OPRACOWANIE: ZESPÓŁ POD KIERUNKIEM

Transkrypt

1 WROCŁAWSKIE CENTRUM WSPIERANIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI OPINIA I OCENA WSTĘPNYCH ZAŁOśEŃ PROJEKTU OPRACOWANIE: ZESPÓŁ POD KIERUNKIEM dr hab. Andrzeja Kalety, prof. AE, W SKŁADZIE: dr Jarosław Ignacy dr inŝ. Letycja Sołoducho-Pelc dr Przemysław Wołczek mgr Joanna Wilk mgr Wojciech Kubiak Wrocław 2008

2 WCWP opinia i ocena założeń Katedra Zarządzania Strategicznego 1. Ocena idei w świetle współczesnych trendów i tendencji światowego handlu usługami Na wstępie stwierdzić naleŝy, Ŝe przeobraŝenia obserwowane w światowej wymianie handlowej stanowią naturalną konsekwencję ogólniejszych przekształceń zachodzących w całej gospodarce światowej. Następujące w niej, dynamiczne zmiany, przyczyniły się do powstania nowego modelu biznesowego, a postęp dokonujący się w dziedzinie technologii informacyjnych i komunikacyjnych doprowadził do ukształtowania się nowego międzynarodowego podziału pracy. W ostatnich latach nastąpił znaczny spadek kosztów transportu i komunikacji. Łączny silny wpływ postępu technologicznego i spadku kosztów transportu spowodował, Ŝe dziś mówi się o śmierci odległości w nowym modelu biznesowym. Dodatkowym czynnikiem, który w sposób katalizujący wpłynął na przekształcenia społeczno-gospodarcze była postępująca liberalizacja handlu międzynarodowego. Czynniki te sprawiają, Ŝe obecnie stopniowo zacierają się granice pomiędzy tym co moŝe być, a co nie przedmiotem handlu międzynarodowego. Przemiany te powodują daleko idące konsekwencje, szczególnie dla rynku usług, który wcześniej nie był przedmiotem badań i szerszych analiz. Warto wskazać, Ŝe międzynarodowa wymiana usługowa jest zjawiskiem stosunkowo nowym, którą zaczęto postrzegać w drugiej połowie XX wieku. Problematyka ta stosunkowo szybko zyskiwała na znaczeniu, a odzwierciedleniem jej rangi jest fakt, Ŝe pojawia się w pracach Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju w początkach lat sześćdziesiątych XX wieku. W miarę wzrostu wymiany międzynarodowej stopniowo usuwane były bariery utrudniające wymianę usług. Mechanizmy liberalizacji międzynarodowej wymiany usług zawiera m.in. porozumienie GATT zawarte w ramach WTO (Światowej Organizacji Handlu). W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat moŝna zaobserwować systematyczny rozwój usług i ich rosnący udział w międzynarodowej wymianie. Potwierdzeniem tego jest fakt, Ŝe według szacunków, w 2010 roku udział usług w międzynarodowej wymianie towarowej i usługowej moŝe przekroczyć 50% obrotów. Sprzyja temu wiele czynników, m.in. postępująca globalizacja, która zmienia rynek usług w światowy rynek usług. W ostatnim czasie obserwujemy szczególnie intensywny postęp technologiczny, który sprawia, Ŝe usługi tracą cechy, które dotychczas były przeszkodą w międzynarodowym handlu nimi. Osiągnięcia telekomunikacyjne w przypadku wielu usług właściwie zlikwidowały granice między państwami. Szczególny przełom na drodze umiędzynarodowienia usług stanowił gwałtowny rozwój internetu. Z jednej strony stymuluje on pojawienie się całkiem nowych, wcześniej nieznanych usług, jak np. handel internetowy,

