PN-EN 12665: "Światło i oświetlenie. Podstawowe terminy oraz kryteria określania wymagań dotyczących oświetlenia"

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "PN-EN 12665: "Światło i oświetlenie. Podstawowe terminy oraz kryteria określania wymagań dotyczących oświetlenia""

Transkrypt

1 Oświetlenie Prawidłowo dobrane oświetlenie umoŝliwia optymalną, nie powodującą przedwczesnego zmęczenia i dającą pełną kontrolę nad wykonywanymi czynnościami, pracę narządu wzroku. Adekwatne oświetlenie miejsca pracy zmniejsza równieŝ w sposób bezpośredni ryzyko wystąpienia wypadków i sytuacji potencjalnie niebezpiecznych. W zaspokojeniu tych wymagań waŝna jest zarówno ilość promieniowania świetlnego, jego jakość, jak równieŝ sposób dostarczania go na stanowisko robocze. NatęŜenie oświetlenia, czyli stosunek wielkości strumienia świetlnego emitowanego przez źródło światła i padającego na daną płaszczyznę do pola jej powierzchni, wyraŝane w luksach (lx), odgrywa kluczową rolę we wszystkich procesach związanych z widzeniem. Jego poziom, wraz z właściwościami odbiciowymi oświetlanego obiektu, decyduje o ilości światła, jaka wpadnie do oka, a więc i o tym, jak jasny i wyraźny będzie dla obserwatora jego obraz. NatęŜenie oświetlenia powinno być na tyle duŝe, by zapewnić funkcjonowanie siatkówki w trybie tzw. widzenia fotopowego, to jest z pełną zdolnością do percepcji barwnej oraz z maksymalną moŝliwą rozdzielczością optyczną. Proces widzenia zachodzi wtedy z udziałem czopków, fotoreceptorów czułych na promieniowanie widzialne o kilku róŝnych długościach fali, których największe skupisko znajduje się w plamce Ŝółtej, czyli w centralnym miejscu siatkówki. Skutkiem takiego jej umieszczenia, plamka Ŝółta rejestruje obrazy obiektów leŝących dokładnie na osi optycznej gałki ocznej, czyli tych, na których w danej chwili skupiana jest uwaga wzrokowa. W niedostatecznym oświetleniu zmysł wzroku przechodzi w tryb widzenia mezopowego, w którym część czopków przestaje działać, upośledzając percepcję barw oraz zmniejszając poziom szczegółowości obrazu, a w skrajnych przypadkach - w widzenie skotopowe, realizowane wyłącznie za pomocą innego rodzaju fotoreceptorów, pręcików, achromatyczne i o bardzo niskiej rozdzielczości. Upośledzenie to jest wyraźnie odczuwalne ze względu na to, Ŝe plamka Ŝółta jest pręcików zupełnie pozbawiona, przez co ostrość widzenia skotopowego jest - paradoksalnie - większa na peryferiach pola widzenia, niŝ w jego centrum. Zbyt mała ilość światła oznacza równieŝ problemy z akomodacją, czyli ustawianiem ostrości na obserwowanym obiekcie, oraz z konwergencją, polegającą na pozycjonowaniu osi optycznych obu gałek ocznych tak, by przecinały się dokładnie na nim, w celu uzyskania obrazu przestrzennego. Jak więc wynika z powyŝszego, odpowiednio duŝy poziom natęŝenia oświetlenia jest wymogiem związanym bezpośrednio z fizjologią ludzkiego oka, a jego zapewnienie naleŝy traktować jako warunek konieczny do prawidłowego wykonania jakiejkolwiek pracy. dr inż. Marcin Kuliński, Laboratorium Ergonomii Wydziału Informatyki i Zarządzania, Politechnika Wrocławska 87

2 Wymagania związane z natęŝeniem oświetlenia zaleŝą od wielkości przedmiotów pracy, kontrastu, jaki tworzą z tłem, czasu, w jakim praca jest wykonywana, jak równieŝ od wieku pracownika. Im mniejszy obiekt lub kontrast, tym poziom natęŝenia powinien być większy, by ułatwić percepcję szczegółów obrazu. Przykładowo, podczas zabiegu stomatologicznego wymagane jest natęŝenie na poziomie 5000 lx, zaś przy pracach magazynowych jedynie 100 lx. Dla porównania, moŝliwość komfortowego odczytywania tekstu z białej kartki papieru daje natęŝenie 300 do 500 lx, zalecane dla prac biurowych. W przypadku prac o charakterze dorywczym wymagania co do poziomu natęŝenia oświetlenia są mniejsze, niŝ w przypadku czynności wykonywanych w sposób ciągły, przy czym wartość zalecaną normatywnie dla tych drugich pomniejsza się zazwyczaj o 1/3 (np. z 300 do 200 lx). Tylko dla prac wzrokowych wyjątkowo krótkotrwałych (np. sporadyczne odczytywanie informacji z etykiet) poziom natęŝenia oświetlenia moŝna obniŝyć w sposób znaczący, w porównaniu do normatywów dotyczących pracy analogicznej, ale wykonywanej bez przerwy przez całą zmianę roboczą. Wpływ wieku pracownika związany jest z procesami fizjologicznego starzenia się narządu wzroku. Wraz z upływem lat zmniejsza się przezierność optyczna rogówki, soczewki oraz ciała szklistego, wypełniającego gałkę oczną, przez co coraz mniej fotonów odbitych od oświetlanego przedmiotu dociera do siatkówki. Niekorzystne zmiany obserwuje się równieŝ w samej siatkówce, w warstwie zawierającej fotoreceptory (czopki i pręciki). Zmniejsza się ich sprawność, związana z resyntezą barwników wzrokowych, jodopsyny i rodopsyny, które rozpadając się pod wpływem światła generują określony potencjał elektryczny. Zmniejszona zawartość barwnika wzrokowego powoduje z kolei podwyŝszenie progu pobudzenia fotoreceptora - zareaguje on wygenerowaniem impulsu nerwowego, biegnącego do kory wzrokowej mózgu, dopiero przy większej ilości światła. Z tych względów osoby starsze do wykonania tej samej pracy wymagają wyŝszego poziomu natęŝenia oświetlenia, w porównaniu z osobami młodszymi. Zaleca się dla nich podwyŝszenie wartości normatywnych, związanych z określonym rodzajem czynności roboczych, przynajmniej o 1/2 (np. z 500 do 750 lx). Kolejnym waŝnym dla prawidłowego funkcjonowania zmysłu wzroku aspektem jest wielkość kontrastu jaskrawości, czyli róŝnica w luminancji przedmiotu pracy, jego bezpośredniego tła oraz otoczenia dalszego. MoŜna go rozpatrywać zarówno w kontekście róŝnic luminancji obserwowanych jednocześnie (ciemny detal leŝący na jasnym stole), jak i nagłych jej zmian podczas obserwowania rzeczy jedna po drugiej (przeniesienie wzroku z czarnej powierzchni stołu na jasną ścianę). Odpowiednio duŝy kontrast jaskrawości jest potrzebny do tego, by wyraźnie i bez dr inż. Marcin Kuliński, Laboratorium Ergonomii Wydziału Informatyki i Zarządzania, Politechnika Wrocławska 88

