, 9 marca 2012 r. Analiza strategiczna SWOT innowacyjności gospodarki Małopolski Kraków, 9 marca 2012 r. Etap diagnostyczny Diagnoza pogłębiona (załącznik do RSI WM 2012-2020) Synteza diagnozy część 2 dokumentu RSI Analiza

Bardziej szczegółowo

Działalność badawcza Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Warszawa, 27 maja 2009 r.

Działalność badawcza Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Warszawa, 27 maja 2009 r. 2009 Działalność badawcza Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Warszawa, 27 maja 2009 r. Warszawa, 27 maja 2009 r. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości PARP jest rządową agencją podległą Ministrowi

Bardziej szczegółowo

Wsparcie działalności innowacyjnej przedsiębiorców i współpracy nauki z biznesem w ramach RPO WKP

Wsparcie działalności innowacyjnej przedsiębiorców i współpracy nauki z biznesem w ramach RPO WKP Wsparcie działalności innowacyjnej przedsiębiorców i współpracy nauki z biznesem w ramach RPO WKP 2014-2020 Bydgoszcz, 28.09.2015 r. Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego

Bardziej szczegółowo

Możliwości doradczo konsultingowe klastra wsparciem rozwoju firm z branży odpadowej i recyklingu dr inż. Grzegorz Kowal

Możliwości doradczo konsultingowe klastra wsparciem rozwoju firm z branży odpadowej i recyklingu dr inż. Grzegorz Kowal Wielkopolski Instytut Jakości Sp. z o.o. Możliwości doradczo konsultingowe klastra wsparciem rozwoju firm z branży odpadowej i recyklingu dr inż. Grzegorz Kowal Plan prezentacji Kim jesteśmy? Czym się

Bardziej szczegółowo