3 WCWP opinia i ocena założeń Katedra Zarządzania Strategicznego telemedycyna, e-learning, a z drugiej strony pozwala na usunięcie barier technicznych w przeszłości utrudniających, czy wręcz uniemoŝliwiających międzynarodowy handel takimi usługami, jak usługi badawczo-rozwojowe, rachunkowe, prawnicze, konusultingowe i inne. ObniŜające się koszty łączności sprawiają, Ŝe zmieniają się sposoby świadczenia niektórych usług. Tam gdzie to jest moŝliwe kontakt osobisty zastępowany jest komunikacją na odległość (rezerwacja biletów tanich linii lotniczych, call center, bankowość internetowa). Wszystkie te czynniki sprawiają, Ŝe trwa systematyczny rozwój usług, a ich udział w międzynarodowej wymianie rośnie. Sytuację tą obrazują dane statystyczne obejmujące lata Ogólne dane (wg. WTO) dotyczące światowego handlu usługami prezentuje tabela 1. Rok Eksport [mld USD] Import [mld USD] ,0 402, ,6 401, ,5 820, ,9 1201, ,2 1479, ,5 2132, Tabela 1 Światowy handel usługami rynkowymi na świecie w latach Źródło: opracowanie własne na podstawie danych WTO. Analizując dane statystyczne za lata , naleŝy zauwaŝyć, Ŝe zarówno eksport, jak i import w ciągu tego okresu wykazywały trwałą i bardzo znaczną, bo niemal 7- krotną, dynamikę wzrostu. Warto wskazać, Ŝe na przestrzeni ostatnich 6-ciu lat wzrost ten był szczególnie intensywny i wyniósł ok. 80%, z czego niemal 50% przypada na dwa ostatnie lata ( ). Świadczy to o rosnącej dynamice rozwoju światowego handlu usługami, a wiele faktów wskazuje na to, iŝ tendencja ta powinna utrzymać się równieŝ w kolejnych latach, co stanowić moŝe istotną wskazówkę co do przyszłych kierunków przekształceń społecznogospodarczych. Warto podkreślić, Ŝe oprócz zmian ilościowych, takich jak wzrost znaczenia i wolumenu wymiany usług, w sektorze tym widoczne są równieŝ jakościowe zmiany strukturalne. Na przestrzeni ostatnich kilku lat ( ), istotnej zmianie uległa struktura rzeczowa światowego handlu usługami. W tym czasie udział usług związanych z podróŝowaniem w ogólnoświatowym eksporcie usług zmalał z 31% w 2000 roku do 26,6%

4 WCWP opinia i ocena założeń Katedra Zarządzania Strategicznego w roku Jednocześnie, na podobnym, stabilnym poziomie pozostawał udział usług związanych z przewozami i transportem. Warto podkreślić, Ŝe znaczny wzrost, z 43,2% do 47,8% zanotowały natomiast pozostałe usługi, które obejmują usługi nowego typu m.in. rachunkowe, prawnicze, konsultingowe, a takŝe związane z outsourcingiem. Tendencje te obrazuje wykres 1. Wykres 1 Struktrua rodzajowa światowego eksportu usług rynkowych w 2000 i 2006 roku. Źródło: statystyki WTO, International Trade Statistics Na tle współczesnych trendów występujących w gospodarce światowej warto równieŝ zasygnalizować zmiany struktury geograficznej i roli jaką w światowym handlu usługami odgrywa Polska. W ciągu ostatnich kilku lat ( ) średni wzrost eksportu usług komercyjnych na świecie wyniósł 11%, a importu 10%. Nieco szybciej niŝ ogólnoświatowa średnia rósł zarówno eksport, jak i import w krajach UE średnio o odpowiednio 12% i 11%. Analiza danych statystycznych WTO dotyczących poszczególnych państw członkowskich UE wyraźnie wskazuje na dwie tendencje. Co prawda w ciągu ostatnich lat wyraźnie zwiększa się znaczenie Europy Środkowo-Wschodniej w światowym handlu usługami, ale stosunkowo niewielką rolę odgrywa w nim Polska, która z niskim udziałem 0,7% zarówno w światowym eksporcie jak i w imporcie, zajmuje odpowiednio 30 i 26 miejsce w rankingu. Jej udział jest nieproporcjonalnie mały tzn. znacznie mniejszy, niŝ to wynika z obszaru terytorialnego czy teŝ liczby ludności. Znaczną lukę, która istnieje w tym zakresie doskonale ilustruje fakt, Ŝe kilkukrotnie mniejsza terytorialnie i posiadająca ponad 2-krotnie mniejszą liczbę mieszkańców Holandia, zajmuje w tym rankingu 9 pozycje, a jej udział w światowym handlu usługami jest ponad 4-krotnie większy od Polski (dane statystyczne WTO 2007). Warto