3 wysiłku dostrzegać detale obserwowanego obiektu. ZaleŜy on z jednej strony od ilości światła, jaka na ten obiekt pada, a z drugiej od tego, ile tego światła się od niego odbija, czyli od własności fizycznych jego powierzchni. Przykładowo, zadrukowana czarną czcionką biała kartka papieru, przy odpowiednio duŝym poziomie natęŝenia oświetlenia, cechować się będzie duŝym kontrastem, pozwalającym bez problemu odczytać jej zawartość, jednak w zbyt słabym świetle nie będzie to moŝliwe. Analogicznie, ta sama kartka zadrukowana czcionką szarą wymagać będzie większej ilości światła, by uzyskać tę samą wartość kontrastu, a więc i łatwość jej odczytania, niŝ zadrukowana znakami w kolorze czarnym. Generalnie, duŝymi wartościami kontrastu jaskrawości powinny cechować się te elementy stanowiska, które są istotne dla realizowanych procesów, niosą uŝyteczną dla pracownika informację, mają być łatwo dostrzegalne i zwracać na siebie uwagę. W pozostałych przypadkach kontrast naleŝy minimalizować, poniewaŝ będzie on jedynie odciągał uwagę oraz obciąŝał zmysł wzroku poprzez jego ciągłą, niepotrzebną adaptację. Przykładem występowania niekorzystnie duŝych kontrastów jest praca z monitorem ustawionym na tle okna czy czynności o charakterze biurowym, wykonywane na ciemnym (czarnym) biurku. Wewnątrz tzw. pola zadania wzrokowego, czyli tam, gdzie najczęściej jest skupiona uwaga pracownika, wartości kontrastu nieuŝytecznego w procesie pracy nie powinny przekraczać stosunku 3:1, natomiast w obszarze bezpośrednio je otaczającym, dostrzeganym poprzez widzenie peryferyjne, kontrast nie powinien być większy niŝ 10:1. Skrajnie duŝe wartości kontrastu pojawiające się w polu widzenia w sposób nagły (przeniesienie wzroku z ekranu komputera na okno, spojrzenie bezpośrednio w źródło światła) mogą wywołać doznanie zwane olśnieniem. Jest to zaburzenie procesu widzenia, prowadzące do odczucia niewygody lub fizycznego bólu, albo zgoła uniemoŝliwiające kontynuowanie pracy wzrokowej. Wynika ono z przekroczenia zdolności adaptacyjnych źrenicy i siatkówki, w wyniku którego na poszczególne fotoreceptory pada zbyt duŝa liczba fotonów, uniemoŝliwiając wygenerowanie adekwatnego do ilości rejestrowanego światła potencjału elektrycznego. Jeśli ilość wpadającego do oka promieniowania widzialnego nie przekracza absolutnej zdolności do adaptacji biochemicznej, polegającej na zmianie stosunku ilości barwników wzrokowych występujących w kaŝdym receptorze odpowiednio w postaci aktywnej oraz rozłoŝonej (wymagającej resyntezy do formy aktywnej), olśnienie i związane z nim niedogodności ustają po czasie od kilku-kilkunastu sekund do kilku minut. Taki przebieg zjawiska obserwujemy np. podczas wyjścia z pomieszczenia na zewnątrz, przy mocnym słońcu i podłoŝu pokrytym śniegiem lub piaskiem. Jednak w wielu przypadkach olśnienie utrzymuje się do momentu, gdy obiekt lub płaszczyzna o skrajnie duŝej dr inż. Marcin Kuliński, Laboratorium Ergonomii Wydziału Informatyki i Zarządzania, Politechnika Wrocławska 89

4 luminancji znikną całkowicie z pola widzenia. Zbyt nisko zawieszona i nieosłonięta kloszem Ŝarówka lub niklowana, odbijająca światło słoneczne część wyposaŝenia stanowiska potrafią skutecznie utrudnić realizację czynności roboczych o większych wymaganiach wzrokowych. NajwaŜniejszym sposobem minimalizowania prawdopodobieństwa wystąpienia olśnienia w miejscu pracy jest odpowiednia lokalizacja stanowisk roboczych. W kierunku, w którym najczęściej zwrócony jest wzrok pracownika, nie powinny znajdować się nieosłonięte źródła światła sztucznego oraz okna. Stoły i biurka nie mogą być umiejscowione bezpośrednio pod źródłami światła, poniewaŝ kaŝdy obiekt lub powierzchnia odbijająca je w sposób kierunkowy, uŝywane przez pracownika, stanowić będą potencjalne źródło olśnienia. Same źródła światła naleŝy umieszczać wysoko, by przy normalnym ustawieniu szyi oraz głowy promienie świetlne nie biegły bezpośrednio w kierunku oczu, lecz napotykały naturalną barierę, jaką stanowią łuki brwiowe. Oprawy oświetleniowe powinny posiadać odpowiednio duŝy kąt ochrony (mierzony między płaszczyzną poziomą a powierzchnią boczną stoŝka, w który emitowane jest światło), kierując światło w dół, w kierunku stanowisk, a nie na boki. Jeśli zastosowanie odpowiednio duŝej wysokości montaŝu oraz kąta ochrony nie wystarcza lub nie jest moŝliwe, naleŝy przeprojektować oświetlenie pomieszczenia tak, by zwiększyć liczbę punktów świetlnych, jednocześnie zmniejszając ich moc jednostkową. W ten sposób zmniejszy się luminancja pojedynczego źródła światła, a jednocześnie całość instalacji zapewni wymaganą wartość poziomu natęŝenia oświetlenia na stanowiskach pracy. Płaszczyzny robocze oraz powierzchnie pomieszczenia (podłoga, ściany) nie powinny być wykonane z materiałów wykończonych na wysoki połysk, odbijających światło w sposób kierunkowy. Wskazane jest, by narzędzia i wszelki sprzęt pomocniczy - w miarę moŝliwości - równieŝ posiadały matowe wykończenie powierzchni. Strumień świetlny wytwarzany i emitowany przez źródło sztuczne powinien charakteryzować się stabilnością swojej wartości w funkcji czasu, innymi słowy nie powinien migotać (tętnić). Tętnienie jest najbardziej wyraźne w przypadku wyładowczych źródeł światła, zasilanych bezpośrednio prądem przemiennym. Najczęściej wykorzystywanym w miejscach pracy, z racji ich ekonomiczności, rodzajem takiego oświetlenia są świetlówki. Zasada działania świetlówki opiera się na wywoływaniu wewnątrz szklanego tubusa wyładowań elektrycznych w atmosferze mieszaniny gazów szlachetnych i par metali (najczęściej rtęci), które emitują energię w postaci promieniowania ultrafioletowego. Odpowiednio dobrany luminofor, pokrywający wewnętrzną powierzchnię tubusa, zamienia promieniowanie nadfioletowe w światło widzialne dla ludzkiego oka, emitowane na zewnątrz. Ze względu na niewielką bezwładność luminoforu oraz fakt, Ŝe dr inż. Marcin Kuliński, Laboratorium Ergonomii Wydziału Informatyki i Zarządzania, Politechnika Wrocławska 90

5 wyładowania pojawiają się z częstotliwością dwa razy większą od częstotliwości chwilowych zmian natęŝenia prądu przemiennego, zasilającego świetlówkę (w Polsce wielkość ta równa jest 50 Hz), świetlówka cyklicznie rozświetla się i przygasa. Ze względu na relatywnie duŝą częstotliwość tętnienia, jest ono dla większości osób niedostrzegalne przy bezpośrednim wpatrywaniu się, jednak obserwując świetlówkę lub oświetlaną przez nią powierzchnię kątem oka, moŝna te subtelne zmiany strumienia świetlnego wychwycić. Praca w pomieszczeniu oświetlanym zasilanymi bezpośrednio z sieci energetycznej świetlówkami prowadzi do dyskomfortu, szybko narastającego uczucia zmęczenia wzroku, a często równieŝ wywołuje bóle głowy. Najgroźniejsze jest jednak stosowanie tego rodzaju oświetlenia w miejscach, w których znajdują się wirujące lub poruszające się ruchem posuwistozwrotnym części maszyn. Tętnienie jest bowiem w stanie wywołać złudzenie wzrokowe, nazywane efektem stroboskopowym, polegające na pozornym zatrzymaniu się ruchomych części maszyny lub spowolnieniu ich ruchu, które w rzeczywistości nie ma miejsca. Z tych względów świetlówek zasilanych w sposób tradycyjny naleŝy unikać. Alternatywą mogą być oprawy, zawierające magnetyczne układy stabilizacyjno-zapłonowe przesuwające fazę prądu o odpowiednią wartość, zaleŝną od liczby świetlówek moŝliwych do zamocowania (dla oprawy mieszczącej dwie świetlówki przesunięcie dla kaŝdej z nich powinno wynosić 180, przy trzech świetlówkach będzie to 120 ) lub zastosowanie świetlówek ze statecznikami elektronicznymi, których zadaniem jest zwiększenie częstotliwości prądu do wartości kilku-kilkunastu khz, przy których migotanie ustaje. Wszystkie rodzaje świetlówek kompaktowych, nazywanych potocznie Ŝarówkami energooszczędnymi, zasilane są poprzez stateczniki elektroniczne, a więc są pozbawione opisanego wyŝej mankamentu. Bardziej szczegółowe zalecenia związane z wymaganiami oświetleniowymi oraz normatywy dla poszczególnych rodzajów prac i stanowisk, uwzględniające poziom natęŝenia oświetlenia, stopień ochrony przed olśnieniem czy wartość wskaźnika oddawania barw (mającego szczególne znaczenie przy czynnościach wymagających prawidłowego postrzegania barw przez pracownika) znajdują się w następujących normach: PN-EN 12665: "Światło i oświetlenie. Podstawowe terminy oraz kryteria określania wymagań dotyczących oświetlenia" PN-EN : "Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach" dr inż. Marcin Kuliński, Laboratorium Ergonomii Wydziału Informatyki i Zarządzania, Politechnika Wrocławska 91

