Opracowanie Mirosław Antonowicz

Transkrypt

1 1 LOGISTYKA PRZYSZŁOŚCI IMPLIKACJE DLA BIZNESU I RYNKU Seminarium 2 kwietnia 2014 Opracowanie Mirosław Antonowicz

2 W dniu roku Katedra Marketingu Akademii Leona Koźmińskiego zorganizowała po raz kolejny seminarium naukowo praktyczne. W seminarium udział wzięło około 80 osób ze świata nauki i praktyki Sektora Transportowo Spedycyjno - Logistycznego. Seminarium zorganizowano we współpracy z Instytutem Innowacji i Nowoczesnych Technologii w Logistyce, Klastrem Innowacji Transportowych, Fundacją Analiz Transportowych i Infrastrukturalnych. Partnerem seminarium był The Chartered Institute of Logistics and Transport Polska. Patronat Honorowy nad wydarzeniem objęły znane organizacje branżowe takie jak: Polskie Towarzystwo Logistyczne, Polska Izba Spedycji i Logistyki, Polskie Stowarzyszenie Menedżerów Logistyki oraz The Global Institute Innovation and Transport. Patronat medialny objęły wysoko - punktowane czasopisma jak, Logistyka, Log Forum, Gospodarka Materiałowa i Logistyka, Transport i Logistyka oraz znane czasopisma branżowe np. Eurologistics, Logistyka i Jakość, Infrastruktura Transportu i inne. 2 musieli sprostać wyzwaniom, które niesie przyszłość. Przyszłość to rosnące problemy i potrzeba stawienia im czoła. Do najważniejszych wyzwań mogą należeć problemy, na które wskazał w prezentacji wprowadzającej dr M. Pawęzka CILT POLSKA. Zob. schemat nr 1. Prof. M. Jedliński zaprezentował autorski pogląd na postrzeganie logistyki w dniu dzisiejszym i w perspektywie jutra. Wynikać z tego może refleksja, że rosnąca konkurencja, wzrost znaczenia handlu międzynarodowego, coraz bardziej skomplikowane przepisy prawne sprawiają, że dziś osoba, która odpowiada za kwestie logistyczne, musi być specjalistą interdyscyplinarnym - czyli być współczesnym człowiekiem renesansu. Jeśli ktoś chce zarządzać logistycznym łańcuchem dostaw, powinien wykazać się wiedzą zarówno z rachunku kosztów, jak i planowania, marketingu, zarządzania systemowego i sieciowego, oceny efektywności, prognozowania popytu i podaży, projektowania i zarządzania projektami. Menedżerowie muszą posiadać wiedzę ze wszystkich aspektów zarządzania biznesem i działać w sposób partnerski oraz etyczny. Seminarium prowadził przedstawiciel Katedry Marketingu dr M. Antonowicz. Seminarium dotyczyło szerokiego kręgu zagadnień związanych z rozwojem logistyki w przyszłości i wynikającymi stąd implikacjami dla biznesu i rynku oraz nauczania przedmiotów logistycznych przez szkolnictwo wyższe. Celem seminarium było zaprezentowanie potencjalnych scenariuszy rozwojowych logistyki oraz konfrontacja poglądów naukowców i praktyków w zakresie problemów i wyzwań logistyki w zglobalizowanym świecie oraz przyszłości nauczania logistyki w kontekście potrzeb biznesu. W części pierwszej znani przedstawiciele świata nauki zajmujący się logistyką w kraju i zagranicą zaprezentowali poglądy w sprawie podstawowych wyzwań, przed którymi stoi logistyka. W gospodarce i biznesie nowoczesna logistyka odgrywa i będzie odgrywać znaczącą rolę. Z roku na rok rośnie zapotrzebowanie na dostawców zintegrowanych usług logistycznych, zarówno tych działających lokalnie, jak i potężnych, międzynarodowych graczy. Będą oni Schemat nr 1 Scenariusze rozwoju wyzwaniem dla logistyki Źródło:; M. Pawęzka, Materiały Seminaryjne, Logistyka Przyszłości, ALK Warszawa 2014 Obraz ten znajdujemy w stwierdzeniu zaprezentowanym przez prof. M. Jedlińskiego oczekuje się, że Logistyk będzie VIP-em, bowiem Realizuje wyraźną (visible) obniżkę kosztów, która jest znacząca (important) w budżecie firmy, a jego działania wykazują duże prawdopodobieństwo (probable) powodzenia Prof. W Piotrowicz z Oxfordu zaprezentował autorski pogląd na rozwój i zastosowanie technologii w logistyce np. technologię 3D czy nowe podejście do zarządzania w handlu detalicznym, oparte nie tylko na technologiach, ale