5 WCWP opinia i ocena założeń Katedra Zarządzania Strategicznego równieŝ zauwaŝyć, Ŝe udział Polski w światowej wymianie towarowej jest nieco większy i wynosi ok. 1%. co wskazuje, Ŝe usługi w naszym kraju są stosunkowo słabiej rozwinięte niŝ handel towarami. Systematyczne upowszechnianie się w Polsce stylu konsumpcji zbliŝonego do panującego w krajach Europy Zachodniej, wskazuje, Ŝe usługi odgrywać będą coraz większą rolę w miarę wzrostu dobrobytu społecznego. Warto bowiem podkreślić, Ŝe udział usług w handlu wzrasta wraz z poziomem rozwoju społeczno-gospodarczego kraju. Tendencje takie są odzwierciedleniem zjawisk zachodzących w gospodarkach krajów rozwiniętych i związane są m.in. z rosnącymi dochodami konsumentów. Wzrost popytu na usługi wynika równieŝ (a moŝe przede wszystkim) z zapotrzebowania przedsiębiorstw, działających w warunkach nasilającej się konkurencji, zmuszającej do wzrostu efektywności produkcji. Fakt ten potwierdza tezę, iŝ Polska posiada duŝy, słabo wykorzystany potencjał w zakresie rozwoju usług. Szczególną rolę w zwiększaniu znaczenia Polski w światowej wymianie usług odegrać moŝe Wrocław, m.in. ze względu na przyciągnięcie znacznej ilości bezpośrednich inwestycji zagranicznych o łącznej wartości ponad 3 mld euro 1. Warto bowiem podkreślić, Ŝe usługi odgrywają szczególną rolę w BIZ (Bezpośrednich Inwestycjach Zagranicznych), a ich znaczenie systematycznie rośnie. Jeszcze na początku lat siedemdziesiątych usługi stanowiły mniej niŝ ¼ światowego zasobu BIZ, aby w roku 1986 wzrosnąć do 40% i do 63% w roku W latach rozmiar BIZ rósł co prawda we wszystkich sektorach, ale tempo przyrostu w sektorze usług było najszybsze, siedmiokrotne, w porównaniu do czterokrotnego wzrostu zasobów BIZ w przemyśle przetwórczym 3. Dynamiczny wzrost roli usług w światowych BIZ jest rezultatem wielu zjawisk obejmujących procesy globalizacji. Konsekwencje tych tendencji są szczególnie wyraźne na terenie miasta Wrocławia (i całej aglomeracji wrocławskiej), gdzie wykształcona i doświadczona kadra managerska przez wiele lat zasilała inwestycje zagraniczne lokowane we Wrocławiu. Z biegiem lat trend ten stopniowo zmieniał jednak swój charakter i obecnie widoczny jest trend odwrotny, tzn. zagraniczni inwestorzy coraz chętniej i częściej korzystają z usług lokalnych firm, które zapewniają ich odpowiedni poziom. Wydaje się, Ŝe kolejnych latach ta tendencja będzie zyskiwała na znaczeniu, co jest szczególnie istotne, gdyŝ fakt ten stanowić moŝe bazę do 1 Opracowanie własne na podstawie danych Agencji Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej, dostępnych na oficjalnej stronie Urzędu Miasta wydruk Opracowanie własne na podstawie danych UNCTAD. 3 Zimny Z., Usługi: charakterystyka i transakcje międzynarodowe w: red. Szymaniak A. Globalizacja usług, Wydawnictwo Naukowe INPiD, UAM, Poznań 2007 s. 46 i nast.