6 PN-EN : "Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część 2: Miejsca pracy na zewnątrz" dr inż. Marcin Kuliński, Laboratorium Ergonomii Wydziału Informatyki i Zarządzania, Politechnika Wrocławska 92

OCENA PRACY WZROKOWEJ NA STANOWISKACH KOMPUTEROWYCH W RÓśNYCH WARUNKACH OŚWIETLENIOWYCH

OCENA PRACY WZROKOWEJ NA STANOWISKACH KOMPUTEROWYCH W RÓśNYCH WARUNKACH OŚWIETLENIOWYCH STUDIA NIESTACJONARNE II STOPNIA wersja z dnia 3.12.2009 KIERUNEK ELEKTROTECHNIKA SEM 3. Laboratorium PODSTAW TECHNIKI ŚWIETLNEJ TEMAT: OCENA PRACY WZROKOWEJ NA STANOWISKACH KOMPUTEROWYCH W RÓśNYCH WARUNKACH

Bardziej szczegółowo

Środowisko pracy Oświetlenie

Środowisko pracy Oświetlenie Środowisko pracy Oświetlenie Budowa narządu wzroku dr inż. Katarzyna Jach 1 2 Budowa oka Pręciki rozdzielczość światłoczułe odpowiedzialne za wykrywanie kształtu i ruchu Nie rozróżniają kolorów Czopki

Bardziej szczegółowo

Środowisko pracy Oświetlenie

Środowisko pracy Oświetlenie Środowisko pracy Oświetlenie Oświetlenie podstawowe pojęcia Światło - Energia promieniowania o długości fali 380-760 nm, zdolna pobudzić siatkówkę i wywołać wrażenie wzrokowe. dr inż. Katarzyna Jach 1

Bardziej szczegółowo

Temat ćwiczenia. Pomiary oświetlenia

Temat ćwiczenia. Pomiary oświetlenia POLITECHNIKA ŚLĄSKA W YDZIAŁ TRANSPORTU Temat ćwiczenia Pomiary oświetlenia Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodami pomiaru natęŝenia oświetlenia oraz wyznaczania poŝądanej wartości

Bardziej szczegółowo

Zakład Techniki Świetlnej i Elektrotermii Instytut Elektrotechniki i Elektroniki Przemysłowej. Laboratorium: Technika oświetlania

Zakład Techniki Świetlnej i Elektrotermii Instytut Elektrotechniki i Elektroniki Przemysłowej. Laboratorium: Technika oświetlania Rok Sem. Prowadzący: Zakład Techniki Świetlnej i Elektrotermii Instytut Elektrotechniki i Elektroniki Przemysłowej Specjalność: Sem. Laboratorium: Technika oświetlania Ćw. Nr 1 Ocena jakości i efektywności

Bardziej szczegółowo

STUDIA STACJONARNE II STOPNIA wersja z dnia

STUDIA STACJONARNE II STOPNIA wersja z dnia KIERUNEK ELEKTROTECHNIKA SEM 1. Laboratorium TECHNIKI ŚWIETLNEJ 60-965 Poznań STUDIA STACJONARNE II STOPNIA wersja z dnia 20.03.2011 Ćwiczenie nr 4 TEMAT: OCENA JAKOŚCI OŚWIETLENIA MIEJSC PRACY WE WNĘTRZACH

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 1. Temat: BADANIE OSTROŚCI WIDZENIA W RÓŻNYCH WARUNKACH OŚWIETLENIOWYCH

Ćwiczenie nr 1. Temat: BADANIE OSTROŚCI WIDZENIA W RÓŻNYCH WARUNKACH OŚWIETLENIOWYCH Grupa: Elektrotechnika, sem 3., wersja z dn. 03.10.2011 Podstawy Techniki Świetlnej Laboratorium Ćwiczenie nr 1. Temat: BADANIE OSTROŚCI WIDZENIA W RÓŻNYCH WARUNKACH OŚWIETLENIOWYCH Opracowanie wykonano

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do technologii HDR

Wprowadzenie do technologii HDR Wprowadzenie do technologii HDR Konwersatorium 2 - inspiracje biologiczne mgr inż. Krzysztof Szwarc krzysztof@szwarc.net.pl Sosnowiec, 5 marca 2018 1 / 26 mgr inż. Krzysztof Szwarc Wprowadzenie do technologii

Bardziej szczegółowo

Rys. 2. ZaleŜność ostrości widzenia od luminancji tła i kontrastu. ostrość widzenia [min kąt -1 ] k=5% k=10% k=20% k=40% k=60% k=80% k=100% 2,8 2,4

Rys. 2. ZaleŜność ostrości widzenia od luminancji tła i kontrastu. ostrość widzenia [min kąt -1 ] k=5% k=10% k=20% k=40% k=60% k=80% k=100% 2,8 2,4 Grupa: Elektrotechnika, Studia stacjonarne, II stopień, sem. 1. wersja z dn. 10.03.2010 Laboratorium Techniki Świetlnej Ćwiczenie nr 1. Temat: BADANIE OSTROŚCI WIDZENIA Z UWZGLĘDNIENIEM OLŚNIENIA I ZMIANY

Bardziej szczegółowo

Rys. 1. Zakres widzialny fal elektromagnetycznych dla widzenia w ciągu dnia i nocy.

Rys. 1. Zakres widzialny fal elektromagnetycznych dla widzenia w ciągu dnia i nocy. Pomiary natężenia oświetlenia Możliwości percepcyjne, a przez to stan psychofizyczny człowieka zależą w bardzo dużym stopniu od środowiska, w jakim aktualnie przebywa. Bodźce świetlne są decydującymi czynnikami

Bardziej szczegółowo

Temat: Budowa i działanie narządu wzroku.

Temat: Budowa i działanie narządu wzroku. Temat: Budowa i działanie narządu wzroku. Oko jest narządem wzroku. Umożliwia ono rozróżnianie barw i widzenie przedmiotów znajdujących się w różnych odległościach. Oko jest umiejscowione w kostnym oczodole.

Bardziej szczegółowo

Definicje podstawowych pojęć występujących w normie PN-EN : 2004

Definicje podstawowych pojęć występujących w normie PN-EN : 2004 Definicje podstawowych pojęć występujących w normie PN-EN 12464-1: 2004 DEFINICJA OŚWIETLENIA Stosowanie światła w celu uwidocznienia miejsc, obiektów lub ich otoczenia. PODSTAWOWE WIELKOŚCI ŚWIETLNE I

Bardziej szczegółowo

BADANIE OSTROŚCI WIDZENIA W RÓśNYCH WARUNKACH OŚWIETLENIOWYCH

BADANIE OSTROŚCI WIDZENIA W RÓśNYCH WARUNKACH OŚWIETLENIOWYCH ul.piotrowo a tel. (0-6) 665688 fax (0-6) 66589 STUDIA NISTACJONARN II STOPNIA wersja z dnia 0..0 KIRUNK LKTROTCHNIKA SM. Laboratorium: TCHNIKI ŚWITLNJ TMAT: BADANI OSTROŚCI WIDZNIA W RÓśNYCH WARUNKACH

Bardziej szczegółowo

Organizacja stanowiska pracy z komputerem:

Organizacja stanowiska pracy z komputerem: Organizacja stanowiska pracy z komputerem: Materiały szkoleniowe Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na

Bardziej szczegółowo

Oświetlenie oraz pole elektryczne i magnetyczne na stanowisku do pracy z komputerem.

