GRUPOWA POMOC PSYCHOLOGICZNA

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "GRUPOWA POMOC PSYCHOLOGICZNA"

Ksawery Szczepański
7 lat temu
Przeglądów:

1 GRUPOWA POMOC PSYCHOLOGICZNA MATERIAŁY DO WYKŁADU oprac. Bożena Słomińska KOSZYK CELÓW REALIZOWANYCH W GRUPACH wzbogacanie wiedzy ludzi o nich samych; wzbogacanie wiedzy ludzi o innych; zdobywanie nowych doświadczeń pomaganie w uświadomieniu sobie zmian, które chcą wprowadzić w swoim życiu; dostarczenie narzędzi koniecznych do wprowadzenia tych zmian; udzielanie wsparcia; zmniejszanie cierpienia wywołanego przez urazowe doświadczenia RODZAJE GRUP - PODZIAŁ WG CELÓW Grupy psychoterapeutyczne Grupy socjoterapeutyczne Grupy psychoedukacyjne Grupy treningowe Grupy samopomocowe GRUPY PSYCHOTERAPEUTYCZNE Początki II wojna światowa, z powodu braku terapeutów, jeden terapeuta pracuje z kilkoma pacjentami nad ich wspólnym problemem. Interakcje między uczestnikami (wsparcie i konfrontacja) stają się narzędziem terapeutycznym służącym dokonywaniu zmian: CELE: wypracowywaniu nowych umiejętności społecznych, praktycznemu sprawdzaniu nowych umiejętności złagodzenie cierpienia spowodowanego przez ślady dawnych urazowych doświadczeń i dawne relacje; złagodzenie objawów problemów psychologicznych, takich jak: depresje problemy seksualne 1

2 KIERUNKI PRACY: lęk zaburzenia psychosomatyczne Docieranie do nieuświadomionych impulsów i potrzeb; Odkrywanie wpływu przeszłych doświadczeń na bieżące funkcjonowanie; Uwalnianie się od zbędnego bagażu przeszłości. TECHNIKI I FORMY PRACY W TERAPII GRUPOWEJ: - prowokowanie regresji i powrotu do wcześniejszych doznań, - odwoływanie się do podświadomości, np. analiza snów i marzeń, interpretowanie oporów, - umożliwianie odreagowania traum i przeżycia katharsis, - zdobywanie korektywnych doświadczeń emocjonalnych, - praca z przeniesieniem, - pomaganie klientom w rozwijaniu nowej perspektywy wobec niezałatwionych spraw. GRUPY SOCJOTERAPEUTYCZNE Członkowie dzieci i młodzież z zaburzeniami zachowania i trudnościami emocjonalnymi. Zaburzenia zachowania są wynikiem doznanych w przeszłości lub teraźniejszości trudnych stanów emocjonalnych, z którymi dziecko nie może sobie poradzić (przemoc, odtrącenie, porzucenie, niezaspokojenie potrzeb, brak wsparcia w rodzinie, nadmierne oczekiwania ) Skutki urazów dla dziecka: obniżone poczucie bezpieczeństwa lęki przed niepowodzeniami trudności z podejmowaniem decyzji zaniżone poczucie własnej wartości uszkodzone poczucie godności osobistej nieufność wobec ludzi trudności w kontaktach emocjonalnych uogólnione nieprawdziwe sądy o sobie, świecie i ludziach 2

3 Dysfunkcyjne sposoby radzenia sobie, czyli zapewniania sobie ochrony przed trudnymi emocjami: tendencje do krytykowania innych i/lub siebie, stawianie innym lub/i sobie nadmiernych wymagań szukanie samopotwierdzenia przez inwazyjne, agresywne wrogie zachowania wobec innych zamrożenie uczuć Socjoterapia polega na organizowaniu takich sytuacji społecznych podczas grupowych spotkań, które: umożliwią odreagowanie napięć emocjonalnych, dostarczą okazji do przeżycia korektywnych doświadczeń, w tym wielu pozytywnych emocji, służą aktywnemu uczeniu się nowych umiejętności psychologicznych. Cele: socjalizacja, terapia, edukacja, wspomaganie rozwoju Zajęcia są ustrukturyzowane, zaplanowane, dobrane do potrzeb grupy, stanowią zamkniętą całość. Spotkania grupowe przebiegające wg planu, na który składają się odpowiednio dobrane zabawy, gry, ćwiczenia służące realizacji celu ogólnego i celów szczegółowych. Zasady zachowania służące osiąganiu celów: METODY PRACY Praca w kręgu. - dbanie o bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne (zasada afirmacji), - dbanie o dyskrecję, - umożliwienie każdemu wypowiedzenia się, - systematyczne uczestnictwo. Rundki jako technika dzielenia się swoimi doświadczeniami. Burza mózgów Prace plastyczne Zabawy ruchowe Gry z elementami rywalizacji Scenki 3