6 WCWP opinia i ocena założeń Katedra Zarządzania Strategicznego dalszego rozwoju lokalnego układu społeczno-gospodarczego, realizowanego w oparciu o zasoby własne ( rozwój organiczny ). Znaczącym warunkiem realizacji takiego scenariusza będzie moŝliwość zapewnienia odpowiedniej jakości świadczonych usług, do czego przyczynić się powinno równieŝ powstanie Wrocławskiego Centrum Wspierania Przedsiębiorczości, mającego na celu stymulowanie powstawania i rozwoju małych i średnich firm na terenie aglomeracji wrocławskiej. Wsparcie drobnej przedsiębiorczości oraz zaawansowanych usług poprzez inkubator stanowi krok w takim właśnie kierunku. Podsumowanie Wrocław dojrzał do kolejnej fazy praktyki gospodarczej w zakresie wspierania przedsiębiorstw wspieranie mniejszej lokalnej przedsiębiorczości jest naturalnym dopełnieniem duŝych inwestycji zagranicznych pozyskanych przez miasto. Jest to zatem szansa stworzenia kompletnej struktury gospodarczej. Przedsięwzięcie ma szanse na sukces, pod warunkiem, Ŝe będą to działania skuteczne i efektywne ekonomicznie (szczególnie w długim okresie). Ocena idei Wrocławskiego Centrum Wspierania Przedsiębiorczości w świetle współczesnych trendów i tendencji występujących w gospodarce światowej i europejskiej wypada pozytywnie. Na korzystną ocenę idei WCWP wpływają m.in. następujące argumenty: wzrastający udział usług w światowej wymianie handlowej sprawia, Ŝe w Polsce istnieje duŝy potencjał rozwoju usług, napływ duŝej liczby inwestycji zagranicznych o znacznej wartości do aglomeracji wrocławskiej sprawia, Ŝe we Wrocławiu istnieją szczególnie korzystne warunki dla rozwoju usług i przedsiębiorczości, choćby ze względu na znaczny popyt zgłaszany przez stabilnych inwestorów zagranicznych, coraz chętniej korzystających z usług lokalnych firm, WCWP stanowi przedsięwzięcie wpisujące się obserwowane w gospodarce trendy rozwojowe i przyczynić się moŝe do wypełnienia istniejącej w tym zakresie luki, realizacja WCWP sprzyjać będzie m.in. wykorzystaniu doświadczeń kadry menedŝerskiej (a takŝe przedsiębiorców), nabytych przy okazji realizacji projektów lokalnych oraz inwestycji zagranicznych. UmoŜliwi to dyfuzję wiedzy i stworzy warunki do rozwoju lokalnej przedsiębiorczości, a tym samym da podstawę do dalszego rozwoju aglomeracji wrocławskiej,

7 WCWP opinia i ocena założeń Katedra Zarządzania Strategicznego dodatkowym argumentem przemawiającym za realizacją projektu Wrocławskiego Centrum Wspierania Przedsiębiorczości jest fakt, Ŝe miasto stać na tego typu inwestycję, która w dłuŝszej perspektywie będzie korzystna i opłacalna, a jej realizacja przyczyni się do generowania korzystnych efektów zarówno czysto ekonomicznych, jak i społecznych.

8 WCWP opinia i ocena założeń Katedra Zarządzania Strategicznego 2. Ocena wstępnych załoŝeń koncepcji Wrocławskiego Centrum Wspierania Przedsiębiorczości Dokonane w pierwszej części opracowania przestawienie aktualnych tendencji i trendów panujących na rynkach światowych i europejskich w zakresie wymiany handlowej i usług stanowi punkt wyjścia do oceny wstępnych załoŝeń przyświecających koncepcji utworzenia Wrocławskiego Centrum Wspierania Przedsiębiorczości. Koncepcja ta stworzona przez zespół Agencji Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej, odzwierciedla cele stawiane przed Agencją, uwzględnia równieŝ załoŝenia strategii rozwoju Wrocławia. Wrocławskie Centrum Wspierania Przedsiębiorczości miałoby na celu stymulowanie powstawania i rozwoju małych oraz średnich firm na terenie aglomeracji wrocławskiej. Działania w tym zakresie skupiałby się na wsparciu w dwóch obszarach: rzemieślniczym i zaawansowanych usług. W skład WCWP znajdującego się w ścisłym centrum Wrocławia wejść wchodziłyby: hala kupiecka (pierwszeństwo dla kupców z likwidowanych targowisk), inkubator przedsiębiorczości (gastronomia i inne obszary) byłyby to pomieszczenia wyposaŝone w niezbędne narzędzia i maszyny, które mikro-firmy mogłyby wynająć na godziny (koncepcja wzorowana na rozwiązaniach stosowanych w San Francisco), powierzchnie biurowe, inkubator biznesu z zakresu zaawansowanych usług powierzchnia biurowa wynajmowana byłaby na preferencyjnych warunkach dla mikro-firm z obszarów outsourcingu, nowych mediów, dizajnu i innych usług. Firmy zapewnione miałyby infrastrukturę telekomunikacyjną i okołobiznesową, jak i doradztwo, Konsultacyjne Centrum Wsparcia małych firm konsultanci w takim centrum mieliby za zadanie dostarczenie firmom rzetelnych i aktualnych informacji związanych z prowadzeniem biznesu we Wrocławiu, głównie nowoczesnymi kanałami takimi jak: Internet, publikacje, alert_sms, konferencje, prezentacje i spotkania. Inkubator firm nowoczesnych usług składałby się z następujących części: Centrum Outsourcingu, o Outsourcing procesów biznesowych o Outsourcing IT, DataCenter i inne pokrewne