Oświetlenie oraz pole elektryczne i magnetyczne na stanowisku do pracy z komputerem. Oświetlenie oraz pole elektryczne i magnetyczne na stanowisku do pracy z komputerem. I. Oświetlenie. 1. Przedmiot. Pomiar parametrów technicznych pracy wzrokowej na stanowiskach wyposażonych w monitory

Bardziej szczegółowo

Jaki kolor widzisz? Doświadczenie pokazuje zjawisko męczenia się receptorów w oku oraz istnienie barw dopełniających. Zastosowanie/Słowa kluczowe

Jaki kolor widzisz? Doświadczenie pokazuje zjawisko męczenia się receptorów w oku oraz istnienie barw dopełniających. Zastosowanie/Słowa kluczowe 1 Jaki kolor widzisz? Abstrakt Doświadczenie pokazuje zjawisko męczenia się receptorów w oku oraz istnienie barw Zastosowanie/Słowa kluczowe wzrok, zmysły, barwy, czopki, pręciki, barwy dopełniające, światło

Bardziej szczegółowo

OCENA OŚWIETLENIA STANOWISKA PRACY.

OCENA OŚWIETLENIA STANOWISKA PRACY. 1 OCENA OŚWIETLENIA STANOWISKA PRACY. I. WPROWADZENIE Oświetlenie dzienne i sztuczne stanowi jeden z podstawowych składników środowiska pracy, jest czynnikiem mającym znaczący wpływ na bezpieczeństwo i

Bardziej szczegółowo

Fotometria i kolorymetria

Fotometria i kolorymetria 9. (rodzaje receptorów; teoria Younga-Helmholtza i Heringa; kontrast chromatyczny i achromatyczny; dwu- i trzywariantowy system widzenia ssaków; kontrast równoczesny). http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/

Bardziej szczegółowo

Tajemnice świata zmysłów oko.

Tajemnice świata zmysłów oko. Tajemnice świata zmysłów oko. Spis treści Narządy zmysłów Zmysły u człowieka Oko Budowa oka Model budowy siatkówki Działanie oka Kolory oczu Choroby oczu Krótkowzroczność Dalekowzroczność Astygmatyzm Akomodacja

Bardziej szczegółowo

Światło komfortowe dla Twoich oczu

Światło komfortowe dla Twoich oczu PHILIPS LED Żarówka 7,5 W (60 W) E27 barwa chłodno-biała Bez możliwości przyciemniania Światło komfortowe dla Twoich oczu Słaba jakość oświetlenia może prowadzić do zmęczenia oczu. Dlatego coraz ważniejsze

Bardziej szczegółowo

Zmysł wzroku Narząd wzroku Zdolność układu nerwowego do odbierania bodźców świetlnych i przetwarzania ich w mózgu na wrażenia wzrokowe jest określana jako zmysł wzroku. Anatomiczną postacią tego zmysłu

Bardziej szczegółowo

Jeden z narządów zmysłów. Umożliwia rozpoznawanie kształtów, barw i ruchów. Odczytuje moc i kąt padania światła. Bardziej wyspecjalizowanie oczy

Jeden z narządów zmysłów. Umożliwia rozpoznawanie kształtów, barw i ruchów. Odczytuje moc i kąt padania światła. Bardziej wyspecjalizowanie oczy I CO MU ZAGRAŻA Jeden z narządów zmysłów. Umożliwia rozpoznawanie kształtów, barw i ruchów. Odczytuje moc i kąt padania światła. Bardziej wyspecjalizowanie oczy pozwalają np. widzieć w ciemności. Zewnętrzne

Bardziej szczegółowo

8. Narządy zmysłów. 1. Budowa i działanie narządu wzroku. 2. Ucho narząd słuchu i równowagi. 3. Higiena oka i ucha

8. Narządy zmysłów. 1. Budowa i działanie narządu wzroku. 2. Ucho narząd słuchu i równowagi. 3. Higiena oka i ucha 8. Narządy zmysłów 1. Budowa i działanie narządu wzroku 2. Ucho narząd słuchu i równowagi 3. Higiena oka i ucha 4. Zmysły powonienia, smaku i dotyku Senses the ability to perceive information from the

Bardziej szczegółowo

Światło komfortowe dla Twoich oczu

Światło komfortowe dla Twoich oczu PHILIPS LED Kulka 1,7 W (15 W) E14 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania Światło komfortowe dla Twoich oczu Słaba jakość oświetlenia może prowadzić do zmęczenia oczu. Dlatego coraz ważniejsze staje

Bardziej szczegółowo

STUDIA STACJONARNE II STOPNIA, sem. 1 wersja z dn KIERUNEK ELEKTROTECHNIKA Laboratorium TECHNIKI ŚWIETLNEJ

STUDIA STACJONARNE II STOPNIA, sem. 1 wersja z dn KIERUNEK ELEKTROTECHNIKA Laboratorium TECHNIKI ŚWIETLNEJ STUDIA STACJONARNE II STOPNIA, sem. 1 wersja z dn. 20.03.2013 KIERUNEK ELEKTROTECHNIKA Laboratorium TECHNIKI ŚWIETLNEJ TEMAT: OCENA JAKOŚCI OŚWIETLENIA WNĘTRZ Opracowanie wykonano na podstawie: 1. PN-EN

Bardziej szczegółowo

OŚWIETLENIE, OGRZEWANIE I KLIMATYZACJA POMIESZCZEŃ PRACY BIUROWEJ

OŚWIETLENIE, OGRZEWANIE I KLIMATYZACJA POMIESZCZEŃ PRACY BIUROWEJ OŚWIETLENIE, OGRZEWANIE I KLIMATYZACJA POMIESZCZEŃ PRACY BIUROWEJ Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych 105 Oświetlenie stanowiska pracy Wszystkie pomieszczenia

Bardziej szczegółowo

Ciekawa forma. PHILIPS LED Żarówka 8,5 W (75 W) E27 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania

Ciekawa forma. PHILIPS LED Żarówka 8,5 W (75 W) E27 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania PHILIPS LED Żarówka 8,5 W (75 W) E27 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania Ciekawa forma Znajome kształty, które kochasz. Zużywają około 80% mniej energii niż tradycyjne żarówki dzięki najnowszej technologii

Bardziej szczegółowo

PULSOWANIE STRUMIENIA ŚWIETLNEGO I SPOSOBY JEGO OGRANICZANIA

PULSOWANIE STRUMIENIA ŚWIETLNEGO I SPOSOBY JEGO OGRANICZANIA Przedmiot: SIECI I INSTAACJE OŚIETENIOE PUSOANIE STUMIENIA ŚIETNEGO I SPOSOBY JEGO OGANICZANIA Przemysław Tabaka prowadzenie Oko ludzkie przystosowane jest do odbierania światła stałego w czasie. Jeżeli

Bardziej szczegółowo

Zmysły. Wzrok 250 000 000. Węch 40 000 000. Dotyk 2 500 000. Smak 1 000 000. Słuch 25 000. Równowaga?

Zmysły. Wzrok 250 000 000. Węch 40 000 000. Dotyk 2 500 000. Smak 1 000 000. Słuch 25 000. Równowaga? Zmysły Rodzaj zmysłu Liczba receptorów Wzrok 250 000 000 Węch 40 000 000 Dotyk 2 500 000 Smak 1 000 000 Słuch 25 000 Równowaga? Fale elektromagnetyczne Wzrok Informacje kształt zbliżony do podstawowych

Bardziej szczegółowo

Ciekawa forma. PHILIPS LED Żarówka 8,5 W (75 W) E27 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania

Ciekawa forma. PHILIPS LED Żarówka 8,5 W (75 W) E27 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania PHILIPS LED Żarówka 8,5 W (75 W) E27 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania Ciekawa forma Znajome kształty, które kochasz. Zużywają około 80% mniej energii niż tradycyjne żarówki dzięki najnowszej technologii

Bardziej szczegółowo

Szkoła Główna Służby Pożarniczej Zakład Ratownictwa Technicznego i Medycznego. Laboratorium Bezpieczeństwa Ratownictwa.