3 również na kwestiach społecznych, marketingowych. Przedstawia rys. nr 1. Na kanwie rozważań na temat rozwoju technologii (np. technologii e-commerce) postawił filozoficzne pytanie czy tylko technologie są ważne w rozwoju współczesnym 3 panelu dyskusyjnym. Wraz ze wzrostem ilości osób ze stałym dostępem do sieci coraz więcej firm będzie decydować się na prowadzenie części bądź nawet całej działalności w Internecie. Rozwój handlu internetowego przedstawia poniższy wykres 1. Przebudowa łańcucha dostaw Integracja kanałów sprzedaży Rozwiązania mobilne Personalizacja a prywatność Zróżnicowane oczekiwania klientów Technologie w handlu detalicznym Media społecznościowe Zmieniająca się rola sklepów Rys. nr 1. Czy tylko technologie Źródło: W. Piotrowicz, Technologie przyszłości w logistyce i łańcuchach dostaw, materiały konferencyjne Warszawa 2014 Prof. A. Prokopowicz z The Global Innovation and Logistics Institute wskazywał na rozwiązania chmurowe niezbędne do zastosowania w transporcie i logistyce. Dyrektor Instytutu Logistyki i Magazynowania dr G. Szyszka w swoim wystąpieniu zaprezentował wszechstronną ocenę stanu logistyki w Polsce. Logistyka to branża, która w zglobalizowanym świecie coraz bardziej zyskuje na znaczeniu. W Polsce ciągle się rozwija. Ze względu na swoją specyfikę wciąż ewoluuje, by sprostać wymaganiom nowoczesnego biznesu i dostosować się do dynamicznych zmian w otoczeniu gospodarczym. Postępująca wirtualizacja świata i prowadzonych interesów stawia przed nią szereg nowych wyzwań, jednocześnie sprawiając, że z każdym kolejnym rokiem pozycja innowacyjnej logistyki będzie rosła. Żyjemy w czasach, w których przez 24 godziny na dobę, nie wychodząc z domu, możemy jednym kliknięciem myszki zrobić zakupy w wirtualnym sklepie, i to w niemal dowolnym kraju na świecie. Producenci, sieci handlowe czy nawet pojedyncze sklepy, żeby zarabiać i skutecznie konkurować na rynku, musiały wyjść poza swój region, kraj, a nawet kontynent. Ogromne wyzwanie dla logistyki stanowi też wyjątkowo szybki rozwój Internetu i technologii informatycznej. Już dziś spora część biznesu prowadzona jest w dużej części online. Podkreślali to także inni uczestnicy seminarium uczestniczący w Wykres nr 1. Handel internetowy w Polsce Źródło: G. Szyszka, Logistyka w Polsce stan i perspektywy, Instytut Logistyki i Magazynowania, Warszawa 2014 Aby było to możliwe, konieczne jest zapewnienie sprawnego przepływu towarów i usług. Właśnie za to między innymi odpowiada logistyka. Transport to tylko jeden z wielu elementów tej skomplikowanej dziedziny. Logistyka to przede wszystkim proces planowania, wdrażania i kontrolowania efektywnego ekonomicznie przepływu towarów od producenta, przez centra logistyczne i dystrybucyjne, aż do klienta. Logistyka jest, więc częścią większego systemu łańcucha dostaw. Działania logistyczne mogą obejmować także obsługę klienta, przepływ informacji, kontrolę zapasów, pakowanie towarów i obsługę zwrotów. W związku z postępującą urbanizacją niezwykle ważną kwestią jest też logistyczne zarządzanie aglomeracjami miejskimi megamiastami od zapewnienia im zaopatrzenia w niezbędne produkty, przez inteligentne systemy zarządzania i systemy transportowe, aż po odpowiednie zagospodarowanie tego, co miasto produkuje, np. odpadów. Pochylali się nad tym problemami uczestnicy pierwszego panelu, którego mottem przewodnim była próba odpowiedzi na pytania o problemy i wyzwania logistyki w zglobalizowanym świecie. Paneliści w tym Prezesi znanych firm logistycznych,( DHL Ekspres, Dascher, Quantum, Rohling), stowarzyszeń branżowych ( PISiL), Banku Światowego, dziennikarze branżowi (red. A. Kostecka oraz naukowcy (prof.