9 WCWP opinia i ocena założeń Katedra Zarządzania Strategicznego o Opieka nad aplikacjami i zarządzanie sieciami Centrum BranŜ Kreatywnych i nowych mediów, które dzięki zachodzącym zmianom technologicznym powinny stać się sektorami przyszłości, o Internetowe radia, telewizje, gazety, portale o Media i serwisy komórkowe o Zaawansowana grafika i animacja komputerowa o Firmy z sektora wzornictwa przemysłowego Centrum Dizajnu platforma łącząca MŚP z nowoczesnym wzornictwem przemysłowym. Centrum poprzez ułatwianie kontaktu i edukacje w dziedzinie dizajnu przyczynić się ma do zwiększania konkurencyjności naszego przemysłu Pozostałe nowoczesne usługi o E-learning, Handel internetowy, Konsulting internetowy i inne Analizując wstępne załoŝenia przyświecające utworzeniu WCWP, a takŝe biorąc pod uwagę załoŝenia strategii rozwoju Wrocławia naleŝy stwierdzić, Ŝe przedstawiona koncepcja charakteryzuje się wewnętrzną spójnością i jest logiczna. Jedną z najistotniejszych części WCWP stanowi inkubator przedsiębiorczości. Aby moŝliwa była ocena jego sprofilowania i długofalowych szans rozwojowych, wskazane jest dokonanie ogólnego przeglądu koncepcji funkcjonowania inkubatorów i podobnych inicjatyw na terenie Wrocławia i innych miast w Polsce. Warto podkreślić, Ŝe moŝliwe są róŝne koncepcje prowadzenia inkubatorów, istotnie róŝniące się między sobą choćby zakresem świadczonych usług, czy teŝ formą prowadzenia działalności. Inkubatory przedsiębiorczości (IP) zaczęły w Polsce powstawać jeszcze przed jej wejściem do Unii Europejskiej, a obecnie są znacznie bardziej popularne. Inkubator przedsiębiorczości (IP) jest to specjalnie zorganizowana przestrzeń posiadająca charakter lokalny, słuŝąca do kreowania, stymulowania i wspierania młodych przedsiębiorstw. W odróŝnieniu od klastrów przedsiębiorczości, które skupiają przedsiębiorstwa i instytucje otoczenia biznesu działające juŝ na danym terenie i w określonej branŝy, inkubatory są wylęgarnią nowych przedsiębiorstw 4. Warto podkreślić, Ŝe inkubatory są przedsięwzięciem zorientowanym na wspomaganie początkujących biznesmenów głównie poprzez dostarczanie powierzchni biurowych, obsługi administracyjnej, usługi z zakresu marketingu, konsultingu prawnego i technicznego oraz 4 Prawo Przedsiębiorcy Nr 021/2007 z dnia r.