Szkoła Główna Służby Pożarniczej Zakład Ratownictwa Technicznego i Medycznego. Laboratorium Bezpieczeństwa Ratownictwa. Szkoła Główna Służby Pożarniczej Zakład Ratownictwa Technicznego i Medycznego Laboratorium Bezpieczeństwa Ratownictwa Ćwiczenie nr 3 Temat: Badanie indywidualnego pola widzenia w różnych typach masek Warszawa

Bardziej szczegółowo

Światło komfortowe dla Twoich oczu

Światło komfortowe dla Twoich oczu PHILIPS LED Reflektor punktowy 3,5 W (35 W) GU10 Biały Bez możliwości przyciemniania Światło komfortowe dla Twoich oczu Słaba jakość oświetlenia może prowadzić do zmęczenia oczu. Dlatego coraz ważniejsze

Bardziej szczegółowo

Grupa: Elektrotechnika, sem 3, wersja z dn. 03.11.2015 Technika Świetlna Laboratorium

Grupa: Elektrotechnika, sem 3, wersja z dn. 03.11.2015 Technika Świetlna Laboratorium 6-965 Poznań tel. (-61) 6652688 fax (-61) 6652389 Grupa: Elektrotechnika, sem 3, wersja z dn. 3.11.2 Technika Świetlna Laboratorium Ćwiczenie nr 3 Temat: BADANIE POLA WIDZENIA Opracowanie wykonano na podstawie:

Bardziej szczegółowo

L E D. Energooszczędna przyszłość Twojej firmy. w w w. piniu.pl

L E D. Energooszczędna przyszłość Twojej firmy. w w w. piniu.pl T w o j a F i r m a w ś w i e t l e p r z y s z ł o ś c i Oświetlenie przemysłowe L E D Energooszczędna przyszłość Twojej firmy w w w. piniu.pl Rozświetlimy Twój biznes światłem przyszłości Spodziewaj

Bardziej szczegółowo

Ciekawa forma. PHILIPS LED Świeczka 4,3 40 W E27 Ciepły biały Bez możliwości przyciemniania

Ciekawa forma. PHILIPS LED Świeczka 4,3 40 W E27 Ciepły biały Bez możliwości przyciemniania PHILIPS LED Świeczka 4,3 40 W E27 Ciepły biały Bez możliwości przyciemniania Ciekawa forma Znajome kształty, które kochasz. Zużywają około 80% mniej energii niż tradycyjne żarówki dzięki najnowszej technologii

Bardziej szczegółowo

ELEKTRYCZNE ŹRÓDŁA ŚWIATŁA. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

ELEKTRYCZNE ŹRÓDŁA ŚWIATŁA. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ELEKTRYCZNE ŹRÓDŁA ŚWIATŁA Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Wielkości charakteryzujące elektryczne źródło światła: moc P [W] napięcie

Bardziej szczegółowo

K O L O R Y M E T R I A

K O L O R Y M E T R I A Elektrotechnika Studia niestacjonarne K O L O R Y M E T R I A Rys. 1. Układ optyczny oka z zaznaczoną osią optyczną. Rogówka Źrenica Soczewka Jest soczewką wypukło-wklęsłą i ma kształt czaszy sferycznej.

Bardziej szczegółowo

INSTRUKTAŻ STANOWISKOWY PRACOWNIKÓW ADMINISTRACYJNO-BIUROWYCH NARAŻONYCH NA DZIAŁANIE CZYNNIKÓW UCIĄŻLIWYCH

INSTRUKTAŻ STANOWISKOWY PRACOWNIKÓW ADMINISTRACYJNO-BIUROWYCH NARAŻONYCH NA DZIAŁANIE CZYNNIKÓW UCIĄŻLIWYCH INSTRUKTAŻ STANOWISKOWY PRACOWNIKÓW ADMINISTRACYJNO-BIUROWYCH NARAŻONYCH NA DZIAŁANIE CZYNNIKÓW UCIĄŻLIWYCH Szkolenia bhp w firmie instruktaż stanowiskowy pracowników administracyjno-biurowych 1 Informacje

Bardziej szczegółowo

Dzień dobry. Miejsce: IFE - Centrum Kształcenia Międzynarodowego PŁ, ul. Żwirki 36, sala nr 7

Dzień dobry. Miejsce: IFE - Centrum Kształcenia Międzynarodowego PŁ, ul. Żwirki 36, sala nr 7 Dzień dobry BARWA ŚWIATŁA Przemysław Tabaka e-mail: przemyslaw.tabaka@.tabaka@wp.plpl POLITECHNIKA ŁÓDZKA Instytut Elektroenergetyki Co to jest światło? Światło to promieniowanie elektromagnetyczne w zakresie

Bardziej szczegółowo

Problem nr 1: Podświetlenie LED przyczyną męczącego wzrok migotania

Problem nr 1: Podświetlenie LED przyczyną męczącego wzrok migotania Wyniki badań przeprowadzonych na zlecenie EIZO Corporation Większość z nas zauważa, że korzystanie z komputera prowadzi do zmęczenia oczu. Dzieje się to głównie, gdy przez dłuższy czas patrzymy na ekran

Bardziej szczegółowo

Oświetlenie 1. Zakres wykładu. Podstawy techniki świetlnej Źródła światła Oprawy oświetleniowe Technika oświetlania. dr inż.

Oświetlenie 1. Zakres wykładu. Podstawy techniki świetlnej Źródła światła Oprawy oświetleniowe Technika oświetlania. dr inż. Politechnika Warszawska Oświetlenie 1 dr inż. Piotr Pracki Politechnika Warszawska Wydział Elektryczny Zakład Techniki Świetlnej Politechnika Warszawska Zakres wykładu Podstawy techniki świetlnej Źródła

Bardziej szczegółowo

Światło komfortowe dla Twoich oczu

Światło komfortowe dla Twoich oczu PHILIPS LED Kulka 7 W (60 W) E27 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania Światło komfortowe dla Twoich oczu Słaba jakość oświetlenia może prowadzić do zmęczenia oczu. Dlatego coraz ważniejsze staje się

Bardziej szczegółowo

Ciekawa forma. PHILIPS LED Świeczka 4,3 W (40 W) E14 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania

Ciekawa forma. PHILIPS LED Świeczka 4,3 W (40 W) E14 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania PHILIPS LED Świeczka 4,3 W (40 W) E14 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania Ciekawa forma Znajome kształty, które kochasz. Zużywają około 80% mniej energii niż tradycyjne żarówki dzięki najnowszej

Bardziej szczegółowo

Oświetlenie drogowe Poprawa efektywności

Oświetlenie drogowe Poprawa efektywności Oświetlenie drogowe Poprawa efektywności Autorka: dr inŝ. Małgorzata Górczewska ( Energia Elektryczna 5/2010) Podjęte w Unii Europejskiej przeciwdziałanie zmianom klimatu wiąŝe się m.in. z racjonalizacją

Bardziej szczegółowo

OCENA OSTROŚCI WIDZENIA I ODDAWANIA BARW W RÓśNYCH WARUNKACH OŚWIETLENIOWYCH

OCENA OSTROŚCI WIDZENIA I ODDAWANIA BARW W RÓśNYCH WARUNKACH OŚWIETLENIOWYCH tel. (0-6) 665688 fax (0-6) 66589 STUDIA NISTACJONARN II STOPNIA wersja z dnia..009 KIRUNK LKTROTCHNIKA SM. Laboratorium PODSTAW TCHNIKI ŚWITLNJ TMAT: OCNA OSTROŚCI WIDZNIA I ODDAWANIA BARW W RÓśNYCH WARUNKACH

Bardziej szczegółowo

Kompendium wiedzy z zakresu oświetlenia awaryjnego

Kompendium wiedzy z zakresu oświetlenia awaryjnego Kompendium wiedzy z zakresu oświetlenia awaryjnego Spis treści Oświetlenie awaryjne stan prawny... 3 Rodzaje i cele oświetlenia awaryjnego... 4 Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne... 4 Ogólne zasady umieszczania

Bardziej szczegółowo

TEMAT: POMIAR LUMINANCJI MATERIAŁÓW O RÓśNYCH WŁAŚCIWOŚCIACH FOTOMETRYCZNYCH

TEMAT: POMIAR LUMINANCJI MATERIAŁÓW O RÓśNYCH WŁAŚCIWOŚCIACH FOTOMETRYCZNYCH Grupa: Elektrotechnika, Studia stacjonarne, II stopień, sem. 1. wersja z dn. 18.03.2011 aboratorium Techniki Świetlnej Ćwiczenie nr 2. TEMAT: POMIAR UMIACJI MATERIAŁÓW O RÓśYCH WŁAŚCIWOŚCIACH FOTOMETRYCZYCH

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY BARWY, PIGMENTY CERAMICZNE

PODSTAWY BARWY, PIGMENTY CERAMICZNE PODSTAWY BARWY, PIGMENTY CERAMICZNE Barwa Barwą nazywamy rodzaj określonego ilościowo i jakościowo (długość fali, energia) promieniowania świetlnego. Głównym i podstawowym źródłem doznań barwnych jest