4 M.Szymczak), wskazywali m.in. na rosnącą rolę logistyki miejskiej we współczesnym świecie, na handel internetowy, na rozwiązania technologiczne, zamiany w zachowaniach konsumentów, logistykę zwrotną. Logistyka zwrotna w kontekście np. ochrony środowiska naturalnego zyskuje i będzie zyskiwać na znaczeniu. Rosnąca świadomość człowieka dotycząca świata, w którym żyje sprawia, że ekologia, bezpieczeństwo przepływów to jedno z największych wyzwań, jakie stoją przed logistyką przyszłości. Jak podkreślali eksperci - paneliści, oraz wygłaszający prezentacje w drugiej części do najważniejszych zadań, przed którymi staną firmy logistyczne, będzie należeć znaczne ograniczenie emisji dwutlenku węgla i budowa zrównoważonych łańcuchów dostaw wydajnych i społecznie odpowiedzialnych. Już dziś konsumenci, wybierając daną usługę lub produkt, często kierują się nie tylko ich, jakością czy ceną, ale też wpływem, jaki ich wyprodukowanie i dostarczenie miało na środowisko naturalne. W najbliższych latach ta tendencja najprawdopodobniej umocni się chętniej zapłacimy więcej za produkt ekologiczny po to, aby mieć świadomość, że nasze postępowanie nie szkodzi środowisku. Bez wątpienia wirtualizacja logistyki będzie stale się pogłębiać. Rozwijane będą inteligentne systemy transportowe, spełniające wysokie standardy bezpieczeństwa oraz programy wspomagające podejmowanie decyzji. Na tą problematyka zwracała uwagę w swoim wystąpieniu dr E. Wolniewicz- Warska 1 z firmy Kapsch z uwagi na konieczność wprowadzenia efektywnych rozwiązań komunikacyjnych sprzyjających rozwojowi transportu publicznego, usprawniających ruch w mieście i administrowanie transportem prywatnym, spełniających standardy interoperacyjności i chroniących infrastrukturę miejską i środowisko. Jeszcze większe znaczenie zyskają internetowe giełdy czy wirtualne centra logistyczne. Wzrosną oczekiwania klientów dotyczące szybkiej realizacji zleceń i zamówień. A wszystko przez Internet. Pojawiają się też nowe koncepcje i określenia, np. e- 1 E. Wolniewicz Warska: Inteligentne Systemy Transportowe, materiały seminaryjne, ALK Warszawa logistyka, agile logistics, sieciowość, wirtualne przedsiębiorstwo, inteligentne huby, porty, które oznaczają potrzebę natychmiastowej reakcji na zmiany rynkowe. Wskazywał na to w swoim wystąpieniu M. Brzozowski reprezentujący jeden z największych portów handlowych na świecie Hamburg wskazując na inteligentny terminal kontenerowy oraz dążenia do zrównoważonego rozwoju. Najważniejsze problemy zrównoważonego rozwoju stojące przed portami, przecież nie tylko przed portami, ale gospodarką i transportem także to: Zanieczyszczenie powietrza; Konsumpcja energii; Hałas; Odpady portowe, ze statków, miejskie, poprodukcyjne itd. Mimo że, i konsumenci, i klienci firm logistycznych będą wymagać od nich działań przyjaznych środowisku naturalnemu, priorytetem zostanie zapewne czas dostawy, elastyczność, zdolność do szybkiej reakcji na zmiany rynkowe i potrzeby klientów. Z roku na rok wzrasta tempo życia i prowadzenia interesów. Producenci i przedsiębiorcy, aby być konkurencyjnymi i utrzymać się na rynku, muszą nie tylko oferować niską cenę, ale również niemal natychmiastową dostępność i czas dostawy towarów i usług. Oczekują tego wielcy odbiorcy i indywidualni klienci. Do tego ważne jest, by na bieżąco wiedzieć, co się dzieje z zamówieniami, gdzie się w danym