10 WCWP opinia i ocena założeń Katedra Zarządzania Strategicznego pomocy w pozyskiwaniu środków finansowych na rozwój działalności. Niektóre IP przyjęły odmienną koncepcje funkcjonowania, ich działalność przypomina bowiem działania funduszy. Wspomagają one inkubowane przedsiębiorstwa poprzez fachowe doradztwo w zarządzaniu oraz inwestują własny kapitał w zamian za mniejszościowe udziały. Dzięki temu następuje skrócenie czasu, w którym produkt lub usługa trafia na rynek. ObniŜa się równieŝ ryzyko finansowe ze strony przedsiębiorcy; tak działające IP mają większy wpływ na działalność uŝytkowników inkubatora oraz osiągają wymierne korzyści wynikające ze wzrostu wartości nowo powstałych przedsiębiorstw. Większość istniejących inkubatorów zostało utworzonych jako inicjatywa fundacji, stowarzyszeń, agencji bądź innych organizacji (coraz częściej gmin i powiatów), mających na celu wspieranie rozwoju lokalnego i regionalnego 5. Analiza rozwiązań stosowanych na terenie stolicy Dolnego Śląska wskazuje, Ŝe istniejące inkubatory nastawione są bądź na wspieranie firm technologicznych (Wrocławski Park Technologiczny), bądź teŝ wspierają wszystkie podmioty w zaleŝności od pomysłu (taka koncepcja realizowana jest przez Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości). Te istotne róŝnice wynikają m.in. z faktu, Ŝe AIP opierają się na odmiennej koncepcji działania niŝ inkubator WPT, gdyŝ w AIP firma nie jest oficjalnie załoŝona, tzn. podmiotem gospodarczym pozostaje inkubator, który wystawia faktury, rozlicza podatki, itp., natomiast w WPT firmy funkcjonują na preferencyjnych warunkach, ale pod własnym szyldem i na własne ryzyko. Wstępny przegląd koncepcji prowadzenia inkubatorów w większych miastach Polski, przeprowadzony na potrzeby niniejszego opracowania wskazuje, Ŝe najczęściej inkubatory oferują jedynie podstawowe i standardowe usługi (takie jak wynajem powierzchni biurowej, obsługę administracyjną itp.). Niektóre z inkubatorów oferują równieŝ szerszą gamę usług, co dobrze ilustrują poniŝsze przykłady np.: 1) Częstochowski Inkubator Przedsiębiorczości szkolenia biznesowe, językowe, powierzchnie biurowe, sale konferencyjne, 2) Arterion Inkubator Technologiczny w Łodzi pomieszczenia biurowe, sale konferencyjne, budynek produkcyjno-laboratoryjny, wyposaŝony w profesjonalny sprzęt do realizacji audycji telewizyjnych i produkcji filmowych, 3) Fundacja Promocji Gospodarczej Regionu Krakowskiego do form jej działania naleŝą szkolenia, w tym kursy i treningi w celu podniesienia oraz zmiany kwalifikacji i doradztwo dla samorządu terytorialnego, jak równieŝ nowych oraz restrukturyzowanych 5 Źródło j.w. Prawo Przedsiębiorcy Nr 021/2007 z dnia r.

11 WCWP opinia i ocena założeń Katedra Zarządzania Strategicznego firm. Oferuje powierzchnie do wynajęcia, kształcenie właścicieli i zarządów przedsiębiorstw w prowadzeniu działalności gospodarczej i pomoc w zakresie marketingu, 4) Fundacja Inkubator (Łódź) oferuje wynajem sal oraz świadczy usługi: informacyjne, finansowe udzielanie poŝyczek, szkoleniowe, doradcze o charakterze ogólnym i proinnowacyjnym, 5) InQbator (Poznań) - powstał w ramach poznańskiego parku naukowotechnologicznego fundacji UAM. Oprócz powierzchni biurowej oferuje inkubowanym przedsiębiorstwom wsparcie w postaci doradztwa prawnego, patentowego, finansowego, księgowego, marketingowego i technologicznego. Analiza praktyki gospodarczej wskazuje, Ŝe w warunkach rosnącej konkurencji, powielanie istniejących rozwiązań (zwłaszcza komercyjnych) ma coraz mniejsze szanse odniesienia długofalowego sukcesu. Wydatnie zwiększa je za to wyróŝnianie się i proinnowacyjny charakter realizowanych przedsięwzięć. Koncepcja inkubatorów działających w ramach WCWP wydaje się więc być krokiem we właściwym kierunku, gdyŝ są one względem siebie komplementarne i obejmują elementy proinnowacyjne. Podsumowanie Wśród wstępnych załoŝeń przyświecających koncepcji utworzenia WCWP na szczególnie podkreślenie zasługują: idea utworzenia inkubatorów proinnowacyjnych, odmiennych od juŝ istniejących rozwiązań, co zwiększa szanse powodzenia przedsięwzięcia w długookresowej perspektywie jasne i wyraziste sprofilowanie inkubatora zaawansowanych usług, intensywne ukierunkowanie biznesowe na nowatorskie dziedziny, wspierające innowacyjność, takie jak design, co w przypadku inkubatorów jest ogromną rzadkością koncentracja na sektorach innowacyjnych, co sprawia, Ŝe w przyszłości istnieje duŝa szansa na ich współdziałanie i budowę sieci powiązań rzeczowo-finansowych ( klastrów ) kompleksowy charakter koncepcji, obejmującej nie tylko pomieszczenia wraz z centrum informacji, ale takŝe halę kupiecką. Dzięki takiemu powiązaniu moŝe dojść do uzyskania efektu synergii, wzmacniającego łączny wpływ poszczególnych elementów koncepcji, zwłaszcza między inkubatorami a centrum informacyjnodoradczym