Bardziej szczegółowo

L E D light emitting diode

L E D light emitting diode Elektrotechnika Studia niestacjonarne L E D light emitting diode Wg PN-90/E-01005. Technika świetlna. Terminologia. (845-04-40) Dioda elektroluminescencyjna; dioda świecąca; LED element półprzewodnikowy

Bardziej szczegółowo

Ciekawa forma. PHILIPS LED Kulka 2,2 W (25 W) E14 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania

Ciekawa forma. PHILIPS LED Kulka 2,2 W (25 W) E14 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania PHILIPS LED Kulka 2,2 W (25 W) E14 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania Ciekawa forma Znajome kształty, które kochasz. Zużywają około 80% mniej energii niż tradycyjne żarówki dzięki najnowszej technologii

Bardziej szczegółowo

Światło komfortowe dla Twoich oczu

Światło komfortowe dla Twoich oczu PHILIPS LED Świeczka 7 W (60 W) E14 barwa chłodno-biała Bez możliwości przyciemniania Światło komfortowe dla Twoich oczu Słaba jakość oświetlenia może prowadzić do zmęczenia oczu. Dlatego coraz ważniejsze

Bardziej szczegółowo

Zasady oświetlania przejść dla pieszych

Zasady oświetlania przejść dla pieszych Zasady oświetlania przejść dla pieszych dr hab. inż. Piotr Tomczuk Politechnika Warszawska Wydział Transportu 1 Plan wystąpienia 1. Wstęp. 2. Wymagania oświetleniowe. 3. Propozycja zaleceń dotyczących

Bardziej szczegółowo

Światło komfortowe dla Twoich oczu

Światło komfortowe dla Twoich oczu PHILIPS LED Żarówka 13 W (100 W) E27 Chłodne światło dzienne Bez możliwości przyciemniania Światło komfortowe dla Twoich oczu Słaba jakość oświetlenia może prowadzić do zmęczenia oczu. Dlatego coraz ważniejsze

Bardziej szczegółowo

Odpowiednie oświetlenie tworzy magię chwili

Odpowiednie oświetlenie tworzy magię chwili PHILIPS LED Kulka (z możliwością przyciemniania) 8 W (60 W) E14 Warm Glow Możliwość przyciemniania Odpowiednie oświetlenie tworzy magię chwili Kulki LED Philips dające ciepłą poświatę z możliwością przyciemniania

Bardziej szczegółowo

NARZĄD WZROKU

NARZĄD WZROKU NARZĄD WZROKU Oko można porównać do kamery cyfrowej, wyposażonej w: system soczewek (rogówka, soczewka, ciało szkliste) automatyczną regulację ostrości obrazu (akomodacja) automatyczną regulację przesłony

Bardziej szczegółowo

Pojęcie Barwy. Grafika Komputerowa modele kolorów. Terminologia BARWY W GRAFICE KOMPUTEROWEJ. Marek Pudełko

Pojęcie Barwy. Grafika Komputerowa modele kolorów. Terminologia BARWY W GRAFICE KOMPUTEROWEJ. Marek Pudełko Grafika Komputerowa modele kolorów Marek Pudełko Pojęcie Barwy Barwa to wrażenie psychiczne wywoływane w mózgu człowieka i zwierząt, gdy oko odbiera promieniowanie elektromagnetyczne z zakresu światła

Bardziej szczegółowo

JAKOŚĆ ŚWIATŁA. Piotr Szymczyk. Katedra Automatyki i Inżynierii Biomedycznej, AGH

JAKOŚĆ ŚWIATŁA. Piotr Szymczyk. Katedra Automatyki i Inżynierii Biomedycznej, AGH JAKOŚĆ ŚWIATŁA Piotr Szymczyk Katedra Automatyki i Inżynierii Biomedycznej, AGH Kraków, 2017 Źródła światła -podział Żarowe źródła światła Żarówki tradycyjne Żarówki halogenowe Wyładowcze źródła światła

Bardziej szczegółowo

Ciekawa forma. PHILIPS LED Żarówka 4,5 W (40 W) Trzonek E27 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania

Ciekawa forma. PHILIPS LED Żarówka 4,5 W (40 W) Trzonek E27 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania PHILIPS LED Żarówka 4,5 W (40 W) Trzonek E27 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania Ciekawa forma Tradycyjne kształty, które kochasz. Zużywają około 80% mniej energii niż tradycyjne żarówki dzięki najnowszej

Bardziej szczegółowo

Dr inż. Krzysztof Petelczyc Optyka Widzenia

Dr inż. Krzysztof Petelczyc Optyka Widzenia Literatura: Dr inż. Krzysztof Petelczyc Optyka Widzenia http://webvision.med.utah.edu/book A. Valberg Light Vision Color D. Atchison, G. Smith Optics of Human eye M. Zając Optyka okularowa Plan wykładu

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM AUDIOLOGII I AUDIOMETRII

LABORATORIUM AUDIOLOGII I AUDIOMETRII LABORATORIUM AUDIOLOGII I AUDIOMETRII ĆWICZENIE NR 4 MASKOWANIE TONU TONEM Cel ćwiczenia Wyznaczenie przesunięcia progu słyszenia przy maskowaniu równoczesnym tonu tonem. Układ pomiarowy I. Zadania laboratoryjne:

Bardziej szczegółowo

Ciekawa forma. PHILIPS LED Żarówka 11 W (100 W) E27 barwa chłodno-biała Bez możliwości przyciemniania

Ciekawa forma. PHILIPS LED Żarówka 11 W (100 W) E27 barwa chłodno-biała Bez możliwości przyciemniania PHILIPS LED Żarówka 11 W (100 W) E27 barwa chłodno-biała Bez możliwości przyciemniania Ciekawa forma Znajome kształty, które kochasz. Zużywają około 80% mniej energii niż tradycyjne żarówki dzięki najnowszej

Bardziej szczegółowo

STUDIA STACJONARNE II STOPNIA, sem KIERUNEK ELEKTROTECHNIKA Laboratorium TECHNIKI ŚWIETLNEJ OCENA JAKOŚCI OŚWIETLENIA WNĘTRZ

STUDIA STACJONARNE II STOPNIA, sem KIERUNEK ELEKTROTECHNIKA Laboratorium TECHNIKI ŚWIETLNEJ OCENA JAKOŚCI OŚWIETLENIA WNĘTRZ STUDIA STACJONARN II STOPNIA, sem. 1 15.04.2016 KIRUNK LKTROTCHNIKA Laboratorium TCHNIKI ŚWITLNJ wersja z dn. TMAT: OCNA JAKOŚCI OŚWITLNIA WNĘTRZ Opracowanie wykonano na podstawie: 1. PN-N 12464-1:2012:

Bardziej szczegółowo

Ciekawa forma. PHILIPS LED Kulka (z możliwością przyciemniania) 5 W (40 W) E14 Ciepła biel Ściemnialna

Ciekawa forma. PHILIPS LED Kulka (z możliwością przyciemniania) 5 W (40 W) E14 Ciepła biel Ściemnialna PHILIPS LED Kulka (z możliwością przyciemniania) 5 W (40 W) E14 Ciepła biel Ściemnialna Ciekawa forma Znajome kształty, które kochasz. Zużywają około 80% mniej energii niż tradycyjne żarówki dzięki najnowszej

Bardziej szczegółowo

Plan wykładu. Pojęcie ergonomii Zagrożenia długotrwałej pracy z komputerem Ergonomiczne stanowisko komputerowe Ćwiczenia i przerwy

Plan wykładu. Pojęcie ergonomii Zagrożenia długotrwałej pracy z komputerem Ergonomiczne stanowisko komputerowe Ćwiczenia i przerwy Plan wykładu Pojęcie ergonomii Zagrożenia długotrwałej pracy z komputerem Ergonomiczne stanowisko komputerowe Ćwiczenia i przerwy Ergonomia Ergonomia - nauka o pracy, czyli dyscyplina naukowa zajmująca

Bardziej szczegółowo

Światło komfortowe dla Twoich oczu

Światło komfortowe dla Twoich oczu PHILIPS LED Kulka 4 W (25 W) E14 Ciepła biel Bez możliwości przyciemniania Światło komfortowe dla Twoich oczu Słaba jakość oświetlenia może prowadzić do zmęczenia oczu. Dlatego coraz ważniejsze staje się

Bardziej szczegółowo

BHP w pracowni komputerowej

BHP w pracowni komputerowej BHP w pracowni komputerowej BHP w pracowni komputerowej Praca przy komputerze może być źródłem wielorakich problemów zdrowotnych. Jak wiadomo lepiej, taniej i szybciej jest zapobiegać tego typu problemom