4 GRUPY PSYCHOEDUKACYJNE Uczestnicy - osoby dobrze funkcjonujące, nastawione na rozwój. CELE - odkrywanie wewnętrznych zasobów, - pokonywanie własnych ograniczeń. Zajęcia mają charakter warsztatów psychologicznych, liczba spotkań jest z góry określona. Każde spotkanie składa się z wprowadzenia tematycznego, a następnie ćwiczeń i scenek Istotnym czynnikiem edukacyjnym jest wymiana doświadczeń między uczestnikami oraz zadania domowe polegające na wprowadzaniu nowych umiejętności w życie. ZADANIE PROWADZĄCEGO Kierowanie aktywnością grupy; Ułatwianie interakcji; Dbanie o klimat sprzyjający pracy; Dostarczanie informacji umożliwiających podejmowanie nowych form aktywności; Koncentrowanie uczestników na bieżących sprawach, a nie przeszłości. TECHNIKI PRACY rundki; dzielenie się doświadczeniami; zadania domowe i ich omawianie; praca w parach i małych grupkach; odgrywanie scenek; udzielanie informacji zwrotnych. GRUPY TRENINGOWE Uczestnicy dobrze funkcjonujący, gotowi do podjęcia interpersonalnego ryzyka, nastawieni na rozwój. Główny nacisk kładzie się na ćwiczenie umiejętności interpersonalnych i zdobywanie doświadczeń w zakresie kontaktów społecznych. 4

5 SPOSOBY PRACY: Dostarczanie okazji do zdobywania nowych doświadczeń poprzez proponowanie określonych ćwiczeń i zadań, a następnie ich omawianie. Praca na procesie grupowym: - tu i teraz - wyrażanie emocji - udzielanie i przyjmowanie informacji zwrotnych - niedyrektywność trenera CELE: Wzbogacenie/skorygowanie wiedzy o sobie. Wzbogacenie wiedzy o innych. Udoskonalenie komunikacji. Eksperymentowanie z nowymi zachowaniami. Uwzględnianie w komunikacji warstwy emocjonalnej Ćwiczenie nowych umiejętności ma miejsce w warunkach sztucznych, lecz przeżycia uczestników są żywe, realne i to jest istotną wartością treningów. Treningi prowadzona na procesie grupowym są intensywnym doświadczeniem emocjonalnym, dlatego zaleca się powstrzymywanie od podejmowania ważnych decyzji życiowych jeszcze 2-3 tygodnie od zakończenia treningu. GRUPY WSPARCIA Grupy półotwarte. Uczestnicy z jedną kategorią problemu. Prowadzący rotacyjny Podstawowa metoda pracy dzielenie się doświadczeniem. 5

6 PROWADZENIE GRUP. TRUDNOŚCI POCZĄTKUJĄCYCH (I NIE TYLKO) TRENERÓW I TERAPEUTÓW Co zrobić, by grupa zaczęła pracować? Jakie techniki stosować? Czekać, czy nie czekać na podjęcie aktywności przez grupę? Co się stanie, gdy kogoś bardziej/mniej polubię? Co będzie, gdy popełnię błąd? Czy wyrządzę poważna szkodę? Co robić, gdy zapadnie milczenie? Jak dalece mam się angażować osobiście? Co mam zrobić, gdy ktoś mnie zaatakuje? Czy wystarczająco dużo wiem? Czy mam się dzielić z grupą swoimi obawami? CECHY DOBREGO TERAPEUTY/TRENERA Gotowość do modelowania zachowań Emocjonalna obecność w grupie Dobra wola i troska Wiara w proces grupowy Otwartość Nieprzyjmowanie postawy obronnej wobec ataków Moc osobista Dobra kondycja Gotowość do poszukiwania nowych doświadczeń Samoświadomość Poczucie humoru Pomysłowość Odwaga 6

Podobne dokumenty

PROGRAM SOCJOTERAPEUTYCZNY - ZAJĘCIA ROZWIJAJĄCE KOMPETENCJE EMOCJONALNO - SPOŁECZNE

PROGRAM SOCJOTERAPEUTYCZNY - ZAJĘCIA ROZWIJAJĄCE KOMPETENCJE EMOCJONALNO - SPOŁECZNE 1. Założenia programu: Program zajęć socjoterapeutycznych rozwijających kompetencje emocjonalno - społeczne jest jedną