12 WCWP opinia i ocena założeń Katedra Zarządzania Strategicznego Przedstawione argumenty potwierdzają, Ŝe koncepcja WCWP opiera się o jasne i spójne załoŝenia. Wyraźne sprofilowanie inkubatorów i szeroki zakres usług świadczonych przez WCWP obejmujący m.in. wynajem urządzeń, centrum informacji, doradztwo itp., a nie oferowanie jedynie podstawowej infrastruktury, wydaje się być trafnym posunięciem. Dla osiągnięcia sukcesu istotną i znaczącą kwestią będzie bowiem intensywność wsparcia udzielanego przedsiębiorcom. Dogłębna analiza determinantów sukcesu oraz kluczowych uwarunkowań rozwojowych wymaga jednak przeprowadzenia dalszych specjalistycznych i kompleksowych analiz.

13 WCWP opinia i ocena założeń Katedra Zarządzania Strategicznego 3. Kierunki rozwoju koncepcji wstępny zarys Nie ulega wątpliwości, Ŝe analiza wstępnych załoŝeń WCWP powinna słuŝyć takŝe zarysowaniu moŝliwych kierunków rozwoju koncepcji oraz sformułowaniu uwag, sugestii, czy teŝ propozycji mogących dostarczyć inspiracji do jej doskonalenia. Ze względu na wczesne stadium zaawansowania koncepcja WCWP moŝe i powinna ewoluować na wielu płaszczyznach, tak aby skutecznie oraz trwale wykorzystywać atuty i szanse rozwojowe regionu, a takŝe jego potencjał społeczno-gospodarczy. Dyskusje, konsultacje, wprowadzanie korekt i modyfikacji stanowią w tym przypadku naturalną kolej rzeczy, słuŝącą wykrystalizowaniu się ostatecznej formy. Taki teŝ charakter mają przedstawione w tej części rozwaŝania dotyczące moŝliwych kierunków ewolucji koncepcji. Powinny one zostać potraktowane jako wstępny głos w dyskusji i zachęcić do poszukiwania ostatecznych rozwiązań w trzech kluczowych, wzajemnie przenikających i uzupełniających się płaszczyznach: Nowe usługi, Nowe podmioty, Nowe formy wsparcia. W przypadku nowych usług istotny jest zakres zarówno świadczonych, jak i wspieranych (inkubowanych) usług. W świetle dotychczasowych rozwaŝań wydaje się, Ŝe inkubator powinien: skoncentrować się na wspieraniu firm z branŝy usługowej, gdyŝ: o usługi to sektor, który nadal będzie dynamicznie się rozwijał warto zachęcać by były to usługi świadczone przez Internet. Dzięki temu Wrocław mógłby być kojarzony jako internetowa stolica Polski, a jeszcze dynamiczniejszy rozwój tych usług promowałbym przy tym innowacyjne wzorce biznesowe i nowe technologie, co zwiększa konkurencyjność lokalnego układu terytorialnego szczególnie intensywnie wspierać usługi kreatywne: o w ten sposób swoim zakresem działania mogłyby objąć uczelnie i podmioty, które dotychczas nie miały znaczących związków z biznesem