Bardziej szczegółowo

Piękne i wyraziste światło, niezawodne działanie

Piękne i wyraziste światło, niezawodne działanie ighting Piękne i wyraziste światło, niezawodne działanie Seria jednotrzonkowych, bardzo kompaktowych, wysokowydajnych lamp wyładowczych zapewnia stabilność barw przez cały okres eksploatacji oraz wysokiej

Bardziej szczegółowo

OKO BUDOWA I INFORMACJE. Olimpia Halasz xd Bartosz Kulus ; x

OKO BUDOWA I INFORMACJE. Olimpia Halasz xd Bartosz Kulus ; x OKO BUDOWA I INFORMACJE Olimpia Halasz xd Bartosz Kulus ; x OCZY - narządy receptorowe umożliwiające wykrywanie kierunku padania światła i jego intensywności oraz, wraz ze wzrostem złożoności konstrukcji,

Bardziej szczegółowo

PLAN PRZEPROWADZENIA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO w Starostwie Powiatowym w Gryfinie

PLAN PRZEPROWADZENIA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO w Starostwie Powiatowym w Gryfinie Załącznik Nr 2 do Zarządzenia Nr 129/2011 z dnia 25 listopada 2011 r. PLAN PRZEPROWADZENIA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO w Starostwie Powiatowym w Gryfinie Termin przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego planuje

Bardziej szczegółowo

BARWA. Barwa postrzegana opisanie cech charakteryzujących wrażenie, jakie powstaje w umyśle;

BARWA. Barwa postrzegana opisanie cech charakteryzujących wrażenie, jakie powstaje w umyśle; BARWA Barwa postrzegana opisanie cech charakteryzujących wrażenie, jakie powstaje w umyśle; Barwa psychofizyczna scharakteryzowanie bodźców świetlnych, wywołujących wrażenie barwy; ODRÓŻNIENIE BARW KOLORYMETR

Bardziej szczegółowo

Prawidłowa postawa przy pracy

Prawidłowa postawa przy pracy Komputer a zdrowie Prawidłowa postawa przy pracy Praca z zachowaniem prawidłowego ustawienia ciała jest kluczowym elementem wpływającym na zdrowie. W utrzymaniu takiej postawy pomagają dobrze zaprojektowane

Bardziej szczegółowo

PROJEKT OŚWIETLENIA PRZEJŚCIA PODZIEMNEGO IŁAWA MIASTO

PROJEKT OŚWIETLENIA PRZEJŚCIA PODZIEMNEGO IŁAWA MIASTO PROJEKT OŚWIETLENIA PRZEJŚCIA PODZIEMNEGO IŁAWA MIASTO 1. PROJEKT OŚWIETLENIA: Projekt obejmuje oświetlenie tunelu oraz schodów naleŝących do przejścia podziemnego Iława Miasto. Wymiary obiektu przyjęto

Bardziej szczegółowo

w13 54 Źródła światła Żarówka Żarówka halogenowa Świetlówka Lampa rtęciowa wysokoprężna Lampa sodowa wysokoprężna Lampa sodowa niskoprężna LED

w13 54 Źródła światła Żarówka Żarówka halogenowa Świetlówka Lampa rtęciowa wysokoprężna Lampa sodowa wysokoprężna Lampa sodowa niskoprężna LED 54 Źródła światła Żarówka Żarówka halogenowa Świetlówka Lampa rtęciowa wysokoprężna Lampa sodowa wysokoprężna Lampa sodowa niskoprężna LED inkandescencyjne - żarówki luminescencyjne -lampy fluorescencyjne

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA NR 05 POMIARY NATĘŻENIA OŚWIETLENIA ELEKTRYCZNEGO POMIESZCZEŃ I STANOWISK PRACY

INSTRUKCJA NR 05 POMIARY NATĘŻENIA OŚWIETLENIA ELEKTRYCZNEGO POMIESZCZEŃ I STANOWISK PRACY LABORATORIUM OCHRONY ŚRODOWISKA - SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ - INSTRUKCJA NR 05 POMIARY NATĘŻENIA OŚWIETLENIA ELEKTRYCZNEGO POMIESZCZEŃ I STANOWISK PRACY 1. Cel instrukcji Celem instrukcji jest określenie

Bardziej szczegółowo

PROJEKT OŚWIETLENIA SCHODÓW NA PERONY PRZY WIADUKCIE KOLEJOWYM W KM 203,265

PROJEKT OŚWIETLENIA SCHODÓW NA PERONY PRZY WIADUKCIE KOLEJOWYM W KM 203,265 PROJEKT OŚWIETLENIA SCHODÓW NA PERONY PRZY WIADUKCIE KOLEJOWYM W KM 203,265 1. PROJEKT OŚWIETLENIA: Projekt obejmuje oświetlenie schodów na perony przy wiadukcie kolejowym w km 203,265. Wymiary obiektu

Bardziej szczegółowo

Fizjologia czlowieka seminarium + laboratorium. M.Eng. Michal Adam Michalowski

Fizjologia czlowieka seminarium + laboratorium. M.Eng. Michal Adam Michalowski Fizjologia czlowieka seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski michal.michalowski@uwr.edu.pl michaladamichalowski@gmail.com michal.michalowski@uwr.edu.pl https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/

Bardziej szczegółowo

Światło komfortowe dla Twoich oczu

Światło komfortowe dla Twoich oczu PHILIPS LED Reflektor punktowy 3,5 W (35 W) GU10 barwa chłodno-biała Bez możliwości przyciemniania Światło komfortowe dla Twoich oczu Słaba jakość oświetlenia może prowadzić do zmęczenia oczu. Dlatego

Bardziej szczegółowo

Ustawienia materiałów i tekstur w programie KD Max. MTPARTNER S.C.

Ustawienia materiałów i tekstur w programie KD Max. MTPARTNER S.C. Ustawienia materiałów i tekstur w programie KD Max. 1. Dwa tryby własności materiału Materiał możemy ustawić w dwóch trybach: czysty kolor tekstura 2 2. Podstawowe parametry materiału 2.1 Większość właściwości

Bardziej szczegółowo

STUDIA NIESTACJONARNE II STOPNIA, sem. 3 wersja z dn KIERUNEK ELEKTROTECHNIKA Laboratorium TECHNIKI ŚWIETLNEJ

STUDIA NIESTACJONARNE II STOPNIA, sem. 3 wersja z dn KIERUNEK ELEKTROTECHNIKA Laboratorium TECHNIKI ŚWIETLNEJ STUDIA NISTACJONARN II STOPNIA, sem. 3 wersja z dn. 28.11.2016. KIRUNK LKTROTCHNIKA Laboratorium TCHNIKI ŚWITLNJ TMAT: OCNA JAKOŚCI I FKTYWNOŚCI NRGTYCZNJ OŚWITLNIA WNĘTRZ Opracowanie wykonano na podstawie:

Bardziej szczegółowo

Barwa ciepła Barwa neutralna Barwa chłodna

Barwa ciepła Barwa neutralna Barwa chłodna W sprzedaży różnych źródeł światła spotykamy pojęcie barwy światła. Najczęściej spotykane rodzaje barw światła to: biała ciepła biała naturalna biała chłodna Odbiór przestrzeni w której się znajdujemy

Bardziej szczegółowo

Światło komfortowe dla Twoich oczu

Światło komfortowe dla Twoich oczu PHILIPS LED Kula 10,5 W (75 W) E27 Zimne światło dzienne Bez możliwości przyciemniania Światło komfortowe dla Twoich oczu Słaba jakość oświetlenia może prowadzić do zmęczenia oczu. Dlatego coraz ważniejsze

Bardziej szczegółowo

Fotometria i kolorymetria

Fotometria i kolorymetria 12. (współrzędne i składowe trójchromatyczne promieniowania monochromatycznego; układ bodźców fizycznych RGB; krzywa barw widmowych; układ barw CIE 1931 (XYZ); alychne; układy CMY i CMYK). http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/

Bardziej szczegółowo

Żarówka mimo wszystko

Żarówka mimo wszystko Dla przeciętnego Polaka energooszczędne oświetlenie jest najczęściej kosztowną nowinką techniczną. Wokół innowacyjnych źródeł światła narosło również wiele mitów, mamy w związku z nim wiele pytań i obaw.