momencie znajdują, kiedy zostaną dostarczone. Nacisk na szybkość wpłynie prawdopodobnie na wzrost znaczenia lotnictwa towarowego z uwagi na małe i szybkie dostawy. Choć to stosunkowo drogi środek transportu, jego udział w rynku usług logistycznych może rosnąć. Nie mówimy tu o towarach masowych, ale raczej o produktach wysokowartościowych, które wymagają szybkich dostaw. W kontekście swobodnego przepływu ludzi coraz częściej myślimy też o logistyce osób. Powstają i będą powstawać zintegrowane huby przesiadkowe, czyli miejsca, w których pasażer będzie mógł, nie wychodząc np. z lotniska, dworca, przesiąść się do innego środka transportu i dojechać do miejsca docelowego. Czy zatem rozwiązania proponowane przez logistykę, systemy i łańcuchy dostaw staną się jednym

5 z instrumentów przeciwdziałania przyszłym problemom świata? Prawdopodobnie tak. Ale, na jakich rynkach czy może wschodnich na wyzwania logistyczne, których wskazywał Prezes A. Żurek upatrując sukcesów logistycznych w: Zwiększeniu wymiany gospodarczej z rynkami wschodnimi; Zwiększeniu efektywności i terminowości dostaw; Dostępie do nowych, dotąd nieznanych, Rynków Wschodnich; Potencjale rynkowym rynków wschodnich. Akordem końcowym była dyskusja panelowa związana z problematyka szkolnictwa wyższego w zakresie Logistyki i czy spełnia ono, jest dostosowane do potrzeb biznesu logistycznego, Dyskutanci z reprezentujące WSL z Poznania, MWSLiT z Wrocławia, ALK, oraz firm logistycznych np. DB Schenker, ET Logistics,. Paneliści starali się odpowiedzieć na dylematy branży logistycznej takie jak: Fluktuacja kadr w logistyce jak znaleźć i zatrzymać pracownika? Kompetencje w logistyce potrzeby pracodawców a podaż rynku, co oferuje rynek edukacji w zakresie kształcenia kadr? Employer branding w logistyce fakty i mity. 5 inteligentne systemy transportowe i z jednego miejsca będą zarządzać całym, rozbudowanym systemem dostaw. Logistyka jawi się, jako zawód z przyszłością albowiem niezależnie od wirtualizacji, fizyczna dostawa produktów do klienta z miejsca wytworzenia do miejsca konsumpcji będzie zawsze potrzebna. Narodzić się może dziedzina logistyczna Eksploatyka Logistyczna. Kompetentny logistyk zdolny do rozwiązywania kompleksowych problemów klienta to zawód z przyszłością. Niemniej, w jakiej skali i w jakim zakresie wystąpią prognozowane podczas seminarium zmiany, jakie nowe metody, technologie, innowacje zostaną w logistyce i transporcie wprowadzone to się dopiero okaże. Ale trzeba mieć marzenia. Bo czyż nie jest możliwa winda do nieba? Konkluzja z dyskusji wynika jedna: niezbędna jest ścisła współpraca między biznesem a szkołami wyższymi i konstruowanie programów nauczania szytych na miarę potrzeb biznesu. Niezbędny jest rozwój praktyk w biznesie w trakcie studiowania logistyki na uczelniach. Logistyk, jako interdyscyplinarny menedżer powinien mieć wsparcie w specjalistach działających w znacznie węższych zakresach, np. spedycji krajowej i międzynarodowej czy specjalistów od systemów informatycznych. Prawdziwą przyszłością tego zawodu jest wspomniana już logistyka wirtualna. Już teraz ogromną rolę odgrywają w tej branży systemy telekomunikacyjne, geolokalizacyjne i teleinfomatyczne. A z każdym rokiem ich znaczenie będzie rosło. Dlatego pożądani będą w opinii praktyki menedżerowie systemowi, którzy zbudują np. e- łańcuchy dostaw, inteligentne huby logistyczne,