14 WCWP opinia i ocena założeń Katedra Zarządzania Strategicznego o ponadto obiecujące mogą być kreatywne usługi internetowe z obszaru marketingu (agencje reklamowe, agencje interaktywne), nowych mediów, webdesignu Wymienione kreatywne usługi internetowe wymagałyby zapewnienia w inkubatorze odpowiedniej infrastruktury i usług obejmujących m.in: sprzęt i oprogramowanie specjalistyczne (serwery hostingowe, komputery z oprogramowaniem do tworzenia i obróbki multimediów) dostępne na zasadzie usług wykup abonamentu na godziny, infrastruktura biurowa umeblowanie, internet, urządzenia skanująco-kopiujące, aneks kuchenny itp., usługi doradcze i szkoleniowe na temat zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej, finansów, podatków, pozyskiwania dotacji UE i innych w oparciu o aktualne zapotrzebowanie firm z inkubatora, usługi pozyskiwania inwestorów lub kapitału dla firm o wyjątkowo duŝym potencjale rozwojowym (klub aniołów biznesu przeznaczających kapitał na rozwój najbardziej innowacyjnych firm), Warto równieŝ rozwaŝyć czy inkubator nie mógłby takŝe posiadać centrum co-workingu tj. przestrzeń biurową dla freelancerów, którzy pracują na własny rachunek i tylko czasami chcą skorzystać z biura, które oferuje w abonamencie godzinowym stanowisko pracy (boks, stół wieloosobowy, zaplecze z kawą, herbatą, internet itp.). To ciekawe rozwiązanie jest juŝ z powodzeniem stosowane w innych krajach. Jedną z moŝliwych płaszczyzn ewolucji koncepcji WCWP jest jej poszerzenie o nowe podmioty. Dla zaktywizowania lokalnego potencjału szczególnie cenne byłoby włącznie do koncepcji nowych podmiotów, które do tej pory nie posiadały ścisłych i uporządkowanych związków z biznesem. Wśród nich warto wymienić zwłaszcza Akademię Sztuk Pięknych (współpraca w obszarze wzornictwa przemysłowego, grafiki komputerowej, architektury i aranŝacji wnętrz itp.), szkoły filmowe, muzyczne i teatralne (np. obszar tworzenia i obróbki treści multimedialnych, inscenizacje itp.) oraz inne środowiska twórcze. Ich aktywność moŝe wydatnie wzbogacać przedsiębiorczość w róŝnych aspektach (design, aranŝacja wnętrz, wzornictwo przemysłowe, opakowania, koncepcje marki, wysublimowane produkty dla najbardziej wymagających klientów). W tym zakresie moŝliwa jest równieŝ szersza współpraca obejmująca spotkania, konsultacje, warsztaty i szkolenia dla przedsiębiorców.

15 WCWP opinia i ocena założeń Katedra Zarządzania Strategicznego W perspektywie przyszłych kierunków rozwoju WCWP ma szanse stać się równieŝ płaszczyzną stałej współpracy róŝnych środowisk, ludzi kultury i sztuki, przedstawicieli wyŝszych uczelni, banków, waŝniejszych instytucji państwowych (Dolnośląski Urząd Wojewódzki, Dolnośląski Urząd Marszałkowski, Wojewódzki Urząd Pracy, Powiatowe Urzędy Pracy, Główny Urząd Statystyczny). Proinnowacyjna i kompleksowa koncepcja WCWP moŝe równieŝ ewoluować w kierunku nowych form wspierania inicjatyw przedsiębiorczych. W ramach tej płaszczyzny warto rozwaŝyć charakter udzielanego wsparcia, a takŝe sposoby intensyfikacji synergii między podmiotami tworzącymi sieć powiązań. Analiza praktyki gospodarczej i dotychczasowych doświadczeń w zakresie wspierania przedsiębiorczości wskazuje, Ŝe firmy powinny być wspierane bardzo mocno na starcie i coraz słabiej wraz z okresem staŝu w inkubatorze (tak aby z kaŝdym miesiącem ulgi na usługi były coraz mniejsze np. od 100% na starcie do 20% po 2 latach). Takie ukształtowanie systemu wsparcia jest motywujące i jednocześnie sprzyja optymalnemu wykorzystaniu potencjału. Doprecyzowania wymaga koncepcja powiązań w całej inwestycji, tak oby osiągnąć moŝliwie silny efekt synergii. Stosunkowo najtrudniejsze wydaje się powiązanie hali kupieckiej z pozostałymi elementami WCWP. Wśród moŝliwych rozwiązań w tym zakresie wymienić moŝna: powiązania oparte o koncepcje produktu regionalnego, zarezerwowanie w hali miejsca na inscenizacje, prezentacje najlepszych, najciekawszych produktów wrocławskich, stworzenie na terenie hali wystawy centrum design u, czy teŝ system preferencyjnych zniŝek dla kupców korzystających z pozostałych usług dostępnych w ramach WCWP. Warto konsekwentnie zadbać o proinnowacyjny charakter zarówno całej koncepcji, jak i teŝ poszczególnych rozwiązań stosowanych w kaŝdym z tych obszarów, czuwając zarazem nad jej wewnętrzną spójnością.