Bardziej szczegółowo

Piękne i wyraziste światło, niezawodne działanie

Piękne i wyraziste światło, niezawodne działanie ighting Piękne i wyraziste światło, niezawodne działanie MASTERolour DM-T Seria jednotrzonkowych, bardzo kompaktowych, wysokowydajnych lamp wyładowczych zapewnia stabilność barw przez cały okres eksploatacji

Bardziej szczegółowo

Wstęp do fotografii. piątek, 15 października 2010. ggoralski.com

Wstęp do fotografii. piątek, 15 października 2010. ggoralski.com Wstęp do fotografii ggoralski.com element światłoczuły soczewki migawka przesłona oś optyczna f (ogniskowa) oś optyczna 1/2 f Ogniskowa - odległość od środka układu optycznego do ogniska (miejsca w którym

Bardziej szczegółowo

POMIAR NATĘŻENIA OŚWIETLENIA

POMIAR NATĘŻENIA OŚWIETLENIA POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI Instrukcja do ćwiczenia O1 Temat ćwiczenia POMIAR NATĘŻENIA OŚWIETLENIA Ćwiczenie O1 1. Cel i zakres ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z

Bardziej szczegółowo

Wydział Elektryczny, Katedra Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Laboratorium Przetwarzania i Analizy Sygnałów Elektrycznych

Wydział Elektryczny, Katedra Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Laboratorium Przetwarzania i Analizy Sygnałów Elektrycznych Wydział Elektryczny, Katedra Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Laboratorium Przetwarzania i Analizy Sygnałów Elektrycznych (bud A5, sala 310) Instrukcja dla studentów kierunku Automatyka i Robotyka

Bardziej szczegółowo

Schemat układu zasilania diod LED pokazano na Rys.1. Na jednej płytce połączone są różne diody LED, które przełącza się przestawiając zworkę.

Schemat układu zasilania diod LED pokazano na Rys.1. Na jednej płytce połączone są różne diody LED, które przełącza się przestawiając zworkę. Ćwiczenie 3. Parametry spektralne detektorów. Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawowymi parametrami detektorów i ich podstawowych parametrów. Poznanie zależności związanych z oddziaływaniem

Bardziej szczegółowo

Kryteria środowiskowe do stosowania w zamówieniach publicznych

Kryteria środowiskowe do stosowania w zamówieniach publicznych Kryteria środowiskowe do stosowania w zamówieniach publicznych na oświetlenie Narcyza Barczak-Araszkiewicz Związek Producentów Oświetlenia Pol-lighting Pol-lighting organizacja producentów oświetlenia

Bardziej szczegółowo

ØYET - OKO ROGÓWKA (HORNHINNEN)

ØYET - OKO ROGÓWKA (HORNHINNEN) ØYET - OKO ROGÓWKA (HORNHINNEN) Błona (hinne) ta to okno oka na świat. Ma 5 mm grubości i składa się z 5 warstw. Warstwa zewnętrzna to nabłonek (epitelet). Chroni on oko przed uszkodzeniem i zapewnia gładką

Bardziej szczegółowo

Piękne i wyraziste światło, niezawodne działanie

Piękne i wyraziste światło, niezawodne działanie ighting Piękne i wyraziste światło, niezawodne działanie Seria jednotrzonkowych, bardzo kompaktowych, wysokowydajnych lamp wyładowczych zapewnia stabilność barw przez cały okres eksploatacji oraz wysokiej

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie Nr 11 Fotometria

Ćwiczenie Nr 11 Fotometria Instytut Fizyki, Uniwersytet Śląski Chorzów 2018 r. Ćwiczenie Nr 11 Fotometria Zagadnienia: fale elektromagnetyczne, fotometria, wielkości i jednostki fotometryczne, oko. Wstęp Radiometria (fotometria

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 12 (44) Wyznaczanie długości fali świetlnej przy pomocy siatki dyfrakcyjnej

Ćwiczenie 12 (44) Wyznaczanie długości fali świetlnej przy pomocy siatki dyfrakcyjnej Ćwiczenie 12 (44) Wyznaczanie długości fali świetlnej przy pomocy siatki dyfrakcyjnej Wprowadzenie Światło widzialne jest to promieniowanie elektromagnetyczne (zaburzenie poła elektromagnetycznego rozchodzące

Bardziej szczegółowo

Ciekawa forma. PHILIPS LED Świeczka E14 Ciepły biały Bez możliwości przyciemniania

Ciekawa forma. PHILIPS LED Świeczka E14 Ciepły biały Bez możliwości przyciemniania PHILIPS LED Świeczka E14 Ciepły biały Bez możliwości przyciemniania Ciekawa forma Znajome kształty, które kochasz. Zużywają około 80% mniej energii niż tradycyjne żarówki dzięki najnowszej technologii

Bardziej szczegółowo

Pomiar drogi koherencji wybranych źródeł światła

Pomiar drogi koherencji wybranych źródeł światła Politechnika Gdańska WYDZIAŁ ELEKTRONIKI TELEKOMUNIKACJI I INFORMATYKI Katedra Optoelektroniki i Systemów Elektronicznych Pomiar drogi koherencji wybranych źródeł światła Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego

Bardziej szczegółowo

BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA I SYSTEMY PERCEPCYJNE UKŁAD WZROKOWY ŹRENICA ROGÓWKA KOMORA PRZEDNIA TĘCZÓWKA SOCZEWKI KOMORA TYLNA MIĘŚNIE SOCZEWKI

BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA I SYSTEMY PERCEPCYJNE UKŁAD WZROKOWY ŹRENICA ROGÓWKA KOMORA PRZEDNIA TĘCZÓWKA SOCZEWKI KOMORA TYLNA MIĘŚNIE SOCZEWKI BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA I SYSTEMY PERCEPCYJNE UKŁAD WZROKOWY MIĘŚNIE SOCZEWKI TĘCZÓWKA ŹRENICA ROGÓWKA KOMORA PRZEDNIA KOMORA TYLNA SOCZEWKA MIĘŚNIE SOCZEWKI NACZYNIÓWKA TWARDÓWKA CIAŁKO SZKLISTE

Bardziej szczegółowo

MINIMALNE WYMAGANIA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY ORAZ ERGONOMII, JAKIE POWINNY SPEŁNIĆ STANOWISKA PRACY WYPOSAŻONE W MONITORY EKRANOWE

MINIMALNE WYMAGANIA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY ORAZ ERGONOMII, JAKIE POWINNY SPEŁNIĆ STANOWISKA PRACY WYPOSAŻONE W MONITORY EKRANOWE URZĄDZENIA TECHNIKI KOMPUTEROWEJ WWW.EDUNET.TYCHY.PL MINIMALNE WYMAGANIA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY ORAZ ERGONOMII, JAKIE POWINNY SPEŁNIĆ STANOWISKA PRACY WYPOSAŻONE W MONITORY EKRANOWE DZ.U. 1998

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. Egzamin / zaliczenie na ocenę*

KARTA PRZEDMIOTU. Egzamin / zaliczenie na ocenę* WYDZIAŁ PODSTAWOWYCH PROBLEMÓW TECHNIKI Zał. nr 4 do ZW 33/01 KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim OKO I WIDZENIE Nazwa w języku angielskim EYE AND VISION. Kierunek studiów (jeśli dotyczy): OPTYKA Specjalność

Bardziej szczegółowo

Opis techniczny do projektu modernizacji oświetlenia ulicznego na terenie gminy Piątnica (ETAP I)

Opis techniczny do projektu modernizacji oświetlenia ulicznego na terenie gminy Piątnica (ETAP I) Opis techniczny do projektu modernizacji oświetlenia ulicznego na terenie gminy Piątnica (ETAP I) 1. WSTĘP Cel i zakres opracowania Niniejszą dokumentacje projektową kompleksowej modernizacji oświetlenia

Bardziej szczegółowo

Ciekawa forma. PHILIPS LED Świeczka (z możliwością przyciemniania) 5 W (40 W) E14 Ciepła biel Ściemnialna

Ciekawa forma. PHILIPS LED Świeczka (z możliwością przyciemniania) 5 W (40 W) E14 Ciepła biel Ściemnialna PHILIPS LED Świeczka (z możliwością przyciemniania) 5 W (40 W) E14 Ciepła biel Ściemnialna Ciekawa forma Znajome kształty, które kochasz. Zużywają około 80% mniej energii niż tradycyjne żarówki dzięki

Bardziej szczegółowo